Schappen zoeken weg naar fusie
Een ambitieuze improvisatie
PZC
Oorzaak miljoenenbrand raadsel
Borsels plan doet
kwaliteit omgeving
Sloegebied tekort
ZEIN
'JIJ OOK
ZOON
KUDDENDIER?
Kunst ligt gewoon op straat
zeeland
19
De Drie Ambachten koppelt studie aan voorwaarden
Belg (40) verdacht van
verkrachting meisje Hulst
kunst
DONDERDAG 29 FEBRUARI 1996
van onze verslaggevers
AXEL/OOSTBURG/KLOOS-
TERZANDE - De algemene be
stuursleden van de waterschap
pen Het Vrije van Sluis en het
Hulster Ambacht hebben zich
er woensdag unaniem voor uit
gesproken, met het waterschap
De Drie Ambachten de moge
lijkheid van een fusie van de
schappen bezuiden de Wester-
schelde nader uit te zoeken.
Het dagelijks bestuur van De
Drie Ambachten werd echter
door de hoofdingelanden van
dat schap gedwongen om het be
laden woord 'fusie' uit de voor
stellen te halen. Het algemeen
bestuur van De Drie Ambachten
sprak zich dan ook in overgrote
meerderheid uit tegen fusiebe
sprekingen op basis van de rap
portage van VB-accountants.
waarin naar de stellige overtui
ging van de Kanaalzone-hoofd
ingelanden te weinig argumen
ten werden aangedragen voor
een samengaan van de drie wa
terschappen.
De algemene vergadering van de
Drie Ambachten nam tijdens
haar vergadering in Axel met
slechts één stem tegen een mo
tie aan waarin het dagelijks be
stuur gevraagd werd een aanvul
lend onderzoek te laten instellen
naar een nieuwe waterschaps
structuur, die nauw aansluit bij
de huidige tariefstelling van de
Drie Ambachten. Het onderzoek
moet worden uitgevoerd door
een ander bureau dan VB-ac-
countants.
Afgesproken werd dat het dage
lijks bestuur over het voorstel
zou overleggen met de andere
waterschappen. De algemene
vergadering stelde nog als aan
vullende eis dat het dagelijks be
stuur van de Drie Ambachten op
korte termijn met voorstellen
komt voor besteding van de 13
miljoen gulden uit de reservepot
voor het waterkwaliteitsbeheer.
De hoofdingelanden van De Drie
Poging tot
inbraak kerk
BURGH-HAAMSTEDE - In de
nacht van dinsdag op woensdag
is gepoogd in te breken in de ge
reformeerde kerk in Haamstede.
Door het slot van een deur te be
werken is geprobeerd toegang te
krijgen. Het slot was echter van
een dusdanige kwaliteit dat dit
niet is gelukt.
Ambachten worstelden gisteren
bijna vier uur met het voorstel
van het dagelijks bestuur om
toch met de twee andere water
schapsbesturen over een samen
gaan in gesprek te treden. Dit
ondanks het feit dat er geen za
kelijke en financiële argumen
ten door het onderzoeksbureau
werden aangedragen om tot een
fusie over te gaan.
Tijdens de discussie leek het er
in eerste instantie op dat de Drie
Ambachten de toorn van provin
ciale staten over zich zouden af
roepen. Dijkgraaf W. Gosselaar
herinnerde zijn medebestuur
ders er diverse malen aan dat
het zondermeer wegstemmen
van (fusie (besprekingen tot ge
volg zou hebben dat de Zeeuwse
politiek dergelijke onderhande
lingen zou opleggen. „Verwerpt
U ons voorstel, dat zullen de Ta
taren (de statenleden) ons het
ravijn injagen, dan zullen wij ons
moeten neerleggen bij de wil van
de politiek en dan verliezen we
b.ij voorbaat onze onderhande
lingspositie", voerde hij aan.
De beeldspraak - over de Mid
delburgse horden - deed in Axel
niemand sidderen. Gosselaars
pleidooi had enkel tot gevolg dat
verschillende opponanten van
fusie (J. van Schaik, J. van der
Wal, F. K. Hamelink, J. Dees, A.
van Himme en G. Klaassen) tij
dens enkele schorsingen met de
db-leden in de slag gingen om
een motie te formuleren waarin
eenieder zich kon vinden. Uit
eindelijk werd die consensus ge
vonden.
In Kloosterzande en in Oost
burg dienden de categorieën be-
drijfsgebouwd een motie in
waarin gesteld werd, de fusiebe
sprekingen pas in te gaan. nadat
een onafhankelijk adviesbureau
- niet VB - zich nog eens had ge
bogen over de gewenste organi
satiestructuur. De indieners van
de motie in Kloosterzande
vreesden dat de kosten van een
fusie aanmerkelijk hoger zouden
uitvallen dan dat VB had doen
voorkomen.
Dijkgraaf K. J. A. Baron Collot
Vlissings onderzoek levert geen nadere informatie op
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Twee maan
den na de kapitale brand in de
Vlissingse meubel- en tapij
tenzaak Groenendijk hebben
politie en verzekering nog
steeds geen zicht op een oplos
sing. Het staat vast dat de
brand in de vroege ochtend
van zaterdag 30 december is
begonnen met het vlam vatten
van een tegen de gevel van het
pand geplaatste afgedankte
zitbank. Onduidelijk is geble
ven of het meubelstuk doelbe
wust in de fik is gestoken. In
het gerechtelijk laboratorium
in Rijswijk verricht monster-
onderzoek naar mogelijke
sporen van vluchtige stoffen
leverde geen aanknopings
punten op.
In het begin werd gesproken
over het wegrennen van drie
personen. De politie is nog
steeds op zoek naar getuigen
die dat kunnen bevestigen.
Het horen van in totaal zeven
tien personen bracht het on
derzoek geen stap verder.
Aanvankelijk waren zeven po
litiemensen met de nasleep
van de brand bezig. Thans
werken nog twee rechercheurs
met enige regelmaat aan het
onderzoek. Directeur Aart
Groenendijk die het pand in
huur had, voelt zich extra ge
dupeerd door de weigering van
de gemeente hem toe te staan
een in het winkelcentrum aan
de Hermesweg gesitueerde op
slagruimte tijdelijk voor de
verkoop te kunnen benutten.
„Ik heb nul komma nul mede
werking gehad. Dat stemt niet
tot vreugde en dan druk ik me
nog fatsoenlijk uit".
Het is nog niet duidelijk of het
pand geheel of gedeeltelijk
moet worden gesloopt. Alle
mogelijkheden voor de invul
ling liggen nog volledig open.
Op het pand rust een winkelbe
stemming, maar het is zeer wel
Een van de gevels van het uitgebrande complex van Groenendijk in Vlissingen. foto Ruben Oreel
mogelijk dat op de bovenver
dieping appartementen wor
den gerealiseerd of dat de
ruimte daar wordt benut voor
de inrichting van kantoren.
Belangenbehartiger Wessel
Schulting van het Middelburg
se makelaarskantoor Kiewiet
en Schulting laat namens eige
naar De Klerk weten dat het
niet de bedoeling is dat Groe
nendijk terugkeert in het com
plex. Een Zeeuwse zakenman
heeft een plan in studie om de
bedrijfsruimte te benutten
voor het realiseren van drie tot
vier winkelunits.
Van de aanpalende winkels is
computerzaak Vobis aan het
Spuiplein het meest getroffen.
Het overzicht van de schade is
nog niet compleet. De winkel
moest drie weken gesloten blij
ven. In het pand van vishandel
De Muijnck aan de Oude
Markt zijn na het invallen van
de dooi nieuwe schadeposten
ontstaan door scheurvorming.
„Ik heb er slapeloze nachten
aan overgehouden".
H. Witvliet is de meest getrof
fen particuliere bewoner in de
naaste omgeving. De schade
aan de woning steeg uit boven
de tachtig mille. De bewoners
vonden gedurende een maand
gastvrij onderdak bij kennis
sen. De totale schade van de
brand in de Vlissingse binnen
stad wordt inmiddels geraamd
op zeven miljoen gulden.
d'Escury vond het een slecht
idee om een ander bureau het
werk van VB nog eens over te la
ten doen voordat er een besluit
is genomen om de fusiebespre
kingen te openen. Dat een ander
bureau later bij het fusieproces
zou worden ingezet was voor
hem geen probleem. Ook de
hoofdingelanden konden zich
hierin vinden.
In Oostburg redeneerde dijk
graaf Almekinders op soortgelij
ke wijze. Ook daar werd de motie
ingetrokken.
MIDDELBURG - Borsele heeft
de belangen van omwonenden
slecht behartigd in het nieuwe
bestemmingsplan voor het Bor-
selse gedeelte van het Sloege
bied. De leef- en werkomgeving
komt onder druk te staan door
de industrie. Boeren bijvoor
beeld lijden daardoor schade.
Namens omwonenden liet J. M.
Nijsten uit Borssele zich woens
dag in die zin uit voor de provin
ciale hoorcommissie bestem
mingsplannen.
Een vertegenwoordiger van de
gemeente wees erop dat het
nieuwe bestemmingsplan de
zelfde begrenzing aanhoudt als
de versie uit '82. Met andere
woorden: de verschillen mogen
niet worden overdreven. Geen
principiële bezwaren vielen
woensdag te beluisteren tegen
het feit dat het nieuwe plan
ruimte laat voor de eventuele
bouw van één of meer nieuwe
kernenergiecentrales. Alleen
Nijsten voerde woensdag het
woord. Een van de in totaal vijf
bezwaarschriften is van hem af
komstig. De Stichting Leefbaar
Zeeland, die ook officieel ageer
de. was woensdag afwezig. Het
geen overigens niet betekent dat
het bezwaar daardoor geldig
heid verliest.
De stichting meent dat het be
sluit van Borsele een uitwerking
kan hebben op het economisch
hart van Zeeland tot het jaar
2010. Het is onder meer de ge
meente die ervoor zorgt dat tot
dat jaar een eventuele uitbrei
ding van kernenergie mogelijk
is. in dit geval nabij de huidige
centrale. In de versie 1982 van
het Sloe-bestemmingsplan had
Borsele de vestiging van een
nieuwe kerncentrale uitgeslo
ten. De Kroon stak daar een
stokje voor en weigerde het be
stemmingsplan goed te keuren
op dat onderdeel.
In het nieuwe bestemmingsplan
hield de gemeente daar van
meet af aan rekening mee. Toch
waren het ministerie van Econo
mische Zaken en de nv Samen
werkende Elektriciteitsproduk
tiebedrijven (SEP) nog niet te
vreden met de oorspronkelijke
tekst die reeds voorzag in ruimte
voor meer kerncentrales. Om te
gemoet te komen aan de bezwa
ren veranderde Borsele de zoge
heten vrijstellingsbevoegdheid
van het dagelijks gemeentebe
stuur in een vrijstellingsplicht.
Het bestemmingsplan Zeeha
ven- en Industrieterrein Sloe
1994 werd in september vorig
jaar vastgesteld door de ge
meenteraad van Borsele.
Diabetes - De Diabetes Ver
eniging Nederland, afdeling
Walcheren, houdt maandag 11
maart in samenwerking met de
Stichting Welzijn Ouderen Vlis
singen een voorlichtingsmiddag
over diabetes bij ouderen. De
bijeenkomst in het Vlissingse
dienstencentrum Bachten
Reede begint om 14.00 uur.
het buitenland duurt dat altijd
nogal even. omdat eerst via de
procureur des konings (de offi
cier van justitie) toestemming
moet worden gevraagd", ver
klaarde een politiewoordvoer
der.
Vóór de man uit Vosselaar, die
nog vastzit, werd dit weekeinde
in het Brabantse Putte ook al
een 45-jarige Vlaming uit Meche-
len aangehouden. Hij leek erg op
het door de Hulster politie ver
spreide signalement. De man
moest na anderhalve dag wor
den vrijgelaten, omdat hij kon
aantonen dat hij op de dag van
het misdrijf ergens anders was
geweest.
van onze verslaggever
HULST - Een 40-jarige Belg uit
Vosselaar is maandag in Hulst
door de politie opgepakt als
verdachte van de verkrachting
van een 17-jarige Hulsterse op
13 februari. Het meisje werd
vroeg in de avond nabij de Dub
bele Poort in haar woonplaats
gedwongen tot geslachtsge
meenschap met een oudere
man, die haar een mes op de keel
zette.
Of de man uit Vosselaar de da
der is, was woensdagavond nog
niet bekend. Het door de Belg
opgegeven alibi kon nog niet ge
heel worden nagetrokken. „In
Een van de achtenveertig werken 'fotografiek' op de expositie in Hulst, foto Willem Barend Boehlé
van onze verslaggever
Ik liep in de stromende regen door Hulst. Er
lag een heel mooi filmaffiche op de straat
voor de bioscoop. Dat heb ik meegenomen
naar huis en op beeld vastgelegd." Willem Ba
rend Boehlé (65) legt uit hoe één van zijn
werken tot stand is gekomen. Tot 16 maart ex
poseert hij in het stadskantoor van Hulst.
„Mijn werk verklaren kan ik niet. Meestal ligt
de kunst gewoon op straat."
Boehlé werd in 1931 geboren in Rotterdam. Hij
volgde zijn vakopleiding aan de grafische
school in Arnhem en werkte daarna bij een
drukkerij in Rotterdam, waar ook de meubel
catalogi voor Morres Meubel uit Hulst werden
gedrukt. „Ik ben uiteindelijk bij Morres gaan
werken als reclame-adviseur. Fotografie en
vormgeving speelden in mijn werk een belang
rijke rol. In 1968 kreeg ik de kans om de vorm
geving en fotografie te verzorgen voor de cata
logi van het bedrijf."
Fotografie zit de geboren Rotterdammer in het
bloed. „Op mijn twinstigste legde ik al graag
van alles vast. Overal waar ik kom. sper ik mijn
ogen wijd open en leg mijn oren te luister. Vroe
ger heb ik ook veel gefotografeerd in musea."
Nu Boehlé in de vut zit. heeft hij alle tijd van de
wereld om zijn passie te 'botvieren', zoals hij
het zelf noemt. „In mijn werk was de commer
cie altijd de doorslaggevende factor. Dat ge
voel ben ik nog steeds niet kwijt. Als ik een
werk samenstel, komt altijd de gedachte naar
boven: wat zou men er van vinden? Maar uit
eindelijk maak ik een werk omdat ik dat wil en
voor niemand anders."
Spel
De achtenveertig werken die momenteel in het
Hulster stadskantoor hangen, omschrijft hij
zelf als 'fotografiek'. Boehlé smelt foto's, tek
sten en grafische vormgeving samen tot één
geheel. „Fotografie is het belangrijkste in mijn
werk. Van daaruit komt vanzelf de vormgeving
in het spel. Het is ook echt een spel, want mijn
werken onstaan - net als bij een kind - spelen
derwijs." Een van de werken op de expositie
spiegelt een klokhuis aan een van de huid ont
daan gelaat. „Hoe moet ik dat verklaren? Ik
stond een appeltje te eten en toen nam de crea
tiviteit het over."
Boehlé speelt in zijn werken niet alleen met het
beeld. Ook de teksten die hij toevoegt geven
een nieuwe dimensie aan zijn werk. Zelf noemt
hij het goedmoedige taaiprovocatie. 'Non Ak-
tiefmet de afbeelding van een vrouw met non-
nenkap; ook het afgerukte hoofd van de etala
gepop laat veel aan de verbeelding over: Me-
kopdraf alskerietsvansnap! Boehlé:..Soms
hoor ik woorden, die blijven hangen. Uiteinde
lijk - daar heb ik een driedemsionaal. zwevend
werk van gemaakt, gebaseerd op het afscheid
nemen (Uit - einde - lijk)." In sommige werken
mondt het spelen met teksten zelfs uit in pure
poëzie: 'gesprekken eindigen in stilte waarna
blikken wegvluchten naar de horizon'.
Kritisch
Nu. op 65-jarige leeftijd, komt Boehlé pas naar
buiten met zijn werk. Waarom zo laat? „Ten
eerste ben ik ontzettend kritisch. Daar komt
nog bij dat toen ik nog werkte, er vaak abso
luut geen tijd voor iets als exposeren was.
Meestal was ik dag en nacht bezig met mijn
werk als reclame-adviseur."
Boehlé wil na zijn 'ekspozietsie' in Hulst ver
der. „Het zou mijn ego strelen als ik ook buiten
Zeeland kan exposeren. Maar het is geen hals
zaak hoor."
Voorlopig gaat de in Hulst woonachtige foto
graficus nog gewoon verder met zijn, volgens
kenners, unieke werken. „Ik hou altijd en over
al mijn ogen en oren open. Daarom ben ik in
gezelschap niet altijd een van de gezelligste. Ik
observeer."
Foto/grafiek van V/illem Barend Boehlé, tot 16 maart
te zien in het Stadskantoor in Hulst. Openingstijden
ma tlm vr 09 00 uur-12.00 uur en 13.00 uur -16.00 uur
van onze verslaggever
MIDDELBURG - In de voorstel
ling Babylotion zijn twee werel
den samengesmolten; die van
de geïmproviseerde muziek en
die van het theater. Op het po
dium staan een trombonist, een
bassist, een gitarist, een saxofo
nist, een acteur en een actrice.
De musici staan er niet om het
verhaal van de acteurs in te
kleuren, net zo min als het de
taak van de acteurs is om de mu
ziek te illustreren of van com
mentaar te voorzien. Nee, alle
zes de spelers improviseren er
gezamenlijk op los, gebruikma
kend van de vaardigheden die
ze het best beheersen. „En het
zijn geen misselijke mensen",
zegt initiatiefnemer Jan Hans
Berg over zijn collega's. „Ik
weet er niet nog vijf te noemen
die zó goed zijn."
De acteurs Saskia Temmink en
Peter Paul Muller studeerden
aan de toneelacademie in Maas
tricht en stonden onder meer in
grote produkties van Toneel
groep Amsterdam en Toneel
groep Hollandia. Trombonist
Walter Wierbos speelt in diverse
ensembles voor geïmproviseer
de muziek. Vorig jaar won hij de
Boy Edgarprijs, eerder kreeg hij
de Podiumprijs voor jazz en
geïmproviseerde muziek. Ook
tenorsaxofonist Tobias Delius
kreeg de Podiumprijs. in 1990.
Hij speelt in verschillende for
maties. Gitarist Andy Moor is
vooral bekend van de EX, een te
gendraads gezelschap dat zijn
sporen heeft, verdiend in de punk
en avantgarde pop.
Spraak
Ze zijn bij elkaar gezocht door de
Amsterdamse (contra (bassist
Jan Hans Berg, om deel te ne
men aan zijn ambitieuze project
Babylotion dat zaterdag te zien
is in de Middelburgse Klove
niersdoelen. Het. stuk beoogt
niet minder dan - al improvise
rend - van taal muziek te maken
en van muziek taal. „Ik ben al
heel lang gefascineerd door de
bijzondere muzikale kwaliteiten
van de spraak".verklaart Berg.
„Dat viel me voor het eerst op in
het theater. Tegelijkertijd wist
ik dat muziek een bepaalde
theatrale waarde heeft. Bij het
spelen van muziek kun je bij
voorbeeld veel meer duidelijk
maken als je handelingen van je
zelf toevoegt. Als je plotseling
gaat lopen, kan dat betekenis
hebben. Ik vond dat leuk en wil
de daar meer mee doen."
Een jaar lang piekerde Berg hoe
hij het muzikale van gesproken
taal en het theatrale van muziek
kon combineren. „Ik begon te
fantaseren. Wat is nu die muzi
kaliteit van spraak? Ritme, me
lodie. dynamiek, bedacht ik,
maar ook emotie. Ik begon an
ders te luisteren naar mijn eigen
spraak en die van anderen en
ontdekte dat de melodie daar
van moeilijker is dan je ooit zou
kunnen spelen. Ik ben gaan puz
zelen. Wat gebeurt er als je din
gen gaat herhalen, als je twee
stemmen tegenover elkaar zet,
als je er een motief uitlicht, zoals
lachen, huilen, fluisteren of
schreeuwen? In mijn hoofd pro
beerde ik daarvan een muzikaal
plaatje te maken."
Taalmuziek
Berg benaderde schrijver Don
Duyns. auteur van verschillende
toneelteksten en de roman Een
gelukkige jeugd, met de vraag
deze gedachten over taal en mu
ziek om te zetten in tekst. „Dat
was een gok. Ik had Duyns een
jaar eerder leren kennen en had
eigenlijk niet meer dan een ge
voel dat hij het zou kunnen. Hij
zag het zitten. Zelf is hij ook op
een muzikale manier met taal
bezig, dat merk je aan zijn tek
sten."
„Het probleem was natuurlijk:
Wat doen we? Wordt het een ver
haal? Waar moet het over gaan?
Laten we het maar hebben over
communicatie, besloten we. We
gingen uit van twee mensen, een
man en een vrouw. Ze hebben
het moeilijk, een communica
tiestoornis drijft ze uit elkaar. Ze
zouden terugwillen naar een
soort van babytijd. toen er nog
niks aan de hand was. Toen een
woord alleen nog klank was. Dat
is het eigenlijk, vandaar Babylo
tion Het is een simpel gegeven,
niet meer dan een kapstok. De
muziek heeft de overhand over
de verhaallijn."
De eerste repetities toonden aan
dat de muziek van Berg en de
teksten van Duyns niet meteen
voldeden. Het bleek moeilijk om
daarop te improviseren. „We
hebben heel wat moeten bijstel
len. Het was ook zo verschrikke
lijk nieuw. We hadden geen en
kel referentiekader. Niemand
heeft hier ervaring mee.
„De acteurs hebben als handi
cap dat taal betekenis heeft. Een
tekst heeft inhoud, daarin kun je
niet zomaar gaan snijden of
knippen. Doe je dat bij muziek
dan raak je inhoudelijk geen be
tekenis kwijt. Bij taal wel. Het is
in het theater ook geen gemeen
goed om te improviseren. Geluk
kig hebben wij twee acteurs ge
vonden die,dat heel interessant
vinden. Naarmate we vorderden
bleken ze meer en meer geïnfec
teerd te raken door de muziek.
Er ontstond een wisselwerking,
hun tekst is duidelijk gerela
teerd aan wat er in de muziek
aan de hand is."
Betekenis
„Voor ons als muzikanten is het
nieuw dat we ineens aan theater
doen. Weliswaar zeggen we niks,
maar plotseling moeten we na
denken over hoe we bewegen.
We spelen mee. Alles wat we
doen - opstaan, lopen - krijgt be
tekenis. Het moeilijke aan im
proviseren is, zowel voor muzi
kanten als acteurs: Waarom laat
je iets ontstaan? Wanneer stap
je in. wanneer stap je uit? Waar
om pak je een bepaald thema?
Voor Babylotion hebben we wat
bakens uitgezet, maar verder
wordt alles geïmproviseerd. Dat
maakt het spannend, ook voor
het publiek. Iedereen probeert
wel te doen alsof alles bedacht is.
Want het mooiste compliment is
natuurlijk als je te horen krijgt
dat het allemaal klinkt alsof het
is uitgeschreven. Dan heeft nie
mand het gevoel dat onderweg
iets niet klopte Dus het is soms
een beetje bluffen."
„Ik heb bij het thema van Baby
lotion absoluut geen diepgaan
de filosofische gedachten gehad.
Voor mij is dit een spel Ik doe dit
omdat ik het leuk vind. Impro
viseren is in een zwart, gat dui
ken. Dat is geweldig spannend.
Ik hou van dat avontuur. En de
mooiste verrassing is dan als
twee ogenschijnlijk totaal ver
schillende werelden naadloos in
elkaar blijken over te lopen."
Babylotion, zaterdag 2 maart in de
Kloveniersdoelen in Middelburg.
Aanvang 20.30 uur.
Loodsenkoor
KRUININGEN - Het Schelde-
loodsenkoor wordt al vier jaar
gedirigeerd door Leon Bours. In
de culturele agenda voor Zee
land in de PZC van woensdag
werd de professionele leiding
abusievelijk toegekend aan Han
Beekman. Deze droeg het stokje
echter over aan zijn opvolger
Bours. Het 25 jaar bestaande
loodsenkoor treedt zaterdag
avond op in Ons Dorpshuis in
Kruiningen.
Babylotion met van links naar rechts Andy Moor, Tobias Delius, Peter Paul Muller en Saskia Temmink. Voor: Jan Hans Berg.
foto Maureen Birney
