Een verslaving die niet over gaat
W f
MvÉÉl
PZC
Rol overheid bij
regio-tv essentieel
voor solide basis
Polo Ralph Lauren
van westen
zeeland
15
1»
Directeur Eurolink naar concurrent
Zilveren lepels terug naar Boxmeer
ZATERDAG 28 OKTOBER 1995
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
NIEUWVLIET - Je kunt er honderd
mee worden, maar ongeneeslijk is
het wel: haaietandenkoorts. De incu
batietijd, de tijd tussen de besmet
ting en het optreden van de eerste
symptomen, bedraagt maar één,
hooguit twee uurtjes. De combinatie
van symptomen sluit iedere andere
aandoening uit. Lijders aan haaie
tandenkoorts zijn te herkennen aan
een langzame gang met het hoofd
naar beneden en dwangmatig hur
ken. Als ze hun ogen dichtdoen, zien
ze het driehoekige silhouet van een
haaietand en s nacht dromen ze dat ze
een knoert van een tand vinden of er
ger, verliezen. Alle symptomen wor
den in gang gezet door het geluid van
de branding en het gevoel van kner
pend schelpenzand onder de voeten.
Corné Riemslag, iedere middag te vin
den in het bezoekerscentrum Het
Zwin in Cadzand, lijdt zelf al jaren aan
de haaietandenkoorts. Hij heeft een
indrukwekkende verzameling tanden
bijeengezocht in de loop der jaren en
mag worden beschouwd als dè autori
teit op haaietandengebied in Zeeland.
„De zwarte tanden, die je kunt vinden
op het strand tussen Knokke en Cad
zand en bij de Verdronken Zwarte Pol
der in Nieuwvliet, zijn fossielen, die
pakweg 40 miljoen jaar geleden de ka
ken van enorme haaien hebben verla
ten. Zulke haaien bestaan allang niet
meer. Ze waren ongeveer even groot
als de walvishaaien die nu nog rond
zwemmen, zo'n 20 meter, maar ze had
den een heel andere leefstijl. Walvis-
haaien zijn vriendelijke planteneters,
maar deze types hadden hun indruk
wekkende rij tanden hard nodig om
alles op te vreten wat ze in zee tegen
kwamen. In de tijd moetje ze plaatsen
in het Tertiair, meer nauwkeurig in
het Mioceen, grofweg tussen de dino
saurussen en de mammoeten."
Wit
Riemslag wijst erop dat de voorwe
reldlijke haaien even blikkerend witte
tanden hadden als hun huidige soort
genoten. „Die grijze tot zwarte kleur
hebben de tanden gekregen tijdens
het proces van mineraliseren, diep in
de grondlagen waarin ze zo lang ver
borgen hebben gelegen. Ze zijn als het
ware versteend en er is veel koolstof in
de plaats gekomen van het botweef-
sel, vandaar die donkere kleur."
Dat fossiele tanden maar op heel wei
nig plaatsen gevonden kunnen wor
den, komt doordat de bodemlagen
waarin ze voorkomen, op de meeste
plaatsen heel diep zitten. Alleen tus
sen Knokke en Cadzand liggen ze zo
ver aan de oppervlakte dat de stro-
•V" - .Li..
Tussen Knokke en Cadzand kun je er op het strand, langs de waterlijn, op stuiten: haaietanden.
- jfi f-
foto Charles Strijd
ming van het Zwin kans ziet de fossie
len er mondjesmaat uit te spoelen.
Daar vind je dus haaietanden op het
strand èn bij de Verdronken Zwarte
Polder. Want daar is zo'n jaar of acht
geleden het strand opgespoten met
zand waarin fossiele haaietanden zit
ten. „Die zijn echter lang zo gaaf niet
als de tanden die je in de Zwinmon
ding vindt", zegt Riemslag. „De laag
die een aantal jaren geleden voor
zandsuppletie werd aangesproken, is
veel later ontstaan, maar ook toen al
zijn er uitgespoelde haaietanden in
het zand terechtgekomen. Die tanden
hebben toen al klappen gehad en
daarna nogeens in de zandzuiger. Veel
grote tanden in de Verdronken Zwar
te Polder zijn dus beschadigd. Maar
een feit is datje er veel meer van kunt
vinden." Een vindplaats waar de tan
den ook rechtstreeks uit de miocene
laag komen, is de Kaloot bij Borssele,
waar de diepe vaargeul ook gave tan
den uitspoelt. Omdat de oever zo steil
is en het sediment veel slib bevat, ko
men bij Borssele maar weinig tanden
op het strand terecht.
„Het is een soort verslaving", vindt de
bebaarde Brabander, die bij Nieuw
vliet zoekt. „Ik doe het al 30 jaar, vroe
ger bij Cadzand en de laatste jaren
hier. Zonder overdrijven, ik kan er de
hele vakantie mee bezig zijn. Ik moet
er wel bijzeggen datje hele familie het
leuk moet vinden, anders krijg je pro
blemen. Bij ons is gelukkig iedereen
verslaafd, dat gaat van vader op zoon.
Vanmiddag heb ik er zeventien gevon
den. Kleintjes, maar allemaal punt
gaaf."
De familie Graauwmans - ze wonen
allemaal in, of in de buurt van Eindho
ven - zoekt op een zonnige middag
met twaalf man. „We komen hier voor
het vierde jaar met vakantie, altijd in
het voor- en najaar, en we zoeken het
grootste deel van de tijd haaietanden.
Wat wel opvalt is dat ze kleiner wor
den. Andere jaren hadden we er enor
me knapen tussen, nu vinden we voor
al kleintjes."
Ook bevangen door de haaietanden
koorts is de familie Habig uit Dort
mund, een ouder echtpaar met twee
dikke teckeltjes. Hij zoekt op de tradi
tionele manier: lopend met gebogen
hoofd, zij hanteert de zandbakme
thode. Zittend op haar knieën schar
relt ze met de handen door het fijne
schelpengruis en vist er de ene na de
andere haaietand uit. „Weet je wat zo
leuk is? Er is genoeg voor iedereen",
roept mevrouw Habig. „Kijk eens, wat
een mooie, er zitten twee kleine zij
tandjes aan!"
Groter
De verzameling van Corné Riemslag,
voor een deel tentoongesteld in het
Zwinmuseum, telt schitterende, gave
exemplaren. „Ik heb er een enkele bij
van wel tien centimeter. Dat is nog
niks, want er zijn mensen bij me ge
weest die er gevonden hadden van
vijftien centimeter. Je blijft op zoek
naar nog grotere en nog mooiere. Dat
is een verslaving die volgens mij nooit
meer over gaat."
Bij Riemslag in het Zwinmuseum ko
men nieuwe verslaafden vanzelf na
verloop van tijd om alles te weten te
komen over haaietanden. Ze worden
niet teleurgesteld, want in het bezoe
kerscentrum is een speciaal infopa
neel ingericht. Daarin zijn méér fossie
len, ook uit andere tijden, te bewonde
ren. „De zee legt heel veel bloot. Ik
zoek naar botten, mammoetkiezen,
eigenlijk alles wat door de tijd gecon
serveerd is. Haaietanden zijn makke
lijk te herkennen en dat maakt ze tot
een ware toeristische attractie. In dat
opzicht worden ze eigenlijk behoorlijk
onderschat. Ze zouden ieder jaar er
gens zo'n laag zand moeten opspui
ten. Moet je eens kijken hoe de sei
zoensverlenging op gang komt. Want
de haaietandenkoorts heerst het ergst
in de voorjaars- en de herfstvakantie."
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Directeur B.
Moses van de veerdienst Euro
link (Vlissingen-Sheerness)
wordt eind november president
directeur van de veermaat-
schappij Sally Line UK Hol
dings. Volgens Eurolink-woord-
voerder N. Stevens vertrekt Mo
ses om puur persoonlijke rede
nen naar de concurrent. „Dit
heeft geen gevolgen voor Euro
link. Hij laat een bedrijf achter
Adat in een heel goede conditie
Verkeert."
Moses stond aan de wieg van Eu
rolink, dat sinds medio april een
'racht-passagiersdienst onder
houdt tussen Vlissingen en
Sheerness. Voordien vervoerde
het bedrijf alleen vracht onder
de naam Ferrylink.
Eurolink is een dochteronderne
ming van het grote Britse haven
en transportconcern Mersey
Docks and Harbour Company in
Liverpool, dat ook de haven van
Sheerness in bezit heeft. „Wij
hebben de volle steun van Mer
sey Docks", laat Stevens voor al
le zekerheid weten.
De transfer van Moses heeft Ste
vens overigens niet zo verrast.
Hij geeft daarvoor één verkla
ring: „We zitten in de ferry-busi-
ness." Moses' loopbaan getuigt
overigens van weinig honkvast
heid. Hij werkte al voor Olau Li
ne (Vlissingen-Sheerness), Sea-
link en Hoverspeed.
Moses blijft als president-direc
teur van Sally Line UK Holdings
bij Vlissingen betrokken. Sally
Line onderhoudt vanuit Vlissin
gen een vrachtdienst op Dart
ford (onder Londen) en is een di
recte concurrent van Eurolink.
Sally is voorts actief op de lijnen
Ramsgate-Oostende en Rams-
gate-Duinkerken.
Wie Moses opvolgt bij Eurolink,
is (nog) niet bekend. Moeder
maatschappij Mersey Docks
and Harbour Company moet
daarover beslissen.
IAdvertentie
Polo Ralph Lauren presents its
Winter 1995 Menswear Collection.
LANGE V0RSTSTRAAT9S-102. 4461 JR GOES TEL.. (0113
215755.
De soeplepel en het papschuitje (voorgrond) die nu nog deel uitmaken van de Zierikzeese zilver
collectie, verhuizen binnenkort naar hun plaats van herkomst: het Brabantse Boxmeer.
foto PieterHonhoff
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - De gemeente Boxmeer zal de
zilveren soeplepel en het zilveren papschuitje
kopen die zes jaar deel uitmaakten van de Zie
rikzeese zilvercóllectie. Zierikzee lijdt geen
verlies: de Brabantse gemeente legt vijfdui
zend gulden neer voor het zilver en dat was in
1988 ook het aankoopbedrag. Zierikzee ver
keerde tot enige maanden geleden in de veron
derstelling dat de twee lepels in de monumen-
tenstad waren gemaakt. Dat is niet het geval;
Boxmeer blijkt de 'geboorteplaats'.
Een deskundige van veilinghuis Sotheby's,
waai1 de gemeente de historische objecten
kocht, verzekerde destijds dat het zilver uit
Zierikzee afkomstig was. Dit werd afgeleid uit
de Z met het kroontje. Alleen de handtekening
van de meester, CR, viel niet thuis te brengen.
De Boxmeerse vorser H. J. van Cuijck, die
werkt aan een boek over de zilversmeden van
het Brabantse dorp. heeft de waarheid aan het
licht gebracht: het zilver is in 1803 in Boxmeer
gemaakt. Christianus Rijke is de schepper, dit
verklaart de letters CR. De Z blijkt een jaarlet-
ter en geen Zierikzeese keur te zijn.
Blij
Toen de ongelukkige aankoop in Zierikzee aan
het licht kwam. werd een 'brief op poten' naar
Sotheby's gestuurd. Niet om'schade te clai
men, maar om het veilinghuis te behoeden
voor soortgelijke fouten. Tevens maakte het
college van Zierikzee bekend beide lepels te
willen verkopen aan Boxmeer. De Brabantse
gemeente is deze week op dit voorstel inge
gaan. „We zijn er blij mee", verklaart gemeen
tesecretaris W. Scheepens. „We waren toch al
van plan iets meer te doen aan ons museaal be
zit." Volgens Scheepens ontbreekt echter nog
een geschikte expositieruimte in Boxmeer.
K.0E.NLJJAR.M
COR DE JONGE
lv££7je 7&L/M5VJ TU5E5CH/L TütSStN E£N &?6PASt
EAJ&S 6v MtPOeieU&6S &&CA K&jé- J€
een STUK 7DUU/ £V Hi&s 6€N i/'jL fJÊUAUAf/A
xuéfrcr teNHAPjea&j f j fsifé
ze KBNN&N Ml) Htee jL UtCc
BOMMCN en gmauascmtt
//V ruttJTf
Werkstraf voor uitkeringsfraude
MIDDELBURG - De politierechter in Middelburg heeft een 28-
jarige inwoner van Sint Philipsland veroordeeld tot veertig uur
dienstverlening en twee weken voorwaardelijke gevangenis
straf voor uitkeringsfraude. De man had van 21 juni 1993 tot 15
november 1994 betaald werk terwijl hij een ww-uitkering ge
noot. Hij gaf zijn inkomsten aanvankelijk helemaal niet op bij
het GAK. later gedeeltelijk.
Daardoor werd hem twaalfduizend gulden bruto te veel uitbe
taald. die de bedrijfsvereniging van hem terugvordert. Dat
houdt in dat hij maandelijks 300 gulden moet terugbetalen van
zijn inkomen van 1400 gulden. „Ik zat financieel heel moeilijk",
zei de man over de periode dat hij van zijn ww moest rondko
men. De officier van justitie had vier weken gevangenisstraf
geëist.
Meer ruimte voor kleine campings
DEN HAAG - Er komt meer ruimte voor kleine campings. Dat
is een uitvloeisel van de nieuwe Wet op de Openluchtrecreatie.
Het het ministerie van landbouw, dat ook over de openluchtre
creatie gaat. heeft gfisteren bekend gemaakt dat die wet
woensdag (1 november) van kracht wordt.
Tot nu toe mogen alleen boeren als bijverdienste een kleine
camping hebben, tot maximaal tien plaatsen en in het zomer-
hoogseizoen maximaal vijftien. De nieuwe wet geeft gemeen
ten de mogelijkheid om het kleinschalig kamperen ook bij niet-
boeren toe te staan. Overigens is het aan de afzonderlijke ge
meentebesturen zelf of buitenlui ook daadwerkelijk zo'n kam
peerterrein tje mogen beginnen.
Gesloten drugspanden toch 'bezet'
TERNEUZEN - De politie van Terneuzen heeft donderdag
avond vijf mensen aangehouden die in het bezit waren van
drugs en zich de toegang hadden verschaft tot een drugspand
dat op last van de gemeente gesloten was.
Een 20-jarige Axelaar werd aangetroffen in het Pastersbos. Een
hem eerder opgelegd 'binnenstad ver bod' werd voor vier weken
verlengd en hij moest bovendien een boete van 200 gulden be
talen. Een 24-jarige man uit Bredene (B) en een 27-jarige vrouw
uit De Haan werden aangehouden in de Eerste Verbindings
straat. Het duo, in bezit van een kleine hoeveelheid heroine,
kreeg een binnenstadverbod voor vier weken. Dat lot trof ook
een 25-jarige Hagenaar die werd aangetroffen in een op last van
de burgemeester gesloten pandje in de Tweede Verbindings
straat. De man moest ook 200 gulden boete betalen. Ook tegen
een 37-jarige Terneuzense die zich in het huisje ophield werd
proces-verbaal opgemaakt.
Politie betrapt 31 hardrijders
KUIT AART - De politie in Zeeuws-Vlaanderen hield vrijdag
ochtend een controle-actie op de Hulsterweg in Kuitaart. In
totaal passeerden 410 voertuigen de snelheidsmeter, 31 be
stuurders reden te hard. De hoogst gemeten snelheid bedroeg
82 kilometer per uur. Ter plaatse is 50 kilometer per uur toege
staan.
Dieven nemen klok uit 1880 mee
MIDDELBURG - Uit een winkel aan de Lange Delft in Middel
burg is donderdagavond een antieke Amerikaanse schoolklok
gestolen. De klok dateert van 1880 en heeft een waarde van 850
gulden.
van onze verslaggever
GENT - De overheid mag haar
verantwoordelijkheid voor de
regionale televisiezenders niet
ontlopen. Doet ze dat wel, dan
worden de regio-zenders in de
armen gedreven van de com
mercie en die financierings-
vorm biedt nauwelijks garan
ties voor een gezonde toekomst.
Krijgt de commercie het voor
het zeggen, dan is de kans dat re-
gio-tv haar doel - informatie
verstrekking in de ruimste zin
van het woord - voorbijschiet,
levensgroot aanwezig. Alleen
een combinatie van overheids
financiering en financiële in
breng vanuit commerciële hoek
(adverteerders) biedt een solide
basis.
Overigens is de toekomst van re
gio-tv in Nederland vooralsnog
een schimmige. Op dit moment
zenden regionale omroepen tv-
programma's uit in Friesland,
Groningen. Drente en Overijs
sel. De kosten worden gedekt
door een financiële bijdrage van
de kabelexploitanten en de op
brengst van commercials. De
overige provincies doen het nog
zonder regio-tv, al is de introduc
tie van een aantal nieuwe zen
ders nog slechts een kwestie van
tijd. Vanaf volgend jaar wil de
NOS negen regionale omroepen
een uur zendtijd geven op Neder
land 1 of 2.
Zeeland, Flevoland en Utrecht
werden door de NOS - tot grote
woede van Omroep Zeeland èn
het provinciaal bestuur - niet in
de planning opgenomen. NOS-
voorzitter André van der Louw
heeft de omroep en de provincie
inmiddels laten weten dat Zee
land misschien nog mee kan
doen als het provinciebestuur
bereid is het volle pond (een tien
tje extra bovenop de omroepbij
drage) mee te betalen.
Onoverzichtelijk
De NOS is bereid in '96 en '97 een
bedrag van 35 miljoen gulden uit
te trekken voor de dagelijkse
uitzendingen van de regionale
zenders. Vanaf '98 moeten an
dere bronnen worden aange
boord. Volgens directeur Ben
Groenendijk van de Stichting
Regionale Omroep, Overleg en
Samenwerking (ROOS) is de he
le situatie op dit moment nog
erg onoverzichtelijk. „Het is on
doenlijk de huidige situatie te
schetsen, Op het moment dat ik
deze woorden uitspreek, zijn de
schaakstukken mogelijk alweer
verzet", zei hij vrijdag tijdens
een symposium, gewijd aan re
gionale televisie in Nederland en
Vlaanderen, in Gent.
Hoe de regio-tv straks precies
wordt gefinancierd, staat nog
niet vast. Wel is duidelijk dat
voor de commercie een belang
rijke rol is weggelegd. De kabel
exploitanten en dagbladuitge
vers zien volop mogelijkheden.
Walter Etty, lid van het Commis
sariaat voor de Media: „De ka
belexploitanten zien in de regio
nale programmering een prima
middel om de kijkers aan zich te
binden. Dus financieren ze
mee." Ook de uitgeverswereld
zoekt naar samenwerking met
de omroepen in de regio.
In 1998, wanneer de financiële
injectie van de NOS wegvalt,
ontstaat een compleet nieuwe
situatie. Wil de overheid dan nog
enige zeggenschap over de om
roepen hebben, dan zal er geld
op tafel moeten komen, 'Den
Haag' verwacht binnenkort een
beleidsplan van de NOS en
ROOS, waarin ook de rol van de
provincies wordt belicht.
Vlaanderen telt momenteel tien
regionale tv-zenders, die voor
een belangrijk deel afhankelijk
zijn van inkomsten uit reclame.
Een aantal zenders gaat het voor
de wind, maar anderen houden
ternauwernood het hoofd boven
water. Drie zenders drijven voor
namelijk op overheidsgeld.
Combinatie
Tijdens het symposium werd
duidelijk dat ook in Vlaanderen
wordt gedacht aan een combina
tie van overheidssteun en re
clame-opbrengsten. Professor
Herman van Pelt waarschuwde
de Nederlandse regio-tv voor
een al te enge programmering.
„De regionale tv in Vlaanderen
is een landschap vol valkuilen
en obstakels, erg kwetsbaar en
gemakkelijk overhoop te ste
ken." Volgens Van Pelt gaan
veel regiozenders in de fout door
iedere avond opnieuw te vol
staan met het uitzenden van een
journaal ('soms met enige fran
je'), dat vervolgens eindeloos
wordt herhaald. „Er is grote
nood aan verscheidenheid en
schakering. Regio-tv zal - wil ze
overleven - moeten kiezen voor
een brede opzet.
Boetes voor
slechte
verlichting
MIDDELBURG - De politie
Walcheren heeft donderdag
avond in Middelburg 56 bekeu
ringen uitgedeeld aan fietsers en
bromfietsers die geen goede ver
lichting hadden. Dat gebeurde
in het kader van de actie 'Fiets
als een vorst, fiets verlicht'. De
politie had zeven mensen inge
zet om gedurende tweeënhalf
uur te controleren op de Schroe-
weg, de Poelendaelesingel en de
Langevieleweg, De actie van de
politie duurt tot 15 december.
GOES
Terre des Hommes - Terre
des Hommes Goes houdt zater
dag 4 november ter gelegenheid
van het 30-jarige bestaan een
open dag in het INFOM aan de
A. Joachimikade. Ook is er die
dag een rommelmarkt. Om 9.30
uur opent de Goese wethouder
D. W van de Merwe de open dag,
die duurt tot 16.00 uur. De op
brengst van de rommelmarkt is
bestemd voor het jubileumpro
ject: verbetering van de levens
omstandigheden in de sloppen
wijken van Colombo, Sri Lanka.
