PZC
Turkse kiezers zijn besluiteloos
PZC
Wereld verkeek zich op Burundi
Specialisten zijn
zeer tevreden over
afspraken budget
Besloten overleg
opinie
j|
Tweede Kamer verlengt
wachtperiode asielzoekers
Verkiezingscampagne met scheldpartijen en brandbommen
VRIJDAG 22 DECEMBER 1995 2
door Ap van den Berg
Zij. en zij alleen, verdient
alle credits. Zij is de
gene die heikele dingen op
het gebied van de volksge
zondheid bespreekbaar
heeft gemaakt. Natuurlijk*
bestaan er verschillen van
inzicht. Maar er wordt vol
op gediscussieerd en er wor
den ook goede resultaten ge
boekt.
PvdA-kamerlid Rob Oud-
kerk doelt op D66-minïster
Els Borst van volksgezond
heid, welzijn en sport. De be
windsvrouw heeft in slechts
een jaar tijd veel in beweging
gebracht. En ja, ze boekt ook
aansprekende resultaten.
Deze week werd bekend dat
de minister voor bijna alle
ziekenhuizen in het land een
nieuw soort overeenkomst
heeft goedgekeurd. Daarin
hebben directies, specialis
ten en zorgverzekeraars op
lokaal niveau afspraken ge
maakt over (vaste) budget
ten en kwaliteitszorg. De
contracten kwamen tot
stand met de hulp van Bart
Sangster (directeur-gene
raal/internist) en zijn naaste
medewerkers Veronica van
Nederveen en Willem de
Bruine.
De laatste jaren werden zie
kenhuizen geconfronteerd
met veel kostenoverschnj-
dingen. Om die te compense
ren, volgden alras kortingen
op de tarieven van specialis
ten. Die cyclus is met de re
cente budgetafspraken
doorbroken. „De specialis
ten zijn die waanzinnige
reeks kortingen beu. Ieder
een weet ook dat dat op den
duur een doodlopende
straat is. Nu is er duidelijk
heid: het inkomen staat van
tevoren vast. Nu kan er weer
inhoudelijk over het vak
worden gepraat. Daar be
staat. hebben we gemerkt,
veel behoefte aan", aldus
Sangster.
Samenwerking
De medisch specialisten zijn
de laatste tien jaar ten on
rechte afgeschilderd als
geldwolven, meent Van Ne
derveen: „Die indruk is ont
staan door een kleine,
spraakmakende groep in de
media. De beroepsgroep wil
graag van dat imago af. De
specialisten praten nu on
derling zelfs over eikaars sa
larissen. Men is bereid tot ni
velleren. Ook dat is een
winstpunt van de overeen
komsten. Want de verschil
len zijn te groot en dat staat
een goede samenwerking in
de weg". Voorbeeld: een reu
matoloog (vanaf 150.000 gul
den) verdient aanzienlijk
minder dan een hartspecia
list (tot 700.000 gulden).
Ook belangrijk is dat er geen
knellende landelijke afspra
ken zijn gemaakt. „De be
hoefte aan zorg verschilt van
regio tot regio", aldus Sang
ster. „En dus hebben we
daar bij de invulling van die
budgetten ruimte voor gela
ten. Ook een belangrijk
winstpunt van de nieuwe re
geling". De patient spint
eveneens garen bij de
nieuwe afspraken. Sangster:
„Laten we duidelijk zijn: de
maagoperatie en het bloe-
dafnemen zal op dezelfde
manier gebeuren als men ge
wend was. Technisch bezien
blijft het allemaal hetzelfde.
Maar door de nauwere con
tacten tussen de specialis
ten onderling wordt de zorg
efficiënter. Sneller. Beter.
Aldus wordt bevorderd dat
mensen die zorg nodig heb
ben, doelmatig worden ge
holpen en mensen die geen
zorg nodig hebben, die ook
niet krijgen. Misschien heb
ben de budgetafspraken
zelfs een gunstig effect op
wachtlijsten in ziekenhui
zen".
Gedrieën benadrukken ze:
het moment was daar om tot
de contracten te komen.
Maar het moment is ook
goed benut. En dat komt,
zeggen ze. in belangrijke ma
te door de invloed van minis
ter Borst. „Iemand anders
had die openingen, denk ik,
niet gevonden". meent
Sangster. „De minister is zelf
arts. Ze is een intelligente
vrouw die de gezondheids
zorg van haver tot gort kent.
Als een niet-vakminister een
verhaaltje had gehouden,
dan hadden de specialisten
dat zonder meer doorge
prikt". Van Nederveen vult
aan: „Ze heeft veel goodwill.
We zijn het tegengekomen
dat specialisten zeiden: 'Nou
oké. Voor deze minister doen
we het'. Dat is toch heel op
merkelijk".
Dagelijks slachtpartijen onder burgerbevolking
door Gerard Chel
De burgeroorlog in het Mid-
denafrikaansc land Burun
di eist dagelijks vele tientallen
slachtoffers. Vooral vrouwen en
kinderen worden op grote
schaal vermoord. Hulpverle
ners, die overigens zelf ook
steeds meer het doelwit vormen
van aanslagen, vrezen voor een
verdere escalatie waarbij uit
eindelijk nog eens vele hon
derdduizenden mensen zullen
worden gedood. Een vergelij
king met de oorlog in buurland
Ruanda, met meer dan een mil
joen doden, is dan ook snel ge
maakt.
Het gezag in Burundi bestaat al
ruim een jaar niet meer. De coa
litie van gematigde Hutu's (Fro-
debu) en gematigde Tutsi's
(Uprona) bestaat slechts op pa
pier. Het leger, gedomineerd
door Tutsi's en verantwoorde
lijk voor de staatsgreep van ok
tober 1993 waarbij Hutu-presi-
dent Ndadaye werd gedood,
voert de ene zuivering na de an
dere door. Daartegenover staan
de milities van de Hutu's die
eveneens op grote schaal an
dersdenkenden afslachten. In
dit machtsvacuüm heerst de
wet van de jungle.
Het 'politieke geweld', zoals het
Westen de feitelijke burgeroor
log omschrijft, heeft de afgelo
pen twee jaar al bijna 200.000
slachtoffers geëist, hoofdzake
lijk in de hoofdstad Bujumbura
en in het noorden, waar inmid
dels honderdduizenden vluchte
lingen uit Ruanda verblijven.
Maar de gevechten breiden zich
steeds meer uit naar andere de
len van het land, terwijl tegelij
kertijd regelmatig in de buiten
wijken van Bujumbura zeer ge
welddadige conflicten uitbre
ken.
Hulpverleners
Het geweld beperkt zich niet tot
de bij de machtsstrijd betrokken
extreme Hutu's en Tutsi's. Fre
quent worden ook intematio-
nele humanitaire organisaties
aangevallen. Zo zijn binnen een
jaar vijftien buitenlandse hulp
verleners om het leven geko
men. Het Internationale Rode
Kruis, de belangrijkste hulpver
lener in Burundi, besloot zijn ac
tiviteiten geheel te staken na
aanslagen op kantoren.
Nog wel actief - hoewel de
vraag is voor hoelang is Art
sen zonder Grenzen, in Burundi
aanwezig met zestig internatio
nale hulpverleners en tweedui
zend lokale medewerkers. Coör
dinator ter plekke, de Belg Lu
cas Van den Broeck. erkent dat
de grens al is overschreden.
Maar. zo zegt hij. „als je weggaat
kun je niets doen en wij willen
toch zoveel mogelijk de burger
slachtoffers kunnen helpen. La
ten zien dat ze niet alleen wor
den gelaten, dat er nog mensen
zijn die bezorgd zijn om hun lot".
Van den Broeck geeft toe dat het
met de dag moeilijker wordt. „Je
wordt toch wel nerveus als in
Bujumbura pamfletten worden
verspreid waarin wordt opgeroe
pen alle buitenlanders te ver
moorden. Of dat je een kogel
krijgt bezorgd met je naam erop.
Wij zijn een neutrale organisatie,
maar neutraliteit in dit land be
staat niet meer. Help je een ge
wonde Hutu dan krijg je de Tut
si's op je nek. help je een Tutsi
dan is het andersom".
Hartverscheurend
Inmiddels is het een bekend ver
schijnsel dat hulpverleners per
soonlijk worden bedreigd, gegij
zeld soms. dat voortdurend i 'da
gelijks') in hun kantoren of hui
zen wordt ingebroken, dat appa
ratuur wordt ontvreemd en dat
auto's onder bedreiging moeten
worden afgestaan. „Ik sprak er
laatst een generaal op aan. Zijn
antwoord: wees blij dat je nog
leeft, dat jij niet bent vermoord".
„Vaak wordt ons de toegang tot
streken waar gevochten wordt
geweigerd, waardoor verzorging
of evacuatie van de gewonden
niet mogelijk is. Transporten.
voor zover al mogelijk, worden
aangevallen. Wat je hier mee
maakt is echt hartverscheurend.
De ene buurman doodt de ander
om zelf niet door hem gedood te
worden". Er is ook een term voor
deze vorm van genocide: Balka-
nisatie.
Het is Artsen zonder Grenzen
opgevallen dat in verhouding
het aantal doden groter is dan
het aantal gewonden. „In een
oorlog wordt normaal gerekend
met vier gewonden tegenover
éen dode. In Burundi is het twin
tig doden op één gewonde. Dat
geeft aan dat er gemoord wordt
om het moorden. Bovendien zijn
de helft van de doden vrouwen
en kinderen. Nog onlangs wer
den in het oosten van het land
420 mensen gedood. Drie weken
later mochten wij uiteindelijk 23
gewonden verzorgen, twintig
van hen waren kinderen. Ze had
den schotwonden in hun rug, in
hun billen, in hun nek. Ze waren
dus van achteren beschoten".
Van den Broeck benadrukt dat
het beeld met de dag ernstiger
wordt. Een handjevol slachtof
fers worden er honderden, de we
kelijkse aanval wordt een dage
lijkse.
Hij erkent dat de veiligheid van
de eigen mensen zwaar weegt.
„Zodra het team het te gevaar
lijk vindt zijn we weg, onze eva
cuatieplannen liggen klaar".
Respect voor internationale or
ganisaties is langzaam weg-
geèbt, de witte auto met het ro
de logo biedt geen bescherming
meer. „We hebben dat zien afglij
den maar hebben niet snel ge
noeg ingegrepen. Is ook lastig,
want wat moetje doen?"
Volgens Van den Broeck heeft
de internationale gemeenschap
zich verkeken op de situatie in
Burundi. Dat de strijd om de
macht tot een dergelijk etnische
oorlog zou leiden, dat de haat bij
de extremisten zo diep zit. „Wij
zijn daar te makkelijk aan voor
bij gegaan".
Blijft de vraag wat diezelfde in
ternationale gemeenschap als
nog kan doen. Het stadium van
diplomatieke en economische
pressie lijkt inmiddels voorbij,
blijft over een internationale be
middelaar of de inzet van een
Afrikaanse interventiemacht,
onder auspiciën van de VN. on
danks de slechte ervaringen met
een dergelijke macht in Liberia?
Van den Broeck is hoopvol ge
stemd. tegen beter weten in. „De
situatie in Burundi is vreselijk.
Iedereen ziethet gebeuren,
maar niemand weet een oplos
sing".
De op te doeken gemeentebesturen op het platteland
van Walcheren per 1 januari 1997 kan de vlag uit
zijn verdeeld over de plaats waar straks het gemeen
tehuis moet komen. Vier colleges van burgemeester en
wethouders hebben een voorkeur voor Grijpskerke,
bruisend centrum van het Platte van Walcheren. Aan
de Mariekerkseweg ligt daar een leuk lapje grond, met
begraafplaats en bio-industrie in de nabijheid. Een ex
tra prima plekje, wanneer onverhoopt de huidige SGP-
burgemeester van Mariekerke, mr B. J. van Putten, eer
ste burger wordt van de nieuwe plattelandsgemeente.
De voorkeur van Domburg, Mariekerke, Valkenisse en
Westkapelle wordt niet gedeeld door Veere. Burgemées-
ter A. H. den Boon en zijn secondanten kiezen voor de
Kadetweg in Serooskerke (W). Minder centraal gelegen,
maar zowel per openbaar als privaat vervoer aanzien
lijk makkelijker bereikbaar. Er zijn meer pluspunten
Niet voor niets scoorde deze locatie hoog in een onder
zoek naar de beste plaats voor het gemeentehuis van de
heringedeelde gemeente, in tegenstelling tot de Marie
kerkseweg.
De toekomstige inwoners liggen niet wakker van de
strijd om de locatie voor het nieuwe gemeentehuis. Dui
delijk is wel dat Grijpskerke weinig warme gevoelens
oproept. Het wordt niet ervaren als een plaats waar een
daadkrachtig gemeentebestuur kan zetelen. Boven
dien is niet iedereen in het bezit van een automobiel.
Degenen die zijn aangewezen op openbaar vervoer we
ten dat Grijpskerke ijs en weder diendende slechts
enkele keren per dag wordt aangedaan door de ZWN
Grijpskerke mag dan geografisch gezien centraal lig
gen, het bevindt zich volstrekt buiten de doorgaande
routes niet alleen in verkeersopzicht, maar ook so
ciaal-maatschappelijk gezien. Over de kosten van
grondverwerving en bouw wordt niet eens gerept. Waar
om dan toch die voorkeur van vier van de vijf oude ge
meentebesturen? Dat is onduidelijk, want de beraad
slagingen van het zogeheten Bestuurlijk Overleg, waar
in de voorbereidingen voor de herindeling worden ge
troffen, vinden plaats achter hermetisch gesloten deu
ren.
De bestaande colleges van burgemeester en wethou
ders zijn in grote beslotenheid druk doende een aantal
belangrijke zaken voor de nieuwe gemeente te regelen
Plaats gemeentehuis, benoeming gemeentesecretaris,
enzovoorts. Dat is een kolfje naar de hand van de onaf
hankelijk voorzitter van het overleg, de christen-demo
cratische politicus drs H. Eversdijk. Onafhankelijk'
Alsof hij ooit zijn CHU-afkomst zal verloochenen. Zie de
wijze waarop hij de vorming van het waterschap Zeeuw
se Eilanden in beslotenheid heeft doorgedrukt. Afge
zien daarvan, het getuigt niet van een democratische
inborst een nieuw bestuursorgaan bij voorbaat op te za
delen met onomkeerbare besluiten van voorgangers
Het excuus oogt gezond: praktische zaken moeten zijn
geregeld als de nieuwe gemeente aantreedt. Een ver
keerde redenering. Geef zo'n gemeente gewoon zélf tijd
orde op zaken te stellen. Daar zijn drs H. Eversdijk en de
zittende dagelijkse gemeentebesturen heus niet bij no
dig.
Alle belangrijke besluiten van het geheime Bestuurlijk
Overleg op Walcheren moeten ter goedkeuring aan de
huidige gemeenteraden worden voorgelegd. Dat is eer
lichtpuntje. Wanneer één of meer raden niet instemmer
met beslissingen, gaat het feest niet door. Dat geldt ook
de voorbarige keus van een plaats voor het gemeente
huis. Zittende raadsleden: toont courage en maak vrij
baan voor uw opvolgers. Voor de goede orde moet wor
den aangetekend dat het besloten voorbereiden van de
herindeling op Walcheren niet uniek is. Op Schouwen-
Duiveland is een vergelijkbaar proces aan de gang. Ook
daar regelt een klein clubje zonder veel last of rugge
spraak hoe de nieuwe gemeente van start kan, al is daar
de plaats van het gemeentehuis minder omstreden: Zie-
rikzee. Onder het motto van 'modern management'
krijgt de burger voldongen feiten geserveerd.
Asielzoekers die de vluchte
lingenstatus niet snel krij
gen, kunnen tot vijfjaar na hun
aankomst in Nederland naar
hun vaderland worden terugge
stuurd. De Tweede Kamer heeft
in de nacht van woensdag op
donderdag een motie van deze
strekking van CDA'er De Hoop
Scheffer aangenomen.
Staatssecretaris Schmitz (justi
tie) had de volksvertegenwoor
diging enkele uren voor de stem-
Directie:
K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
M. van Zuilen (adjunct)
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10. Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. (0118) 484000.
Middelburg: Markt 51.
4331 LK Middelburg.
Tel. (0118) 681000.
Goes: Grote Markt 2,
4461 AJ Goes.
Tel. (0113) 231800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. (0115) 694457.
Hulst: Servicepunt
Boekhandel Duerinck,
Gentsestraat 12.
Tel. (0114)314058.
Axel: Nassaustraat 15,
4571 BK Axel.
Tel. (0115) 568000.
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee.
Tel. (0111) 415380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur.
Openingstijd Zierikzee
8 30-17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Tel. (0118) 484000:
Redactiefax: (0118) 470102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur.
in het weekeinde: verwijzing via
de telefonische boodschap op de
kantoren.
ming nog op het^hart gedrukt
het CD A-voorstel niet over te ne
men. Volgens haar zou daarmee
het paard achter de wagen wor
den gespannen. De ambtenaren
die zich met asielzaken bezig
houden. zou meer ruimte wor
den geboden om hun werk met
niet al te veel haast uit te voeren
Buitenlanders die een verblijfs
vergunning aanvragen, kunnen
daardoor nog langer in onzeker
heid worden gehouden.(ANPt
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tijdens
kantooruren en uitsluitend maan
dag- t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 91,00, franco per post
119,00; per maand 33,00;
per jaar 350,00; franco per post
460,00; bij automatische
afschrijving per termijn f 1,50
korting: losse nummers maandag
t/m vrijdag 1,50, zaterdag
2,25 p st. (alle bedragen inclu
sief 6 pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC
ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 169 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 25,35: ingezonden
mededelingen 2.5 x tarief.
Voor brieven Dureau van dit
blad 6,50 meer. Volledige
tarieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprijzen
exclusief 17.5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B.V.
Vlissingen
PZC-ombudsman:
C. van der Maas.
Auteursrechten voorbehouden
Uitgave PZC
van onze correspondente
in Istanbul
Jessica Lutz
In de race om een goede plaats
op de lijst voor de algemene
verkiezingen in Turkije van 24
december, zijn maar liefst 150
van de 450 parlementariërs van
kamp gewisseld. Principes en
politieke standpunten werden
overboord gegooid om bij een
andere partij op een hogere
plaats binnen te kunnen komen.
Parlementslid zijn is kennelijk
goede business.
De kiezers walgen ervan. In het
hele land worden tegen partijbu-
reau's aanslagen gepleegd met
brandbommen. Maar de burgers
blijken uit de peilingen ook be
sluiteloos. Verwacht wordt dat
geen enkele partij met kop en
schouders boven de rest uit zal
steken.
De schatrijke premier Qiller is
een makkelijke prooi voor haar
rivalen. Op pleinen en in zalen
peperen die hun toehoorders in
dat zij nog steeds niet heeft kun
nen verklaren hoe ze haar kapi
taal vergaard heeft. Of waarom
ze miljoenen dollars in Amerika
geïnvesteerd heeft en niet in
haar eigen land dat ze beloofde
van de economische ondergang
te redden. Daarvoor introdu
ceerde ze een stabiliseringspak
ket: iedereen moest de buikriem
aantrekken om de inflatie te
doen dalen.
Het eerste is gebeurd. „We cre
peren van de honger!",
schreeuwden de mensen in
Diyarbakir haar toe op een ver
kiezingsbijeenkomst. Maar de
inflatie schoot vorig jaar om
hoog van 70 naar 150 procent.
Dit jaar stijgen de prijzen met
zo'n 8 procent per maand, terwijl
de lonen stabiel blijven. „Heb ik
jullie dan niet de douane-unie
binnengeloodst?", troost Qiller
de kiezers.
„Door de concurrentie op de
vrije markt zal alles goedkoper
worden. Het monopolie van de
grote bedrijven zal gebroken
worden waardoor de midden
stand en de kleine boer het juist
beter krijgen." Ondanks deze
mooie beloften scoort haai* Juis
te Pad Partij niet hoger dan 19
procent in de opiniepeilingen.
Viswijf
„Ik vecht niet tegen sprookjes
vertellers als Qiller," aldus haar
tegenstander Mesut Yilmaz
minachtend, „maar tegen de
tijd." Van de leider van de libe
rale Moederlandpartij heeft de
premier inderdaad het meest te
vrezen, juist omdat beide partij
en zoveel op elkaar lijken. Qiller
is in discussieprogramma's op tv
tegen hem van leer getrokken
als een viswijf maar hij pareerde
haar aanvallen rustig en be
heerst.
Dat heeft hem punten opgele
verd. Toch schommelt zijn partij
slechts rond de 23 procent, met
name omdat deze vaak samen
gewerkt heeft met de fundamen
talisten om wetten geschrapt te
krijgen die het seculiere karak
ter van de staat beschermen.
Ook de sociaal-democraat Deniz
Baykal, de kersverse leider van
de Republikeinse Volkspartij en
coalitiepartner, heeft geprofi
teerd van zijn tv-optreden. Zijn
partij leek de landelijke kies
drempel van 10 procent aanvan
kelijk niet te halen, maar dat ge
vaar is geweken. De grootste
handicap blijft echter het coali
tieverleden: een enorme schul
denlast, inflatie, werkloosheid,
het faillissement van de weinige
sociale voorzieningen die er wa
ren, en de letterlijke uitbuiting
van de arbeider. Dat is allemaal
alleen maar erger geworden en
dat doet de woorden van Baykal
hol klinken.
Zijn rivaal, de oude vos Bülent
Ecevit scoort met zijn befaamde
eerlijkheid hoger dan ooit in de
opiniepeilingen. Desondanks
komt zijn Democratisch Linkse
Partij niet boven de 17 procent
uit. Want Ecevit staat voor een
verouderd economisch model
waarin de staat het voortouw
neemt in de nationale industrie
en de zelfstandige ondernemer
georganiseerd is in coöperaties.
Veel mensen vinden hem boven
dien onverzoenlijk, eigenzinnig
en niet erg democratisch. Zijn ei
gen partij zou hij als een dictator
besturen.
Het feit dat links zijn geloof
waardigheid heeft verloren heeft
de fundamentalistische Wel
vaartspartij een flinke duw in de
rug gegeven. Deze steekt de
Moederlandpartij naar de kroon
om de eerste plaats met slogans
die socialistisch aandoen. „We
bereiden een revolutie voor die
groter is dan de Russische", al
dus leider Necettin Erbakan.
Hij veegt alle anderen op een
hoop als zijnde 'naapers van het
Westen' die de eigen Turkse cul
tuur verguizen en hun ziel ver
kocht hebben aan het kapitalis
me. Ze zuigen het volk uit om de
rente - zondig volgens de islam -
van de staatsschulden te kun
nen aflossen. Bovendien houden
ze vast aan de christelijke rust
dag op zondag, in plaats van vrij
dag en ze verbieden vrouwen
zich te sluieren, terwijl de islam
dat toch gebiedt.
Maar ook hij heeft een tactische
fout gemaakt: voorbijgaand aan
de wensen van de achterban
heeft hij gematigde kandidaten
op de lijst gezet om meer stem
men te kunnen winnen. Dat
heeft voor een rel in de partij ge
zorgd en leidt zeker tot stem
menverlies. De laatste dagen
gaat de partij op de radicale toer
met dreigementen dat de
douane-unie ongedaan gemaakt
zal worden „door middel van
stemmen of bloed."
Inspelend op diepgewortelde
vooroordelen zegt Erbakan:
„Tansu Qiller is de slaaf van de
heidenen die niet eens weten hoe
ze het toilet moeten gebruiken,
die geen reinheid kennen, niet
eens hun handen of gezicht was
sen." Maai* deze extreme uit
spraken kosten hem stemmen
van gematigde kiezers
De Koerdische partij Hadep
(Democratische Partij van het
Volk) doet voor het eerst mee
aan de verkiezingen. De indruk
is sterk dat dit toegestaan wordt
om aan de fundamentalisten
'proteststemmen' te onttrek
ken. Maar de vraag is of Hadep
de kiesdrempel zal kunnen over
schrijden. Indien niet: twee
vliegen in een klap. De Wel
vaartspartij zal verzwakt zijn.
het Koerdische streven naar een
eigen identiteit op een 'demo
cratische manier' monddood ge
maakt.
Indien Hadep de kiesdrempel
wel haalt zal de partij in het par
lement slechts marginaal verte
genwoordigd zijn. Ondanks de
kleine verschillen tussen de
kanshebbers is het van uiter
mate groot belang wie uiteinde
lijk als eerste zal eindigen. Want
onder het huidige kiessysteem
wordt die partij onevenredig
hoog vertegenwoordigd.
Zo haalde de Juiste Pad Partij
bij de vorige verkiezingen in
1991 24,5 procent van de stem
men maar kreeg meer dan 37
procent van de parlementsze
tels. Andersom kreeg Ecevit met
10,8 procent van de stemmen
slechts 1,5 procent van de zetels.
Dit onrechtvaardige, maar dooi
de machthebbers gekoesterde,
systeem is overigens een reden
temeer voor de kiezer om de ge
vestigde orde te wantrouwen.
Premier Qiller die tijdens verkiezingsdebatten tekeer gaat als een viswijf. foto archief PZC
Lucas Van den Broeck van Artsen zonder Grenzen.
