Kritiek op studie theater Goes
Representeerend Lighaam van het Volk
Breed overleg
Deltawateren
steekt van wal
Feest bij marechaussee Terneuzen
Brandweerwagens
krijgen rijverbod
wegens mankement
Brandweer wil dat
gemeenten bij ziekte
vrijwilligers betalen
zeeland
Culturele raad bepleit meer dan één onderzoeksbureau
DONDERDAG 29 FEBRUARI 1996
yan onze verslaggever
GOES - De Goese culturele raad
indt het onjuist dat het college
an b en w slechts éen bureau in
de arm wil nemen voor het on
derzoek naar een nieuw theater.
Het dagelijks gemeentebestuur
van plan om (opnieuw) in zee
le gaan met vof Prins 2000. Deze
combinatie van Van Riesen en
de Walcherse Bouwunie ont
wikkelde eerder een plan voor
een nieuwe schouwburg op de
plaats van de Prins van Oranje.
De culturele raad vreest dat het
college zich met die keuze te
veel op één variant fixeert.
,Dat lijkt me niet goed", zegt
voorzitter drs P. Favier van de
culturele raad, die b en w inmid
dels per brief van zijn bedenkin
gen op de hoogte heeft gesteld.
Op verzoek van het dagelijks ge
meentebestuur heeft het advies
orgaan een plan van eisen voor
een nieuwe theateraccommoda
tie gemaakt. Daarin zijn goed
kope en wat duurderde varian
ten opgenomen. „Het lijkt ons
beter dat verschillende bureaus
eens aan de slag gaan met het
plan van eisen. Dan kun je ver
schillende modellen vergelijken.
Als je je bindt aan één partner,
steekt daar al een element van
keuze in."
Eigen risico
Die verontrusting wordt ingege
ven door het feit dat Vof Prins
2000 voor eigen risico schouw
burg-alternatieven heeft ont
wikkeld, nadat het eerste plan in
gemeenteraad was gesneu
veld. De politiek vond herbouw
op de kavel Prins van Oranje in
combinatie met woningbouw
destijds te duur. Favier ver
moedt dat het college in samen
spraak met Vof Prins 2000 al
goeddeels voor ogen heeft waar
het theater moet komen en hoe
dat er ongeveer uit moet zien.
Wethouder mr S. J. Heijning van
cultuur bevestigt dat er een
voorlopig plan ligt en dat er 'een
locatie in beeld is', maar ontkent
dat de uitkomst van het onder
zoek al vaststaat. „De zaak is
niet voorgekookt."
Heijning wuift, de kritiek van de
culturele raad weg. „Het heeft
ook veel voordelen om met één
partner verder te gaan. Je hebt
minder het prijsvraag-idee, wat
ook niet altijd leidt tot goede op
lossingen. Je kan nu wel heel
veel alternatieven onderzoeken,
maai- we weten dat de locaties
schaars zijn, dus het is de vraag
of dat zin heeft. Tja. en de cultu
rele raad kan niet van het col
lege verwachten dat adviezen
per definitie worden overgeno
men."
Uitwerken
De gemeente wil Vof Prins 2000
tot half april de tijd geven om va
rianten uit te werken. Zowel met
als zonder een toneeltoren, door
gaans een duur onderdeel in
theaters. Ook moet worden on
derzocht in hoeverre subsidies
zijn te vergaren. Plan is om de af
spraken vast te leggen in een zo
geheten intentie-overeenkomst.
Als de uitkomst positief is, krijgt
Prins 2000 het recht om het thea
ter te bouwen.
De overeenkomst wordt van
daag (donderdag) besproken in
de commissie milieu en cultuur,
die vanaf 19.30 vergadert in het
stadhuis.
Afbraak huis voor
toegang van straat
Westdorpe bepleit
van onze verslaggever
SAS VAN GENT - Bewoners
van de Axelsestraat in Westdor
pe vragen b en w van Sas van
Gent om een leegstaand pand
aan de Graafjansdijk aan te ko
pen om de Axelsestraat te kun
nen verbreden. Het zijstraatje
van de Graafjansdijk is nog
geen 2,5 meter breed bij de in
gang en dat is voor in- en uit
draaiende landbouwvoertui
gen en vrachtwagens te weinig.
Passeren op de kruising tussen
straat en dijk is er al helemaal
niet bij. Om de verkeersveilig
heid te verbeteren moet de ge
meente het hoekpand aanko
pen, desnoods door onteigening,
en daarna afbreken. Daardoor
krijgt het verkeer een brede,
overzichtelijke op- en afrit naai
de Axelsestraat. stellen bewo
ners in een petitie, die dinsdag
avond door M. Weemaes werd
aangeboden tijdens de vergade
ring van de Sasse commissie
Vrom. De D66'er woont zelf in de
buurt van het weggetje naai- de
Autrichepolder. Burgemeester
J. van Rest, voorzitter van de
commissie, beloofde dat het col
lege de mogelijkheden binnen
kort laat onderzoeken.
Generaal Roos geeft het startsein voor de officiële opening van het gerestaureerde gebouw
foto Charles Strijd
van onze verslaggever
TERNEUZEN - De brigade-
post van de Koninklijke Ma
rechaussee in Terneuzen
heeft de toekomst. Die stellige
overtuiging zijn landelijk bri
gade-generaal K. Roos en
postcommandant kapitein K.
van der Molen toegedaan, zo
zeiden ze donderdag tijdens
de officiële heropening van de
verbouwde kazerne aan het
Sweelinckhof.
Roos en Van der Molen brach
ten in herinnering dat het
voortbestaan van de laatste
Zeeuws-Vlaamse brigadepost
amper twee jaar geleden nog
uiterst onzeker was. „Eigen
lijk was de deur al dicht. Maar
dankzij de inzet van vele be
stuurders en de Zeeuwse justi
tie hebben we het gered", be
nadrukte Van der Molen. Sa
men met de generaal is hij er
van overtuigd dat Zeeuws-
Vlaanderen zonder mare
chaussees ondenkbaar is.
Roos sprak donderdag nog
maals zijn verbazing uit over
het sombere voornemen van
de minister destijds.
Het Zeeuws-Vlaamse grensge
bied telde in de bloeitijd van
de brigade maar liefst veertien
verschillende posten. Terneu
zen is het laatst overgebleven
detachement. De kazerne aan
het Sweelinckhof werd bijna
dertig jaar geleden betrokken.
Omdat tot voor kort nooit ze
ker was of de brigade Terneu
zen een lange toekomst was
beschoren, werd groot onder
houd aan het gebouw voortdu
rend uitgesteld. Pas toen in
1994 het reddende bericht
kwam voor Van der Molen en
zijn manschappen, kon een
verbouwingsplan worden op
gemaakt.
Opknapbeurt
De renovatie nam van augus
tus tot en met februari in be
slag. Beide cellen en de lucht-
ruimte voldoen nu aan de mo
derne eisen. De legeringska
mers op de eerste verdieping
werden omgebouwd tot kan
toorruimte. De verblijven op
de tweede etage ondergingen
een opknapbeurt. De kosten
liggen rond de één miljoen gul
den.
Volgens Van der Molen is het
huidige onderkomen groot ge
noeg voor de uit zestig mensen
bestaande brigadepost. Niet
iedereen is tegelijkertijd aan
wezig. Als voorbeeld noemde
de postcommandant de tijde
lijke uitbesteding van drie van
zijn wachtmeesters aan de vre-
despolitie in Bosnië. Ze ver
trekken volgende week. Van
der Molen voorziet operatio
neel geen problemen om het
gat, dat zo ontstaat in Zeeuws-
Vlaanderen, op te vullen.
De officiële heropening van
het gebouw door Roos en twee
'abseilende' marechaussees,
werd voorgegaan door een
rondgang van het eigen trom
petterkorps in de buurt. Na
mens het distict Zuid-Holland-
Zeeland overhandigde Van
der Molen zijn muzikale colle
ga's een cheque van duizend
gulden voor de aankoop van
nieuwe instrumenten.
Axelse patriot Pieter Paulus was eerste Kamervoorzitter
van onze verslaggever
AXEL/DEN HAAG - Morgen, vrijdag
1 maart, is het precies tweehonderd
jaar geleden dat voor het eerst een ge
kozen Nederlandse volksvertegen
woordiging in Den Haag bijeen
kwam. Van de 96 verkozen leden
maakten er op die dag in 1796 90 de
eerste 'nationale vergadering' mee.
Alleen de leden uit Zeeland en Fries
land ontbraken. Dat wil overigens
niet zeggen dat er geen Zeeuwen in de
vergaderzaal zaten. Integendeel. De
vergadering werd voorgezeten door
de Axelse patriot Pieter Paulus, die
overigens in het kiesdistrict Den
Haag tot lid van de 'assemblee' was
gekozen.
Tweede-Kamervoorzitter W. Deet-
man stond vorige week tijdens een
symposium in Den Haag over het 200-
jarig bestaan van de volksvertegen
woordiging in zijn toespraak geruime
tijd stil bij het leven en het gedachten-
goed van zijn Axelse voorganger. Hij
noemde Paulus 'een echte Nederlan
der, een Zeeuws-Vlaming die in Den
Haag Nederlander was zoals de Fries
Vondeling Nederlander was en zoals
de Brabander Van Thiel dat was'.
„In een ander opzicht", vervolgde
Deetman, „was Pieter Paulus uniek
en wel omdat hij als enige onder mijn
voorgangers tegelijkertijd voorzitter
was van het parlement en leider van
een politieke beweging (de patriot
ten)."
De patriotten, ook wel 'Bataven' ge
noemd', waren de grondleggers van de
democratische beweging in het Ne
derland van het eind van de 18de
eeuw. Ze koesterden het gedachten-
Portret van Pieter
Paulus uit de
Zeelandia
Illustrata.
goed van de Franse revolutionairen
('vrijheid, gelijkheid en broeder
schap') dat in 1789 in Parijs geleid had
tot een republikeinse omwenteling.
Rousseau had in 1762 in zijn Contract
Social al beschreven dat de ideale de
mocratie gebaseerd was op de soeve
reiniteit van het volk. de machtsuitoe
fening moest daarin overeenstemmen
met de wil van het volk. Het volk in
Nederland wilde wel iets te vertellen
hebben in de late jaren van de 18de
eeuw, maar had niets te vertellen. Het
land werd bestierd door regenten en
zwakke stadhouders van het Oranje
huis.
Vlaams
Paulus was niet bepaald een revolu
tionair a la Robespierre. Zijn familie
was van oorsprong katholiek en af
komstig uit het Vlaamse Waarschoot.
Op het eind van de 17de eeuw werd de
familie protestant en trok via Aarden
burg naar Axel in Staats-Vlaanderen.
De Paulussen waren in goeden doen.
Pieters vader Josias boerde (goed) en
was ook politiek actief. Hij schopte
het in zijn jonge jaren tot schepen
(wethouder) van Axel. Een makkelij
ke man was het niet. Hij had het voort
durend 'aan de stok met andere be
stuurders in het ambacht en toen hij
in 1767 de verkoop van zijn boerderij
niet geheel volgens de regels liet verlo
pen werd hij door het Axels stadsbe
stuur uit zijn ambt gezet. Dat conflict
resulteerde in langdurige procedures,
die Josias uiteindelijk won. In 1773
werd hij in ere hersteld en zelfs be
noemd tot burgemeester van stad en
ambacht Axel. In de Franse Tijd zou
hij dat ook nog geruime tijd blijven.
De eerste zitting van de Nationale Vergadering, op 1 maart 1796 onder voorzitterschap van Pieter Paulus.
Pieter was de oudste zoon van Josias.
Hij groeide op in een redelijk be
schermd milieu, studeerde in Den
Bosch. Vlissingen. Utrecht en Leiden
en toonde al vrij jong belangstelling
voorpolitieke zaken. Op 20-jarige leef
tijd was hij mede-auteur van het boek
werk 'Het nut der stadhouderlijke re
gering'. waarin hij zowel het stadhou
ders- als het stadhouderloze tijdperk
onder de loep nam en bekritiseerde.
Paulus van was oordeel dat de macht
van een stadhouder aan banden
moest worden gelegd, maar dat het
bezit van een stadhouder in de rege
ringsvorm van die tijd onontbeerlijk
was.
Dat Pieter Paulus ook in latere jaren
als leider van de patriottische bewe
ging het oude regime der stadhouders
niet geheel afwees was voor Kamer
voorzitter Deetman vorige week re
den de man te prijzen ..Het was een
man van het midden die uit dien
hoofde op een moment in onze ge
schiedenis waar dat nodig was. de lei
ding nam bij een radicale verande
ring."
Het moet. zo blijkt uit de verhandelin
gen van de Hulster heemkundige W.
Bauwens die zich in 1986 verdiepte in
het leven van de Axelse bestuurder,
tweehonderd jaar geleden een zeer ge
denkwaardige vergadering geweest
zijn in wat toen het Nationaal Hotel
genoemd werd.
Muisstil
Op het moment dat voorzitter Paulus
het woord nam was het muisstil
Plechtig zei hij: „Ik verklaar in naam
van het volk van Nederland, hetwelk
wij hier vertegenwoordigen, deeze
vergadering te zyn het Representee
rend Lighaam van het Volk van Ne
derland..."
De openingswoorden werden verwel
komd met luid gejuich zowel in als
buiten de zaal. De oude Staten-Gene-
raal van de Republiek der Verenigde
Nederlanden hadden opgehouden te
bestaan. Voor het eerst waren direct
gekozenen bijeengekomen en Paulus
genoot. Hij riep de volksvertegen
woordigers op te werken aan een be
tere staatsinstelling, het provincialis
me aan de kant te zetten en - vanwege
de Engelse dreiging - de vloot te ver
sterken.
Een week later werd de secretaris van
de nationale vergadering gevraagd
een 'provisioneel voorzitter' te zoe
ken. Paulus bleek ernstig ziek te zijn.
Hij werd niet meer beter. Op 17 maart
overleed hij
Vragen
Dat Pieter Paulus door zijn vroege
overlijden nooit een echt stempel
heeft kunnen drukken op de politieke
ontwikkelingen in de Franse Tijd en
later, wordt tegenwoordig in Axel nog
altijd betreurd. De Axelse archivaris
J Smits „Stel dat de man langer ge
leefd had. Wat had hij dan gedaan
Zou hij hebben ingestemd met de te
rugkeer van het conservatisme in la
ter jaren Zou dat dan ook geresul
teerd hebben in de terugkeer van de
Oranjevorsten na Napoleon Dat zijn
vlagen die opwellen Kijk, was pre
mier Kok tien jaar geleden reeds over
leden. dan zou hij de geschiedenis zijn
ingegaan als een links van de PvdA
opererend vakbondsvoorman. Nu po
sitioneren we de man in de rechter
vleugel binnen de PvdA. Het zou inte
ressant zijn om nu te weten hoe Pau
lus zijn denken ontwikkeld had. Maar
ja, het lot voorzag anders."
van onze verslaggever
OUD-SABBINGE - In Oud-
Sabbinge is onlangs de vereni
ging Breed Overleg Deltawate
ren (BOD) opgericht. Het BOD
is een regionaal samenwer
kingsverband van belangenor
ganisaties op het gebied van
waterrecreatie in het Deltage
bied. Alle in de regio gevestigde
of alle op de regio georienteerde
toeristisch-recreatieve organi
saties, waarvoor 'water' een rol
speelt, kunnen lid worden. In
het samenwerkingsverhand zit
ten zowel consumenten- als be
drijfstakorganisaties.
Het BOD heeft als doel. regio
nale samenwerking en belan
genbehartiging van recreanten
en bedrijfstakorganisaties op
het gebied van waterrecreatie
met als oogmerk het behouden
en bevorderen van de waterre-
creatieve mogelijkheden in het
Deltagebied.
Het samenwerkingsverband wil
fungeren als gesprekspartner en
aanspreekpunt voor overheden
en andere maatschappelijke or
ganisaties en uiteindelijk een
sectorale visie op waterrecreatie
in het Deltagebied ontwikkelen.
Zaken waar het BOD zich onder
meer mee bezig houdt zijn: zone-
ringsvoorstel snelle motorbo
ten. Oosterschelde Nationaal
Park. liggeldregeling Veerse
Meer en Grevelingen. Natuurbe
schermingswet Voordelta, zone-
Drugstoeristen
aangehouden
TERNEUZEN - Twee Fransen
van 25 en 22 jaar bleken dinsdag
avond een kleine hoeveelheid
soft drugs op zak te hebben, toen
zij werden aangehouden in de
Terneuzense binnenstad. De
drugs werden in beslag genomen
en de twee mannen werden na
verhoor heengezonden.
ring duiksport. Herstelplan Na
tuur Westerschelde. ontwikke
ling kanoroutes, betonnings-
overleg en Financieringsproble-
matiek Openluchtrecreatie.
Naast een eigen bijdrage van be
trokken organisaties krijgt het
BOD subsidie van de provincie
Zeeland en het ministerie van
Landbouw. Natuurbeheer en
Visserij (LNV). Het secretariaat
zal gehuisvest worden in het
Toeristisch Huis te Middelburg
Steltkluut plant
boom ter ere van
J. van den Steen
van onze verslaggever
WESTDORPE - Leden van de
werkgroep behoud Canisviiet
en natuurvereniging De
Steltkluut brengen zaterdag 2
maart een eerbetoon aan de on
langs overleden 'conservator'
van het reservaat Canisviiet,
Johan van den Steen. Ze doen
dat door tijdens een excursie
een tien jaar oude eik te plan
ten.
Het natuurmonument ter nage
dachtenis van de bevlogen Gen
tenaar krijgt een plaats bij
kreek, naast het Puylaert-
boompje dat eind vorig jaar
werd geplant ter ere van de inzet
van de oud-huisarts uit Sas van
Gent voor het gebied. De korte
plechtigheid wordt ingeleid
door Van den Steens opvolger
Jan Sanderse Ook Steltkluut-
voorzitter A. Pauwe zal van de
gelegenheid gebruik maken om
stil te staan bij het werk. leven
en overlijden van de Gentenaar.
De ongeveer twee uur durende
excursie start om 10 uur vanaf
de meest zuidelijke parkeer
plaats aan de Vissersverkorting.
Na een wandeling van ongeveer
tien minuten volgt de boom
planting.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De Regionale
Brandweer Zeeland in Vlissin
gen mag voorlopig niet voor oe
feningen uitrijden met de con
tainerwagens met specialis
tisch redgereedschap voor gro
te rampen. Het ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft het
verbod uitgevaardigd omdat de
kunststof daken met een ver
keerde lijm zijn vastgezet.
Daardoor is in de regio Noord-
west-Veluwe twee keer het dak
van een container afgewaaid.
De brandweer mag de wagens
wel inzetten bij echte rampen,
maar moet de daken dan extra
stevig vastmaken.
De fout is waarschijnlijk ge
maakt door een toeleverancier
van de containerfabrikant Leeb-
ur uit het Brabantse Bladel. Vol
gens commandant W. P van
Leersum van de Regionale
Brandweer Zeeland is het pro
bleem redelijk snel op te lossen,
maar hij weet nog niet wanneer
zijn wagens worden gerepa
reerd. Overigens hebben zich in
Vlissingen nog geen problemen
met de daken voorgedaan, aldus
de brandweercommandant.
Gedurende het rijverbod moet
de brandweer op een inventieve
manier de spuitgasten met het
materieel laten oefenen. „Het is
lastig, maar meer ook niet", zegt
Van Leersum De hulpverle
ningswagens worden volgens de
commandant maar een paar
keer per jaar ingezet bij oefenin
gen. Wel worden ze intensief ge
bruikt in de opleiding. Van Leer
sum: „In plaats van de contai
ners naar de oefening te rijden,
brengen we de oefening nu naar
de containers."
Stutmateriaal
In de containerwagens zit spe
cialistisch hulpverleningsmate-
rieel, zoals hydraulisch gereed
schap en stutmateriaal. Dat is
nodig voor het bevrijden van
mensen uit benarde posities.
Het gaat daarbij vooral om grote
ongelukken met bijvoorbeeld
auto's of treinen of om instortin
gen. Door het rijverbod zijn in
heel Nederland ongeveer hon
derdtachtig wagens slechts be
perkt inzetbaar. Het ministerie
gaat er vooralsnog van uit dat
die eind maart weer de weg op
mogen.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De nieuwe
Ziektewet die op 1 maart haar
intrede doet, heeft ook de
brandweerkorpsen in het ge
weer gebracht. Om hel risico te
vermijden dat de vrijwilligers
korpsen danig zullen slinken,
gaan de korpsleidingen bij de
gemeenten aankloppen voor
een financiële regeling. Want
als een vrijwilliger tijdens de
uitoefening van zijn werkzaam
heden als brandweerman ar
beidsongeschikt raakt, moet
zijn reguliere werkgever hier
voor betalen. Het gevaar be
staat dat deze het vrijwilligers
werk aan banden gaan leggen
om het risico te verkleinen dat
er iets met hun personeelge
beurt.
W. P. van Leersum. comman
dant van de regionale brand
weer in Vlissingen, meldt dat in
middels alle gemeenten door de
betreffende commandanten zijn
ingelicht. Hij verwacht geen ne
gatieve reacties.
Volgens P. J van den Heuvel
van de regionale brandweer zijn
de gemeenten niet wettelijk ver
plicht om vrijwilligers uit te be
talen in geval van arbeidsonge
schiktheid. „Maar", voegt hij er
aan toe: „vrijwilligers zijn een
groot goed in onze samenleving.
Iedereen is er mee gediend dat
deze korpsen in stand worden
gehouden. Ons advies aan de ge
meenten zal dan ook zijn om, in
dien nodig, te betalen. Niets
heeft er tot op heden op gewezen
dat zij zich hiertegen zullen ver
zetten."
Verzekeren
De gemeente Oostburg gaat on
derzoeken op welke manier zij
zich het best kan verzekeren te
gen ongevallen van brandweer
lieden. Brandweercommandant
N. Moskie van Oostburg is blij
met het voornemen „Want", zo
zegt hij: „het kan toch niet zo
zijn dat de werkgever van een
vrijwillige brandweerman die
gewond raakt tijdens werk
zaamheden. een jaar lang voor
de kosten moet opdraaien?" Het
Oostburgse college van b en w is
bereid vijfduizend gulden te re
serveren voor de verzekering
van de vrijwillige brandweer.
Ook commandant J Brugge-
man van de Terneuzense brand
weer verwacht dat de gemeente
het de vrijwillige brandweer niet
moeilijk zal maken. „We hebben
de afgelopen dagen de tarieven
van verschillende verzekeraars
bekeken en we zijn er van over
tuigd dat er mogelijkheden zijn.
We mogen het risico niet lopen,
dat werkgevers hun personeel
gaan verbieden deel uit te ma
ken van de vrijwillige brand
weer. Dat zou een hele slechte
zaak zijn."
