Frankrijk blijft grens controleren
PAAUWE
PZC
Leger Israël weg uit Bethlehem
Juppé ontmoet vakbonden in Toren van Babel
oV
Paauwe-paradijs
voor koopjesjagers.
Parlement Suriname
eist snel onderzoek
decembermoorden
Geen uitspraak in
moordzaak Alanya
Franse onrust lijkt op
Belgen over te slaan
buitenland
Waarnemer-status Denemarken, Zweden en Finland bij Schengen
Jeltsin: geen zorgen over verkiezingen
DONDERDAG 21 DECEMBER 1995
van onze correspondente
Aly Knol
)eJ OOSTENDE - Frankrijk blijft
„J nog steeds vasthouden aan zijn
1 grenscontroles. Minister Mi-
chel Barnier van Europese za-
■iken vroeg gisteren tijdens een
^bijeenkomst van de Schengen-
landen in de Belgische bad
plaats Oostende voor de tweede
keer een uitzondering te mogen
maken op het Schengen-ver-
drag. Barnier liet echter tegelij
kertijd doorschemeren, dat
Frankrijk wel degelijk over
niet al te lange tijd volledig aan
Schengen wil meedoen. Een da
tum noemde hij niet, maar in
Oostende werd niet uitgesloten
lat Frankrijk er eind maart vol
gend jaar bij zal horen.
Dat zou dan precies een jaar zijn
18| nadat het akkoord over het af
schaffen van de binnengrenzen
Ijtussen de zeven Schengen-lan-
'den - Nederland, Frankrijk,
Duitsland. België, Luxemburg.
Spanje en Portugal officieel
van start ging. Staatssecretaris
Michiel Patijn van Europese za
ken zou aansluiting van Frank
rijk een jaar na dato van het in
werking treden van het Verdrag
in ieder geval 'een mooi verjaar
dagscadeautje' vinden.
Binnen enkele weken wil Frank
rijk al een einde maken aan de
paspoortcontroles voor Schen-
gen-passagiers op zijn luchtha
vens. Die controles werden deze
zomer weer ingevoerd na een se
rie bomaanslagen in Frankrijk,
onder meer op de Parijse metro.
Met het buurland Duitsland
heeft Frankrijk daarnaast intus
sen afspraken gemaakt over ge
zamenlijke 'vliegende brigades'
of'mobiele patrouilles', die in de
Frans-Duitse grensstreken in de
plaats komen van de vaste
grenscontroles. Met Spanje, Bel
gië en Luxemburg zijn eendere
brigades in de maak.
Drugsbeleid
PARAMARIBO (ANP) - Het Su
rinaamse parlement eist dat de
regering onmiddelijk een on
derzoek instelt naar de moor
den van 8 december 1982. De as-
semblée nam dinsdagavond na
een emotioneel debat een motie
hierover aan met 32 tegen acht
stemmen.
De motie was ingediend door de
regeringscoalitie Nieuw Front,
nadat ze op verzoek van de op
positiepartij Pendawalima was
geamendeerd. Deze partij wil
cat ook andere grove schendin
gen van de mensenrechten wor-
cen onderzocht. Oud-legerleider
Desi Bouterse wordt verant-
voordelijk geacht voor de de-
embermoorden, waarbij 15 ver-
neende tegenstanders van de
jinta werden vermoord.
De fractie van Bouterse's Natio-
tale Democratische Partij
NDP) stemde tegen de geamen-
ceerde motie, evenals de Demo
cratische Partij, een afsplitsing
ian de NDP. Fractieleider Jules
fan onze correspondente
Jessica Lutz
LLANYA - Gelaten hoorden
ïanneke A. en Suzanne K. het
ïieuws aan dat er vandaag
loogstwaarschijnlijk geen uit
braak zal komen in het proces
ègen hun vier verkrachters en
ce moordenaars van hun vrien-
tin Marijke van D. „We hadden
agenlijk zoiets wel verwacht",
zichtte Hanneke. Maar beide
wouwen zijn in Alanya met hun
jartners en voor het eerst ook
hm ouders, want iedereen ging
a- vanuit dat het deze keer de fi-
rale zou zijn.
De advocaat van hoofdverdach
te Hakan K. heeft de rechtbank
cp het laatste nippertje laten
veten dat hij het de afgelopen
naand te druk gehad heeft om
ajn pleidooi voor te bereiden en
cat hij daarom niet komt. Hij
maakt gebruik van zijn wettelijk
recht om eenmaal om beroepsre
denen uitstel te vragen. In prin
cipe kan de rechtbank dit ver
wek naast zich neerleggen.
Haar het is niet waarschijnlijk
dat in een zware strafzaak als de-
:e, waarin de doodstraf geëist
vordt, de verdachte zijn recht op
verdediging onthouden wordt.
Furieus
.Dat zou het. paard achter de wa
gen spannen zijn", aldus de ad
vocaat van de Nederlandse
vrouwen, Hayati Bora. „Want
dan kan de zaak in hoger beroep
hierop afgewezen worden". Bora
was overigens furieus over deze
drugsbeleid' van de Schengen-
landen. Daarbij doelt het vooral
op Nederland, dat met zijn ge
doogbeleid voor softdrugs een
doorn in het oog van Parijs is.
Over dit onderwerp wordt op 7
maart volgend jaar een mini-top-
belegd in Nederland met de
Franse president Jacques Chi
rac, de Duitse bondskanselier
Helmut Kohl en de Belgische en
Luxemburgse premiers Jean-
Luc Dehaene en Claude Junc-
ker. Wellicht zal dit 'topje' voor
Frankrijk de doorslag geven om
te besluiten zijn grenzen echt
open te stellen.
De drugstop zal volgens Patijn
vooral een symbolische beteke
nis krijgen. Het is de bedoeling
formeel vast te stellen dat het
werkelijke drugsbestrijdings-
werk in de vijf betrokken landen
niet zoveel van elkaar verschilt.
Het topje moet ook het signaal
geven, dat het daarna afgelopen
is met de verwijten over en weer
tussen Frankrijk en Nederland.
Frankrijk kan overigens niet
eeuwig uitstel bedingen, zo werd
gisteren bepaald. Er zullen re
gels komen, wanneer en hoe lang
landen hun grenzen mogen slui
ten in noodgevallen als een serie
terroristische aanslagen.
Waarnemer
Er is gisteren ook een begin ge
maakt met de toelating van De
nemarken, Zweden en Finland
tot Schengen. Zij zullen volgend
voorjaar onder het halfjaarlijkse
Nederlandse Schengen-voorzit-
terschap, dat op 1 januari in
gaat, de status van waarnemer
krijgen. Het zal daarna nog iets
meer dan een jaar duren voor ze
volledig kunnen toetreden. Ita
lië, Griekenland en Oostenrijk
zitten al in dit voorportaal.
Via associatie-verdragen zullen
ook Noorwegen en IJsland, die
beiden geen lid zijn van de Euro
pese Unie, zich toch bij de
Schengen-landen kunnen aan
sluiten. Momenteel bestaat er
tussen de Skandinavische lan
den onderling al een soort eigen
Schengen.
Voor Frankrijk rest daarna nog
als grootste obstakel de zogehe
ten 'grensoverschrijdende ge
volgen van het verschillende
Wijdenbosch de NDP zei dat de
coalitie het leed van de nabe
staanden van de december
moorden in een politieke sfeer
wil trekken en de zaak wil mis
bruiken met het oog op de ver
kiezingen.
Het debat over de december
moorden kwam als een volsla
gen verrassing. De kwestie
kwam aan de orde tijdens de be
handeling van de begroting over
het haast afgelopen dienstjaar.
De afgelopen weken hebben pre
sident Ronald Venetiaan en an
dere politieke leiders van de coa
litie gezegd dat er voor de verkie
zingen, die vermoedelijk in mei
1996 zullen plaatsvinden, geen
onderzoek zou starten, uit vrees
dat dit de maatschappelijke rust
zou verstoren.
De nabestaanden van de 15
slachtofrs van 8 december 1982
wilden na de uitspraken van Ve-
nitiaan verzoekschriften bij de
justitie indienen om „onherroe
pelijk en onmiddelijk" een on
derzoek in te stellen.
BETHLEHEM - Een Palestijnse jongen bood gisteren en Palestijnse vlag aan aan één van de laatste Israëlische militairen, die nog
in Bethlehem verblijven. De geboortestad van Christus viert binnenkort zijn eerste kerstmis onder Palestijns zelfbestuur, omdat
wordt verwacht dat het Israëlische leger vandaag de stad verlaat. foto EPA
gang van zaken. „Die man wil de
zaak alleen maar traineren. Zo'n
lage streek had ik niet ver
wacht". De raadslieden van de
Nederlandse vrouwen overwe
gen een klacht neer te leggen bij
de Orde van Advocaten.
Voor de moeder van de vermoor
de vrouw, was het een enorme
klap. „In vijf minuten hebben
die schoften mijn dochter dood
gestoken terwijl ze haar met z'n
tweeën vasthielden. Ze hebben
haar verkracht, in het ravijn ge
gooid, en dan hebben ze een jaar
nodig om alles uit te zoeken. En
dan hebben ze nog recht op een
pleidooi ook? Waar waren de
rechten van mijn land?"
Jaarwisseling
Hakans advocaat zelf vindt dat
hij niets verkeerd gedaan heeft.
„Ik heb in Istanbul ook een
groot aantal zaken lopen. De
rechtbanken proppen de agen
da's altijd vol tegen de jaarwis
seling, daar heb ik de rechter in
Alanya op gewezen", zei hij te
gen deze krant. Hij verwacht dat
de zaak uitgesteld wordt tot de
tweede helft van januari. Dan
heeft hij zijn pleidooi wel af. Een
kleine troost voor de slachtoffers
is wellicht dat hij accepteert dat
zijn cliënt schuldig is. „Natuur
lijk was Hakan erbij betrokken.
Maar het maakt uit of je een of
twee mensen vermoord hebt".
Hij pleit voor een gevangenis
straf van 36 jaar, de hoogste na
levenslang, in plaats van de
doodstraf.
President Jeltsin tijdens de uitreiking van de maarschalk-sterren.
foto Dmitry Sokolov/EPA
van onze correspondent
MOSKOU - „Het anti-com-
munisme in Rusland is defi
nitief verslagen. Zelfs oproe
pen van de hoogste leider
hielpen niet de opmars van
de Communistische Partij te
stoppen".
Dat verklaarde Gennadi Zjoe-
ganov, de voorzitter van de
Russische communistische
partij, woensdag in Moskou.
D communisten zullen meer
dan 150 van de 450 parle
mentszetels bezetten. Met de
steun van sympathisanten
zou dat. aantal zelfs tot 200
kunnen oplopen. Zjoeganov
zei verder dat de campagne
van zijn partij nu gericht
wordt op de presidentsverkie
zingen van juni 1996
Drie dagen na de verkiezin
gen heeft president Boris Jelt
sin zijn eerste commentaar
gegeven. Vanuit het sanato
rium buiten Moskou waar hij
herstelt van zijn tweede lichte
hartaanval, meldde Jeltsin
dat hij niet gealarmeerd is
door het succes van de com
munisten. „We hebben geen
reden bezorgd te zijn en we
hoeven deze verkiezingen ook
niet te zien als een tragedie.
Rusland zal dezelfde koers
blijven varen", aldus de presi
dent volgens het persbureau
Itar-Tass.
Jeltsin gaf zijn commentaar
nadat hij vier van zijn vertrou
welingen had onderscheiden
met de maarschalk-ster. Het
illustere gezelschap bestaat
uit het hoofd van ex-KGB, nu
FSB, generaal Barsoekov, de
stafchef van de strijdkrachten
Kolesnikov, minister van bin
nenlandse zaken generaal
Koelikov en het hoofd van een
geheime dienst, generaal Ni-
kolajev. Eerder hadden minis
ter van defensie Gratsjov en
zijn plaatsvervanger Kobets
de vijfde ster gekregen.
(Advertentie)
Tsjetsjeense
rebellen nog actief
GROZNY (AP) - Tsjetsjeense re
bellen verlaten Goedermes, de
tweede stad van de omstreden
republiek, maar hebben nog
steeds enkele gebouwen in han
den. Meer dan 150 Russische mi
litairen zijn nog steeds omsin
geld door de rebellen in de stad.
30 kilometer ten oosten van de
hoofdstad Grozny. Pantsjenkov
zei dat de separatisten om een
vrije aftocht hebben gevraagd.
Toestand Papandreou verslechtert
ATHENE (RTR) - De gezondheidstoestand van premier Pa
pandreou van Griekenland is zo verslechterd dat hij nu con
stant aan beademingsapparatuur en een apparaat voor nier
dialyse ligt. Dit deelde het Hartcentrum Onassis woensdag
mee.
De premier, 76 jaar oud, was op 20 november met longontste
king opgenomen in het ziekenhuis. Volgens artsen die anoniem
wilden blijven is er sprake van een nieuwe infectie in zijn lon
gen. Zijn immuunsysteem heeft problemen met het reageren
op antibiotica, waardoor zijn toestand kritiek is.
Pakistaanse moskee aangevallen
KARACHI RTR/AFP- Vier mensen zijn woensdag gedood
en vijf gewond bij een aanval op een shi'itische moskee in Kara
chi, de economische hoofdstad van Pakistan. Dat heeft de poli
tie meegedeeld. Vijf aanvallers, gewapend met Kalasjnikov-ge-
weren, openden het vuur op de moskee. Daarbij kwamen twee
gelovigen om en raakten er drie gewond, onder wie een moslim
geestelijke. Bij een schietpartij met de politie vielen onder de
aanvallers twee doden en twee gewonden.
Volgens de eerste berichten was de aanval het werk van een
extremistische soenitische splintergroepering. Dit jaar zijn in
Karachi meer dan 1800 mensen omgekomen in sektarisch, et
nisch en politiek geweld.
Dodelijke stunt bij Disney-film
NAPLES (AP) - Tijdens de opnames van de nieuwste Disney-
film 'Gone Fishing' in Florida heeft zich dinsdag een dodelijk
ongeluk voorgedaan. Een 29-jarige stuntvrouw kwam om het
leven en vier andere mensen raakten gewond toen een motor
boot scheef van een springschans kwam, ondersteboven op
twee andere boten botste en tussen een groepje figuranten be
landde. De film met in de hoofdrollen Joe Pesci en Danny
Glover gaat over wat er zoal mis kan gaan als twee mannen uit
het stadse New Jersey een vistocht in Florida winnen.
Gevangenis op Robbeneiland dicht
KAAPSTAD (RTR) - De gevangenis op Robbeneiland gaat
eind volgend jaar dicht. De gevangenis, waar de Zuidafrikaan-
se president Nelson Mandela achttien jaar heeft gezeten, laat
al geen nieuwe gedetineerden meer toe.
De Nederlanders gebruikten het eiland voor de kust van Kaap
stad al in de zeventiende eeuw als gevangenis. Later werd het
een ballingsoord voor melaatsen en krankzinnigen. In de jaren
zestig bouwde het blanke minderheidsbewind er de huidige ge
vangenis om er zwarte tegenstanders in op te sluiten.
Ongeveer drieduizend zwarte activisten hebben er hun tijd
doorgebracht met het hakken van kalksteen. Er zijn nog geen
toekomstplannen voor het elf kilometer lange eiland.
111-jarige emigreert naar Israël
TEL AVIV (AFP)-Een joodse Russin begint op 111-jarige leef
tijd aan een nieuw hoofdstuk van haar leven. Zipora Mateiyeva
kwam dinsdag aan op het vliegveld Ben Goerion. nabij Tel
Aviv. Zij wil zich vestigen in Israël.
„De droom van mijn leven is uitgekomen", zei de vrouw tegen
journalisten. In een rolstoel vertrok ze naar haar nieuwe woon
plaats. De vrouw is de oudste emigrant in de geschiedenis van
de joodse staat. Mateiyeva werd vergezeld door haar zoon van
74.
van onze correspondent
BRUSSEL - De sociale onrust
die Frankrijk ruim drie weken
lang vrijwel volledig heeft lam
gelegd, lijkt over te slaan op
Bejgie. Na twee dagen van wil
de stakingen bij de spoorwegen
en de luchtvaartmaatschappij
Sabena hebben de christelijke
en socialistische overheidsbon-
den ACOD en CVCC opgeroepen
tot een algemene ambtenaren-
staking op 15 januari.
Terwijl het treinverkeer gister
middag weer aarzelend op gang
kwam, moest Sabena alle vluch
ten vanaf de nationale luchtha
ven Zaventhem annueleren. Het
arbeidsconflict bij het verlieslij
dende Sabena zit muurvast, De
Sabena-directie zegde tot grote
woede van haar werknemers eer
der deze maand alle cao's op,
omdat geen akkoord kon wor
den bereikt over een bezuini
gingsoperatie waarbij de len
worden bevroren en werktijden
verlengd.
Groter was de chaos als gevolg
van de in Wallonië vrijwel alge
mene staking van het spoorweg
personeel, uit onvrede over de
aangekondigde inkrimping vn
het aantal banen bij de Belgisch
spoorwegen met circa 9000, of
wel twintig procent. Het trein
verkeer in heel België was door
de staking ontregeld. Het weg
verkeer rond de hoofdstad Brus
sel zat gisteren weer lange tijd
muurvast, omdat veel werkfo-
rensen het openbaar vervoer
niet vertrouwden en uit voor
zorg de auto namen.
De regering-Dehaene maakt
zich zorgen dat de stakingen
zich uitbreiden en het klimaat
voor de besprekingen over ingre
pen in de sociale zekerheid, die
volgend jaar moeten beginnen,
verstoren. Het kabinet heeft zich
ten doel gesteld bijna zes miljard
gulden te bezuinigen, vooral in
de sociale sector. De federale mi
nister van ambtenarenzaken,
Andre Falhaut, liet zich ontval
len: „Ik maak me zorgen dat de
sociale onrust zich verspreidt
over het hele openbaar ambt.
Verkeersminister Daerden heeft
de opdracht gekregen tussen
bonden en spoorwegen als be
middelaar op te treden. Er is de
regering veel aan gelegen het
conflict nog voor de kerstdagen
te sussen".
Poncke Princen:
deel bezetters
nog steeds vast
JAKARTA/DEN HAAG (ANP) -
Een deel van de bezetters van de
Nederlandse ambassade in Ja
karta is wel degelijk in Sura
baya gearresteerd. Twee van
hen zitten nog steeds vast. Dat
zegt de Indonesische activist
voor de mensenrechten, Jan
„Poncke" Princen. Hij heeft re
gelmatig contact met de men
senrechtenorganisatie LBH in
Surabaya, die de gearresteerde
bezetters juridische bijstand
verleent.
Minister Vanierlo van buiten
landse zaken zei dinsdag in de
Tweede Kamer dat de 32 Oosti-
morese actievoerders, die vol
gens het LBH in het Oostjavaan-
se Surabaya waren aangehou
den, in het geheel niet waren
gearresteerd. Wel hadden de lo
kale autoriteiten huiszoeking bij
hen laten verrichten. Deze lezing
was volgens de minister door de
LBH bevestigd.
(Advertentie)
van onze correspondent Cees van
Zweed en"
PARIJS - Regering, vakbonden en werk
gevers scharen zich vandaag om de tafel
om de ruzie bij te leggen die Frankrijk de
afgelopen weken spleet. Plaats van han
deling is echter de Toren van Babel, die
instortte omdat de bouwers ervan el-
kaars taal niet spraken. Gevreesd moet
worden dat ook de 'Sociale Top' nooit
helemaal tot in de hemel zal reiken.
Elk van de partijen gaat grofweg met een
eigen agendapunt naar de top. De leider
van de werkgevers, Jean Gandois, wilde
aanvankelijk helemaal niet gaan, omdat
het particuliere bedrijfsleven niets van
doen had met de drie weken durende sta
king. Maar hij herzag zijn mening, op
voorwaarde dat er niet over salarissen ge
sproken zou worden.
Waarop Mare Blondel, een van de vak
bondsleiders, reageerde: „Wat komt-ie
dan eigenlijk doen?" Blondel, leider van
Force Ouvrière, wilde juist daar een
boom over opzetten. Hij wilde de bevrie
zing van de ambtenarensalarissen onge
daan maken, en had een plan om een ein
de te maken aan de bevoorrechte positie
van de overheidsdienaren door Gan
dois' particuliere werknemers dezelfde
rechten te geven (zoals een vervroegd
pensioen).
Windvaan
Premier Juppé daarentegen, die de zit
ting leidt, had weer een geheel ander
agendapunt: de groei van de economie.
Als die groei gewaarborgd is, zei hij zon
dagavond op televisie, komt de rest van
zelf.
De premier is wel onbuigzaamheid ver
weten tijdens de staking, maar zelfs de
meest oppervlakkige analyse laat zien
dat Juppé de flexibiliteit bezit van een
windvaan. Een halfjaar geleden, juist be
noemd tot premier, opende hij de aanval
op werkloosheid met een serie banen
plannen en een verhoging van het mini
mumloon. Enkele maanden later dron
gen de kosten daarvan tot hem door, en
hij opende de aanval op het begrotingste
kort. Wat hij eerst had weggegeven in een
vlaag van goedertierenheid, haalde hij nu
weer terug met, enkele adembenemende
belastingverhogingen.
En dezer dagen dus is weer een nieuwe
Alain Juppé opgestaan: de Juppé die eco
nomische groei wil najagen. Daarmee is
hij in feite de koers gaan varen van zijn
illustere voorganger Edouard Balladur,
de gentleman anglais' die met zijn weel
derige onderkinnen de droom was van el
ke cartoonist:
Recessie
Dat Juppé aan het einde van een drie
weekse revolte de economie nieuw leven
in wil blazen, getuigt van een goed gevoel
voor timing. De chaos heeft het land bij
na 0.4 procent van zijn bruto nationaal
produkt gekost, becijferde het staatsbu-
reau voor de statistiek deze week. En om
dat die groei voor het laatste kwartaal
van 1995 toch al nihil zou zijn, is Frank
rijk technisch gezien in een recessie be
land.
Voor Alain Juppé zijn deze cijfers reden,
te meer om vast te houden aan het ver
maledijde bezuinigingsplan dat zijn
naam draagt. Iedere procent waarmee de
economie minder groeit, betekent een
toename van zijn begrotingstekort met
een procent. Doel blijft dat tekort terug
te dringen tot 3 procent in 1997, het magi
sche cijfer waarbij de Franse franc met de
Duitse mark en andere sterke munten
versmolten mag worden tot de Euro, de
Europese eenheidsmunt.
De vakbonden daarentegen zullen wijzen
op andere cijfers, die - ook deze week -
werden verstrekt door de OESO, de orga
nisatie van industrielanden. Volgens de
ze statistieken kan Juppé juist een gezon
de economische groei tegemoet zien, 2,2
procent volgend jaar en 2,7 procent in
1997. Een groei, in één woord, die zich uit
stekend leent voor intrekking van het
plan-Juppé.
- ->es
°°"iik lage p"V
Ga iedere donderdag, vrijdag en zaterdag
van 10.00 tot 17.00 uur naar het
ne aanö
'ec(/n
9ern
Loods Marconistraat 15, 0113 220840
Donderdag koopavond tot 21.00 uur