VanderHave samen met Britten De Cilinder gaat op tournee PZC Nieuw joods leven... Eerste winnaars van Talens Palet zeeland 15 Fusie met Zeneca Seeds FNV vreest aantasting werkgelegenheid Vf'zetten op de bodem jan ook een optie zijn Maak golfplaten asbestvrij! Sterclean E Voorzieningen kleine kernen zijn niet altijd te behouden Een metafoor voor de hedendaagse liefde DONDERDAG 22 FEBRUARI 1996 an onze verslaggever APELLE - De Koninklijke anderHave Groep in Kapelle p Zeneca Seeds in het Britse trnhurst bundelen de interna- ionale zadenactiviteiten. De pee bedrijven gaan samen in tn nieuwe onderneming, die in iapelle wordt gevestigd. Als de jsie over enkele maanden een (it is, zal de nieuwe onderne- ning op het gebied van zaden iua omzet de vijfde op de we- ddranglijst zijn. De twee be- Irijven, die elk voor vijftig pro ent deelnemen, zijn samen oed voor een jaaromzet van >0 miljoen gulden. ■olgens directiesecretaris S. G. fier monumenten oorgedragen loor bescherming m onze verslaggever Quast van VanderHave zal de transactie geen directe perso nele consequenties hebben. Wel ke gevolgen de bundeling in de toekomst, waar ook ter wereld. op het personele vlak zal heb ben, wordt duidelijk als een ope rationeel plan is uitgewerkt. De Industrie- en Voedingsbond FNV vreest dat de transactie werkgelegenheid gaat kosten en staat vanmorgen met pamflet ten aan de poort van Vander Have. Daarin worden de perso neelsleden in Kapelle opgeroe pen zich nader te laten inlichten tijdens een binnenkort te hou den bijeenkomst. De Britse onderneming Zeneca is onder meer actief op het ter- 50STBURG - Burgemeester en lethouders van Oosiburg wil- vier woningen in Oostburg m IJzendijke, alsmede een oerderij in Nieuwvliet inge- chreven zien in hel register an rijksmonumenten. De voor- ulige marechausseekazerne de Jufferschans aan de Wa- rvlietseweg bij IJzendijke leven - wat het college betreft {een rijksbescherming te krij- tn. )e gemeente Oostburg voerde iet de bewoners-eigenaren van oude marechausseekazerne esprekingen om van hen te ver- lemen of zij genegen zijn om het ibouw in goede staat van on thoud te houden en in geval an verkoop zorg te dragen voor lassend hergebruik. De bewo- ers toonden echter onvoldoen- bereidheid om die verant- oordelijkheid te dragen. monumentencommissie aigt zich donderdag 29 februari rer het aanmeldingsvoorstel jor de jonge monumenten. De trgadering in het gemeente las van Oostburg begint om !.0O uur. ijdens die bijeenkomst komt irder nog een voorstel aan de rde om een reeks schenkingen an particulieren, variërend van ade week- en zondagsbladen it een Cadzandse muts met arkas. over te dragen aan het reekmuseum West-Zeeuws- laanderen. Mfl ,K)Ol)S II M s i\ \i i>n<) vw De bescheiden tentoonstelling in de Middelburgse synagoge blijft tot juni te bezichtigen. foto Lex de Meester van onze verslaggever MIDDELBURG - Vijf foto's aan de muur van de Middelburgse synagoge gunnen de bezoeker een kijkje in het Cheider, de or thodox-joodse scholengemeenschap te Amsterdam, ,,'t Is een heel bescheiden tentoonstellinkje, maar we hopen dat de uit straling groot is", verwelkomde de secretaris van de synagoge, A. Vos, woensdagmiddag een klein gezelschap genodigden. Net als de Middelburgse synagoge, die nog maar onlang uit een ruine werd opgebouwd, vertegenwoordigt de Amsterdamse school een stukje 'nieuw joods leven in Nederland'. Onderwijsge venden uit heel Zeeland zijn uitgenodigd met hun leerlingen naar de foto's te komen kijken. Ze kunnen dan meteen ook de synagoge bezichtigen en zich laten informeren over het reilen en zeilen van de kleine joodse gemeenschap in Zeeland. Mevrouw N. Ginjaar-Maas, voormalig staatssecretaris van on derwijs, sprak gistermiddag een officieel openingswoordje. Ze noemde het Cheider een heel bijzondere school of liever 'kinder gemeenschap'. Behalve regulier basisonderwijs en voortgezet onderwijs, krijgen leerlingen er ook les in traditionele joodse nor men en waarden. Het lesrooster is uitgebreid met vakken als He breeuws en Aramees. Daarnaast worden Bijbel en Talmoed er intensief bestudeerd. Het was Ginjaar-Maas opgevallen dat de leerlingen ondanks die 'dubbele studielast' een opmerkelijk grote levenslust tentoon spreiden, en sublieme examenresultaten boeken. Opperrabijn J. Jacobs wilde het geheim daarachter graag verklappen. „Op onze school leren we de kinderen in de eerste plaats hoe ze moeten leren. Kennis opnemen gaat dan vanzelf." Jacobs sprak de hoop uit dat bezoekers van de tentoonstelling in de Middelburgse synagoge een positief gevoel overhouden aan de kennismaking met het joodse leven. Schoolklassen kunnen er op afspraak terecht. Voor andere belangstellenden staat de deur iedere donderdag open van 10 tot 16 uur. De foto's blijven er tot juni hangen. rein van de gewasbescheFming- middelen en in de farmaceutica Zeneca brengt de zadenactivi teiten nu onder in de nieuwe on derneming die met VanderHave. een dochter van Suikerunie. ge vormd wordt. Op die manier meent men de concurrentieposi tie en de groeimogelijkheden in gewassen als suikerbieten, maïs. granen en groentezaden te ver beteren. Er ontstaat een joint venture, die op wereldwijde schaal werkt. Zeneca is actief in de research, produktie en ver koop in een groot aantal landen in Europa, Noord- en Zuid-Ame- rika. Australië en in Thailand. Het zwaartepunt van de activi teiten van de VanderHave Groep ligt in de Europese Unie en Oost-Europa en verder werkt men in Noord- en Zuid-Amerika. Omzet Zeneca heeft, alle activiteiten bij elkaar opgeteld, een jaaromzet van 10 tot 15 miljard gulden. Sui kerunie komt op circa 2 miljard. Bij een fusie van bedrijven waar van de moederondernemingen een dergelijke omzet halen, is een aanmelding bij de Europese Commissie verplicht. Voor de totstandkoming van de nieuwe onderneming een feit is. zal goedkeuring van die commissie moeten worden verkregen. Ver der zullen de Suikerunie en Ze neca, nu de onderhandelingen in een vergevorderd stadium zijn gekomen, over en weer eikaars bedrijf doorlichten. Ook wordt een plan opgesteld voor de ma nier waarop het nieuwe bedrijf gaat opereren. Naar verwach ting zal de joint venture dit voor jaar zijn beslag krijgen. Bij de Koninklijke VanderHave Groep werken op dit moment ongeveer 1000 mensen. Zeneca heeft een werknemersbestand van circa 1500. Kunstreis kunst HDDELBURG, Stadsschouw- urg bin Chin', van Frangois Billet- 'nux, door het Nationaal To- fel, met o.a. Anne-Wil Blankers Gees Linnebank. Kostuums decor van Rien Bekkers. Re evan Ger Thijs. oor Willem Nijssen j! r wordt in 'Chin Chin' fors Jgedronken. Twee mensen ouden van elkaar en haten el- aar tegelijkertijd. Samen be- liken ze de bodem van de put an ellende. Pas daar kan je je kelten en weer boven zien te omen. Zo schijnt het. Geen onder, dat 'Chin Chin' ook wel Franse 'Virginia WoolP iordt genoemd, want ook dat tak kent die elementen. 'Chin Chin' is het gegeven ■nter onwaarschijnlijker, zelfs tshet in de praktijk waarschijn- 1; kan zijn. Een man en een luw - de een voor de ander een tekende - ontmoeten elkaar, idat hun partners een relatie )ben. Die huwelijken moeten rden gered, maar hoe? Hun der ellende brengt hen bij el- ir. Zo dwingend is machte- "tosheid. dat ze aan elkaar ver doopt raken, en aan Koning Al- bol. Samen zakken ze de put kSêr Toihoek biedt u als officieel steun- t iêi Eterclean een uniek saneringsconcept 'isöesihoudende golfplaten Ook voor Saten in de nieuwbouw zijn wij graag uw '«ancier en monteur Stuur de bon voor informatie naar BouwCenter DeJagerTolhoek ®%veg 2. Goes Industrieweg 11Vlissingen Tel. 0113-246600 Fax 0113-221588 Zend mg documentatie over O Eterclean O Eternit dakplate: ^"Krr-.r.je envelop sturen najr Vtflnummer333.4460VB Goes Behalve dat éne, is er niets wat deze twee bindt. Een geëmotio neerde, in zijn mannelijkheid aangetaste Italiaan ontmoet een gereserveerde, in haar trots gekrenkte vrouw. De dialogen verraden nauwelijks wat Cesa- rio betekent voor Pamela, of om gekeerd. Hun woorden zijn in zichzelf gekeerde echo's van vastgelopen emoties, zonder ei gen 'vlees'. Radeloze angsten zijn het. Even is Cesario dicht bij de waarheid, als hij zegt: „Wij zijn alleen maar grote egoïsten. Wij gunnen anderen niets. Zij zouden een grote liefde moeten kunnen beleven, voor ééns in hun leven." Veel in 'Chin Chin' is van een moderne leegte. Af en toe een lach, als wij het afgrijselijke wél. maar zij het niet horen. Verder geen ontroering. Behalve dan op dat ene moment, wanneer Pa mela met Cesario op een hotel kamer samenkomt. Pamela stelt zich open, heeft haar truitje uitgetrokken. „Neem jij het ini tiatief," smeekt zij die dat al ge daan heeft. En hij kan niet. Zel den is eenzaamheid zo schrij nend gezien. En zelden is eenzaamheid zo mooi gespeeld als Anne-Wil Blankers dat dan doet. In de neerwaartse spiralen is zij een overtuigend actrice, die met mi nimale middelen die implode- rende machteloosheid maxi maal kan treffen. Later verliezen stuk en dus ook actrice aan kracht, met nog een enkele op flakkering. Gees Linnebank heeft het met zijn extravert personage 'ge makkelijker'. Met zijn drukke, op niets gerichte gebaren. Met zijn verbijsterde, uit de angst en drank opduikende ogen. Met zijn woordenvloed. Zo wordt Ce sario in meestal grove lijnen uit getekend. Maar hij is ook vaak pathetisch. Zo larmoyant soms. dat me het verlangen bekruipt een andere Cesario te zien. Die andere Cesarios zijn denkbaar, en deze is een keuze. Maar niet altijd een overtuigende In andere opzichten lijkt sober heid het leidende principe. In het decor bijvoorbeeld, met zijn draaiende panelen en zijn prach tige, strakke belichting. Verder nauwelijks andere attributen dan de fles en het glas. En in de muzikale fragmentenjazzy, van Theo Nijland, die de scènes in el kaar doen overlopen. Die sober heid ondersteunt de indringen de momenten van het stuk en haalt de zwakkere op. Opdat af zetten op de bodem ook in 'Chin Chin' een optie kan zijn. 'Chin Chin' is vandaag (2212) nog te zien i)i het Zuidlandthea- ter te Temeuzen van onze verslaggever GOES - De knalgele stalen ci linder heeft al heel wat bijna men. De 'gatenkaas' is-ie ge noemd en de 'glasbak'. In werkelijkheid is het een ver plaatsbaar museum. Het kunstproject De Cilinder van de Goese stichting Trechter 5 wordt nu eenmaal op straat uitgevoerd, dus zijn spontane reacties - alles tussen lelie af wijzing en stille bewondering - niet meer dan logisch. „Er zijn altijd uitersten in de ma nier waarop mensen hierop reageren", aldus de initiatief nemers Wim Bakker en Ro nald van Dokkum. „Bij som migen roept het een neiging tot vandalisme op, anderen zwijmelen van bewondering. Maar de grote middenmoot accepteert het gewoon." Vijf jaar geleden richtten de twee kunstenaars de stichting Trechter 5 op. Daarmee willen ze. letterlijk en figuurlijk, een platform bieden aan beelden de kunstenaars. Zij scheppen de voorwaarden die schilders en beeldhouwers in staat stel len zich op een opmerkelijke wijze te presenteren, zowel binnen als buiten. Belangrijk is wel dat het gaat om een openbare ruimte. De kunst moet zichtbaar zijn op plek ken waar dagelijks veel men sen komen. „De Cilinder biedt de perfecte vorm voor de doelstelling van Trechter 5", verklaart Van Dokkum. Met Bakker treft hij op het ogenblik in een grote fa- bneksloods in Goes voorberei dingen voor een nieuwe tour nee van het ronde gevaarte. Die voert de komende maan den langs straten en pleinen in Antwerpen, Brussel, Hasselt, Maastricht, Tilburg en Mid delburg De Cilinder is drie meter hoog, heeft een doorsnee van drie meter en weegt vier ton Het is eigenlijk een verplaatsbare kluis, geel van buiten en wit van binnen, waarin kunst wordt opgesteld. Voorbijgan gers kunnen door patrijspoor ten naar binnen kijken wat er in staat, maar de cilinder zelf fungeert ook als een kunstob ject in de openbare ruimte. Instant-museum Het project werd driejaar gele den voor het eerst uitgevoerd. Inmiddels hebben Armando. Guido Geelen. Maria Roosen. Roger Raveel. Rombouts Droste. Martin McNamara en Gert jan Evenhuis werk ge toond in De Cilinder. „Het pro ject is ontstaan door het sa Wim Bakker (links) en Ronald van Dokkum werken in Goes aan De Cilinder, die binnenkort weer op tournee gaat. foto Dirk-Jan Gjeltema mengaan van twee ideeen", legt Bakker uit. „Ronald reis de altijd al veel met zijn kunst werken en zette ze neer op plaatsen waar veel mensen er mee worden geconfronteerd. Ik vroeg me altijd af: 'Waarom gebeurt alles wat van belang is in de beeldende kunst altijd in de Randstad? Als ik Armando hier wil hebben, moet ik er mijn eigen museum voor op richten.' En dus is De Cilinder een instant-museum gewor den dat we neer kunnen zetten waar we willen." De inbreng van Bakker en Van Dokkum is net zo belangrijk als die van de kunstenaars die in De Cilinder exposeren. „Wij confronteren kunstenaars met een artistiek concept en vra gen ze daar iets mee te doen", zegt Van Dokkum. „Met de vorm die we aanbieden, geven we een richting aan. Toch is het ook een vrijplaats. Wij ver trouwen op de kunstenaars die we vragen en zullen ons nooit ingrepen veroorloven als de tentoonstelling die ze in De Cilinder maken ons niet aan- Samenwerking In het. teken van de culturele Vlaams-Zuidnederlandse sa menwerking wordt de komen de tournee van De Cilinder fi nancieel gesteund door d^pro- vincies Zeeland. Limburg. Noord-Brabant en de Vlaamse Gemeenschap. Alle steden die worden aangedaan, liggen dan ook in die regio's. Als eerste is Antwerpen aan de beurt. Van af 1 maart staat De Cilinder voor de ingang van het Mu seum voor Hedendaagse Kunst (MUHKA), met als in houd The absence of the artist een uit 1969 daterend werk van de Middelburgse kunste naar Marinus Boezem. De pre cieze uitvoering moet nog een verrassing blijven. Bakker: „We hebben bewust gekozen voor de omgeving van het MUKHA. Ons kleine mu seum staat als een statement voor de deur van dat grote in stituut. Het geel van De Cilin der is een signaalkleur die con trasteert met de zalmkleurige facade van het MUKHA. En de twee directeuren van het kleine museumpje hebben Florent Bex, de directeur van het grote museum, uitgeno digd om de zaak te openen." Het programma van De Cilinder Antwerpen.'Marinus Boezem 1 tim 30 maart iopening 18 uur). Brussel IH. W Werther 6 apnl tim 4 mei. HasseltDésirée Palmen 11 mei tim 8 juni. Maastricht/Jan Carlier 15 juni tim 13 juli. Tilburg Filip Fran cis 20 juli tim 17 aug. Middelburg Ria Paequée 24 aug tim 22 sept. Van Gelder benutte het werkbezoek aan Noord-Beveland onder meer voor een kijkje in de molen van Wissenkerke. foto Willem Mieras VLISSINGEN - Het Centrum voor Kunsteducatie Vlissingen verzorgt van 4 tot en met 9 april een kunstreis naar Praag. Nico Out verzorgt rondleidingen in musea, kerken en paleizen in de stad. Tevens bestaat de moge lijkheid een bezoek te brengen aan het Zwarte Theater, waarin pantomime in een magische show wordt gebracht. Bij het centrum is voor belangstellen den een brochure verkrijgbaar met informatie over de reis. van onze verslaggeefster WISSENKERKE - Behoud van voorzieningen in elke kleine kern is niet haalbaar. Dat zei commissaris van de koningin drs W. T. van Gelder woensdag tijdens een werkbezoek aan de gemeente Noord-Beveland. De fracties in de Noordbevelandse gemeenteraad zien extra wo ningbouw als een garantie voor het behoud van voorzieningen in de kernen. Het provinciebe stuur wil echter voorkomen dat de Zeeuwse dorpen te hard groeien door een toenemende belangstelling van huizenko pers van buiten de provincie. Diverse gemeenteraadsleden maakten Van Gelder duidelijk dat het behoud van voorzienin gen op de kleine kernen hen aan 't hart gaat. „Voor mij staat voorop dat die school moet blij ven". stelde bijvoorbeeld P J Geelhoed (PvdA) ..Ik begrijp u wel. Ik heb ook jarenlang verkie zingscampagnes gevoerd", zei de commissaris schertsend. „Aan de andere kant: er wordt vaak heel veel energie gestopt in het behoud van die ene laatste voorziening. Waarom zou je niet eens wat meer kijken naar nieuwe mogelijkheden?" Van Gelder denkt dat schaalver groting onvermijdelijk is en dat woningbouw niets oplost als het gaat om het verdwijnen van voorzieningen. Hij meent dat de bewoners van de kleine kernen zullen moeten wennen aan het idee dat ze voor de school of de winkel naar een grotere plaats moeten. De commissaris van de koningin verbleef de hele dag op Noord- Beveland. 's Morgens had hij overleg met het college van bur gemeester en wethouders. Mid dags bracht hij een bezoek aan Verburg Holland bv in Colijns- plaat en aan de molen in Wissen kerke Daarna had hij een onder houd met gemeenteraadsleden en vertegenwoordigers van be langenorganisaties. Cultuurverschil Na afloop van het bezoek maak te Van Gelder duidelijk dat hij de bestuurders op het hart had gedrukt zich in te zetten voor sa menwerking tussen gemeentes. „Dat gaat nu allemaal nog heel erg moeizaam." Ook denkt hij dat de ervaringen die Noord-Be veland heeft opgedaan bij de herindeling, leerzaam kunnen zijn voor andere gemeenten die gaan samenwerken. „Het is be langrijk ook oplossingen te be denken voor het overbruggen van cultuurverschillen tussen gemeenten. Verder is op Noord- Beveland gebleken dat 1 januari een lastige datum is voor de start van een nieuwe gemeente. Op zo'n dag kan een nieuwe bur gemeester als hoofd van de poli tie bij calamiteiten nauwelijks iemand bereiken. van onze verslaggever GOES - Tegenwoordig is alles handelswaar. Zelfs emoties zijn een kwestie van loven en bieden geworden. Dat is tenminste wat de Franse auteur Bernard-Ma rie Koltès (1948-1989) wilde la ten zien met zijn toneelstuk In de eenzaamheid van de katoen- velden. Na de Franse première in 1987 is het stuk in Vlaanderen en Nederland geënsceneerd door Ivo van Hove voor De Tijd en door Sam Bogaerts bij To neelgroep Amsterdam. In 't Beest in Goes is morgen (vrij dag) de nieuwste bewerking te zien die de Vlaamse regisseur Peter van Kraaij maakte bij het Brusselse Kaaitheater. In de eenzaamheid van de ka- toenvelden gaat over een nachtelijk gesprek tussen een dealer en een potentiële koper. Koltès leidde zelf een zwervend bestaan en begaf zich vaak in het milieu van hoeren, dealers en criminelen. Hij was gefasci neerd door hun drijfveren en vaak compromisloze amorele gedrag. Nadrukkelijk bepaalde Koltès in zijn regie-aanwijzingen dat de dealer een zwarte man was die zich opdringt aan een andere man. Enerzijds is dat een verwij zing naar het Afrika dat hij op zijn reizen leerde kennen, ander zijds is het een duidelijke toespe ling op een homoseksuele ont moeting. Zelf is de toneelschrij ver aan aids overleden. In Van Kraaijs regie vertolken Frieda Pittoors en Wim van der Grijn de hoofdrollen, een man en een vrouw dus. „Dat vind ik geen fundamentele keuze" zei de re gisseur in een interview met Pe ter Anthonissen. ..Dit stuk blijft zo mysterieus datje het met wel ke bezetting dan ook kan spelen. Het uitgangspunt is een homo seksuele pick-up, maar voor mij gaat het over alles wat uitwissel baar is tussen mensen. Dat kan materieel zijn, maar het zijn vooral gevoelens, emoties, ge dachten, woorden, ademhaling, lichaam." De situatie van dealer en klant is Koltès' metafoor voor de heden daagse liefde. De dealer beweert dat hij alles heeft wat de klant begeert. Hij handelt in verlan gen. De klant heeft de obscure si tuatie weliswaar opgezocht, maar aarzelt tegelijkertijd. Ze is iemand die nog één keer pro beert een contact te leggen, waarbij het besef meespeelt dat als het nu niet lukt, het nooit meer zal lukken. In taal, gebaren en stembuigingen laten de ac teurs zien hoe beide personages de wens hebben om te worden aangeraakt, maar daarvoor ook terugdeinzen uit angst te wor den gekwetst. Voorstelling, vrijdag 23 februari in 't Beest in Goes. Aanvang 20 30 uur van onze verslaggever VLISSINGEN - De eerste Zeeuwse winnaars van een re gionale voorronde van de ama- teurschildersprijs Talens Palet zijn bekend. In het Theo van Doesburgcentrum in Vlissingen kregen Anja de Blieck, M. M. Scheepers-Voet en M. Theune- Valkier dinsdagavond te horen dat zij met hun schilderijen de regio Walcheren en Noord-Zee land gaan vertegenwoordigen bij de landelijke finale in Utrecht. In het Van Doesburg centrum is tot en met 18 maart een expositie te zien van onge veer vijftig werken die voor de wedstrijd zijn ingezonden. De tweejaarlijkse wedstrijd is aan zijn derde editie bezig. Als thema diende een fragment uit een verhaal van schrijver Tim Krabbé. Bij het Van Doesburg centrum kwamen zo'n zestig in zendingen binnen. Het meren deel van de werken is figuratief in de uitbeelding. Behalve drie winnaars die in mei worden afgevaardigd naar de landelijke tentoonstelling in het Utrechtse museum Van Speelklok tot Pierement, zijn in Vlissingen nog vier regionale winnaars aangewezen: Phillipe Mussche. J. C Bukkens. Ciska Dek en M. A. H. van Dijk-Schot- man. Werk van deelnemers aan de voorronde op de Bevelanden is van 26 tot en met 29 februari te zien in het Oude Manhuis aan de Zusterstraat in Goes. De prijs uitreiking vindt daar op 29 fe bruari plaats. De Zeeuws-Vlaamse voorronde krijgt een ontknoping in herberg Het Vlaemsche Erfgoed in het museumstraatje in Groede. Van 2 tot en met 29 maart is daar een expositie te bewonderen. Deze wordt geopend met de regionale prijsuitreiking.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1996 | | pagina 29