VJ* I
Een hoog gehalte aan
Hoe-het-hoort-cultuur
PZC vrije tijd ZATERDAG 28 OKTOBER 1995 39
Jubileumeditie pop-encyclopedie
F ftt
Boekje barones
De Rothschild
Horizontaal
Vertikaal
Oplossing
puzzel
postzegels
Het postzegeluitgil'teprogram-
ma 1996, dat ten minste vier
hoogtepunten telt ziet er bijzon
der aantrekkelijk uit en voor
zover het nu valt te bekijken is de
verzamelaar in vergelijking met
dit jaar ook nog eens twintig pro
cent goedkoper uit (het jaarpak
ket 1995 kost ongeveer 75,- dat
van 1995 wordt geschat op 60,-).
Een gezonde ontwikkeling, die we
aan de nieuwe Haarlemse direc
teur Filatelie, Sjaak de Vilder,
hebben te danken.
De hoogtepunten in het program
ma zijn drie zegels ter gelegenheid
van de eerste overzichtstentoon
stelling van Johannes Vermeer in
het Mauritshuis in Den Haag, het
begin van een nieuwe stripreeks,
vier sportzegels en vier zegels met
als thema 'ontdekkingsreizen'.
Op 2 januari dient zich de eerste
emissie al aan. Een standaardvel
letje met twintig zegels van 70 cent
speciaal voor verhuizingen. Dat
wordt dan het vijfde velletje na de
Wenszegels, Tien voor uw brieven.
Tien voor Europa en Sterrenbeel
den. NB. Verzamelaars van mapjes
moeten dit soort uitgiften overi
gens goed in de gaten houden. De
velletjes, die een semi-permanent
karakter hebben zijn wel lang ver
krijgbaar, maar het mapje blijft
maar een jaar te koop.
De Johannes-Vermeerzegels ko
men 27 februari aan de loketten.
Drie stuks: 70. 80 en 100 cent. Bo
vendien wordt een souvenirvel
letje - en dat is bijzonder - met drie
zegels uitgegeven. Na Mondriaan
en Werkman dus opnieuw een
kunstserie.
De jaarlijkse serie 'natuur en mi
lieu' die 21 maart uitkomt heeft
ditmaal als onderwerp 'voorjaars
bloemen'. Evenals voorgaande ke
ren drie zegels (70, 80 en 100 cent)
en een velletje met een zegel van
160 cent. Op de eerste 'natuur en
milieu'-zegels (1993) staan bedreig
de en reeds uitgestorven vlinders,
op de serie van 1994 bedreigde
veldbloemen en op de serie van dit
jaar bedreigde roofvogels.
De traditionele zomer/ouderen-
postzegels staan voor 23 april ge
pland. Onderwerp en waarden zijn
nog niet bekend.
Op 14 mei worden dan de eerste
stripzegels uitgebracht, waarop
aandacht zal worden besteed aan
populaire stripfiguren en - teke
naars. Het leidt geen twijfel dat we
ook Heer Bommel en Tom Poes/
Met 400 pagina's is de maxi
mum dikte echt wel be
reikt, want anders verliest het
boek zijn handzame karakter.
Aldus hoofdredacteur Frans
Steensma bij de lancering van
de negende editie van OOR's
Eerste Nederlandse Pop-ency
clopedie twee jaar geleden. De
zojuist verschenen opvolger is
zoals gebruikelijk toch ge
woon weer lijviger dan z'n voor
ganger. Welgeteld 32 bladzijden.
Voor iedereen die graag 'alle' fei
ten aangaande de popmuziek bij
de hand wil hebben is ook de ju
bileumuitgave een must. Temeer
daar dit voornamelijk uit mini-
biografietjes bestaande naslag
werk in ons taalgebied nog altijd
enig in z'n soort is. Dat anderen
dan Steensma Cie (enkele tien
tallen tekstleveranciers) ooit nog
eens met een dergelijke 'bijbel'
op de proppen zullen komen lijkt
overigens wel uitgesloten. Daar
voor is de 'OOR Encyclopedie',
waarvan de afzet gestaag is ge
groeid naar zo'n 35.000 exempla
ren, inmiddels te zeer een begrip.
Helemaal zaligmakend zal het
opzoekboek nooit worden, voor
al omdat de ontwikkelingen in
de belichte branche soms amper
bij te houden zijn. Het in de pas
lopen met de actualiteit heeft
ook bij de tiende editie ('Jaar
gang 1996') in een aantal geval
len weer moeite gekost. Deels als
gevolg van de deadline-keuze, al
weer enige maanden geleden, om
ruim op tijd voor de feestdagen
als cadeau te kunnen meedin
gen.
Daar heel veel platenartiesten
net zo slim denken te zijn ontbre
ken helaas nogal wat allerlaatste
ontwikkelingen. Zoals
'1.Outside' van David Bowie.
'The Great Escape' van Blur.
'Daydream' van Mariah Carey,
enzovoort. Het verdient dan ook
aanbeveling om de volgende af
levering over twee jaar later uit
te brengen. Probleem zal alleen
zijn de commerciële haalbaar
heid: de 'OOR Encyclopedie'
vergt nu eenmaal telkens weer
vele duizenden manuren, inclu
sief een complete dagtaak voor
'wandelende tegenhanger' Frans
Steensma.
Nieuwe namen
De tiende editie kent meer dan
130 nieuwe namen (denk aan
Björk, Portishead, Live, Green
Day) plus de nodige aandacht
voor actuele stromingen als
techno en jungle. Ook zijn de lan-
denoverzichten geactualiseerd.
Niet altijd even gelukkig, zo
blijkt. Bij 'Frankrijk' is dienst
doende eindredacteur Swie Tio.
toch een kenner bij uitstek, bij
voorbeeld vrijwel voorbijgegaan
aan de opmars van het interes
sante fenomeen Mano Solo. Of
wel blijven steken bij de vermel
ding van diens eerste album 'La
Marmaille Nue'. Tegenover de re
latief uitgebreide (aparte) 'hoofd
stukken' Vanessa Paradis, Patri
cia Kaas en Patrick Bruel is dat
'signalement' beslist te weinig.
Ruimte voor forse foto's heeft de
encyclopedie al enige uitgaven
niet meer. Vandaar het accent op
verrassende keuzes uit zowel het
recente als het minder nabije
verleden. Niels van Iperen, Rob
Verhorst, Roy Tee. Paul Bergen
en Lex van Rossen tekenen sa
men voor het overgrote deel van
het kijkgenot, dat overigens niet
geheel vlekkeloos van tekst is
voorzien. Zie Simple Minds,
waarbij 'Ahoy', april '95' had
moeten zijn 'Statenhal, april '95'.
Op het voornemen om deze edi
tie ook op CD-ROM (dan wel CD-
I) uit te brengen is Frans Steens
ma 'wegens organisatorische
complicaties' moeten terugko
men. Maar over twee jaar zal het
daar vast wel van (moeten) ko
men.
Louis Du Moulin
OOR's Eerste Nederlandse Pop-ency
clopedie, Jubileumuitgave tiende
editie), Jaargang 1996. Uitgeverij Bo-
naventura. Winkelprijs f 52,50.
I. Dagwijzer, amusement; 2.
strijdperk, vogel, soort onder
vijs; 3. verdienste, heester,
boom; 4. verdieping, soort jas,
Nederlandse provincie; 5 rege
ringsreglement. spil. elastisch
heen en weer bewegen, gelijk: 6.
weifeling, baat, zwaardwalvis; 7.
hoge berg. spelpot, vulkaan op
Sicilië, lofdicht; 8. bediende, ko
ker, vervoermiddel; 9. eetzaal,
specerij, onheil; 10. kleur, straf
werktuig. plaats in Australië;
II. epiloog, heldendicht, aan
doening v.d. luchtwegen; 12. ge
vat, tangens, stap. plaats in
Duitsland; 13. eveneens, ver
pakkingsmiddel, bouwwerk; 14.
insekteneter. graanzuiger,
boom; 15. terugtocht, prul. niet
goed doorbakken.
1. Vriend, ondier; 2. vlaktemaat,
spijl, rijschool, 3. onderwijzer,
schrijfgerei, diploma: 4. nogal,
gelofte, bijbelse profeet; 5. voch
tig. equator, maaltijd; 6. mu
ziekinstrument, wig, groente; 7.
godin v.d. dageraad, meer in
Amerika, soort appel, slaap
plaats; 8. gordel, eenjarig dier.
taak; 9. het veren, naar wezen,
siersteen; 10. klaarblijkelijk,
voorzetsel, buitelende lucht
sprong; 11. gemalin van Aegir,
hereniging, geestelijke; 12.
kleur, boordsel, gepelde gerst;
13. vogel, gehoororgaan, slaga
der; 14. Europese hoofdstad,
thulium, smalle opening; vecht
jas, naschrift.
Het sleutelwoord van de woord
zoeker van .vorige week is: OLI
FANT. De prijswinnaars zijn: A.
Pieters, Middelburgsestraat 92,
Oost-Souburg (VW-bon f 50.-).
De VVV-bonnen van f25,-- gaan
naar: A. Sanderse. Verdilaan
101 Vlissingen; M.J. van Don
gen, Kloosterweg 99, Haam
stede en J.J. Huissoon, Hur-
gronjestraat 28, Heinkenszand.
De prijzen zullen binnenkort
worden toegezonden.
OPLOSSING VRIJDAG
catamaran
om el etore
mo 1 e n e v e r
bremsl eng
i e r o f i r d e
nest reden
agave rots
tabel knap
i re nel oge
eelt me r e 1
a g a mi pilo
1 i re renet
me e n t 1 o v e
Je sokken behoren tot aan de
knie te reiken,
overhemdmouwen graag met
manchetknopen en géén korte
mouw onder je jasje, en doe
alsjeblieft nóóit een clubdas
om. Rekeningen van etentjes
worden achteloos en discreet
door je opgepikt, je betaalt
altijd voor een vrouw, zeurt
daarbij nooit over de
(financiële) hoogte van haar eet-
en drinkverlangens, je geeft de
ober echt geen hand, wel een
knikje. Geld vraagje nooit te
leen en leen je niet uit, niet aan
vrienden en niet aan
familieleden. Je praat weinig
over jezelf (dat doe je met je
psychiater), je noemt nooit je
titel (anderen doen dat voor je)
en je staat op als een vrouw
aan tafel plaatsneemt of als een
vrouw van tafel wegloopt. Je
zegt nooit 'Aangenaam' als je
wordt voorgesteld en
uitdrukkingen als 'Doei', 'Waar
is het twalet?' of: 'Maak het
nou' zijn uitgebannen. Bij het
laten voltanken van je auto
draai je niet je raam naar
beneden om vanuit die positie
te roepen 'Vol', maar stap je uit
en wissel je enkele woorden
met de pompbediende.
Tijdens het converseren, waar
en wanneer dan ook, zullen ze
jou nooit over ziekte of kwalen ho
ren (daar is de dokter voor), over je
echtscheiding en je lastige kinde
ren (daar zijn professionele hulp
verleners of onderwijzers voor). Je
spreekt slechts over prettige din
gen en maakt altijd je zinnen af.
Nóóit wordt de kreet: 'Begrijp-je-
wel', gebruikt. Gesprekken lardeer
je met leugens-om-bestwil, vleien
mag tamelijk onbeperkt worden
toegepast, huichelen niet.
Vreemdgaan doe je altijd in het ge
niep. je bekent nooit en je draagt
de risico's in je eentje. Breken met
een geliefde gebeurt discreet en
zonder kabaal of bitterheid, maar
met humor. Je lach moet kort en
subtiel zijn, nooit te luid en je liegt
vooral tegen degenen van wie je
houdt. Woede toon je nooit, maar
bestrijd je; verontwaardiging laat
je merken. Je bent altijd duidelijk
in je 'Ja' of 'Nee' en bepaalt zelf of
hier enige toelichting op zijn
plaats is. Het beste is echter om
uitleg achterwege te laten. Je zegt
als dinergast nooit 'Eet Smakelijk'
(alleen de gastvrouw doet dit) en
na afloop leg je je servet rechts
naast je bord terug.
Deze en nog vele, vele andere ge
dragsregels zijn te vinden in het
boek Savoir Vivre (Levenskunst)
dat is geschreven door een van de
rijkste vrouwen ter wereld, Nadine
de Rothschild. Het boek zal vanaf
deze week in de winkel liggen.
Vulgariteit
Over haar drijfveren kan ze kort
zijn: ze wil de toenemende vulgari
teit en slechte manieren te lijf en
schroomt niet om zichzelf als suc
cesvol vertegenwoordigster van de
hoe-het-hoort-cultuur naar voren
te schuiven.
Hoewel Nadine geen geboren De
Rothschild is heeft zij zich de tradi
ties en gebruiken van het oude,
adellijke bankiersgeslacht eigen
gemaakt.
Als veertienjarig meisje verliet zij
veertig jaar geleden haar eenvou
dige familie met in het achterhoofd
de zekerheid dat zij „een geboren
winnares" was. Na een baan als fa
brieksarbeidster aan de lopende
band, zocht zijs het hogerop en
kwam bij het variété terecht. Zij
werd een meisje dat net als Clau-
Onberispelijk gekleed lichtte barones De Rothschild ijzig haar ideeën over etiquette en goede smaak toe bij
de Nederlandse presentatie van haar boekje. foto GPD
dia Schiffer nu, toentertijd 'in de
mode was'. Dit werd hét moment
voor de actrice om in de geest van
'Een slimme meid' zichzelf bij te
scholen met boekjes over om
gangsvormen en etiquette.
Het heeft haar geen windeieren ge
legd, want zij bleek inderdaad bui
tengewoon goed op haar toekomst
voorbereid toen zij haar huidige
echtgenoot Edmond baron De
Rothschild, ontmoette. Inmiddels
is Nadine vijfendertig jaar met
hem getrouwd. „Terwijl al mijn
jongere vriendinnen zijn geschei
den van hun rijke en machtige
echtgenoten."
„Ongemanierd gedrag loont niet,
"predikt Nadine de Rothschild
daarom en reist Europa'rond om
haar werkje over de juiste om
gangsvormen te promoten. In tien
landen is het intussen een bestsel
ler geworden; er zijn in totaal meer
dan 250.000 exemplaren van ver
kocht.
Haat
Zij deinst er dan ook niet voor te
rug om te verkondigen hoezeer zij
de huidige nouveau riche (nieuwe
rijken) haat die zij dom, lui, opzich
tig en aanmatigend vindt.
Eveneens haat zij de huidige 'nou
veau pauvre' (nieuwe armen) die
zij zonodig nóg luier, dommer en
verloederder vindt.
Bovendien haat zij de huidige jon
ge generatie, die zij onelegant en
slonzig noemt. En verder haat zij
iedereen die zij waar dan ook te
genkomt, want zij beschouwt de
tegenwoordige manier van leven
als een aaneenschakeling van
slechte manieren, onkiese gewoon
ten, verkeerd taalgebruik en res
pectloosheid voor traditionele
waarden en normen.
„Je kunt geen restaurant meer bin
nenlopen en geen radio meer aan
zetten of je hoort de meest vreselij
ke taal gebezigd worden die bol
staat van de vloeken, geslachtsde
len en turbogebral.
Het kwaad schijnt zichzelf echter
te straffen, want volgens Nadine
zal niemand met een laag hoe-het-
hoort-gehalte daar ooit succesvol
mee worden. En succes beschouwt
zij als een buitengewoon belang
rijk aspect van een mensenleven.
In Amerika wordt zij echter niet se
rieus genomen, professionele psy
chologen omschrijven haar als
„onecht, zelf-ingenomen en onrea
listisch." Enkele televisiejourna
listen hielden het dan ook niet lang
met haar uit en kregen al vrij snel
voor elkaar dat de barones tijdens
live-uitzendingen gepikeerd op
stapte.
Basis
Toch is de basis van haai- denk
beelden niet helemaal verkeerd,
want juist in deze tijd lijken steeds
meer mensen behoefte te krijgen
aan een opwaardering van de vroe
gere waarden en normen en daar
behoren ook gedragsregels bij.
De irritatie rond Nadine de Roth
schild wordt veroorzaakt door de
geborneerde truttigheid waarmee
zij de wereld kond doet van haar
ongenoegen over de verloedering
van onze maatschappij.
Vanuit haar stoel in de hal van een
Amsterdams hotel keek zij de uit
genodigde vragenstellers afstan
delijk aan. Een glimlach speelde
rond haar niet-te-opzichtig-opge-
maakte mond, de ogen gingen ver
scholen achter donkere glazen, het
ochtend-mantelpakje was onberis
pelijk. Gereserveerd wees zij vrou-
wen-in-broek terecht („een rok is
zoveel eleganter") en lichtte ijzig
haar ideeën over etiquette en
goede smaak toe.
Er werd door haar geen koffie aan
geboden. iedereen kon in de hal
blijven zitten ondanks de beschik
bare salon en sommige antwoor
den gingen vergezeld van geklak
met de tong. Dat laatste als beris
ping.
Of de wereld zit te wachten op de
etiquette en goede smaak van
mensen zoals Nadine de Roth
schild zullen de verkoopcijfers van
haar boek uitwijzen. Ikzelf was blij
dat ik na afloop van de ontmoeting
met haar een kop koffie kon krij
gen in de verderop gelegen snack
bar. waar ik mijn broek glad streek
en de zeer-vriendelijke ober opge
lucht de hand schudde...
Margriet Hunfeld
Stuur uw oplossing uitsluitend op een briefkaart naar onze puzzel
redactie. Uw briefkaart moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit
zijn op het volgende adres: Puzzelredactie PZC Postbus 466 4380 AL
VLISSINGEN Vermeldt uw naam, adres en woonplaats, De PZC
stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een VVV-bon van f
50,-. Tweede, derde en vierde prijs een VVV-bon van 25.-. De oplos
sing en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage
'Vrije Tijd' van volgende week.
gels van 70. 70, 80 en 80 cent in de
schijnwerpers. Het ligt in de be
doeling dat in ieder geval op een of
meer zegels aandacht zal worden
besteed aan het 50-jarig bestaan
van Unicef, het kinderfonds van de
Verenigde Naties.
Voor l oktober staan vier zegels
(70, 80. 80 en 100 cent) op het pro
gramma met als het thema 'ont
dekkingsreizen'. Onder andere
wordt de gedenkwaardige tocht
van Willem Barentsz naar Nova
Zembla en de overwintering op dat
eiland (400 jaar geleden) herdacht.
Aanvankelijk zou deze herdenking
samen met Noorwegen een zegel
meerling opleveren, maar Noord
wegen heeft afgehaakt.
Het uitgiftejaar wordt 6 november
afgerond met drie kinderzegels.
Net als bij de zomerzegels zijn ook
hier onderwerp en waarden nog
niet vastgesteld.
Wat nooit op het programma staat
is het decembervelletje. Gezien
het succes van deze uitgifte hoeft
er echter niet aan te worden getwij
feld dat de decemberzegels ook
volgend jaar weer present zijn. De
decemberzegels van dit jaar ko
men in een van de komende rubrie
ken aan bod.
Voor de motieven op de kinderze
gels van dit jaar was, zoals gemeld,
op de basisscholen een ontwerp
wedstrijd uitgeschreven, een geza
menlijk initiatief van de Stichting
Kinderpostzegels Nederland, PTT
Post, het ministerie van OCenW en
het Comeniusproject. Opdracht
was zegels op de computer te ont
werpen. Winnaars werden: Leonie
Ensing (Westervoort), Sjoerd Ste-
geman (Hengelo/O) en Marcel Jan
sen (Enschede). Hun ontwerpen
staan op drie zegels die 15 novem
ber zullen verschijnen. Waarden:
70 35 cent. 80 40 cent en 100
50 cent. Zoals gebruikelijk zitten
de zegels ook in een velletje. Hoe
de samenstelling daarvan is, is nog
niet bekend. Zegels en velletje blij
ven toten met 31 december 1995 in
de postkantoren verkrijgbaar.
Hero Wit.
12 3 4
Maarten Toonder kunnen ver
wachten. De eerste stripzegels krij
gen waarden van 70 en 80 cent-
In juni komen twee emissies uit.
Op 5 juni een set van vier sportze
gels met een waarde van 70,80,100
en 160 cent. Aan welke sportge
beurtenis) aandacht wordt be
steed is nog niet vastgesteld. PTT
Post Filatelie gaat een keuze ma
ken uit het EK-voetbal, de Tour de
France (die volgend jaar in Neder
land start) en 100 jaar moderne
Olympische Spelen, Verder staat
25 juni op vier zegels (70, 70. 80 en
100 cent) het thema 'vakantie' ceft-
traal.
Juli is de enige maand waarin geen
nieuwe bijzondere zegels zullen
worden uitgegeven. Maar 6 augus
tus vatten we de draad al weer op.
Dan verschijnen vier zegels van 70,
80, 100 en 160 cent met als onder
werp 'Nederland-Waterland'. Op
de zegels zullen 'oeverbindingen'
worden afgebeeld.
De jeugd staat 3 september op ze-
1995
