RDVINCIALE ZEEUWSE COURAN
Kok voor gemengd kiesstelsel
Kabinet Israël steunt
akkoord Palestijnen
4 WEKEN
Partijen reageren
terughoudend op
Bosnië-akkoord
Schippers kwaad over tijdelijke toerbeurt
Rifl
FRAGMENT
live in Ahoy
VOOR 14,25
Correctief referendum mogelijk bij 300.000 handtekeningen
Ajax deklasseert na
de rust Ferencvaros
Vereniging van ex-politieke
gevangenen bestaat 50 jaar
238e Jaargang no. 229
ïksfDonderdag 28 september 1995
Losse nummers 1,50
DE GROOTSTE
Af en toe buien
Bewolkt, af en toe buien, sommigen
vergezeld van onweer. De wind neemt
af tot vrij krachtig uit west tot noord
west. Temperatuur 15 graden.
■■■■■Hl
elk uur een wervelende (bruids)modeshow
OKTOBER
18
19
20 21 22
VAN ZEELAND
op de 6e gezinsbeurs WONEN WENSEN
ZEELANDHALLEN GOES
FNV hekelt
groothandel
WOERDEN (ANP) - Werkgevers
in de groothandel die zich niet
aan de collectieve arbeidsover
eenkomst houden, moeten een
boete krijgen. Dat heeft de FNV
Dienstenbond woensdag voor
gesteld. De bond wil de boete-
gelden in een speciaal fonds
storten. Dat fonds moet onder
meer financiering 'van een 06-
klachtenlijn mogelijk maken.
(Advertentie)
rHR DUBBELGLAS
Komo-keur 10 jaar garantie
MET SUBSIDIE
vakkundig geplaatstI
Glashandel
MELIESTE
VERRIJN STUARTWEG 26, 4462 GE GOES
TELEFOON 01100-27854
Advertentie
TEL AVIV/LONDEN (AFP/DPA
/AP) - De Israëlische regering
heeft woensdag aan de voor
avond van de ondertekenings
ceremonie in Washington haar
goedkeuring verleend aan de
uitbreiding van Palestijns zelf
bestuur op de Westelijke Jor-
daanoever. Op twee ministers
na, die zich van stemming ont
hielden, stemde het Israëlische
kabinet in met het tweede auto-
nomie-akkoord.
PLO-leider Yasser Arafat zei
woensdag op doorreis naar Was
hington in Londen in te stem
men met de opsplitsing van Je
ruzalem in een joods en een Ara
bisch deel. „Ik ben bereid om Je
ruzalem als hoofdstad te be
stemmen voor twee volken en
als een hoofdstad van twee sta
ten zoals Rome", zei Arafat ver
wijzend naar de autonomie van
het Vaticaan in de Italiaanse
hoofdstad.
Terugtrekkig
De Israëlische ministers negeer
den in hun bespreking van het
akkoord de eis van de PLO dat
de terugtrekking van de Israëli
sche troepen tien dagen na de
ondertekening moet starten.
Eerder keurde het Uitvoerend
Comité van de PLO het akkoord
goed, maar het hoogste PLO-or-
gaan eiste vastlegging van het
moment van terugtrekking.
PLO-leider Arafat, die de verga
dering in Tunis voorzat, ver
klaarde daar dat hij en de Israë
lische minister van buitenland
se zaken Pères een terugtrek-
Advertentie
a.s. zaterdag
om 20.00 uur
Kaarten 25,-
verkrijgbaar bij VVV
of kassa Ahoy
Veel succes
Cosmo en de Hooizolder
king op 8 oktober zijn overeen
gekomen. Maar Peres' woord
voerder liet weten dat hierover
nog werd overlegd.
Gevangenen
Israël maakte woensdag bekend
tussen de 2100 en 2400 Palestijn
se gevangenen te zullen vrijla
ten. De eerste fase van de vrijla
ting begint vandaag. Minister
Shahal van politie herhaalde
dat geen enkele Palestijn die er
van wordt verdacht een Israëliër
te hebben gedood of zwaar te
hebben verwond, op vrijlating
hoeft te rekenen.
Arafat verklaarde er nog steeds
van uit te gaan dat alle Pale
stijnse gevangenen (circa 5000 a
6000) op vrije voet komen. Hij
voegde eraan toe bij Peres en
premier Rabin te hebben ge
vraagd om vrijlating van Hamas-
leider Ahmed Yassin in de eerste
groep. De geestelijk leider van
de radicale Palestijnse groepe
ring zit sinds 1989 gevangen.
Over de precieze omvang van de
Jericho-enclave buigen Arafat
en Rabin zich vandaag meteen
na aankomst in Washington,
nog voor de ondertekenings
plechtigheid.
(Advertentie)
(eenmaligbinnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 30,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 85,90
Naam:
Voorletters:m/v
Straat:
Postcode:
Plaats:
Advertentie
DEN HAAG (GPD) - In het kabi
net hebben de meest betrokken
ministers een voorlopig
eft koord bereikt over de staatkun-
neidige vernieuwing, een onder
werp dat al ruim 25 jaar op de
t G politieke agenda prijkt. Pre
mier Kok, vice-premier Dijk
stal (VVD) en vice-premier Van
hlllierlo (D66) zijn het eens over
de invoering van een gemengd
kiesstelsel en een correctief re-
rroiferendum dat burgers een laat
ste stem geeft over nieuwe wet
geving en de aanleg van grote
ufrastructurele projecten zoals
de hogesnelheidslijn (HSL).
Volgens het akkoord brengt de
burger bij de volgende parle-
nentsverkiezing twee stemmen
'1' jit: één op een landelijke kandi-
-* iaat en één op een regionale. In
vijf kiesdistricten worden elk 15
j kandidaten verkozen, dus in to-
j vo
feitsin bezoekt
m Clinton in VS
W" WASHINGTON (AP) - De Ame
rikaanse president Bill Clinton
en zijn Russische ambtgenoot
Boris Jeltsin hebben woensdag
afgesproken om op 23 oktober
e V( een korte topontmoeting te hou
den in Hyde Park in de staat
New York.
De presidenten spraken elkaar
woensdag telefonisch over het
vredesproces in Bosnië en hun
komende ontmoeting.
Witte-Huiswoordvoerder Mike
Mc Curry zei dat Clinton tijdens
zijn gesprek met Jeltsin had be
nadrukt dat de VS belang hech
ten aan nauwe samenwerking
met Rusland bij het vredespro-
ies in voormalig Joegoslavië.
Henken Drinks
ïaalt nectar met
schimmel terug
BODEGRAVEN (ANP) - Men
ken Drinks heeft een schimmel
ontdekt in pakken tropische
vruchtennectar. Het bedrijf
neemt daarom een partij van
37.000 pakken sap uit de markt.
Het gaat om pakken sap die on
der het huismerk van de super
markten van C1000, Kopak, Cas-
3ee per, Edah en Super na 6 septem-
v0 ber zijn gekocht. Op de pakken
staat een uiterste houdbaar
heidsdatum van 28 september
op die van het merk Super
Tweedrank Tropical 28 mei
1996.
Volgens een woordvoerder van
Menken is de volksgezondheid
op geen enkele wijze in het ge
ding. Mensen die het sap drin
ken worden er niet ziek van, wel
kan de nectar anders smaken.
De schimmel, die zelden voor
komt, zat vermoedelijk in het
concentraat waaruit Menken de
nectar maakt. Het is volgens de
,zec woordvoerder uitzonderlijk dat
li a de schimmel de pasteurisatie
Bel heeft overleefd.
slecht kunnen zijn voor de slag
kracht van het parlement", al
dus Te Veldhuis. Ook vreest de
WD dat het correctief referen
dum de aanleg van grote werken
(Schiphol, wegen, spoorbanen)
verder vertraagt.
„Inspraak vooraf én achteraf is
te veel van het goede", meent de
WD'er. De PvdA is aanmerke
lijk positiever, al liet kamerlid
Rehwinkel wetendat hij wel
licht gaat pleiten voor een ho
gere drempel bij het geldig ver
klaren van een correctief refe
rendum. Het is nog niet bekend
wanneer het voltallige kabinet
zich over de staatkundige ver
nieuwing gaat buigen.
pagina 3: cement voor paars
Nederlandse
waarnemer in
Kroatië gewond
DEN HAAG (ANP) - Een Neder
landse VN-waarnemer is
woensdag licht gewond geraakt
toen zijn voertuig in Kroatië op
een mijn reed. Een Canadese
collega werd zwaar gewond,
een Brit bleef ongedeerd. Dat
heeft een woordvoerder van het
ministerie van defensie woens
dag meegedeeld.
De Nederlander, een vijftigjarige
kapitein van de landmacht,
kreeg enige scherven in het ge
zicht en liep een shock op. De ge
wonden zijn opgenomen in het
hospitaal van de logistieke VN-
basis Pleso bij Zagreb.. Het inci
dent deed zich voor in het gebied
ten zuiden van de Kroatische
hoofdstad. Er bevinden zich 48
Nederlandse VN-waarnemers
(van landmacht en luchtmacht)
in voormalig Joegoslavië.
NEW YORK/SARAJEVO (DPA/
AFP/RTR/AP) - De strijdende
partijen in het conflict in het
voormalige Joegoslavië hebben
woensdag terughoudend gerea
geerd op de dinsdag bereikt
overeenkomst voor een grond
wettelijk kader voor Bosnië-
Herzegowina. Over een staa-het-
vuren en de verdeling van het
grondgebied zijn de partijen het
nog niet eens.
De Bosnische minister van bui
tenlandse zaken Mohamed Sa-
cirbey zei dat er te veel voor
tweeërlei uitleg vatbare formu
leringen in staan. Zijn Kroati
sche ambtgenoot sprak in Za
greb van „op zijn best een com
promis. maar nog ver van een
oplossing". De Bosnisch-Servi-
sche leider Radovan Karadzic
erkende woensdag dat een alge
heel akkoord voor alle partijen
bijzonder pijnlijk zal zijn.
De VN gaan nu ook proberen de
opperbevelhebbers rond don-
derhandelingstafel te krijgen.
Een zegsman bij de Verenigde
Naties toonde zich woensdag be
zorgd over de schermutselingen
tussen de door moslims gedomi
neerde regeringstroepen en Bos-
nisch-Kroatische troepen, ge
steund door het Kroatische le
ger. Deze twee partijen vormen
formeel een federatie in Bosnië-
Herzegowina. Hun recente mili
taire successen hebben de sa
menwerking geen goed gedaan.
Frankrijk heeft woensdag be
vestigd dat de twee Franse pilo
ten die op 30 augustus tijdens de
Navo-luchtacties werden neer
gehaald in handen zijn van de
Bosnische Serviërs. Parijs on
derhandelt via het Rode Kruis
over hun vrijlating.
zie ook pagina 2
Wacht nou even met het
weggoöien van die oude
lammycoat of bontjas.
Want v.d.Wouw geeft, bij
aankoop van een nieuwe
lammycoat
('t is echt waar) fl 500,-
terug voor uw oude
lammycoat of bontjas.
Hoe die er uitziet maakt
niets uit.
Dus niet weggooien maar
inruilen.
28 september
zaterdag 28 oktober
fl 500,- retour bij
'aankoop van een nieuwe
lammycoat.
v.d. Wouw
Lange Vorststraat 69/71
GOES
taal 75 kamerleden, ofwel de
helft van de volksvertegenwoor
diging. De achterliggende ge
dachte is dat de verkiezing van
regionale kandidaten de band
tussen politicus en kiezer ver
sterkt.
Behalve het nieuwe kiesstelsel,
de vrucht van jarenlange studies
en discussies, stellen Kok, Dijk
stal en Van Mierlo ook voor een
correctief referendum in te voe
ren, waarbij burgers een reeds
aangenomen wet of planologi
sche kernbeslissing alsnog kun
nen verwerpen. Voor het aanvra
gen van zo'n referendum zijn de
handtekeningen van 20.000
mensen voldoende. Vervolgens
zijn 300.000 handtekeningen no
dig om het te organiseren. Uitge
sloten' van deze volksraadple
gingen zijn alleen beslissingen
over het Koninklijk Huis, de be
grotingshoofdstukken en inter
nationale verdragen.
Als het voorstel van Kok, Dijk
stal en Van Mierlo door de ge
hele ministerraad wordt om
armd, betekent dat een belang
rijke overwinning voor D66, de
partij die al sedert haar oprich
ting voor hervorming van de
staatkundige inrichting ijvert.
D66-kamerlid Thom de Graaf
reageerde gisteravond dan ook
enthousiast op het nieuws uit de
'driehoek' Kok/Dijkstal/Van
Mierlo. „Het ziet ernaar uit dat
de zaak voor het eerst sinds 1917
echt gemoderniseerd gaat wor
den", aldus De Graaf. „Het refe
rendum is precies wat wij voor
stellen, het kiesstelsel is afwij
kend van wat ons voor ogen
stond, maar het bevalt me zo
wel".
De WD-fractie is minder en
thousiast. Kamerlid Te Veld
huis vreest dat de Tweede Ka
mer straks bevolkt wordt door
twee soorten kamerleden; lan
delijke die zich over de grote on
derwerpen buigen, en regiona
len die aan cliëntelisme (belan
genbehartiging) doen. „Dat zou
Telefoon:
Talrijke schippers woonden het kamerdebat over de tijdelijkheid van de toerbeurtregeling op de publieke tribune bij.
foto ANP/Raymond Rutting
van onze verslaggever
DEN HAAG - De Nederlandse binnen
schippers hebben nauwelijks nog ver
trouwen in de tijdelijke wettelijke toer
beurtregeling voor het vrachtvervoer
naar België en Frankrijk. Een meerder
heid van de Tweede Kamer wees woens
dag, bij de behandeling van het wets
voorstel, de eis van de schippers af, dat
aan de regeling geen einddatum mocht
worden verbonden. De schippersorgani-
saties verwachten grote problemen als
de wettelijke toerbeurt in het jaar 2000
wordt vervangen door het vrije markt-
systeem.
Het kamerdebat werd bijgewoond door
een kleine 300 schippers, onder wie tien
tallen Zeeuwen. De schippersbeurzen in
het hele land waren woensdag gesloten.
Na afloop maakte de teleurstelling snel
plaats voor woede. De actiebereidheid on
der de schippers bleek groot. De komende
dagen beslissen de bonden of inderdaad
opnieuw tot actie moet worden overge
gaan.
De schippers verzetten zich tegen de fa
tale einddatum omdat ze vinden dat vóór
de afschaffing van de wettelijke toerbeurt
grondig moet worden onderzocht of ze in
een vrije markt kunnen overleven.. De
bonden hebben daar een hard hoofd in. De
toerbeurt garandeert de schippers de ko
mende vijf jaar nog wel een bodemtarief,
maai- aan die garantie wordt wel al gemor
reld. Van de zes miljoen ton die tot 2000
via de beurs moet worden aangeboden,
gaat vier miljoen ton weliswaar via het
bord op de schippersbeurs, maar niet te
gen een vooraf vastgesteld tarief. Dat
houdt een flink voorschot in op de toe
komstige vrije markt.
Woordvoerder Ger Veuger van de vereni
ging Toerbeurt Noord-Zuid, na het debat:
„Dit betekent het einde van de toerbeurt.
Want wat heeft die regeling nog voor zin
als de vracht voor driekwart naar de vrije
markt gaat. We hebben twee jaar geleden
niet voor niets actie gevoerd om lading te
gen vaste tarieven op de beurs te houden.
De Kamer heeft ons domweg in de steek
gelaten. We hebben ze overspoeld met in
formatie en ook gewaarschuwd voor de
gevolgen van die nieuwe tijdelijke wette
lijke regeling. Tevergeefs dus."
Het wetsvoorstel - dat dinsdag in stem
ming komt - is een uitwerking van het ak
koord dat na de schippersracties van '93
werd gesloten. PvdA, WD en CDA
schaarden zich woensdag direct achter
het wetsvoorstel. Wel benadrukten ze dat
bij de omvorming van de toerbeurtrege
ling naar de vrije markt de weg der gelei
delijkheid moet worden bewandeld. D66
bleek voorstander van een kortere af
bouwperiode. De SP'er Poppe verzette
zich fel tegen de 'fatale einddatum' van 31
december 1999. „Als hier wordt gesproken
van een gewenningsproces, dan geef ik
daaraan een heel andere uitleg. De schip
pers moeten de komende vijfjaar wennen
aan hun ondergang." De SGP'er Van de
Berg vond dat de tijdelijke wet pas mag
worden vernietigd op het moment dat op
Europees niveau een nieuw marktorde
ningssysteem is uitgedokterd.
Minister Jorritsma gaf toe dat het wets
voorstel het produkt is van 'compromis
sen' en eigenlijk te lang op zich heeft laten
wachten. Op vragen van alle fracties zeg
de zij toe dat de ontwikkelingen in '97 zul
len worden geëvalueerd. Daarbij krijgt de
sociale kant van de zaak extra aandacht.
DEN HAAG (ANP) - „Laat niemand denken, vanuit de ver
warring van deze tijd, dat verzet voor niets is geweest. De ex-
politieke gevangenen van de Duitse bezetters en degenen
die uit hun handen wisten te blijven, hebben zich ontpopt
als de zuurdesem van ons volk." Dat zei dr. L. de Jong woens
dag in Den Haag, bij het 50-jarige jubileum van Expoge, de
vereniging van ex-politieke gevangenen.
Tijdens de door prins Willem-Alexander bijgewoonde
plechtigheid werd een geheel uit witte bloemen vervaar
digd kruis binnengedragen. Dit was een eerbetoon aan de in
en na de oorlog overleden politieke gevangenen. Expoge-
voorzitter P. Molthoff (oud-burgemeester van Hulst) over
handigde een herinneringsbord aan de prins. foto ANP
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buiten
land: 5; Financiën en economie: 7; Radio en televi
sie: 9; Zeeland: 13,15,17 en 19; Sport: 21, 22 en 23.
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar;
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
Ajax heeft gisteravond in de tioeede wedstrijd voor de Champions
League in 45 minuten afgerekend met Ferencvaros. Na eeti 0-0-rust-
stand deklasseerden de Amsterdammers hun Hongaarse tegenstan
ders: 1-5. De in opspraak geraakte Patrick Kluivert liet
eens te meer zien dat Ajax niet zonder hem. kan. Net inge- O
vallen, brak hij de wedstrijd open.
Pechiney
Ahiminiumsmelter Pechiney in
Vlissingen-Oost is bezig met de
voorbereidingen om de prod.uk-
tie te verhogen. Daartoe worden
130 stilgelegde electrolyse-ovens
weer gereed gemaakt voor ge
bruik. Waarschijnlijk
kan de capaciteit be
gin volgend jaar weer O
omhoog. 8 O