NAVO vuurt kruisraketten af
Toeristen proberen massaal
St. Maarten te ontvluchten
EU-ministers bepleiten
Marshall-plan Bosnië
kleintjes
Joodse kolonisten
gooien stenen naar
schoolkinderen
4 WEKEN
C Lange afstandswapen voor het eerst gebruikt tegen Servische doelen
Scheve Toren
Pisa verzakt
2,5 millimeter
in één nacht
Chirac rechtvaardigt proeven
met onzekerheid in Rusland
Kloetinge verrast met zege
11 en 15
VOOR 14,25
JA, ik wil:
19
Af en toe zon
Geleidelijk breekt de bewolking en
komt de zon er af en toe door. Vanoch-
tendvroeg nog lichte regen, later kans
op een buitje. Temperatuur 19 graden.
238e jaargang no. 214
Maandag 11 september 1995
Losse nummers 1,50
SARAJEVO (ANP/AFP/RTRI
DPA) - De Amerikaanse marine
heeft zondagavond doelen van
de Bosnische Serviërs in het
noordwesten van Bosnië be
stookt met 13 Tomahawk-raket
ten. De kruisraketten werden
afgevuurd van het vliegdek-
schip Normandy in de Adriati-
sche zee. Ze troffen onder meer
de stad Banja Luka.
!Het was de eerste keer dat de
Kleuter (3)
rijdt auto
van pa de
Schelde in
van onze verslaggever
BIEZELINGE - Een der
tigjarige vader en zijn
driejarig zoontje kwa
men zaterdagmiddag
met de schrik èn een nat
pak vrij nadat ze met de
auto van de zeedijk bij
Biezelinge in de Wester-
schelde waren gerold.
Het duo uit Kapelle ge
noot op de dijk van het
uitzicht. Zoonlief kreeg
hier blijkbaar opeens ge
noeg van, want hij zette
de wagen in de versnel
ling waardoor de auto
van het talud afreed, zo
de Westerschelde in. Het
water stond op dat mo
ment al ruim tegen de
dijk. De vader slaagde er
in zichzelf en zijn zoontje
uit de auto te wrikken,
die later uit het water
kon worden getakeld.
■van Bruggen
Adviesgroep
Don bcejl 'l ijoal bekeken.
NAVO de Tomahawk-raketten
afvuurt sinds de acties tegen de
Bosnische Serviers 10 dagen ge
leden begonnen. De raketten
zijn ingezet omdat ze zeer accu
raat zijn en omdat ze onafhanke
lijk van het weer ingezet kunnen
worden.
De marine kwam in actie op ver
zoek van de NAVO en met in
stemming van de VN-vredes-
macht. Eerder op de dag had de
NAVO al gedreigd de lange-af-
standsraketten te gebruiken om
de Servische luchtverdediging,
die als een groot gevaar wordt
beschouwd, te verzwakken of uit
te schakelen.
De NAVO zette de luchtaanval
len op militaire doelen van de
Bosnische Serviërs dit weekein
de voort, ondanks meldingen
van slachtoffers onder de bur
gerbevolking en ondanks hef
tige kritiek van het Russische
parlement.
De Franse president Jacques
Chrac zei zondagavond in een te
levisie-interview dat de NAVO-
aanvallen op Bosnisch-Servi-
sche doelen enkele uren worden
onderbroken, maar wanneer is
onbekend. Chirac had zelf om
het stopzetten van de aanvallen
gevraagd om een gesprek te
kunnen regelen tussen de bevel
hebber van de Bosnische Ser
viërs, Ratko Mladic, en VN-com-
mandant generaal Bernard Jan
vier.
Dit onderhoud, dat volgens on
bevestigde bronnen zondag
avond begon, dient volgens Chi
rac om te kijken hoe precies de
Bosnische Serviërs hun zware
wapens uit een gebied met een
straal van 20 kilometer rond Sa
rajevo kunnen terugtrekken.
Die terugtrekking is de belang
rijkste eis van de Verenigde Na
ties aan het adres van de Bosni
sche Serviërs. De NAVO poogt
met aanhoudende bombarde
menten de terugtrekking af te
dwingen.
De Bosnische Serviërs zeggen al
hun zware wapens tot 20 kilome
ter van Sarajevo te hebben te
ruggetrokken. Maar volgens de
VN zijn er geen bewegingen ge
weest die hier op wijzen, aldus de
woordvoerder. „De waarnemers
dienen werkelijk een verplaat
sing van de wapens buiten de 20-
kilometer-zone te zien", zei hij.
Ziekenhuis
Er is een groot aantal burgers
omgekomen en de materiële
schade is reusachtig, aldus een
verklaring die de Bosnisch-Ser-
vische generale staf zondag in
Belgrado uitgaf. Woonwijken zo
wel als industriegebieden zou
den zijn getroffen in de voorste
den van Sarajevo, Hadzici en Vo-
gosca. Nadere bijzonderheden
over het aantal slachtoffers wer
den niet gegeven. Volgens het
Bosnisch-Servische opperbevel
PISA (RTR/DPA) - De scheve to
ren van Pisa is pas geleden in
één nacht 2,5 millimeter sche
ver gezakt. In Italië is met grote
verontrusting op het bericht ge
reageerd.
„We hopen niet dat uitgerekend
iin de eeuw van wetenschap en
techniek de beroemdste toren
jvan de wereld instort", zegt bur-
jgemeester Piero Floriani van Pi
sa. „We moeten met het ergste
rekening houden", meent de
kunsthistoricus Emilio Tolaini.
Michele Jamiolkowski, voorzit
ter van een groep internationale
experts die betrokken is bij het
stabiliseren van de toren, meent
echter dat er geen reden tot pa
niek is. De toren is stabiel, zei hij.
3e plotselinge beweging van de
beroemde toren lijkt volgens de
Italiaanse zondagskranten ja
ren van herstelwerkzaamheden
ongedaan te maken. Werkzaam
heden om de structuur van de
toren te stabiliseren en te verste
vigen zijn na de plotselinge ver
dere verzakking van het be
roemde kunstwerk vrijdag
abrupt gestopt.
De toren van Pisa, die al 822 jaar
oud is, is sinds januari 1990 voor
het publiek gesloten. Volgens
experts is de verzakking te wij
ten aan de ondergrond van spe
cie, die in de vorige eeuw werd
aangebracht en die in de jaren
dertig op amateuristische wijze
is aangevuld met cement en sta
len buizen. In de archieven is
daarover niets terug te vinden.
.■Niemand was van het bestaan
van het fundament van specie
cn buizen op de hoogte", aldus
Jamiolkowski.
Eind dit jaar moeten tien stalen
koorden voor de veiligheid van
het 58 meter hoge bouwwerk
worden verankerd. Daarvoor
rioest in april het fundament
van de toren op kunstmatige
wijze worden bevroren. Experts
onderzoeken nu nieuwe metho
des om het kunstwerk van de on
dergang te redden.
Jarenlang was de gemiddelde
verzakking van de toren van Pi-
zo'n 1,2 millimeter per jaar.
van Philipsburg doet de was in.de woonkamer zonder muren en dak van haar verwoest huis.
foto Reuters
werden zaterdag bij de bombar
dementen „uitsluitend" civiele
doelen zoals woonhuizen en
bruggen in de Servische delen
van Sarajevo aangevallen.
De Verenigde Naties boden za
terdag hun verontschuldigingen
aan, omdat bij een beschieting
door de snelle-interventiemacht
in Bosnië een ziekenhuis in Ser
visch Bosnië zou zijn getroffen.
De Bosnische Serviërs meldden
dat vrijdag in Blazuj, ten westen
van Sarajevo; tien doden en 22
gewonden zijn gevallen toen een
ziekenhuis werd geraakt door
granaten, die waren afgevuurd
door de interventiemacht van de
VN. De VN stuurden een onder
zoekscommissie naar het zie
kenhuis, maai- die strandde zon
dagmiddag in de Servische bu
reaucratie en werd niet toegela-
Sampras wint
derde titel
in New York
NEW YORK (ANP) - Pete Sam
pras heeft gisteravond voor de
derde keer in zijn loopbaan de
US Open gewonnen. De 24-jari-
ge speler uit Tampa (Florida),
als tweede geplaatst, versloeg
in New York in de finale de
nummer één van de wereld An-
dré Agassi (25) met 6-4, 6-3, 4-6
en 7-5.
Sampras maakt de partij op het
eerste matchpoint, na twee uur
en 27 minuten, uit met een ace.
Sampras bracht het toernooi in
1990 en 1993 ook al op zijn naam.
In 1992 was Sampras verliezend
finalist. Hij heeft nu zeven
Grand Slam-titels verzameld.
zie ook pagina 11
door onze verslaggever
Carel van der Velden
ST. MAARTEN - Duizenden toeristen
hebben het afgelopen weekeinde het door
de orkaan Luis grotendeels verwoeste ei
land St. Maarten verlaten. Zaterdag al
dromden de toeristen samen op Juliana
Airport, maar slechts enkele honderden
slaagden erin met de eerste verkeers
vliegtuigen die er landden (van Ameri
can Airlines en Air-France) te vertrek
ken. Na een paar uur dringen in de bran
dende zon moesten de meesten weer uit
geput en dorstig naar hun hotel terugke
ren. En dat betekende een hernieuwde
kennismaking met het stinkende toilet,
de klamme hitte en een zwembad vol rot
tend water.
Onder hen waren tweeduizend Amerika
nen, een aantal Nederlanders, Brazilia
nen, Canadezen en Fransen. De op luxe
ingestelde Amerikanen hadden zich wel
wat anders voorgesteld van hun bezoek
aan het eiland. Als zwervers scharrelden
ze na terugkeer van het vliegveld in de
hoofdstad Philipsburg wat brood, bis
cuitjes en water bij elkaar uit een van de
schaarse winkels die de deuren had ge
opend. Tegen zessen gingen ze terug naar
hun hotel. Vanaf het vallen van de avond
geldt een uitgaansverbod op zowel het
Franse als het Nederlandse deel van St.
Maarten.
Toeristen die woedend waren omdat ze
niet weg konden komen, blokkeerden za
terdagmiddag enige tijd de landingsbaan
van het vliegveld, waardoor de luchtbrug
die vanuit Curaqao was opgezet om de
slachtoffers van de orkaan hulp te bieden,
werd gestremd. Inmiddels hebben naar
schatting vijfduizend toeristen het eiland
verlaten.
Rouw
Op alle eilanden van de Antillen was het
gisteren een dag van nationale rouw. Er
werden kerkdiensten gehouden voor de
slachtoffers van de orkaan. Volgens offi
ciële cijfers zijn dat er negen, maar de or
kaan heeft vooral toegeslagen onder de
vijftienduizend illegale buitenlanders in
de krottenwijken en die staan nergens ge
registreerd. Gevreesd wordt dat het juiste
aantal doden nooit zal zijn te achterhalen.
Voor St. Maarten is het toeristensprookje
voorlopig uit. De meeste hotels zijn welis
waar relatief licht beschadigd en binnen
afzienbare tijd zullen de airconditioning-
en het zwembad wel weer voor verkoeling
zorgen, maar daarmee heeft St. Maarten
zijn attracties nog niet terug.
Ondanks de verwoesting van de winstge
vende toeristenindustrie is politiek leider
D. Richardson niet terneergeslagen. Hij
denkt dat het eiland snel uit de ellende
kan opkrabbelen. „De schade is herstel
baar. In november begint het toeristensei
zoen. Het is belangrijk dat de schade aan
de hotels dan is hersteld. Wij zijn down,
maar niet out. Van alle kanten wordt hulp
aangeboden. Als we 't goed managen, is
het grootste leed hopelijk snel geleden".
Voorlopig gaat de toeristenstroom voor
St. Maarten de verkeerde kant op. Voor de
toekomst van het eiland is het echter van
levensbelang dat ze ooit terugkeren. Bijna
alle bewoners leefden tot vorige week van
de dollars die de Amerikanen op het ei
land uitgaven. St. Maarten verwelkomde
vóór de grootste ramp in haar geschiede
nis jaarlijks ongeveer één miljoen toeris
ten.
zie ook pagina 4
PARIJS (AFP) - De Franse
president Jacques Chirac
heeft zondag zijn besluit om
de kernproeven te hervat
ten gerechtvaardigd door te
verwijzen naar de politieke
onzekerheid in Oost-Eu
ropa, met name in Rusland.
Er zijn volgens Chirac in de
voormalige Sovjetunie „dui
zenden en duizenden atoom
wapens, terwijl men van
daag in grote onzekerheid
verkeert over de ontwikke
lingen in die landen", zo zei
de president in een televisie-
interview.
„Wie weet welke extremist
vandaag of morgen de
macht grijpt in Rusland en
over een aanzienlijke nu
cleaire macht beschikt", zei
Chirac. De Franse minister
van buitenlandse zaken.
Hervé de Charette, zei zon
dag in een Spaanse krant,
dat Frankrijk niemand zal
raadplegen voor wat betreft
zijn eigen veiligheid.
Frankrijk is wel bereid met
zijn Europese partners te
praten over de mogelijkheid
dat zijn nucleaire afschrik
kingsmacht dient voor de
gemeenschappelijke veilig
heid, aldus de minister.
zie ook pagina 4
SANTANDER (ANP) - De Euro
pese Unie moet een Marshall
plan voor ex-Joegoslavië lance
ren om het land weer op te bou
wen zodra de oorlog ten einde
is. Dat hebben de EU-ministers
van Buitenlandse Zaken afgelo
pen weekend onderling bepaald
tijdens een bijeenkomst in het
Spaanse Santander.
Hun informele ontmoeting werd
overschaduwd door de openlijke
kritiek die veel lidstaten hebben
op de hervatting van de Franse
kernproeven. Hoewel negen van
de vijftien landen zeiden tegen
de nucleaire proeven te zijn,
werd de zaak echter niet op de
spits gedreven.
De Europese ministers richtten
zich vooral op de oorlog in Bos
nië. De Verenigde Staten spelen
momenteel de belangrijkste rol
in de pogingen tot vrede te ko
men. Maar de EU moet zich nu
weer actief mengen in de onder
handelingen, aldus de ministers.
Zeker nu er uitzicht bestaat op
een vredesakkoord.
Volgens minister Van Mierlo
(buitenlandse zaken) zal Europa
de leidende rol moeten spelen bij
de wederopbouw van ex-Joego
slavië. De Marshall-hulp, naar
het model van de Amerikaanse
steun aan Europa na de Tweede
Wereldoorlog, moet ook ter be
schikking komen van de Bosni
sche Serviërs. Om hoeveel geld
het gaat is nog onduidelijk. De
Verenigde Staten gaan voorlo
pig uit van vier miljard dollar in
driejaar.
IRT-commissie te
lief bij verhoor
De parlementaire enquêtecom
missie die de opsporingsmetho
den van politie en justitie moet
onderzoeken, ligt na twee dagen
van openbare verhoren onder
vuur. Critici vinden de commis
sie 'te liefomdat zij getuigen
niet voldoende door
zaagt over de onder- O
werpen. w
Kloetinge debuteerde met een knappe overwinning in de eerste klas
se van het zaterdagvoetbal. Titelkandidaat GVVV werd op het Wes-
selopark met 2-1 geklopt. Ook Hoek startte voortvarend door kam
pioen Kozakken Boys met 2-0 te verslaan.
Radio en televisie: 2; Binnenland: 3; Buitenland: 4;
Provincie: 5,7 en 9; Sport: 11,12,13,14,15,16,17 en
18.
Onderzoek:
mafia voor het
eerst in de
rode cijfers
ROME (RTR) - De Italiaanse
mafia lijdt een verlies van 40
miljoen gulden per maand op
zijn uitgebreide zakelijke be
langen en zal waarschijnlijk
voor het eerst het jaar in de rode
cijfers afsluiten. Dit meldde het
Italiaanse financiële blad II
Mondo zaterdag.
De krarit, die een eigen onder
zoek instelde, zei dat de Cosa
Nostra zwaar is getroffen door
dat de winst op de drugshandel
met 50 procent is afgenomen.
Omzet
De op 27,5 triljoen lire (28 miljard
gulden) geschatte omzet van de
mafia neemt verder af doordat
steeds meer mafia-eigendom-
men in beslag worden genomen,
de kosten van advocaten voor de
rond 4000 gedetineerde leden de
pan uitrijzen en er minder over
heidsopdrachten naai- bedrijven
van de mafia gaan.
Verliezen
De Italiaanse autoriteiten heb
ben dit jaar al 3,8 miljard gulden
van de mafia in beslag genomen,
waardoor de totale verliezen tot
40 miljoen per maand zijn opge
lopen.
„De firma Cosa Nostra zal ge
dwongen zijn een grote herstruc
tureringsoperatie uit te voeren",
concludeerde het blad zonder
uit te weiden.
Duidelijk is dat de EU dat niet
alleen kan betalen, vinden de
ministers. Ook van de Verenigde
Staten, Japan en de internatio
nale moslimgemeenschap wordt
een bijdrage verlangd, aldus
Van Mierlo. „Het is een groots
kwarwei, waar ongelooflijk veel
geld voor nodig is."
De ministers toonden zich giste
ren ongerust over de harde op
stelling van de Russische
Doema (Lagerhuis) betreffende
de Balkan-oorlog. De roep om
het aftreden van de Russische
minister van buitenlandse za
ken werd algemeen betreurd, al
dus Van Mierlo. „Dat zou een
groot verlies zijn, omdat Kozy-
rev juist streeft naai- een hech
tere band met het Westen.
zie ook pagina 4
HEBRON (RTR) - Enkele jood
se kolonisten zijn zondag een
Palestijnse meisjesschool in
Hebron op de Westelijke Jor-
daanoever binnengevallen. Zij
sloegen de hoofdonderwijzeres
en vielen leerlingen aan. Zij
verwondden tien kinderen die
uit protest tegen hun optreden
naar het gemeentehuis trokken.
Dit hebben ooggetuigen ver
klaard.
Het Israëlische leger onderzoekt
de aantijgingen.
Palestijnse getuigen zeiden dat
drie kolonisten de school in het
centrum van de stad binnen
drongen, de hoofdonderwijzeres
en leerlingen aanvielen en deu
ren en ramen ingooiden.
Daarop liepen de schoolmeisjes,
in de leeftijd van zes tot elf jaar,
in optocht naar het stadhuis.
Kolonisten schopten de kinde
ren en gooiden stenen naar hen,
Tien meisjes moesten met ver
wondingen naar een ziekenhuis
worden gebracht, aldus de oog
getuigen.
In Hebron, vaak het toneel van
Arabisch-Israëlische botsingen,
wonen 100.000 Palestijnen en
400 kolonisten. Een regeling
voor de stad is een van de groot
ste obstakels in de onderhande
lingen tussen Israël en de PLO
over uitbreiding van het Pale
stijnse zelfbestuur dat momen
teel geldt in de Gazastrook en
Jericho.
Een groep gewapende mannen
in Israëlische militaire unifor
men vermoordde vrijdag een 25-
jarige Palestijn in Halhoul bij
Hebron. De Israëlische politie
Vliegramp in
Colombia
BOGOTA (AP) - Een tweemoto-
rig vliegtuig van de Colom
biaanse luchtvaartmaatschap
pij Satena is zaterdag in de
dichte mist neergestort in de
jungle in het zuiden van Colom
bia. Twintig van de 21 inzitten
den kwamen om het leven.
De enige overlevende, een van
de 17 passagiers, verkeerde zon
dag nog in levensgevaar. Het
toestel was op weg van Villavi-
cencio naar het 130 kilometer
zuidelijker gelegen La Maca-
rena. Het vliegtuig stortte neer
enkele kilometers voor de plaats
van bestemming. De oorzaak
van het ongeluk was niet direct
bekend.
richt zijn onderzoek op uiterst-
rechtse groepjes zoals Eyal (af
korting van Joodse nationale or
ganisatie) en „de Vuist van Da
vid", die banden heeft met de
verboden racistische Kach-be-
weging.
(eenmalig binnen zes maanden)
J een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 30,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 85,90
Naam:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
HMMBa