Bruinvis Tjitske vliegt terug naar zee
tv mogelijk in 1996
Regionale
Terneuzense plataan moet blijven
5
Burgemeester mag
toch naar Polen
Bezoekerscentrum
Saeftinge mag er
van rechter komen
Geen rijkserkenning
voor opleidingen in
Hulst en Vlissingen
Anderhalf jaar voor
uitlokken overval
Rillandse (23) overleden
na ongeval op A58
Omroepbijdrag 4 tot 10 gulden omhoog Werk voor 25 mensen
zeeuwse almanak
Tante
zeeland
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1995
van onze verslaggever
van onze verslaggeefster
GOES - De 23-jarige A. E. Wiskerke uit Rilland is woensdag door
een verkeersongeval op de A58 om het leven gekomen. De vrouw
reed even voor half twee op de noordelijke baan, toen zij ter hoogte
van de Vliedberg door onbekende oorzaak in de middenberm be
landde.
De auto raakte in een slip en kwam in de rechts naast de weg gelegen
sloot terecht. Het slachtoffer v/erd daarbij uit de auto geslingerd. De
vrouw is met ernstig letsel overgebracht naar het Oosterscheldezie-
kenhuis in Goes. Zij overleed daar enige tijd later. De personenauto
is geheel vernield.
van onze verslaggever
KLOOSTERZANDE - De dis
cussie rond de reis naar Polen
van de Hontenisser burgemees-
Ier T. Steenkamp is afgedaan.
Een krappe meerderheid van de
gemeenteraad besloot woens
dag dat de burgemeester Voor
het bedrag van 2500 gulden de
onthulling van een bevrijdings
monument in Warschau mag
bijwonen. De fracties Algemeen
Belang en Progressief Honte-
nisse bleven de reis afwijzen.
Het voornemen van Steenkamp
om gehoor te geven aan de uit
nodiging van de Poolse autori
teiten zorgde vorige week voor
een emotionele discussie in de
commissie financiën. Met name
het raadslid M. Ie Roy van Pro
gressief Hontenisse moest het
door haar kritische standpunt
ontgelden.
Le Roy kwam woensdag nog
even kort terug op die weinig
verheven discussie. „Vooral
sommige opmerkingen van col
lega-raadsleden in de commissie
hebben mij heel diep gekwetst",
slot zie pagina 17 kolom 1
TERNEUZEN - Het behoud
van de negentig jaar oude pla
taan in de Terneuzense bin
nenstad is een serieuze zaak.
Naamgrappen over wethou
ders en actievoerders wenst
het actiecomité 'Laat staan
die plataan' niet te gebruiken.
De slogan 'Van Eijk protes
teert bij Van Rooijen tegen
omhakken plataan' wordt
daarom de komende weken
niet gebruikt.
Mevrouw B. van Eijk is een 72-
jarige 'geboren en getogen Ja
vaanse' (bewoonster van de
Terneuzense wijk Java) die
het actiecomité woensdag liet
weten samen met een 'een
paar vrouwtjes' voor een le
vende protesthaag te zorgen
als een ploegje gemeentelijke
kappers de boom daadwerke
lijk wil rooien. Wethouder J.
van Rooijen is de eerstverant
woordelijke bestuurder voor
de uitvoering van de bouw
plannen Steenen Beer in het
Terneuzense centrum.
De plataan staat een door de
projectontwikkelaar gewenst,
kleinschalig woonwijkje in de
weg. Of het bouwplan moet
worden aangepast, is niet aan
de wethouder, maar wordt
door de gemeenteraad in no
vember beslist, liet Van Rooij
en woensdag nog eens weten.
Voor Van Eijk staat vast wat
de raad dient te besluiten. Re
torisch: „Die boom staat er
mijn hele leven al, die kun je
toch zomaar niet omhakken?"
Voor minstens 269 andere
Zeeuws-Vlamingen - door de
markt lieten ook mensen uit
onder meer Hulst en Ossenisse
zich bij de plataan aan de Wal-
straat-Havenstraat zien - is
dat evenmin een vraag. De le
den van actiecomité haalden
woensdag 270 bezwaarschrif
ten tegen het kappen van de
boom binnen. Meer dan veer
tig belangstellenden lieten
zich verleiden door de aan
moediging 'U kunt de boom
in!' en bekeken de vordering
van de bouwplannen vanuit
een provisorisch boomhutje in
de kruin van de plataan.
Vanuit een provisorische boomhut in de Terneuzense plataan bekeken sympathisanten de
bouwvorderingen in het gebied Steenen Beer.
foto Charles Strijd
Onder grote belangstelling van publiek en pers werd Tjitske uit het drijvend bassin op Neeltje Jans gehaald (links) gehaald en, binnen een strak tijdschema, per busje naar de helikopterstandplaats
vervoerd. foto's PieterHonhoff
daarna zal de overheid moeten
meebetalen. Volgens het onder
nemingsplan van Omroep Zee
land betekent dat een verhoging
van de opslag op het omroep-
tientje met maximaal tien gul
den. Het ondernemingsplan
gaat uit van 4,2 miljoen gulden
aan stichtingskosten die als le
ning uit de algemene omroep re
serve komen. Vervolgens kost de
televisie Omroep Zeeland 4,2
miljoen gulden per jaai'. De tech
niek vergt een investeringvan
2,5 miljoen gulden, de behuizing
van de omroep moet worden uit
gebreid, er zijn drie reportage
wagens nodig en er moeten 25
gekwalificeerde mensen worden
aangetrokken, waarvan 12 re
dacteuren.
De Kok benadrukte dat de bij
drage van de Zeeuwse burger
wat hem betreft lager uitvalt
dan tien gulden. Hij rekent erop
dat in heel Nederland het tientje
met slechts vier gulden wordt
verhoogd. Uit de pot die dan on-
staat moeten alle regionale tele
visieomroepen worden gefinan
cierd. Als dunbevolkte provincie
zou Zeeland dan meer geld per
inwoner moeten ontvangen, om
regionale televisie te kunnen
realiseren. De Kok: „Als de over
eenkomst tussen de NOS en de
regionale omroepen doorgaat en
als alle provincies voor een lan
delijke regeling kiezen en soli
dair zijn met de dunbevolkte ge
bieden, dan zullen gedeputeerde
staten de staten op zo kort mo
gelijke termijn met een positief
voorstel naar de staten gaan."
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Omroep Zee
land wil in de loop van volgend
jaar met regionale televisie in
Zeeland beginnen. De bedoe
ling is per dag één uur Zeeuwse
televisie te verzorgen op
Nederland 1 of Nederland 2, 's
avonds tussen zes en zeven. De
kosten worden per jaar op 4,3
miljoen gulden geschat. Van de
Zeeuwse huishoudens wordt
daarvoor op den duur tussen de
vier en tien gulden bovenop de
huidige omroepbijdrage ge
vraagd. De televxsiepoot van
Omroep Zeeland biedt de eerste
jaren werk aan 25 mensen.
Voorzitter N. Ginjaar-Maas van
lOmroep Zeeland overhandigde
woensdag het ondernemings
plan voor regionale televisie in
Zeeland aan gedeputeerde drs
G. L. C. M. de Kok (mediabe
leid). In het plan is beschreven
;hoe de regionale tv eruit gaat
;zien en hoeveel het kost.
De regionale omroep krijgt een
publiek karakter en wordt via
'een zogenaamd venster op de
•buis gebracht. Dat betekent dat
;de omroepen op Nederland 1 of
Nederland 2 per provincie een
juüf per dag inruimen voor de re-
Igionale omroep aldaar.
Omroep Zeeland denkt aan de
volgende formule: een kwartier
NOS-journaal, tien minuten re
gionaal journaal en vervolgens
cultuur in Zeeland, een regio
naal weerbericht, het gesprek
van de dag vanuit de studio, een
speciale reportage vanuit de
provincie en regionale agenda
tips. Het programma kan op de
kabel 's avonds enige malen wor
den herhaald en daarop kunnen
ook grote evenementen als ver
kiezingsavonden rechtstreeks
worden uitgezondën.
Snel besluit
Voor Nederland wordt het plan
in twee fasen gerealiseerd. Ze
ven provincies, waaronder Zee
land, zijn vanwege de aanwezig
heid van een zendmast al in
staat te beginnen, de overige vijl
volgen binnen twee j aarGinj aai
benadrukte dat Omroep Zee
land vóór op de trein wilde zitten
en dat januari 1997 wat haar be
treft de uiterste aanvangsdatum
is. Zij drong bij de provincie aan
op een snel besluit omtrent de
voorgestelde opzet, omdat de
omroep na het groene licht van
de provincie nog een half jaar
voorbereiding nodig heeft.
Financieel zijn er nog haken en
ogen. De NOS is bereid voor 1996
en 1997 alle kosten voor regiona
le televisie op zich te nemen,
van onze verslaggever
EMMADORP - De bouw van het
bezoekerscentrum bij het Ver
dronken Land van .Saeftinge
mag gewoon doorgaan. De be-
stuursrechtbank in Middelburg
heeft woensdag het schorsings-
verzoek van de bouwvergun
ning, dat door bewoners van
Emmadorp werd ingediend, af
gewezen. In een reactie zei
woordvoerster R. Warmenho-
ven dat de juridische strijd op
een hoger niveau wordt voort
gezet. Ze sluit acties niet uit,
wanneer de stichting Het
Zeeuwse Landschap daadwer
kelijk met de bouw van de ac
commodatie begint.
Stichtingswoord voerder M. Ja-
cobusse reageerde opgelucht op
de uitspraak van de rechtbank
president. „De aanbesteding is
gelijk de deur uitgegaan." De be
doeling is in oktober met de
bouw te beginnen. Het Zeeuwse
Landschap heeft zes aannemers
uit de provincie verzocht een of
ferte uit te brengen.
Mr T. Damsteegt liet zich dins
dag tijdens de hoorzitting in
Middelburg nog uitermate kri
tisch uit over het plan en de wij
ze waarop de bouwvergunning
tot stand was gekomen. Volgens
de rechter was het dossier onvol
ledig, waardoor tegenstanders
geen volledig beeld hebben kun
nen vormen voor de inspraak
procedure. Waarom Damsteegt
de plannenmakers gisteren toch
het voordeel van de twijfel gun
de, zal pas volgende week blij
ken uit zijn schriftelijke motive
ring.
Warmenhoven denkt dat alleen
het dreigende verlies van de
ruim 1,1 miljoen gulden subsidie
voor het Zeeuws-Vlaamse plan
de doorslag kan hebben gege
ven. „Want verder was de rech
ter duidelijk met ons van me
ning dat er grote fouten zijn ge
maakt in de planprocedure en
dat het convenant tussen de ge
meente Hulst en Het Zeeuwse
Landschap in feite niets voor
stelt. Als het de rechter inder
daad te doen is om de subsidie,
dan is dat volgens mij een ver
keerde afweging. Welk belang
hebben de Zeeuws-Vlamingen
bij die subsidie Geen Met de
komst van het bezoekercentrum
wordt één arbeidsplaats ge
creëerd en die is al vergeven aan
een Belg."
De bewoners van Emmadorp
zijn niet van plan rich bij de uit
spraak neer te leggen. Er loopt
nog een beroepschriftprocedure
voor dezelfde rechtbank. Daar
naast wordt de Raad van State
om een oordeel gevraagd. War
menhoven maakte duidelijk dat
een aantal dorpsgenoten spelen
met het idee om de bouw van het
bezoekerscentrum ook in de
praktijk te vertragen. „Het
bouwverkeer kan straks maar
via één damgat het betreffende
perceel bereiken. Ik kan me zo
voorstellen dat boeren uit het
dorp op die route zo nu en dan
pech krijgen met een tractor of
een ander landbouwvoertuig..."
Jacobusse denkt niet dat het
protest vervelende vormen zal
aannemen. De stichting wil. om
verdere problemen met de be
volking te voorkomen en de on
derlinge verhoudingen te her
stellen, een extern deskundige
inschakelen. „Ons is er alles aan
gelegen om weer met de bewo
ners 'on speaking terms' te ko
men. Gezien soortgelijke erva
ringen met bezoekerscentra el
ders in het land. zal dat wel luk
ken. We gaan natuurlijk geen
oorlogje spelen", reageerde hij.
Ook over een eventuele nadelige
uitspraak van de Staatsraad ligt
Jacobusse niet wakker. Hij is er
van overtuigd dat de hoogste be
stuursrechter in Nederland met
de 'kritische beoordeling van ge
meente, provincie, het ministe
rie van natuurbeheer èn de uit
spraak van de Middelburgse
rechtbank' in de hand eveneens
tot het oordeel komt dat de
bouw van het centrum bij Saef
tinge een goede zaak is.
van onze verslaggever
HULST - Het ministerie van
Onderwijs weigert enkele op
leidingen van het Reynaertcol-
lege in Hulst en de Stedelijke
Scholengemeenschap Schelde-
mond in Vlissingen officieel te
erkennen. In Hulst gaat het om
twee afdelingen voor individu
eel voorbereidend beroepson
derwijs, in Vlissingen om het ly
ceum.
De staatssecretaris constateert
dat het 'draagvlak' van de oplei
dingen te gering is. Met andere
woorden: er zijn niet genoeg leer
lingen. De beslissing heeft geen
gevolgen voor het onderwijs op
beide scholen. De opleidingen
blijven bestaan. Voor het Rey-
naertcollege betekent de afwij
zing wel een financiële tegenval
ler. Erkenning van de twee Hul
ster ivbo-opleidingen (mechani-
satietechniek en bouwtechniek;
12 leerlingen) had de school jaar
lijks zo'n 30.000 gulden extra
rijksgeld opgeleverd. De school
moet dat geld nu uit eigen mid
delen blijven bijpassen.
Voor de Stedelijke Scholenge
meenschap Scheldemond
brengt de afwijzing geen finan
ciële gevolgen met zich mee.
Consequentie is wel dat aan de
twintig leerlingen die de lyceum
vakken in hun pakket hebben
opgenomen, geen officieel ly
ceum-diploma kan worden uit
gereikt. Ze krijgen een 'athe
neum-diploma met, latijn'. In de
praktijk is dat van evenveel
waarde. Overigens is er nog
hoop dat via de Raad van State
alsnog erkenning van het ly
ceum kan worden afgedwongen.
van een medewerker
DEN HAAG - Wegens het uit
lokken van een overval op de
buren is een 32-jarige Middel
burgse vrouw in hoger beroep
door het Haagse Gerechtshof
veroordeeld tot een celstraf van
twee jaar waarvan een halfjaar
voorwaardelijk. De vrouw
moet haar buurman en buur
vrouw bovendien elk duizend
gulden betalen.
Het vonnis is gelijk aan de eis
van de advocaat-generaal bij het
Gerechtshof, mr M. van der
Horst. Eerder kreeg de vrouw
door de rechtbafik in Middelbrg
een werkstraf van 240 uur opge
legd. De officier van justitie ging
in hoger beroep omdat hij deze
straf te laag vond. De vrouw
bracht vorig jaar augustus sa
men met haar man een 20-jarige
neef 'op het idee om de buren te
beroven. In het huis zou veel
geld aanwezig rijn omdat de
buurvrouw als prostituee vijf
klanten per dag zou ontvangen.
Bij de overval liep de buurman
een snee aan rijn nek op. De
echtgenoot van de vrouw werd
voor zijn aandeel destijds door
de rechtbank tot twee jaar cel en
een halfjaar voorwaardelijk ver
oordeeld.
van onze verslaggever
NEELTJE JANS - Tjitske is weer
waar ze thuishoort. In een helikopter
van de Koninklijke Luchtmacht
werd de bruinvis woensdag van Neel
tje Jans naar de Noordzee gebracht,
waar ze op zo'n vijftig kilometer ten
noordwesten van de Wadden in het
water werd losgelaten. Het begelei
dende team is behoorlijk gehecht ge
raakt aan de bruinvis, aidus Ron
Kastelein van het Dolfinarium in
Harderwijk. „Maar ze heeft hier een
goede tijd gehad."
Het lijkt wel of een president wordt
uitgewuifd, merkte een toeschouwer
op die het afscheidsritueel van een af
stand bekeek. Onder grote belang
stelling van publiek en pers werd
Tjitske uit het drijvend bassin ('floa
ting penn') gehaald en per busje naai
de helikopterstandplaats vervoerd.
Dit alles voltrok zich binnen een strak
tijdschema, want Tjitske mocht geen
minuut te lang uit het water blijven.
Anderhalfjaar werd de bruinvis inten
sief verzorgd door een team van het
Dolfinarium.
Het afscheid liet hen dan ook niet
koud; een groepje achtergebleven be
geleiders pinkte een traantje weg toen
de helikopter opsteeg en in de lucht
verdween.
De anderhalf uur durende reis in de
helikopter vindt Tjitske niet leuk, zei
Kastelein voor het vertrek. „Het is een
wilde. Van alle bruinvissen die we
hebben behandeld bleef Tjitske het
minst stilliggen op de weegtafel." Des
ondanks was hij vol vertrouwen over
de goede afloop van de operatie: „Ze is
inmiddels wel gewend aan mechani
sche geluiden." Hij heeft nog overwo
gen om haar in de Noordzee te blijven
volgen via een zendertje. Dit bleek
echter een te grote belasting. „Voor
een dolfijn is het een soort rugzakje,
veel te zwaar."
De driejarige bruinvis spoelde in
maart 1994 aan op het strand van
Ameland.
Na een medische behandeling in Har
derwijk werd Tjitske afgelopen winter
weer gezond verklaard.
In plaats van te worden teruggezet,
werd ze in april naar Neeltje Jans ge
bracht waai' ze in een speciaal bassin
alvast kon wennen aan de zee. De dol
fijn heeft het prima naai' d'r zin gehad
bij Delta Expo, meent Kastelein. „Ze
heeft toch een sociaal leven ontwik
keld door alle mensen die haar heb
ben bezocht."
Het bassin op het voormalige werkei-
land blijft enkele maanden leeg.
De bedoeling is in het voorjaar van
1996 twee andere bruinvissen naar
Zeeland te halen: Marco en Roy. Dit
duo wordt nu nog te jong bevonden
door Kastelein. „Maar volgend jaar
kan het wel. Dan zitten ze in de puber
tijd."
Sinds kort hebben Stijn van
vier en zijn zusje Roos van
twee een nieuwe oppas, Deze
mevrouw, die dagelijks van
Wolphaartsdijk naar Mid
delburg komt om de kinder
tjes in een goede stemming
en zo nodig het gareel te hou
den, ivil graag met 'tante'
aangesproken worden.
Alle betrokken partijen von
den dat prima. Maar voor
Stijn zat er toch een on
verklaarbaar kantje aan de J
titel. Zijn andere tantes zijn
namelijk allemaal familie.
Na de geboorte van zijn zusje
en later van een neefje, is
hem uitgelegd dat familie
banden en geboortes iets met
elkaar te maken hebben-
Hij heeft intussen goed over
het vraagstuk nagedacht.
En hij heeft een sluitende
verklaring gevonden: „Mijn
tante Jos is niet geboren."