Japan wijst rapport slavinnen af
Serviërs boos over
arrestatie officieren
PZC
Paus roept in Guatemala op tot vrede
COTTAGE Landelijke schoonheid in eerlijk,
PAAUWE
Nederlandse hulp
onderweg naar
rampgebied China
buitenland
VN verzoekt om aanbieden verontschuldigingen en uitkeringen
Zuid-Korea klaar voor
opvang noorderlingen
Scheepswerf Gdansk
vreest faillissement
Sabena vleugellam door staking
Studie: meer geweld op tv
leidt tot ongevoeligheid
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1996
GENEVE (RTR/ANP) - De Ja
panse premier Ryutaro Hashi
moto heeft dinsdag het VN-rap-
port verworpen over de ruim
200.000 vrouwen die tijdens de
Tweede Wereldoorlog door Ja
panse soldaten zijn misbruikt.
Volgens het rapport moet Japan
in het openbaar verontschuldi
gingen aanbieden en smarte-
geld betalen aan de vrouwen
die als seksslavinnen werden
misbruikt.
Japan wilde tot nu toe alleen een
zekere morele verantwoordelijk
heid op zich nemen. Recht
streekse uitkeringen aan slacht
offers zitten er ook nu niet in.
Volgens de kabinetschef van
premier Hashimoto, heeft Japan
geen enkele wettelijke verplich
ting het rapport te aanvaarden.
Voorzitter S. Lapré van de Stich
ting Japanse Ereschulden (JES),
waarin 77.000 Nederlandse
slachtoffers van de oorlog met
Japan verenigd zijn, is boos.
„Dit zal een staartje hebben. Ja
pan kan een VN-rapport toch
niet zomaar naast zich neerleg
gen. Als Japan een permanente
zetel in de VN-Veiligheidsraad
wil, dan zal het zich toch anders
moeten opstellen."
Naar het zich laat aanzien moe
ten de slachtoffers van de oorlog
van Japan het hebben van het
proces dat JES in Tokyo heeft
aangespannen. De rechtbank
dreigde JES onlangs niet-ont-
vankelijk te verklaren, maar dat
is op basis van het internatio
nale recht voorkomen, aldus La-
pre dinsdag. „We zijn nu ontvan
kelijk verklaard en dat zien we
als de eerste gewonnen slag." De
JES-voorzitter hoopt dat de
rechtbank eind dit jaar tot een
vonnis komt.
Proefpersonen
De rechtszaak is aangespannen
door een handvol proefperso
nen, die ieder voor een soort van
oorlogsleed staan. Seksslaver-
nij, het onderwerp van het dins
dag verschenen VN-rapport, is
daar ook bij.
In het 37-pagina's tellende ver
slag constateert de VN-rappor-
teur voor geweld tegen vrouwen,
Radhik Coomaraswamy, dat het
keizerlijke Japanse leger al in de
jaren dertig was begonnen met
het opzetten van een keten van
relaxruimtes in Azië. In de
Tweede Wereldoorlog werd deze
praktijk door het Japanse leger
weer in ere hersteld. Meer dan
200.000 vrouwen, in leeftijd va
riërend van 14 tot 18 jaar en voor
het overgrote deel van Koreaan
se herkomst, werden gedwongen
het de Japanse soldaten naar de
zin te maken. Ze kregen het eufe
mistische predikaat 'troost
meisjes' opgeplakt.
De Srilankaanse advocate stelt
in haar rapport dat de Japanse
regering moet erkennen dat het
systeem van relaxruimtes en de
gedwongen prostitutie volledig
in strijd is geweest met het inter
nationaal recht en dat de rege
ring daar ook de verantwoorde
lijkheid voor moet nemen.
Coomaraswamy heeft haar rap
port gebaseerd op haar bevin
dingen tijdens een studiereis in
juli vorig jaar naar Japan en
Noord- en Zuid-Korea. De VN-
Commissie voor de Mensenrech
ten bespreekt het document in
maart in Genève.
Rechter verbiedt Michael Jackson
maken videoclip in sloppenwijk
RIO DE JANEIRO (AP) - Een
rechter in Rio de Janeiro heeft
Michael Jackson voorlopig ver
boden zijn nieuwste videoclip
op te nemen in een beruchte
sloppenwijk van de Braziliaan
se stad.
Volgens de rechter kunnen
beeldopnames van de armoede
en achterstand het imago en
daarmee het toerisme in Rio
schaden en een negatieve reac
tie veroorzaken. Hij gaf de pop
zanger twintig dagen de tijd zijn
bedoelingen met de videoclip
beter duidelijk te maken voor hij
alsnog toestemming kan krijgen
voor de filmopnames.
Jackson zou later deze week in
Rio arriveren om beelden op te
nemen in de sloppenwijk Santa
Marta.
Deze beelden wil hij gebruiken
in de videoclip bij zijn laatste
single 'They Don't Care About
Us'. Regisseur van de opnames
is Spike Lee. De inwoners van
Santa Marta, een gewelddadig
niemandsland dat wordt gecon
troleerd door drughandelaren,
zijn verdeeld over de plannen
van Jackson.
Kinderen spelen tussen de benen van Guatamalteekse geestelijken tijdens het bezoek van de paus aan Guatamala-stad.
foto Reuters/Flor Cordero
GUATEMALA (CIC/DPA) - Paus Johanes aan vier Latijns-Amerikaanse landen. In Guatemala woedt al sinds 1960 eei
Paulus II heeft maandag de inwoners van President Alvara Arzu van Guatemala die geroorlog tussen militairen en lam
GUATEMALA (CIC/DPA) - Paus Johanes
Paulus II heeft maandag de inwoners van
Guatemala opgeroepen een eind te ma
ken aan de bloedige burgeroorlog die aan
140.000 mensen het leven heeft gekost.
„Een ware vrede is noodzakelijk", zei de
paus. „Een vrede die een gift van God is
en de vrucht van dialoog en verzoening."
De 75-jarige paus arriveerde maandag in
Guatemala voor een zevendaags bezoek
aan vier Latijns-Amerikaanse landen.
President Alvara Arzu van Guatemala die
zondag bij een aanslag ongedeerd bleef,
noemde het hoofd van de Rooms-Katho-
lieke Kerk een „vredesboodschapper". De
president sprak de hoop uit dat het paus
bezoek zal bijdragen tot een oplossing van
de problemen in een land dat geteisterd
wordt door onrecht en gewapende conflic
ten.
In Guatemala woedt al sinds 1960 een bur
geroorlog tussen militairen en landeige
naren aan de ene kant en linkse guerilla's
en arme boeren aan de andere kant. De
guerilla's hebben daarbij de steun van de
indianen die de meerderheid van de bevol
king uitmaken. Uit respect voor de paus
heeft de bevrijdingsbeweging tijdens het
pausbezoek een staakt-het-vuren afge
kondigd.
SARAJEVO/DEN HAAG (AFP
ANP) - De Bosnische Serviërs
hebben dinsdag elk contact met
de moslim-Kroatische federatie
opgeschort, nadat deze bekend
heeft gemaakt officieren en an
dere personen te hebben aange
houden wegens oorlogsmisda
den. De Serviërs spreken van elf
arrestanten, terwijl de Bosni
sche moslims de arrestatie van
acht Serviërs hebben gemeld.
Een herstel van de contacten is
pas mogelijk na de vrijlating van
de „illegaal" gearresteerden,
verklaarde de Servische leiding
in het hoofdkwartier in Pale.
Vooralsnog weigeren de Ser
viërs elk gesprek met de moslim
regering en weigeren zij ook af
gezanten te sturen naar de Bos
nische hoofdstad Sarajevo, die
grotendeels in handen is van de
moslims. De Servische leiding
wil dat toekomstig overleg over
het vredesakkoord van Dayton
plaatsvindt op neutraal terrein.
De minister van informatie van
de niet-erkende Servische repu
bliek, Dragan Bozanic, riep de
internationale gemeenschap op
de moslims naar aanleiding van
SEOUL (AP) - Zuid-Korea is
van plan honderden scholen
aan de grens te gebruiken voor
de opvang van een mogelijke
vluchtelingenstroom uit het
verarmde buurland Noord-Ko-
rea, zo heeft een hoge functiona
ris van het Rode Kruis dinsdag
laten weten.
Zuid-Korea verwacht dat een
stroom vluchtelingen op gang
komt door de politieke instabili
teit en acute voedseltekorten in
het geïsoleerde communistische
buurland. Volgens de Zuidkore-
aanse autoriteiten zijn er dui
zenden Noordkoreanen naar
China en andere Aziatische lan
den gevlucht die asiel zouden
willen aanvragen in Zuid-Korea.
Lee Byu-woong, secretaris-gene
raal van het Rode Kruis, zei dat
Zuid-Korea een noodplan heeft
opgesteld dat erin voorziet dat
270 lagere en middelbare scho
len aan de grens worden inge
richt als opvangcentra.
Noord-Korea heeft ernstig te lij
den gehad onder overstromin
gen waardoor meer dan 500.000
mensen dakloos zijn geraakt.
WARSCHAU (DPA) - De scheepswerf van Gdansk, de vroe
gere werkgever van de Poolse oud-president Lech Walesa,
staat aan de rand van de afgrond. Volgens directeur Ryszard
Goluch is de onderneming gedwongen het faillissement aan
te vragen, als de Poolse regering niet met een financiële te
gemoetkoming over de brug komt.
Volgens Goluch gaat zijn werf gebukt onder een grote schul
denlast. Vorig jaar moest hij de boeken sluiten met een ver
lies van 100 miljoen zloty i f 65 miljoen). Oorzaak van het nega
tieve resultaat is de voor export ongunstige koers van de
Poolse munteenheid.
De directeur wees dinsdag kritiek van de hand dat de
scheepswerf, met steun van Walesa, zou hebben verzuimd om
de bezem door het bedrijf te halen. Walesa werkte in de jaren
tachtig als elektriciën in Gdansk. Hij was mede-oprichter
van de vakbond Solidariteit, die een cruciale rol speelde in de
omwentelingen in Polen. Sinds zijn nederlaag bij de onlangs
gehouden presidentsverkiezingen, houdt Walesa weer kan
toor op de werf in Gdansk.
hun „vijandelijke gedrag" een
waarschuwing te geven. De Ser
viërs beschouwen de arrestaties
als een grove schending van het
Dayton-akkoord en verwijten de
Ifor-vredesmacht bij de arresta
tie niet tussenbeide te zijn geko
men.
De stap van de Serviërs volgt op
de bekendmaking van de mos
lim-regering in Sarajevo dat zij
op 30 januari twee officieren, een
chauffeur, drie gewapende mili
tairen en twee anderen heeft
gearresteerd. Dat zou gebeurd
zijn in de Servische wijk Ilidza,
toen de officieren op weg waren
naar een gesprek met Navo-offi-
cieren.
Tribunaal
Het hoofd van de Bosnische vei
ligheidspolitie, Bakir Alispahic,
zei dinsdag in Sarajevo dat de of
ficieren, generaal Djordje Djukic
en kolonel Aleksa Krsmanovic,
zich schuldig hebben gemaakt
aan oorlogsmisdaden. „We heb
ben niet alleen bewijzen dat zij
deelnamen aan moorden op bur
gers, maar ook dat zij hielpen bij
het organiseren van die moord
partijen in de omgeving van Sa
rajevo." Hij voegde eraan toe dat
niet alleen de Bosnische rege
ring. maar ook het Joegoslavië-
tribunaal in Den Haag de zaak
onderzoekt.
Woordvoerder Christian Char-
tier van het Joegoslavié-tribu-
naal in Den Haag zei dinsdag dat
het Tribunaal de namen heeft
gekregen van de acht en details
van de misdaden die zij zouden
hebben begaan. Het tribunaal
zal onderzoeken of zij zich daad
werkelijk aan oorlogsmisdaden
schuldig hebben gemaakt. Drie
onderzoekers bevinden zich al in
Sarajevo naar aanleiding van
een eerdere melding van de Bos
nische regering dat zij mensen
had gearresteerd. Chartier zei
dat de onderzoekers alle acht
Serviërs zullen ondervragen en
rapport zullen uitbrengen aan
aanklager Richard Goldstone in
Den Haag.
Het tribunaal heeft tot dusver 52
mensen wegens oorlosgmisda-
den in staat van beschuldiging
gesteld. Djukic noch Krsmano
vic komt op deze lijst van 52
voor. De Bosnische premier Ha-
san Muratovic zei dinsdag op
een persconferentie dat de twee
officieren zullen worden vrijgela
ten zodra vaststaat dat zij on
schuldig zijn. De internationale
bemiddelaar Carl Bildt drukte
de Bosnische regering op dezelf
de persconferentie op het hart
deze gevoelige zaak ..heel erg
snel op te helderen".
Een gestrande reiziger wijst naar een bord waarop zijn vlucht wordt afgelast.
foto Reuters/Benoit Doppagne
BRUSSEL (ANP) - De Belgische luchtvaart
maatschappij Sabena heeft al haar vluchten
voor dinsdag afgelast. Het personeel van Sa
bena heeft dinsdagmorgen het werk neerge
legd uit protest tegen bezuinigingsplannen
van de directie.
In december kondigden de Sabena-werkne-
mers ook al enkele keren een plotselinge 24-
uursstaking af. Dinsdagmorgen was dat. op
nieuw het geval. Directie en vakbonden zijn al
maandenlang in onderhandeling over een
nieuwe cao. Maandag liepen de gesprekken op
nieuw vast.
Passagiers die dinsdagochtend vanaf de Brus
selse luchthaven Zaventem wilden vertrekken,
werden geconfronteerd met lange wachttijden.
Geprobeerd werd hen met behulp van andere
maatschappijen op de plaats van bestemming
te krijgen.
fAdvertentiei
massief hout
Scandinavisch grenen is op z'n mooist als
je het in een milieuvriendelijke was zet
Dan komt de tekening van de naniurli|ke
structuur goed tot zijn recht
Elk meubel is een stuk met individuele
kenmerken. Leven met zulke meubelen
is puur wonen. Groen wonen
zo zou je het ook kunnen noemen,
want planten en bloemen voelen zich
eveneens thuis in een Cottage omgeving.
el^^wone„viDd.bi.pMweinGoe,.
12000m2 showroom
Marconistraat 15.0113 220840
Washington waarschuwt Peking
WASHINGTON (APi - De Amerikaanse regering heeft China
gevraagd het militaire vertoon in de buurt van Taiwan te be
perken en gewaarschuwd dat eventueel geweld tegen het ei
land niet getolereerd zal worden.
China wil deze week grootschalige legeroefeningen beginnen
voor de kust van Taiwan, waar zo'n 400.000 soldaten aan zullen
deelnemen. De oefening zou twee maanden duren. China be
schouwt Taiwan als een afvallige provincie en keert zich de
afgelopen tijd fel tegen de campagne voor internationale er
kenning die de Taiwanese president Lee Teng-hui zou onder
nemen. Een Amerikaanse regeringsfunctionaris wilde overi
gens niet zeggen hoe Washington zal reageren als het tot een
gewapend conflict komt tussen China en Taiwan,
Panda's ziek door bamboetekort
PEKING i AFPi - De veertien reuzenpanda's van de dierentuin
van Peking zijn ernstig ziek geworden door een tekort aan
bamboe. Ze kregen diarree nadat was overgeschakeld op een
dieet van vlees, eieren, appels en melk.
De panda, een met uitsterven bedreigde diersoort, leeft vrijwel
uitsluitend van jonge bamboescheuten. Per dag consumeert
het dier ongeveer tien kilo van deze plant. De dierentuin kan
door een terugvallende produktie van bamboe in de provincie
Henan, slechts 1.5 kilo per dier bemachtigen. De boeren in de
regio schakelen over op meer rendabele gewassen. Bovendien
wordt de bamboe gebruikt voor verwarming. Geld voor het ko
pen van bamboe uit verder weg gelegen provincies is er niet. In
1995 leed het park een verlies van bijna 3 miljoen gulden
Bevolking Gaza groeit te snel
El BIREH iAPi - De bevolking in de toch al volle Gazastrook
zal binnen 15 jaar verdubbeld zijn wegens het hoge geboortecij
fer. Zo maakte het Palestijnse bureau voor de statistiek dins
dag bekend. Woordvoerder Hassan Abu Libdeh. waarschuwde
ervoor dat de verarmde Gazastrook deze bevolkingsaanwas
niet aankan Op het ogenblik wonen er bijna een miljoen Pale-
stijnen en krijgt elke vrouw gemiddeld 7,44 kinderen
„Het gebied zal exploderen wegens werloosheid, slechte
dienstverlening, ernstige woningnood en andere problemen",
aldus Abu Libdeh. Het Palestijnse bestuur staat afwijzend te
genover geboortebeperking omdat dit in strijd is met de islami
tische leer.
Roemeense mijnwerkers in staking
BOEKAREST (AP) - Circa 160.000 Roemeense mijnwerkers
zijn dinsdag een 24-uursstaking begonnen voor het behoud van
hun banen. Intussen worden in Boekarest de onderhandelin
gen tussen de vakbonden en de regering voortgezet
De mijnwerkers willen belastingverlagingen en vervroegd pen
sioen. Zij dreigen met een algemene staking. Veertigduizend
kompels in de bruinkolenmijnen doen niet mee. Hun vakbond,
die met gewelddadige demonstraties in 1990 en 1992 in Boeka
rest opzien baarde, heeft van actie afgezien
Volgens de overheid hebben de elektriciteitscentrales nog een
kolenvoorraad voor drie dagen De mijnwerkers verdienen met
een doorsnee maandloon van 350.000 lei (iets meer dan 200 gul
den) bijna een derde meer dan de gemiddelde Roemeense
werknemer.
PEKING (RTR/ANP) - Artsen
zonder Grenzen stuurt woens
dag twee vliegtuigen met der
tien hulpverleners en 60 ton me
dische hulpgoederen, tenten en
dekens naar het door een zware
aardbeving getroffen Lijiang in
de Chinese provincie Yunnan.
Naschokken na de beving van
zaterdag bemoeilijken het red
dingswerk. Het aantal onbe
woonbare huizen is gestegen tot
330.000.
Honderdduizenden mensen die
dakloos zijn na de beving trot
seerden de felle koude en durf
den hun beschadigde woningen
niet in terwijl de aarde in het ge
bied blijft beven. De aantal do
den steeg tot 246. Er zijn 15.000
gewonden, van wie er bijna 4000
ernstig aan toe zijn.
Hele dorpen in het pittoreske,
bergachtige gebied aan de grens
met Tibet zijn weggevaagd. Er
bestaat dringend behoefte aan
warme kleding, onderdak en me
dicamenten. „Er zijn onvoldoen
de tenten en sommige mensen
slapen gewoon op stukken
hout", zei een verslaggever. „Het
is zeer koud. bij temperaturen
tot -12 graden in de vroege och
tend".
Artsen zonder Grenzen stuurt
naar Kunming tenten, genees
middelen. medisch en sanitair
materiaal, dekens en water
tanks. Het dertien leden tellen
de AzG-team zal samen met de
plaatselijke autoriteiten en het
Chinese Rode Kruis de situatie
in kaart brengen en dan in het
rampgebied aan het werk gaan.
De Chinese autoriteiten ver
zochten maandagavond officieel
om internationale hulp.
De Novib stelde dinsdag 250.000
gulden beschikbaar voor de
slachtoffers van de aardbeving.
De hulporganisatie Oxfam In
ternational zal van het geld
nood-onderkomens en medische
verzorging kopen en voedsel en
veilig drinkwater leveren.
WASHINGTON (AP) - Geweld
op televisie leidt tol meer ge
weld in het dagelijks leven,
maakt mensen ongevoeliger
voor de gevolgen daarvan en
leidt ertoe dat mensen banger
zijn. Dat zijn de conclusies van
een uitgebreid onderzoek naar
geweld op de Amerikaanse tele
visie.
Voor de studie werd 2.500 uur te
levisie gekeken. Daarbij bleek
dat in de meeste programma's
geweld voorkomt en dat meestal
niet wordt getoond wat de gevol
gen zijn van gewelddadige ac
ties. Het 1,5 miljoen dollar kos
tende onderzoek werd verricht
door vier universiteiten in op
dracht van Amerikaanse kabel
netten.
„Plegers van geweld gaan in de
tv-films in 73 procent van de ge
vallen vrijuit", aldus de onder
zoekers. „Daardoor is het waar
schijnlijker dat de kijkers leren
dat geweld loont."
Steeds meer Amerikanen me
nen dat er te veel geweld op tele
visie is. President Clinton laakte
de gewelddadige programmas
op de Amerikaanse kabel kort
geleden nog in zijn State of the
Union. Republikeinen die een
gooi willen doen naar het presi
dentschap wijzen naar Holly
wood als de boosdoener.
Clinton mag verklaring voor
rechter op videoband zetten
WASHINGTON (AFP) - De
Amerikaanse president
Clinton hoeft volgende
maand in een rechtszaak te
gen vroegere zakenpartners
niet in persoon te getuigen.
Het Witte Huis bevestigde
dinsdag dat het niet nodig is
dat de president naar Ar
kansas gaat. Hij kan zijn
verklaring mogelijk op een
videoband afleggen.
De rechter in Little Rock. de
hoofdstad van Arkansas,
dagvaardde maandag Clin
ton. die vroeger gouverneur
van deze staat was De presi
dent is alleen getuige in de
zaak die draait rond een aan
zienlijke fraude die zou zijn
gepleegd bij het faillisse
ment van een spaarbank en
beleggingsmaatschappij
Susan McDougal. een voor
malige partner van het echt
paar Clinton in het roem
ruchte Whitewater landont-
wikkelingsproject. had om
de dagvaarding van Clinton
gevraagd. Hij is volgens haar
„de enige mens op aarde" die
beschuldigingen tegen haar
kan weerleggen McDougal.
haar voormalige echtge
noot. en de huidige gouver
neur van Arkansas, Jim Guy
Tucker, staan op 4 maart in
Little Rock terecht wegens
fraude.
De McDougals zouden in
1989 op onrechtmatige wijze
geld hebben gesleept uit een
failliete spaar- en beleg
gingsmaatschappij. Boven
dien zouden ze dankzij de in
vloed van Clinton, toen gou
verneur van Arkansas, een
door de overheid gergaran-
deerde lening van 300.000
dollar (450.000 gulden) heb
ben verkregen van rechter
en zakenman David Hale
Deze lening werd nimmer te
rugbetaald.
