Hulp voor leidsters kindercentra
PZC
Staten struikelen
over stoepen Abdij
In de ban van Jacob
Slagters hoorn en
Tsjaikowski's klank
De Zomerbus rijdt weer langs Zeeuwse kust
Fragmenten van de wereld
Badpaviljoen als kunstobject
zeeland
13
Project moet opvang kinderen met afwijkend gedrag verbeteren
kunst
VRIJDAG 30 JUNI 1995
Dethon houdt 'Philipsbanen'
TERNEUZEN - Het werk van zestig medewerkers van het so
ciaal werkvoorzieningsschap Dethon aan opdrachten van Phi
lips komt de komende twee jaar niet in gevaar.
Hoewel de discussie over het verdwijnen van de helft van de
arbeidsplaatsen Philips Lighting Terneuzen nog niet achter de
rug is, ziet het er naar uit dat verplaatsing en vermindering van
activiteiten aan Dethon voorbijgaat. Dat zei algemeen direc
teur F. K. Hamelink van het Zeeuws-Vlaamse sociaal werk
voorzieningsschap donderdagmiddag tegen het algemeen be
stuur.
Het Hontenisser raadslid E. van Goethem vroeg tijdens de
rondvraag van de vergadering naar de gevolgen van het even
tueel wegvallen van het 'Philipspakket'. Hamelink: ..Ik kan na
tuurlijk geen twee. drie of vier jaar vooruitkijken. Maar het ziet
er naar uit dat de Philipsdiscussie op korte termijn aan Dethon
voorbijgaat."
Tractor-combinatie ramt auto
SINT-ANNALAND - Een tractor met twee opleggers en een
personenauto zijn donderdagochtend op de kruising Stoofweg
Dorpsweg/Zoetwaterweg in Sint-Annaland met elkaar in bot
sing gekomen. De auto. bestuurd door een 25-jarige inwoner
van Stavenisse, raakte geheel vernield. De tractor-combinatie
bleef onbeschadigd.
Het ongeluk gebeurde om 6.30 uur. De tractorbestuurder, een
73-jarige man uit Sint-Annaland, reed over de Zoetwaterweg
en sloeg onverwachts linksaf richting Dorpsweg. Hij deed dit
net op het moment dat de automobilist hem inhaalde, waar
door de botsing ontstond. Geen van beide chauffeurs raakte
gewond.
Politie Terneuzen vindt XTC-pillen
TERNEUZEN - De politie hield donderdagochtend twee man
nen uit Bergen op Zoom aan in een gesloten pand in de Elle
boog in Terneuzen.
De 23-jarige mannen zonder vaste woon- en verblijfplaats wer
den bij een controle rond vijf uur aangetroffen in het pand. Bij
onderzoek bleek dat zich tweehonderd XTC-pillen in de wo
ning bevonden. Die werden in beslaggenomen.
In een woning in de Grenulaan in Terneuzen vond de politie
woensdag bij een huiszoeking een handgranaat. De dertigja
rige Terneuzense bewoner werd aangehouden. Achteraf bleek
dat de handgranaat leeg was en als zodanig niet meer was te
gebruiken. Dit was aan de buitenkant niet af te zien.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Het plan van
gedeputeerde staten om voor
321.000 gulden de stoepen op het
Middelburgse Abdijplein van
natuursteen te voorzien is bij
een aantal politieke partijen in
het verkeerde keelgat gescho
ten. In een vergadering van de
provinciale commissie Alge
meen Bestuur verwoordde
P. M. YVoudstra van Delta An
ders het als volgt: „Drie ton
voor iets wat als luxe bestem
peld kan worden is toch wel erg
wrang. Het moet misschien een
keer gebeuren, maar het ge
beurt nu wel op een heel onge
lukkig moment."
Gedeputeerde D. J. P. Brui-
nooge (PvdA) gaf aan dat hij een
eind wil maken aan de discussie
over het al of niet afmaken van
de vernieuwing van het Abdij
plein. „Het geld is er nu en het
Abdijplein is het mooiste plein
van het westelijk halfrond. Als
goed huismeester moet je dan
een keer het karwei afmaken."
A. J. Dijk wel (D66) vond dat het
niet kon. Het geld kan beter aan
de jeugdzorg besteed worden,
gaf hij aan, want om die post
enigszins te bekostigen wordt
nu het welzijnsfonds met een ton
afgeroomd. Ook D. Holtkamp
(PvdA) en F. H. van Kollem
(GroenLinks) hadden moeite
met uitholling van het welzijns
fonds.
De fracties van RPF/GPV en
VVD spraken zich heel duidelijk
uit voor uitvoering van het. plan
van gs. Ze vonden dat de stoe
pen niet snel genoeg met natuur
steen bekleed kunnen worden.
BROUWERSHAVEN, Grote
Kerk
Het Zeeuws Orkest onder leiding van
Laivrence Renes met werken van Mo
zart, Richard Strauss en Tsjaikows-
ki. Solist: Jacob Slagter, hoorn
Herhalingen in Goes (Grote Kerk,
vandaag 20 uuren Veere (Grote
Kerk, zaterdag 20 uur).
door Kees Cijsouw
De serie zomerconcerten van
het Zeeuws Orkest heeft in
de loop van de jaren in pro
grammering een ontwikkeling
naar seizoenloosheid doorge
maakt. Aanvankelijk - zo staat
me voor de geest - stond tijdens
de juni-optredens vooral mu
ziek op de lessenaars die kleur
de bij de tijd van het jaar: opge
wekt, luchtig, ontspannen.
Gaandeweg is het soortelijk ge
wicht van de programma's 'ver
zwaard' en die tendens krijgt
deze week zijn bekroning.
Hoofdmoot in de drie optredens
is Tsjaikowski's vijfde symfo
nie en dat is een werk met bij
wijze van spreken 'neergetrok
ken mondhoeken', muziek
waarin het niet écht wil zome
ren.
Komt bij, dat het voortraject in
de drie concerten weliswaar be
duidend lichtvoetiger is, maar
zich wel grotendeels buiten de
platgetreden paden bevindt.
Mozarts ouverture 'La Clemenza
di Tito' mag welluidend klinken,
ze valt buiten de top drie van zijn
populairste ouvertures. En het
eerste (wald)hoornconcert van
Richard Strauss staat zeer in de
schaduw van Mozarts solower-
ken voor hoorn. Het gaat om een
jeugdwerk, is in toon en opbouw
Lawrence Renes
klassiek van snit. De muziek
haalt het in diepgang bij lange
na niet bij het prachtig-nostalgi-
sche hobo-concert van decennia
later, maar bood solist Jacob
Slagter. solo-hoornist van het
Concertgebouworkest, donder
dagavond in Brouwershaven in
ieder geval alle gelegenheid zijn
niet geringe virtuositeit én de
beheersing van zijn instrument
te tonen.
Hoewel ook de Vijfde van Tsjai-
kowski niet eerder op de lesse
naars bij het Zeeuws Orkest
heeft gestaan, was ik vooral
nieuwsgierig naar de manier,
waarop men zich in de begelei
ding van het Strauss-concert
zou weren. In de loop van de ja
ren heeft het orkest zich de klan
kwerelden van zowel Mozart als
Tsjaikowski wel eigen gemaakt.
Los van de technische proble
men. die de muziek stelt, vergt
Richard Strauss mentaal een
andere instelling. Ik was dus be
nieuwd hoe een orkest, dat in
tussen als semi-professioneel
door het leven gaat. zich in die
contreien van de muziekge
schiedenis thuisvoelt.
Eerlijk gezegd: ik heb die con
centratie op het orkest maar
kort volgehouden, zo sterk werd
ik afgeleid door de schitterend
volle toon van Jacob Slagter en
de manier, waarop hij Strauss'
hoornconcert liet zingen. Ik had
de indruk, dat het Zeeuws Or
kest - met een stevige repeti-
tieijd achter de mg - de solist
adequaat partij gaf. maar Slag
ter stal wat mij betreft de show
volledig. Dat geeft tegelijk een
van de aardige trekjes in een op
treden van het Zeeuws Orkest
aan: op een mooie, doordeweek
se donderdag krijgt men soms
een topsolist voorgezet, die ook
niet te beroerd is zijn klasse te
demonstreren.
Mozarts ouverture werd stevig
neergezet en Tsjaikoswki's vijf
de klonk tamelijk resoluut, Ik
zou niet graag zeggen dat het
Zeeuws Orkest met de beheerst
leidende Renes de Slavische ziel
tot in alle diepten peilde. Het
zou zelfs overdreven zijn van een
naadloze uitvoering te spreken:
hier en daar - in de wals. in de
passages van de finale waar ko-
pergroepen en snelle strijkersfi
guren elkaar afwisselden - was
het samenspel niet altijd vlekke
loos. Het neemt niet weg dat
Tsjaikoswki met elan en toewij
ding werd gespeeld en dat Renes
het werk zorgvuldig opbouwde,
vanaf dat donkere begin tot aan
die geforceerd vrolijke finale. In
het bijzonder de blazersleverden
welsprekende bijdragen. Uit
bundig applaus tot slot.
van onze verslaggever
OOST-SOUBURG - De Lim
burgse kunstenaar Ton Slits
heeft in de Watertoren in
Oost-Souburg twee ruimten
tot zijn beschikking die hij
precies tegengesteld heeft in
gericht. In de kelder expo
seert hij kleine objecten en
collages achter glas, omdat
hij de betegelde ruimte zo
min mogelijk wil aantasten.
De eerste etage daarentegen,
heeft hij zich helemaal toe
geëigend. Rondom heeft hij
de witte muren voor de helft
zwart geschilderd en er uit
springende zwarte elemen
ten aan bevestigd. „Ik toon
fragmenten", zegt Slits. „In
de kelder moet je ernaar toe
lopen om ze te zien, boven is
de ruimte zo overweldigend
dat ik die wilde slechten dooi
er mijn overweldiging aan
toe te voegen."
Ton Slits (Valkenburg. 1955)
volgde de docentenopleiding
aan de kunstacademie in Til
burg en daarna de Jan van
Eyck Academie in Maas
tricht. Sinds 1982 werkt hij als
kunstenaar In alles wat hij
doet werkt hij met ruimte,
zegt hij. want ook een plat
vlak is de projectie van een
ruimte. Daar staat tegenover
dat zijn ruimtelijke werk in de
Watertoren in zekere zin ook
plat is: het zijn reliëfs, zowel in
het groot als in het klein ..Het
is beslist geen beeldhouw
werk", waarschuwt hij.
Aanvankelijk gaf hij in zijn
werk een uiteenzetting over
de mensfiguur en de vormen
die deze in zijn omgeving te
genkomt. maar in de loop der
tijd zijn die vormen steeds be
langrijker geworden. Zij kun
nen net zo goed metaforen
zijn voor mensfiguren. Be
langrijk is dat hij in zijn werk
reageert op de actualiteit, op
dat wat vandaag de dag ge
beurt. „Daar gaat mijn werk
over, omdat ik nu leef. 'Wat is
de rol van de mens?', vraag ik
mij af. 'Is hij alleen een door
gever van energie, of meer?' Ik
stel vragen. Wie ben ik om te
zeggen dat het zus of zo zal
zijn?"
Ogenschijnlijk mag de mens
figuur uit het werk van Slits
verdwenen zijn, toch speelt
hij nog een belangrijke rol.
Over de bovenruimte in de
Watertoren zegt hij: „Ik heb
dit werk gemaakt. Daardoor
is de mens er al in aanwezig,
want ik denk niet dat een aap
dit op de wand had gekregen.
De elementen zijn bovendien
ook bedacht. Het zijn modu
les van afspraken die we met
elkaar maken. Ze gelden als
metafoor voor de menselijke
handeling. Verder lijken de
elementen fabrieksmatig ge
produceerd. maar ze zijn toch
handwerk."
Slits isoleert fragmenten uit
de wereld om hem heen, in de
overtuiging dat uit de klein
ste deeltjes de structuur van
het geheel is af te lezen. Zijn
kunst duidt hij aan met de
term fragmentarisme. „Ik
probeer iets van de onderlig
gende structuur bloot te leg
gen. In ieder geval hoop ik dat
andere mensen door het waar
nemen ervan tot hun eigen ge
dachten komen over het le
ven. Dat ik een gesprek op
gang breng, desnoods van
mensen met zichzelf. Maar
wat ik koste wat het kost wil
vermijden is mensen iets aan
te leren. Er moet iets te raden
overblijven. Ik wil de mensen
niets voorkauwen."
Vanaf 2 juli is het werk van
Ton Slits te zien in de Water
toren in Oost-Souburg. Tege
lijkertijd worden grote por
tretten geëxposeerd die Jo
Heynen schilderde van be
kende personen uit de twin
tigste eeuw die gemeen heb
ben dat ze er allemaal een
twijfelachtige moraal op na
hielden. Verder foto's van
Pauline Prior, gemaakt in Is
rael. Voor de aan elkaar gere
gen foto's zijn vergrootglazen
geplaatst die schaduwen wer
pen op de Israëlische tafere
len. De exposities duren t/m
27 augustus.
van onze verslaggever
CADZAND - De Zomerbus rijdt weer.
Donderdag waren wat Disney-figuren
de eerste passagiers van de alterna
tieve vervoersmogelijkheid voor ver-
blijfstoeristen. Pinokkio en Stamper
tje reden niet alleen mee in de bus, ze
brachten ook iets mee: de herziene edi
tie van het natuurpaspoort dat over
handigd werd aan wethouder C. Bolijn-
Hertzberger van Oostburg, ZWN-di-
recteur H. Bouma en leden van de
stichting De Springer, die gisteren het
eigenlijke begin van het toeristisch
hoogseizoen 1995 gezamenlijk inluid
den.
ZWN-directeur Bouma toonde zich ge
lukkig dat ook dit jaar de Zomerbus
langs de Zeeuwse kust kan en mag toe
ren. Vorig jaar werd er danig geschrapt
in de dienstregeling, maar voor zover
het Zeeuws-Vlaanderen betreft, hoefde
dit dit seizoen niet te gebeuren. Volgens
Bouma en voorzitter P. de Keuninck
van stichting De Springer (een samen
werkingsverband van zeven recreatie
ondernemers in West-Zeeuws-Vlaande
ren) blijft de klandizie voor de busvoor
ziening bezuiden de Westerschelde een
stijgende lijn vertonen. Iets wat op Wal
cheren (waai- de ZWN samenwerkt met
touringbedrijf Carlier) en Schouwen-
Duiveland niet het geval is.
De Keuninck: „Mogelijk zijn de toeris
ten in de andere regio's nog niet vol
doende bekend met het fenomeen Zo
merbus. In West-Zeeuws-Vlaanderen
zijn we inmiddels zeven jaar bezig,
maai' toen de recreatieondernemers
destijds begonnen met wat toen heette
de strandexpress die veel minder fre
quent reed, moesten onze gasten ook
echt gewezen wordt op de door ons be
dachte vervoersvoorziening. Zoiets
vergt nu eenmaal tijd."
Tevreden
Hoe het ook zij, Bouma was meer dan
tevreden dat dankzij de samenwerking
met de Zeeuwse recreatie-ondernemers
en Carlier de voorziening toch voor de
provincie - ondanks het dichtdraaien
Ton Slïts aan het werk in de Watertoren in Oost-Souburg.
foto Lex de Meester
van onze
^verslaggeefster
^MIDDELBURG - Leidsters in
kindercentra die een kind met
leen afwijkend gedrag signale
den, weten vaak niet hoe ze dat
-kind het beste kunnen opvan
gen. In sommige gevallen kan
-het kind met extra zorg en aan
of een andere vorm van
-begeleiding binnen de reguliere
(peuterspeelzaal,
buiten
opvang en gastouders)
-worden geholpen. Bij leidsters
-en gastouders in de kinderop
bestaan hierover veel vra
Daarvoor is het project
'Opvallend tussenin' in het le
i-ven geroepen. Het project heeft
•ondermeer als doel leidsters en
gastouders te ondersteunen in
-hun werk.
De Stichting Ondersteuning
"Kinderopvang Zeeland (SOKZ)
en de Stichting Agogische Zorg
centra Zeeland (AZZ) hebben de
handen ineen geslagen om dit
tweejarige project te begeleiden.
Consulente Corry Haverkort is
^aangetrokken om als adviseur
tussenpersoon voor de be
etrokken partijen - kinderop
ouders en jeugdhulpverle
ning - op te treden.
•Leidsters die vragen hebben
•over een kind kunnen bij Haver-
•ikort aankloppen voor advies.
{.Maar door met collega's, lei
dinggevenden of een deskun-
4ige vanuit de hulpverlening te
.praten, kunnen leidsters of gas
houders al snel antwoord krijgen
-op vragen die hen bezighouden.
moet hen ook duidelijk wor
in dit project", aldus Haver-
Bij verdere stappen die in
vloed hebben op de ontwikke
ling van het kind worden ouders
.hierover ingelicht.
Openheid
consulente onderstreept de
noodzaak van openheid naar de
'Ouders toe: „Dit is een zeer ge
voelige zaak, want het gaat im
mers om kinderen van iemand.
We willen zo zorgvuldig mogelijk
te werk gaan."
Het project is in april officieel
van start gegaan op Walcheren
en loopt eind maart 1997 ten ein
de. Het is de bedoeling dat alle
Zeeuwse regio's het werkplan
overnemen. „Het is niet de in
tentie dat dit project iets nieuws
in het leven roept", verzekert
Haverkort, „We willen juist dat
er samengewerkt wordt met de
bestaande hulpverleningsin
stanties en dat er gebruikt wordt
gemaakt van bestaande deskun
digheid."
Uit de resultaten moet straks
blijken hoe de samenwerking
tussen kinderopvang, gastou
ders en hulpverlening er uit
moet zien om het kind zo lang en
goed mogelijk in de reguliere op
vang te houden. De SOKZ. AZZ
en Kinderopvang Walcheren
zijn van mening dat bij vroegtij
dig ingrijpen duurdere jeugd
hulpverlening in een later sta
dium kan worden voorkomen.
Ook is het beter voor de ontwik
keling van een kind als het in
zijn oude omgeving kan blijven.
Lading schoenen
uit auto gestolen
- Een koeriersbe
is voor ongeveer vierdui
zend gulden gedupeerd. De auto
wan het bedrijf werd opengebro
en de lading schoenen emit
gehaald. De auto stond gepar
in de Vlooswijkstraat in
Domburgs hotel kreeg artistieke aankleding
Stampertje en Pinokkio behoorden tot de eerste reizigers van de Zomerbus dit jaar en hadden als presentje het natuurpas
poort bij zich. foto Charles Strijd
DOMBURG - De kunst heeft
weer bezit genomen van het
Badpaviljoen in Domburg. Aan
het begin van deze eeuw was het
hotel bovenop de Domburgse
duinen een trefpunt voor kun
stenaars die internationaal aan
de weg timmerden, nu hebben
kunstenaars uit Duitsland en
Zwitserland de enigszins in ver-
ral geraakte uitspanning met
eigenzinnige kunstwerken aan
gekleed. Ze hebben onder meer
dieren op hel dak geplaatst, alle
kamersleutels vervangen, twee
bruidssuites ingericht en de
achtergevel met fantasievlag-
gen getooid. Zoals de titel van
de expositie aangeeft, hebben ze
geprobeerd De mogelijkheden
van het hotel volledig uit te bui
ten.
Initiatiefnemer is de Duitse kun
stenaar Till Velten (1959). Hij
studeerde bij Gerhard Richter
han de kunstacademie van Dus-
seldorf. Tijdens een studiereis
ontdekte hij het Badpaviljoen in
Domburg en hij kreeg het idee
daar iets met kunstenaars te
gaan doen. Hij benaderde de
Academie voor Vormgeving in
Basel, de stad waar hij een groot
deel van het jaar werkt, voor sa
menwerking. Velten formeerde
een kunstenaarsgroep van zes
Baselse kunststudenten en nog
pens acht professionele Zwitser
se en Duitse kunstenaars om
zijn hotelproject uit te voeren.
De financiering werd groten
deels verzorgd door Zwitserse
bedrijven en fondsen.
Deze week leggen de kunste
naars de laatste hand aan het
werk dat zij speciaal voor het
Badpaviljoen vervaardigden.
Zaterdag begint de tentoonstel
ling. Als voorafje is enkele we
ken geleden in de Kuiperspoort
in Middelburg al een expositie
geopend met modellen van het
hotel en van het project is ook
een grafiekmap uitgebracht.
„Maar dit is het belangrijkste",
zegt Velten. „Het is de bedoeling
dat de kunstwerken hier ze kei-
twee jaar blijven staan."
Van ver af springen de vier die
ren die Christa Ziegler op het
dak van het Badpaviljoen plaat
ste het meest in het oog. Stuk
voor stuk zijn het beesten die zo
wel op land als in water leven.
Vanaf het dak staren ze weemoe
dig naai' de zee. „Het gaat om
grenzen", zegt Ziegler. „Tussen
water en land, tussen dichtbij en
ver en tussen cultuur en na
tuur."
Bruidssuite
Stefan Pangritz en Georg Kre-
feld hebben beiden een bruids
suite ingericht. Laatstgenoem
de heeft het verhaal van Perseus
en Andromeda op de wand gete
kend, vanuit het trappenhuis
een hotelkamer in. „Natuurlijk
is het een liefdesverhaal", ver
klaart hij glimlachend. In en om
het Badpaviljoen staan verder
onder meer een klankspel en
drie vitrines met voorwerpen uit
het hotel, bedoeld als een orde
ning die contrasteert met de
chaotische gang van zaken in
een hotel.
Juist die chaotische, eigenaar
dige sfeer van het Badpaviljoen
heeft Velten geïnspireerd. „In
een groot professioneel hotel
was dit niet mogelijk geweest."
Daarbij werd hij aangetrokken
door de plek aan zee en de archi
tectuur van het Badpaviljoen.
Maar waarom kunst in een ho
tel? Velten: „Ik vind de kunst
praktijk zoals die de laatste tien
jaar in musea en galeries te zien
was tamelijk vervelend. Per land
zijn er vijf of zes supersterren en
zo wil iedereen worden, wat na
tuurlijk niet kan. Het is veel inte
ressanter om kunst te maken
voor iets waar je thuis bent. Een
hotel is een microkosmos, de he
le buitenwereld wordt erin weer
spiegeld. Ik vind de confrontatie
met de realiteit belangrijk. De
samenwerking met het hotel,
met de gemeente, de financie
ring, dat hoort er allemaal bij.
De kunstenaar hoeft niet hele
maal uit zijn ivoren toren te ko
men, hij kan vanuit zijn eigen
atelier, vanuit zijn eigen werk
iets met deze plek doen. Dat is
het voordeel van een kunstenaar
boven een architect of een desig
ner. Als een kunstenaar een ho
tel herinricht hoeft het niet alle
maal functioneel te zijn."
De mogelijkheden van het hotel,
vanaf 1 juli in het Badpaviljoen
in Domburg.
Weemoedig staren de dierenfiguren vanaf het dak van het Domburgse Badpaviljoen uit over zee.
foto Lex de Meester
van subsidiekranen - kon worden be
houden.
Ook het Zeeuws-Vlaamse natuurpas
poort blijkt een blijvertje te zijn. Vorig
jaar werd het pasje een initiatief van de
natuurbeschermingsverenigingen in
Zeeland, stichting De Springer en het
Toeristisch Bureau Zeeuws-Vlaande-
ren voor het eerst gedrukt en verstrekt
aan de gasten van de zeven in De Sprin
ger verenigde bedrijven. Volgens Tiny
Maenhout was de belangstelling voor
het leuke hebbedingetje - het ziet er uit
als een gewoon paspoort en is gevuld
met allerhande wetenswaardigheden
over de natuurgebieden in de regio -
'uitzonderlijk groot'. „Om die reden
hebben we de oplage dit jaar wat ver
groot en zal het pasje ook worden aan
geboden aan de gasten van andere re-
creatiebedrijven. Als iets aanslaat, en
de recreatie-ondernemers willen hun
gasten ook echt op het natuurschoon in
de streek wijzen, dan moet je daarmee
doorgaan", meende Maenhout.
De Zomerbus rijdt van 1 juli tot en 31
augustus langs de West-Zeeuws-
Vlaamse kust, tussen Breskens-Veer-
haven en Sluis (lijn 14) en tussen Sluis
en Knokke (lijn 17). Op Schouwen
wordt gereden vanaf Ellemeet over Re-
nesse en Nieuw-Haamstede naar
Haamstede-dorp. Op Walcheren wordt
nog een dienst intact gehouden tussen
Zoutelande en Vlissingen. De strippen
kaarten zijn op de Zomerbussen niet
geldig. Kaartjes kunnen gekocht wor
den op de bussen, bij VVV-kantoren en
bij diverse recreatiebedrijven.