Zorgen om risico's
en overnachtingen
Gids voor Spanje
naar democratie
X
Onderhandelaar werd
motor achter schermen
rnn het vredesproces
Doeltreffende bijstand
op zeer korte termijn
Echte grenzen zitten
in harten en hoofden
Vooruitstrevende èn
behoudende opstelling
V -
buitenland
MAANDAG 4 MAART 1996 5
De Israëlische
premier Shimon
Peres: kundig
onderhandelaar
en politicus,
foto Mati
3. Ui
3.25]
I"N himon Peres, de premier van Israël,
5 wordt wel de motor achter de
jhermen van het vredesproces in het
UUIlidden-Oosten genoemd. Hij is in 1993
0Je spil geweest van het akkoord over
Palestijns zelfbestuur in de
3üazastrook en de stad Jericho op de
Scfestoever van de Jordaan. Niet voor
''iets kregen zowel de vermoorde Jit-
JrShak Rabin als Peres een jaar later de
obelprijs voor de Vrede, samen met
3,-asser Arafat. Overigens was de relatie
Ibissen Peres en Rabin bepaald niet
JOColkeloos. Zo omschreef Rabin zijn
)-30artijgenoot Peres in een boek in 1979
L-50|s 'een onvermoeibare kronkelaar en
l'jj|trigant\
eres is een kundig onderhandelaar en
oliticus. De in feite eerste verboden
Dntacten met de Palestijnen werden
anuit het ministerie van Peres gelegd,
as toen tijdens de geheime onderhan-
elingen bleek dat met de verbitterde
te praten viel en er zaken
'aren te doen, sloeg Rabin publiekelijk
§3e weg in die Peres had voorbereid,
ybor veel Israëliërs was en is Peres te
jer een dromer. Peres ziet te weinig vij-
nden en terroristen en te veel betrouw-
are Arabieren. Zijn landgenoten vin-
s en hem een idealist en een 'duif die be
viel is land op te geven in ruil voor vre-
e. Rabin was veel meer een 'havik'.
\fech is er, toen hij in 1990 als formateur
ptrad, ook wel over hem gezegd dat hij
'n staat zou zijn z'n moeder te vermoor-
en, als hij daardoor premier zou kun-
worden'.
'ooi
Hhimon Peres (oorspronkeüjk Persky)
Werd geboren op 15 augustus 1923 in het
Joen nog Poolse Wolozyn /tegenwoordig
Jisjneva, Wit-Rusland). Hij emigreert in
.943 met zijn ouders naar Palestina.
__5ticht in 1941 een kibboets en is actiefin
le socialistische Mapai, de militaire or-
[anisatie Hagana en het vakverbond
pstadroet, waarvan hij van 1941 tot
Dpi)
Artsen Zonder Grenzen
1945 secretaris-generaal is. Sinds 1948
werkt hij op verschillende niveaus bij
het ministerie van Defensie. Na een her
groepering van de socialistische partij
en in de Maarach (1968) krijgt Peres zit
ting in het tweede en derde kabinet-
Meir (1969 - 1974). In het in 1974 samen
gestelde kabinet-Rabin wordt Peres mi
nister van Defensie en als Rabin in 1977
aftreedt neemt Peres zijn functies, ook
het leiderschap van de partij, over. Bij
de daaropvolgende verkiezing moet Pe
res het afleggen tegen Begin en komt hij
in de rol van oppositieleider. Na de ver
vroegde verkiezingen van 1984 vormt
Peres met Likoed-voorman Sjamir een
kabinet van nationale eenheid. Daar
van heeft Peres tot 1986 de leiding.
Libanon
Hij trekt het Israëlische leger uit het
grootste deel van Libanon terug en sa
neert de economie van zijn land. In 1986
rouleert het premierschap en wordt Pe
res minister van Buitenlandse Zaken.
Na de verkiezingen van 1988 blijft de
coalitie onder leiding van Sjamir ge
handhaafd met Peres als minister van
Financiën. In maart 1990 komt het na
tionale kabinet ten val wegens ver
deeldheid over het vredesproces en be
landt Peres - ondanks zijn optreden als
formateur - weer in de oppositie. Dat
leidt mede tot een discussie over het lei
derschap van de Arbeiderspartij. Peres
weet zich ten koste van Rabin in die
functie te handhaven. Tot 1992, als Ra
bin de verkiezing om het leiderschap
van de partij wint.
In dat jaar is er weer een kabinetscrisis,
met als aanleiding de onderhandelin
gen over de autonomie van de Palestij
nen. Shimon Peres wordt minister van
Buitenlandse Zaken in het nieuwe kabi
net. Hij blijft dat tot hij eind vorig jaar
de functie van eerste minister over
moest nemen na de moordaanslag op
Rabin.
onl
elcIToor het eerst sinds jaren krijgt een
linV organisatie, Artsen Zonder Gren-
-eg«n, een Four Freedoms Award. De di-
ipacteur en mede-oprichter van de Ne-
enjerlandse afdeling, Jacques de Mil-
neemt de onderscheiding in ont-
angst. De Milliano is in Oostburg ge
zioren en opgegroeid in Breskens. Hij
daiwam tot de oprichting van de Neder-
ïntandse afdeling nadat hij een half jaar
nooor het Belgische Artsen Zonder
Irenzen in Tsjaad had gewerkt,
eefrtsen Zonder Grenzen is van oor-
vprong een Frans initiatief uit 1971 van
Due artsen B. Kouchner en M. Reclaimer,
v wie waren in dienst van het Rode Kruis
n ictief in Nigeria en moesten noodge-
nnlwongen hun werkzaamheden staken.
atu>at bracht hen er uiteindelijk toe een
vriiolitiek neutrale hulporganisatie op te
ichten die het recht op humanitaire
iltóulp verdedigt in gebieden die gebukt
onder natuurrampen, oorlog of
difluchtelingenleed. Naar Frans voor-
werden zelfstandige secties opge-
in België (1980), Zwitserland (1980),
(1984), Luxemburg (1986) en
Spanje (1986).
(Enthousiasme
xiöe Milliano in 1992 een interview in de
iumZC: „Somalië 1985: Het grenzeloze en-
housiasme en de inzet van iedere mede
werker afzonderlijk in de afgelopen da
len brachten het gevaar met zich mee
lat zij door geestelijke en lichamelijke
iitputting snel zouden opbranden. Veel
verd er van hen verwacht. Hun eigen
Bijzondere uitreiking Awards in Middelburg
van onze verslaggever
René Schrier
MIDDELBURG - De komst van allerlei hoog
waardigheidsbekleders naar Middelburg voor
de uitreiking van de Four Freedoms Awards
heeft deze keer heel wat voeten in de aarde. In
feite voor.het eerst gaat de onderscheiding
naar twee personen die nadrukkelijk een vei
ligheidsrisico lopen; de Spaanse koning Juan
Carlos en de Israëlische premier Peres. Vorig
jaar nog wist de Spaanse politie met de arresta
tie van enkele ETA-aanhangers in Mallorca een
aanslag op de vorst te voorkomen. En zeker na
de dodelijke aanslag op premier Rabin in Israël
wil de veiligheidsdienst uit dat land niets meer
aan het toeval overlaten.
Daar komt wat Peres betreft als extra probleem
bij dat de Four Freedoms Awards worden uitge
reikt op de sabat zaterdag 11 mei. de Joodse zon
dag. Op die dag mag hij om godsdienstige rede
nen niet reizen. De Israëlische eerste minister
zal in de loop van vrijdag per vliegtuig in Neder
land arriveren zodat er gelegenheid is voor een
gesprek met de Nederlandse premier Kok is.
Kok heeft zich overigens nog persoonlijk inge
zet om Peres naai- Middelburg te halen. In de
loop van dé vrijdag, maar duidelijk vóór zonson
dergang arriveert Peres in Middelburg waar hij
op loopafstand van de Nieuwe Kerk - waar de
onderscheidingen worden uitgereikt - zal wor
den ondergebracht.
Mogelijk dat voor de talrijke veiligheidsfunctio
narissen een plekje wordt gezocht in de Middel
burgse Generaal-Majoor Berghuiskazerne. Za
terdagavond laat vertrekt Peres weer naar Is
raël. In verband met veiligheidsoverwegingen is
de verblijfplaats van Peres nog geheim. Het is
denkbaar dat Peres een bezoek brengt aan de
synagoge achter de Herenstraat in Middelburg.
In dat geval moet ook die route beveiligd wor
den. De toezegging van Peres dat hij naar Mid
delburg zou komen voor een Four Freedoms
Award dateert nog uit oktober vorig jaar. Na de
moord op Rabin en Peres premier werd, bleef
lange tijd onduidelijk of hij zich aan die toezeg
ging zou houden.
De Spaanse koning, eventueel vergezeld van
zijn vrouw, verblijft in paleis Huis Ten Bosch in
Den Haag. Hij wordt ontvangen door koningin
Beatrix. Kenners van het protocol weten dat
zich met het uitreiken van een Four Freedoms
Awards aan koning Juan Carlos een probleem
voordoet. Koningen worden alleen onderschei
den door andere vorsten of vorstinnen of perso
nen van een vergelijkbaar of hoger niveau. In
Nederland koningin Beatrix dus. Maai- de ko
ningin reikt slechts haar eigen onderscheidin
gen uit en niet die van anderen, zoals het
Franklin en Eleanor Roosevelt Institute. Daar
dient zich dus een probleempje met het protocol
aan, dat ongetwijfeld tegen 11 mei elegant zal
zijn opgelost.
De organisatie heeft dit jaar overigens niet al
leen te kampen met veiligheids- of protocollaire
problemen. Er is ook de moeilijkheid van de
huisvesting. Niet alleen van het legertje veilig
heidsfunctionarissen dat de bewuste dolle za
terdag van Middelburg een onneembare veste
zal maken. Ook het onderbrengen van de ver
schillende hoogeplaatste genodigden die vaak
van ver moeten komen zal moeite kosten. De
laureaten worden de laatste tijd nogal eens on
dergebracht in Inter Scaldis te Kruiningen.
Pers
Dit jaar komt daar ook het persprobleem bij.
Shimon Peres zit een paai- weken voor de verkie
zingen in zijn land. De Israëlische en waarschijn
lijk ook Palestijnse pers zal dan ook zeer geïnte
resseerd zijn in de toespraak van de premier. Ze
ker omdat hij de onderscheiding vooral krijgt
vanwege zijn inspanningen voor de vrede in het
Midden-Oosten. Voor de huisvesting van de
pers wordt niet in de eerste instantie gedacht
aan een hotel in Middelburg - voor zover die al
niet vol zijn - maar aan een alternatief. Een mo
gelijkheid zou bijvoorbeeld een hotelschip in
het kanaal kunnen zijn.
Het plan van de NOS om de uitreiking van de
vijf onderscheidingen direct uit te zenden is dan
ook een welkom geschenk voor de organisatie.
Dan wordt het eventueel mogelijk om de journa
listen niet in de Nieuwe Kerk te huisvesten,
maar elders in een zaal waar ze op televisie
schermen het geheel kunnen volgen. In de kerk
zijn immers maar 700 zitplaatsen beschikbaar
en het was in voorgaande jaren al een probleem
om er alle genodigden onder te brengen.
De integrale uitzending is iets waar de organisa
tie al lange tijd naar streeft. Het ziet er naar uit
dat het er deze keer eindelijk van komt. Dat be
tekent niet alleen erkenning voor het evene
ment, maar ook reclame voor de provincie Zee
land. Dat is volgens commissaris van de konin
gin, drs. W. T. van Gelder, een van de waardevol
le aspecten van het tweejaarlijkse evenement in
Middelburg. Het straalt ook op Zeeland af.
verwachtingen waren ook hoog. Zij
vormden het eerste uitgezonden team
van Artsen Zonder Grenzen Nederland.
Als fakkeldragers verdedigden ze het
bestaansrecht van de pas opgerichte or
ganisatie."
In datzelfde verhaal spreekt De Milliano
er zijn teleurstelling over uit dat de bur
ger zich steeds minder betrokken voelt
bij wereldbranden. Het is volgens hem
juist erg belangrijk dat de burger zich
betrokken voelt bij situaties zoals in het
voormalig Joegoslavië. „Pas als burgers
een signaal afgeven komt de politiek in
beweging."
Artsen Zonder Grenzen wil snel en doel
treffend hulp bieden en geen tijd verlie
zen met overleg en overlappingen door
allerlei samenwerkingsverbanden.
Aanzien
De formule slaat aan. De jonge organi
satie krijgt brede waardering over de he
le wereld en heeft in de loop van de jaren
al verschillende schouderklopjes onder
meer in de vorm van prijzen en onder
scheidingen in de wacht gesleept. Dat
brengt weer internationaal aanzien met
zich mee. Toen in december 1988 Arme
nië door een zware aardbeving werd ge
troffen was Artsen Zonder Grenzen de
eerste niet-overheidsorganisatie die
van de Russische autoriteiten toestem
ming kreeg hulp te verlenen. De neutra
liteit van de organisatie blijkt een groot
voordeel. Het zorgvuldig opgebouwde
imago brengt met zich mee dat er zelden
of nooit een gebrek aan vrijwilligers is.
Koning Juan Carlos van Spanje.
Juan Carlos
foto Enrique Shore/Reuter
Directeur Jacques
de Milliano van
Artsen Zonder
Grenzen
Nederland,
foto Ruden Riemens
Laat niemand bang zijn dat zijn belang verge
ten wordt: laat niemand een voordeel of een
privilege verwachten. Met ons allen kunnen wij
alles doen, als wij iedereen de kans geven, waar hij
recht op heeft." Die woorden sprak Juan Carlos Al
fonso Victor Maria de Borbón y Borbón toen hij na
de dood van generaal Franco beëdigd werd als
staatshoofd van Spanje.
Juan Carlos werd op 5 januari 1938 in Rome gebo
ren, als zoon van de in ballingschap levende troon
pretendent Don Juan. Franco herstelde in 1947 de
monarchie, maar wees niet Don Juan aan als ko
ning, doch diens zoon. De tienjarige Juan Carlos
kreeg zijn opvoeding in het Franquistische Spanje,
onder meer van vooraanstaande mensen uit de
Opus Dei-beweging. Dat is een rooms-katholieke
kerkelijke organisatie die zich presenteert als een
instelling met 'uitsluitend spirituele en apostoli
sche doeleinden'. Het is een zeer strenge opleiding.
Het echte studentenleven maakte Juan Carlos niet
mee.
Privécolleges
Hij krijgt privécolleges. In mei 1969 trouwt hij met
prinses Sofia van Griekenland. Uit dat huwelijk
worden drie kinderen geboren.
Van de uiterlijk ietwat stijve schuchtere jongeman,
die duidelijk het stempel draagt van zijn afgeslo
ten, enigszins wereldvreemde opvoeding, heeft
Juan Carlos zich sedert zijn huwelijk en vooral in de
vijfjaar waarin hij als legaal opvolger van Franco
reizen heeft gemaakt naar het buitenland (staats
bezoeken aan Nixon. Pompidou, Brandt en aan Ja
pan) ontwikkeld tot een man met een eigen per
soonlijkheid.
In tegenstelling tot Franco, die geen enkele buiten
landse taal beheerste, spreekt Juan Carlos vloeiend
Frans, Engels. Italiaans en Portugees. Juan Carlos
bedrijft verschillende sporten, waaronder karate en
judo. Maar zijn lievelingssport is zeilen. Met zijn
jacht Fortuna, dat permanent in de haven van de
zeilclub van Barcelona ligt, heeft hij enkele malen
John Hume,
strijder voor een
oplossing van het
conflict in Noord-
Ierland.
foto Andrew Wong
/Reuter
John Hume
De Ier John Hume is, naast premier
Peres van Israël, de tweede vredes
duif die zaterdag 11 mei in Middelburg
een Four Freedoms Award krijgt. Het
zal wellicht een opstekertje voor hem
zijn, want de laatste weken kreeg hij
enkele gevoelige slagen in z'n gezicht,
in de vorm van bomaanslagen in het
centrum van Londen. Net nu het zo
goed leek te gaan met de vredesbespre
kingen tussen de strijdende partijen in
Noord-Ierland, vallen er weer doden.
Vorig jaar nog stond hij op twee doden
lijsten. Op die van de republikeinse ter
roristen die aansluiting bij de Ierse Re
publiek nastreven en op de dodenlijst
van hun unionistische Brits gezinde te
genpolen. Ai eerder was met aanslagen
op zijn huis duidelijk gemaakt dat ze het
op John Hume gemunt hebben. En dat
alles vanwege zijn voortdurende stre
ven naar een geweldloze oplossing van
het conflict in zijn geboorteland.
Een conflict dat volgens Hume alleen
opgelost kan worden als de strijdende
partijen bereid zijn een les te leren uit
het verleden. Al ver in het verleden, ver
telde hij in maart vorig jaar in een lezing
op een Amerikaanse school, zijn voor
oordelen bepaald, stellingen ingeno
men en letterlijk en figuurlijk schei
dingsmuren opgetrokken. „Als niet alle
partijen bereid zijn hun daden uit het
verleden kritisch te beschouwen, kun
nen we het probleem niet oplossen. Het
is gemakkelijk om in Noord-Ierland de
andere kant de schuld te geven en het is
ook gemakkelijk om de mensen aan je
eigen kant de schuld te geven als je het
niet met hen eens bent. Als de tegenpar
tij dat ook doet blijf je met een beschul
digende vinger naar elkaar wijzen. Dat
lost niets op."
Hume kreeg vorig jaar veel kritiek toen
hij het initiatief nam voor gesprekken
met Gerry Adams, van de Sinn Fein, de
politieke tak van het Ierse Republikein
se Leger. Hij begon een dialoog die in de
cember 1993 uitmondde in een geza
menlijk Brits-Iers plan voor vrede in
Noord-Ierland. Voor het eerst zwegen -
tot voor enkele weken - de wapens. Er
gloorde hoop in het noordelijk deel van
het eiland.
Robert Runcie
John Hume werd in .1937 in Londonder
ry Noord-Ierland geboren. Na zijn studie
werd hij leraar. In de jaren zestig zette
hij zich in voor de verbetering van de
leefomstandigheden van de rooms-ka-
tholieken in Noord-Ierland en nam hij
het initiatief om een geweldloze burger
rechtenbeweging op te richten. Als par
lementslid was hij in 1970 mede-oprich
ter van de Social Democratie and La
bour Party (SDLP) die voor samenvoe
ging van Ierland en Noord-Ierland ij
vert, zonder geweld te gebruiken. Ook
was hij minister van Handel in het
Noord-Ierse kabinet. Toen de SDLP de
meerderheid in Londonderry kreeg
richtte hij een organisatie op voor ka
tholieken en protestanten, om de door
de oorlog beschadigde stad weer op te
bouwen. Hij is lid van het Britse parle
ment voor de stad Derry en sinds 1979
één van de drie Ierse vertegenwoordi
gers in het Europese Parlement.
Verder bouwde hij de afgelopen decen
nia contacten op met vooraanstaande
Amerikaanse politici onder wie Edward
Kennedy, de toenmalige voorzitter van
het Amerikaanse Congres Tip O'Neil en
president Clinton. Hume is al eens voor
gedragen voor de Nobelprijs voor de vre
de.
Voorbeeld
Hume heeft geleerd van zijn politieke
activiteiten in het Europese Parlement.
Grenzen tussen landen vervagen. Er
ontstaat één gebied genaamd Europa,
waarin allerlei regio's functioneren.
„Wie had vijftig jaar geleden gedacht
dat er nu een verenigd Europa zou zijn
waarin de Duitsers nog steeds Duitsers
zijn, de Fransen nog steeds Fransen en
de Nederlanders nog steeds Nederlan
ders. En dat verenigde Europa is het
grootste voorbeeld in de geschiedenis
van de wereld van de manier waarop
conflicten opgelost kunnen worden. De
Ieren en Britten die betrokken zijn bij
de oplossing van de problemen in Noord-
Ierland hebben dan ook de plicht daar
lering uit te trekken."
„De echte grens in Ierland is geen lijn
die op een kaart is getrokken. Het is een
grens in de harten en de hersenen van de
mensen."
deelgenomen aan de Olympische Spelen en won hij
verschillende keren het Spaans kampioenschap.
Hij stelt zich als koning zeer constitutioneel op en
speelde een belangrijke rol in de omvorming van
het dictatoriale politieke systeem naar een demo
cratie. In spannende jaren verankerde hij in Spanje
de democratie, door echte vrije verkiezingen te ga
randeren en de verschillende kampen in het land
bijeen te brengen.
Hij trad doortastend op in 1981 toen Spanje opge
schrikt werd door een poging tot een staatsgreep
van conservatieve Franco-gezinde elementen uit
leger en politie. Juan Carlos riep, nadat hij zich per
telefoon had vergewist van de trouw van leger, poli
tie en autoriteiten, een 'nationale regering' uit die
bestond uit hemzelf en niet gegijzelde staatssecre
tarissen. Voorts kondigde hij voor het hele land de
staat van beleg af. De couppoging was op televisie
te zien met beelden van luitenant-kolonel Tejero
Molino met het pistool in de hand op het speekge
stoelte van de Cortes, het Spaanse parlement.
Doortastend
Later werd de conclusie getrokken dat het aan de
doortastendheid van Juan Carlos te danken was
dat de staatsgreep geen levensvatbaarheid kreeg.
In juni van het vorig jaar werd bekend dat de
Spaanse geheime dienst (Cesid) telefoongesprek
ken van de koning afluisterde, evenals gesprekken
van diens vrienden en zakenrelaties. Ook de tele
foons van ministers, staatssecretarissen, hoge
ambtenaren, journalisten en belangrijke zakenlie
den werden afgetapt. De geheime dienst stond op
dat moment onder leiding van een generaal die veel
van zijn mensen recruteerde uit het leger.
Vorig jaar nog stond de Spaanse koning wederom
bloot aan de risico's van een aanslag. Deze keer op
zijn leven. De politie arresteerde in augustus op het
eiland Mallorca drie leden van de Baskische af
scheidingsbeweging ETA. Ze waren van plan de ko
ning met een geweer met telescoop dood te schie
ten in de haven van Palma de Mallorca.
De kritiek die de voormalige aarts
bisschop van Canterbury en pri
maat van de Anglicaanse geloofsge
meenschap, Robert Alexander Ken
nedy Runcie, over zich heen heeft ge
kregen, is in feite een maatstaf geweest
voor zijn succes. Met zijn soms uitge
sproken standpunten ging hij die kri
tiek niet uit de weg. Opmerkelijk is dat
Runcie de ene keer naar huiten kwam
met een behoudend standpunt en de an
dere keer met een progressief stand
punt. Hij noemt zichzelf een 'radicale
katholiek'.
Runcie krijgt de Four Freedoms Award
voor de vrijheid van godsdienst. Hij is
sterk oecumenisch gezind en heeft zich
in het bijzonder ingezet voor eenheid
met de Rooms Katholieke Kerk en de
orthodoxe kerken. De aartsbisschop
van Canterbury nam verschillende ma
len een duidelijk anti-regeringsstand-
punt in. bijvoorbeeld in de Falklandoor-
log tussen Groot-Brittannië en Argenti
nië in 1982 en met betrekking tot de so
ciale politiek van de regering-Thatcher.
Binnen de kerk was hij een voorstander
van onder meer het toelaten van vrou
wen tot het priesterambt. In 1989 bracht
hij een officieel bezoek aan het Vati-
caan.
Hij bracht zijn standpunt over bijvoor
beeld de Falklandoorlog' tactischer dan
bisschop Bell die in de Tweede Wereld
oorlog kritiek uitte op de bombarde
menten van Duitse steden, wat hem uit
eindelijk een breuk met Churchill ople
verde. Runcie was niet te beroerd om
complimenten uit te delen, maar deins
de er ook niet voor terug om kritiek te
leveren.
In een artikel over de aartsbisschop
noemt een Engelse journalist hem een
man die ongelukkig was toen hem het
ambt van aartsbisschop werd aangebo
den. Iemand die zich in een discussie ge
nuanceerd opstelt. Iemand ook die niet
getraind was voor het kruisvuur van po
litieke oorlogsvoering waar hij be
kwaam doorheen laveerde, Hij zag kans
de Anglicaanse Kerk bijeen te houden
op een moment dat met name Ameri
kaanse bisschoppen leken aan te sturen
op het tegenovergestelde.
Nieuwe procedure
Runcie zag in 1921 in Liverpool het le
venslicht. In 1951 werd hij tot priester
gewijd in de Anglicaanse kerk. Hij be
kleedde tal van bestuursfuncties en
werd in 1970 bisschop van St. Albans.
Van 1980 tot 1991 was hij aartsbisschop
van Canterbury. Zijn benoeming voor
die functie geschiedde volgens een
nieuwe procedure, waarbij wereldlijke
autoriteiten geen invloed meer hadden.
De voormalige
aartsbisschop van
Canterbury en
primaat van de
Anglicaanse
geloofs
gemeenschap
Robert Runcie
ging met zijn
soms
uilgesproken
standpunten
kritiek niet uit de
J
