Kamer wil VN-officieren horen
Chirac en Major achter Lubbers
kleintjes
Man bijt van zich af na botsing Goes
Minister laat zich niet uit de tent lokken
Lichte voorsprong
voor separatisten
provincie Quebec
4 WEKEN
Voorhoeve: verantwoordelijkheid tragedie Srebrenica niet bij Dutchbat
Manuscript
Remarque
op veiling
Major steunt Franse kernproeven
VOOR 14,25
Fris met zon
Oplossende mist, in de loop van de
ochtend overwegend zonnig, in de
middag wat bewolking. Zwakke tot
matige wind uit zuidwest tot west. Mid-
dagtemperatuur 13 graden.
Opgave advertenties per telefoon:
0118-484321
238e jaargang no. 258
Dinsdag 31 oktober 1995
Losse nummers 1,50
GOES - Tijdens een ruzie na
een aanrijding in Goes ver
weerde een 35-jarige Hage
naar zich op een wel heel bij
zondere manier. Hij beet één
man in een arm en een ander in
een pink. Ambulanceperso
neel moest eraan te pas komen
om de gewonden te behande-
len. Tegen de Hagenaar is pro-
ces-verbaal opgemaakt we
gens mishandeling.
Het voorval gebeurde zondag
avond rond half acht bij een
benzinepomp aan de Spiegel
straat. De Hagenaar reed met
zijn auto achteruit tegen de
stilstaande auto van een 26-ja-
rige man uit Goes. Een besla
gen achterruit benam de be
stuurder het zicht. Nadat de
man uit Den Haag en de Goese-
naar eikaars gegevens hadden
uitgewisseld, maakte de Hage
naar aanstalten om te vertrek
ken. Tot ongenoegen van de
Goesenaar weigerde hij te
wachten totdat de inmiddels
gewaarschuwde politie ter
plekke was. Er ontstond een
duw- en trekpartij waarbij en
kele rake klappen vielen. Toen
ook enkele omstanders zich
met de zaak gingen bemoeien,
gooide de Hagenaar zijn gebit
in de strijd. De Goesenaar werd
in een arm gebeten en een van
de omstanders in een pink.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer wil opheldering over de
VN-politiek inzake Srebrenica,
met name in de laatste uren
voor de val van de enclave. Een
kamermeerderheid van CDA,
D66, Groenlinks en PvdA wil in
een hoorzitting van Nederland
se VN-officieren horen waarom
beloofde massale luchtaanval
len op 11 juli uitbleven. Het lij
vige Srebrenica-rapport dat De
fensie gisteren presenteerde,
blijft op dit punt onhelder.
Minister Voorhoeve zegt in een
toelichting op het rapport dat
hij geen idee heeft waarom de
VN niet 11 juli 's ochtends om zes
uur een omvangrijk bombarde
ment uitvoerden om de Servi
sche aanval af te slaan, maar pas
om 12 uur toestemming gaf voor
een beperkte luchtactie. Vol
gens de bewindsman rekende
ook de legerleiding in Den Haag
op massale 'airstrikes' waarbij
60 vliegtuigen in totaal 20 doelen
zouden aanvallen. „Ik weet niet
of er voldoende redenen waren
om die aanval zo lang op te hou
den. Ik weet niet wat er op
het VN-hoofdkwartier in Zagreb
gebeurd is".
In het rapport, gebaseerd op ge
sprekken met in totaal 460
blauwhelmen, constateert De
fensie dat de enclave op 11 juli is
gevallen omdat de luchtsteun te
laat kwam en te beperkt van om-
VS mochten
Srebrenica
niet helpen
met luchtactie
van onze correspondent
WASHINGTON - De Verenigde
Staten stonden begin juli te po
pelen om de belegerde VN-en-
clave Srebenica met luchtaan
vallen op de Bosnische Serviërs
te hulp te schieten. Dat zei Ri
chard Holbrooke, de Ameri
kaanse vredesonderhandelaar
voor het voormalige Joegosla
vië gisteren in Washington.
Maar het VN-commando in Bos
nië was volgens hem 'verlamd'
omdat de Nederlandse VN-troe-
pen in Srebenica in de knel za
ten. „Het was een verschrikke
lijk moment", aldus Holbrooke.
„De VS wilden wanhopig aan
vallen vanuit de lucht toen de
Nederlanders vastzaten in Sre
benica", zei de onderhandelaar.
Hij vertelde dat hij en andere
Amerikaanse regeringsfunctio
narissen op 11 juli. de dag waar
op de enclave in Servische han
den viel, onafgebroken gebeld
hebben met het VN-commando
in Zagreb en de Amerikaanse
ambassadeur in Den Haag om
toestemming voor luchtaanval
len te krijgen. De ambassadeur
moest daarover de Nederlandse
regering raadplegen. „We kre
gen hen niet in beweging", zei
Holbrooke. Hij sprak over een
'dieptepunt' in de VN-activitei-
ten rond Bosnië, maar wenste
verder geen openlijke kritiek te
leveren op de directe betrokke
nen.
BERLIJN (RTR) - Het manus
cript van de beroemde anti-oor
logsroman „Van het westelijk
front geen nieuws" van de Duit
se auteur Erich Maria Remar
que (1898-1970) wordt op 1 de
cember geveild in Londen. Dit
deelde het veilinghuis Sothe
by's maandag mee.
De waarde van het manuscript
raamt het veilinghuis op 1.2 mil
joen gulden. Van de roman, die
Remarque in 1929 schreef, zijn
50 miljoen exemplaren verkocht
in meer dan 40 talen.
Het boek beschrijft de ervarin
gen van een gewone soldaat in
de loopgraven tijdens de Eerste
Wereldoorlog.
Het werk van Remarque was een
van de eerste boeken die door de
nazi's in Berlijn in 1933 werden
verbrand en verboden.
vang was. Slechts vier F16's ver
schenen om 14.15 's middags bo
ven het strijdtoneel, waarbij één
tank werd uitgeschakeld en een
tweede beschadigd. In de daar
op volgende dagen zijn de onder
de voet gelopen Nederlandse
soldaten volgens Voorhoeve
„niet nalatig" geweest. Volgens
Voorhoeve was de enclave mili
tair onverdedigbaar, was Dutch
bat door de slechte bevoorra
ding nauwelijks nog operatio
neel te noemen en is desondanks
alles gedaan de plaatselijke be
volking in bescherming te ne
men.
Gefaald
Voorhoeve legde gisteren in een
verklaring voor de internatio
nale pers alle schuld voor de
'dramatische gebeurtenissen'
alsmede de dood van vermoede
lijk 6000 moslims bij deBosnisch-
Servische agressor. Hij vermeed
zeer zorgvuldig de VN verant
woordelijk te stellen voor de val
van de enclave en de massale
mensenrechtenschendingen
daarna. Wel stelt Voorhoeve in
een brief aan de Tweede Kamer
dat de VN in zijn taak heeft ge
faald: „De verantwoordelijkheid
daarvoor mag echter niet
worden afgewenteld op het land
dat bereid was blauwhelmen in
de enclave te legeren. De val
van Srebrenica en Zepa is min
stens zozeer de verantwoorde
lijkheid van de VN-lidstaten die
géén blauwhelmen beschikbaar
stelden".
Volgens de defensiewoordvoer
ders van CDA. PvdA. D66 en
GroenLinks blijft in het rapport,
een aantal belangrijke vragen
onbeantwoord. „Ik wil vooral
weten welke afwegingen de VN
heeft gemaakt bij de inzet van
het luchtwapen", stelt D66'er
Hoekema. „Een grondige eva-
Gezeten voor een kaart van het gebied geeft minister Voorhoeve uitleg over de val van de enclave Srebrenica. foto Rei
DEN HAAG (ANP) - Britse, Amerikaanse
en Franse journalisten probeerden
maandag minister Voorhoeve uit zijn
tent te lokken.
Unprofor-bevelhebber Janvier heeft im
mers door het weigeren van luchtsteun
Srebrenica doelbewust opgegeven?
Heeft Janvier de Nederlandse militairen
niet laten vallen?
Voorhoeve liet zich echter niet uitzijn tent
lokken. „Ik ben niet van plan de Verenig
de Naties of bepaalde personen de Zwarte
Piet toe te spelen De enige schuldigen
voor de val van Srebrenica zijn de Bosni
sche Serviërs."
van onze correspondente
LUXEMBURG - De kansen van
oud-premier Ruud Lubbers om
secretaris-generaal van de Na-
vo te worden zijn aanmerkelijk
gestegen. De Britse premier
John Major en de Franse presi
dent Jacques Chirac spraken
gisteravond in Londen openlijk
hun steun voor Lubbers uit. Mi
nister Hans van Mierlo van bui
tenlandse zaken, die het nieuws
tijdens een vergadering met
zijn Europese collega's in Lu
xemburg vernam noemde het
„perfect".
Van Mierlo had eerder op de dag
nog eens bij diverse ambtgeno
ten gepolst wat zij van Lubbers
vinden als opvolger van de an
derhalve week geleden afgetre
den Navo-leider Willy Claes.
„Uit alles blijkt dat zijn kansen
met de dag beter worden", con
cludeerde hij.
Via de telefoon lichtte Van Mier
lo vervolgens de Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken Warren Christopher in over
de stand van zaken. Christopher
legde zich niet vast. maar zei wel
volledig achter de voorzichtige
Nederlandse aanpak te staan
Van Mierlo vindt het beter om
na de bittere ervaringen van vo
rig jaar. toen de ex-premier voor
het voorzitterschap van de Eu
ropese Commissie werd gepas
seerd. nu de zaak met fluwelen
handschoenen aan te pakken.
Maar de positieve geluiden die
hij gisteren opving, overtuigden
hem ervan dat de volgende stap
kan worden gezet. Van Mierlo
droeg aan het eind van de dag de
Nederlandse Navo-ambassa-
deur op om te informeren hoe de
permanente vertegenwoordigin
gen van de zestien Navo-lidsta-
ten over Lubbers denken. Pas
als die peiling achter de rug is.
wil Van Mierlo beslissen of Lub
bers formeel kandidaat wordt
gesteld voor de hoogste Navo-
functie.
Formeel is Duitsland nog steeds
de grote onbekende. Bondskan
selier Helmut Kohl, die zich vo
rig jaar nog fel tegen de hoge Eu
ropese functie voor Lubbers ver
zette. zou nu echter niet op
nieuw een blokkade willen op
werpen.
LONDEN - Een demonstrant tegen de Franse
kernproeven wordt gearresteerd voor het mi
nisterie van buitenlandse zaken in Londen.
Aanleiding tot de betoging was het bezoek
van de Franse president Chirac.
Chirac kreeg gisteren Britse steun voor de
proeven. „Kernwapenmachten als Frankrijk
en Engeland moeten verzekerd zijn van deug
delijke, goed werkende wapens. Het is uiterst
problematisch voor een president om het we
tenschappelijke advies om die wapens te tes
ten in de wind te slaan. Daarom heb ik hem
mijn steun voor zijn besluit toegezegd", aldus
premier Major op de afsluitende persconfe
rentie.
Majors steun werd onderstreept met een over
eenkomst om de onderlinge samenwerking op
kernwapengebied te versterken. foto EPA
Tekort personeel
in binnenvaart
lil de binnenvaart dreigt een te
kort aan geschikt personeel.
Binnenschippers kunnen daar
door in de problemen te komen.
Die ontwikkeling is een gevolg
van de invoering van de wet
vaartijden en bemanningsterk
te. Volgens deze wet moeten bin
nenvaartschippers meer gedi
plomeerd personeel
(vooral matrozenin O
dienst nemen. O
luatie van de houding van de VN
is geboden", meent Sipkes
(GroenLinks). „De besluitvor
ming over het luchtwapens is
zeer onhelder", zegt CDA'er De
Hoop Scheffer. „Ik wil weten wat
het beleid van de VN was", eist
PvdA'er Gerrit Valk.
Formeel neemt de Tweede Ka
mer pas een besluit over het hou
den van een hoorzitting met VN-
officieren nadat eerst de minis
ter in de gelegenheid is geweest
vragen schriftelijk te beant
woorden. Maar omdat Voor
hoeve zelf gisteren geen uitsluit
sel kon geven over de motieven
van de VN. is inmiddels zeker
dat het parlement nadere actie
zal ondernemen. Alleen de VVD
Twijfelt nog op dit punt. Libe
raal Blaauw: „Ik heb daar voor
alsnog weinig behoefte aan.
Voor mij is allang duidelijk dat
de VN-top ons bataljon had afge
schreven".
Executies
In zijn begeleidingsbrief bij het
rapport Huyser/De Ruiter zegt
Voorhoeve dat de Nederlandse
regering zich zal blijven inspan
nen om te achterhalen wat er
met de duizeen vermiste moslim
mannen is gebeurd. In het rap
port staan vele getuigenissen
over schendingen van de men
senrechten door de Serviërs. Er
slot zie pagina 3 kolom 1
Hoge beloning
gouden tip over
verkrachtingen
UTRECHT (ANP) - De gouden
tip over de serieverkrachter die
aan de oostkant van Utrecht in
korte tijd vijf vrouwen ver
krachtte en er zeven aanrandde
is 25.000 gulden waard.
De Utrechtse hoofdofficier van
justitie, mr. R. Berger, heeft de
beloning maandagavond uitge
loofd in een nieuwe poging de
dader met hulp van het publiek
te pakken te krijgen.
In het tv-programma Opsporing
Verzocht toonde de politie voor
het eerst een compositieteke
ning van de meest gezochte man
van Utrecht.
Naar aanleiding van deze uitzen
ding stroomden maandagavond
meteen al meer dan honderd
nieuwe tips binnen.
Een aantal daarvan waren vol
gens de woordvoerder „interes
sant".
Visfraude Vlissingen
Aanvankelijk telde de aan
klacht tegen de gemeente Vlis
singen in verband met vermeen
de fraude bij het vismijnbedrijf
tweehonderd punten. De recht
bank hield de zaak in juni aan.
Het OM moest de zaak overdoen.
De tenlastelegging telt nu nog
maar veertig zaken. „En ivaar
gaat het om?", vroeg de Vlis-
singse wethouder Meijers. ..Om
niet meer dan 2500 kilo
vis. ter waarde van Q
4200 gulden"
Eusebio
In verband met de gebeurtenis
sen in ex-Joegoslavië is het vol
gens Van Mierlo van belang dat
de procedure rond de opvolging
van de Belg Willy Claes niet te
lang duurt. „Maar men wil niet
het risico lopen, en ik ook niet.
dat onder grote tijdsdruk dingen
over het hoofd worden gezien of
fouten worden gemaakt." De
Navo-ambassadeurs zullen in ie
der geval vandaag tijdens hun
wekelijkse lunchberaad op
nieuw over de benoeming spre
ken.
Denemarken houdt, zo zei mi
nister Niels Helveg-Petersen in
Luxemburg, vast aan de tot nu
toe enige officiële kandidaat, de
vroegere Deense minister van
buitenlandse zaken Uffe Elle-
mann-Jensen. Wel zei Petersen
dat Lubbers een sterke kandi
daat zou zijn. Maar hij herinner
de er ook aan dat Nederland in
de personen van Dirk Stikker en
Joseph Luns al veertien jaar
lang een Navo-chef heeft gehad,
terwijl Denemarken nog nooit
aan de beurt is geweest.
Lubbers is telefonisch vanuit
Den Haag op de hoogte gesteld
over zijn toegenomen kansen,
maar weigerde commentaar te
geven. Hij vindt overigens de
toegezegde steun van de Britse
premier Major en de Franse pre
sident Chirac „heel vriendelijk".
Lubbers liet weten zich in dit
stadium niet actief met zijn kan
didatuur bezig te houden. „Ik
laat alles over aan Den Haag."
De pr-man van Benfica, dat van
avond in Kerkrade tegen Roda
JC speelt, heeft een speciale
band met Nederland. Eusebio
iverd ooit door een Nederlandse
pater ontdekt en re
kent Cruijff en Keizer Q
tot zijn vrienden. I w
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buitenland: 5;
Financiën en economie: 6; Radio en televisie: 7; Zeeland:
9, 11, 13, 15 en 17 Sport: 18 en 19
van onze correspondent
Hans de Bruijn
MONTREAL - De allereerste
uitslagen van het referendum
over afscheiding in de Canadese
provincie Quebec wijzen op een
overwinning voor de separatis
ten. Dat hebben het Canadese
persbureau Canadian Press en
het televisiestation CBC van
morgen gemeld.
Na het tellen van 0,2 procent van
de stemmen gaan volgens CBC
de aanhangers van afscheiding
van Québec van Canada aan de
leiding. De separatisten scoren
59.1 procent en hebben een grote
voorsprong op de neestemmers
(40,9 procent).
De definitieve uitslag zal naar
verwacht pas vandaag bekend
worden.De inwoners van de Ca
nadese provincie Québec zijn
gisteren massaal naar de stem
bus getogen om via een referen
dum uit te maken of zij zich van
de rest van Canada willen af
scheiden. Volgens een functio
naris van de verkiezingsdienst
zou de opkomst rond de 90 pro
cent liggen. De stem van de ruim
drie miljoen stemgerechtigden
in de Franstalige provincie zal
van grote invloed zijn op het
voortbestaan van Canada in zijn
huidige vorrm
Het referendum leeft sterk in
Montreal. Als het 'ja' wordt bete
kent dat nog niet dat Quebec
zich meteen zal afscheiden. De
Franstalige regering zal dan aan
de rest van Canada voorstellen
om onderhandelingen te begin
nen over de toekomstige struc
tuur van het land, wat tot een fe
deratie zou moeten leiden. Daar
zou een jaar voor uitgetrokken
moeten worden.
Alleen als de Engelstalige meer
derheid - Québec telt slechts een
kwart van Canada's 28 miljoen
inwoners - dat zou afwijzen is af
scheiding van Québec een mo
gelijkheid. De (Franstalige) Ca
nadese premier Jean Chretien
heeft al laten weten niet met
(Advertentie)
rHR DUBBELGLAS i
Komo-keur 10 jaar garaniie
MET SUBSIDIE
vakkundig geplaatst!
Québec te willen onderhande
len.
De 'nee'-stemmers vrezen dat
soevereiniteit Quebec econo
misch grote problemen zal ople
veren. Vier op de vijf Franstalige
Quebécois zijn voor soevereini
teit, maar de Engelstalige min
derheid (die twintig procent van
de bevolking telt) is geheel te
gen.
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
eJAj ik wil:
J een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
"J per maand met automatische
afschrijving a 30,-
J per kwartaal met
automatische afschrijving
a 85,90
Naam:
Voorletters:m/v
Straat:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Missingen.
Bellen gaat sneller (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
Glashandel
MELIESTE
3214
000002
