Gemengd liggen is gezelliger
Zeelandbrug uur gestremd
T>OE
ITT
'N DAG
Leerkrachten vrezen
faillissement van
school Oude Tonge
Borsele klaar voor
de strijd met het
rijk over de WOV
zeeland
lezers schrijven
ZATERDAG 7 OKTOBER 1995
13
van onze verslaggever
Marcel Modde
TERNEUZEN - Vrouwen zeuren over
het algemeen minder en mannen ge
dragen zich niet zo macho, is de erva
ring van verpleger Leon Calle. Het
maakt de arbeid op de afdeling B2 in
terne/cardiologie van het Terneuzen-
se streekziekenhuis De Honte er al
leen maar makkelijker op. Gemeng
de verpleging, een verschijnsel dat
praktisch door iedereen als de meest
normale zaak van de wereld wordt
beschouwd, maar toch pas de laatste
jaren druppelsgewijs z'n opgang
vindt.
Kamer 9 ademt direct bij het over
schrijden van de drempel gezelligheid
uit. Het ruikt er zelfs niet naar een zie
kenhuis! De vier hartpatiënten ma
ken het beste van hun situatie. Cor de
Beer uit Terneuzen ligt bij het raam.
Hij heeft de dekens verruild voor een
soepel trainingspak. Zijn tijdelijke
buurman (eveneens veertiger), de
Bressiaander Tonny Schipper, hangt
met één been opgetrokken en een arm
achter het hoofd ontspannen in de
kussens. Schuin tegenover hem ligt
Petrus Baert, 79 jaar, woonachtig in
Zuiddorpe en immer goedlachs, in een
frisse pyjama.
Hun 79-jarige kamergenote uit
Hengstdijk wacht, volledig gekleed,
in een stoel op haar bezoek. Ze maakt
graag een wandelingetje over de gan
gen, maar niet in een ochtendjas. Dat
hoort niet, vandaar. Tien dagen gele
den werd ze opgenomen in De Honte.
Kamer 9 was toen nog het domein van
vrouwen. Eén van hen verhuisde naar
een andere afdeling en een man kwam
er voor in de plaats. De mevrouw uit
Hengstdijk zei niets, ook al werd haar
niet om toestemming gevraagd, geeft
ze aan.
„Ik zou niet gaarne bezwaar maken."
Ze vindt het wel best zo. „Die man
daar", ze knikt in de richting van De
Beer, „is stukken gezelliger dan de
vrouw die er voor hem lag." Wat een
duidelijk verschil is tussen een kamer
met alleen maar vrouwen of ge
mengd? „Mannen zijn veel behulpza
mer! Hier, moet je m'n bed zien. Dat
hoofdeind kan ik nooit alleenig om
hoog krijgen. Die man staat gelijk
voor me klaar. Voor zoiets roep ik
geen verpleegster hoor. Die hebben
het al druk zat."
Schuiven
Bijna een jaar geleden vroeg en kreeg
het B2-personeel van De Honte toe
stemming om te beginnen met het ex
periment. Naar voorbeeld van streek
ziekenhuis Walcheren en diverse an
dere Nederlandse hospitalen. De re
den van de aanvraag was puur prak
tisch. In de oude situatie kon het bij-
Petrus Baert uit Zuiddorpe en zijn tijdelijke buurvrouw uit Hengstdijk wachten op het bezoekuur.
voorbeeld gebeuren dat op een vrou
wenzaal (een kamer met vier bedden)
nog één plaats over was. Moest er een
man worden opgenomen, dan werd er
gens op de afdeling een vrouw uit een
éénpersoonskamer geplukt en op zaal
geparkeerd.
Nu hoeft al dat heen en weer geschuif
niet meer zo nodig, leggen projectbe
geleidster Ankie de Bakker en hoofd
klinische zorg Marianne de Blok uit.
Tenzij de patiënt zelf nadrukkelijk
aangeeft geen trek te hebben in ver
pleging naast iemand van de andere
sekse. Met name hoog-b'ejaarden en
•jonge ongehuwden horen tot die
groep, aldus De Bakker. Voor hen zijn
altijd kamers beschikbaar voor een
gescheiden verblijf.
„Wanneer het even niet anders kan,
bij een spoedopname bijvoorbeeld,
dan bestaat er na een poosje de gele
genheid tot verhuizing. Maar de erva
ring leert dat de meeste mensen er
achteraf geen probleem van maken",
zegt De Blok. „Ze zijn al lang blij dat
ze terecht kunnen. Ik weet niet beter
dan dat op de intensive-care altijd al
gemengde verpleging is geweest. Op
de één of andere manier kon dat nooit
op de overige afdelingen. Dat is in de
grijze historie zo gegroeid. Eerst had
je hele afdelingen voor alleen maar
mannen of vrouwen, later mochten ze
al samen op de zelfde verdieping en
langzaam maar zeker verwatert ook
dat aparte kamer idee."
Plotselinge verhuizingen, vaak mid
den in de nacht, omdat een bed in een
één- of tweepersoonskamer nodig is
voor iemand anders, horen nagenoeg
tot het verleden. De Bakker: „Het kon
gebeuren dat mensen drie, vier keer
naar een andere kamer moesten.
Steeds maar schuiven. En dan wilde
er wel eens spulletjes kwijtraken. Pan
toffels of een gebitsbakje..."
Het experiment is dus aangeslagen,
luidt de conclusie, rijp om - naar eigen
inzicht van de betreffende afdelings
hoofden - te worden uitgebreid over
alle geledingen in De Honte en het
Oostburgse Antoniusziekenhuis. De
psychiatrische vleugel, de kraamka
mers en de urologie uitgezonderd. Bij
komend voordeel is de extra aan
dacht voor de privacy van de patiën
ten. Nadrukkelijker dan voorheen
wordt het gordijn rond het bed dicht
getrokken, wees de evaluatie uit, on
verwachte excessen in de praktijk
daargelaten.
In B2-kamer 7 wacht een patiënte van
middelbare leeftijd uit Hulst die dag
op haar ontslag uit het ziekenhuis. De
Hulsterse en haar kamergenote kre
gen onlangs gezelschap van een hoog
bejaarde man. Moeite hebben ze daar
niet mee, alleen, 'hij moet nog al
vaak', zegt ze zacht tegen verpleger
Leon Calle. „Met de fles dus, want de
wc is voor hem te ver. Wij zouden ons
gordijn dicht doen, maai' hij vergeet
dat negen van de tien keer. Toch wel
wel een beetje gênant. Ja, je weet bij
zo'n geval toch echt niet waar je moet
kijken! Maar verder is het zo'n man
foto Peter Nicolai
neke hoor", vervolgt de Hulsterse op
normale geluidssterkte. In de lucht
maakt ze maakt een dik duimgebaar.
„Een schat van een man. Moet je hem
daar nou zien liggen."
Calle en De Bakker glimlachen om de
situatie. Alledaagse dingen. „Of je nu
vier vrouwen, mannen of van alles wat
door elkaar op een kamer legt. van die
kleine ergenissen zijn er altijd. Dit
mag natuurlijk niet gebeuren, daai
zal die meneer even op worden aange
sproken. Thuis doe je dat ook niet in
een kamer met visite."
Terug in kamer 9. Het bezoek stroomt
binnen. Handen worden geschud,
zoengesmak weerkaatst tegen de wit
te wanden. In de hal klapt de band
van een rolstoel. Een verpleegster
kijkt verschrikt naar de computer
achter de balie, beducht op kortslui
ting. Mevrouw de Baert zet zich naast
het bed van haar door een hartaanval
getroffen Petrus. Wat zij er nou van
vindt dat hij in gezelschap van andere
vrouwen de nacht doorbrengt, speelt
de 79-jarige Zuiddorpenaar slim de
vraag door. „Ik?", antwoordt ze. „Pri
ma! Als hij zich er goed bij voelt. Ver
andering van spijs doet eten..."
wan onze verslaggever
OUDE TONGE - Op de Samen
werkingsschool voor middel
baar beroepsonderwijs in Oude
Tonge is grote onrust ontstaan.
Het personeel vreest dat de
school failliet gaat, nu het
Schoolbestuur blijft weigeren
de overeengekomen fusie met
het Rotterdamse Albeda Colle
ge te bekrachtigen.
llinister Ritzen gaf de Samen-
erkingsschool afgelopen
laand opdracht alsnog, en met
rugwerkende kracht, met het
Ibeda College in zee te gaan.
ij gaf de school daar tot 1 okto-
erde tijd voor, en kondigde aan
at de financiering van de
chool op die datum zou worden
topgezet wanneer aan zijn eis
gehoor zou worden gege-
'en.
n plaats van in te gaan op de mi-
ïisteriele eis. sloot het bestuur
San de Samenwerkingsschool
ffl intentie-overeenkomst voor
■fusie met een andere Rotter
damse school: het Zadkine Col-
;e. De minister maakte daarna
duidelijk daar geen genoegen
mee te nemen, zodat de financie
ring van de school nu op losse
.schroeven staat.
Het personeel van de Samen
werkingsschool vreest dat het
conflict er toe leidt dat de school
binnen afzienbare tijd niet meer
in staat is salarissen te betalen.
De onderwijsbonden overwegen
ihu via een kort geding alsnog de
door de minister gewenste fusie
met het Albeda College af te
dwingen. Volgens woordvoerder
Cogels van de onderwijsbond
KOV zijn de ongeveer twintig
leerkrachten het daar unaniem
mee eens.
Voet bij stuk
Tijdens een bijeenkomst van be
stuur en personeel werd vrijdag
middag duidelijk dat het school
bestuur voet bij stuk wil houden.
„Albeda is voor ons een gesloten
hoofdstuk", bevestigt bestuurs
voorzitter H. van der Munnik
(burgemeester op Tholen) des
gevraagd.
Er is bijna twee jaar lang aan een
fusie met het Albeda College ge
werkt. Tot verbijstering van alle
andere betrokkenen, haakte het
bestuur van de Samenwerkings
school op het allerlaatste mo
ment af. Volgens Van der Mun
nik was bij zijn bestuur gaande
weg een gebrek aan vertrouwen
ontstaan in de mogelijkheid om
de Samenwerkingsschool te Ou
de Tonge. als onderdeel van het
Albeda College, in stand te hou
den en zo mogelijk te versterken.
Sterk
Van der Munnik vertrouwt er op
dat de minister alsnog zal inbin
den. Zo niet, dan denkt hij juri
disch sterk te staan. De minister
kan de bekostiging volgens hem
niet abrupt stopzetten. Maar
KOV-woord voerder Cogel. die
de belangen van het personeel
behartigt, is daar allerminst ge
rust op.
De school in Oude Tonge telt
ruim driehonderd leerlingen,
voor een deel afkomstig uit
Noord-Zeeland. Ze worden er op
geleid voor administratieve be
roepen. In een brief aan de vaste
kamercommissie voor onderwijs
heeft het bestuur van de Samen
werkingsschool begrip voor de
situatie gevraagd.
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - De Zeelandbrug is vrijdagmiddag ruim een uur
voor verkeer gesloten geweest omdat de brug - aan Schouwse
zijde - niet meer naar beneden kon door een storing.
Nadat enkele zekeringen waren vervangen kon het verkeer, dat
werd omgeleid via de Oosterscheldekering, rond drie uur zijn
weg vervolgen. Volgens de politie hebben zich geen problemen
voorgedaan. „In de zomer was het wel anders geweest."
Van filevorming was nauwelijks sprake, licht brugwachter P.
Lems toe. „De meeste auto's zijn omgekeerd. Alleen enkele
vrachtwagens hebben gewacht." Het komt 'heel weinig" voor dat
de Zeelandbrug door een storing of ander ongemak niet voor het
verkeer toegankelijk is. stelt Lems ..Ongeveer eenmaal in de
twee jaar Aan beide kanten van de brug stonden politie-agen-
ten om de weggebruikers te waarschuwen. foto Pieter Honhoff
IC<?ELN JJAELM
pat wij IN E£N CRIMINELE FZOVINCIE Lt\ZEN, ZIEJE
wee* eens aan OE wAPEN&coFurr VIE AXELSE
P°LITIEP£KAK. cfmToxA'ihier&uSfzer IN VUSSINÓEH
tiEBBEMZE VJOZVE ZEKEKHEIP ToOi MM&TE&EN
COR DE JONGE
Agent gewond bij aanhouding
VLISSINGEN - De aanhouding van een verdachte van auto
diefstal heeft donderdagnacht in Vlissingen tot rake klappen
geleid. Een politie-agent raakte daarbij gewond aan het ge
zicht. Naar aanleiding van een signalement kon de politie op de
Alexander Goghelweg in Vlissingen een 21-jarige man uit Zie-
rikzee aanhouden die er van werd verdacht eerder die nacht
een auto te hebben gestolen in Vlissingen. Een tweede ver
dachte wist te ontkomen. De aangehouden man is in verzeke
ring gesteld De gestolen auto is overigens nog dezelfde nacht
in Koudekerke aangetroffen.
Gedeputeerde: voetveer komt er
MIDDELBURG - Met vreugde, nog verschillende vragen over
onduidelijkheden en een borreltje reageerden de Zeeuwse sta
ten vrijdag op het besluit van de ministerraad om de Wester-
scheldetunnel aan te leggen. J Ramondt (CDA) en W. Kolijn
(SGP) vonden dat het kabinet eindelijk zijn verantwoordelijk
heid genomen heeft Volgens D Holtkamp (PvdAi kwam de
reddingboei van het kabinet juist op tijd. Hij wilde wel weten
hoe het met het voetveer zit J. de Zeeuw (D66> waarschuwde
tegen al te rooskleurige prognoses en ging er van uit dat alle
afspraken met de gemeente Borsele woren nagekomen Gede
puteerde ing J I. Hennekeij (WD, verkeer en waterstaat) ant
woordde dat heel wat zaken nog verder met het Rijk uitge
werkt moeten worden. Het voetveer komt er gewoon, liet hij
weten.
Toeristen van bagage beroofd
OOSTKAPELLE - Vier Duitse toeristen zijn vrijdagmiddag op
de Duinweg in Oostkapelle al hun bagage kwijtgeraakt. De
vier vrouwen, die op het punt stonden naar huis terug te keren,
hadden hun rugzakken even in een auto bij de duinovergang
achtergelaten. Bij terugkomst merkten ze dat de rugzakken
waren gestolen. De auto was opengebroken.
Ruim 20 miljoen voor Interreg II
MIDDELBURG - De Europese Unie steekt in vijfjaar tijd bijna
23 miljoen gulden in een nieuwe serie grensoverschrijdende
projecten in Zeeland en Vlaanderen. Gedeputeerde L. Cop-
poolse (CDA. coördinatie Europese aangelegenhedeni vertel
de de staten van Zeeland vrijdag dat de Europese Commissie
het zogenaamde operationeel programma voor Interreg II
heeft vastgesteld.
Doel van Interreg is samenwerking op sociaal-economische ge
bieden over de binnengrenzen van de Europese Unie heen te
versterken. De nadruk van Interreg I lag vooral op het econo
mische aspect. Coppoolse vertelde dat het de bedoeling is dat
bij Interreg II de sociale dimensie nadrukkelijk aandacht
krijgt. Hij nodigde indieners van projecten uit daarvan vooral
gebruik te maken.
Zeeland moet zelf jaarlijks 350.000 gulden aan Interreg II bij
dragen. SGP, GroenLinks en Delta Anders verklaarden zich
tegen. Ze vonden dat ze te weinig greep hebben op de projecten
die zullen worden uitgevoerd.
P. M. Woudstra uit staten
MIDDELBURG - Er bestaat geen verband tussen het vertrek
van P. M. Woudstra van Delta Anders uit provinciale staten en
het positieve besluit van het kabinet over de Westerschelde-
tunnel. Met die woorden begon commissaris van de koningin
drs W. T. van Gelder vrijdag zijn afscheidsspeech tot het ver
trekkende statenlid. Hij vond dat Woudstra, die sinds 1991 in
de staten zit, zijn stempel op de provinciale politiek heeft gezet.
De scheidende politicus, hij stopt er mee in verband met zijn
benoeming als journalist bij Omroep Zeeland, merkte op dat
hij het lang niet altijd met zijn collega-statenleden eens was,
maar ze toch heeft leren te waarderen. M. Wiersma uit 's Heer
Hendrikskinderen volgt hem op.
van onze verslaggever
NIEUWDORP - Het gemeente
bestuur van Borsele staat klaar
om een nieuwe strijd aan te
gaan met als aanleiding de Wes-
terscheldetunnel. Deze keer zal
die strijd gaan tussen de ge
meente en het rijk. Borsele is
benieuwd hoe de overdracht
tussen provincie en rijk van het
tunnelproject gestalte krijgt en
wat daarvan de daadwerkelijke
consequenties zijn. Dat maakte
de Borselse burgemeester drs
J. L. M. Mandos vrijdag duide
lijk op een bijeenkomst van de
vereniging Stadswerk in
Nieu w-dorp.
Mandos was in zijn rede niet op
timistisch. Volgens hem ont
breekt het aan een integraal
rijksbeleid, zeker daar waar dat
beleid via verschillende secto
ren binnen één gemeente te
recht komt. Mandos- „Daar
schort het nogal eens aan." Hij
verweet het rijk dat het in het
verleden geen oog heeft gehad
voor de enorme impact van de
gevolgen van bepaalde rijks
maatregelen. Hij dacht daarbij
aan kernenergie, opslag van ra
dio-actief afval en de inpassing
van grootschalige ontwikkelin
gen als Vlissingen-oost in het
Waardevol Cultuur Landschap
van de Zak van Zuid-Beveland.
Borsele wordt dan nog eens ex
tra gepakt, zo bleek uit zijn
woorden, door de zeer negatieve
effecten van de herverdeling van
het Gemeentefonds voor deze
gemeente. Dat heeft een direct
verband met de specifieke situa
tie waarin Borsele zich bevindt.
Ala-het rijk een dezer dagen, als
gevolg van de overdracht van de
Westerscheldetunnel van pro
vincie naar rijk. contact op
neemt met Borsele dan zal de ge
meente proberen te komen tot
een integraal beleid voor het ge
bied Sloerand. Precies zoals dat
ook is verwoord in het conve
nant dat over dit onderwerp met
de provincie is afgesloten.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC verschenen berichten,
artikelen ot commentaren. De reactietijd beloopt uiterlijk 7 dagen Open brieven,
oproepen, gedichten en anonieme Inzendingen worden niet geplaatst. Bijdragen
mogen niet langer zijn dan 250 woorden De redactie behoudt zich het recht voor
inzendingen te bekorten. Over geweigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd
Vrijmetselarij
Wie de bespreking van het boek
je 'La Compagnie Durable' in de
PZC van 29 september leest,
komt niet veel begrip voor de
vrijmetselarij tegen. De geschie
denis van de Loge wordt er wel
aangehaald. Maar ik zou als
krantelezer willen weten wat er
in het boek staat. Opmerkingen
als „De pret (vreugde over de in-
wyding) mag dus niet worden
bedorven, en daarom moeten
Van Kempen en Herbers ide au
teurs) om de hete brij heen draai
en". Welke brij? Het staat er dui
delijk: „Men zou de vrijmetsela
rij een vorm van humanisme
kunnen noemen."
Ook wordt duidelijk gesteld dat
het geheim van vrijmetselarij zit
m de beleving die individuele le
den hebben aan de bijeenkom
sten in de loge. Het geheimzin
nige stamt uit de tijd dat een lid
maatschap riskant was vanwege
het verbod op de organisatie.
Uit het stuk van Bosboom
spreekt onwil om zich te verdie
pen in achtergronden, in symbo
len, in historie. Ik behoor niet tot
de vrijmetselaars. Maar ik heb
me bezig gehouden met hun uit
gangspunten. Ze staan bijvoor
beeld voor tolerantie en respect
voor de medemens.
Iedereen tegenwoordig weet dat
vrijmetselaars een meer open
gezelschap zijn geworden. Ten
slotte hebben vrijmetselaren
honderden jaren geleden onder
achterdocht, haat en onbegrip.
Zo'n recensie staat in feite in die
lijn. Bovendien heeft de recen
sent niemand een dienst bewe
zen. Hoogstens geeft hij zichzelf
het bekende brevet van onver
mogen. En de vrijmetselaars?
Die gaan rustig verder Ze heten
tenslotte niet voor niets 'De
Duurzame Maatschappij".
Dr P. L. Schoonheim
Vlissingsestraat 10
Middelburg
Voorlichtingsdagen
Universiteit Twente
26 28 oktober 1995
S
Bel: 053 489 24 03
