Twijfel over Bosnië-missie groeit
Rainbow Warrior naar Mururoa
Brand in auto's bij Ierse rellen
Israël en PLO dicht bij akkoord
Dat is lachen!
Fransen opnieuw
slaags met Serviërs
PAAUWE
buitenland
5
Aantal voorstanders Nederlandse deelname VN-macht daalt snel Gingrich geen Presidentskandidaat
e heeft zó V(
WOENSDAG 5 JULI 1995
BELFAST (RTR/ANP) - De rellen die
maandag uitbraken in de Noordierse
hoofdstad Belfast, hebben zich 's nachts
uitgebreid tot de steden Newry, Coalis-
land, Armagh en Dungannon. Demon
strerende katholieken koelden hun
woede op tientallen voertuigen, die in
brand werden gestoken.
Hun woede was maandag gewekt door het
besluit van de Britse minister van Noord
ierse zaken, Patrick Mayhew, om de Brit
se soldaat Lee William Clegg vrij te laten.
Clegg was in 1993 tot levenslang veroor
deeld wegens moord op een jonge katho
lieke vrouw.
De onrust dreigt het tien maanden oude
vredesproces in Noord-Ierland te versto
ren. De Britse premier Major riep de be
volking op kalm te blijven en zei dat de
inspanningen voor de vrede zullen door
gaan. Sinn Fein, de politieke vleugel van
de IRA, waarschuwde dat het besluit ern
stige gevolgen kan hebben voor de vrede.
De 27-jarige soldaat schoot in september
1990 de 17-jarige Karen Reilly dood. Ze
was passagier in een gestolen auto. De
chauffeur van de auto negeerde een stop
teken bij een militaire controlepost. De
rechtbank oordeelde dat Clegg fout han
delde door te blijven schieten toen de auto
al was gepasseerd.
Minister Mayhew wees er in een verkla
ring op dat de rechtbank indertijd al
meende dat Clegg niet wegens moord,
maar wegens doodslag had moeten wor
den vervolgd.
WASHINGTON (AP) - De leider van de Republikeinse meer
derheid in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Newt
Gingrich, overweegt zich in het geval van een „politiek va
cuüm" kandidaat te stellen voor de presidentsnominatie van
zijn partij. Gingrich deed de uitspraak maandag in het pro
gramma ..Larry King Live" op CNN. De politicus zei in decem
ber te zullen beslissen. Gingrich liet in het midden wat hij met
„vacuüm" bedoelt.
Het wegdek in west-Belfast lag na de nachtelijke rellen bezaaid met uigebrande autowrakken.
foto Reuters
PEETE/DEN HAAG (AP
P) - Met een dek vol bloemen
-onder gezang van sympathi
eën heeft het Greenpeace-
;iip Rainbow Warrior II van-
Papeete koers gezet naar
'iruroa, voor een nieuwe mis-
rtegen de ondergrondse kern-
;»even die Frankrijk daar we-
:'°m wil gaan uitvoeren.
schip zal drie of vier dagen
dig hebben om de 1.000 küo-
'ter naar het testgebied af te
■gen. Frankrijk wil in septem-
jjfmet de proeven beginnen.
;t de nieuwe missie wil Green-
iice twee dingen bereiken, zei
brdvoerster Stephanie Mills:
-.internationale publieke opi-
.1 mobiliseren tegen de Franse
'nproeven en. eenmaal bij
ruroa aangekomen, de proe-
zelf verhinderen.
;t er gaat gebeuren als de
Snbow Warrior ter plaatse is
Agekomen is nog onduidelijk,
f gaan nu nog niet verklap-
i wat onze plannen zijn", zei
ls.
wijl het vlaggeschip van
ienpeace in de haven van Pa-
te op Tahiti was afgemeerd.
itroler.n steeds een aantal Franse
jineschepen in de buurt en
•s zei dat het haai- zou verba
als de Rainbow Warrior niet
e AlSdt geschaduwd.
,recliFranse autoriteiten hebben
ïover. 12-mijlszone rond hun test-
'ied tot verboden gebied ver
klaard en Mills zei dat een ander
decreet de marine bevoegdheid
geeft elk schip dat er toch bin
nenvaart te enteren. De premier
van Nieuw-Zeeland, Jim Bolger,
heeft maandag gezegd dat
Frankrijk er „zeer onverstan
dig" aan zou doen de Rainwbow
Warrior aan te vallen.
Voor de reis heeft de Rainbow
Warrior 31 personen aan boord
genomen en voedsel voor twee
maanden. Mills zei dat de plaat
selijke bevolking enorme hoe
veelheden voedsel had aange
dragen. Daarnaast hadden zij
schip en opvarenden grote mo
rele steun gegeven, zei Mills,
waardoor iedereen aan boord in
een opperbeste stemming ver
keerde.
Boycot
Een grote meerderheid van de
Nederlanders staat positief te
genover een boycot van Franse
produkten als protest tegen het
besluit van president Chirac om
weer kernproeven te houden. Uit
een onderzoek van het bureau
Telepanel Amsterdam, verbon
den aan de Universiteit van Am
sterdam. blijkt dat 66 procent
van de ondervraagden een boy
cot een goede zaak vindt.
Van de ondervraagden zegt 27
procent zeker mee te doen en 34
procent zal dat waarschijnlijk
gaan doen. 17 Procent is negatief
over een boycot. Een evengroot
percentage had geen mening.
Het onderzoek van Telepanel is
gehouden naar aanleiding van
een oproep vorige week van der
tig vredesorganisaties om geen
Franse wijn meer te kopen als
protest tegen de hervatting van
de kernproeven op Mururoa in
de Stille Oceaan.
In ons land bestaat weinig be
grip voor het Franse besluit.
Slechts 2 procent steunt het, ter
wijl 88 procent er tegen is. Over
het effect van een boycot is men
overigens sceptisch. Niet meer
dan 17 procent denkt dat de
Franse regering als gevolg van
een boycot van Franse produk
ten haar standpunt over de
kernproeven zal herzien.
GAZA (RTR/AFP/ANP) - Israël en de PLO
zullen zich tot het uiterste inspannen om
voor 25 juli de details uit te werken van een
akkoord over de uitbreiding van Palestijns
zelfbestuur. De Israëlische minister van
buitenlandse zaken Shimon Peres en PLO-
leider Yasser Arafat maakten dinsdag be
kend een akkoord op de meeste hoofdlijnen
te hebben bereikt. De ondertekening is
vastgesteld op 25 juli en niet op 17 juli zoals
de VS eerder hadden voorgesteld.
Peres en Arafat gaven na afloop van hun be
spreking geen details. „We zijn knap dicht
bij een akkoord", aldus Peres. Arafat: „We
hopen dat we iets concreets in onze handen
hebben. En zeer snel zowel een akkoord heb
ben als het eens zijn over terugtrekking van
overleg werd voorgelezen biedt weinig hoop
dat er nu wel duidelijke afspraken zijn ge
maakt. Het resultaat bleek vooral een
nieuwe datum voor ondertekening waar
beide partijen zich op hebben vastgelegd. Of
de ondertekeningsceremonie in Washington
zal plaatshebben, zoals de VS eerder heeft
voorgesteld, is nog onduidelijk.
Israël wil zijn leger in een eerste fase terug
trekken uit Jenin, Nablus. Tulkarm en Qal-
qilya. Uit veiligheidsoverwegingen zullen
Rammalah en Bethlehem in een later sta
dium volgen. Israël wil de controle over He-
bron houden en eist recht op toegang tot de
gebieden met Palestijns bestuur. De PLO
wil een eind aan de Israëlische aanwezigheid
in alle honderden Palestijnse plaatsen.
het Israëlische leger en daarna Palestijnse
verkiezingen." Hij voegde er aan toe de Is
raëlische behoefte aan veiligheid en bestrij
ding van terrorisme te zullen respecteren.
De bespreking in Arafats hoofdkwartier in
de Gazastrook was een hervatting van het
gesprek tussen beide leiders dat in de nacht
van zaterdag op zondag eindigde. Arafat en
Peres gingen toen pas om 05.00 uur in de
ochtend zonder enig vruchtbaar resultaat
uit elkaar, ondanks het verstrijken van de 1
juli-deadline. Struikelblok vormde de aan
leg van wegen voor de 130.000 Israëlische ko
lonisten op de Westelijke Jordaanoever die
hen een veilige doorgang moet bieden langs
de Palestijnse bevolkingscentra.
De verklaring die dinsdag na afloop van het
Tien jaar cel toeristen-berovers
LYON (AFP) - Twee mannen die tijdens de zomer van 1993 de
autosnelwegen in het zuiden van Frankrijk onveilig maakten
door vakantiegangers te beroven, zijn maandag in Lyon tot
tien jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Een derde verdachte kreeg vijfjaar celstraf. De rechter achtte
de twee mannen. 23 en 24 jaar oud. schuldig aan zestien gewa
pende berovingen. Het tweetal was al bij de politie bekend in
verband met autodiefstallen.
Met de arrestatie van de mannen loste de politie een reeks van
twintig aanvallen op automobilisten uit Nederland. Duitsland.
Zwitserland, Marokko en Spanje grotendeels op. De berovin
gen vonden plaats op de autosnelweg Parijs-Marseille.
Zuid-Korea onderzoekt corruptie
SEOUL (RTR) - Openbare aanklagers in Zuid-Korea zijn be
gonnen met het verhoren van functionarissen die bouwvergun
ningen en andere beoordelingen hebben afgegeven voor het
warenhuis in Seoul dat zes dagen geleden is ingestort. Ze gaan
na of de functionarissen een oogje hebben toegeknepen toen ze
moesten nagaan of de bouwers de voorschriften naleefden.
Reddingswerkers hebben inmiddels bulldozers en kranen in
gezet om zich een weg door het puin te banen. De meesten hel
pers hebben de hoop opgegeven nog overlevenden aan te tref
fen. Het officiële dodental bedraagt vooralsnog 110. Bijna 400
mensen worden vermist, onder wie drie buitenlanders: een
Fransman, een Amerikaan en een Taiwanees.
Eerste hoorzitting Berlusconi
MILAAN (AFP) - In Milaan heeft dinsdagochtend de eerste
hoorzitting plaatsgehad om te bepalen of ex-premier Silvio
Berlusconi zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie. De me
diamagnaat woonde de zitting achter gesloten deuren niet bij.
De hoorzitting is na korte tijd geschorst tot na de zomervakan
tie. De aanklagers van de operatie Mani Pulite (Schone Han
den) verwijten Berlusconi dat bedrijven van zijn holding Finin-
vest steekpenningen hebben betaald aan de Guardia di Finan-
za. de Italiaanse fiscale recherche, in ruil voor minder strenge
controles. Mondadori, Mediolanum, Videotime en het abonnee-
tv-station Telepiü zouden van 1989 tot 1991 in totaal
355.000.000 lire (335.000 gulden) aan steekpenningen hebben
betaald.
Snuifautomaat ruikt drugs
BONN (GPDi - Duitse onderzoekers hebben op verzoek van
het bondsministerie voor onderwijs, wetenschappen, onder
zoek en techniek, een apparaat ontwikkeld dat op afstand
drugs kan waarnemen. De Duitse overheid ziet de detector als
waardevolle aanvulling op de drugsspeurhond. Het apparaat
kan de aanwezigheid van slechts enkele drugsmoleculen in de
omgevingslucht al waarnemen. Bovendien is een apparaat
ontwikkeld dat bij mensen op eenvoudige wijze kan vaststel
len of zij drugs hebben gebruikt of ermee in aanraking zijn ge
weest. De detector, die zo groot is als een ballpoint, kan al een
miljardste gram heroine, cocaïne of canabis ontdekken.
Turkse generaal krijgt kritiek
ANKARA (AFP/RTR) - Een Turkse generaal, de tweede man
van de Turkse strijdkrachten, heeft met enkele opmerkingen
over de noodzaak om het recht op vrije meningsuiting te beteu
gelen, in zijn eigen land een hevige polemiek ontketend. Gene
raal Ahmet Qörekgi haalde zich de woede van liberale politici
op de hals met zijn verzekering afgelopen weekeinde dat het
leger niets voelt voor intrekking van artikel 8 van de antiter
reurwet. Op basis van die bepaling zijn tientallen mensen ver
oordeeld tot gevangenisstraffen. Het schrappen van het artikel
maakt deel uit van een pakket hervormingen van premier Qil-
ler.
SARAJEVO/ZAGREB (RTR/
AFP) - De VN-blauwhelmen bij
Sarajevo die al dagenlang on
der vuur van de Bosnische Ser
viërs liggen, grepen dinsdag
voor de derde achtereenvolgen
de dag naar zware wapens om
een aanval op een hulpkonvooi
af te slaan. De troepen van Ka
radzic proberen uit alle macht
de weg via de berg Igman, de
enige route, naar de belegerde
Bosnische hoofdstad die zij nog
niet in handen hebben, te ver
overen.
De VN. onder grote druk van de
Bosnische regering en het Inter
nationale Rode Kruis die be
ducht zijn voor een schrijnend
voedseltekort in Sarajevo, zijn
niet van zins de konvooien te
staken. De bescherming van de
konvooien is een steeds hachelij
ker onderneming voor de blauw
helmen.
Dinsdag raakten twee Franse
VN-soldaten die een hulpkon
vooi begeleidden gewond bij een
aanval van de Bosnische Ser
viërs met machinegeweren en
luchtafweergeschut. Eén van de
Franse soldaten was er ernstig
aan toe. De Fransen beant
woordden de aanval op het kon
vooi van zeven auto's met een
120-millimeter-kanon en anti-
tankgranaten. Het konvooi
slaagde er in het vliegveld van
Sarajevo te bereiken.
Luitenant-kolonel Gérard Du
bois verwacht dat de Bosnische
Serviërs op elk toekomstig kon
vooi zullen schieten. ..Het ant
woord van de VN zal van hetzelf
de niveau blijven als dat van de
agressor.
Het Internationale Rode Kruis
waarschuwde voor een dreigend
voedseltekort in de Bosnische
hoofdstad Sarajevo. Als de ge
bruikelijke voedselhulp niet
snel op gang komt, zijn de voor
raden binnen twee weken uitge
put en wordt de situatie kritiek,
aldus het Rode Kruis. De hulp
organisatie startte dinsdag met
het uitdelen van de laatste voed
selpakketten aan 8.000 inwoners
die het meest hebben te lijden
van het nijpend gebrek aan
voedsel.
Op het vliegveld van Split in
Kroatië kwamen dinsdag ne
gentig Amerikaanse soldaten
aan. Deze logistieke troepen die
nen ter ondersteuning van Brit
se militairen die deel uitmaken
van de interventiemacht. De
NAVO heeft inmiddels plannen
goedgèkeurd voor een eventuele
terugtrekking van de VN-blauw
helmen in Bosnië.
mogelijk over te dragen aan Oe
kraïne. Tenslotte wil defensie
spoedig duidelijkheid krijgen
over de plaats waar de Limburg
se Jagers terecht komen. Een
compagnie van de Jagers gaat
naar Simin Han. dat staat al
vast, en de andere eenheden
waarschijnlijk in Centraal-Bos-
nië.
Piloten van
Sabena liever
naar de KLM
BRUSSEL (ANP) - De Belgische
luchtvaartmaatschappij Sa
bena kampt met een tekort aan
piloten. Het gebrek aan vliegers
wordt voornamelijk veroor
zaakt door uitbreiding en inten
sivering van de Europese vluch
ten. Maar daarnaast blijkt ook
de KLM voor jonge piloten een
aantrekkelijk alternatief te
vormen.
Volgens Sabena-woordvoerder
Yves Panneels is de maatschap
pij hard bezig zich een plaats te
veiwerven op de Europese
markt. In de eerste zes maanden
van dit jaar nam het luchtver
voer op Europese bestemmin
gen met ruim 21 procent toe, ver
geleken met dezelfde periode in
1994, ofwel met 350.000 passa
giers. Deze groeistuip heeft ge
leid tot een grotere vraag naar
piloten dan waaraan de eigen
vliegschool kan voldoen.
Het vertrek van vliegers noemt
Panneels een normaal verschijn
sel bij deze zeer mobiele werkne
mers. Van een uittocht naar de
KLM is volgens hem geen spra
ke. Er zijn zes piloten vertrokken
op een bestand van 480 vliegers.
Sabena, dat onlangs een samen
werkingsovereenkomst sloot
met Swissair, vult het tekort
voorlopig op met werkloze
vliegers uit Portugal en uitzend
krachten uit Frankrijk.
Advertentiei
HAAG (ANP) - Steeds
!.oeer mensen twijfelen of Ne
derland nog langer deel moet
demen aan de VN-vredesmacht
-di het voormalig Joegoslavië,
riet aantal voorstanders van
jfieelneming neemt af, zo blijkt
li jt een steekproef waarvan de
Stichting Maatschappij en
3 krijgsmacht (SMK) dinsdag de
3;esultaten bekendmaakte.
)ind 1994 vroeg 21 procent van
Ie ondervraagden zich af of Ne-
(erland wel mee moet blijven
%en aan de vredesoperatie, nu
dat gestegen tot 34 procent,
(et aantal voorstanders van
is gedaald van 68
eind 1993. tot 54 procent
vorig jaar naar 41 procent
Het aantal uitgesproken te
is eind vorig jaar en
feu gelijk gebleven, 26 procent,
olje opvattingen van mannen en
lopen uiteen; mannen
e'jjn vaker voor „blijven" dan de
erje smk ondervroeg vorige
•eek 709 Nederlanders van
jaar en ouder. De steek
proef kwam vlak na de vrijlating
an de drie gegijzelde Neder-
indse waarnemers in Bosnië en
Botsing twee
hi touringcars
j in Wales:
75 gewonden
BANGOR (AP) - Bij een
i botsing tussen twee tou-
I- ringcars met Ameri
kaanse tieners in Wales
I zijn dinsdag alle 73 pas
sagiers en beide chauf
feurs gewond geraakt.
Het ongeluk deed zich
voor in het centrum van
Bangor. Beide bussen re
den bij motregen een
steile weg af. De tweede
bus reed in op de voorste
bus, aldus de politie. De
meeste tieners, 14- en 15-
jarigen uit St. Louis,
i0,Pennsylvania en Hous
ton, Texas, liepen shock
en snijwonden op. Zes
werden ernstig, maar
- niet levensgevaarlijk,
verwond. Ook een van de
chauffeurs was er ernstig
aan toe.
na de oproep van VVD-leider
Bolkestein dat Nederland zijn
militairen uit het voormalig Joe
goslavië moet terugtrekken.
De steun voor het huidige VN-
beleid neemt scherp af. Van de
ondervraagden vindt 20 procent
dat de VN door moet gaan met
de huidige politieke en militaire
druk, tegen 30 procent in decem
ber. Achtentwintig procent is
voor grootschalig militair ingrij
pen (in december 25 procent), en
33 procent vindt dat de VN zich
moet terugtrekken en de partij
en het zelf moet laten uitvechten
(was 31 procent). De SMK con
cludeert dat bij almaar uitblij
vende resultaten en helemaal bij
een verslechtering van de situa
tie de voorstanders van terug
trekking de meerderheid zullen
gaan vormen.
Minister Voorhoeve van defen
sie zegt in een reactie begrip te
hebben voor de ongerustheid
van veel mensen over het werk
van de VN in ex-Joegoslavië. Hij
wijst er op dat „verreweg het
grootste deel van de Nederlan
ders het eens blijft met onze
deelname aan de VN-missie".
Pal
Defensie staat pal achter de Ne
derlandse blauwhelmen in het
voormalig Joegoslavië en diege
nen die op het punt staan naar
de regio te vertrekken. Zij ver
geet de militairen die in de mos
limenclave Srebrenica op aflos
sing wachten, zeker niet. Dat
schrijft de bevelhebber van de
landmacht, luitenant-generaal
H. Couzy, in een brief aan de fa
milieleden van de militairen.
Hij verzekert hen dat defensie er
alles aan doet om Dutchbat 3,
dat nu nog in Srebrenica zit, af te
lossen.
De VN-vredesmacht in Bosnië,
de landmacht, de chef-defensies
taf en minister Voorhoeve „zijn
onafgebroken in touw geweest"
om te bereiken dat Nederland
zijn de taken aan een ander land
kan overgedragen en om aflos
sing van de militairen te realise
ren, aldus de bevelhebber.
Hij vraagt er begrip voor dat de
fensie de familieleden niet altijd
alle informatie kan geven die zij
vragen. De militairen zijn inge
zet in een land „waar wij afhan
kelijk zijn van strijdende partij
en met een volstrekt onvoorspel
baar gedrag". Daardoor is de da
tum waarop blauwhelmen ver
trekken of terugkeren niet altijd
zeker.
Couzy wijst er nog eens op dat
n Papeete bij het vetrek van het Greenpeace-schip naar het atol Mururoa.
Als je nu in de uitverkoop
bij Paauwe koopt, dan heb je dat
prachtige bankstel, die mooie stoel,
die tafel, die eetkamer, de
slaapkamer van je dromen, het
wandmeubel. of de kast die je altijd
al wilde hebben... voor tientjes of
•honderdjes goedkoper! Moet je
eens kijken hoe dat voordeel
oploopt als je toevallig juist nu een
heel huis moet inrichten!
s? faautye j,
•eel, dat ie
b,7 Ls/
12000m2 showroom
Marconistraat 15, 01100-20840
het situatiecentrum van de
landmacht 24 uur per dag klaar
staat om vragen te beantwoor
den. Met de maandag verstuur
de brief lijkt de bevelheber de
kritiek te willen beantwoorden
van familieleden diedefensie de
afgelopen dagen in de media ver
weten te weinig informatie te ge
ven.
De bevelhebber zet nog eens op
een rijtje wat er de komende we
ken gaat gebeuren. Nederland
zal proberen de troepen in Sre
brenica zoveel mogelijk op de
oorspronkelijke datum af te los
sen door militairen van het 42e
pantserinfanteriebataljon (Lim
burgse Jagers). Als het vertek
van manschappen uit Srebre
nica vertraging oploopt omdat
de Bosnische Serviërs geen toe
stemming geven voor hun door
tocht, dan wacht defensie ook
met het uitzenden van de aflos
sing.
Daarnaast werkt Nederland er
hard aan om de taken van Ne
derland in Srebrenica zo snel
