Opslag splijtstofstaven al in '98
Pensiongasten horen na
dertig jaar bij de familie
Graanoogst op grootvaders manier
e
"ovra wil hoog-radioactief spul opbergen in loods voor gewoon kernafval
de vaste vakantiestek
Commissie: afzet van
groente èn fruit binnen
één veiling onhaalbaar
Diefstal van
19 schapen
uit weiland
zeeuwse almanak
Schooltas
19!
PZC
zeeland
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1995
)RSSELE - De Centrale orga-
satie voor radioactief afval
ovra in Borssele wil vanaf
tijdelijk hoog-radioactief
ateriaal opslaan in loodsen
ie zijn bestemd voor afval met
n lager stralingsniveau. Het
it om bestraalde splijtstof-
aven uit de onderzoeksreac-
van het Gemeenschappelijk
Intrum voor Onderzoek van
Europese Unie in Petten. De
laven worden uiteindelijk op
slagen in een speciaal ge-
luw voor hoog radioactief al-
al dat Covra omstreeks de
emvwisseling gereed wil heb-
et onderzoekscentrum in Pet-
han-
wij
Autodieven
ia tip gepakt
OUTELANDE - Na een tip van
en wakkere burger kon de poli
dinsdagochtend vroeg om
en voor zes in Zoutelande
wee autodieven arresteren. De
ree jongemannen, 17 en 18
ar, uit Prinsenbeek bekenden
Westkapelle een auto te heb-
m gestolen en daarmee een
WB-paal te hebben geramd
de Middelburgsestraat in
oudekerke. De auto kon na de
itsing niet meer rijden en
erd door de twee op de plek
sonheils achtergelaten.
die bekentenis volgden nog
idere, waaronder de poging tot
efstal van een auto bij de
orthal in Koudekerke. Daar
'rden ze echter gestoord en ze
lichtten richting Zoutelande.
ort voor Zoutelande stalen ze
n fiets -en op dat vehikel wer-
n ze ook aangehouden. In
■stkapelle hadden de twee nog
probeerd een andere wagen te
;len. Van die auto werd een
it ingeslagen, maar de diefstal
islukte. Beiden zijn in verzeke-
ig gesteld.
onze verslaggever
ten was gewend het hoog
radioactief afval uit zijn reactor
naar de Verenigde Staten te ver
schepen. De Amerikanen ont
vangen dit soort transporten
evenwel niet langer met open ar
men. Zo kostte het de techni
sche universiteit in Delft vorig
jaar grote moeite bestraalde
splijtstofstaven uit haar onder
zoeksreactor in Amerika aan
land te krijgen. Reden voor het
centrum in Petten om te zien
naar een andere mogelijkheid
om het radioactieve afval kwijt
te raken.
Daarbij is de keus gevallen op
Covra. Dat lag ook voor de hand,
omdat het hoog-radioactief ma
teriaal uit Petten toch al naar
Borssele komt zodra het gebouw
voor dit soort afval gereed is.
Volgens directeur dr H. D. K.
Codee van Covra kan het afval
uit Petten op een veilige manier
tijdelijk worden opgeslagen. Dat
moet gebeuren in.de zware sta
len containers van ongeveer 2 bij
2 meter, waarin bestraalde
splijtstofstaven plegen te wor
den getransporteerd.
Codee: „Als die containers ge
schikt zijn om dit materiaal te
vervoeren, dan kun je het er ook
zonder bezwaar enige tijd in be
waren. De containers vormen
een zodanige afscherming voor
de straling, dat aan de buiten
kant niet meer straling valt te
meten dan bij een vat met in be
ton gegoten laag- en middel-
radioactief afval." Daarom kun
nen de containers met het Pet-
tense afval in de opslagloodsen
voor laag- en middel-radioactief
afval worden neergezet.
Tot 1998 kan het onderzoekcen
trum in Petten zelf met de be
straalde splijtstofstaven uit de
voeten. Codee gaat ervan uit dat
tussen dat jaar en het tijdstip
waarop het opslaggebouw voor
hoog-radioactief afval gereed is
ongeveer tien containers zullen
worden geplaatst. Speciale be
veiligingsvoorzieningen zijn
daarvoor niet nodig. Codee:
slot zie pagina 10 kolom 1
van onze verslaggever
BURGH-HAAMSTEDE - Op een graanveld bij Burgh-IIaam-
stede werden bezoekers dinsdagmiddag- en avond een paar de
cennia mee teruggenomen in de lijd. Op het programma stond
een óogstdemonstratie zoals die rond 1930 werd gehouden. De
belangstelling was overweldigend. Volgens de kaartjes verko
per waren een uur na aanvang al meer dan duizend mensen zijn
tafeltje gepasseerd.
Bij een handvol demonstraties kon het publiek even proeven aan
het verleden. Zo waren er twee zelfbinders aan het werk. Deze
werktuigen, elk voortgetrokken door drie Zeeuwse trekpaarden,
maaiden het graan en bonden het tot schoven. Deze schoven wer
den vervolgens door in kiel gestoken vrijwilligers op een authen
tieke boerenwagen geladen en afgevoerd. Verder draaide een
paard rondjes om een ros waardoor een-hekelmachine werd aan
gedreven. Daarnaast werd op ouderwetse wijze een deel van het
perceel aan de Luchtenburghseweg omgeploegd.
foto PieterHonhoff
van onze verslaggever
René Schrier
Ze hadden al eens zitten rekenen,
de heer en mevrouw Buis uit IJ-
muiden. Toen ze voor het eerst naar
Burgh-Haamstede kwamen was hun
dochter ongeveer zeven jaar. Nu is ze
31, dus dat moet toch wel dertig jaar
geleden geweest zijn. En al die tijd in
hetzelfde pension van de familie Van
der Maas. De laatste tien jaar komt de
zuster van mevrouw Buis, mevrouw
Vcrduijn, ook mee.
„Je gaat een beetje bij de familie ho
ren. Het is echt heel gezellig. Met oud
en nieuw sturen we elkaar een kaartje
en mevrouw Van der Maas belt wel
eens. Je bent altijd weer blij als je el
kaar ziet", vertelt mevrouw Buis.
Zo'n dertig j aar geleden besloot het ge
zin eens richting Zeeland te trekken.
Via de VW kwamen ze terecht in het
pension van de familie Van der Maas in
Burgh-Haamstede. „Een beter adres is
er niet, werd gezegd en ik moet zeggen
dat ze gelijk hadden", laat een enthou
siaste heer Buis weten.
Ja, ze horen wel eens dat het weinig
avontuurlijk is om dertig jaar lang
voor de vakantie naar hetzelfde plekje
te trekken. Ze komen ook al ongeveer
even lang ëlk jaar- op Texel. Zij: „In IJ-
muiden is geen strand, dus daarom
hebben we het ergens anders gezocht.
Daar komt bij datje met al die ontslui
tingen van Schouwen-Duiveland van
de laatste jaren, steeds meer mogelijk
heden hebt voor een uitstapje. Goes,
Middelburg en Vlissingen, je bent er
zo. Je kunt overal naai- toe en dat doen
we dan ook regelmatig. Ook al komen
we hier al zo lang, soms hebben we in
de vakantie gewoon niet genoeg tijd
om alle plannetjes die we hadden uit te
voeren. Zo hebben we pas een tocht
met zo'n oude zeilboot gemaakt. Die
stond al zo lang op het programma,
maar het kwam er steeds maar niet
van. Hartstikke leuk."
Verder zijn ze ze veel op het strand te
vinden. Dat wil zeggen als ze de hoge
trap bij de rotonde - gekscherend
wordt wel over de 'trap der zuchten'
gesproken - over kunnen komen. Het
liefst zitten ze dan in de buurt van een
paviljoen. Om af en toe eens wat te
kunnen drinken. Is het weer wat min
der dan trekt de familie Buis het bos in
of bezoekt het stadje Zierikzee.
Buis had een technisch beroep en be
leefde veel plezier aan de bouw van de
stormvloedkering in de Oosterschel-
demonding, die hij als het ware onder
zijn ogen zag groeien. Ze namen dan
ook graag deel aan de excursies naar
het project. „Je kunt eigenlijk alle kan
ten op in Zeeland", constateren ze vol
daan.
In de loop der jaren hebben ze heel wat
zien veranderen rond Burgh-Haam
stede. ,Toen we hier pas kwamen ston
den er overal boomgaarden. Achter
het pension kon je zo over het polder
landschap kijken. In de loop van de ja-
van onze verslaggever
KAPELLE - De afzet van fruit
moet niet binnen het samen
werkingsverband van veilin
gen Zuid-West Nederland wor
den gecombineerd met de afzet
van groenten. Om fruit op de
markt te brengen moet een
aparte organisatie worden op
gezet onder een afzonderlijke
directie en bestuur. Die aanbe
velingen van de commissie Lu-
teijn dienen een groep Zeeuwse
fruittelers als munitie in hun
strijd tegen integratie van de
fruitafzet binnen het samen
werkingsverband. Volgens de
commissie levert het samen
brengen van de afzet van groen
te en fruit geen extra toegevoeg
de waarde op.
Met haar aanbevelingen gaat de
commissie frontaal in tegen de
plannen van de besturen van vijf
veilingen, die- in Zuid-West Ne
derland willen fuseren. Het gaat
om de Coöperatie Holland-Zee
land met vestigingen in Baren-
drecht en Kapelle, de veiling
Breda, De Kring in Bleiswijk,
Westland in Peldijk en Utrecht.
In het komend halQaar zullen
bestuur en management, van de
ZWN via huiskamergesprekken
de leden van de veilingen probe
ren te overtuigen van de nood
zaak tot fusie.
Een groep Zeeuwse fruittelers
verzet zich al geruime tijd tegen
de plannen voor fusie, waarbij de
belangen van de fruittelers zou
den worden ondergesneeuwd.
De groep wist voor elkaar te krij
gen dat de een commissie onder
leiding van voorzitter D. Luteijn
van Cebeco Handelsraad de
plannen tegen het licht zou hou
den. Het bestuur van de veiling
Holland-Zeeland en de veront
ruste fruittelers wezen in de
commissie elk twee leden aan.
Gevolgen
De commissie is tot de slotsom
gekomen dat een fusie van de
veilingen in Barendrecht en Ka
pelle niet moet worden nage
streefd. De financiële gevolgen
zouden aanzienlijk zijn: min
stens 1.500 per hectare. Vol
gens het commissielid S. C. Rij
laarsdam, oud-directeur van de
CZAV, zou men op die manier
het risico lopen dat fruittelers de
veilingvereniging verlaten om
direct zaken te doen met de
markt. Rijlaarsdam: „Dat zou
zeer schadelijk zijn. Naai' het
oordeel van onze commissie
moet de afzet van fruit niet al
leen apart worden georgani
seerd maar moet dat ook gebeu
ren via een landelijke concentra
tie van het fruitaanbod. Als
mensen afhaken, wordt het
voortbestaan van de veiling in
Kapelle bedreigd en de kans op
die landelijke concentratie
wordt ook kleiner. Die is onder
meer nodig om een goede ex
portbegeleiding op poten te zet
ten, een zaak waar men in België
al veel verder is dan bij ons. Wij
menen dat je voor de toekomst
moet denken aan een centrale
afzet met decentraal een aantal
logistieke centra."
Inkopers
De commissie Luteijn is tijdens
haar studie tot de slotsom geko
men dat de inkopers van de be
langrijkste marktpartijen
groenten en fruit als geheel apar
te produkten behandelen. Vaak
zijn andere personen verant
woordelijk voor de inkoop van
groente dan wel fruit. Ook bij de
telers is er geen affiniteit tussen
producenten van groente en
fruit. Groente is een dagpro-
dukt. fruit kan worden bewaard.
Rijlaarsdam: „Nederland heeft
met de appelrassen Elstar en Jo
nagold en met het pereras Con
ference goede produkten in han
den maar men verzuimt die op
een goede manier tot waarde te
brengen. De bestaande veilings
tructuur is achterhaald en gaat
aan democratisering ten onder.
Èr is onvoldende scheiding tus
sen bestuur en management.
Een manco is ook dat bij de hele
discussie over de fusie ZWN
energie verspild wordt die men
beter kan gebruiken om een
goede structuur te krijgen. De
huiskamergesprekken die men
nu met telers wil voeren, dat is
gewoon onzin."
RILLAND - Uit een weiland aan
de Eerste Hogewaarddwarsweg
in Rilland zijn 19 schapen gesto
len. De politie vermoedt, gezien
het aantal schapen, dat de die
ren in een vrachtwagen zijn mee
genomen. De gestolen schapen
vertegenwoordigen een geza- -f-
menlijke waaide van bijna 2800
gulden. De eigenaar uit Ossen-
drecht is niet verzekerd. De dief
stal is volgens de politie ge
pleegd tussen zondag 6 en dins
dag 8 augustus.
Automobilist
uit Goes
volledig mis
GOES - Te veel gedronken,
geen geldig rijbewijs én een
ontzegging van de rijbevoegd
heid en toch in een onverzeker
de en niet-gekeurde auto de weg
opgaan: dit deed een 34-jarige
Goesenaar in de nacht van
maandag op dinsdag.
Om 00.45 uur hield de politie de
man in De Spinne in Goes aan.
De agenten wisten dat de 34-ja-
rige geen rijbevoegdheid had.
De auto bleef na de aanhouding
van de man op het politiebureau
en de 34-jarige is na verhoor met
een rijverbod en een dagvaar
ding naar huis gestuurd.
Rechercheteam moordzaak in
Terneuzen niet opnieuw in actie
cent van de reacties had te ma
ken met. de wurgstokjes die in de
uitzending werden getoond. De
ze wurgstokjes waren gevonden
in het drugspand waar de man
was vermoord. De overige tele
foontjes hadden direct betrek
king op de moordzaak in Ter-
neuzen.
Een woordvoerder van de
Zeeuwse politie verklaart dat ér
na het uitzenden van de herha
ling van het programma op dins
dagmiddag vijf nieuwe reacties
waren binnengekomen. „Ze had
den allemaal betrekking op de
wurgstokjes en er was één tip bij
die de paar rechercheurs die nog
steeds met de zaak bezig zijn
gaan onderzoeken."
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Het recherche
team dat de zaak van de in juni
vermoorde Terneuzenaar A. el
Baghadi onderzocht, wordt niet
opnieuw geactiveerd. De be
handeling van de moordzaak in
het Avro-programma Opspo
ring Verzocht leverde wel en
kele bruikbare tips op, maar ze
zijn voor de Zeeuwse politie
geen aanleiding om het dertig
man sterke rechercheteam
nieuw leven in te blazen.
Na de uitzending maandag in
Opsporing Verzocht reageerden
bijna tachtig mensen op de
moordzaak. Ruim tachtig pro-
Roos verhuist van het basis
onderwijs naar het voortge
zet onderwijs. Gewichtige
stap. En een dure. Want het
voorgezet ondehoijs vergt
behalve veel inspanning
ook veel nieuwe schoolspul-
len.
Gisteren ging Roos samen
met haar moeder de stad in.
Roos met een vracht aan
wensen, haar moeder met
een welgevulde portemon
nee.
Het was heel gezellig. Tot
Roos halt hield voor de eta
lage van een winkel ivaar
schooltassen worden ver
kocht. De toekomstige
brugsmurf ivees begerig
naar een modieuze rugtas
in een actueel kleurtje. Die
moest ze hebben. Haar moe
der bestudeerde misprij
zend het prijskaartje dat
een bedrag van 120 gulden
vermeldde en schudde ver
volgens vastberaden het
hoofd. Komt niks van in. zei
ze, véél te duur.
Nee, voor Roos moest er een
ouderwetse, degelijke
schooltas komen, net zo een
tje als haar moeder vroeger
had gehad. En aldus ge
schiedde, daar moeders wil
vaak nog wet is.
Roos boos, haar moeder nog
bozer. Want die werd bij het
afrekenen door de verkoper
lelijk verrast: da's dan 250
gulden, mevrouw.
Gezelligheid en een gemoedelijke sfeer in pension Van der Maas in Burgh-Haamstede. Van links naar rechts J. van der
Maas, A. Verduijn, J. D. Buis en J.Buis-Verduijn. foto PieterHonhoff.
De telefooncentrale aan de Van
de Spiegelstraat in Goes.
foto Ruben Oreel
Het telefonisch
hart van Zeeland
/n de telefooncentrale aan de
Van de Spiegelstraat te Goes
1 komen alle Zeeuwse lijnen sa-
j men. Het telefonisch hart van
Zeeland. De centrale staat er al
jaren, maar er wordt voortdu
rend van alles aan gemoderni
seerd. Zo werd de afgelopen vijj
jaar omgeschakeld van ana
loog naar digitaal telefoonver
keer. Er kivam een zogenaamde
ISDN-centrale bij. die de moge
lijkheid biedt dezelfde lijn voor
j telefoon- en dataverkeer te ge
bruiken. Ook grote huis-tele-
foonautomateji konden daar-
door aangesloten worden en de
centrale werd sneller.
Het beeld van dames die een
wirwar van draden aan elkaar
knoopten is al lang verdwenen.
I Aan het doorverbinden van de
ongeveer 200.000 Zeeuwse tele-
j foon-abonnees komt geen mens
meer te pas. Alleen als er een
storing is gaan de monteurs
naar de centrale.
Een van de bela?igrijkste appa-
1 raten in de telefooncentrale is
de koeling. Wordt het binnen
warmer dan 35 graden Celsius,
dan kan de apparatuur kuren
krijgen. Daarom ivordt de tem
peratuur nauwkeurig op peil
gehouden. Indien nodig voeden
noodstroom-aggregaten de air
conditioning.
ren is alles volgebouwd. Te vol eigen
lijk. Maar je ziet het overal. Ook op Te
xel. Dat is wel jammer. Ze bouwen het
te dicht op elkaar."
Ondanks hun jarenlange aanwezig
heid kennen ze eigenlijk maai' weinig
mensen in Burgh-Haamstede. Ze ko
men tijdens hun verblijf vooral toeris
ten tegen en slechts een enkele 'echte'
inwoner. Tocht blijven ze dankzij me
vrouw Van der Maas op de hoogte van
het wel en wee van het gebied. Zij ver
telt graag en veel over allerlei weder
waardigheden. „Aanvankelijk kwa
men we maai' één week, maai- dat was
niet lang genoeg om alle verhalen aan
te horen. Daarom komen we nu twee
weken", merkt de 75-jarige Buis la
chend op.
Bijverdienste
Van der Maas en zijn vrouw begonnen
het pension ongeveer drie decennia ge
leden om de kosten van de nieuwbouw
van het huis te bestrijden. Als een
soort bijverdienste. Dat groeide, voor
al dankzij de inspanningen van me
vrouw Van der Maas, uit tot een vol
waardig pension. Later verrezen er
zelfs achter in de tuin drie huisjes
waarin ook gasten ondergebracht
kunnen worden. Tegenwoordig wordt
alles, in verband met de leeftijd, weer
wat afgebouwd. De gastheer en gast
vrouw willen het wat rustiger aan gaan
doen.
Van der Maas: „Kijk, als het seizoen
voorbij is wrijf je in je handen en denk
je: dat hebben we weer gehad. Dan ga
je alles schoonmaken en voor je het
weet is het Oud en Nieuw. Je begint
weer met de voorbereidingen en je
gaat al weer uitkijken naar de eerste
gasten. En dan ben je weer blij als je je
vaste klanten ziet komen. Naai' zo'n
moment kijkje toch weer uit."
