Vraagtekens bij akkoord Japan
Vlinisters leggen met ontslag
politieke lot in handen Jeltsin
PZC
Gans onder zeil
Dat is lachen!
PAAUWE
Israël en PLO niet op tijd klaar
Duitsland heeft na
tien jaar soebatten
nieuwe abortuswet
Veel Conservatieven
krijgen lobby-bezoek
Major èn Redwood
Kamer Zuid-Afrika
wil tot 14de week
abortus vrijgeven
Fonds voor met hiv
besmette patiënten
buitenland
ÏU beducht voor geheime clausules onder Amerikaanse druk
VRIJDAG 30 JUNI 1995
iUSSEL (RTR/AFP/DPA/
*IP) - De Europese Commissie
;eft donderdag uiterst terug-
lüdend gereageerd op de han-
ilsovereenkomst die de Ver-
ligde Staten en Japan een dag
rder hadden gesloten. Eerst
>n en dan geloven, zo luidt de
vatting van EU-commissaris
or handel Leon Brittan.
Commissie is blij dat de over-
akomst steunt op een multila-
raal kader. Maar de Commis-
is door het verleden achter-
chtig geworden, zo stelde de
lordvoerder van Brittan. Con-
ete voorbeelden uit het verle-
n gaf hij evenwel niet.
ussel vreest dat in het ak-
tord onder druk van de Ameri-
nen geheime clausules zijn
jenomen. Brittan zal erop
ezien dat alle ondernemingen,
niet alleen de Amerikaanse,
n de ruimere opening van de
panse markt profiteren.
Jlijkt bij de toepassing van het
ikoord dat sprake is van discri-
inatie, dan kan de Europese
lie naar de Wereldhandelsor-
nisatie (WTO) stappen." aldus
woordvoerder. De Japanse
nis ter van handel, Ryutaro
ïshimoto, had kort na het be-
ïken van het akkoord onder-
•eept dat dit geen bilaterale
ereenkomst betreft, maar dat
iereen van de voordelen zal
ïfiteren,
belangrijkste delen uit het
koord zijn inmiddels in Brus
sel bekend. Vandaag zal de Ja
panse vice-minister van handel
Yoshihiro Sakamoto de over
eenkomst in Brussel toelichten.
Donderdag werden meer bijzon
derheden over het akkoord be
kendgemaakt. Tokyo beklem
toonde dat de Japanse regering
geen toezeggingen heeft gedaan
over concrete aantallen. De Ja
panse autoproducenten zijn zelf
met plannen naar voren geko
men. Harde afspraken over aan
tallen vormde een van de groot
ste struikelblokken in het over
leg. Washington houdt vol dat in
de overeenkomst voorwaarden
zijn opgenomen aan de hand
waarvan bekeken kan worden of
de Japanners zich houden aan
het akkoord. Als de doelstellin
gen niet worden gehaald, dan
kunnen de Amerikanen de Ja
panse regering daarop niet aan
spreken.
De omzet van de Amerikaanse
auto-industrie zal door de ho
gere verkoop van onderdelen
aan Japanse fabrikanten in de
VS over drie jaar met 6,75 mil
jard dollar groeien. De Japanse
fabrikanten zullen het bedrag
wel besteden in hun eigen vesti
gingen die in de VS staan. Nog
eens 2.25 miljard dollar zullen
Japanse producenten besteden
voor de aankoop van Ameri
kaanse onderdelen in eigen
land. Momenteel besteden Ja
panse afnemers ongeveer 19 mil
jard dollar aan Amerikaanse
auto-onderdelen per jaar.
Tokyo zal de drie grote Ameri
kaanse autofabrikanten, Gene
ral Motors. Ford en Chrysler rui
mere toegang tot zijn markt ge-
eertig jaar
oor schoten
p Witte Huis
ASHINGTON (RTR) - Een
chter in Washington lieeft
•ancesco Duran donderdag tot
eertig jaar gevangenisstraf
eroordeeld. Duran beschoot
orig jaar oktober met een auto-
atisch wapen het Witte Huis
een poging president Clinton
vermoorden. De aanklager
ad levenslang tegen de 27-ja-
ge medewerker van een hotel
t Security, in de staat Colo-
geëist.
uran haalde op 29 oktober vo-
:jaar een in China vervaardigd
mi-automatisch geweer onder
regenjas te voorschijn en
hoot ongeveer dertig keer op
:t Witte Huis en het omliggen-
terrein. Niemand raakte ge-
ond.
In Ramallah op de Westelijke Jordaanoever kwam het gisteren tot rellen tussen Palestijnse jongeren en Israëlische grenswachten.
foto EPA
TEL AVIV/CAIRO (AP) - Israël en de PLO zijn er donderdag
tijdens de laatste ronde in de onderhandelingen over uitbrei
ding van de Palestijnse autonomie niet in geslaagd alle me
ningsverschillen bij te leggen.
In Tel Aviv liet de Israëlische minister van milieu en een van de
hoofdonderhandelaars. Yossi Sarid, weten te verwachten dat
een akkoord medio juli rond zal zijn. Volgende week zullen een
aantal overeenkomsten die tijdens de onderhandelingen zijn be
reikt bekend worden gemaakt, aldus Sarid. „En tegen half juli
kan de hele zaak rond zijn", meende Sarid.
Meer dan 3.000 Palestijnse gevangenen houden een hongersta
king om druk uit te oefenen op Israel. Ook zijn er bijna dagelijks
betogingen in steden op de Westoever, waarbij het veelal tot bot
singen komt met het Israëlische leger. Volgens de Israëlische ra
dio komen honderden Palestijnen vrij als het akkoord getekend
is, en zal een tweede groep worden vrijgelaten voor de Palestijnse
verkiezingen, naar verwachting einde dit jaar
ven. Washington rekent erop dat
volgend jaar tweehonderd Ja
panse dealers Amerikaanse wa
gens aanbieden. Bij de eeuwwis
seling moet dat aantal zijn toe
genomen tot duizend.
Verder staat in de verklaring dat
de Japanse autofabrikanten
hun produktie in de VS zullen
uitbreiden van 2.1 miljoen stuks
tot 2.65 miljoen. Dat komt neer
op een toeneming van ongeveer
een kwart in de komende drie
jaar.
Investeringen
Verder willen Japanse autocon
cerns hun investeringen in
Noord-Amerika sterk uitbrei
den. Daarmee waren ze al ge
ruime tijd bezig om de nadelige
gevolgen van de hoge koers van
de yen te omzeilen. Ze zullen ge
zien de lage koers van de dollar
vanuit Noord-Amerika vooral
meer willen exporteren.
Noord-Amerika is voor de Ja
panners ook interessant omdat
Canada, de VS en Mexico het
vrijhandelsblok NAFTA hebben
gevormd. Toyota mikt op een
produktieverhoging in Noord-
Amerika van 735.000 auto's vo
rig jaar tot 1,1 miljoen stuks over
driejaar. Honda heeft een verho
ging van 610.00 tot 720.000 voor
ogen,
zie ook pagina 6
Verbod elf landen
op dumpen in zee
van booreilanden
BRUSSEL (AP) - Elf Europese
landen, waaronder Nederland
en Belgie. hebben donderdag
een verbod ingesteld op het
dumpen van oude booreilanden
in zee. Groot-Brittannië en
Noorwegen zijn tegen, maar
verwacht wordt dat ze zich bij
het verbod zullen aansluiten,
wanneer het in augustus van
kracht wordt.
Milieuorganisatie Greenpeace
juichte het verbod toe. Green
peace leidde twee weken gele
den de succesvolle protesten te
gen Shell, dat het afgedankte
olieplatform Brent Spar in de
Atlantische Oceaan tot zinken
wilde brengen.
Behalve door Nederland en Bel
gië werd het verbod ingesteld
door Duitsland, Frankrijk. De
nemarken, Finland. Zweden.
IJsland, Ierland, Portugal en
Spanje.
olitiek lot ministers in handen Jeltsin
an onze correspondent
lans Hoogendijk
I0SKOU - Twee van de be-
angrijkste Russische minis-
Gratsjov van defensie en
erin van binnenlandse zaken,
lebben donderdag hun poli-
ieke lot in handen gelegd van
resident Boris Jeltsin. Ook de
linister voor nationaliteiten,
igorov, en het hoofd van de ge-
eime dienst met de rang van
linister, Stepasjin, hebben vol-
parlementsvoorzitter
oebkin hun portefeuilles ter
eschikking gesteld. De vier
nachtsministers' verklaarden
Hen de verantwoordelijkheid
pzich te nemen voor het bloe
dige gijzelingsdrama ruim een
week geleden in de Zuidrussi-
sche stad Boedjonnovsk.
Dit gebeurde tijdens de met veel
spanning tegemoet geziene ver
gadering van de Russische Na
tionale Veiligheidsraad donder
dag in Moskou. Het is nog ondui
delijk of Jeltsin zijn vertrouwe
lingen daadwerkelijk zal ont
slaan. Vermoedelijk wil hij pas
een besluit bekend maken na de
laatste zittingsdag van het par
lement op 20 juli. Bronnen in het
Kremlin vermoedden donder
dagavond dat hij Jerin en Ste
pasjin wel zou willen laten val
len, maai- Gratsjov beslist niet.
Diverse parlementsleden, voor
op de rechts-extremistische Vla-
van onze correspondent
Peter van Nuijsenburg
BONN - De Duitse Bonds
dag heeft donderdag met
ruime meerderheid een
abortuswet aangenomen.
Daarmee, is een einde geko
men aan een conflict dat de
Duitse politiek meer dan 10
jaar heeft beheerst en als de
'strijd om paragraaf 12' be
rucht is geworden.
Voor het voorstel, een com
promis tussen de regering en
de grootste oppositiepartij
SPD. stemden 486 afgevaar
digden, terwijl 145 tegen
stemden en 21 zich van stem
ming onthielden.
De parlementariërs waren
bij deze 'vrije kwestie' vrij
hun eigen overtuiging te vol
gen. De minister voor jeugd-
en familie-aangelegenhe
den. Claudia Nolte. stemde
tegen. De streng katholieke
minister (28) meent dat het
ongeboren leven door de wet
omvoldoende wordt be
schermd.
Volgens de wet wordt een
vrouw die binnen drie maan
den abortus laat plegen, niet
vervolgd wanneer er aan een
aantal voorwaarden is vol
daan.
De belangrijkste is dat de
vrouw een deskundige hulp
verlener moet raadplegen
over haar stap. De vrouw
hoeft tijdens dit consult haar
naam niet te noemen, zodat
ze niet bangt hoeft te zijn
voor eventuele sancties.
De hulpverlener moet haar
er van zien te overtuigen dat
zij de zwangerschap moet
voortzetten en wijzen op de
mogelijkheden op (finan
ciële) steun. Hij/zij mag de
vrouw echter niet haar/zijn
mening opdringen. Dat
houdt in dat de vrouw uitein
delijk beslist.
Tijdens het debat onder
streepten afgevaardigden
die tot dusver een liberalere
abortuswet hadden afgewe
zen. het belang van de con
sultatieprocedure. Door het
aangedringen op voortzet
ting van de zwangerschap in
die procedure, werd het hen
mogelijk gemaakt de wet te
steunen.
Afgevaardigden die aanvan
kelijk een verder gaande li
beralisering wilden, berie
pen zich op het alleenbeslis
singsrecht van de vrouw om
akkoord te gaan met de wet,
dimir Zjirinovski. hadden het
donderdag over een politiek spel
dat de gemoederen in de Doema.
het parlement, moet sussen.
Ook liberale afgevaardigden
hadden hun twijfels over de op
rechtheid van het verpakte ont
slagaanbod van de omstreden
bewindslieden.
Hun stap heeft Jeltsin in ieder
geval wel enige speelruimte ge
geven in het conflict met het par
lement. Morgen willen de af
gevaardigden beslissen over de
toekomst van de regering-Tsjer-
nomyrdin. Het parlement had in
eerste instantie het vertrek van
de regering geëist, maar liet la
ter doorschemeren genoegen te
nemen met het vertrek van deze
bewindslieden, die direct reke
ning en verantwoording aan
Jeltsin afleggen. De parlementa
riërs stellen hen niet alleen ver
antwoordelijk voor het gijze
lingsdrama. waarbij 121 doden
vielen, maar ook voor de oorlog
in Tsjetsjenië.
Jeltsin had bij het begin van de
vergadering van de Nationale
Veiligheidsraad scherpe kritiek
geuit op het veiligheidsappa
raat. „Vandaag moeten we be
slissen wie verantwoordelijk is
voor de gebeurtenissen in Boed-
jonnvosk. Moreel, fysiek en poli
tiek heeft ons land grote schade
geleden. De speciale eenheden
hebben aan de Russen en aan de
hele wereld laten zien hoe slecht
zij dit soort gecompliceerde pro
blemen kunnen oplossen", zei de
Russische president.
Hij voegde daaraan toe dat zeer
duidelijk lering uit het gijze
lingsdrama moet worden ge
trokken. „Het belangrijkste is
Rokende patiënt
veroorzaakt
ziekenhuisbrand
REGENSBURG (AP) - In het
Evangelisch Ziekenhuis in de
Duitse plaats Regensburg is
donderdagochtend vroeg brand
uitgebroken, klaarblijkelijk
doordat een van de patiënten
met een brandende sigaret in
bed in slaap gevallen was.
De rokende patient (63) en zijn
85-jarige kamergenoot kwamen
in de vlammen om het leven, een
nachtzuster liep zware brawon-
den op. Alle overige 107 patiën
ten en tien baby's moesten geë
vacueerd worden. De schade
aan het pas opgeknapte zieken
huis loopt in de miljoenen mar
ken.
dat er snel maatregelen worden
getroffen om terroristische acti
viteiten in Tsjetsjenië en in Rus
land te voorkomen. Verder zal
het werk van de veiligheidsdien
sten radicaal verbeterd moeten
worden", aldus Jeltsin.
Jeltsin onderstreepte dat het ge
vaar levensgroot is dat andere
terroristen zullen proberen de
Russische staat te chanteren, nu
de Tsjetsjeense rebellenleider
Basajev na de gijzeling in Boed
jonnovsk voor zichzelf en zijn
aanhangers een vrijgeleide
kreeg in ruil voor het leven van
de meer dan 1000 gijzelaars. „Be
paalde Tsjetsjeense comman
danten, geïnspireerd door de ac
tie van Basajev. weigeren nu
deel te nemen aan het proces om
de vrede in Tsjetsjenië te her
stellen", aldus Jeltsin. De presi
dent zei verder dat hervatting
van de onderhandelingen, die
Basajev met zijn gijzelingsactie
had afgedwongen, de juiste weg
is. Hij waarschuwde er echter
nadrukkelijk voor dat Moskou
nooit de belangen van de Russi
sche minderheden in de deelre
publieken uit het oog zal verlie
zen.
BERLIJN - Een gans krijgt via een glazen masker verdo
ving toegediend om hem rustig te houden tijdens een
nieuwe vorm van inwendig onderzoek. Een Berlijns insti
tuut ontwikkelde in samenwerking met het Berlijnse Tier-
park een onderzoeksmethode met geluidsgolven. foto Reu
ters
Als je nu in de uitverkoop
bij Paauwe koopt, dan heb je dat
prachtige bankstel, die mooie stoel,
die tafel, die eetkamer, de
slaapkamer van je dromen, het
wandmeubel. of de kast die je altijd
al wilde hebben... voor tientjes of
honderdjes goedkoper! Moet je
eens kijken hoe dat voordeel
oploopt als je toevallig juist nu een
heel liuis moet inrichten!
2o veel, dat le
12000m2 showroom
Stw*'
,\Y-
et
j\t'ti^ bi) jsl
Marconistraat 15. 01100-20840
Britse zonnebader zont zich dood
LONDEN (RTR) - Een Britse man heeft zichzelf tijdens het
zonnebaden op een afgelegen strand doodgebakken.
De veertiger, slechts gekleed in een korte broek en schoenen,
was doodziek aangetroffen op een afgelegen naaktstrand bij
Hastings in Zuid-Engeland. Tijdens het transport naar het zie
kenhuis overleed hij. De politie vermoedt dat de man is gestor
ven aan een ernstige zonnebrand. Er waren geen aanwijzingen
voor verdachte omstandigheden,
Alzheimer-gen ontdekt
NEW YORK (AP) - Een internationale groep wetenschappers
heeft een gen geïdentificeerd dat de veroorzaker is van een zeer
agressieve vorm van Alzheimer. De ziekte, die mensen van in
de dertig kan treffen, is overigens zeer zeldzaam. Beschreven
gevallen beperken zich tot leden van ongeveer honderd fami
lies in de hele wereld. Normaal treedt Alzheimer pas op na het
65ste levensjaar. De verwachting is dat het nu gevonden gen
onderzoekers meer zal kunnen vertellen over de ziekte Alzhei
mer in het algemeen. Wetenschappers uit de VS. Canada.
Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië hebben meegewerkt aan
het onderzoek, dat beschreven staat in het wetenschappelijke
tijdschrift Nature.
Nieuwe bevelhebber leger Suriname
PARAMARIBO (GPDi - Kolonel Glenn Sedney wordt de
nieuwe bevelhebber van het Nationaal Leger van Suriname.
Hij volgt kolonel Arthy Gorrë op. die de afgelopen twee jaar de
leiding had over de Surinaamse strijdkrachten. Sedney heeft
geen slechte naam. Hij behoort niet tot de coupplegers van
1980. Evenmin was hij betrokken bij de 'decembermoorden'
Sedney volgde een officiersopleiding in Nederland. In 1980
kreeg hij zijn diploma van het Opleidingscentrum voor Officie
ren te Breda. Hij was lange tijd bijzonder actiefin de internatio
nale militaire sportorganisatie CISM.
Jospin leider Franse socialisten
MARNE-LA-VALLE (RTRi - De 57-jarige Lionel Jospin heeft
donderdag erin toegestemd het leiderschap van de Franse so
cialistische partij op zich te nemen. Dat is vernomen uit bron
nen in de partij.
Jospins besluit lijkt een einde te maken aan de interne discus
sies in de partij over wie secretaris-generaal Henri Emmanuelli
zou opvolgen. Het leiderschap geeft Jospin de mogelijkheid be
langrijke hervormingen binnen de partij door te voeren, zodat
de SP een aantrekkelijke keuze kan zijn voor de Franse kiezer
bij de parlementsverkiezingen van 1998.
LONDEN (RTR/ANP)-In Groot-
Rrilluiyiic is donderdag offi
cieel de strijd om de leiding van
de Conservatieve partij begon
nen. Premier Major en zijn uit
dager Redwood voeren hun
campagne op voor de stemming
van volgende weedinsdag.
Major erkende voor de BBC-ra-
dio voor het eerst dat zijn over
winning „niet zeker is". Maar hij
zei te rekenen op een „knappe en
duidelijke meerderheid" voor
zijn terugkeer aan de top van de
partij.
Toen de kandidaatstelling don
derdag op het middaguur sloot
was Redwood, een voorman van
de rechtervleugel die de Britse
integratie in Europa wil stop
pen, zoals verwacht de enige uit
dager van Major Maar andere,
meer prominente kabinetsmi
nisters wachten volgens geruch
ten op tekenen van zwakte in de
steun voor Major tijdens de eer
ste stemronde om zich te men
gen in de strijd om de hoogste
baan in de Britse politiek.
Major en Redwood hebben dezer
dagen talloze ontmoetingen met
Conservatieve afgevaardigden
om zich van hun steun te verze
keren. Major gaf zichzelf donder
dag een belangrijke steun in de
rug met een overtuigend optre
den tijdens het vragenuurtje in
het Lagerhuis. De premier, wie
vaak het verwijt krijgt grijs en
humorloos te zijn, deed zowel
Conservatieve als Labour-af-
gevaardigden schudden van het
lachen met een reeks kwinksla
gen en handige replieken.
Over zijn uitdager wilde de pre
mier niets zeggen. „Ik heb ge
noeg van deze eindeloze specu
laties", zei hij. „Absurdeen bela
chelijke debatten over personen
hebben de Britse politiek lang
genoeg belast. Ik ben in elk ge
val de betere om de partij weer
bijeen te brengen."
Van een door Redwood geëist
openbaar debat over de Euro
pese gezamenlijke munt. zei Ma
jor niet te willen weten. „Leuk
geprobeerd, maar nee." De
rechtsconservatieve, aan Ox
ford afgestudeerde doctor in de
filosofie staat een felle anti-Eu-
ropese koers voor: „Brussel
moet enkele slapende honden
niet wekken en begrijpen dat je
een herdershond en een Engelse
bulldog niet kunt kruisen zei
Redwood in Londen over de Eu
ropese munt.
van onze correspondente
Runa Hellinga
KAAPSTAD - Een voorname
lijk uit ANC-afgevaardigden
bestaande meerderheid van het
Zuidafrikaanse parlement wil
dat abortus tot de 14de week
zonder beperkingen wordt toe
gestaan. In speciale gevallen
moet een zwangerschapsonder
breking tot de 24ste week moge
lijk zijn. Dat heeft een speciale
parlementaire commissie aan
bevolen aan het ministerie van
gezondheidszorg.
De bestaande wet uit 1975
ademt de christelijke geest van
de apartheidsregering en staat
abortus alleen maar toe in het
geval van verkrachting, incest of
een geestelijke of lichamelijke
afwijking van het kind.
De wetgeving leidt er toe dat in
Zuid-Afrika jaarlijks een groot
aantal illegale abortussen
plaatsvindt. Hoeveel het er pre
cies zijn, is onduidelijk, maar
volgens sommige schattingen
gaat het om 250.000 illegaal afge
broken zwangerschappen per
jaar. Sommige ziekenhuizen be
handelen wekelijks meer dan
honderd vrouwen voor de gevol
gen van dergelijke achterkamer
praktijken.
Veelal gaat het daarbij om zwar
te meisjes. Vooral in de towns
hips bij de grote steden is het
aantal buitenechtelijke zwan
gerschappen heel hoog. Voorbe
hoedmiddelen zijn. vooral bij
mannen, niet populair omdat
het bijgeloof bestaat dat ze de
potentie aantasten.
Kerkelijke organisaties hebben
zich de afgelopen weken fel ver
zet tegen verandering van de
wet. Ze worden daarin gesteund
door de Nationale Partij en de
kleine Afrikaanse Christelijke
Democratische' Partij, die abor
tus onder alle omstandigheden,
ook bij verkrachting en incest,
verboden wil zien. De NP heeft
aangekondigd een liberalisering
van de wet desnoods bij het Con
stitutionele Hof te zullen aan
vechten.
BONN (RTR/AFP) - Het Duitse
parlement heeft donderdag de
vorming van een schadefonds
goedgekeurd voor 1900 mensen
die begin jaren tachtig met het
aids-virus zijn besmet via niet
gecontroleerd bloed.
De Duitse regering stond onder
druk om het geld ter beschik
king te stellen nadat in 1993 aan
het licht kwam dat bedrijven,
om geld te besparen, bijna tien
jaar lang hadden nagelaten
bloeddonors en voorraden bloed
te controleren op hiv-besmet-
ting, die tot aids kan leiden.
Het fonds van 275 miljoen gul
den is vooral bedoeld voor he-
mofilie-patiënten die besmet
raakten voordat het testen van
bloedprodukten op hiv in 1985
verplicht werd gesteld.
Zij die voor 1988 besmet raakten
krijgen een maandelijkse bij
drage van 1600 gulden, en diege
nen die aids hebben opgelopen
krijgen 3300 gulden per maand.
Nabestaanden van de 600
slachtoffers die aan aids zijn ge
storven krijgen een maandelijk
se vergoeding van 1100 gulden
tot 25-jarige leeftijd. Wie ouder
dan 25 jaar is krijgt deze vergoe
ding gedurende vijfjaar.
De Duitse overheid en de deel
staten hebben 170 miljoen bijge
dragen aan het fonds, de rest van
het geld is grotendeels afkom
stig van de farmaceutische in
dustrie.