Breda, we
hebben een
probleem
PZC
>T
Het communiceren
Het Waarom van
de omnummering
zeeland nummert om
17
Knooppunt van 500.000 telefoonverbindingen
.P'
■Q
I,
DINSDAG 3 OKTOBER 1995
door Claudia Sondervan
Het lijkt op een Nasa-Controlroom. 'Houston, we have a problem
klinkt hier als 'Breda, we hebben een probleem'. Het Probleem te
kent zich prikkelend af als een knipperend rood puntje op de kaart van
het gewest ZeelandAVest-Brabant, die één van de twee grote video
schermen op de wand van de controlroom beslaat.
De twee schermen tonen in schema's een continue stroom van gegevens,
die elke vijf minuten ververst worden en iedereen in het Diensten Be-
wakings Centrum van PTT Telecom op de hoogte houden van het ver
loop van het communicatieverkeer over de 500.000 aansluitingen in het
gewest. Op een week na twaalf maanden is het Diensten Bewakings
Centrum voor West-Brabant en Zeeland - DBC in Telecomtalk - nu in
bedrijf.
Twee grote videoschermen geven doorlopend aan hoe het telefoonverkeer verloopt in het gewest ZeelandAVest-Brabant, met
zijn 500.000 aansluitingen. foto Willem Mieras
De bewakers en de verzorgers van dat
verkeer zijn in drie halve ringen ach
ter rijen met computeropstellingen
geschaard. Helemaal vooraan zetelen
de dienstbewakers en het Meld- en
Analyse Centrum, waar de klachten
binnenkomen en bekeken worden. De
Very Important Customers - „We heb
ben er nog niet meer dan tien in dit
gebied" - hebben er hun eigen telefo
nische ingang. Op de tweede rij rollen
de netwerk-technici op hun stoelen
heen en weer tussen de apparatuur.
Op de laatste rij werken de monteurs
die deze maand 'binnendienst' heb
ben, op computers en met telefoons de
verrichtingen van hun collega's 'in het
veld' volgend.
Crisiskamer
Direct achter hun rug hangt de brede
glazen wand van de verhoogde over
zichtskamer, waar in tijden van crisis
de gehele top van het district als Kwa
liteitsteam plaatsneemt om grote ver
storingen van het telefoonverkeer te
bezweren. Dat alles verschuilt zich
achter de een tikje oubollige gevel van
een grijs kantoorblok aan de Oude
Vest, in hartje Breda.
Er zijn dertien van deze Diensten Be
wakings Centra in Nederland. Lande
lijk bewaart een centrum in Hilver
sum het overzicht op het nationale en
het internationale telefoonverkeer.
Manager Arthur Musters van het
DBC Breda vergelijkt het centrum
graag met de verkeersbegeleiding op
een vliegveld. „We zien hier of de glas
vezelkabels fysiek oké zijn, hoe ver
sterkers en signaaluitzetters opere
ren, of er ergens telefoonverkeer moet
worden omgeleid omdat de capaciteit
even onvoldoende is. Hier weten we
precies wiens aansluiting op welke ka
bel zit."
Zodra het probleem in behandeling is,
stopt het alarmerende knipperen. Pas
als de storing voor de voelsprieten van
de controle-apparatuur niet langer te
vinden is, verdwijnt het onrustgeven
de rood op de videokaart en gaat het
voormalige probleempunt weer op in
de zee van kleine puntjes die samen de
infrastructuur weergeven die tele
communicatie in deze regio mogelijk
maakt. Alle communicatie op afstand
in de regio, of die nu via de telefoon
gaat, via de fax of via apparatuur die
gegevens uitwisselt, wordt in deze
ruimte gevolgd.
Soms 'luistert' PTT Telecom even
mee - maar niet letterlijk naar het ge
sprek of de datastroom. benadrukt
Musters. De PTT is geen luistervink.
„Bij wijze van steekproef zenden we
met een oproep onze eigen signalen
mee. om de kwaliteit van de verbin
ding te controleren. Echt meeluiste
ren naar gesprekken kan niet en mee
kijken naar het dataverkeer over de
vaste verbindingen mag niet."
Tuuttuut
Elke vijf minuten meet het DBC hoe
veel oproepen er zijn, hoeveel daarvan
in een verbinding resulteren, hoelang
die verbinding duurt, en. belangrijker
nog: hoeveel oproepen onbeantwoord
bleven of op de ingesprektoon stuit
ten. Dat laatste kan duiden op proble
men: onvoldoende capaciteit op de
kabels als ongewoon veel mensen te
gelijk naar de telefoon grijpen. „Die
telefoonspelletjes tijdens reclame
blokken geven nogal eens problemen.
Er worden ook van die ont-zet-tend-
moei-lij-ke vragen gesteld, .dan bellen
er zoveel mensen dat de zaak stag
neert". verzucht Mutsers. Het tijdstip
van die pieken is dag in dag uit het
zelfde: 22.30 uur. nèt na prime time-te-
levisietijd.
Een vaste piek vormt de jaarwisse
ling. Om middernacht, op het randje
van 31 december en 1 januari, probe
ren in Zeeland in 15 minuten 110.000
mensen telefonisch contact te krijgen
met hun dierbaren. Nogal wat onder
hen horen echter het ongeduldige ge-
tuutuut van de ingesprektoon. „Die
oproepen kunnen dan niet allemaal
tegelijk verwerkt worden", zegt Sonja
Jansma, pr-manager bij PTT Telecom
in Breda. „Gemiddeld kunnen er op
dat moment per elke vijf minuten
80.000 gesprekken tot stand worden
gebracht. Normaal zijn er om midder
nacht zo'n 4.000 oproepen in dezelfde
tijd."
Dergelijke belfiles pakt de verkeers
leiding van het DBC aan door restca-
paciteit op minder belaste kabels in te
schakelen. De omweg mag nauwelijks
te merken zijn voor de nietsvermoe
dende cliënt. Zelfs niet wanneer die
omweg tot over New York loopt. Dit.
soort omwegen gebruikt PTT Tele
com regelmatig wanneer het interna
tionale telefoonverkeer dreigt te
stroppen. „Het einde van de Rama
dan is zo'n verkeersexplosie. Iedere
070;
•n/ 079"
's-Gravenhage
X ~T'
-x017V;^
BrielleXT Rotterdam
015
Góüda
i 0182
V
0111
nfoA_ 010 \0l®fi-vÖ184/
o V Sliedrêeht
Spl)ken,sse®^._l
Oud-.Bêijerland 'V-.Gorinchem
0187® 0186 jDordreerit/' 0183
Middelharnis A-"ï)i62^
t681
®Zierikzee Zevenbergen^- Oosterhout
iyX® 1
l
0118
Middelburg
0117
Oostburg I
\0167QwnW^/'' °76 X.
0166 X ®steer!ber9en.'
niCr-l
T' Breda 0161.'
i Roosendaal i
Bergen op Zoóm
Goes Tholen®
0113
'0164
Terneuzen
0115 0114
Hulst
De telefonische topografie van Nederland na 10 oktober 1995.
moslim hier wil dan zijn familie in Ma
rokko of Turkije gelukwensen. Op dat
moment overstijgt het aantal oproe
pen naar die landen de capaciteit tien
tot vijftien keer. Daar lenen we capa
citeit voor in Zweden of New York.
Dat kost een berg geld en daar lever je
dus je marge deels voor in. Om de
klantenbinding."
De crisiskleurentaal in het DBC volgt
de internationale standaard. 'Kritiek'
is rood, 'behoorlijk omvangrijk' is
blauw, 'waarschuwing' is geel en 'op
letten', het laagste alarmniveau, is
wit.
Alarm
Op 25 augustus werd het in het DBC
knalrood: de centrale voor het district
Breda ging plat. Urenlang was tele
foonverkeer met driehonderdduizend
abonnees onmogelijk. Oorzaak: een
computerstoring in de verkeerscen-
trale aan de Oude Vest zelf. Het Kwa
liteitsteam zette zich achter de over
zichtstafel voor een langdurig sessie
om de crisis te bezweren De fout
wordt opgespoord, maatregelen geno
men. de groene PTT-telecom-bestel-
auto's met mobiele telefoons stellen
zich strategisch verdeeld over het ge
troffen gebied op en de belangrijke in
stanties. zoals politie, brandweer, zie
kenhuizen en gemeenten worden ge
waarschuwd dat het nationale nood-
net moet worden gebruikt.
Zo'n grootschalig falen van het net
werk maakte Musters in zijn vijfjarige
verbintenis met PTT Telecom niet
eerder mee, tekent de manager aan.
Vaker zorgen derden voor een kink in
de kabel. Aannemingsbedrijven die
onverdroten aan het graven slaan, bij
voorbeeld. Als een aannemer grond
werk wil verrichten, kan hij van PTT
Telecom precies horen wat hij op die
locatie op welke diepte kan aantref
fen. „Als ze het melden, kunnen wij
desnoods de zaak omleggen. Vaak
melden ze het niet." Uit voorzorg zijn
nogal wat meters kabel dubbel aange
legd. Het DBC-gebouw, waar massa's
kabels uit het hele gewest binnenko
men en uitgaan, heeft alles zelfs in
viervoud. Elke windstreek van het ge
bouw heeft een kabeluitgang, om de
kwetsbaarheid te beperken. Geen
aannemer die het waagt een sleufje te
steken rondom Oude Vest 4.
Omnummering
De operatie die op dinsdag 10 oktober
telefonerend Nederland op z'n kop zal
zetten, mag in principe geen puntje in
wat voor kleur ook veroorzaken bij
het DBC, zegt Mutsers. „Als het goed
is, merken we er hier niets van..." Wat
wel op de beeldschermen te zien zal
zijn, is of de 100 miljoen dure reclame
campagne die PTT Telecom tegen de
omnummeringsoperatie aangooit,
het beoogde effect heeft. „We zien hier
hoeveel mensen nog het oude tele
foonnummer gebruiken en hoeveel er
volgens de nieuwe tiencijfercode op
roepen."
De nieuwe telefoonnummers kunnen
al enkele maanden worden gebruikt
naast de oude nummering. De invoe
ring is langzamerhand door Neder
land verspreid. Hoewel enkele, meest
grote bedrijven de nummerbestanden
en de huiscentrales al hebben aange
past. is de oude nummering nog
steeds het meest gebruikt, „Het aan
tal mensen dat de nieuwe nummers
gebruikt vormt nu nog geen procent",
schat Musters.
Het DBC ZeelandAVest-Brabant bewaakt alle communicatie op afstand in de regio:
a de telefoon, de fax of andere apparatuur die gegevens uitwisselt.
foto Willem Mieras
door A.J. Snel
Ze bellen ons 's morgens rond
een uur of half negen en 's
avonds rond zessen, de thuisblij
vers. OmeJo willen ze spreken of
Hildegard Soms vragen ze naar
'De Ulk' of 'Doornroosje' of ze
roepen kortiveg: ..Geef me 'Boei'
eens aan de lijn." Zo gaat dat nu
al maanden Half Brabant heb
ben xoe te woord gestaan en een
aanzienlijk deel van Duitsland.
Aanvankelijk begrepen we niet
ivat ons overkwam, maar we
kwamen erachter. Wij zijn de
eerste slachtoffers van de om
nummering.
De man van het bungalowver
huurbedrijf Oase in Zoutelande
was op de gedachte gekomen
dat zijn huurders het leuk zou
den vinden in hun bungaloiv
over telefoon te beschikken.
Konden ze het thuisfr.ont mak
kelijk melden dat ze goed waren
aangekomen. En het thuisfront
kon eens informeren of het al een
beetje ivilde regenen in Zeeland.
Hij liet Telecom iets moois met
doorkiesnummers installeren.
Eerst moeten de bellers een
reeks van negen cijfers intikken.
Dan zouden ze moeten wachten
op een stem die toestemming
verleent ook de laatste drie
nummers te kiezen behorend bij
hun huisje 'Boei' of 'De Ulk' of
hoe het ook mag heten.
De bellers willen slecht lezen of
luisteren. Ze rammen het hele
nummer achter elkaar door en
krijgen dan ons aan de telefoon.
Want de eerste tien cijfers van
die huisjes komen overeen met
ons nieuwe nummer dat we na
de tiende van de tiende mogen
gaan gebruiken.
,.U zit al omgenummerd in de
centrale", zei de man van PTT
Telecom. ..Daar valt niks aan te
doen. De eigenaar van dat bun
galowpark bij u in de buurt moet
het beter communiceren. We zul
len met hem overleggen en zono
dig advies geven.
Het klonk wehoillend en hoopge
vend. Maar het werkte met. In
juli en augustus waren het voor
al Brabanders die ons toespra
ken met hun sidlige 'g' en foute
'r'. In september trok men mas
saal vanuit Duitsland naar ons
land der blonde duinen, niet zo
heel ver van de zee.
De Brabanders ivinnen het qua
ongemanierdheid met gemak
van de Duitsers, dat moet ge
zegd. Vaak moeten we hen. als ze
zonder iets te zeggen de hoorn er
voor de tweede of derde keer
dreigen op te gooien, met zeer
lasterlijke taal tot de orde roe
pen En dan nóg doen ze het
voorkomen alsof wij het niet
goed communiceren. Alleen
maar omdat we ivel eens vragen
waarom ze toch allemaal bij el
kaar in Zoutelande gaan zitten
hokken en of ze niet veel goedko
per af ivaren als ze lekker onder
ons thuis in Retisel zouden blij
ven.
De Oosterburen tonen zich als
regel dankbaar voor de nadere
informatie die we hun verstrek
ken in ons zelfgemaakte Duits.
Wij behoren namelijk tot de ge
neratie die zo'n tivaalfjaar na de
oorlog bij wijze van ongevraagd
huldeblijk aan het voormalig
verzet nog altijd assertiviteits-
trainingen gaf aan de leraar
Duits. Maar de bellers uit het
oosten zijn dik tevreden als we
zeggen dat ze falsj geweelt heb
ben en op de toonband moeten
warten alvorens die letste drei
noemmer tsoe weelen. „Danke
schön". roepen ze en dan zeggen
wij eenvoudig. „Bitte schön."
De man van PTT Telecom heeft
ons gezegd dat het probleem nog
wel een halfjaartje kan aanhou
den. „Da ge bedaaarikt zet da
witte," hebben we ten afscheid
gezegd. „Und Danke schön."
De 'numculator'
vertaalt
moeiteloos
oude in nieuwe
nummers.
foto Lex de Meester
door Claudia Sondervan
Het door u gekozen nummer is
niet in gebruik... Controleer het
nummer en kies opnieuiv.
Nederland heeft nog een half
jaar de tijd voor de stem
van de bekendste anonieme
vrouw van Nederland met deze
boodschap de halstarrige oude
nummer-draaiers op de vingers
tikt. Op 10 april 1996 wordt de
Tien die PTT Telecom telefone
rend Nederland uitdeelt onher
roepelijk. De komende zes
maanden begeleidt PTT Tele
com het gewenningsproces met
zachte hand. Zowel de oude als
de nieuwe nummers functione
ren en staan beide vermeld in
speciale, superdikke telefoon
gidsen. Wie er niet uitkomt met
de omnummergidsen, -tabellen,
'numculator'-rekenmachien-
tjes of computerdiskettes, mag
bellen met een speciaal 06-num-
mer.
Niettemin lastig, deze nieuwe te
lefonische topografie van Neder
land. Nimmer nog werd in het te
lefonisch bestel zo drastisch
huisgehouden als nu. Maar liefst
zes miljoen telefoonaansluitin
gen - regio's als» Amsterdam.
Rotterdam en Utrecht hebben al
tiencijferige nummers en ont
springen deze dans - worden
'omgenummerd'
Eén troost: de reden is voor PTT
Telecom net zo traumatisch als
voor alle bollebozen met parate
nummerkennis, de bezitters van
keurige telefoonklappers waarin
nu toch geklad moet worden en
de eigenaren van te herprogram
meren toestelgeheugens waar
van de gebruiksaanwijzing ver
loren is geraakt.
Het monopolie van de voorma
lige nationale telefoonmaat
schappij is in het Europa van
vandaag ongewenst, PTT Tele
com moet opschuiven en plaats
maken voor de concurrent Het
oude cijfersysteem dat PTT Te
lecom voerde was ontoereikend
om ook voor de concurrerende
telefoonmaatschappij voldoen
de nummers te bieden. Maar ook
voor eigen gebruik raakten de
oude nummers op. Het nieuwe
tiencijferige systeem bevat vol
doende combinatiemogelijkhe
den om ook de klanten van
nieuwe telefoonbedrijven van
een cijfemaam voor hun aanslui
ting te voorzien en maakt de in
voering van het Europese alarm
nummer 112 mogelijk.
Dat plaatsmaken voor concur
rentie is een kostbare aangele
genheid. circa tweehonderd mil
joen gulden. Honderd miljoen
gulden is alleen al uitgetrokken
voor de enorme publiciteitscam
pagne met radio- en televisies
pots. advertenties, informatie-
paketten vol folders en brochu
res om iedereen maar tijdig op
de hoogte te krijgen
Zo'n investering in de ondergra
ving van je eigen marktpositie
stuit elk bedrijf tegen de borst
PTT Telecom wil dat geld dus
terugzien. En wel van de Neder
landse regering, de eermalige
broodheer die de geprivatiseer
de nutsvoorziening tot de pijnlij
ke operatie dwingt. En wel op
het moment dat de concurrentie
er daadwerkelijk is gekomen.
Dat moment komt. zoals nu
wordt voorzien, pas in 1998. Dan
hoopt het consortium EnerTel
van de Nederlandse Spoorwe
gen en elf energiebedrijven
(waaronder het Zeeuwse Deltan)
in samenwerking met het Ame
rikaanse telecommunicatiebe
drijf BellSouth als TelecomT-
wee de telefoonmarkt op te kun
nen.
Bij de telefonische inlichtingen
dienst 06-8008 wordt het zekere
voor het onzekere genomen en
worden tot de tiende oktober de
oude telefoonnummers doorge
geven. „We krijgen nog steeds de
oude telefoonnummers op ons
beeldscherm", vertelt een mede
werkster. „De nieuwe nummers
werken inderdaad al vrijwel alle
maal. maar het kan zijn dat hier
en daar nog wat wordt aange
past en het nieuwe nummer
geen verbinding geeft."
PTT Telecom geeft ons binnen
kort allemaal een tien. Dat bete
kent met alleen op papier, maar
ook in het hoofd een hele om
wenteling. Alle nummers moe
ten weer opnieuw in het hoofd
worden 'gestampt'. Dat zal niet
meevallen. Ook wel eens paf ge
staan van die mensen die in
Amerikaanse televisieseries
zonder een spier te vertrekken
uit het blote hoofd telefoonnum
mers oplepelen van wel veertien
cijfers? En dan die gesprekspart
ners. die zo'n cijferlitanie kenne
lijk na één keer horen muurvast
tussen de oren klemmen om het
telefoonummer bij gelegenheid
in een willekeurige telefooncel
op de toetsen te hameren?
Moet kunnen, toch?