't Taboe brokkelt steeds verder af
PZC zeeland WOENSDAG 31 JANUARI 1996 1 5
Warm bed voor één nacht
Onderzoek kankersterfte
Sloegebied gecompliceerd
Nieuwe Europese
regels bedreiging
rattenbestrijding
Informatiepanelen
voor sportduikers
van onze verslaggever
René Schrier
BORSSELE - Huisartsen in
de dorpen om het Sloegebied
worden niet met opmerkelijk
veel kankerpatiënten gecon
fronteerd. Ook de Gemeen
schappelijke Gezondheids
dienst (GGD) Zeeland consta
teert geen bijzonderheden.
Toch duikt het mogelijk ver
band tussen de slopende ziek
te. de kerncentrale, een ver-
vverkings- en opslaggebouw
voor radio-actief afval van de
Covra en de fabrieken in het
Sloegebied regelmatig op.
Afgelopen dinsdag nog tij
dens een inspraakbijeen
komst over een vergunning
voor de Covra. Daar vroegen
verontruste bewoners van 's-
Heerenhoek aandacht voor
het probleem.
Gerichte onderzoeken naar
een mogelijk verhoogd aantal
sterfgevallen als gevolg van
kanker in en om het Sloege
bied zijn er niet. Dat is ook
niet zo eenvoudig, omdat er
nogal wat soorten kanker zijn.
die alle een verschillende oor
zaak kunnen hebben. In lang
niet alle gevallen is de indus
trie de schuldige.
Volgens J. Vrencken. arts/epi
demioloog van de GGD in
Zeeland, is zo'n onderzoek
een gecompliceerde zaak. Hij
noemt termen als 'toevals-
fluctuatie'. ..Je kunt onmoge
lijk alles en iedereen in de ga
ten houden. We moeten con
cluderen dat het beeld van
Zeeland in zijn geheel heel re
delijk overeenkomt met de
rest van Nederland. Als je
echt onderzoek wilt, zul je
toch meer moeten hebben
dan mondelinge aanwijzin
gen van verontruste burgers.
Daar komt bij dat zo'n onder
zoek ook onrust kan veroorza
ken met alle, soms medische,
problemen van dien. Je zoekt
naar een speld in een hooi
berg."
Registratie
Onderzoek of niet, de gege
vens worden niet gedetail
leerd bijgehouden en verza
meld. Het Centraal Bureau
voor de Statistiek en de Inter
regionale Kanker Registratie
(IKR) in Rotterdam kunnen
wel cijfers produceren over
kankerslachtoffers, maar veel
verder dan een uitsplitsing
per gemeente gaat dat niet.
En dan worden vaak nog alle
kankerpatiënten onder één
noemer verzameld.
Toch moeten die gegevens, te
beginnen bij de huisartsen, er
gens verkrijgbaar zijn. Dan
nog is het volgens de Borssel-
se huisarts J. Peene niet een
voudig. „Je praat over erg
kleine aantallen in gemeen
schappen als Borssele of 's
Heerenhoek. Daar is maar
moeilijk een tendens in te ont
dekken." Hij merkt niet veel
van een verhoogd risico op
kanker in zijn praktijk: „Het
gaat een beetje met golfbewe
gingen. Ook vergeleken met
cijfers elders is niets opval
lends te zien. Als bijvoorbeeld
de ZUS een opvallend aantal
gevallen van leukemie had
ontdekt, zouden er heus wel
allerlei toeters en bellen afge
gaan zijn." Dat is ook de erva
ring van zijn collega G A. C.
Aarnoudse uit Nieuwdorp:
„Ik heb natuurlijk de verha
len over het verband tussen
d.e kerncentrale en kanker wel
eens gehoord. Maar ik ken
ook de weerleggingen er van.
In mijn praktijk stuit ik niet
op harde aanwijzingen. Maar
watje bijvoorbeeld wel ziet. is
dat mensen meer over de ziek
te spreken. Het is veel minder
een taboe dan vroeger. Ik
hoor ook wel kritische gelui
den over de industrie in de
naaste omgeving, maar die
zelfde industrie is voor veel
mensen wel de dagelijkse bo
terham."
Gevaarlijk
De Borselse burgemeester
J. L. M. Mandos ziet opmer
kingen over het verband tus
sen kanker en kernenergie en
de industrie in het Sloe ken
nelijk nog wel als een taboe.
Dat was af te leiden uit zijn
reactie dinsdagavond op de
hoorzitting, toen hij sprak
van 'ongefundeerde, gevaar
lijke opmerkingen'. Gevaar
lijk0 Voor het imago van de
gemeente misschien? Hij
voelde in ieder geval niets
voor een onderzoek naar het
kankerrisico dat het Sloege
bied en de kerncentrale met
zich meebrengen.
Dat was in 1979 wel anders.
Toen overwoog het college
van b en w van Borsele wel de
gelijk een onderzoek in te la
ten stellen naar de relatie tus
sen leukemie en de kerncen
trale. Ook toenmalig gedepu
teerde W. Don vond een on
derzoek wel nodig, maar voeg
de er in één adem aan toe dat
er geen harde gegevens voor
handen waren die tot stellige
conclusies konden leiden.
Vooral de geneeskundige in
specteur van de volksgezond
heid in die tijd. de arts S. Le
lie. hamerde erop dat de kern
centrale in Borsele geen extra
risico's op bloedkanker met
zich meebracht.
In 1979 laaide de discussie op
naar aanleiding van een inter
view in de PZC met de Leidse
sociaal geneeskundige G. J.
Bos. Die zei dat alle kerncen
trales radio-actieve straling
lekken. „Het bewijs wordt ge
leverd door radioactiviteit in
de melk van koeien die rond
om de centrales grazen." Ver
der constateerde hij dat in en
om Vlissingen sprake was van
een 'kankerplaag' en volgens
hem was de bron de uitstoot
van de chemische industrie.
Hij pleitte voor het opzetten
van een 'kankersurveillance',
een dienst die de verwekkers
van kanker zou moeten op
sporen. Onderzoeken naar
borst- en baarmoederhals
kanker vond hij het paard
achter de wagen spannen. De
inspanningen moeten vol
gens hem gericht zijn op het
traceren van de verwekkers
van kanker.
Cijfermateriaal
Bos heeft zich ook gericht op
de relatie tussen kanker en
kerncentrales, maar dat on
derzoek kon niet worden uit
gevoerd omdat de kerncen
trales in Nederland bij kleine
woongemeenschappen staan,
zodat nooit gedegen cijferma
teriaal opgebouwd kan wor
den. Wel kwamen opmerkelij
ke cijfers over de relatie tus
sen kanker en de chemische
industrie boven water.
Op het artikel over Bos en
diens publicaties in het vak
blad Medisch Contact kwa
men veel reacties. Zo schreef
de Middelburgse socioloog
drs A M. van den Broecke dat
in Zeeland meer kanker voor
komt door de hogere ouder
dom van de inwoners. De di
recteur van het Biometereolo-
gical Research Centre, S. W.
Tromp uit Oegstgeest, be
weerde dat Bos het verhaal
van hem zou hebben gestolen
Hoechst in Vlissingen voelde
zich aangesproken en noem
de de publicatie 'onverdiend'.
En geneeskundig inspecteur
Lelie betitelde de artikelen
van Bos als 'feitelijk onjuist'.
Zo bleef zonder - bijvoorbeeld
- specifiek Zeeuws onderzoek
de relatie tussen kanker en de
(radioactieve) industrie in de
lucht hangen, ook al drong
het Energie Komité Zeeland
nog wel aan op een onderzoek.
Half min voor verzorgingshuizen
MIDDELBURG - Het dagelijks provinciebestuur wil een half
miljoen gulden uittrekken om de Zeeuwse verzorgingshuizen
de gelegenheid te bieden in te spelen op de ontwikkelingen in
de ouderenzorg
In '94 stelde de provincie voor dat doel 300.000 gulden beschik
baar. Met dat geld konden de verzorgingshuizen projecten op
zetten die vooral waren gericht op deskundigheidsbevordering
en samenwerking.
Volgens de provincie is dat een succes gebleken. Om de verzor
gingshuizen is staat te stellen nog meer thema's op te pakkken.
wil het college van gs voor '96 500.000 gulden reserveren.
De provincie overweegt een onderzoek te laten instellen naar
het beeld dat ouderen hebben van de Zeeuwse ouderenzorg
Zo'n onderzoek zou ook een antwoord kunnen geven op de
vraag waarom sommige zorgbehoevende ouderen niet bij hulp
verleningsinstanties aankloppen.
Zuid-Chemie blijft buiten schot
SAS VAN GENT Het besluit van het Amerikaans-Franse far-
maciebedrijf Rhöne-Poulenc Rorer (RPR) om de komende
twee jaar 2900 arbeidsplaatsen te schrappen heeft geen gevol
gen voor Zuid-Chemie in Sas van Gent. Net als RPR is Zuid-
Chemie onderdeel van het Franse chemieconcern Rhóne-Pou-
lenc. Directeur ir K. Horstra van Zuid-Chemie legde dinsdag
uit dat de Sasse vestiging volledig losstaat van RPR en dus
geen gevolgen ondervindt van de aangekondigde ontslagen.
Fietsactie krijgt vervolg
MIDDELBURG - De succesvolle fietsactie '500 kilometer
woon-werkverkeer' krijgt dit jaar een vervolg in het project
'fiets naar je werk maak werk van fietsen
Het Zeeuws platform voor duurzame ontwikkeling, dat de
fietsactie houdt, zal zich meer richten op Zeeuwse instellingen
en bedrijven. Die zullen worden gestimuleerd om fiets-activi-
teiten op poten te zetten. Zo'n tachtig bedrijven en instellingen
doen al zeker mee.
Tegelijkertijd wil het Zeeuws platform met provincie en Rijks
waterstaat onderzoeken hoe carpoolen kan worden bevorderd.
Gedeputeerde staten hebben dinsdag besloten voor dit jaar
13.900 gulden subsidie te geven voor de acties
Overlevingssubsidie voor VSK
MIDDELBURG De Stichting VSK-Zeeland. actief in de
strijd tegen seksuele kindermishandeling, kan dit jaar rekenen
op een provinciale 'overlevingssubsidie' van 19.500 gulden
Maar. waarschuwen gedeputeerde staten, het is nu echt de
laatste keer dat de provincie voor deze organisatie in de beurs
tast.
Het provinciebestuur beschouwt de VSK als eerstelijns-orga
nisatie. Dat betekent dat de financiering een zaak is van de
gemeentebesturen. Maar die hebben tot dusver de boot afge
houden. Volgens gs zijn de gemeenten inmiddels wel bereid te
praten over behoud van de VSK, maar dan alleen wanneer deze
organisatie onderdeel wordt van een instelling als Slachtoffer
hulp of het algemeen maatschappelijk werk. De komende
maanden vindt daar overleg over plaats.
Beschermde vogels in beslag
ARNEMUIDEN - Tegen een 44-jarige Arnemuidenaar is dins
dag proces-verbaal opgemaakt voor het houden van be
schermde vogelsoorten. In de woning van de man werd bij een
controle in het kader van de vogelwet twee heggemussen, twee
koolmezen, twee kepen, een zwartkopgors en een dwerggors
aangetroffen. De vogels zijn in beslag genomen.
van onze verslaggever in Zeeland dan 26 in plaats van
de huidige 13 mensen nodig zijn.
GOES - De muskusrattenbe- iiBij een aakenverbod blijft de
strijding dreigt in het gedrang direct dodende klem als enig
te komen als nieuwe Europese vangmiddel over. Daarmee kun
maatregelen van kracht wor- je er njef- zoveel vangen. Dat is
den. Drs H. Eversdijk, Eerste- arbeidsintensiever
Kamerlid voor het CDA, heeft Of de fuik verboden wordtis nog
daarover vragen gesteld aan de allerminst zeker. De muskusrat-
ministers van Verkeer en Wa- tenbestrijding is tegen en zit in
terstaat en van Landbouw, Na- Europees verband met onder
tuurbeheer en Visserij. meer de veterinaire dienst, bont-
Eversdijk beroept zich op een handel en dierenbescherming
verhaal uit het landbouwblad om de tafel.
Oogsi. met de kop 'Vangstregels
EU kunnen Nederland alsnog Geuze vindt de fuik als vang-
natte voeten bezorgen'. De Eu- middel voor muskusratten niet
ropese Unie bereidt volgens het dieronvriendelijk. „Wij plaatsen
artikel vangstregels voor waar- die fuiken permanent op een
door de muskusrattenbestrij- aantal strategische plaatsen,
ding moeilijker wordt. Het zou Een rat die in zo'n fuik terecht-
gaan om een verbod op het ge- komt. verdrinkt niet. Hij sluit
bruik van fuiken en pootklem- zich af en vergiftigt zichzelf in
men. een mum van tijd door de pro-
„Als dit klopt", stelt de CDA-se- duktie van kooldioxyde."
nator, „wat zijn de verantwoor
delijke ministers dan van plan?
Beverrat
Welke maatregelen hebben ze In zijn kamervragen vraagt se
dan in petto om de muskusrat- nator Eversdijk ook aandacht
tenbestrijding in Nederland te voor de beverrat. Die is uit Zuid-
waarborgen?" Amerika gehaald voor de pels-
M. Geuze, in Zeeland coördina- produktie. Een aantal dieren is
tor van de muskusrattenbestrij- echter ontsnapt, net als de mus-
ding, onderkent de door Oogst kusrat begin deze eeuw. Vooral
en Eversdijk gesignaleerde pro- in de Biesbosch zouden inmid-
blematiek, „Voor alle duidelijk- dels veel beverratten zitten,
heïd: pootklemmen zijn in Euro- „Wat gaat u doen om te voorko-
pees kader al verboden. Maar men dat de beverrat tot een even
fuiken zijn nog wel toegestaan. groot gevaar uitgroeit als de
Als wij die niet meer mogen ge- muskusrat0", wil de CDA-politi-
bruiken. valt er een belangrijke cus weten, die tevens interim-
poot onder muskusrattenbe- dijkgraaf van het waterschap
strijding weg." Zeeuwse Eilanden is.
Meer mensen
Het alternatief is vo
de inzet van meer
tenbestrijders. Hij verwacht dat zijn.
De beverrat is groter en zwaar
der dan de muskusrat, weet
Het alternatief is volgens Geuze coördinator Geuze Hij zou ook
de inzet van meer muskusrat- vraatzuchtiger en schadelijker
van onze verslaggever De borden worden uitgevoerd in
materiaal van goede, duurzame
MIDDELBURG - Gedeputeerde kwaliteit, weers- en vandalisme-
staten willen in totaal acht in- bestendig. Uitvoering en vorm-
forniatieborden voor sportdui- geving van de opdruk, deels be
kers langs de Oosterschelde en staand uit illustraties en car-
het Grevelingenmeèr plaatsen. loons en deels uit tekst, gebeurt
De totale kosten bedragen bij de Werkplaatsen Walcheren.
84.500 gulden. Daarvan betaalt De tekst zal in het Nederlands,
de provincie 60.000 gulden, de Duits, Frans en Engels worden
Nederlandse en Belgische on- aangebracht,
derwatersportbonden 20.000 De lokaties waar de borden te-
gulden en het Grevelingen- rechtkomen zijn bij het gemaal
schap 4500 gulden. nabij Dreischor. het haventje
De panelen moeten informatie van Scharendijke en het koepel-
bieden over regelgeving, ge- tje van Scharendijke, alle drie
drags-en veiligheidsaspecten en langs het Grevelingenmeer.
over het onderwaterleven ter Langs de Oosterscheldeoevers
plaatse. Die laatste informatie worden de borden geplaatst bij
moet slaan op de flora en fauna, de zuidbout van Schouwen-Dui-
maar ook op de bodemstruc- veland. de Schouwse kant van
tuur. reliéfs. aanwezige stromin- de Zeelandbrug. Gorishoek na-
gen en andere zaken die met het bij camping de Zeester op Tho-
duikprofiel van de bewuste loka- len, bij het Goese Sas en bij We-
tie te maken hebben. meldinge.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Vijf slaapplaat
sen heeft Het Witte Huis, het op
vangtehuis voor dak- en thuis
lozen in Vlissingen, permanent
klaar staan voor nachtopvang.
Gemiddeld worden vier bedden
beslapen door mensen die de
nacht anders in de snijdende
winterkou zouden moeten door
brengen. „En de behoefte aan
nachtopvang van daklozen in
Zeeland groeit", constateert
coordinator R. Wolf.
Het Witte Huis heeft sinds juni
1995 onderin het pand aan de
Hendrikstraat een kamer inge
richt voor de opvang van daklo
zen voor één nacht, Er staan
twee stapelbedden, twee eenper
soonsbedden en een paar open,
stalen kasten. Eventueel kan
een zevende slaapplaats worden
geereeerd en af en toe is die ook
nodig.
Elke avond om negen uur staan
enkele daklozen te wachten of er
een plekje vrij is. „Sommigen
zijn verslaafd aan hard drugs,
anderen zitten met psychische
problemen", vertelt Wolf Zeker
de helft van hen zou de nacht
buiten moeten doorbrengen als
ze niet bij Het Witte Huis terecht
zouden kunnen, zegt hij. Ze krij
gen er soep. brood en koffie
Vóór half negen de volgende dag
moeten ze. met een lunchpak-
ketje op zak. weer vertrekken.
Een aantal zwerft daarna op
straat rond. anderen gaan naar
het Dag-Activiteiten-Centrum
of naar het Huiskamerproject
voor Druggebruikers.
Subsidie
Officieel bestaat de nachtop
vang in de Hendrikstraat echter
nog niet. „We zijn in feite slechts
proefondervindelijk bezig", zegt
G. Adan van het Centrum voor
Geestelijke Gezondheidszorg.
Emergis. Het wachten is op sub
sidie voor een verbouwing en
voor het benodigde personeel.
Personeel van Het Witte Huis
houdt zich nu bezig met de
nachtelijke opvang, maar dat
gaat ten koste van de begelei
ding van de vaste bewoners van
het tehuis Adan: „Voor even
vind ik dat niet erg. maar dat
mag niet te lang duren. We heb
ben 1,5 tot twee full-time ar
beidsplaatsen nodig voor de
nachtopvang."
Bovendien moet er een aparte
ingang voor de nachtopvang ko
men. De mtake-gesprekken vin
den nu plaats in het reguliere op
vangtehuis. maar de leiding wil
de tijdelijke en vaste bewoners
apart houden Wplf: „Anders
worden de daklozen die maar
één nacht blijven op het verkeer
de been gezet. Zij zien hoe de an
deren hier verblijven, maar voor
hen staat er alleen een bed
klaar.Een ander risico is dat de
passanten een negatieve invloed
hebben op de vaste bewoners.
Dat gevaar doet zich bijvoor
beeld voor bij verslaafden, legt
Wolf uit.
Deze week richt Adan een ver
zoek tot de gemeente Vlissingen.
„Die zal waarschijnlijk geen
structurele subsidie geven,
maar hopelijk wel een eenmalige
bijdrage. Overigens hebben de
Godshuizen al toegezegd de
helft van de verbouwingskosten
te zullen vergoeden." In totaal is
daarvoor vijftig mille nodig. De
exploitatiekosten bedragen
ruim 60.000 gulden.
Behoefte
Adan vindt het belangrijk dat de
nachtopvang een officieel leven
gaat leiden. ..De groep jongere
zwervers groeit en de behoefte
aan deze vorm van opvang
neemt toe." Hij verwijst naar het
opvangtehuis in oprichting in
Terneuzen. „Daar beginnen ze
met zestien tot twintig plaatsen.
Die zouden wij ook kunnen vul
len, maar we richten ons voorlo
pig nog op die vijf plaatsen en op
dit jaar Volgend jaar zien we
dan wel verder
„We zijn functioneel bezig", vult
Wolf aan. „Ons bestaan is maar
voor een deel bekend, maar
wordt toch al veel gebruikt.
Vroeger zochten daklozen an
dere oplossingen en overnacht
ten bij vrienden of familie Nu
komen ze naar ons. Het treintje
loopt, maar we staan nog niet in
de dienstregeleing."
Frederik Broekhuis (rechts) noteert de gegevens van een bezoeker van de nachtopvang in Vlissingen.
foto Lex de Meester
van onze verslaggever
Marcel Modde
TERNEUZEN - Theo van Dorselaer
heelt zijn mooiste pak aangetrokken.
In de rechterhand houdt hij een
feestelijk glas alcoholvrije vruchten
champagne. Trots ondergaat de 43-
jarige bewoner van het gezingsver-
vangend tehuis Ter Steene in Sint
Jansteen de grote belangstelling op
de openingsreceptie van de exposi
tie. Hij en taehtig andere kunste
naars met een verstandelijke handi
cap.
Theo slijt z'n dagen doorgaans op het
Hulster filiaal van het sociaal werk
voorzieningschap Dethon. Per dag
buigt hij vijf- tot zeshonderd handva
ten voor koffers in de juiste vorm.
Thuis heeft Theo meer dan 36.000 an
sichtkaarten 'van over de hele we
reld'. Maar kunst had hij tot voor kort
nog nooit gemaakt. „Dat moetje toch
in je vingers hebben", zegt ie zelf.
En in één klap is Theo 'beroemd'. Sa
men met acht collega's knutselde hij
een gipsen piramide in elkaar. „Eerst
hebben we er met elkaar over gepraat
hoe we het zouden doen. Daarna zijn
we gaan inwrijven en kliederen. Wat
een troep was dat. Lekker hoor." De
schoen, het takje en de stukken leer
die het object versieren, drukken in de
belevenis van Theo avontuur- uit.
„Schitterend hè Schitterend Een
beetje spannend ook. Wat zich duizen
den jaren geleden allemaal in zo'n pi
ramide heeft afgespeeld. Wat er ont
dekt is. Vandaar die schoen en een
tak."
De werken van Theo en z'n lotgenoten
gaan tot en met eind maart Zeeuws-
Vlaanderen rond, te beginnen in de
Terneuzense bibliotheek. De tentoon
stelling eindigt met een openbare vei
ling in Hulst, De creaties zijn geselec
teerd uit meer dan 250 stukken die ok
tober vorig jaar werden gemaakt tij
dens de zogeheten crea-doedagen van
het Regionaal Overlegorgaan Zorg
(ROZ) voor mensen met een verstan
delijke handicap.
Stap voorwaarts
Volgens Mie Teuchies, hoofd bezig
heid en ontwikkeling van instituut De
Sterre in Clinge. is het de eerste keer
dat Zeeland een dergelijke expositie
van deze omvang binnen haar gren
zen heeft. Het initiatief is in haar ogen
weer een belangrijke stap voorwaarts
in het socialisatieproces van verstan
delijk gehandicapten.
„Je hoeft maar naar de reacties te kij
ken om te zien dat het ze een enorm
plezier oplevert. Dit is heel belangrijk
voor deze mensen. De waardering.
Vroeger werd vooral gekeken naar
wat ze niet kunnen, tegenwoordig
meer naar wat ze wèl presteren. En
dat uitgangspunt is nog helemaal niet
foto Charles Strijd
te doorbreken. Maar we zijn er nog
lang niet."
Terloops wordt een bod op haar Beest
uitgebracht. Tweehonderd gulden
„Nee hè mama. Je mag het niet verko
pen. Ik wil het zelf houden", zegt Olga
resoluut. Met haar vele anderen, zo
trots zijn ze op hun prestatie.
Terug naar Theo. die inmiddels de ui
terste hoek van de leeszaal heeft opge
zocht, „Kijk meneer" wijst hij op een
marmercollage in full colour die hij sa
men met zijn huisgenoten maakte.
„Dat is ons kunstwerk. Op nummer 26
hangt het. Naast het raam." Maatje
Adrie komt er bij staan. „Daar hangt
'ie dan, Adrie. Schitterend hè?" „Ja,
schitterend antwoordt de co-produ-
cent. Een toeschouwer biedt - voor de
vuist weg - driehonderd piek. „Nee,
nooit", brommen Theo en Adrie in
koor. „Dit blijft van ons
Theo van Dorselaer, verstandelijk gehandicapte en kunstenaar:Verkopen Nee, nooit. Dit blijft van ons..."
zo oud. In 1989 heb ik in Utrecht de
eerste tentoonstelling gezien van ge
handicapten uit Stetten, Duitsland.
Pas nadien is het stimuleren van thea
ter en kunstexpressie in een stroom
versnelling geraakt. Vooral theater-
en muziekgezelschappen voor ver
standelijk gehandicapten worden her
en der de grond uitgestampt. Je ziet
het toenemend besef van: hé. we bete
kenen iets
Golflengte
Mie neemt de 25-jarige Ries Vos als
voorbeeld. Wat haar betreft een regel
rechte ontdekking. Met waterverf
schilderde hij een kleurrijk tafereel en
noemde het 'Zee met schip'.
„Dat Ries zelf iets herkent in zijn
werk. dat is toch fantastisch", schetst
de ontwikkelingsdeskundige de toe
gevoegde waarde van de kunstuitin
gen. „Ries kan heel moeilijk commu
niceren. Maar via zijn schilderij kan
hij wèl uitleggen wat hij ziet. Via
kunst komen maker en kijker op de
zelfde golflengte. Verbale communi
catie heeft te maken met intelligentie,
kunst zit 'm in het basisgevoel Geef
mij de middelen om een atelier op te
zetten en ik weet zeker dat ik uit deze
club tien pupillen kan halen, die zich
verder in de kunst kunnen ontwikke
len."
Ze wijst op de deur die de kunstuit
leen scheidt van de bibliotheek. Met
een brede lach: „Ik weet zeker dat het
allerminst zou opvallen als we daar
een stuk van één van onze mensen
zouden tussenhangen."
Bij object nummer 44 meldt de catalo
gus: zijdeschilderij 'Beest' - Olga Bar-
neveld. 23 jaar. woont op het gezins
vervangend tehuis De IJselhof. be
zoekt dagverblijf De Dagboog in Ter-
neuzen. De moeder van de gelegen
heidskunstenares is trots op de pres
tatie van haai- dochter. „Kijk om je
heen en je ziet dat deze mensen hele
mooie dingen kunnen maken En dan
tentoonstellen in een bibliotheek,
waar iedereen het kan zien. Prachtig
Dat stimuleert, helpt het taboe rond
de verstandelijk gehandicapte verder
