Kramer laat niet met zich spotten
Basketballers uiten hun onvrede
Weissflog hoogvlieger in nadagen
Manchester United
geeft terrein prijs
Friese veteraan nationaal kampioen op natuurijs
J
Karpov
heeft aan
één zet
voldoende
John van Loen keert
terug bij FC Utrecht
Pontoni klasse apart
Zwitserland, Kroatië
en VS starten sterk
van onze verslaggever
[Peter van Putten
ERM - Een beetje gebogen en
door de felle koude met trillen
de benen stond Yep Kramer op
het erepodium. Ruim 38 jaar
oud en eigenlijk niet meer in
staat geacht tot een stunt van
enige allure. De schaatser uit
Oudeschoot bleek op natuurijs
en onder erbarmelijke omstan
digheden evenwel tot onver
moede daden in staat. Met als
gevolg dat hij op zijn 'hoge' leef
tijd de nationale titel in de
wacht sleepte. En dat was met
een de eerste uit zijn toch veel
besproken rijke carrière.
Voor Kramer was de overwin
ning een opluchting, hij werd
eerst in zijn langebaan-periode
en later als marathonrijder vele
Gretha Smit
dankt zege aan
zus Jenita
ERM (ANP) - Gretha Smit werd
de nieuwe Nederlandse kam
pioene marathonschaatsen op
natuurijs. Zij bedankte zus Je
nita die het pad plaveide.
Halverwege de 60 kilometer mis-
lukte de ontsnappingspoging
van Jenita Smit (21), de twee
jaar jongere Gretha was wel suc
cesvol. Zij nam definitief af-
I scheid van het peloton toen het
tempo bij de hereniging even
daalde en de mogelijkheid op de
i winst zich aandiende. Gretha
Smit kreeg nog even gezelschap
van Laura Kamminga, maar de
titelverdedigster was evenmin
welkom op het besloten feestje
van de familie uit Rouveen.
Gretha Smit won tenslotte met
ruim een minuut voorsprong op
.Kamminga. „Ik was blij dat
Laura aanvankelijk kon aanslui
ten. Alleen had ik het nooit ge
red." Marjan Mager, die onlangs
i op de kunstijsbaan in Gronin-
tgen de marathontitel greep, ein
digde als derde.
malen tweede. Zijn laatste titel
dateerde van twintig jaar terug,
als junior. „Een gek gevoel dat er
nu niemand meer langs me
kwam", zo moest hij bekennen.
In zijn kielzog eindigde Peter de
Vries als tweede. Ook al een sur
prise. Met de inmiddels 28 jaar
oude outsider uit Luxwoude,
een gehucht nabij Heerenveen,
had al helemaal niemand reke
ning gehouden. Nog meer dan
Yep Kramer verdiende deze
Fries zijn succes. Ooit een groot
talent, met specialisaties op de
1500 en 5000 meter, raakte hij be
trokken bij een auto-ongeluk.
„Ik was 18 toen ik met de auto
tegen een boom tot stilstand
kwam. Ik had wat kapotte rib
ben en mijn linkerscheenbeen
was over een lengte van tien tot
vijftien centimeter verbrijzeld.
Het been moest met pennen en
metalen platen aan elkaar wor
den gezet. Tijdens de revalidatie
brak ik dat been nog eens twee
keer. Ruim 2,5 jaar kon ik niet
schaatsen."
Dit seizoen leek opnieuw niet
zijn gelukkigste te worden want
tijdens een hoogtestage in
Castellane begon zijn rechter
achillespees weer op te spelen.
„Dat is inmiddels een chroni
sche blessure geworden." De
Vries had dit seizoen dan ook
nog maar weinig wedstrijden ge
reden. „Ik was eigenlijk niet
klaar voor het NK. De laatste
veertig kilometer heb ik op ka
rakter gereden. Drie ronden
voor de finish kreeg ik last van
mijn maag. Ik had kennelijk te
veel gegeten. In de laatste ronde
heb ik alles uitgekotst, maar ik
kon toch nog om de titel mee
sprinten."
Y ep Kramer (links) behaalt zijn grootste triomf als marathonrijder.
foto GPD/Karel Zwaneveld
Niet iedereen zat na afloop pret
tig in zijn vel. René Ruitenberg
liet zich op de laatste meters le
lijk verrassen. En dat was vooral
zuur voor zijn broer Henri die al
het zware werk had gedaan om
de de kopgroep bij elkaar te hou
den. Een kopgroep die ongeveer
halverwege de strijd was ont
staan, nadat vroege vluchters
als Stam. Hulzenbosch, en An-
genent tot de orde waren geroe
pen. In de goede ontsnapping za
ten de 40-jarige Jan Eise Krom
kamp. Haico Bouma, Bert Ver
duin. Edward Hagen, de gebroe
ders Ruitenberg. Yep Kramer en
Peter de Vries.
Goed samenwerkend namen zij
afstand van een snel slinkend
peloton. De in de beginfase op
vallend sterk rijdende Arnold
Stam gaf er de brui omdat hij
zich geflikt voelde door Lam
mert Huitema. De Drent trok
zich daarvan weinig aan, maar
de kunstijskampioen bereikte
de finish ook niet.
Voor het zo ver was had hij voor
zijn ploeg echter nuttig werk
verricht. Kramer en Huitema
waren immers wat laat aan de
start verschenen. Toen het pelo
ton was achterhaald, bleek er al
een kopgroep te bestaan Mede
door de inzet van Kleine kwam
daaraan echter snel een einde.
Klaagzangen
De klaagzangen van de verlie
zers waren talrijk. Botte en/of
kromme schaatsen, scheuren in
het ijs en vooral de felle ooster-
wind die de glimmende zwarte
ijspiste in een zandbak omtover
de. waren debet aan de neder
laag.
Uiteraard kwam het parcours
ter discussie. Velen heten blij
ken de voorkeur te geven aan
grote omlopen met mooie lange
rechte stukken, boven het con
stant rondjes draaiden. Lam
mert Huitema rekende met die
teksten snel af: „Ze moeten niet
zeuren. Dat hoort allemaal bij
natuurijs. Het heet hier trou
wens niet voor niets Ermer
zand."
WÊÊlÊÊÊSStKÊÊÊÊÊÊÊÊÊI^t
GRONINGEN (ANP) -
Antoli Karpov heeft het
Koop Tjuchem Schaak
toernooi op zijn naam
geschreven. In de laat
ste ronde deed de FIDE-
wereldkampioen
slechts één zet (d4) in
zijn partij tegen Peter
Leko, die hij vergezelde
met een remise-aanbod
dat de jonge Hongaar
maar al te graag accep
teerde. Daarmee kon
Karpov niet meer inge
haald worden.
Met het remise-aanbod
protesteerde Karpov,
die vooral de tweede
toernooihelft op drift
raakte, tegen het tijd
schema. De laatste ron
de begon 's ochtends om
half elf, drie uur eerder
dan normaal. Dat zinde
de Rus absoluut niet. Hij
is bepaald geen ochtend
mens en wil niet dat zijn
ritme wordt verstoord.
„Als ik dit van tevoren
geweten had, was ik niet
eens naai- Groningen ge
komen", bitste Karpov
na zijn 136e toernooi-
overwinning. Karpov
kon protesteren, omdat
hij al een vol punt voor
sprong had op zijn ach
tervolgers.
Vliegtuig
Ook Zoltan Almasi. de
winnaar van vorig jaar,
raffelde zijn laatste par
tij tegen de Rus Peter
Svidler in twaalf zetten
af en bood remise aan.
Hij wilde het vliegtuig
halen om Oud en Nieuw
in Hongarije te kunnen
vieren, maar wilde niet
een reglementaire nul
riskeren wegens niet op
komen. Almasi eindigde
nog als negende omdat
Jeroen Piket en de Deen
Curt Hansen hun partij
en verloren.
Loek van Wely, die in de
tweede helft van het
toernooi terugviel, sloot
het evenement in stijl af.
Hij versloeg de Deen
Curt Hansen en werd ge
deeld zesde met de Hon
gaar Leko. Piket eindig
de na opnieuw een ne
derlaag op een met Han
sen gedeelde voorlaatste
positie. Hij gaf tegen de
Engelsman Michael
Adams een totaal ge
wonnen stelling uit han
den.
Oranje teleurstellend zesde in Haarlem
van onze verslaggever
Ruud Ramler
HAARLEM - De veertiende
Haarlemse Basketbal week was
het toernooi van de gemengde
gevoelens. Van opperste tevre
denheid bij de organisatie over
de kwaliteit van het deelne
mersveld en de dik 20.000 toe
schouwers die die kassa's pas
seerden. Een gevoel van trots
overheerste bij Kalev Tallinn,
dat het sterker geachte CSKA
Moskou in de finale met 95-87
klopte.
Er was ook sprake van onvrede.
Met name binnen en rond de Ne
derlandse ploeg. Oranje werd ge
plaagd door allerlei randver
schijnselen en mede daardoor
presteerden de mannen van
coach Toon van Helfteren te
leurstellend. De thuisploeg fi
nishte tenslotte als zesde na een
76-90 nederlaag tegen Australië.
Alle problemen waren voor Cees
van Rootselaar aanleiding sterk
te overwegen een punt achter
Oranje te zetten. Zoals meer in
ternationals vinden dat de bond
snel actie moet ondernemen om
van het uitkomen voor de natio
nale ploeg weer iets speciaals te
maken.
De Helderse spelverdeler
schrijft het ondermaatse optre
den van het Nederlands team
toe aan een gebrek aan commu
nicatie. En de rol die Toon van
Helfteren daarin speelde. Ook
z'n teamgenoot Rolf Franke was
het lang niet altijd eens met het
beleid van de bondscoach. „Ik
heb een mening, dat mag toch?"
Het duo schrok er niet van terug
om hun gedachten te ventileren.
Het was voor Van Helfteren aan
leiding beide spelers voor het
duel met Australië op het matje
te roepen. Hij stelde hun mee
spelen zelfs ter ter discussie,
maar tot een verbanning uit de
ploeg besloot hij niet.
Internationals zouden in de
ogen van Franke het visitekaar
tje van de basketbalbond moe
ten zijn. maar ze worden nog te
vaak als 'nummers' beschouwd.
En ook zo behandeld. „Dan
wordt de motivatie om voor de
nationale ploeg uit te komen een
stuk minder. De intentie bij de
bond is best goed, er worden al
leen te veel fouten gemaakt. Als
ik niet goed speel word ik gewis
seld. Bij de bond hoeven ze daar
kennelijk niet bang voor te zijn."
Met name de verdeelsleutel van
de financien zit volgens de spe
lers verkeerd in elkaar „De
bond verdiende aan ons in Haar
lem. Dan is het niet meer dan
normaal dat wij meedelen",
vindt de Bossche center Marcel
Huybens. „Maar dat gebeurt
niet."
Er gaan veel meer zaken fout
volgens Huybens, maar hij gaat
nog niet zover zijn beschikbaar
heid voor Oranje daaraan op te
hangen. Ook Rolf Franke wil
best mee naar Turkije, waar in
februari opnieuw een cruciale
EK-kwalificatiewedstrijd moet
worden gespeeld. „Zolang ik het
kan combineren met m'n maat
schappelijke carrière. Want
daar komen mijn grootste twij
fels vandaan en niet rond andere
zaken binnen de ploeg."
Cees van Rootselaar zegt de za
ken voor zichzelf eerst eens goed
op een rijtje te moeten zetten
voor hij beslist. Hij neigt voor
alsnog sterk naar het bedanken
voor de eer. „Ook vanwege privé-
belangen. Maar dat mijn mee
spelen tegen Australië bij de
bondscoach ter discussie stond,
zal ik niet snel vergeten. Ik was
inderdaad geprikkeld. Rolf en ik
hebben in die wedstrijd bewezen
nog goed te kunnen basketbal
len."
Sinds de EK-kwalificatieduels
in oktober tegen Bulgarije en
Kroatië is Van Rootselaar z'n
aanvoerdersband kwijtgeraakt
aan Okke te Velde. Volgens Van
Helfteren omdat hij te vaak door
wat voor omstandigheden ook
moet bedanken. „Onzin", vindt
Van Rootselaar. „Okke is er voor
de driepunters, maar hij is niet
de aangewezen leider. Dat is een
rol die mij het beste ligt."
Van Helfteren zegt niet te heb
ben gemerkt dat zijn functione
ren binnen de spelersgroep aan
kritiek onderhevig is. Op zijn
beurt stelt de bondscoach dat
Oranje in Haarlem onvoldoende
heeft gepresteerd. „Geen speler,
heeft laten zien wat hij kan Ook
omdat de buitenwereld te veel
aandacht had voor de randver
schijnselen. Wat dat betreft
speel ik voortaan liever op Spits
bergen. Dan komt al die flauwe
kul tenminste niet naar buiten."
Voor de Finse favoriet Mika Laitinen eindigde de Vierschansentoernee tijdens de training. Hij kwam zwaar ten val en moest per
brancard worden afgevoerd. foto Reuters
GARMISCH-PARTENKIRCHEN (SID) -
Nu zijn afscheid nadert, is plotseling de
ontspanning terug bij de schansspringer
met de toepasselijke naam Jens Weiss
flog. De drievoudig olympisch kampioen
mag in de nadagen van zijn carrière zelfs
hopen op een vierde zege in de befaamde
Vierschansentoernee. De Duitser won bij
de eerste twee onderdelen, Oberstdorf en
Garmisch-Partenkirchen, niet maar
toonde zich met de tweede en derde
plaats wel de constantste hoogvlieger in
het selecte gezelschap.
Weissflog heeft, met. Innsbruck (4 januari)
en Bischofshofen (6 januari) nog voor de
boeg, 12,2 punten voorsprong op de Ja
panner Masahiko Harada. De Noor Eirik
Halvorsen is voorlopig derde. „Nog maar
een week geleden dacht ik dat ik er niets
meer van kon", zei Weissflog blij verrast.
„Nu sta ik bovenaan. Waanzin." Een ver
klaring had hij overigens snel bij de hand.
„Ik slaag er nu in ontspannen te blijven.
Maar aan een nieuwe toerneezege, na '84.
'85 en '91, durf ik nog niet te denken. Daar
voor is de concurrentie te groot en te
dichtbij."
Nieuwjaarsdag was een gedenkwaardige
voor Reinhard Schwarzenberger, die vol
gend weekeinde zijn 19e verjaardag viert.
De jonge Oostenrijker boekte op de olym
pische schans in Garmisch zijn tweede
wereldbekerzege met sprongen van 105.5
meter. „Een goed begin van 1996". zei de
winnaar laconiek. „De toernee ligt me ge
woon."
Dat gold niet voor de Fin Mika Laitinen,
de leider in het World-Cupklassement. De
winnaar van Oberstdorf maakte oudjaars
dag bij de training door eigen stommiteit
een noodlanding. In het ziekenhuis stel
den de artsen een sleutelbeenbreuk vast
en zeven gebroken ribben. Bovendien liep
Laitinen bij de smak een zware hersen
schudding op alsmede een aantal kneu
zingen. Over enkele dagen mag hij naar
Finland voor verdere behandeling,
UTRECHT (ANP) - John
van Loen is terug bij de club
waar hij zijn het seizoen
1983/84 zijn carrière begon:
FC Utrecht. De eredivisie
club uit de Domstad kocht
de spits zondag van Feye-
noord. Van Loen tekende
voor de rest van dit seizoen
bij zijn oude club.
De 30-jarige Van Loen stond
de laatste drie seizoenen op
de loonlijst van Feyenoord.
Het laatste jaar speelde hij
op uitleenbasis in Japan
voor de club San Frecce van
trainer Wim Jansen. Tussen
kerst en nieuwjaar van 1992
werd hij door Ajax verkocht
aan Feyenoord. Bij de Am
sterdammers was hij ander
half jaar in dienst, aange
trokken door Leo Beenhak
ker
Voor Ajax speelde hij bij An-
derlecht. De Belgische kam
pioen nam hem over van Ro-
da JC. waar hij twee seizoe
nen speelde. Bij Anderlecht
hield ex-international Van
Loen, die deel uitmaakte
van de WK-selectie van 1990,
het een jaar uit. Roda JC was
zijn tweede werkgever, na
John van Loen.
FC Utrecht de club die hij na
vijf seizoenen verliet.
Van Loen meldt zich op 2 ja
nuari bij FC Utrecht Óp die
dag begint de voorbereiding
op het tweede deel van het
seizoen. Voorlopig onder lei
ding van technisch directeur
Nol de Ruiter. De WON ver
klaarde de trainersfunctie
bij FC Utrecht besmet.
LONDEN (ANP) - Manchester
United heeft gisteren de kans la
ten liggen koploper Newcastle
United tot op een punt te nade
ren. De ploeg van manager Fer
guson verloor op Nieuwjaars
dag van Tottenham Hotspur
met 4-1. Zaterdag had United
nog met 2-1 gewonnen van
Queen's Park Rangers.
De Spurs maakten hun goede
voornemens volledig waar. Op
White Hart Lane was Manches
ter United kansloos. De Frans
man Cantona, die nu landge
noot Prunier ook als ploegge
noot heeft, kwam niet in het stuk
voor. Voor de thuisclub waren
Armstrong (21. Campbell en She-
ringham succesvol United liet
het bij een doelpunt van Cole.
Newcastle heeft vier punten
voorsprong en nog twee wed
strijden te goed, tegen Arsenal
idinsdagi en West Ham inog te
bepalen). Bij Arsenal is Dennis
Bergkamp, hersteld van een
kuitblessure, terug. Hij maakte
zaterdag een weinig suceesvplle
rentree tegen Wimbledon dat
met 3-1 won. Bergkamp bereid
de wel het openingsdoelpunt,
van Wright, voor. Daarna nam
Wimbledon het initiatief over
Earle <2> en Holdsworth brach
ten dat op het scorebord tot uit
drukking.
Nederland heeft goede herinne
ringen aan Anfield Road, de
thuishaven van Liverpool. Not
tingham Forest dacht ze nieuw
jaarsdag te krijgen. Na dik een
kwartier stond het 0-2 en krab
den de fans van de Reds zich be
denkelijk achter het oor. Liver
pool bleef echter koel. Aanvaller
Robbie Fowler, in topvorm,
maakte nog voor rust gelijk. Col-
lymore zorgde voor 3-2 en Coo-
per klaarde de klus onbedoeld:
hij schoot in eigen doel: 4-2.
De veelvoudig landskampioen,
eindelijk weer eens stijger met
stip. speelde voor de jaarwisse
ling nog gelijk tegen Chelsea (2-
2), de club van Ruud Gullit.
Twee spelers verzorgden de pro-
duktie, McManaman voor Liver
pool. Spencer namens Chelsea.
Landskampioen Blackburn
Rovers, die sinds april geen uit
wedstrijd meer heeft gewonnen,
slaagde ook niet in Leeds: 0-0.
Zaterdag bracht Alan Shearer
van Blackburn tegen Totten
ham (2-1) als eerste speler in de
Premier League, drie jaar gele
den van start gegaan, zijn doel-
puntentotaal op honderd. Hij
heeft tot dusver elke thuiswed
strijd nog gescoord: nu buiten de
deur nog.
Middlesbrough, opnieuw zonder
de geblesseerde Barmby en
Fjortoft, glijdt na een voortreffe
lijke periode langzaaam maar
zeker weer af. en nu ook al met
de eigen aanhang als getuige
Maandagavond bleek Aston Vil
la te sterk. 2-0. Bolton Wande
rers draait het hoofd steeds ver
der naar de eerste divisie. Nu
verloor de degradatiekandidaat
nummer één met 4-2 bij Shef
field Wednesday.
DIEGEM (ANP) - Daniele Pon-
toni heeft de zevende Super
prestige veldrit op zijn naam
gebracht. De Italiaan was op
permachtig in het koude Die-
gem in Belgie. Met twintig se
conden voorsprong op de Belg
Mare Janssens bereikte hij solo
de finish.
Adri van de Poel werd derde
voor de Belgen Herijgers en Ver-
vecken. Wim de Vos eindigde als
achtste. De Italiaan Bramati
werd dertiende en behield de lei
ding in het klassement. Richard
Groenendaal kwam na Bramati
over de streep. Hij verloor de
tweede plaats in het klassement
aan Janssen? en zakte twee
plaatsen.
Adri van der Poel ging voortva
rend van start. De Nederlandse
kampioen nam in de eerste ron
de direct de leiding met in zijn
spoor de revelatie van dit sei
zoen: de Italiaan Bramati en
diens landgenoot Pontoni. De
laatste viel donderdag nog met
griep uit uit tijdens de wereldbe
kerwedstrijd in Loenhout maar
verkeerde zondag in grote vorm.
Bij het ingaan van de derde ron
de nam Pontoni het commando
over. Hij loste Bramati, Van dei-
Poel en nam een kleine voor
sprong op Mare Janssens. Ach
ter deze vier volgden Vervecken,
Simunek, Herijgers, Groenen
daal. De Clerq en De Vos. Half
weg slaagde Pontoni er in ook
Janssens af te schudden. In laat
ste ronden vielen Bramati en
Groenendaal ver terug. Pontoni
fietste solo naar zijn derde zege
in de Superprestige.
PERTH (SID) - Tijdens hel tra
ditionele teamtennistoernooi
om de Hopman Cup in Perth
hebben Zwitserland, de Ver-,
enigde Staten en Kroatië de eer
ste wedstrijden gewonnen.
Voor het eerst in acht jaar
wordt het evenement afge
werkt in groepen in plaats van
volgens het knock out-systeem.
In groep A zegevierden de Ame
rikanen Chanda Rubin en Ri-
chey Reneberg gisteren met 2-1
over Amanda Coetzer en Wayne
Ferreira. Kroatië (Majola en Iva
nisevic) bleek al in de enkelspe
len te sterk voor de Fransen
Tanvier en Boetsch. Een dag
eerder wonnen de Zwitsers Mar
tina Hingis en Marc Rosset in
groep B met 2-1 van Nicole
Bradtke en Mark Philippoussis.
Brenda Schultz en Richard Kra-
jicek beginnen het evenement
dinsdag in deze groep tegen
Duitsland, dat met Anke Huber
en Martin Sinner aantreedt.
Titelhouder Andre Agassi is op
tijd fit voor het tennistoernooi
om de open Australische kam
pioenschappen dat maandag 15
januari in Melbourne begint. De
Amerikaanse nummer twee van
de wereld heeft zijn komst naar
de Kooyong Classic, een invita-
tietoernooi in Melbourne van 10
tot en met 13 januari, bevestigd.
Agassi stond de laatste maan
den van 1995 aan de kant wegens
een verrekte borstspier. Hij mis
te daardoor de ATP-finale in
Frankfurt, de Daviscupfinale in
Moskou tegen Rusland en het
toernooi om de Grand Slam Cup
in München.
