Raggende Mannen spreken
taal van de nieuwe media
PZC
kunst cultuur
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1995 24
uit
Vrijdag
Trio en Duo
De ensembles Duo en het Gabrïël Trio
concerteren vandaag:, vrijdag, in het
Prinsenlogement van de Middelburgse
Abdij (20.00 uur).
Het Gabriël Trio bestaat uit Marco Roos-
ink op viool, Job ter Haar cello en Jose
phine Tan piano. Duo wordt gevormd
door Guido Müller op viool en Hans Schel-
levis piano. Beide gezelschappen spelen
werken van Haydn, Brahms en Ravel.
Schaken
Het Gezelschap van de Zee speelt het to
neelstuk Schaken met Diponegoro van
Hella S. Haasse vandaag, vrijdag, in ver
enigingsgebouw Middendorp te Zoute-
lande (20.00 uur).
Gelezen voorstelling van dit stuk, dat
voor het eerst op de planken wordt ge
bracht. De regie is van Willem Nijholt.
Filharmonie
De jonge filharmonie olv Ivan Fisher
geeft vandaag, vrijdag, een concert in de
Basiliek van Hulst, in het kader van het
festival van Zeeuwsch-Vlaanderen (20.00
uur).
Op het programma staat Symfonie nr 103
m Es mit dem Paukenwirbel van Franz
Joseph Haydn, Jeux des Cartes van Igor
Stravinski en Symfonie nr 1 in c, opus 68
van Johannes Brahms.
Flamencos
Walk Inn
Sixties
Hamandad
Zaterdag
Beiaard
Waterland
Het verhalend element staat centraal in
Cuentos Flamencos, vandaag, vrijdag, in
Podium 't Beest te Goes (20.30 uur).
Een vertelling uit een Belgisch Andalusië,
gedragen door de expressieve zang van
Amparo Cortèz, het intelligente gitaar
spel van Rafael Sanchez en het verhaal
van de Vlaming Wannes van de Velde.
De Middelburgse bands DM en No-Idea
geven vandaag, vrijdag, een dubbelcon
cert in het Vlissingse ontmoetingscen
trum Walkk-Inn (20.30 uur).
De groepen spelen hardcore en punk; DM
alleen eigen composities, No—idea ook
covers van onder meer Sick of it all.
The Yardbirds, Cliff Bennett and the Re
bel Rousers en de Van de Ketterijband
treden vandaag, vrijdag, op in het Vlis
singse danstheater Cosmo, in het kader
van het Sixties Festival (21.00 uur).
Van de oorspronkelijke Yardbirds maken
alleen nog Chris Dreija en Jim Mc Carty
deel uit van de huidige bezetting. Cliff
Bennett and the Rebel Rousers is een
Britse soulgroep met als hit One way love.
De Van de Ketterijband is een Zeeuwse
gelegenheidsformatie rond de gitaristen
Leo van de Ketterij en Henk Feij.
Orgelconcert
Albert Clement en Margreeth de Jong
verzorgen vandaag, vrijdag, een orgel
concert in de Lutherse kerk te Middel
burg (20.00 uur).
Het concert is deels een presentatie van
hun cd van het Duyschot/Müller-orgel.
Daarvan worden gespeeld Suite II in D
van Pieter Bustijn (Albert Clement), Peti-
tes Pièces a Quatre Mains opus 30 van
Christian Ernst Graaf en Sonate in F a
Quatre Mains opus 29,1 van Christian
Ernst Graaf (Albert Clement en Mar
greeth de Jong). Ook worden werken ge
speeld van Sweelinck, Kuhnau, Krebs en
J. S. Bach.
Het jongerencentrum Kalashnikov in
Terneuzen biedt vandaag, vrijdag, on
derdak aan het Hahamandad festival
(22.00 uur).
Er zijn muzikale optredens van Thierry
Galai uit Frankrijk, de Britse groep In
Sensorium en de Nederlandse formatie
Amy Love.
Het 25-jarig jubileum van de Goese
beiaard wordt morgen, zaterdag, gevierd
met optredens van Sjoerd Tamminga op
de reizende beiaard, die staat opgesteld
op de Markt in Goes, en andere projecten
(13.30 uur).
Tamminga begint de serie concerten met
populaire klassiekers, in samenwerking
met de Big Band van de Zeeuwse Muziek
school, olv An ja Dekker (13.30-14.30 uur).
Studenten van de Hogeschool voor de
Kunsten te Utrecht brengen vervolgens
het project Beiaard-Computer-Midi (15-16
uur). Tamminga besluit, in samenwerking
met de South-West Dutch Dixie Jazz Pa-
raders uit Goes, met een medley van jazz-
standards (16-17 uur).
Kamermuziek
Violist Volker Biesenbender en pianist
Paul Coker verzorgen morgen, zaterdag,
een concert kamermuziek in het stadhuis
te Zierikzee (20.00 uur).
Op het programma staan werken van
Beethoven, Bartók en Ravel.
Daar zit je dan: muis in de hand.
„Welkom bij de Raggende Manne",
praat de computer. „Pak het handje en
voel m'n lichaam". Voor je het weet zap
je naar het 'Darmkanaal', waar je het
'Ende van de Mol' kunt zien. Of beland
je in de 'blinde darm', waar je in het wil
de weg moet zoeken naar het lichtknop
je, omdat je de cursor niet eens meer op
het beeldscherm kunt zien.
Het zal duidelijk zijn. Hier wordt de taal
van de 'nieuwe media' gesproken, in
combinatie met de taal van de Raggen
de Manne. De baarmoeder kan bezocht
worden. Er is het spel 'Kamikaze An
gels', gebaseerd op de onbevlekte ont
vangenis en het kerstverhaal. Animatie
filmpjes. Uiteraard kun je ook 'het ge
slacht' voelen, waarop een grote penis in
beeld verschijnt. Onder het motto
'Wordt zelf lid', schieten tientallen
adressen over het scherm. Amnesty In
ternational is erbij. Greenpeace. En na
tuurlijk de Raggende Manne fanclub.
„Een soort bonus, om iets extra's aan de
muziek toe te voegen", noemt Geert
Timmer, alias Bob Fosko de cd-rom
'Rooie Pap' van de Raggende Manne die
deze maand verschijnt. Hij laat er geen
twijfel over bestaan dat de veertig minu
ten durende muziek op het schijfje het
belangrijkste is. Daar gaat het allemaal
om. „Die 'rom' is een extraatje. Een
soort zij-produkt van de groep en wat
vrienden. Omdat we als band in ontwik
keling willen blijven. Heel veel van die
cd-roms van popmuzikanten zijn zo pre
tentieus. Vol serieuze informatie. Dat
vind ik onzin. Wij wilden gewoon laten
zien dat je ook wat anders met dat me
dium kunt doen."
Genoeg over de extra's. De meeste men
sen zullen toch vooral geïnteresseerd
zijn in de muziek op 'Rooie Pap', het zes
de album sinds Fosko in 1988 besloot
zijn frustratie en woede vrijelijk op de
geluidsband te kwakken, zonder zich
iets van de gangbare popconventies aan
te trekken. Sindsdien is de bezetting
van de Raggende Manne een aantal ma
len gewijzigd, zonder dat de creatieve
principes veranderd zijn.
Toch klinkt 'Rooie Pap', dat in de Haar
lemse Bananasstudjo werd opgenomen
met Sander Janssen en Martijn Bosman
als producers, anders dan de voorgan
gers. Gestruktureerder. Toegankelijker
dan 'Zaad', uit 1994 en het veel meer jazz-
gerichte 'Weense Pletterij' uit 1992.
„Op de vijf vorige cd's hebben we gepro
beerd 'het moment' in de studio te van
gen." verklaart Fosko. „Dat hebben we
deze keer eveneens gedaan, maar nu
wilden we die momenten vervolgens
ook vormgeven. Gewoon een andere
manier van werken. Vroeger waren we
maai' één of twee uur per dag echt pro
ductief in de studio. Nu zaten we van
vroeg tot laat aan die nummers te
werken. De uitdaging was om het con
cept van de Raggende Manne in tact te
houden. Meer struktuur, terwijl het
overdonderende toch overeind bleef. Ik
bleek daar als zanger ook behoefte aan
te hebben. Die jaren van improvisatie
en verkenning hebben mij zoveel opge
leverd, dat ik nu rustig weer een stapje
terug kan doen naar het meer vastleg
gen van dingen."
Klassiekers
Dat levert op 'Rooie Pap' het pakkende
popliedje 'Allemaal voor jou' op, maar
ook een paar andere nummers die nu al
tot de absolute Manne-klassiekers gere
kend mogen worden, zoals 'Bonnetje'
('Je mag me ruilen binnen tien dagen,
met een bonnetje') en het bij ieder con
cert luidkeels meegezongen 'Poep in je
Hoofd'. Om nog maar te zwijgen van het
compacte 'Ik Willem, ik Willem, ik Wil
lem Alexander' en het op schrijver/schil
der Armando geïnspireerde 'Vrijheid'.
De zwenking naar meer rock en pop
heeft volgens Fosko veel te maken met
de bezettingswijziging in de band, waar
in naast hemzelf en oudgedienden
Geert Timmer, alias Bob Fosko: „Als er wat te klagen valt, sta ik vooraan om m'n bek open te trekken.
foto G PD
drummer Palli Gudmundsson en bas
sist Dicky Schulte Nordholt, de twee
nieuwe gitaristen: ex-Gotcha! frontman
Robadope Ro en Arnold Smits die ook
bij The Blue Man Can speelt. Met het
onbevangene van Gotcha! heeft hij al
tijd affiniteit gehad, zegt Fosko. „En dat
funky element vind ik een welkome aan
winst voor de Raggende Manne. In eer
ste instantie zouden Arnold en Ro om
beurten meespelen, maar toen ze een
keer samen op het podium stonden
werkte dat zo goed, dat we het maar zo
gelaten hebben."
Daarnaast zijn er op de nieuwe cd gast
rollen voor Hein de Kort en de Haarlem
se schilder/muzikant Hannes Kuiper,
van wie later dit jaar ook een eigen cd
verschijnt.
Bang om slaaf te worden van het ver
wachtingspatroon van het publiek - nóg
meer schelden en tieren - is Fosko niet.
„Als ik dat gevoel zou hebben, dan zou
ik onmiddellijk stoppen. Het is wel zo
dat ik voor mijzelf een bepaalde vorm
heb gekozen en dat ik mij daaraan houd.
Maar dat ervaar ik niet als een blok aan
m'n been. Integendeel. Ik ben gewoon
zoals ik mij als Bob Fosko voordoe. En
dat is nog lang niet uitgeput. Als er wat
te klagen valt, sta ik vooraan om m'n
bek open te trekken. Maai' als je het ver
wachtingspatroon van anderen volgt,
dan kun je je artistieke integriteit niet
bewaren. Dan ben je niet vrij meer. En
daar is het bij de Raggende Manne uit
eindelijk allemaal om begonnen: Vrij
heid."
Hij geeft toe dat er natuurlijk altijd en
kele wetmatigheden en restricties zijn.
„De keuze van een single en zo. Maai' in
houdelijk blijft de muziek heel dicht bij
onszelf staan. Daaraan doen we geen
concessies. En dat dat in sommige ge-
vallen- 'Poep in je Hoofd' bij voorbeeld -
een groot publiek aanspreekt, komt niet
omdat ik op zoek ben naar de massa,
maar waarschijnlijk omdat ik zelf ook
gewoon een mannetje van de straat
ben."
Schuttingtaai
Sommige mensen vatten zijn teksten op
als een potje brutale schuttingtaai.
„Maar dat is het niet. Het is gewoon be
doeld om de dingen zo kernachtig moge
lijk te vertellen. Niet om het publiek op
de kast te jagen. Het is in feite heel se
rieus. Mijn woede en frustraties zijn
echt. Neem nu een liedje als 'Ik doe het
allemaal voor jou', onze meest recente
single. Die is wel op de radio geweest,
maar geen hit geworden. Dat snap ik
dan niet. Als je al di shit hoort die in de
top-40 staat, dan moetje als discjockey
toch eigenlijk ontzettend blij zijn dat je
ook nog een goede plaat als die van ons
kunt draaien?."
Peter Bruyn
Concerten: morgen, zaterdag, Haarlem (Pa
tronaat), zaterdag 16 september Bergen op
Zoom (De Botte Hommel), zaterdag 30 sep
tember Utrecht Tivoli
Workshop
De Roemeense dirigent Enachescu ver
zorgt morgen, zaterdag, een workshop
Roemeense liederen (11.00 uur) in het Le-
deltheater te Oostburg. De deelnemers
geven daar 's avonds een concert (20.00
uur).
De dirigent wordt bijgestaan door leden
van zijn koor. Het geheel staat in het te
ken van het Festival van Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Schaken
Het Gezelschap van de Zee speelt het to
neelstuk Schaken met Diponegoro van
Hella S. Haasse morgen, zaterdag in Bro-
gum te Zierikzee (20.30 uur). (Zie vrijdag)
Crankybox
Het Zeeuwse toneelgezelschap Gekookt
Ei brengt morgen, zaterdag, de première
van het stuk Crankybox in het Vlissingse
Arsenaaltheater (21.00 uur).
Relatieschetsen van Judith Herzberg, ge
schreven in 1977 en gespeeld door Henk
Geelhoed, Karin Stamans, Milly Oele en
Ron Thiry. De regie is van Katinka van
den Dool.
Jazz
Patricia Beysens zingt morgen, zaterdag,
in het Middelburgse Jazz eetcafé Desafi-
nado (22.00 uur).
De organisatie is in handen van de stich
ting Jazz Podium Middelburg.
Hamandad
Het jongerencentrum Kalashnikov in
Terneuzen biedt ook morgen, zaterdag,
onderdak aan het Hahamandad festival
(15.00 uur).
Er zijn muzikale optredens van opnieuw
Thierry Galai uit Frankrijk, de Neder
landse formatie Gemo en het Duitse gezel
schap Unpleasant Surprize.
Dirigent Ivan Fisher verzorgt vrijdag een concert met De jonge filharmonie in
de Basiliek van Hulst. foto Andrea Felvégi
De blazerssectie olv Richard Clarfsse en
de drumband olv John Weijermans bren
gen zowel gezamenlijk als afzonderlijk
marsen en andere stukken ten gehore.
Crankybox
Het Zeeuwse toneelgezelschap Gekookt
Ei brengt zondag het stuk Crankybox in
het Vlissingse Arsenaaltheater (15.30
uur). (Zie zaterdag)
Fringe
Skatepunk
Het Waterland Sextet geeft morgen, za
terdag, een concei't in de Kloveniersdoe
len te Middelburg na de officiële opening-
van de expositie Water Blood van Bar
bara Jean (20.30 uur).
Swingende jazz en vrije improvisaties
gaan over in slepende tango's, Weense,
Slavische en zigeunermelodieën worden
gecombineerd met hedendaagse muziek-
invloeden. Het sextet bestaat uit Loek
Dikker (piano), Jarmo Hoogendijk (trom
pet), Fred Leeflang (altsax), Leo van Oos-
trom (tenorsax), Wiro Mahjeu (bas) en
Kees Kranenburg (drums).
The undeclinable ambuscade uit Den
Bosch en Benefit of Doubt uit Wouw ge
ven morgen, zaterdag, een dubbelconcert
met skatepunk in het cultureel jongeren
centrum BoHo in Bergen op Zoom (21.30
uur).
de door hem opgerichte literaire tijd
schrift Zoetermeer en schreef onder meer
Ik ook van jou (1992) en Giph (1993). Het
werk van popdichter Diana Ozon (Ozon
Expres) is rauw en realistisch. Tom Stob
belaar uit Goes won in 1992 met zijn groep
De Gemeentereiniging het Leids Cabaret
festival.
Achter 2 Cords Genius gaat de 24-jarige
Marieke Olij schuil, die eenvoudige liedjes
zingt en zichzelf daarbij op gitaar bege
leidt.
Sixties
Nix
Generatie Nix met schrijver Ronald Gi-
phart, dichter Diana Ozon en cabaretier
Tom Stobbelaar (21.30 uur) en muziek
van 2 Cords Genius (22.30 uur) morgen,
zaterdag, in Podium 't Beest te Goes.
Ronald Giphart is redacteur van het me-
In de binnenstad van Vlissingen is mor
gen, zaterdag, in het kader van het Six
ties Festival een Sixties-route uitgezet
(21.00 uur). In het Dijktheater treden op
Foreign Affairs (21.30 uur) en Kick the
Bucket (22.30 uur).
Verschillende bands spelen in de deelne
mende cafés Hoppit, Thor, De Concur
rent, Van Uus, The Sound, Da Vinei en
Frapo's. De restaurants De Vergeten Balk
en Het Arsenaal laten op hun manier de
.jaren zestig herleven.
Rockformatie
De rockformatie Bad Little Sis treedt
morgen, zaterdag, op in jongerencentrum
De Piek in Vlissingen (22.00 uur).
De groep bestaat uit zangeres Monica
Prins, gitarist John Houtekamer, drum
mer Jeroen Polderman en bassiste Re-
nate Oosterveen, maar krijgt gezelschap
van enkele gastmuzikanten, onder wie
William Koole van Joyrock.
Kuyper
Zondag
Manhuis
Harmonie De Scheldegalm uit Hans-
weert verzorgt zondag een concert in de
Manhuistuin te Goes (12.00 uur).
Dinsdag
Koor
Het Preludiu Koor Bucarest olv Voicu
Enachescu brengt dinsdag religieuze By,
zantijnse muziek en Italiaanse motetten
in de rk kerk van Sluis (20.00 uur).
Het programma vermeldt werken van Gh.
Cucu, S. Dragoi, M. Ieromonahul, D. Bu-
ciu, T. Brediceanu, D. Suceveanu, N. Lun-
gu, I. D. Chirescu, O. di Lasso, J. Arcadelt,
A, Scandello, G. Gastoldi, D. Constant!
niu, M. Neagu, A. Pascanu en Gh. Danga,
In het kader van het Festival van
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Woensdag
Familieconcert
De Nieuwe Slagwerkgroep Amsterdam
geeft woensdag een familieconcert (van
af 5 jaar) in Den Dullaert te Hulst (15.30
uur).
De bezetting bestaat uit Richard Jansen,
Eddy Koopman, José Vicente en Harman
Rieken. Het programma heeft als titel
Reis om de wereld in zestig minuten. In
het kader van het Festival van Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Armando
Het Armando Kwartet verzorgt woens
dag een optreden in Podium 't Beest te
Goes (20.30 uur).
Het kwartet bestaat uit Armando viool,
Marieke Verheul viool, Peter Niewerf gi
taar en Ruud Ouwehand bas. Voor de
pauze leest Armando voor uit eigen werk:
De ruwe heren, Aantekeningen over de
vijand, Uit Berlijn, Machthebbers, Krijgs
gewoel, Het gevecht, Tucht en De Veld
tocht.
Donderdag
Eterna
Anima Eterna olv Jos van Immerseel
donderdag te horen in de rk kerk va
Koewacht (20.00 uur).
Op het programma staan Symfonie no 91
in D The Miracle (1791) van Fr. J. Haydn
Symfonie no 41 in C Jupiter (1788) vai
W. A. Mozart en Pianoconcerto nr 1 in B
(1784) van L. Beethoven. In het kader vai
het- Festival van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Toneelsolo
Lyrische sopraan Hanke de Hoogh en pia
nist Piet Loose verzorgen zondag een zo
genaamd Fringe Concert in de Neder
lands hervormde kerk in Philippine
(15.00 uur).
Hank de Hoogh treedt op als vaste soliste
bij het Breda's Mannenkoor, waarmee zij
een kerst-cd opnam. Ze is ook regelmatig
te horen in opera, operette en oratoria, zo
als Le Roi David, waarvan in 1993 een cd
verscheen. Piet Loose is muziekdocent
aan het Newmaneollege te Breda en actief
als pianist, organist en componist. Het
programma vermeldt werk van W. A. Mo
zart, J. Brahms, F. Poulenc, S. Rachmani-
nov, G. Bizet, G. Puccini en E. Kalman. In
het kader van het Festival van Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Tine Ruysschaert speelt donderdag de to
neelsolo Wit is altijd schoon in Podium'
Beest te Goes (20.30 uur).
Het stuk is een relaas van een zoon ove
zijn overleden moeder, die hem haar hek
leven heeft bedolven onder haar praat
naar een novelle van de Vlaamse schrijve-'
Leo Pleysier.
Verwacht
VRIJDAG 15 SEPTEMBER: De Beat Ge
neration met Ron Whitehead, Herben
Huncke en Lee Ranaldo in 't Beest Goei
(20.30 uur)
Normaal in de hallen Scherpenisse (19.0
uur)
Jazz by the Sea Domburg met Huub Jai
sen and his Amazing Jazz band op
Markt (19.30 uur) en Jazz in cafés (21.
uur
Musical Faya in stadsschouwburg
Maagd Bergen op Zoom (20.15 uur)
ZATERDAG 16 SEPTEMBER: Jazz by th
Sea Domburg met Mr Boogie Woogie th
Firesweep Bluesband (11.00 uur), streel
parade (13.30 uur), Jeanie Bryson (21.
uur), Continental Six (21.30 uur) en Firn
(23.15 uur)
Gheorghe Zafmir panfluitrk kerk Clii
ge (20.00 uur)
Orgelconcert Klaas Jan Mulder in n\
kerk Kapelle (20.00 uur)
De Raggende Manne in Boho Bergen o;
Zoom (21.30 uur)
Peter Faber met Vrolijke verhalen voa
onderweg in dorpshuis Kruiningen (20.6
uur
ZONDAG 17 SEPTEMBER: Fringe cot
cert van saxofonist Daniel Platje, muziel
school Hulst (15.00 uur)
Jazz by the Sea Domburg met Lillian Bout
té her Music Friends in Zionskerk Oost
kapelle (12.30 uur), Naguine, Scaldis Jcu
band en Sybren de Jong Trio op het straw,
van Domburg (13.00 uur) en de Jol I
Swingband in het Badhotel (15.30 uurI
Theatergroep Burrp met Doormidden
stadsschouwburg de Maagd Bergen i
Zoom (14.30 uur)
Trots Vlees met Josse de Pauw en Tm
Jansen in 't Beest Goes (20.30 uur)
MAANDAG 18 SEPTEMBER: Brassba*
Apollo in openluchttheater Dombm
(19.30 uur)
DINSDAG 19 SEPTEMBER: Banatul Fi
harmonisch Orkest Timisoara, rk ken
Oostburg (20.00 uur)
De Berini's in De Maagd Bergen op Zooi
(20.15 uur): Donderdag 21 september
Cibinium Cvartet nh kerk Kllosterzam
(20.00 uur)
Cherry Duyns in Porgy Bess Terneuae
(20.15 uur)
Vrijdag 22 september: Nacht van de Km
paten de Vlaanderen Sas van Gent (20.6
uur)
Concert Janis Ian in De Maagd Bergen 0,
Zoom (20.15 uur).
Alle facetten van zijn kunstenaarschap
komen zondag aan bod tijdens een avond
vullend programma over Eric de Kuyper
in Podium 't Beest te Goes (20.30 uur).
De Kuyper was televisiemaker bij de
BRT, filosoof, docent filmtheorie aan de
Universiteit van Nijmegen, adjunct-direc
teur van het Nederlands Filmmuseum, re
gisseur van Casta Diva, Naughty Boys, A
strange love affair en Pink Ulysses en
schrijver van essays en studies over vooral
filin-onderwerpen. Er zijn ook door hem
gekozen liederen te horen van Schonberg,
Poulenc, Britten, Satie en Marilyn Mon
roe, gezongen door Karin ten Cate, met
aan piano Dororthee Crijns.
De Zeeland Nazomer
Festivals brengen voor de
zevende maal een bijzon
der en veelzijdig pro
gramma met film, theater,
beeldende kunst, cultuur
historie, literatuur en vele
genres muziek. Het
merendeel van de evene
menten speelt zich af in of
bij monumentale kerken,
landgoederen en
stadhuizen.
Informatie en kaart-,
verkoop:
01180-88221
L(ma. t/m vr. 9.00-12.00 uur) Ij
H