Pechiney is weer uit rode cijfers
Fout bij examens
klein vaarbewijs
PZC en omroep
mogelijk samen in
regionale televisie
Bootlieden stappen naar de rechter
zeeuwse almanak
Solidariteit
I Aluminiumsmelter boekte over 94 ruim 146 miljoen winst
ZMF laakt stilzwijgen
Rijkswaterstaat in
kwestie ontpoldering
van onze verslaggever
BRESKENS Leo Punt en
Kees Baris uit Breskens be
gonnen vrijdag met niet al
te vrolijke gezichten aan
hun weekend. Ze meenden
een goede prestatie gele
verd te hebben voor hun ex
amen voor het klein vaarbe
wijs, maar tot hun grote ver
bazing kregen ze te horen
dat ze waren gezakt. Ken te
lefoontje maandag naar de
ANWB in Utrecht bracht
uitkomst. De examennum
mers van de twee mannen
waren verwisseld met die
van andere kandidaten en
daarom krijgen de Bres-
siaanders alsnog hun di
ploma van het Koninklijk
Nederlands Watersport Ver
bond (KNWV).
Punt en Baris behoorden tot
een groep van twintig men
sen die begin februari exa
men deden op de Hoge
school Zeeland in Vlissin-
gen. Ze hadden hun oplei
ding gekregen bij E. de
Bruijn van het gelijknamige
nautisch adviesbureau in
Hoek. „Toen ik vrijdag hoor
de dat Punt en Maris waren
gezakt, was ik met stomheid
geslagen. Ze behoorden tot
de betere cursisten", zegt De
Bruijn.
Advies
„Ik adviseerde ze daarom
om maandag naar de ANWB
te bellen Uit dat telefoontje
bleek dat hun eindexamen
nummers waren verwisseld
met mensen die waren ge
zakt."
De Bruijn is uitermate ver
bolgen over de slordigheid
van de ANWB en bezint zich
op maatregelen. De curslei-
der weet nog niet welke stap
pen hij gaat nemen.
Bij de ANWB was maandag
niemand bereikbaar die kon
uitleggen wat de oorzaak
was van de fout. Daarnaast
is onduidelijk welke twee
mensen ten onrechte te ho
ren hebben gekregen dat ze
geslaagd zijn. De Bruijn
denkt in ieder geval niet dat
het om mensen van zijn
groep gaat.
zeeland
DINSDAG 20 FEBRUARI 1996
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De PZC en Om
roep Zeeland onderzoeken of ze
kunnen samenwerken bij het
maken van regionale televisie
in Zeeland. Dat hebben PZC-di-
recteur W. F. de Pagter, direc
teur/hoofdredacteur F. Feij van
Omroep Zeeland en hoofdre
dacteur A. L. Oosthoek van de
PZC maandag bevestigd. Ze
wijzen er op dat tot dusver al
leen 'informele gesprekken' zijn
gevoerd, maar de PZC heeft Feij
inmiddels uitgenodigd om se
rieuzer van gedachten te wisse
len. „Van onderhandelen is nog
geen sprake", bezweert De Pag
ter. „Maar het zou niet van goed
ondernemerschap getuigen om
bepaalde mogelijkheden in de
markt niet te onderzoeken."
Zoals bekend heeft Omroep Zee
land vergevorderde plannen om
met regionale televisie te begin
nen via een zogenaamd venster
op Nederland 2. In elke provin
cie krijgt de bestaande regionale
omroep van de NOS de moge
lijkheid om tussen zes en zeven
uur 's avonds een uur televisie te
maken voor het eigen gebied. In
Zeeland zou dat op zijn vroegst
in januari 1997 kunnen begin
nen.
Omdat de dagbladuitgevers tot
dusver buitenspel staan in dit
initiatief van NOS en ROOS ide
organisatie van samenwerkende
regionale omroepen in Neder
land) zijn zij bezig met de oprich
ting van een landelijk netwerk
van commerciële regionale om
roepen. Volgens De Pagter - te
vens voorzitter van de Neder
landse organisatie van dagbla
duitgevers NDP - zijn gesprek
ken met ROOS aan de gang om
een 'onheilzame concurrentie
tussen commerciële en publieke
regionale omroepen' te voorko
men
Participatie
De mogelijkheden liggen in Zee
land wellicht in een gezamenlij
ke exploitatie van het kabelnet
dat Zekatel aan Omroep Zee
land beschikbaar moet stellen
om het uur televisie dat op Ne
derland 2 is uitgezonden nog en
kele keren te herhalen. Chan
nel sharing was een paar jaar ge
leden nog taboe in politiek Den
Haag", zegt De Pagter. „Dit is
misschien het moment om het
weer op de agenda te zetten."
Een mix van commerciële en pu
blieke omroep is in Nederland
wettelijk verboden, ook in de
nieuwe Mediawet. Toch wordt
niet alleen door de uitgevers aan
dit principe gemorreld, ook de
gezamenlijke provincies willen -
juist met het oog op de financie
ring van regionale omroepen -
op korte termijn van staatsse
cretaris drs A. Nuis (media) we
ten of de mogelijkheden hier
voor kunnen worden verruimd.
Mocht samenwerking met Om
roep Zeeland onmogelijk blij
ken. dan sluit De Pagter niet uit
dat de PZC via het landelijke
uitgeversnetwerk van commer
ciële omroepen in een concur
rentiepositie komt. Hij noemt
dit alternatief echter onwense
lijk.
Tijdpad
Die is zeker in Zeeland onge
wenst. „Gezien de marktsituatie
vraag ik me af of regionale televi
sie hier überhaupt wel mogelijk
is", aldus De Pagter. „Laat staan
dat twee zenders elkaar gaan be
concurreren. Dus moetje kijken
of je kunt participeren."
Ook omroepdirecteur Feij prefe
reert samenwerking met de uit
gevers boven concurrentie. „Ik
denk dat wij best alleen regio
nale televisie kunnen maken,
maar het is interessant om te kij
ken of er partners zijn waarmee
we onze positie kunnen verster
ken. Dit is het moment om die
mogelijkheid te onderzoeken,"
Ook Oosthoek geeft aan dat nog
geen officiële gesprekken zijn
gevoerd. „Ik denk wel dat wij op
heel korte termijn als krant en
omroep bij elkaar gaan zitten.
Die eerste zitting moeten we be
nutten om een tijdpad aan te ge
ven. Nu zitten we nog in een fase
van intenties. De verkenning die
de NDP op papier heeft gezet
lijkt me een uitstekend kader
voor een gesprek, maar het is
duidelijk dat om iets te bereiken
nog heel wat obstakels moeten
worden weggeruimd."
„O nee hè", klonk het laatst
toen dat Goese gezin aan
stalten maakte om aan tafel
te gaan. „toch geen witte
rijst, hè. Dat lust ik niet.In
derdaad, het was witte rijst,
gecombineerd met kip-cur-
ry en sperziebonen. Het ge
heel was smakelijk, vaardig
en liefdevol bereid door de
heer des huizes. Zijn inspan
ningen werden door de
jongste dochter (7) niet op
waarde geschat, want witte
rijst lust ze niet.
Mokkend zat ze aan haar
bord. de ene hand demon
stratief onder haar hoofd en
in de andere een vork die
lusteloos over de gerechten
dwaalde. Het geheel toonde
de vastberadenheid van een
hongerstaker. Negeren is in
zo'n situatie de beste oplos
sing, besloot het wijze ou
derpaar.
Na enige tijd kwam van ach
ter het onaangeroerde bord
een vraag: „In arme landen
zouden kinderen toch graag
willen dat ze witte rijst te
eten hadden Dat kon
slechts volmondig worden
bevestigd. ,Jfou, dan zal ik
alles maar opeten."
En zo werd de maaltijd in
het warme besef van solida
riteit met de arms ten der
aarde voortgezet.
van onze verslaggever
GOES - Rijkswaterstaat en mi
nister A. Jorritsma ontlopen
Iran verantwoordelijkheid door
rich muisstil te. houden in de
discussie over het natuurher-
tel-plan Westerschelde. „Dat
'rit hen te verwijten", vindt
«dewerker Th. Kramer van de
feeuwse Milieufederatie.
•Kijkswaterstaat-directeur
heijs heeft een uitgesproken
aening over de toekomst van
if Westerschelde. Hij heeft niet
gelaten die te verkondigen op
flodiedagen. Maar nu de emo-
lies over de ontpoldering oplo-
ffn, geven hij en zijn organisa-
tie niet thuis."
De Zeeuwse Milieu Federatie
de stichting Het Zeeuws
landschap en Natuurmonu
menten nemen wel duidelijk
telling. Voor hen steekt ontpol-
feren met kop en schouders bo-
ien andere binnendijkse en bui
tendijkse herstelmaatregelen
ft. Alleen door polders terug te
(even aan de Westerschelde kan
>et verwachte verlies aan zeld-
2me schorren en slikken wor-
*n gecompenseerd, is hun me-
Hg. Een mening die in het ver
ben ook door Rijkswaterstaat-
redewerkers is verkondigd.
Rijkswaterstaat zou dat ook nu
moeten doen", oordeelt ZMF-
tnctionaris Kramer. „De emo
te lopen hoog op over ontpol-
fenng. Media spelen daar gretig
op in. Dat is logisch. In Zeeland
^eeuwenlang ingepolderd en nu
het tegenovergestelde ge-
kuren. Maar achtergronden
■ver de ontpoldering worden
met gegeven door de overheid.
D« uitleg ontbreekt. Daardoor
weieens een situatie ont-
taan, waardoor een goed her-
teiplan niet meer mogelijk is."
■'•famer onderkent dat ontpol-
deren geen gemakkelijke keuze
is. „Verhalen over 'dijken door
steken' helpen daar niet bij. Dij
ken worden niet doorgestoken.
Ze worden verlegd. En er gaat
landbouwgrond verloren. Dat is
zo. Maar het getuigt van selec
tieve verontwaardiging dat
landbouworganisaties zich nu
zo hevig verzetten, omdat het
om natuurherstel gaat. Je hoort
toch nooit iemand over grond-
verlies voor industrie of woning
bouw."
Ongerept
Bromfietsers
bekeurd
lUSSINGEN - Bij een brom-
"■snorfietscontrole op de Nieu-
Vlissingseweg in Vlissingen
maandagmorgen drie
'fomfietsers bekeurd. Eén
"omfiets had een te hoog ver-
®°Kcn; de eigenaar kreeg een
van 170 gulden. Twee an-
*ren kregen een boete van 70
n|den omdat de voertuigen te
Wlawaai maakten.
mtota?] werden tussen 7.00 uur
5 9 00 uur twintig voertuigen
frontroleerd. Ze werden onder
en aan een klein technisch
^erzoek en ook werd gecon-
jmleerd of de voertuigen van
listal afkomstig waren.
De bescherming van één van de
laatste puur ongerepte natuur
gebieden in Nederland, daar
draait het om volgens Het
Zeeuws Landschap, Natuurmo
numenten en de ZMF. „De Wes
terschelde is één van de produk-
tiefste natuursystemen ter we
reld, vergelijkbaar met het tro
pisch regenwoud", schetst Kra
mer. „Het is buitengewoon
merkwaardig dat dit aspect
wordt vergeten. Het systeem
wordt door de verdieping van de
scheepvaartroute naar Antwer
pen ernstig aangetast. Compen
satie is daarom nodig. Voor het
functioneren van de Wester
schelde. ook als kraamkamer
voor Noordzeevis. En dat heeft -
net zoals bij de bescherming van
het regenwoud - soms de nodige
consequenties voor de lokale be
volking. Ontpolderde land
bouwgrond blijft overigens pro
duceren. Geen suikerbieten en
aardappelen meer, maar tong en
mosselen. En het Land van Saef-
tinge en de Verdronken Zwarte
Polder zijn schitterende voor
beelden van buitendijkse na
tuur, die laten zien wat ontpol-
deren oplevert. Dat is zeker in
een gebied als West-Zeeuws-
Vlaanderen ook voor de recrea
tiesector belangrijk."
Bewuste keuze
In reactie op de kritiek van de
ZMF over de passieve houding
van Rijkswaterstaat Zeeland
laat woordvoerder J. Geluk
maandagavond weten, dat
'Rijkswaterstaat een bewuste
keuze heeft gemaakt'. „De rijks
overheid heeft in het verleden
vaak commentaar- gekregen,
omdat de discussie werd dicht
getimmerd met één standpunt.
Wij luisteren nu naar de regio,
naar alle belangen. Eén daarvan
is het milieu."
Kramer noemt dat op zijn beurt
hét voorbeeld van het ontlopen
van verantwoordelijkheid.
„Rijkswaterstaat heeft het be
leidsplan Westerschelde onder
schreven, waarin het versterken
van de natuurfunctie nadrukke
lijk wordt genoemd. Dat is een
feit."
De 'thuisbasis' in Terneuzen, van waaruit de Verenigde Bootlieden bv opereert.
foto Peter Nicolai
van onze verslaggever
TERNEUZEN - De Verenigde
Bootlieden bv in Terneuzen
maakt bezwaar tegen de ver
gunning die Rijkswaterstaat
heeft verleend aan een
nieuwe concurrent, Montis
Mooring- and Boatservice bv.
De nieuwkomer, opgericht
door de oud-administrateur
van de Bootlieden Adri van
de Berghe, wil zich op hetzelf
de werkterrein begeven: het
vast- en losmaken van sche
pen en aanverwante dienst
verlening op en bij het slui-
zencomplex in Terneuzen, het
Kanaal Gent-Terneuzen en de
Westbuitenhaven.
De directie van de Verenigde
Bootlieden, opgericht in 1950
en nu opererend met ongeveer
40 vaste werknemers, vreest
dat de werkgelegenheid door
de concurrentie gevaar loopt.
Volgens de vergunning moe
ten de bootlieden (in de prak
tijk van alledag worden ze
'bootmannen' genoemd) 24
uur per dag - en dat een heel
jaar door - beschikbaar zijn.
De werknemers beschikken
stuk voor stuk over door de
rijksoverheid erkende diplo
ma's, zoals een diploma boot
man.
Met de komst van Montis
Mooring- and Boatingservice
zou er - meent de advocate mr
W. C. Brouwer van de Verenig
de Bootlieden - een uiterst on
veilige en ongewenste situatie
kunnen ontstaan. „De Ver
enigde Bootlieden waren tot
nu toe inderdaad monopolis
ten. Dat lijkt misschien
vreemd, maar dat is het niet.
Als je weet welke gevaren het
beroep inhoudt - het werkter
rein is erg beperkt - dan is het
bijna logisch dat slechts één
enkele onderneming op dit ge
bied actief is in de haven. Je
ziet het trouwens ook in an
dere havens in ons land. Vroe
ger had je de individuele
roeiers, die elkaar bij wijze van
spreken de tent uit vochten.
De overheid heeft daar bewust
een einde aan gemaakt In
Rotterdam bijvoorbeeld parti
cipeert de haven zelf ook in het
'bootliedenbedrijf." Volgens
mr Brouwer zou de VB - onder
druk van de concurrentie -
weieens gedwongen kunnen
worden de minder rendabele
klussen af te stoten. Voor de
dienstverlening in de haven
zou dat een slechte zaak zijn.
Ze vreest ook dat 'de concur
rent' straks met 'onbevoeg
den' aan het werk gaat. Vol
gens haar is Rijkswaterstaat
bij de vergunningverlening
niet al te zorgvuldig te werk
gegaan.
Veiligheid
Vandaag dient de zaak in kort
geding voor de rechtbank m
Middelburg. Als het aan de
Verenigde Bootlieden bv ligt
wordt het besluit Montis een
vergunning te verlenen onge
daan gemaakt. Rijkswater
staat wees vorig jaar aanvan
kelijk het vergunningverzoek
af omdat de komst van een
nieuwe groep 'bootmannen'
de veiligheid inderdaad in ge
vaar kon brengen. Bovendien
was het verzoek te summier,
bevestigde een woordvoerder
van rijkswaterstaat maandag
avond. Nadat Montis daarte
gen beroep had aangetekend,
besloot waterstaat de vergun
ning alsnog toe te kennen. Op
1 februari kon Montis aan de
slag. ware het niet dat de Ver
enigde Bootlieden bv een
rechtszaak aanspande. Be
sluit de rechtbank in het voor
deel van Montis, dan kan het
nieuwe bedrijf bij wijze van
spreken direct aan het werk.
Mr R. W. van Voorst Vader, ad
vocaat van Montis, wilde
maandag niet vooruilopen op
de behandeling voor de recht
bank.
I fan onze verslaggever
I1ISSINGEN - Aluminium
smelter Pechiney Nederland in
fiissingen-Oost is er weer bo-
tenop. Na drie jaren verlies te
Itbben geboekt (in totaal 119,7
Biljoen gulden) heeft het be-
irijf in 1994 een netto winst van
1(6,3 miljoen gulden behaald.
pit resultaat is danig beïnvloed
joor de uitkomst van de arbi-
J [rage die Pechiney en de elektri-
(iieitssector hebben laten uit
roeren over de hoogte van de
mergierekeing.
De jaarcijfers over 1994 zijn nu
pas naar buiten gebracht omdat
Pechiney er zeker van wilde zijn
at de smelter na 31 maart van
IÉt jaar over een nieuw energie-
ontract zou kunnen beschik-
ten. Vorig jaar is weliswaar be
laid gemaakt dat Pechiney een
ïincipe-overeenkomst met de
(Jeictriciteitssector had bereikt,
naar de uitwerking ervan verg-
!Je veel tijd. Zolang een nieuw
contract nog niet zeker was,
üeld Pechiney rekening met de
oogelijkheid dat de fabriek in
flissingen-Oost gesloten zou
moeten worden. Daar wilde de
mderneming ten laste van de re-
nltaten over 1994 eventueel een
joorziening voor treffen. In ver
dund daarmee is de vaststelling
ran de jaarstukken 1994 opge-
Vrouw bestolen
tijdens innige
omhelzing
IESTDORPE - Een inwoonster
ran Westdorpe werd maandag
morgen innig omhelsd door een
feestvierder, toen zij een zaak
aan de Westkade in Sas van
(jent binnenstapte om haar kin
deren op te halen. Kort daarop
bleek dat niet alleen het carna-
nlsgevoel de man tot de omhel-
ang had gebracht. De vrouw
9 sas namelijk haar portemonnee
I aet inhoud kwijt.
chiney een tijdelijke korting op
de stroomprijs van ongeveer één
cent toegezegd.
Over het boekjaar 1994 heeft Pe
chiney Nederland haar deel
name in Pechiney International
afgewaardeerd met 128 miljoen
gulden als gevolg van de koers
ontwikkeling van dit fonds op de
beurs. Zonder deze waardever
mindering zou het resultaat over
1994 nog hoger zijn. uitgevallen.
De aandeelhouders van de fa
briek in Vlissingen-Oost (Pechi
ney voor 85 procent. Hunter
Douglas voor 10 procent en de
Nederlandse Aluminium Maat
schappij voor 5 procent) ontvan
gen samen 80 miljoen gulden di
vidend.
Het exploitatieresultaat van Pe
chiney (het verschil tussen de
opbrengst van het aluminium en
de kosten om het te maken) be
droeg in 1994 15,1 miljoen gul
den. De drie jaren ervoor gaven
exploitatieverliezen van in to
taal 159,4 miljoen gulden te zien.
Directeur ir H. C. Frijlink van
Pechiney in Vlissingen-Oost er
kent dat het resultaat over 1994
'uitzonderlijk' is. Hij vindt niet
dat de onderneming de afgelo
pen jaren bij haar pogingen een
gunstiger elektriciteitstarief te
krijgen, een verkeerde voorstel
ling van zaken heeft gegeven.
Frijlink: „We hebben steeds ge
zegd: we willen een prijs waar
mee we op Europees niveau kun
nen blijven concurreren. Die
boodschap hebben we op ver
schillende manieren gebracht.
Daarbij hebben we ons niet over
dreven geuit."
Winkeliers
bekeurd
DOMBURG - Drie winkeliers
uit Domburg zijn zondagmiddag
bekeurd omdat ze hun winkel
voor het publiek geopend had
den. Dit is pas vanaf 1 april toe
gestaan. De winkels zijn op last
van de politie gesloten.
schort. Nu blijkt dat het niet no
dig is geld te reserveren voor de
sluiting van de aluminiumsmel
ter - de concept-tekst van het
nieuwe energiecontract is ge
reed - zijn de cijfers eindelijk bij
de Kamer van Koophandel ge
deponeerd.
Kerncentrale
Pechiney heeft de afgelopen ja
ren 224,6 miljoen gulden ge
spaard voor het geval de arbi
trage over de energierekening
negatief voor het bedrijf zou uit
pakken. Het verschil van me
ning tussen de aluminiumsmel
ter en de elektriciteitssector
ging over de kosten van de ver
werking van radioactief afval uit
de kernenergiecentrale Bors-
sele. De vestiging van de alumi
niumsmelter in Vlissingen-Oost
is een belangrijke aanleiding ge
weest de kerncentrale te bou
wen. In het oude energiecon
tract is afgesproken dat Pechi
ney zou bijdragen aan de kosten
van verwerking en opslag van
radioactief afval. De aluminium-
fabriek maakte er evenwel be
zwaar tegen dat haar telken
male de rekening werd gepre
senteerd van de nieuwe inzich
ten over de manier waarop dit af
val zou moeten worden behan
deld.
Medio 1994 heeft de arbitrage
commissie een uitspraak in dit
geschil gedaan. Over die uit
spraak hebben Pechiney en de
elektriciteitssector slechts mee
gedeeld dat de onderneming een
stroomprijs betaalt die haar in
staat stelt te concurreren met
aluminiumsmelters elders op de
wereld. De in de periode 1983-
f987 opgebouwde reserve van
224,6 miljoen gulden is als ge
volg van de uitspraak vrijgeval
len en als 'buitengewoon resul
taat uit voorgaande jaren' in de
jaarcijfers 1994 verwerkt. In het
voorjaar van 1993 heeft de toen
malige minister van Economi
sche Zaken J. E. Andriessen Pe-
De elektrolyse-afdeling van Pechiney. foto Lex de Meester
