flfïNCIIi
OURANT
Basisonderwijs moet beter
Dodental Dinar blijft stijgen
h\y.
ff
fj -
Frankrijk testte kernkop
voor nieuwe onderzeeër
4 WEKEN
2 Li
Neumann wellicht
trainer Feyenoord
Omnummering
Betere bemiddeling
voor laatste lichting
dienstplichtigen
Meerderheid Kamer achter plan extra investering van 100 miljoen
Kamer: rem
op vrijer
openbaar
vervoer
r
f
.- f Éj
Omnummerboekje
16 en 17
Alleen in VS schikking
over borstimplantaten
VOOR 14,25
Enige tijd regen
Half tot zwaar bewolkt en regen. Later
opklarend en een regen- of onweers
bui. Matige later vrij krachtige ivind
uit zuid. Temperatuur 19 graden.
ar 238e jaargang no. 233
Dinsdag 3 oktober 1995
Losse nummers 1,50
DE GROOTSTE
elk uur een wervelende (bruids)modeshow
OKTOBER
18 19 20
22
VAN ZEELAND
op de 6e gezinsbeurs WONEN WENSEN
ZEELANDHALLEN GOES
Jury in zaak
Simpson heeft
oordeel klaar
van onze correspondent
LOS ANGELES - Tot verbijste
ring van alle betrokkenen en
heel toekijkend Amerika heeft
de jury in de zaak tegen O.J.
Simpson maandag niet meer
dan ruim drie uur nodig gehad
om tot een oordeel te komen
over de schuld of onschuld van
de voormalige football-ster.
Maar het vonnis van de twaalf
koppige jury zal pas vanavond
om zes uur Nederlandse tijd
worden bekendgemaakt, omdat
Simpsons hoofdverdediger
Johnnie Cochran noch open
baar aanklaagster Marcia
Clark maandag in Los Angeles
aanwezig waren.
De volstrekt onverwachte snelle
besluitvorming van de uit tien
vrouwen en twee mannen be
staande jury zorgde maandag
avond voor een opgewonden
stemming in Los Angeles. Het
oordeel van de jury is op papier
gesteld en in een verzegelde en
veloppe gedaan. Die zal van
daag worden geopend, waarna
rechter Lance Ito het vonnis zal
voorlezen. De politie in Los An
geles is in staat van opperste pa
raatheid gebracht om voorbe
reid te zijn op ongeregeldheden.
Deskundigen braken zich met
een het hoofd over de vraag of
deze snelle werkwijze van de ju
ry duidt op een 'schuldig' of een
'onschuldig' voor de zwarte
sportheld en Filmster aan de
dubbele moord op zijn ex-vrouw
Nicole Brown en haar vriend
Ron Goldman. Simpson houdt
zijn onschuld vol en er zijn ook
geen getuigen of direct bewijs
materiaal van zijn rol. De aan
klagers hebben echter stapels
indirect bewijsmateriaal bij de
jury op tafel gelegd.
Volgens diverse juristen kan het
snelle besluit alleen maar op
'schuldig' duiden. Het staat in
elk geval vast dat het proces niet
- zoals gevreesd was - zal uitlo
pen op een mislukking omdat de
jury het niet eens kon worden.
DEN HAAG (GPD) - Een brede
meerderheid in de Tweede Ka
mer lijkt te vinden voor een ex
tra investering van 100 miljoen
gulden in het basisonderwijs.
Tijdens een vergadering van de
onderwijscommissie uit de Ka
mer steunden gisteren de verte
genwoordigers van de vier gro
te partijen en de kleine christe
lijke fracties het voorstel voor
die financiële injectie, die eer
der door PvdA-fractievoorzit-
ter Wallage was geopperd.
Het extra geld zou vooral ge
bruikt moeten worden voor het
aanstellen van onderwijs-assis-
tenten in de lagere klassen van
de basisschool. Staatssecretaris
Netelenbos wees de kamerleden
erop dat het geld buiten de on
derwijsbegroting gevonden
moet worden. ..Zoniet, dan heb
ben we een zeer ernstig pro
bleem. Premier Kok mag het een
sympathiek voorstel noemen,
maar daarmee is het geld er nog
niet."
Knelpunten
De Tweede Kamer maakt zich
zorgen over de knelpunten die
het Cito heeft gesignaleerd in
het basisonderwijs. Het taalon
derwijs is beneden de maat en
met name in de 'onderbouw' dijt
het leerlingenaantal als gevolg
van permanente instroom van
onderaf vaak uit tot onaan
vaardbare proporties. Vooral
dat laatste staat haaks op de
doelstelling om leerlingen zo
veel mogelijk individueel te be
geleiden.
De taalachterstand wil de Ka
mer onder meer aanpakken door
het instellen van een expertise-
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer heeft gisteren vrij on
verwacht een rem gezet op de
plannen van het kabinet om
stads- en streekvervoerbedrij-
ven onderling te laten concurre
ren om de gunst van de reiziger.
Vooral de coalitiepartijen
PvdA, VVD en D66 bleken pro
blemen te hebben met de plan
nen.
De regeringsfracties willen dat
er eerst duidelijkheid komt over
de gevolgen die de 'marktwer
king' voor het personeel heeft.
Ook moet er iets gedaan worden
aan de monopoliepositie van
streekvervoerder VSN. Gebeurt
dat niet, dan gaat de hele opera
tie wat de WD betreft niet door.
De partijgenoten van minister
Jorritsma (verkeer en water
staat) vinden dat de VSN-groep
opgesplitst moet worden in on
geveer tien bedrijven. Anders
zou concurrentie onmogelijk
zijn, zo liet WD-woordvoerder
Remkes weten.
Doel van het kabinetsvoorstel is
zowel het aantal reizigers in het
openbaar vervoer met 8 a 15 pro
cent te verhogen, als de kosten
te verlagen. In 2004 zou vijftig
procent van de kosten uit de ex
ploitatie moeten komen. Het ka
binet hoopt dat de concurrentie
de bedrijven dwingt tot meer ef
ficiency en klantvriendelijkheid.
Om de bedrijven 'scherp te hou
den' krijgen ze slechts voor vijf
jaar het recht het openbaar ver
voer te verzorgen in een bepaald
gebied.
Koelkasten
De Kamer toonde zich gisteren
absoluut niet overtuigd van de
werking van het concurrentie
model in het openbaar vervoer.
„Het gaat niet om koelkasten of
televisies", zo hield PvdA'er Van
Gijzel minister Jorritsma voor.
De fractiewoordvoerders signa
leerden tal van problemen. De
concessie van vijf jaar betekent
steeds opnieuw onzekerheid
voor het personeel. Banken zou
den bovendien problemen heb
ben met kredietverlening op die
basis. Twijfels waren er ook over
de kundigheid bij gemeenten,
provincies en samenwerkende
gemeenten om zelf concessies
aan te besteden. In totaal zou
het openbaar vervoer in 55 ge
bieden apart aanbesteed moe
ten worden.
Bovendien acht de Kamer het ri
sico groter dat slecht renderen
de lijnen onder een commercië
ler werkend busbedrijf worden
opgeheven.
DINAR (AP) - In Turkije hebben red
dingsbrigades gisteren een aantal slacht
offers geborgen van onder het puin van
huizen en flatgebouwen die zondag door
een aardbeving met de grond gelijk wer
den gemaakt. Het dodental was gisteren
opgelopen tot 63, maar er zullen zeker
nog meër lichamen worden gevonden.
Tien mensen werden gisteren levend te
voorschijn gehaald. De aardbeving, met
een moment-magnitude van 6, heeft bijna
de helft van alle gebouwen verwoest in Di
nar, een plaats met honderdduizend inwo
ners op 320 kilometer afstand ten zuidwes
ten van Ankara. Ongeveer tweehonderd
mensen raakten gewond.
Het relatief lage dodental volgens auto
riteiten zal het oplopen tot ongeveer hon
derd was waarschijnlijk te danken aan
het feit dat veel mensen buiten waren
gaan slapen, nadat zich vorige week
woensdag al een matige aardbeving had
voorgedaan die werd gevolgd door na
schokken.
Ook na de nieuwe beving werden de hele
nacht door zo'n 43 naschokken gevoeld.
A eo"
A -o
Wim van Hanegem.
ROTTERDAM (GPD) -
Voorzitter Jorien van den
Herik wil zo snel mogelijk
de opvolger van Wim van
Hanegem presenteren. Van
Hanegem besloot gister
morgen na een lang gesprek
met Van den Herik te bre
ken met Feyenoord.
Herbert Neumann is de be
langrijkste kandidaat om
Wim van Hanegem op te vol
gen. De 41-jarige Duitser, die
drie seizoenen bij Vitesse
werkzaam was en een
blauwe maandag technisch
directeur van Anderlecht
was, is op dit moment zonder
club. Hij geniet de voorkeur
boven Leo Beenhakker, die
vandaag bij zijn Turkse
werkgever Istanbulspor
hoort of hij op straat wordt
gezet.
Herbert Neumann was als
speler actief bij FC Köln
(Duitsland). Udinese. Bolog
na (allen Italië). Olympiakos
Piraeus (Griekenland) en
Chiasso (Zwitserland). Bij
die laatste club begon hij in
1986 zijn trainerscarrière. In
1991 ging hij aan de slag bij
FC Zurich, waarna hij in de
zomer van 1992 een contract
tekende bij Vitesse. Met de
Arnhemse club boekte hij
prima resultaten. Ander
lecht werd afgelopen zomer
zijn nieuwe werkgever, maar
na vier wedstrijden stond hij
daar al weer op straat. Vol
gens Neumann heeft hij in
Brussel nooit een eerlijke
kans gehad.
Mocht Neumann afvallen als
kandidaat dan zit Leo Been
hakker op het vinkentouw.
Beenhakker zit op dit mo
ment nog vast aan Istanbul
spor, maar daar staat zijn
positie ernstig ter discussie.
zie ook pagina 23
PARIJS (AFP/DPA/RTR) - Het
Franse leger heeft met de kern
proef van zondagavond in de
Stille Zuidzee een TN-75 kern
kop getest, waarmee de volgen
de generatie kernonderzeeers
wordt uitgerust. Dit is uit mili
taire bronnen in Parijs verno
men. De explosie bij het atol
Fangataufa had een kracht die
zes maal zo groot was'als die
van de bom die Hiroshima ver
woestte. De mogelijk zwaarste
test van de reeks die Parijs wil
uitvoeren, had een kracht van
circa 100 kiloton.
Veel landen hebben woedend ge
reageerd op de proef, maar Pa
rijs is daarvan niet onder de in
druk. Het Franse veiligheidsbe
leid is gebaseerd op afschrik
king. „Het besluit een beperkt
aantal proeven te hervatten,
verspreid over een zeer beperkte
periode, had zuiver tot doel de
Franse veiligheid te garande
ren". zei de Franse minister van
buitenlandse zaken. Hervé de
Charette. in Luxemburg, waar
hij met zijn EU-collega's verga
derde. Parijs zal het verdrag dat
kernproeven verbiedt onderte
kenen zodra de proeven achter
de rug zijn. herhaalde hij.
Op het Franse televisiejournaal
kwam het onderwerp na de rel
len bij Lyon. verscherpte veilig
heidsmaatregelen in het hele
land en het weerbericht.
De TN-75 kernkoppen zullen
worden gemonteerd op M-45 ra
ketten. Vier nieuwe onderzeeërs
van de Triomphant-klasse. die
vanaf 1997 operationeel moeten
zijn. worden elk met 16 M-45 ra
ketten uitgerust. Elke raket zal
op zijn beurt zes kernkoppen
hebben. De onderzeeboten kun
nen op meer dan zesduizend ki
lometer van hun doel schieten.
De TN-75 moet eerst getest wor
den, voordat computer-pro
gramma's worden ontwikkeld
om kernexplosies te kunnen si
muleren na afsluiting van deze
reeks proeven die tot mei zal du
ren. De theorie van afschrikking,
een geesteskind van generaal De
Gaulle, houdt in dat de onder
zeeërs en hun verwoestende ar
senaal nooit zullen hoeven te
worden gebruikt. ..Niemand be
dreigt Frankrijk vandaag de
dag. Maar wie weet wat de situa
tie over tien of twintig jaar zal
zijn?" zegt een van Frankrijks
grootste strategische experts,
de gepensioneerde kolonel Jean-
Louis Dufour.
Vooral Japan. Australië en
Nieuw-Zeeland hebben woe
dend gereageerd. Zij riepen de
Franse ambassadeur op het
matje. Ook de Verenigde Staten,
tevens een kernmogendheid.
hadden kritiek op de proef en
Moskou zei de test, „diep te be
treuren". Een aantal Europese
ministers zei ook teleurgesteld
te zijn. terwijl in veel landen Pa
rijs van „arrogantie" werd be
ticht.
De milieu-beweging Green
peace, die met haar anti-nu
cleaire programma niet heeft
kunnen voorkomen dat de proe
ven werden uitgevoerd, drong er
bij de Amerikaanse president
Clinton op aan zijn Franse col
lega Chirac een halt toe te roe
pen. Greenpeace wendt zich nu
meer en meer tot de Europese
landen en Japan, opdat die hun
protesten opvoeren. ..Clinton
zou die verdomde telefoon toch
kunnen oppakken om Chirac op
te bellen en er in twee minuten
een einde aan te maken", zei Da
vid McTaggart, een van de
grondleggers van demilieubewe-
gjng.
De veel kleinere eerste onder
zeese proef bij het atol Mururoa
leidde begin september tot rel
len op het Franse eiland Tahiti.
Meer dan achthonderd Franse
gendarmes zijn nu naar Tahiti
gestuurd om een herhaling van
de gewelddadigheden van vo
rige maand te voorkomen.
De derde kernproef zou voor
„begin november" op het pro
gramma staan.
zie ook pagina 5
centrum Nederlandse Taal. een
wetenschappelijk instituut dat
de toepassing van diverse onder
wijsmethoden in het onderwijs
begeleidt. Het probleem van te
grote klassen en daarmee van de
onmogelijkheid van 'onderwijs
op maat' kan volgens de Kamer
worden opgelost door het aan
stellen van onderwijs-assisten-
ten: goedkopere leerkrachten,
die het reguliere onderwijzend
personeel 'een paar extra han
den kunnen geven'.
Nog onduidelijk is aan welke ei
sen onderwijs-assistenten moe
ten voldoen en welke loopbaan
ontwikkelingen er voor hen mo
gelijk zijn. Netelenbos "zal daar
over voor het eind van het jaar
duidelijkheid verschaffen.
Het verkleinen van de klassen is
geen optie, zo hield Netelenbos
de kamerleden voor. „Ik wijs u
erop dat het verkleinen van alle
klassen op de Nederlandse ba
sisscholen met één leerling 200
miljoen per jaar kost."
Wachtgelders
Een voorstel van J. Rijpstra
(WD) om wachtgelders met be
houd van uitkering (en sollicita
tieplicht) te laten bijspringen in
het basisonderwijs, noemde Ne
telenbos nauwelijks een oplos
sing. „Het aantal wachtgelders
is relatief klein en we weten dat
de belangstelling om op vrijwil
lige basis te assisteren ook klein
is."
De Abop, de grootste onderwijs
bond. liet gisteren weten, ver
heugd te zijn over een mogelijke
extra investering van 100 mil
joen. De bond ondersteunde de
visie dat de middelen gebruikt
moeten worden voor het aan
stellen van onderwijs-assisten
ten. Alleen op die manier kan
volgens de Abop de werkdruk in
het basisonderwijs worden ver
minderd.
Man bekent
dodelijk schot
bij verkeersruzie
BEVERWIJK (ANP) - Een 20-ja-
rige man uit Amsterdam heeft
maandag bekend zondag tijdens
een ruzie in Beverwijk een 26-ja-
rige plaatsgenoot te hebben
neergeschoten. De achtergrond
van het conflict blijkt een po
ging, vanaf een parkeerplaats
langs de Randweg, in te voegen
in een langzaam rijdende file.
Eerder meende de politie dat de
onenigheid voortkwam uit strijd
om een lege parkeerplaats.
10 oktober 1995
ctt tol«com
Heel Nederland bereidt zich voor op de operatie 'Omnummering'.
Met omnummergidsen, -tabellen, 'numcidator'-rekenmachientjes en
computerdiskettes. Op 10 oktober krijgt iedereen een tiencijferig te
lefoonnummer en dat zullen we iveten ook. Vandaag in de PZC meer
over het hoe en waarotn, de financiële gevolgen en de reacties.
Vermomde Karstens verhoord
Vermomd met een zivarte pruik, dikke brilleglazen en een opgeplak
te snor verscheen CRI-man Karstens gisteren alsriog voor
de parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden O
Vorige week weigerde hij in het openbaar te getuigen. O
Kosten berging Attican Unity
door tot drie maanden na de
diensttijd De dienstplichtigen
krijgen recht op een halve dag
studieverlof per week Zij kun
nen zich voortaan inschrijven bij
de vacaturebank van Defensie,
die tot dusver alleen bemiddelt
voor beroeps die de krijgsmacht
verlaten. Als de dienstplichtige
werk vindt, mag hij onmiddellijk
de dienst uit.
(Advertentie)
NEW YORK (RTR/ANP) - Een miljardenschikking: voor claims van
70.000 vrouwen in de hele wereld wegens gezondheidsschade door
borstimplantaten komt te vervallen.
In plaats daarvan is in de Verenigde Staten een nieuwe regeling ge
troffen die alleen geldt voor Amerikaanse vrouwen. De Consumen
tenbond behartigt in de zaak de belangen van ongeveer 2600 Neder
landse vrouwen.
Vorig jaar verplichtten de aangeklaagde producenten van siliconen-
implantaten zich de claims af te kopen met in totaal 6,8 miljard gul
den. De schikking kwam echter op losse schroeven te staan doordat
veel meer vrouwen in aanmerking bleken te komen dan was voor
zien.
Achttien jaar nadat de Attican
Unity op de Wester schelde in
brand vloog, heeft de rechter be
paald dat het Rijk voor de ber-
gingskosten -10 miljoen gulden
- opdraait. De overheid had
twee bergingsbedrijven voor dat
bedrag aansprakelijk gesteld
omdat zij het met chemicaliën
geladen vrachtschip - zonder
toestemming van de
autoriteiten - op het O
strand hadden gezet, H O
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buiten
land: 5; Financiën en economie: 9; Radio en televi
sie: 11Zeeland: 13,15,16,17,19 en 21Sport: 22 en
23.
DEN HAAG (ANP) - Defensie
gaat met een aantal maatrege
len proberen de laatste lichting
dienstplichtigen een grotere
kans op een baan te geven als zij
zijn afgezwaaid. De krijgs
macht gaat hen begeleiden bij
het zoeken naar werk. Regelin
gen voor studieverlof en de ver
goeding van cursussen worden
verruimd. Wie voortijdig een
baan vindt, mag eerder dc
dienst uit.
De vakbonden voor dienstplich
tigen. WDM en AVNM. hebben
de maatregelen maandag naar
buiten gebracht. Ze gaan onmid
dellijk in, aldus de bonden. De
fensie zelf wilde met de bekend
making wachten tot volgende
week. Naar verluidt hebben
ambtenaren van het departe
ment overeenstemming met de
soldatenvakbonden bereikt,
maar is de top van het departe
ment nog niet officieel op de
hoogte.
WDM en AVNM zijn tevreden
dat de kans op werk voor de laat
ste dienstplichtigen groter
wordt. Deze groep loopt anders
een achterstand op vergeleken
met leeftijdgenoten die niet
meer in dienst hoeven. Van de
andere kant denken de beide
bonden dat Defensie met de
maatregelen een negatief beeld
probeert weg te poetsen dat
door deze ongelijkheid ontstaat.
Op die manier zou de krijgs
macht haar imago willen verbe
teren om straks ook meer jonge
ren te interesseren voor een
baan als beroeps.
De opkomstplicht komt per 1 ja
nuari '97 te vervallen. De behoef
te aan dienstplichtigen wordt
daardoor vanaf nu steeds klei
ner. Binnenkort maakt Defensie
bekend wie nog wel in dienst
moet en wie niet Volgens de
WDM hoeven 100.000 jongens
niet meer op te komen; 6000 zijn
volgend jaar nog wel de klos.
Defensie gaat de studie van
dienstplichtigen die voor hun
cursus slagen volledig vergoe
den. Tot nu toe gebeurt dat Voor
75 procent. De vergoeding loopt
(Advertentie)
rHR DUBBELGLAS J
Komo-keur 10 jaar garantie A
MET SUBSIDIE
vakkundig geplaatst!
Glashandel
MELIESTE
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 30,-
'J per kwartaal met
automatische afschrijving
85,90
Naam
Voorletters:nvv
Straat:
Plaats:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214 000002
L'■'-•ë', mi ry
Enkele overlevenden zoeken in Dinar tussen de puinhopen naar hun bezittingen.
foto EP A
