Hij wint, of ik
Met treintje en wijntje door de Alpen
Zoutwater-
safari
in Kenia
ZATERDAG 9 MAART 1996
Na ruim vier uur
komt de inmidels
dode marlijn
langszij. Het dier
zal eindigen op de
vismarkt van
Mombassa
TTerlangen naar kicks en avontuur
j V bepaalt menige vakantiekeuze.
Sommigen gaan op diepzeeduik-, golf-
,tuin- of rotsklimmersreis, naar alle
uithoeken van de wereld, anderen
willen wel eens 'n exotisch visje
vangen. Wat heet: visje. Onder de
-j Keniase kust valt een echte
zoutwater-safari te beleven.
Peter Ouwendijk, advocaat te Rotter
dam, zit aan boord van het sneeuw
witte visjacht 'White Otter' op de Indische
Oceaan en leest De Oude Man en de Zee
van Ernest Hemingway. Dat is het verhaal
van de bejaarde Cubaanse beroepsvisser
Santiago die na een strijd van twee etma
len een reuzenvis bedwingt, maar deze
vervolgens weer verliest aan hongerige
haaien. Inmiddels ploegt de White Otter,
voortgestuwd door dubbele diesels, door
het donkerviolette water onder de kust
van Kenia en trekt een wit schuimend
spoor. Over de railing hangen vislijnen die
beaasd zijn met veelkleurige lures, lood-
gewichten voorzien van een soort hoela
rokje en een scherpe haak.
„Dorado, dorado!!!," schreeuwt plotseling
een van de drie bemanningsleden. Achter
de boot springt een viertal dorado's ofwel
goudmakrelen, die zich op de lures heb
ben gestort, spectaculair uit het water. Ze
hebben zichzelf gehaakt en tonen hun
fluorescerend goud-groene flanken in de
tropenzon. „Verrek," zegt Ouwendijk
droog, „ik zat nèt over dorado's te lezen."
Dan grijpt ook hij een hengel om de 'drill'
met een der vissen aan te gaan.
Een dorado is leuk, maar niet de vissoort
waarvoor Ouwendijk en zijn vrienden zijn
neergestreken in Shimoni, een Keniaas
kustdorpje vlak bij de grens met Tanza
nia. Zij zijn geen sportvissers van het type
dat op een stoeltje aan de waterkant naar
een dobber gaat zitten loeren. Peter Ou
wendijk en zijn maten, vogels van velerlei
pluimage, zoeken het avontuur op de lan
ge deining van de oceanen. Hun doel is het
vangen van billfish, de zwaard- en speer-
dragende reuzen van de peilloos diepe wa
teren: marlijnen, zeilvissen en zo meer.
Superstroomlijn
Een billfish gebruikt zijn wapen als helle
baard om er al ranselend een school aasvis
mee in te duiken en daarna de vissen, die
hij heeft verwond en verdoofd, op te peu
zelen. Een billfish ziet er uit alsof hij is ont
worpen in de design studio van een For
mule 1 bolide. Superstroomlijn, super
kracht, spectaculair strijdend op de grens
van het haalbare en het onhaalbare. Al
leen de reclames op zijkanten ontbreken.
Een billfish kan honderden kilo's zwaar
worden, maar springt, eenmaal gehaakt,
uit het water als een vederlichte ballet
danser. een show gevend die je nooit meer
vergeet. Voor billfish is de twaalf man ster
ke vriendenclub uit Nederland op zoutwa-
De trotse visser
met zijn
kampioensvangst
en een glas
champagne.
ter-safari gegaan in Kenia. Ze nemen deel
aan een variatie op het thema tamelijk lu
xueuze doe-vakantie dat nu populair is:
de diepzee-, duik-, golf-, tuin-,Yotsklim- en
wildwatervaarreisjes, waar ook ter we
reld, te boeken bij kleine, gespecialiseerde
reisbureaus. Plaats van bestemming in
Kenia: Pemba Beach Fishing Club. een
luxueuze compound in donker Afrika.
Een stukje paradijs op aarde, waar je des
gewenst de hele dag kunt spartelen in een
zwembad met uitzicht over de oceaan.
In de drie-stammige Apenbroodboom
kwetteren de mini-papegaaitjes, in de
tuin bloeien woestijnroos, alamanda en
bougainvillea en als je 's nachts onder je
comfortabele klamboe wakker wordt van
herrie zit er aap op het dak te klieren. De
nachtwaker is uitgerust met een krach
tige Maglite staaflantaarn plus pijl en
boog. Pemba Beach heeft een eigen water
ontziltings-installatie en betrekt de beno
digde elektriciteit van een generator. Een
wandeling buiten de poort brengt je naar
het kleihuttendorp Shimoni, waar een
enorme grot doet terugdenken aan de tijd
van de Arabische overheersers. In deze
grot sloegen zij hun slaven op, alvorens ze
naar het nabijgelegen Zanzibar te ver
schepen.
Contrast
In de baai dobberen de 'strikers' aan hun
boeien. Een groter contrast tussen de uit
geholde boomstammen, waarmee de
glanzend zwarte locals evenzogoed de
oceaan opgaan, en de hagelwitte super-
visboten is nauwelijks denkbaar.
Overigens is Pemba Beach de grootste
werkgever op het nabijgelegen eilandje
Wassini; 40 kostwinners a gemiddeld 15
'mee-eters' per familie, verdienen hun
brood bij dit Big Game bedrijf, de senior
helmsman is al 32 jaar bij Pemba Beach in
dienst.
Peter Ruijsenaars is Keniaan geworden.
Samen met zijn vrouw Sandra bestiert hij
het viskamp Pemba Beach. Hij heeft een
accountantskantoor in de havenstad
Mombasa, maar zijn hart ligt bij het Big
Game bedrijf.
Nee. dat ben ik niet. Dit is de vis van m'n
leven, en hij wint, of ik. Eén van de twee.
Ik dus. De marlijn, die 350 pond zwaar en
3,5 meter lang zal blijken te zijn, wordt
met vereende krachten aan boord gehe
sen en gaat in triomftocht mee naar de
thuishaven. Het glas champagne, dat ik
daar in m'n handen krijg gedrukt, smaakt
als godenwater en geeft een gouden rand
je aan een visdag waar ik een dozijn jaren
naar toe geleefd heb. Overigens, en ter ver
duidelijking: van de 37 billfish die het ge
zelschapje Hollanders tijdens dit uitstap
je vangen, worden er 36 weer levend en wel
aan hun element toevertrouwd. Alle 36
zijn voorzien van een door een der 'dec-
kies' aangebracht nummer en merkteken.
Als zo'n vis nog eens gevangen wordt, kan
het nodige worden afgelezen over groei,
trekgedrag en aanverwante zaken van
billfish. Hier wordt het visserij-beheer aan
aangepast, want zover is men toch wel, in
Kenia Maar mijn blue marlin komt te
recht op de vismarkt in Mombasa. Er zal
geen graatje van onafgekloven blijven.
Peter Ouwendijk zal de naam Ernest He
mingway nooit meer vergeten. Op het mo
ment dat ik mijn vis haakte las hij. hoe be
staat het, nèt over de monstermarlijn die
Santiago aan de haak kreeg. En zo werd
de zuipschuit, Big Game visser, rokken
en grofwildjager, Nobelprijswinnaar, be
genadigd schrijver en irritant persoon He
mingway alsnog posthuum de schutspa
troon van de Twaalf Oudere Jongeren en
de Zee.
Jaap Vissering
Big game vissers trekken naar alle uithoeken
van de wereld om marlijnen, tonijnen en haaien
achter de vinnen aan te zitten Populaire be
stemmingen zijn de Azoren. Madeira. Nieuw-
Zeeland, Australië. Kenia. Egypte ide Rode Zeei
en het Caribische gebied Een week big game
vissen komt. exclusief de vliegreis, maar inclu
sief onderdak en verzorging, op zo'n 3 500 tot
5.000 gulden. Een grote post is de huur van boot
plus bemanning Een big game jacht neemt ma
ximaal vier vissers mee Hoe minder vissers per
boot. hoe groter de vangstkansen, maar ook
hoe duurder per persoon.
Gehaakt! Als een
vederlichte
balletdanser
schiet de hlauwe
marlijn uit de
golven omhoog,
foto's GPD
marlijn, de vechter onder de vechters. Dat
klopt wel. Vier keer achtereen win ik één
centimeter, of tien centimeter, of een paar
meter lijn op de vis en iedere keer opnieuw
weet de vis weer de dubbele hoeveelheid
terug te nemen. De tropenzon brandt op
m'n hoofd, handen en knieën, mijn visma
ten smeren me in met sun block factor 20.
Met een handdoekje deppen ze m'n be
zwete voorhoofd en ze laven me met frisse
colaatjes uit de koelbox.
De vis is zo sterk dat ik het gevecht bijna
moet opgeven. Hier passen andere maat
regelen: ik krijg een rughamas aange
gespt en word met kettingen en zware
musketonhaken aan de reel vastgezet. De
voetensteun van de vechtstoel. waartegen
ik me keer op keer schrapzet. voorkomt
dat ik overboord sla. De krachtmeting
duurt al twee uur en de vis is naar diep
water gedoken. Op een diepte van onge
veer 500 meter, ergens onder de striker,
besluit het dier de strijd op te geven Het
sterft. De deckhands kijken bedenkelijk:
van zo'n diepte krijg je een dode vis nooit
meer naai- boven.
De schipper komt te hulp: met de diesels
trekt hij de marlijn o zo voorzichtig een
stukje voorwaarts, waarna hij de boot in
z'n achteruit zet. Zo krijg ik wat ruimte om
wat lijn binnen te draaien. Dit trucje
werkt echter niet meer als een van de twee
dieselmoteren uitvalt; ik zal het op hand
kracht moeten doen.
Na vier uur en tien minuten komt de
blauwe marlijn langszij en in de tussentijd
hebben m'n vismaten al regelmatig geïn
formeerd of ik niet van plan ben om van
uitputting uit mijn vechtstoel te rollen.
Les Lozowski is al eens vaker in Pemba
Club geweest en beschrijft het gevoel wan
neer je een grote marlijn haakt: „Het is
alsof je 10.000 volt door je donder krijgt."
Ik voel precies wat hij bedoelt als ik in het
heldere water een monster achter de boot
aan zie zwemmen, in het felrode hoelarok
je zie bijten, de schipper zie rammen met
de hengel en de reel gillend hoor leeglo
pen: de vis is gehaakt en trekt in éen keer
honderden meters lijn van de spoel af.
Vaardige handen manoeuvreren me in de
vechtstoel op het achterdek en ik krijg de
hengel in mijn handen geduwd. Niets kan
ik inbrengen tegen het geweld aan de an
dere kant van de nylonlij n. alleen al van
het vastklemmen van de zware hengel
doen m'n handen pijn.
„It's a blue," klopt de schipper waarde
rend op m'n schouder, het is een blauwe
TT et is een rijmpje van niets. Maar dat ten kan genieten. Daar hebben we bij- .j—b1 op de pleziert
Het is een rijmpje van niets. Maar dat
het een treffend beeld geeft van de
werkelijkheid kan moeilijk worden ont
kend. Genuss beim Reisen/Mit Getran-
ken und Speisen. De spijker op z'n kop.
Ach, waren de Nederlandse Spoorwegen
nog maar half zo ver als de Zwitserse.
Daar komt, even na Ziirich. het ontbijt.
Sjuutje, warm croissantje, een hard
broodje, marmelade, smeerkaas en - wat
had meneer gehad willen hebben - koffie,
thee of hete chocolademelk?
Zittend in een Zwitserse trein begin je
warempel op te zien tegen het moment
waarop je moet uitstappen. Het ultieme
reizen. Een treintje, een wijntje en voor
wie het water bij het zien van de menu
kaart acuut door de mond loopt ook nog
een kaasschotel. Of een portie Bündner
vlees. In de Speisewagen van Le Buffet
Suisse is alles mogelijk. Al zou je een ori
ginele Amerikaanse Hamburger tot je
willen nemen. Of een Gaspacho Don
Leon, een ijskoude Mexicaanse groente
soep met augurken, tomaten en peper
korrels.
Het kost de liefhebber soms enig gepuz-
zel. Niet alle door de Confederation Hel
vetica zigzaggende treinen zijn toege
spitst op de wensen van reizende lekker
bekken. Maar meer dan een half uurtje
kost het niet om een trip in elkaar te puz
zelen waarin de passagier al etend en
drinkend van 's lands mooiste vergezich
ten kan genieten. Daar hebben we bij
voorbeeld een opvallende 'special' als de
gillendgeel getatoueerde. tussen onder
meer Bern en Lugano rijdende Kaasex
press. En die van McDonald's tussen Ba
zel en Genève. En de wijntrein van Vevey
naar Chexbres-Puidoux. De neutrale
van allerlei lekkernijen voorziene buffe
trijtuigen ten slotte worden op zowat alle
routes gesignaleerd.
Berner Oberland
Om er desnoods je hele vakantie in door
te brengen, in die van Zurich naar Lau
sanne dokkerende Speisewagen. Buiten
de adembenemende, langs het venster
schuivende cinemascope van het het
Berner Oberland; binnen een Gefliigel-
salat met een glaasje fendant. De am
biance van de goeie, ouwe tijd toen de
Orient Expres nog een echte trein was en
de rijken der aarde zich verkneukelden
op een spannende vakantie in het exoti
sche Midden-Oosten.
Lausanne valt daarom wat tegen. Of be
ter gezegd: het bezoek aan het zo bewie
rookte Olympisch Museum. Over de pre
sentatie niets dan lof, gelikter vind je 't
nergens. De inhoud echter slaat zelfs de
leek met verbijstering. Lang leve de
sport, de sport en noggereens de sport,
lang leve vooral de Olympische bewe
ging. Over de aanslag in Munchen (1972)
geen syllabe, laat staan over de studen
De Crystal Panoramic Expres, een glazen stolp met uitzicht naar alle kanten.
foto Rob van den Dobbelsteen
tenopstand in Mexico 1968) of de reeks
boycotten van de Afrikaanse landen.
Flagrante geschiedvervalsing Het 'voe-
dingalimentarium' van Nestlé in het
aanpalende Vevey (al eens bij elkaar ge
zien wat de mens in eén maand nuttigt?)
is aanzienlijk leuker. Om nog maar te
zwijgen over de wijntrein, le train du vig-
noble. richting Chexbres-Puidoux. Nip
pend aan een Saint-Saphorin naar hoger
sferen, la vie en rose.
De Crystal Panoramic Express naar
Chateau d'Oex is het volgende snoepje
op de plezierreis door Zwitserland. Bene
den het nerveuze geblikker van het Meer
van Geneve, in de verte de witte hoed
van het Mont Blanc Massief en in de trein
(een glazen stolp met uitzicht naar alle
kanten) de geur van vers gezette koffie.
Ooit op zo n aangename wijze door een
land getrokken? Gstaad. Zweisimmen,
Thunersee en aldaar met de boot naar
Interlaken; het ene traject is nog mooier
dan het andere. 'Entschuldiging'. zegt de
ober zachtjes, 'wenst u rijst. Rosti. noe
dels of aardappels bij uw Kalbsgeschnet-
zeltes'.
Jaloersmakend dienstbetoon in een ja-
loersmakend landschap. Maar de
Schweizerische Bundesbahnen vinden
dat het nóg beter kan. Gezelliger vooral.
De ene nouveauté volgt de andere op.
Een gecombineerde trein/boot/kabel
baan-trip in western-style is nog niet be
dacht of de 'Fiesta Mexicana' wordt al
weer geïntroduceerd. Spare rib's Barbe
cue Tex-Mex of reuzengamalen met Me
xicaanse rijst en bruine bonen; het zijn
maar een paar van de specialiteiten die
tijdens dat laatste evenement glimmend
van trots op de menukaart prijken. Le
Buffet Suisse namelijk staat voor niets.
Eetkathedralen
Net zo min als de stations trouwens. Die
van Zurich en Bazel ontwikkelden zich
de laatste jaren zelfs tot ware eetkathe
dralen met eigen beenhouwerijen, wijn-
bottelaarijen en bakkerijen. Alsof er een
wedstrijd gaande is: welk stationsres
taurant is 's lands mooiste, 's lands gezel
ligste of 's lands beste? De kamp lijkt
voorlopig onbeslist. 'Au Premier', een
van de dertien eetgelegenheden van
Hauptbahnhof Zurich, biedt haar clien
tèle zonneklaar het mooiste uitzicht; La
Baleine, in Bazel, heeft verreweg het
fraaiste inférieur. Het eten - wie had an
ders verwacht - is in beide uitstekend
Zwitserland per trein. Een prettiger ma
nier om het land in korte tijd te leren ken
nen, lijkt onmogelijk. Zeker niet met een
Swiss Pass in de binnenzak. Soms een
stukje boemelen: bij tijd en wijle de snel
le intercity met panoramische uitzicht
koepel en misschien ook nog wel een
stoere gele postbus naar dat afgelegen
bergdorp, een nostalgische raderboot op
het Vierwoudstedenmeer of het open
baar vervoer in Lugano. De Swiss Pass is
niet voor één gat te vangen; geeft de ge
bruiker recht te kiezen uit 16.000 trein-,
bus- en bootkilometers door heel Zwit
serland. Prijs voor dit moois: 210 (vier da
gen». 264 (8 dagen), 306 15 dagen) of 420 1
maand) Zwitserse francs. Exclusief de
hapjes en de drankjes. Want Le Buffet
Suisse is natuurlijk wel goed, maar niet
gek.
Rob van den Dobbelsteen
