Defensie wil rust in de kazernes
Leerkes hoeft niet te scoren
PZC
Familie-
ednjrsfeest?
Schmitz: geen bewijs
dat asielzoekertjes
in prostitutie zitten
Vissers vragen zestig
miljoen gulden steun
ns
werk, uw
winst...
Koningin viert 57e verjaardag
Bolkestein pleit voor
terughoudend beleid
jegens vredesoperaties
binnenland
Avebe begint commerciële teelt biotech-aardappel
In De Parel natuurlijk!
Kabinet helpt terugkerende Bosniërs
Dominee wegens seksueel
misbruik uit het ambt gezet
Laatste diensplichtigen mogen niet met journalisten praten
Arbeidsmarkt in herstel
WOENSDAG 31 JANUARI 1996
VEENDAM (ANP) - Het aard
appel verwerkingsbedrijf
Avebe start dit seizoen op
commerciële schaal de teelt en
verwerking van genetisch ge
modificeerde aardappelen.
Dat heeft een woordvoerder
van het bedrijf bekendge
maakt.
Door een biotechnologische in
greep is al het zetmeel dat uit
de biotech-pieper wordt ge
wonnen van het type amylo-
pectine. Het zetmeel uit de ge
wone aardappel is voor 20 pro
cent ook nog van het amylose-
type. Voor de zetmeel-gebrui-
kers, zoals de voedingsmidde
len- en papierindustrie, is die
amylose minder aantrekkelijk.
Het amylopectine-zetmeel
wordt geleverd aan fabrikan
ten van sauzen en soepen.
Met de genetisch gemodificeer
de aardappel werd tot nu toe
alleen geëxperimenteerd. Het
ministerie van VROM heeft
Avebe echter toestemming ge
geven op normale schaal met
de teelt ervan te beginnen.
Dit jaar zullen ruim honderd
boeren in Drenthe. Friesland.
Groningen, Gelderland en
Overijssel de speciale aardap
pel poten. In totaal gaat het
daarbij om circa 600 hectare,
aldus de Avebe-woordvoerder.
De produkten komen op zijn
vroegst pas volgend jaar in de
winkel te liggen.
Bedrijfsleven, overheid en con
sumentenorganisaties hebben
vorig jaar de informele af
spraak gemaakt dat bij voe
dingsmiddelen waarin produk
ten van genetisch gemodifi
ceerde gewassen zijn verwerkt
dit op het etiket zal worden ver
meld. Wat Avebe betreft ge
beurt dat ook met de amylo-
pectine-aardappel. aldus de
woordvoerder.
Apeldoorn toch Euro-gastheer
DEN HAAG i ANP) - De Europese Top in juni 1997 mag aan de
neus van Apeldoorn voorbij zijn gegaan, de plaats komt toch
op de Europese agenda terecht. Tijdens het Nederlands voor
zitterschap van de Raad in de eerste helft van volgend jaar.
zullen de Europese ministers van buitenlandse zaken hun in
formeel overleg in de bosrijke omgeving van Apeldoorn hou
den.
De Gelderse stad gold voor de Top al als een goede outsider,
naast kanshebbers Amsterdam en Utrecht, De regering wees
vorig jaar de hoofdstad aan als gastheer. Naar verwachting ma
ken bij de top 1500 delegatieleden en 3000 journalisten hun op
wachting.
Driedeling
En dat terwijl het voor de meeste
uitkeringsgerechtigheden al ja
ren 'Leiden in last' is. „Luister, ik
ben geen maoïst of stalinist. Er
mag best verschil in inkomen
bestaan, maar we moeten niet
de grens opzoeken van wat ei
genlijk niet meer kan'vindt hij.
Volgens Leerkes is er geen spra
ke van een twee- maar een drie
deling in onze maatschappij.
„Aan de top heb je de schatrij
ken. Onder hen ook ouderen, die
met hun gerimpelde kontje - zo
als de mijne - langdurig aan het
Spaanse strand vertoeven. Dan
heb je de grote middenmoot, die
het goed heeft en twee tot drie
Huishoudboekje
In de praktijk van alledag loopt
Leerkes in zijn woonplaats En
schede regelmatig tegen schrij
nende situaties aan „Laatst
sprak ik nog een vrouw van 83
jaar. Haar man ligt in een ver
pleeghuis. Die kan ze met pijn en
moeite één tot twee keer per
week bezoeken. En dan alleen
nog omdat haar dochter haar at
en toe wat geld toeschuift. Dit
geval staat niet op zichzelf. In
oude wijken van Enschede als
Pathmos en Hogeland laten
mensen mij soms hun huishoud
boekje zien. Ze houden geen
cent over. Volgens de normen
van het Nationaal Instituut voor
Hèt vrijetijdscentrum van Domburg biedt u onder één dak: een
heerlijk zwemparadijs, bowling- en squashbanen, restaurant, bar,
DE PAREL kuur- en beautycentrum, saunalandschap, fitness en theater.
^iSST^ Bel voor meer informatie: 0118 - 583230
DEN HAAG (GPD) - Vluchtelingen uit ex-Joe-
goslavië krijgen steun van de Nederlandse
overheid als ze in hun moederland willen kij
ken of ze een rol kunnen spelen bij de weder
opbouw. Staatssecretaris Sclimitz van justi
tie bereidt op dit moment maatregelen voor.
De belangrijkste daarvan slaat op hun vluch
telingenstatus: die blijft intact als ze na een
bezoek aan ex-Joegoslavië terugkeren naar
Nederland.
Het gaat daarbij om de mensen die de A-status
hebben met een permanente verblijfsvergun
ning. Bij het informatiepunt voor vluchtelin
gen komen nu steeds meer vragen binnen van
vluchtelingen die graag poolshoogte willen ne
men in het gebied waar ze vr de oorlog woon
den. Pas in tweede instantie zou men het ach
tergebleven gezin in Nederland willen ophalen.
Staatssecretaris Schmitz is bereid financiële
steun te verlenen aan de terugkerenden. Het
gaat dan om relatief kleine bedragen, waarmee
vluchtelingen bijvoorbeeld in staat zijn hun
bedrijfje weer op te bouwen.
Turkse drugsbende opgerold
ZWOLLE i ANP) - Het Interregionaal Recherche Team Noord
en Oost-Nederland heeft een Turks-Koerdische bende opge
rold die op grote schaal heeft gehandeld in hard drugs In Ne
derland zijn 28 en in Frankrijk zeven mensen opgepakt. Zij zou
den tussen 1993 en eind 1995 circa 20 kilo heroïne hebben ver
handeld met een straatwaarde van circa 1.5 miljoen gulden.
Hoofdverdachten zijn twee broers van 31 en 27 jaar uit Deven
ter Zij lieten volgens de politie geregeld cocaïne en heroïne uit
Turkije naar Duitsland en Frankrijk brengen. Het IRT onder
zoekt of de groepering ook betrokken was bij de invoer in Ne
derland. Het IRT werkte nauw samen met de Franse en Duitse
politie.
Verbreding A16 Moerdijk-Breda
DEN HAAG (ANP)-De snelweg A16 wordt tussen Moerdijken
Breda verbreed tot twee keer drie rijstroken De ministers Jor-
ritsma iverkeer) en De Boer imilieu) zijn het daarover eens ge
worden. De kosten bedragen ongeveer 270 miljoen gulden.
Op de weg staan nu te vaak files. De verbreding is nodig om
Rotterdam een goede verbinding met Antwerpen en het Duit
se Ruhrgebied te geven. De wegverbreding zorgt zeker tot 2010
voor een goede doorstroming van het verkeer, aldus het kabi
net.
Pleidooi voor meer geld fietsbeleid
AMSTERDAM (ANP) - De overheid zou er goed aan doen om
het geld dat zij bespaart door het verzelfstandigen van het
openbaar vervoer over te hevelen naar het fietsbeleid. Momen
teel is voor bus. tram en metro per afgelegde afstand honderd
keer zoveel geld beschikbaar als voor het fietsbeleid. Het aan
tal afgelegde reizigerskilometers op de fiets is echter evenveel
is als per bus. tram en metro.
DEN HAAG (ANP) - De regering
heeft nog geen sluitende verkla
ring voor de verdwijning van
ongeveer 270 minderjarige
asielzoekers. Staatssecretaris
Schmitz (Justitie) veronder
stelt voorlopig dat de kinderen
naar gezins- of familieleden zijn
gegaan. Ook is het denkbaar dat
zij uit angst voor afwijzing van
hun asielverzoek de benen heb
ben genomen.
Schmitz zei dinsdag in de Twee
de Kamer dat onderzoek naar
het onaangekondigde vertrek
van de asielzoekers nog uitsluit
sel moet geven.
Sinds de zomer van 1994 zijn uit
het opvangcentrum in Eindho
ven 150 minderjarigen verdwe
nen. Uit centra in Haarlem en
Oisterwijk zijn 90 respectievelijk
30 kinderen met de noorderzon
vertrokken.
Schmitz bestreed geruchten als
zouden de kinderen in de prosti
tutie terecht zijn gekomen. Ook
verhalen over slavenhandel en
orgaandonatie zijn volgens haar
uit de lucht gegrepen. Daar zijn
geen harde bewijzen voor. aldus
de staatssecretaris. In één geval
is een minderjarige teruggevon
den die bijna in de prostitutie
was beland
Justitie heeft evenmin aanwij
zingen dat de verdwenen jon
gens en meisjes voornamelijk af-
URK (ANP) - De vissers vragen
minister Van Aartsen (Visserij)
om zestig miljoen gulden aan
steun om de forse inkrimping
van de vangstquota dit jaar op
te vangen. Dat heeft K. Kramer,
voorzitter van de Federatie van
Visserij verenigingen dinsdag
gezegd.
„Als wij van hogerhand opge
legd krijgen minder vis te van
gen. lijkt het ons niet onredelijk
dat de overheid over de brug
komt, bij voorbeeld met een stil
legpremie." Kramer gaat samen
met andere visserijvoorlieden
op 6 februari met Van Aartsen
praten over de finaciële proble
men van de vissers. De minister
heeft nog niet op het financiële
verzoek gereageerd, aldus een
woordvoerder van het departe
ment
De Europese Unie besloot eind
vorig jaar de quota voor dit jaar
te beperken met circa 30 pro
cent. afhankelijk van de soort.
Dat was volgens de Europese
Commissie en de gezamenlijke
vissejministers nodig omdat de
stand van de belangrijkste vis
soorten in de Noordzee snel
blijkt terug te lopen.
fAdvertentie
komstig zijn uit Nigeria. Soma
lië en India De 270 betrokkenen
hebben 40 verschillende natio
naliteiten.
(Advertentie)
||TLV1 Westelijke
Accountantskantoren
Rencssc
Goes
Middelburg
Ooscburg
Kramer verwacht echter dat
door de vangstbeperking op de
korte termijn de eigenaren van
60 tot 100 van de circa 400 kot
ters, die vooral op schol, tong en
kabeljauw vissen, in de proble
men komen. Op de langere ter
mijn zouden vissers van zo'n 135
tot 200 schepen in financiële
nood raken, aldus Kramer. De-
sector voorziet ook grote proble
men in de verwerkende indus
trie.
"De Hakkelaar'
toch vervolgd
AMSTERDAM (GPD) - Johan
V.. alias de Hakkelaar, die door
justitie een van de grootste
drugsbazen van Nederland
wordt genoemd, wordt niet ont
slagen van rechtsvervolging.
Zijn advocaten stelden dat het
openbaar ministerie op tien
punten niet ontvankelijk zou
zijn. De Raadkamer van de Am
sterdamse rechtbank besloot
echter gisteravond laat dat V. in
zijn cel moet blijven.
DEN HAAG-Koningin Beatrix viert vandaag haar 57e verjaardag in huiselijke kring. Zij zal op
30 april Koninginnedag vieren in Sint-Maartensdijk en Bergen op Zoom. foto ANP
RIJSWIJK (ANP) - Nederland
moet bij het aanbieden van mi
litairen voor vredesoperaties
niet haantje de voorste zijn.
Deelname dient in het Neder
lands belang te zijn en er moet
een breed politiek en maat
schappelijk draagvlak zijn. Ook
moet de militaire opdracht uit
voerbaar zijn. Dit zei VVD-frac-
tievoorzitter Bolkestein dins
dag in het Instituut Defensie
Leergangen in Rijswijk.
Bolkestein pleit ervoor na te
gaan of het Nederlandse beleid
voor vredesoperaties, zoals dat
in 1993 is vastgelegd in de Priori
teitennota van de toenmalige
defensie-minister Ter Beek.
moet worden aangepast, In de
nota staat dat Nederland aan
vier vredesoperaties tegelijk
moet kunnen deelnemen. „Ik zie
dit eerder als een bovengrens
dan als een ondergrens", aldus
de liberale voorman.
Volgens Bolkestein leren recen
te ervaringen dat.een missie van
VN-eenheden, die licht zijn be
wapend en een beperkt man
daat hebben, gedoemd is te mis
lukken. „Waai- de internationale
gemeenschap eenmaal heeft be
sloten militair in te grijpen,
dient krachtig en overtuigend te
worden opgetreden. Een derge
lijke operatie kan daarom niet
onder de directe leiding van de
VN worden uitgevoerd. Daar
voor is een militaire organisatie
zoals de Navo of een groep van
gelijkgezinde landen nodig",
meent de VVD-leider.
Bolkestein vindt dat de VN de
ervaring en deskundigheid mis
sen en door hun bureaucratische
organisatie ongeschikt zijn lei
ding te geven aan complexe mi
litaire operaties. „Als dergelijke
operaties onder VN-leiding
staan moet Nederland niet mee
doen.
PURMEREND (ANP) - De gere
formeerde predikant A. Marais
(58) is wegens seksueel mis
bruik in pastorale relaties met
onmiddellijke ingang uit het
ambt gezet. Daartoe besloot de
classis (regionale kerkvergade
ring) Edam-Zaandam na uit
voerig onderzoek, zo is dinsdag
aan de kerk in Purmerend mee
gedeeld.
Tegelijkertijd is de verbintenis
verbroken tussen Marais en de
gemeente van Purmerend. waar
hij sinds 1972 werkte. De beslui
ten zijn genomen op basis van de
Gereformeerde Kerkorde. De
classis heeft eind vorige week de
akte van ontzetting onderte
kend.
Ds. Marais, afkomstig uit Zuid-
Afrika, is niet voor commentaar
bereikbaar. Hij is naar zijn ge
boorteland teruggekeerd.
In de eerste helft van 1995 wer
den er bij de classis zowel schrif
telijk als mondeling klachten te
gen de predikant ingediend. Die
zijn onderzocht door de kerkvisi-
tatoren toezichthouders i en
door de landelijke commissie
van de Gereformeerde Kerken
in Nederland inzake seksueel
misbruik in pastorale relaties.
Volgens beide onderzoeken zijn
de klachten ontvankelijk en fei
telijk gegrond, aldus de brief van
de classis.
DEN HAAG (GPD) - De laatste
dienstplichtigen die afgelopen
maandag zijn opgekomen, mo
gen in de kazernes niet met jour
nalisten praten. Als zij hun ge
voelens over het afschaffen van
de opkomstplicht willen uiten,
moeten ze dat maar elders doen.
Minister Voorhoeve heeft dat
gisteren besloten. Volgens een
woordvoerder van de minister
is er geen sprake van een for
meel 'spreekverbod'. De maat
regel zou op verzoek van de
commandanten zijn genomen.
De kazernes werden, nadat
maandag bekend werd gemaakt
dat de opkomstplicht met on
middellijke ingang verviel,
'overvallen' door journalisten,
aldus de Defensie-woordvoer
der. Omdat dienstplichtigen een
DEN HAAG (ANP) - De arbeids
markt heeft zich in 1995 krach
tig hersteld, zo meldt het CBS.
De groei van de werkgelegen
heid lag ruim boven de 100.000
en de werkloosheid begon te da
len.
Een aantal trends van de afgelo
pen jaren zette door. De groei
van het aantal flexibele banen
(oproepkrachten, kort durende
arbeidsrelaties) nam verder toe
en er gingen meer vrouwen aan
de slag. De vooruitzichten op
werk voor allochtonen en laag
opleiden bleven onveranderd
slecht. De werkloosheid onder
allochtonen (20 procent) is drie
keer zo hoog als die onder au
tochtonen (7 procent).
Uit een CBS-enquéte bleek dat
er vorig jaar 154.000 banen bij
kwamen, maar dat aantal heeft
een hoge onnauwkeurigheids
marge, Net-zoals de daling met
5.000 die zich in 1994 voordeed.
Niettemin vindt het CBS de
groei in 1995 vergelijkbaar met
de groei in de periode van hoog
conjunctuur beginjaren '90. „Er
is dus sprake van een verrassend
krachtig hers na de recessie van
1992-1994.
De werkloosheid die in de reces
sie-jaren snel steeg, begon in
1995 te dalen. Gemiddeld lag de
werkloosheid (werkloze be
roepsbevolking) 9.000 lager dan
een jaar eerder, toen er 547.000
mensen langs de lijn stonden.
Het aandeel van de werkloos
heid in de totale beroepsbevol
king zakte vorig jaar van 8.5 in
1994 tot 8.1 procent.
Volgens het CBS is het voor het
eerst dat de werkloosheid in een
recessie niet hoger uitkomt dan
bij een vorig recessie 1984). Het
is nog te vroeg om te spreken
van ee omslag in de ontwikke
ling van de structurele werkloos
heid. zegt het bureau.
Er waren vorig jaar 480.000 flexi
bele arbeidskrachten, ofwel
56.000 meer dan in 1994 en 80.000
meer dan in 1993. Negen procent
yan alle werknemers is „flexi
bel", tegen 7.6 procent in 1992.
Voor het CBS aanleiding om te
spreken van een snelle flexibili
sering van de arbeidsmarkt.
In Nederland behoort de helft
van de vrouwen van 15-64 jaar
tot de beroepsbevolking, tegen
30 procent in 1971. Het percen
tage mannen daarentegen daal
de van 85 procent in 1971 tot 76
nu.
Mensen met alleen basischool
lopen twee keer zoveel kans op
werkloosheid dan gemiddeld.
Van hen is 16 procent werkloos
tegen 8 procent gemiddeld. De
werkloosheid onder HBO'ers is
het laagst, namelijk minder dan
6 procent.
vast programma moeten af
draaien. werd gisterochtend be
sloten contacten met journalis
ten binnen de kazernes onmoge
lijk te maken. „Om het rustig te
houden", aldus de woordvoer
der.
De organisaties van dienstplich
tigen AVNM en VVDM. hebben
fel tegen de maatregel geprotes
teerd. In sommige gevallen heb
ben commandanten geëist dat
journalisten zich eerst bij hen
meldden, zich identificeerden en
hun vragen voorlegden. De com
mandant besliste dan waar en
wanneer een dienstplichtige te
spreken zou zijn.
Bij AVNM en VVDM bestaat de
indruk dat Defensie een positief
beeld wil over het afschaffen van
de opkomstplicht. Alhoewel het
besluit al sinds november werd
voorbereid, is er nooit rucht
baarheid aan gegeven. Ook de
commandanten wisten tot
maandagavond van niets.
„Het is een pr-stunt van Defen
sie". zegt de woordvoerder van
de AVNM. „Er is een beter imago
nodig voor de krijgsmacht. Dat
is goed voor de werving van be
roepsmilitairen. Wij zijn steeds
aan het lijntje gehouden". Bij
AVNM en VVDM wordt erop ge
wezen dat de KRO-tv op verzoek
van Defensie een documentaire
maakt over de eerste twee
maanden van een soldaat. Met
de tv-film moet de animo om in
het leger te gaan, worden ver
groot.
Appèl afschaffen
Van het besluit de opkomst
plicht de laten vervallen en op 1
augustus alle dienstplichtigen
de kans te geven eerder te ver
trekken. profiteren circa 6000
jongeren. De belangenorganisa
ties willen dat ook 150 mariniers
op de Antillen de kans krijgen op
1 augustus de dienst te verlaten.
Voorhoeve wil dat niet.
De AFMP (Algemene Federatie
Militair Personeel) wil boven
dien dat voor de laatste dienst
plichtigen het maandagochtend
appèl verdwijnt. De soldaten
zouden op maandag rond half elf
in de kazernes moeten zijn.
De Vereniging van Dienstweige
raars gaat nog deze week met
het ministerie van sociale zaken
praten over het lot van 1500
dienstweigeraars die nog ver
vangende dienst moeten doen.
De Hoge Raad moet nog beslis
sen of 800 totaalweigeraars voor
zeven maanden de cel in moe
ten. Het gaat om 'weiger-yup-
pen': jongeren die hun maat
schappelijke carrière belangrij
ker vinden en alles doen onder
de dienstplicht uit te komen.
DEN HAAG - Hij ging gister
middag met lege handen naar
huis. Bertus Leerkes wilde zo
graag een koudetoeslag voor al
le minima, maar daar stak
'paars' een stokje voor. „Sco
ren? Ach. op mijn leeftijd hoef
je geen doelpunten meer te ma
ken. Het feit dat er in de Tweede
Kamer lang over werd gedebat
teerd. zie ik toch als winst. Dat
er aandacht is voor de bestrij
ding van armoede onder de
mensen. Onder ouderen", blikt
de voorman van Unie 55+ te
rug.
Een optelsom van problemen
bracht hem ertoe een voormalig
stokpaardje van oud-parlemen-
tarier Flip Buurmeijer (PvdA) te
herintroduceren: de koudetoe
slag. ,.In de eerste plaats zijn de
gemeentelijke- en provinciale
heffingen deze maand fors geste
gen. Door de aanhoudende
vrieskou zijn mensen ook meer
kwijt aan stookkosten Ouderen
en gehandicapten hebben mij
gebeld: ze krijgen het advies
thuis te blijven vanwege de vorst
en de gladheid en horen de ver
warmingsketel om de haverklap
aanslaan Die houden hun hart
vast voor de afrekening van de
energiekosten. Als gevolg van de
vrieskou zijn groenten ook veel
duurder zijn geworden. De prei
in de erwtensoep kost onder
hand meer dan de kluif die erin
zit", zegt Leerkes.
keer per jaar met vakantie gaat.
Die mensen hoor je niet. Ver
daaronder bivakkeert de derde
groep: de echte minima. Invali
den. chronisch zieken, alleen
staande moeders en ouderen
met slechts een aow-tje. Die
groepen hebben het vreselijk
moeilijk".
Leerkes' gedachten gaan spon
taan terug naar de oorlog. „Uit
die tijd stamt de term 'winter
hulp'. Vreselijk woord, trou
wens. Mensen moesten hun
hand ophouden bij de diakonie
en de kerken. Die taferelen staan
op mijn netvlies gebrand. Die
tijd mag met terugkeren. Al was
het alleen maar omdat de ker
ken daar helemaal geen geld
meer voor hebben".
Budgetvoorlichting komen ze
zelfs te kort".
En dus bewandelt Leerkes de
komende tijd. als vanzelfspre
kend, alle mogelijke paden der
armoedebestrijding „Ik heb
met de koudetoeslag een signaal
willen afgeven ,en dat is blijk
baar gelukt, gelet op de reacties
in de Kamer. Armoedebestrij
ding moet op een veel breder ter
rein gestalte krijgen, wil die suc
cesvol zijn. Dat begrijp ik ook
wel. We zullen in de toekomst
opnieuw ons steentje bijdragen
De koudetoeslag was hooguit
bedoeld als een noodverband
je".
Leerkes tijdens zijn pleidooi voort een koude-toeslagop de rug gezien. Rechts minister Melkert die volhield dat mensen met een minimu-
maankomen maar bij de bijstand aan moeten kloppen vooreen tegemoetkoming. foto Gerhard van Roon/WFA