Kosten rattenvangst verdeeld
Zeeland gaat in de vertoonkas
PZC
Dominee Lorier
naar Noordwijk
Vergeefs pleidooi
klankbordgroep voor
economie Oostburg
Sas houdt
overschot
WVG-geld
in de knip
Van Gelder doet rondje Reimerswaal
Marinekazerne in
Vlissingen sluit in
januari '96 de poort
zeeland
Borsele wordt uitvoerder voor andere gemeenten
Handelsmissie etaleert in Zuid-Afrika mogelijkheden havens
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1995
van onze verslaggever
HE1NKENSZAND - Hoe de kos
ten van de bestrijding van de
bruine rat te verdelen onder de
Bevelandse gemeenten? Verre
kenen naar inwoneraantal per
gemeente of rekenen per gevan
gen rat? Borsele opteerde voor
het eerste en heelt zijn zin ge
kregen. Dit zei ir J. L. M. Man-
dos. burgemeester van de ge
meente Borsele, donderdag tij
dens een vergadering van de ge
meenteraad. Mandos: „Goes
wilde het per rattestaart doen.
Er is daar zelfs herhaaldelijk
college-overleg over dit onder
werp geweest. Eigenlijk te gek
voor woorden om daar zo se
rieus over te praten."
In het gemeentehuis van Hein-
kenszand werd het onderwerp
gisteren in lacherige sfeer be
handeld. Tot ongenoegen van
wethouder drs P. J. Vollaard
(PvdA) overigens, bleek na af
loop van de vergadering. „Elk
voorstel moet je serieus behan
delen", zei hij.
Punt is dat het waterschap
Noord- en Zuid-Beveland in de
vorm van een gemeenschappe
lijke regeling met de Bevelandse
gemeenten vooralsnog de be
strijding van de bruine rat ver
zorgt. Per 1 januari '96 fuseert
dat schap echter met de andere
waterschappen boven de Wes-
terschelde. Een herbezinning op
taken is het gevolg en de vervol
ging van de bruine rat wordt af
gestoten.
Het waterschap betaalt daartoe
een afkoopsom van 30.000 gul
den aan de gemeenten en draagt
het materiaal over. Tussen die
gemeenten werd volgens Man-
dos vervolgens overleg gevoerd
over een gemeenschappelijke re
geling ter bestrijding van de
bruine rat. „Een gemeenschap
pelijke regeling! Voor dit doel is
dat natuurlijk van de gekke",
sprak de burgemeester gisteren.
Rattenvanger
In het overleg toonde Borsele
zich bereid voor de Bevelanden
als uitvoerder op te treden. De
gemeente beschikt al over één
geschikte kracht, gisteren al
grappend de 'rattenvanger van
Borsele' genoemd. Verder is de
gemeente bereid nog twee men
sen op te leiden.
Het college van burgemeester en
wethouders stelde de raad giste
ren voor met opheffing van de
huidige gemeenschappelijke re
geling in te stemmen en vervol
gens een overeenkomst aan te
gaan met de overige Bevelandse
gemeenten. De raad stemde
unaniem met dit voorstel in.
van onze verslaggever
OOSTBURG - Het CDA-raads-
lid L. Flikweert heeft donder
dag tijdens de Oostburgse be-
grotingsraad tevergeefs gepleit
voor het opzetten van een
klankbordgroep, die een posi
tieve bijdrage zou moeten leve
ren aan de economische ontwik
keling van de streek. Flikweert
verklaarde dat de aandacht van
het college voor economie in de
begrotingsstukken wel erg ma
gertjes is.
Flikweert noemde het geven van
subsidies aan Prolion en Uni-
tron voorbeelden van ad hoe be
leid en zei dat het in de toekomst
anders moet. „Willen wij dit be
leid voortzetten om de negatieve
spiraal van minder bewoners om
te buigen?", aldus Flikweert.
van onze verslaggeefster
SAS VAN GENT - De gemeente
Sas van Gent kiest niet voor de
zogenaamde 'Hulst-aanpak' bij
de besteding van de overschot
ten uit de gelden voor de Wet
Voorzieningen Gehandicapten.
Ouderen en gehandicapten krij
gen de eigen bijdragen, die zij
tussen april 1994 en januari 1996
hebben betaald, niet terugge
stort en moeten totdat een wets
wijziging ander beleid voor
schrijft, eigen bijdragen blijven
betalen. Dit ondanks het feit dat
in 1994 van deze middelen
140.000 gulden overbleef.
D66 diende donderdag tijdens
de raadsvergadering drie moties
in om de gemeente Sas van Gent
aan te sporen meer te doen voor
haar ouderen en gehandicapten.
De fractie vindt dat je nauwe
lijks kunt uitleggen aan een ge
handicapte waarom hij aan de
ene kant vierhonderd gulden
aan eigen bijdrage kwijt is. ter
wijl er aan de andere kant zoveel
geld dat toch voor hem is be
doeld, niet wordt uitgegeven.
D66 pleitte er in de moties voor
dat de bijdrage in de vervoers
kosten met twintig procent om
hoog gaat, dat de eigen bijdrage
niet wordt geïnd tot het moment
de middelen uit de WVG ontoe
reikend blijken te zijn en dat de
aanvragers van voorzieningen
de eigen bijdrage terug zouden
krijgen.
Gevolgen
Maar daar wilden de overige par
tijen niet aan. Zij vonden de
voorstellen sympathiek, maar
waren angstig voor de financiële
consequenties van het besluit.
„Als je geen bedragen kent,
wordt het een open-eind-con
structie", vond R. Bruggeman
van het CDA. Het argument van
fractievoorzitter J. Smit dat
Hulst deze stap wel heeft durven
nemen, maakte onvoldoende in
druk. Wethouder J. Platschorre
rekende voor dat de afschaffing
van de eigen bijdrage de ge
meente op een structurele bij
drage van 25.000 gulden komt te
staan. Hij vond net als de overi
ge collegeleden dat de gemeente
maar moest wachten tot 1 janua
ri 1996 wanneer er een nieuwe re
geling komt. waarbij eigen bij
dragen voor rolstoelen en voor
zieningen in natura waarschijn
lijk worden afgeschaft.
„En wat willen wij met recreatie
ve ontwikkelingen?"
Het voorstel om samen met on
dernemers uit de streek een
klankbordgroep op te zetten
werd echter sceptisch ontvan
gen door de andere raadsleden.
Het PvdA-raadslid L. Wille ver
klaarde dat de PvdA driejaar ge
leden al pleitte voor een werk
groep die zich bezig zou moeten
houden met economisch beleid.
Dat beleid is echter nooit van de
grond gekomen. VVD-fractie-
voorzitter J. Provoost gaf aan
dat er in het verleden al zoveel
beleidsvoornemens zijn vastge
legd en dat het tijd wordt om
daadwerkelijk aan de slag te
gaan. Volgens Provoost kan het
strategisch plan van de Kamer
van Koophandel één van de in
strumenten zijn.
Commissaris van de koningin Van Gelder probeert een oester tijdens zijn bezoekje aan Yerseke.
foto Dirk-Jan Gjeltema
van onze verslaggever
KRUININGEN - De Zeeuws/Brabantse
grens in Reimerswaal leent zich uitste
kend voor beeldende kunst, vindt com
missaris van de koningin drs W. T. van
Gelder. Op die manier kan Reimerswaal
zich nog beter presenteren als poort van
Zeeland. „Ik zou kunst in het landschap
op die plek erg leuk vinden. Als je ergens
binnenkomt, moet dat geaccentueerd
worden." Van Gelder deed zijn suggestie
donderdagmiddag in Kruiningen na af
loop van een werkbezoek aan Reimers
waal.
Een bezoek aan een veehouderij en kaas
makerij in de Sint Pieterspolder, een
lunch in het golf- en schietsportcentrum
te Rilland en even sfeerproeven bij de oes
terputten en een kreeftenpark in Yerseke;
het is slechts een greep uit het programma
dat Van Gelder afwerkte in gezelschap
van het dagelijks gemeentebestuur.
Samenwerking met gemeenten buiten de
provinciegrenzen was één van de ge
spreksonderwerpen. De commissaris van
de koningin onderstreepte nog eens dat
daaraan nog het nodige te verbeteren
valt. „We moeten in Zeeland een goede
discussie voeren over het beeld dat we wil
len uitdragen. Een goed samenspel tussen
gemeenten en provincie is daarbij van be
lang."
Van Gelder is ervan overtuigd dat buiten
de provincie een vals en verouderd beeld
bestaat van Zeeland. „Nog steeds leeft, de
gedachte dat dit een dominant agrarische
provincie is met een orthodoxe bevolking
en slechte verbindingen." Ook Reimers
waal heeft er alle belang bij die indruk weg
te poetsen. „Want al lijkt de werkgelegen
heidssituatie op dit moment niet slecht,
we moeten alert zijn voor de toekomst",
aldus Van Gelder. Hij refereerde daarbij
onder meer aan de weinig rooskleurige si
tuatie in de landbouw en het mogelijk ver
lies aan arbeidsplaatsen bij de Provincia
le Stoombootdiensten (PSD) zodra de
Westerschelde Oeververbinding (WOV) er
ligt.
van onze verslaggever
Willem van Dam
MIDDELBURG - Zeeland zet
zich in de vertoonkas. Morgen
(zaterdag) stapt een handels
missie in het vliegtuig naar
Zuid-Afrika om daar de moge
lijkheden te etaleren die de
Zeeuwse havengebieden in
huis hebben. Een week lang
vertoeft de delegatie in het
land van Nelson Mandela. Om
er contacten te leggen en za
ken te doen.
Zuid-Afrika is na de opheffing
van de apartheid een begeerd
handelspartner geworden. Het
Zeeuwse gezelschap dat mor
gen ter promotie van al het
fraais dat de provincie heeft te
bieden naar Zuid-Afrika af
reist, bestaat uit vertegen
woordigers van de Kamers van
Koophandel, havenschappen
en havenbedrijven. Aanvoer
der van de équipe is commissa
ris van de koningin drs W. T.
van Gelder. Hij vertrekt (we
gens verplichtingen in ver
band met het bezoek dat vice-
president De Klerk zondag aan
Zeeland brengt) een dag later.
Met in zijn koffer 'zeker' een
aantal boeken over Zuid-Afri
ka. „En ik moet De Vriend
schap van Connie Palmen ook
nog uitlezen."
Dertien Zeeuwen naar Zuid-
Afrika. Ze gaan naar Johan
nesburg, Richardsbaai, Dur
ban en kaapstad. Op het pro
gramma staan ontvangsten en
recepties, ontmoetingen met
representanten van de over
heid en met afgevaardigden
van het (vooral haven-)be-
drijfsleven. Maar wat valt er
voor Zeeland in Zuid-Afrika te
halen? Heel veel, zeggen de de
legatieleden vol vertrouwen.
Secretaris mr R. de Blij van de
Kamer van Koophandel in
Midden- en Noord-Zeeland:
„Zuid-Afrika bevindt zich in
een zeer interessante economi
sche ontwikkelingsfase. De
barrières die in de tijd van de
apartheid bestonden, zijn weg
gevallen. Daardoor is een aan
tal handelsstromen op gang
gekomen, die ook voor Zeeland
van betekenis kunnen zijn:
fruit, bulkgoederen, hout en
metaal."
Groei
Zuid-Afrika is herstellende
Multinationals die er destijds
vertrokken, keren weer terug.
De economische groei be
draagt twee tot drie procent,
het investeringsniveau steeg
in '94-'95 met zestien procent,
de export vertoont een toena-
De Zeeuwse havens hebben Zuid-Afrika véél te bieden, luidt de boodschap die de delegatie
leden uit Zeeland de komende week zullen uitdragen. foto Lex de Meester
me met 25 procent. Het zijn cij
fers, zegt delegatieleider Van
Gelder, die aangeven dat
Zuid-Afrika 'een land met po
tenties' en dus een uiterst aan
trekkelijke handelspartner is.
Maar niet alleen in Zeeland is
men tot die 'ontdekking' geko
men. Delegaties uit Rotter
dam en Amsterdam maakten
al eerder 'colportage-reizen'
naar Zuid-Afrika. De Blij: „Of
die reizen iets tastbaars heb
ben overgeleverd, weet ik niet.
Ik ben daarover niet exact
geïnformeerd. In wezen zijn we
natuurlijk eikaars concurren
ten en daarom is het niet een
voudig daarover concrete in
formatie los te krijgen. Maar
het feit dat Amsterdam en Rot
terdam zich daar presenteren,
bewijst dat ook zij perspectie
ven zien in Zuid-Afrika."
Er zullen de komende week
door de Zeeuwse delegatiele
den vele wervende woorden
worden gesproken. Nèt zoals
de Rotterdamse en Amster
damse delegaties dat deden.
De Blij: „Rotterdam zal na
tuurlijk benadrukken dat het
de grootste haven van de we
reld is. Maar wij hebben ook
onze voordelen. We hebben
goede verbindingen met het
achterland, we hebben hier
weinig files, een goede service,
een goede arbeidsmoraal, gun
stige haventarieven."
Ook vanuit andere landen
wordt met gretigheid gekeken
naar de economische ontwik
kelingen in Zuid-Afrika. Maar
Nederland heeft, meent De
Blij, een lichte voorsprong.
Vestigde Van Riebeeck in 1652
op Kaap de Goede Hoop niet
een verversingsstation voor de
Verenigde Oostindische Com
pagnie? Hoeveel Nederlanders
hebben zich sindsdien niet in
Zuid-Afrika gevestigd? En
wordt daar niet min of meer de
zelfde taal gesproken? Nou
dan!
Daar mag echter, vindt Van
Gelder, geen overdreven be
lang aan worden gehecht. His
torische banden zijn leuk.
maar vormen 'slechts één as
pect'. „Zaken doen kun je maar
op één manier: iets bieden
waaraan de ander behoefte
heeft."
Orders
De Zeeuwse havens hebben
Zuid-Afrika véél te bieden,
luidt de boodschap die de dele
gatieleden uit Zeeland de ko
mende week zullen uitdragen.
Maar veel hoop dat zij na hun
Zuid-Afrika-trip vrolijk zwaai
end met een map vol orders
van de vliegtuigtrap komen,
hebben zij niet. De Blij: „Het is
een illusie te denken, dat je dat
na één missie voor elkaar hebt.
Het internationaal zakendoen
vereist meer dan een reisje. Wij
gaan er heen in de verwachting
dat we goede contacten kun
nen leggen. De verdere uitwer
king is aan de bedrijven zelf."
Een aantal Zeeuwse bedrijven
heeft al contacten met Zuid-
Afrika. Eén van die bedrijven is
Kloosterboer Cold Stores
(vries- en koelvemen) in Vlis-
singen-Oost. „Fruit", roept di
recteur J. E. Kloosterboer on
middellijk op dé vraag wat hij
in Zuid-Afrika hoopt te be
machtigen. Nu al doet Kloos
terboer 'op heel bescheiden
schaal' zaken met Zuid-Afrika.
„Er gaat veel fruit naar Rotter
dam en Antwerpen. Wij heb
ben het afgelopen jaar één
bootje gedaan - dus dan praat
je over de uitwijkbootjes. Als
Antwerpen vol is, of als het erg
mistig is op de Westerschelde,
willen ze ons nog wel eens bel
len." Maar Kloosterboer wil
méér fruit van de Zuidafrika-
nen. „Als je weet dat zij in Rot
terdam 450.000 ton aanlanden,
zou het voor ons een verschrik
kelijke opsteker zijn, als we
daar iets konden weghalen."
Nieuwe haven
Dat is, zegt Kloosterboer, niet
alleen goed voor zijn bedrijf,
maar voor de hele Zeeuwse
economie. Indien Zeeland er in
slaagt een deel van de fruit-
stroom die nu naar Antwerpen
en Rotterdam gaat in Zeeuwse
richting af te buigen, brengt
dat de aanleg van een nieuwe
haven in Vlissingen (de West-
hofhaven) dichterbij. De plan
nen voor zo'n haven liggen er al
en vergen een investering van
60 miljoen gulden. Het is een
aanzienlijke investering, maar,
zegt Kloosterboer, zij levert
naar schatting wél (direct en
indirect) zo'n 300 arbeidsplaat
sen op.
De trip naar Zuid-Afrika kost
ruim veertigduizend gulden.
De deelnemende bedrijven le
veren elk een bijdrage van
achtduizend gulden. De rest
wordt gefinancierd via subsi
dies van de Europese Unie, het
ministerie van Economische
Zaken, de provincie, de ge
meente Vlissingen, Kamer van
Koophandel, havenschappen
en de Stichting Havenbelan-
gen Vlissingen. In die subsidie-
pot zat zo'n 270.000 gulden.
Meer dan de helft van dat geld
werd gebruikt voor de vervaar
diging van een promotiefilm,
25.000 gulden werd besteed
aan vooronderzoek.
Van Gelder begint er uit zich
zelf over: „Denk niet dat het
een snoepreisje is. Dit soort rei
zen doe je niet uitsluitend voor
de lol. Het is van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat hard
werken."
En blijft, vreest hij, De Vriend
schap ongelezen.
Predikant Theo Lorier
van onze verslaggever
OOSTBURG - Met een heel an
dere bevolking gaan werken.
Kijken of het net zo goed klikt
als met de West-Zeeuws-Vla-
mingen. De Oostburgse gerefor
meerde predikant Theo Lorier
is op 46-jarige leeftijd aan een
nieuwe uitdaging toe en gaat in
december aan de slag als domi
nee van de Gereformeerde Kerk
in Noordwijk. „Die keuze heb ik
niet op basis van negatieve ar
gumenten genomen", bena
drukt Lorier. „Het is net als bij
mijn huwelijk. Dat was een po
sitieve keuze voor mijn vrouw
en niet het afwijzen van mijn
buurmeisje."
De uit West-Souburg afkomsti
ge Lorier had al een hele loop
baan achter de rug toen hij in de
cember 1987 predikant werd van
de Gereformeerde Kerk in Oost
burg, Breskens, Schoondijke en
Aardenburg. Lorier was toen 38
jaar oud en had onder meer ge
werkt in het onderwijs en de
landbouw. Bovendien was hij
raadslid geweest.
De vertrekkende predikant
geeft aan dat het hem als 'over-
kanter' tijd kostte om het ver
trouwen van de Zeeuws-Vlamin
gen te winnen. „De mensen zijn
heel gesloten. Ze praten niet zo
makkelijk over geloof en andere
persoonlijke zaken. Maar gaan
deweg krijg je toch hun vertrou
wen."
Nevenfunctie
Lorier was slechts enkele jaren
predikant voor vier West-
Zeeuws-Vlaamse Gereformeer
de Kerken. Niet lang na zijn aan
treden kregen Breskens en
Schoondijke een eigen predi
kant. De Gereformeerde Kerk in
Aardenburg ging samenwerken
met de Nederlands-hervormde
Kerk. Dat betekende niet dat de
Oostburgse dominee een groot
deel van zijn tijd in ledigheid
kon gaan doorbrengen. In 1990
kreeg hij een nevenfunctie als
predikant van het ziekenhuis
Antonius en verpleeghuis De
Stelle in Oostburg.
„Het verpleeghuis heeft wel iets
van een kerkelijke gemeente",
zegt Lorier. „De mensen hebben
allemaal een eigen kamer,
hangt vaak een gezellige sf<
En vanuit de eigen geloofso)
tuiging probeer je de bewon
te bemoedigen. Door met
mensen te bespreken waar
niet
Wat
Item
Sind
"tal t
"ken
rze h
het leven zo gelopen is. So
stellen we gezamenlijk vast i*flooc
we God niet begrijpen, maar'
vertrouwen in Hem hebben."
Lorier geeft aan dat het werk
het ziekenhuis heel anders
dan in het verpleeghuis,
meeste mensen zitten slee
korte tijd in een ziekenhuis,
één gesprek moet een ziekenh
spredikant proberen iets te be
kenen voor een patiënt. En
vraagt natuurlijk heel veel a
centratie. Het mooie van
werk is dat je met een doorsi
van de bevolking in aanraki^^
komt. Verder heb ik veel resp
voor de wijze waarop artsen
verpleegkundigen werken,
wordt een grote aanslag op
spankracht gedaan."
Jammer
Lorier wordt in Noordwijk allf
predikant voor de Gereforme
de Kerk. Lorier: „Dat ik het:
kenhuiswerk moet missen
jammer. Daarnaast kost het
heel veel moeite om afscheid
nemen van de mensen waarn
ik zo vertrouwd ben geraa
Maar ik ben nu 46. En dat is
mooie leeftijd om het Zeem
achter me te laten en in een nif
we omgeving aan de slag
gaan."
Verwacht Lorier dat hij na div
se malen van beroep te zijn v
anderd in de toekomst nog
keer een nieuwe uitdaging a:
gaat? „Dat ik nog eens van
roep verander is uitgeslotei
zegt Lorier. „Ik koos een aan!
jaren geleden met hart en
voor een studie theologie. V
die beslissing heb ik nooit sp
gehad. Het contact met de mf
sen en het gezamenlijk del
van vreugde en verdriet wil
niet opgeven."
Dominee Lorier houdt zondag
november zijn afscheidsdieij
in het kerkgebouw aan de l
lenberg in Oostburg. De diei
begint om 10.00 uur. J. Rieseb
volgt Lorier op als predikant
het ziekenhuis en de Gerefi
meerde Kerk in Oostburg.
rmg<
pen.
alles
men
,te d<
venc
Dijk l
'Hoe^
mijn
leidt
Tja,
dig.
Een
weet
Maa
;Zonc
Den:
voor
Stil
Terf
aan
zighi
fotoi
den.
sche
aan
ders
het
een
verb
proc
selir
met
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - De marineka
zerne in Vlissingen gaat in ja
nuari 1996 dicht. In deze kazer
ne zijn er sinds een week geen
activiteiten meer. Nog slechts
een handjevol mensen, onder
wie de commandant en een paar
anderen, verblijven in de Vlis-
singse kazerne. Zij blijven er tot
1 januari, waarna het complex
wordt afgesloten. Bewaking zal
dan van buitenaf gebeuren. De
marine wil de Vlissingse kazer
ne in 1998 afstoten. In overleg
met de verhuurder, de NV Ha
ven van Vlissingen, zal dan wor
den besloten wat te doen met
het gebouwencomplex.
Burgemeester J. C. Th. van der
Doef van Vlissingen en de com
missaris van de koningin drs
W. T. van Gelder willen op zeer
korte termijn, 'vóórdat de kazer
ne slapend wordt gemaakt', bij
minister Voorhoeve van Defen
sie aankloppen voor steun om de
kazerne open te houden.
Met de opheffing van het provin-'
ciale militaire commando en het
opleidingscentrum voor militai
re administratie (OCMA) in Mid
delburg en de sluiting van de
marinekazerne in Vlissingen,
blijven in Zeeland, op de mare
chaussee na, geen defensie-acti
viteiten over. Een treurige zaak,
menen gemeenten en provincie,
die steeds meer rijksdiensten
Zeeland zien verlaten.
Zowel de burgemeester van Vlis
singen als de commissaris y
de koningin is van mening dat
Zeeland een defensiepost mo
blijven bestaan. „Het is noodt
kelijk om bij calamiteiten
bruik te maken van profession
le hulp die snel ter plaatse is
die de lokale kennis heeft",
dus Van der Doef.
Een reeks suggesties, ook vam
de marineleiding, zijn geda
om de kazerne in Vlissing
open te houden. Een van de
langrijkste ideeën is van de
zerne een defensie-object van
drie krijgsmachtonderdelen
maken. „Een militair steunpu
van een geïntegreerde legi
macht waar verschillende
derdelen van Defensie word
ondergebracht", legt Van
Doef uit.
Daarnaast ziet de Vlissing
burgemeester mogelijkhec
om vanuit het complex comn)
ciële activiteiten te ontwikt
len. „Denk aan het naastgeleg
trainingscentrum van de brai
weer. Mensen die er training
krijgen, kunnen de faciliteit
van de kazerne gebruiken, zo
bij overnachtingen."
„De landmacht geeft echter n
geen gehoor aan het idee van e
geïntegreerd militair sten
punt", meldt Van der Doef. „O
bij de landmacht gaan veel
zernes dicht en heeft men ev
geen aandacht voor een marir
kazerne die een slapend bestal
leidt ergens in het land."
Advertentie
Voor perfecte reclame gaat
Jannewekken 2
Zierikzee
SERVICE <<3 0111 415881
