Vaderschap
is meer dan
een nat
washandje
8pZC
Bs
JSC
Hammen drogen
volgens oud
Vlaams recept
Boekje voor beginners
Snel uitwisselen nieuws met CompuServe
Alternatief Internet
is nog niet optimaal
vrije tijd
computertaal
'11911
ËÉSöalB a r3eÈï
©Explore CompuServe -
it
Ü8LÏÜ!
5fZ5rSm!
ZATERDAG 6 APRIL 1996 39
Voor de moeders is menig boekenkast te klein. Als zij
zwanger geraken, staat hun een hele reeks
standaardwerken ter beschikking. Dat er ergens ook een
vader rondloopt, wordt veelal vergeten. Sinds kort is er dan
ook een boek voor de vaders: Vaderschap voor beginners
van Josée Busnel en John Verhoeven. Ook in het leven van
de vaders verandert er veel en ook zij moeten zo bewust
mogelijk met zwangerschap en bevalling leren omgaan.
Josee Busnel: „Ook mannen krijgen te maken met veranderde gevoelens tijdens de zwangerschap van hun
vrouw." foto Jos Poulisssen
In het huis van Josée Busnel in
Utrecht staat alles in het teken
van zwanger zijn en kinderen krij
gen. Er wordt voortdurend aan- en
opgebeld, moeders en aankomen
de moeders klossen de trap op
naar de eerste verdieping en Bu-
snels jongste dochter Maxime (4) is
alvast druk aan het oefenen met
een pop in een draagzak. De boe
kenkast is geheel gevuld met stan
daardwerken zoals Bevallen en
Opstaan. Het Grote Babyboek, In
Blijde Verwachting en In Blijde
Verwarring.
Busnels eigen boek Vaderschap
voor beginners, deze week versche
nen, staat er nog niet bij. Ze schreef
het samen met journalist John
Verhoeven, die ze leerde kennen
toen hij bij haar een Oudercursus
kwam volgen. Busnel, van huis uit
fysiotherapeute, geeft die cursus
sinds tien jaar aan zwangere vrou
wen en hun partners. In de loop der
jaren heeft de Oudercursus gezel
schap gekregen van Babymas
sage. Postnatale conditie, Pre- en
postnatale callanetics, een privé-
cursus en een opfriscursus.
De nieuwste loot aan de cursus-
stam is Muziek met Peuters, dat
tijdens ons gesprek op de eerste
verdieping gegeven wordt en op
gezette tijden een geluid voort
brengt alsof iemand in blinde
woede een kast met knikkers om
ver trekt. Een cursus Vaderschap
biedt huize Busnel nog niet, een
boek voor vaders is er nu dus wel.
In tegenstelling tot veel bestaande
literatuur, die vooral de fysieke en
mentale consequenties van een
zwangerschap op de vrouw behan
delt, gaat Vaderschap voor begin
ners vooral in op het nut van een
staafmixer, de hoogte van een
commode en op wat dat nou kost,
zo'n kind. Aanstaande vaders krij
gen het advies een babynetwerk
op te bouwen (handig qua lenen
van spullen) en goed stil te staan
bij zaken als ouderlijke macht en
samenlevingscontracten.
Gevoel
Over gevoel gaat het boekje óók:
jonge vader-blues, veranderende
seksuele behoeften, het belang van
goede gesprekken met je partner
over de eigen kindertijd en ver
wachtingen ten opzichte van de
verse baby komen allemaal aan de
orde. Vanuit de man gezien dan,
want dat was nodig, vindt Josée
Busnel.
„In de meeste bestaande boeken
over zwangerschap en geboorte
wordt de rol van de man in zo'n
heel klein, weggestopt hoofdstukje
behandeld. Daarin staat dan dat
mannen tijdens een bevalling ach
ter de baarkruk kunnen zitten, of
dat ze met een washandje hun ba
rende vrouw mogen verfrissen.
Maar voor mannen is een kind krij
gen natuurlijk wel meer dan zwaai
en met een washandje."
Als er al een les uit het boek te trek
ken is „maar het is geen bijbel, als
jeblieft niet") is het. dat mannen zo
bewust mogelijk met een zwanger
schap en bevalling moeten om
gaan. Dat ze moeten stilstaan bij
hun gevoelens en dat ze zelf hun
keuzes moeten maken.
Nadenken
Busnel: „John had geschreven dat
je als man goed moet nadenken
over de vraag of je wel of niet bij de
bevalling wilt zijn. Ik las dat en
riep: 'Nadenken? Nadenken? Wat
nou nadenken? Natüürlijk ben je
erbij'. Maar John had gelijk, tegen
woordig wordt daar maar heel au
tomatisch van uitgegaan net zoals
het vroeger vanzelfsprekend was
dat de man niet bij een bevalling
aanwezig was. Het is goed dat
mannen bewust bezig zijn met de
vraag of ze dat wel willen en hoe ze
zich zo'n bevalling dan voorstel
len. Dat is eigenlijk de sfeer in het
hele boek: we willen informatie ge
ven, keuzemogelijkheden noemen.
We willen niks voorschrijven."
In de tien jaar dat Busnel nu zwan
gerschapcursussen geeft, is haar
opgevallen dat de vragen waar
mannen mee komen altijd prak
tisch en feitelijk zijn. „Mannen wil
len cijfers. Ze willen weten hoe
groot de kans is dat hun vrouw in
scheurt en hoe lang ze last heeft
van haar hechtingen. Ze willen we
ten wanneer de bevalling begint en
hoe lang het duurt, zodat ze er in
hun planning een beetje rekening
mee kunnen houden. En ze willen
percentages. Die geef ik nooit,
want dan gaan ze elkaar bellen en
is het van 'O, bij jullie was het een
tangverlossing? Fijn, dat zou drie
procent zijn dus dan krijgen wij die
niet'. Maar vaders worstelen na
tuurlijk ook met hun gevoel, al pra
ten ze daar minder over."
Vaderschap voor beginners geeft
daarom naast veel praktische in
formatie ook een opsomming van
de gevoelens waarmee mannen tij
dens de zwangerschap van hun
vrouw te kampen kunnen krijgen.
Zoals angst voor de bevalling, het
idee een vijfde wiel aan de wagen te
zijn, het soms beklemmende ver
antwoordelijkheidsgevoel, het ver
lies van de vrijheid.
Ook vreemdgaan tijdens de zwan
gerschap wordt besproken vanuit
het mannelijk perspectief, uiter
aard. 'Bij die ander immers, kan hij
tenminste eindelijk eens zijn hart
luchten en bovendien staat hij bij
die ander op de eerste plaats. Dat
is een vertrouwd gevoel, dat hij
nog kende uit zijn eigen relatie,
maar dat sinds de zwangerschap
gaandeweg verdwenen is.'
Josée Busnel: „Voor die mannen
valt het niet altijd mee, hoor.
Laatst had ik hier weer zo'n ge
sprek. Een vrouw klaagde over
haar lijf en zei 'hebben jullie dat
nou ook, datje slip steeds naar be
neden zakt?'. Vervolgens ging het
gesprek alleen nog maar over naar
beneden zakkende slippen. Was
het van:Joh, je moet gewoon naar
Zeeman gaan en daar een paar
slippen in maat 50 kopen, die zit
ten lekker hoog'. Dan zie je die
mannen wel een beetje terugdein
zen."
Waar het uiteindelijk allemaal om
gaat, denkt Busnel, is niet hoe de
zwangerschap en bevalling verlo
pen, maar hoe ze ervaren worden.
Ze loopt naar de schouw en laat
het geboortekaartje lezen dat ze
pas kreeg toegestuurd: 'Nou, alles
wat we van je geleerd hebben heeft
gewerkt hoor. Duizend x dank
daarvoor, (p.s.: het was uiteinde
lijk wel een keizersnee, maar het
ging echt geweldig!).
Dat bedoelt ze dus.
Wilma de Rek
De aantrekkingskracht van
het World Wide Web is tege
lijk ook een nadeel. De pagina's
die de Internetgebruiker op zijn
beeldscherm kan krijgen, zien er
doorgaans bijzonder fraai uit,
maar het kost vaak veel tijd om
ze binnen te halen. Een snelle
computer en een even rap mo
dem zijn daar nauwelijks een
oplossing voor: ook met een Por
sche kun je files niet omzeilen.
Wanneer tijdens spitsuur een
pagina tergend langzaam in de
computer is binnengedruppeld,
blijkt het dikwijls ook nog al
leen maar een welkomsscherm
te zijn, waardoor het nodig is op
nieuw minutenlang te wachten
tot het volgende scherm vol gra
fische afbeeldingen is binnenge
komen.
Dit aspect van Internet is Wil
Waumans, districtshoofd van de
Industriebond FNV in Zeeland
een gruwel. „Dat World Wide
Web is mij veel te langzaam. Het
gaat mij om informatie en niet
om de fraaie verpakking ervan.
Als je echt op zoek bent naar
plaatjes over een of ander onder
werp, dan moetje die vaak hope
loos trage snelheid voor lief ne
men, maar als je het zonder die
grafische kant van Internet kunt
stellen, dan zijn er ook andere
mogelijkheden."
Waumans heeft zijn abonnement
bij een gewone toegangsver
schaffer tot de elektronische
snelweg dan ook verruild voor
een aansluiting bij CompuServe.
Via deze van huis uit Amerikaan
se onderneming is het ook moge
lijk op het World Wide Web te ko
men, maar de kracht van Com
puServe zit 'm vooral in de uit
wisseling van berichten. Geen E-
mail berichten, die van de ene
persoon aan de andere plegen te
worden gestuurd, maar medede
lingen die voor grote groepen zijn
bestemd.
Categorieën
Die mededelingen zijn in ver
schillende categorieën onderge
bracht. Dankzij die ordening
wordt iemand die iets wil weten
over de oplossing van startpro
blemen met een antieke Fiat 500
niet geconfronteerd met advie
zen om zwangerschapsstriemen
vlot te laten verdwijnen en ie
mand die zich het hoofd breekt
over de vervoeging van onregel
matige werkwoorden in het Swa-
hili blijft verschoond van goede
raad over de bemesting van
klimrozen in leemhoudende
grond. Nieuwsgroepen heten die
categorieën.
Ook buiten CompuServe be
staan er vele honderden. Compu
Serve is evenwel een ontmoe
tingspunt geworden van Inter
netgebruikers die zich op uitwis-
seling van informatie toeleggen
en - net als Waumans - weinig be
hoefte hebben aan plaatjes.
CompuServe heeft zijn nieuws
groepen - forums heten ze - bo
vendien overzichtelijk gerang
schikt en biedt zijn abonnees
software, waardoor binnenhalen,
lezen, beantwoorden en verstu
ren van berichten snel en makke
lijk verlopen.
Waumans is zeer tevreden over
de ordening in de nieuwsgroepen
van CompuServe. „Internet
heeft geen structuur. Dat is tege
lijk een voordeel en een nadeel
Ik vind het plezierig dat duide
lijk is waar je wat kunt vinden."
Waumans gebruikt CompuServe
om informatie te zoeken die van
belang is voor de vakbond en zijn
leden. Hij is bijvoorbeeld deelne
mer aan een forum waarin van
gedachten wordt gewisseld over
leeftijdsdiscriminatie. Ook ver
gaart hij informatie over onder
werpen als functioneringsge
sprekken, oplossing van proble
men die komen kijken bij de op
richting van een eigen bedrijf en
over fiscale vraagstukken. Via
een computerprogramma dat hij
zelf voor dat doel heeft aange
past, sluist hij die informatie
door naar de kaderleden van de
bond.
Ontwikkelingen
Naast deze zakelijke toepassin
gen gebruikt Waumans Compu
Serve ook om op de hoogte te
blijven van ontwikkelingen op
computergebied. „Als je eens een
probleempje hebt met een pro
gramma, dan is het even een
kwestie van een vraag formule
ren en meestal heb je binnen een
dag antwoord van iemand die
hetzelfde probleem heeft gehad
en er een oplossing voor heeft ge
vonden."
Ook stort hij zich wel eens in dis
cussies over uiteenlopende on
derwerpen. „In het begin denk je:
waarom zou ik me bemoeien met
zo'n gedachtenwisseling. Later
ontdek je dat het wel eens aardig
is een nieuw gezichtspunt in een
discussie te brengen."
Vakbondsman Waumans meent
dat de uitwisseling van gedach
ten via Internet-toepassingen
een belangrijke mogelijkheid
kan zijn om te voorkomen dat
personen die niet langer deel uit
maken van het arbeidsproces in
een isolement geraken. Dat
brengt hem dan meteen bij een
grote beperking van Internet.
„Het is allemaal wel erg duur.
Met een XT-tje en een langzaam
modempje, dat in de tweede helft
van de jaren 80 in een PC-privé
project is aangeschaft, kun je het
Internet niet op. Daar is nieuwe,
snellere apparatuur voor nodig
en die kost een lieve cent. Ook de
toegangsprijs is voor velen met
een laag inkomen een belemme
ring. Wat dat betreft ligt er mis
schien wel een mooie taak voor
Zekatel."
Ben Jansen
CompuServe Information Managet - [Exptoie Services)
HBB
Iffe rite Services Marf Special Wndo>' Help l^lüJ
Internet
PeTerence-5 fducstöi
Professional
finance
Inter Ismment
Shopping
Home Leisure
Travel
Vakbondsbestuurder Wil Waumans over CompuServe: „Het gaat om de informatie, niet om de plaatjes."
foto Dirkjan Gjeltema
Ooit maakten de Belgen de lekkerste
gedroogde en gezouten hammen.
Een kunst waarvan, zo wordt beweerd,
de Romeinen zo onder de indruk
kwamen dat er al vlug veel gedroogde
en gezouten varkensbillen richting
Rome gingen. Ongeveer 200 jaar voor
Christus schreef C'ato: 'In Italië zitten
in ondergrondse bewaarplaatsen drie
tot vierduizend varkenszijden en
hammen uit Belgica...'.
Ham is er in vele soorten: ge
kookte ham, gerookte ham
maar ook gedroogde (rauwe) ham.
De kwaliteitshammen volgens
eeuwenoud Vlaams recept, zijn te
rug van weggeweest. Een oude tra
ditie is weer opgepakt. Ambachte
lijk gedroogde hammen, maar zon
der antibiotica, zonder nitraten,
zonder nitriet en bewaarmiddelen.
Ze worden gemaakt uit gezonde
varkens die onder strenge controle
staan. De hammen van de Vlaam
se drogerij Ganda zijn mals, bevat
ten geen vet en bestaan uit onver
zadigde vetzuren.
Wat de kwaliteitsham Parma is
voor Zuid-Europa is de Gandaham
voor Noordwest-Europa. „De
smaak is werkelijk excellent",
durft een onafhankelijke kenner
van culinaire specialiteiten, hoofd
redactrice van het veertiendaagse
tijdschrift Menu. te beweren. „De
smaak van de Gandaham over
treft die zelfs van de Parmaham."
Met zo'n mededeling is de af
gevaardigd bestuurder, zeg maar
directeur. Dirk Cornelis van het
bedrijf Ganda in het Belgische
Destelbergen best trots. Ganda
ham is immers zijn geesteskind.
Maar de ham uit Oost-Vlaanderen
is niet de enige in zijn soort. De
ham heeft concurrentie van de Ita
liaanse en Spaanse soortgenoten
en ook de in eigen land vervaardig
de Ardennerham. Hoewel die laat
ste geen specifieke eigenschappen
heeft, maar meer een groepsnaam
is voor in de Ardennen nat gezou
ten, geïnjecteerde en vervolgens
gedroogde hammen van verschei
dene producenten.
Diergeneeskunde
Dirk Cornelis heeft de studies dier
geneeskunde en psychologie erop
zitten. De studie diergeneeskunde
komt goed van pas voor waar het
de kennis van het dier betreft, de
studie psychologie geeft hem meer
inzicht in het functioneren van de
mens, zijn werknemers, die de ham
begeleiden in dat langdurige
droogproces. Met mens en dier
heeft hij intensief te maken in zijn
bedrijf nabij Gent. Want zonder
mensen en dieren geen hammen.
„Ik wilde aanvankelijk helemaal
niet het bedrijf van mijn vader -
sinds 1869 een vleesverwerkend fa
miliebedrijf - in. Eenmaal afgestu
deerd zag ik het wel zitten, maar
niet op de tot dan toe traditionele
manier."
Cornelis koos in 1991 voor een ge
heel andere koers dan in het bedrijf
van zijn vader gewoon was. Hij wil
de slechts één produkt: de ham.
Hij koos daarvoor de naam Ganda,
het Oudkeltisch voor de nederzet
ting Gent, om zich van die andere,
kleinere hamproducenten te on
derscheiden.
Tweeduizend van die hammen van
ongeveer tien kilogram per stuk
komen er wekelijks binnen: iets
minder (het uitvalpercentage be
draagt 3 tot 5%verlaten er na ne
gen maanden a drie kilogram (32%
van het oorspronkelijke gewicht)
het bedrijf. Steeds meer komen er
richting Nederland. Er is al een net
van keurslagerijen die ze verko
pen. Dat ze na negen maanden dro
gen, voordat ze zijn uitgebeend,
nog maar vijf kilogram wegen
komt doordat het vocht door het
drogingsproces verdwijnt.
Ongeveer 75% van de wekelijks
binnenkomende hammen wordt
gedroogd, 25% wordt gerookt. Het
droogproces is gebaseerd op de ou-
dewetse manier: de varkensbillen
worden sterk gezouten weggehan
gen en gedroogd. „Maar niet meer
zoals vroeger toen ze een winter
lang de geur in huis of kelder be
paalden. Er staat hier hypermo
derne apparatuur, koel- en droog
ruimten. waar zuurstofgehalte en
temperatuur worden geregeld, en
waar de ham uiteindelijk zijn defi
nitieve smaak moet krijgen."
Bloed uitduwer
De hammen die vers binnenkomen
gaan eerst door een bloeduitduwer
om het resterende bloed uit de ade
ren van de ham te persen. Dan be
gint de zouting. Het droge Franse
zeezout (uit Montpellieri wordt op
de buitenzijde gesmeerd. Het zout
trekt vervolgens alle vocht eruit.
Dan verdwijnen ze in de zoutfri-
go's. Na een week worden ze weer
gezouten, gemasseerd om het
vlees soepel te maken, opnieuw ge
zouten, ontzouten, afgewassen en
snelgedroogd in verwarmde ka
mers waar ze hun specifieke aroma
en hun bijzondere smaak bij 18
graden Celsius krijgen.
Als de hammen zijn uitgedroogd
ondergaan ze een laatste geurcon-
trole. Middels een poreuze naald
van paardebeen die op verschei
dene plekken in de ham wordt ge
stoken wordt de geur ervan getest.
Als-ie ook maar even anders riekt
wordt-ie vernietigd
De hammen zijn bij diverse keur
slagers in Nederland te koop. Voor
100 gram betaalt de consument on
geveer vijf piek.
Wim van Beek
Was het Internet tot nu toe alleen
nog een 'speeltje' voor min of
meer doorgewinterde
computergebruikers, daar komt
verandering in. Philips heeft Internet
via cd-i en via de tv geïntroduceerd en
daardoor komt de elektronische
snelweg in feite binnen ieders bereik.
De enige vereisten zijn een tv, een
telefoonaansluiting, een cd-i-speler en
de bereidheid maandelijks een bedrag
te spenderen.
Enige computerkennis is niet
nodig. Twee kabeltjes aanslui
ten, de cd-i in de speler duwen en
klaar is Kees. Voordatje het weet,
kijk je in de bibliotheek van het
Witte Huis. stuur je via je eigen tv
een e-mail naar de paus of zie je
eindelijk eens wat de Ster op het
Internet te bieden heeft. Uiteraard
tegen lokaal tarief, want cd-online.
zoals de provider en dochtermaat
schappij van Philips heet. heeft in
heel Nederland inbelpunten.
Het systeem heeft zijn beperkin
gen. Files downloaden (inladen in
je eigen apparaat, zodat je ze later
nog eens op het gemak kunt bekij
ken) kan niet. Evenmin zijn ge
luidsfragmenten te beluisteren,
noch zijn tekeningen en foto's te
zien die gemaakt zijn voor Nets
cape 2.0. Bovendien is het 14k4 mo
dem net iets te langzaam om veel
en grote files op het scherm te tove
ren.
Abonnees krijgen, zo heeft Philips
gepland, ten minste een keer per
kwartaal gratis een nieuwe cd-i.
die gesponsord zal moeten worden
door andere bedrijven. Die bedrij
ven kunnen dan hun producten
met plaatjes op cd-i laten vastleg
gen en via het Internet de laatste
prijswijzigingen doorgeven. Daar
naast moet iedere keer een nieuw
gamma tekeningen en plaatjes op
de cd-i staan en is het de bedoeling
(de onderhandelingen lopen nog)
dat bepaalde, veelgevraagde ge
luidsfragmenten ook op het schijf
je worden geparkeerd,
Net als bij een computer-Internet
aansluiting. moet voor cd-i-Inter-
net abonnementsgeld betaald
worden. CD-Online. vooralsnog de
enige provider, rekent 15 gulden
per maand, waarvoor de abonnee
twee uur gratis over het net kan
surfen. Voor elk uur meer wordt
automatisch 3,95 gulden afgehou
den.
Het startpakket, met modem en cd-
i kost 399 gulden en is verkrijgbaar
in audio- en videodetailhandels
(en niet in computerzaken). GPD
Dirk Cornelis test met een poreuze naald van paardebeen de geur van de
ham.
I