Clichés zijn waarheden
Festival van
Z-Vlaanderen
zelfstandiger
PZC
irij buiterfestival
ïoes met een scala
lan muziekstijlen
Toporkesten op
op Jazzfestival
Zeeuws
werk bij
Zeeuws Orkest
kunst cultuur
15
Job Koelewijn in de Middelburgse Vleeshal
ZATERDAG 27 MEI 1995
Midgard wil
met open dag
aandacht nut
verhuizing
MIDDELBURG - Het
Middelburgse jongeren
centrum Midgard houdt
zaterdag 10 juni een
open dag. Met deze 'ac
commodatiedag' wil het
centrum vooral de nood
zaak van verhuizing on
derstrepen.
Midgard is sinds 1978 ge
huisvest in een monu-
mentenpand aan de Kui
perspoort. De kleine zaal
en de dicht bebouwde
omgeving maken het
pand nauwelijks ge
schikt voor stedelijk jon
gerenwerk.
Ai in 1987 vroeg Midgard
aandacht voor het pro
bleem door 1.300 handte
keningen te overhandi
gen aan het gemeentebe
stuur. Sindsdien is wel
geprobeerd om een an
dere locatie te vinden,
maar tot nu toe zonder
resultaat.
De accommodatiedag
van Midgard begint za
terdag 10 juni om 15.00
uur met een toespraak
van P. van der Linden,
directeur van Sociaal-
Kultureel Werk Middel
burg (SKWM). die de
stand van zaken van de
herhuisvesting toelicht.
Om 15.30 uur is er een ka-
raoke-show. De gehele
dag door wordt er ge
werkt aan een schilderij
op de voorgevel van het
Midgard-pand en pre
senteren werkgroepen
van het jongerencen
trum zich aan het pu
bliek. 's Avonds is er een
'dance night' met diver
se dj's en optredens van
onder anderen 4 Real,
DM en Let it R.I.P.
van onze verslaggever
Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - Job Koelewijn
is dol op kritiek. Hij hield ervan
zijn docenten aan de Amster
damse Rietveldacademie voor
het blok te zetten. „Op een gege
ven moment wisten ze ongeveer
'wat ik deed en zeiden ze: 'Je
werk is goed.' Daar had ik niets
aan. Dus als ik iets gemaakt
had, zei ik tegen de docenten:
'Dit is het beste kunstwerk wat
jullie ooit hebben gezien.' Dan
begonnen ze: 'Nee, het is niet het
beste.' Dus ik: 'O, wat mankeert
er dan aan?' Voor exposities
geldt hetzelfde. Als mensen zeg
gen: 'Job Koelewijn, dat is goed
werk' dan is dat echt het slecht
ste wat je kunt hebben. Kunste
naars moeten klappen krijgen,
afgewezen worden."
Vanaf vandaag, zaterdag, is in
de Vleeshal in Middelburg werk
van Job Koelewijn te zien. Hij
heeft de monumentale hal ver
anderd in een graanveld. De
zwart-witte tegels zijn bedekt
met een witte vloer waarin met
latjes weer een geometrisch pa
troon van vierkanten is aange
bracht. Op de nieuwe onder
grond zijn ontelbaar veel spag-
hettistaafjes verspreid.
Cyclus
lue Spirit
oor hertog
uxemburg
IDDELBURG - Blue Spirit
um Bugle Corps uit Mid-
Iburg verzorgt op tweede
nksterdag, maandag 5 juni,
optreden voor de groother-
5 van Luxemburg,
it optreden omvat een défilé
ieen concert. Blue Spirit heeft
afgelopen tijd meerdere op-
•dens over de grenzen gege-
in onze verslaggever
ÖES - De Rotterdamse trash/
phop formatie Dóppelgan-
rs en de Venezolaanse band
iberinto vormen de hoofdacts
het elfde open lucht vrijbui-
rfestival te Goes. Op het ver
luwde adres Bocht van Gui-
a treden zaterdag 10 juni elf
op. Streven van de orga-
satie is het publiek een gro
te verscheidenheid aan mu-
fkstijlen te bieden dan voor-
ande edities. Zonder daarbij
eigen rockkarakter van het
ilival te verloochenen: „Daar-
zorgen we altijd voor wat
rnieuwende bands", aldus or-
nisator K. Sorber.
(itengewoon hard en een com-
ïatie van metal en rap: daar-
or staan de Rotterdamse Dop-
igangers. De debuut live-cd
:cked Up' die de vijfmans for-
itie uitbracht in 1991 werd
«1 ontvangen. Zoals ook het
eede schijfje 'Double faced
Vible' uit '93 gunstige kritie-
a kreeg. Genoeg redenen voor
festivalorganisatie om hoge
wachtingen te koesteren. Zo-
ook het optreden van de te-
iwoordig in Amsterdam ge-
itigde Venezolaanse groep
öerinto veel belooft. De band
4 een mix horen van exoti-
ie Latijnsamerikaanse ritmes
snoeiharde metal. En staat
t bekend om de wervelende
w. Eerder dit jaar bracht La-
rinto een eerste mini-cd uit.
teuwse bands
Üere groepen die zich 10 juni
*n horen zijn bijvoorbeeld de
euwse bands Swindle. Mind-
hechtte hij veel belang aan hel
oordeel van zijn docenten. „Ah
ze zeiden: 'Dit is een goed schil
derij' was ik blij, zeiden ze: 'Dit is
slecht' dan was ik verdrietig. In
het derde jaar besloot ik de rol
len om te draaien. 'Hier doe ik
het toch niet voor', dacht ik. Ik
wil niet werken uit onzekerheid,
maar uit zekerheid. Ik geloof in
mijn werk. Ik sta sterk in mijn
schoenen, want ik kan argumen
ten aandragen die aangeven
waarom het goed is."
De schilderijen moesten 'opdon
deren'. besloot hij. voortaan
moest het leven deel uitmaken
van zijn kunst. Zo kwam Koele
wijn tot zijn schoonmaakacties,
waarin hij afrekende met de
Rietveldacademie. In zijn afstu
deerproject liet hij Spakenburg-
se vrouwen in klederdracht het
Rietveldpaviljoen schoonma
ken. In werken die daarop volg
den gebruikte hij de aantekenin
gen die hij tijdens zijn vijfjarige
studie aan de Rietveldacademie
maakte. Hij liet er een pak van
maken waarmee hij ze de wereld
in droeg, maar dat bevredigde
niet. Vervolgens vouwde hij er
hoedjes van. Hij stapte naar zijn
oude lagere school in Spaken
burg en liet kinderen zijn aante
keningen. gedichten en verhaal
tjes de wereld in dragen. „Over
dat werk ben ik zeker een maand
blij geweest."
Ademhalen
Inmiddels heeft Koelewijn de
schoonmaakacties - waarvan er
nog enkele volgden - gelaten
voor wat ze zijn. „Het was ge
noeg. Daarmee probeerde ik los
van de tijd te komen, door de ge
schiedenis als het ware uit te
wissen, maar die werkwijze
moest niet maniëristisch wor
den." Met een lach vervolgt hij:
„Het nieuwe motto is: ademha
len is belangrijker dan kijken."
Koelewijn maakte het werk dat
nu in de Vleeshal te zien is een
maand of negen geleden in zijn
atelier. In Middelburg heeft hij
het opnieuw opgebouwd. Hij
werkt niet in opdracht en maakt
geen installaties voor gebou
wen, omdat zijn werk uit nood
zaak ontstaat. Meestal na een
periode waarin hij zich terug
trekt met boeken over poëzie en
filosofie. „Dan is het ineens: 'Nü
moet er een werk komen.' Dan
ga ik de strijd aan met de dingen
om me heen."
Zijn kunstwerken ontstaan uit
een geloof in de mogelijkheden
van de menselijke geest. De
kwaliteit ervan wordt algemeen
erkend, maar zelf beschouwt hij
ze nog als vingeroefeningen.
Hoewel hij ook niet uitsluit dat
hij over een paar jaar stopt, want
niets is erger dan objecten ma
ken alleen maar om objecten te
maken. Nu al loopt hij stage bij
zijn neefje van tien. zodat hij zich
straks diens naam en persoon
lijkheid kan aanmeten, naar
voorbeeld van de Portugese
dichter Fernando Pessoa die
verschillende heteroniemen
hanteerde. „Ik denk met dat al
les blijft zoals het nu is. Er komt
een moment dat ik klaar ben
met Job Koelewijn."
Expositie Job Koelewijn in de Vlees
hal, tot 26 juni.
Als een zaaier heeft Koelewijn
zijn graan in de Vleeshal uitge
strooid. De bezoeker kan er zijn
sporen in nalaten. Hij verschuift
de spaghettistaaljes en trapt ze
kapot. „Het is een cyclus", zegt
Koelewijn. „Het graan is uitge
strooid en het wordt de grond
weer ingetrapt, waarna het kan
opbloeien." Niet voor niets is
aan het eind van de hal de af
beelding van een opgaande zon
te zien. „Dat vertegenwoordigt
een bepaalde hoop. Natuurlijk
ligt dat dicht bij het cliché, maar
dat is ook het mooiste en moei
lijkste wat er is. De grootste uit
daging is het cliché benaderen,
maar nog net vermijden. Ten
slotte zijn clichés altijd de groot
ste waarheden."
Schoonmaak
Dit werk was het eerste dat Koe
lewijn maakte na zijn zogenaam
de schoonmaakacties. Die be
gonnen aan de Rietveldacade
mie waar hij in 1992 afstudeerde
Aanvankelijk maakte hij grott
schilderijen, net als veel heden
daagse kunstenaars in Amerika
In de eerste jaren van zijn studie
Als een zaaier heeft Job Koelewijn zijn graan - spaghettistaafjes - in de Middelburgse Vleeshal uitgestrooid.
foto Lex de Meester
link, Vict'em, Tremor en Scalo-
way. Liefhebbers van onder
meer punk, symfonische rock en
power-metal komen daarmee
aan hun trekken. Uit Groningen
komt de gitaarrockband Dog-
Tag die een zwaar geluid zal pro
duceren. De Tilburgse/Waal-
wijkse meidengroep Lost Insa
nity karakteriseert de eigen mu
ziek als extreem, hard en strak.
De groep die vroeger bekend
was onder de naam Crystal
Heart wil het publiek meeslepen
naar het schemergebied tussen
het gezonde verstand en de to
tale waanzin. De andere bands
die optreden zijn Het Noordbra
bantse Bill Skins Fifth en het
Zeeuwse Hee Muts.
Sfeer
Het vrijbuiterfestival goed voor
gemiddeld zo'n zeshonderd be
zoekers heeft voor een deel een
vast publiek. „De mensen ko
men niet alleen voor de muziek,
maar ook voor sfeer en gezellig
heid. „Dat het pleintje omringd
is door woningen geeft een wat
huiselijk idee", voegt mede-or
ganisator André Verlooff eraan
toe. Met de direct omwonenden
zijn goede afspraken gemaakt
om zoveel mogeüjk overlast te
voorkomen. Sorber: „De af
spraak is dat wij van 12 uur tot
12 uur lawaai mogen maken.
Niet eerder en niet later." Veel
kritiek van direct omwonenden
krijgt Sorber overigens niet.
„Zijn er klachten dan zijn ze
meestal afkomstig van verder
af." Dat niet iedereen de muziek
weet te waarderen, kan de orga
nisator begrijpen. „Maar één
keer per jaar moet kunnen."
Trompettist Rob Boeree die met de Riverboat Jazzband het
achttiende Jazzfestival Middelburg opent.
van een medewerker
MIDDELBURG - De 18e edi
tie van het Jazzfestival Mid
delburg. dat van donderdag
1 juni tot en met zaterdag 3
juni in de Zeeuwse hoofd
stad wordt gehouden, be
looft een ware happening te
worden. Talrijke toporkes
ten zijn ervoor uitgenodigd.
Er zijn diverse genres van
jazz te beluisteren. Vooral
vrijdagavond tijdens de
kroegentocht is het aanbod
zeer gevarieerd. Zaterdag
middag bij de podiumcon
certen en de streetparades
in de binnenstad is er even
eens een grote verscheiden
heid aan orkesten.
Het festival begint donder
dagavond met een knaller in
de stadsschouwburg Dan
speelt trompettist Rob Boe
ree met The Riverboat Jazz
band vanaf 21.00 uur tot
middernacht. Deze Neder
landse topformatie is inter
nationaal bekend.
De vrijdagse kroegentocht is
weer met vier kroegen uitge
breid. Inmiddels wordt er in
21 etablissementen jazz ge
speeld. Bezoekers kunnen
een pasje aanschaffen dat in
alle kroegen toegang ver
leent. Het massale evene
ment begint om 21.00 uur en
gaat door tot 2 uur 's nachts.
Vrijdagmiddag wordt door
Champagne Charlie een
scholenconcert verzorgd in
de kantine van de voetbal
vereniging Zeelandia aan de
Nadorstweg. De jeugdige be
zoekers krijgen dan uitleg
over de achtergronden van
de jazzmuziek en kunnen als
ze dat willen met de band
meespelen.
De laatste dag van het jazz
festival (zaterdag) wordt al
vanaf één uur 's middags
muziek gemaakt. Zes loop
orkesten zijn in de binnen
stad actief en op zes podia op
even zoveel locaties in de
binnenstad worden concer
ten gegeven. Tegen half vijf
verzamelen alle musici zich
op de Markt voor de inmid
dels traditionele jam ses
sion.
Glenn Miller
De slotavond is weer in de
stadsschouwburg. Acht or
kesten spelen daar vanaf 21
uur beurtelings en in vier
verschillende zalen. Eén van
de toppers is ongetwijfeld de
Bil Bakers Big Band die in
Amerikaanse legerunifor
men de Glenn Miller-sound
doet herleven (vanaf 22.00
uur in de Grote Zaal). Veel
wordt ook verwacht van de
Engelse formatie Phil Ma
son's New All Stars met
Christien Tyrell die in de
foyer vanaf 0.15 tot 2.00 uur
het achttiende jazzfestival
uitblaast.
Verder zijn zaterdagavond
de Continental Six. de
Swing Cats met Tom Baker.
The Wim Wollner Quartet,
het Swing Fire Quartet, de
Piotto's en de Beets Bro
thers te horen.
Het evenement wordt als
vanouds georganiseerd door
de Jazz Activiteiten Stich
ting Zeeland (JASZ). Stich
tingsvoorzitter Bob van
Koetsveld is bijzonder tevre
den over de kwaliteit van het
festival. „Ieder jaar wordt
het overigens beter. Over
twee jaar vieren we het twin
tigjarig bestaan. Dat moet
een topfestival worden", ver
zekert de JASZ-voorzitter
die recentelijk de voorzit
tershamer na enkele jaren
van onderbreking weer heeft
opgepakt.
Toetje
Het jazzfestival 1995 krijgt
ook nog een toetje. Zondag
geeft de Amerikaanse banjo
/gitaarspeler Ken Perlman
een concert en een workshop
in Café Alassio aan de Zus
terstraat. Het concert waar
bij Perlman wordt geassis
teerd door enkele Neder
landse muziekvrienden be
gint om 15.00 uur. De work
shop begint zondagavond
om zeven uur.
tindie, een van de Zeeuwse bands op het komende Goese Vrijbui-
'festival
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Cultuurwet
houder P. C. Hamelinck van
Terneuzen hoopt deze zomer sa
men met de portefeuillehouders
van culturele zaken van de an
dere Zeeuws-Vlaamse gemeen
ten afspraken te kunnen maken
over een nieuwe opzet van het
Festival van Zeeuws-Vlaande-
ren. Hamelinck wil de directe
betrokkenheid van gemeente
besturen en sponsors bij het
grootste muziekevenement in
de regio vergroten door betrok
kenen meer inspraak te verle
nen bij de programmering van
het festival. De artistieke lei
ding van het geheel blijft even
wel in handen van directeur Y.
Mergler van het Terneuzense
Zuidlandtheater.
Hamelinck weet nog niet precies
wat voor organisatie-opzet te
verkiezen valt. „Het kan een
stichting worden, maar daar zit
ten natuurlijk wat haken en
ogen aan. omdat - wil je ieders
inbreng honoreren - er een groot
bestuur geformeerd moet wor
den. Daarnaast weet ik niet of
gemeentebesturen zo gelukkig
zijn met een stichtingsvorm."
Notitie
De Terneuzense wethouder
heeft mevrouw Mergler op
dracht gegeven om een notitie
over de verzelfstandiging van
het Festival van Zeeuws-Vlaan-
deren samen te stellen, die dan
komende zomer de inzet kan
vormen voor de besprekingen
met de andere wethouders in de
regio.
Mevrouw Mergler kan op dit mo
ment nog niet voorspellen wat
voor bestuursorganisatie voor
het festival het beste zou zijn.
„Het kan ook zijn dat we een
platform oprichten waarin ver
tegenwoordigers van de ge
meenten en sponsors zitting
kunnen nemen. Het kan ook dat
we wat extra mensen in de pro
grammaraad opnemen. Dat valt
nog te bezien", zei Mergler.
Belangrijkste voordeel van een
verzelfstandiging van het Festi
val (dus het loskoppelen van het
Terneuzense Zuidlandtheater i
is dat er meer duidelijkheid ont
staat over het jaarlijkse budget.
De laatste jaren moest Mergler
de haren nogal eens krabben om
de benodigde subsidies en spon
sorgelden bijeen te krijgen. Toen
de gemeente Axel twee jaar gele
den besloot om - uit onvrede
met de verdeling van de gelden
van de stichting Uit in Zeeland -
het festival niet meer te subsi
diëren, vreesde Mergler dat
meer gemeenten en of sponsors
zouden afhaken.
Jongerenconcert
Axel is nu - op aandringen van
D66 - op het besluit om niet te
subsidiëren terug te komen. Dit
jaar stelt die gemeente 9000 gul
den beschikbaar, tot grote blijd
schap van Mergler. „Doordat de
gemeente Axel nu overstag is ge
gaan kan het jongerenconcert.
dat we in Temeuzen gepland
hadden, toch doorgaan. Dat
concert viel veel duurder uit dan
in eerste instantie verwacht was
en we waren al van plan om bij
het Anjerfonds aan te kloppen
voor steun. Dat hoeven we nu.
dankzij Axel, gelukkig niet te
doen."
Mergler verwacht dat het Festi
val van Zeeuws-Vlaanderen dit
jaar (in september) meer bezoe
kers zal trekken dan in 1994. „Op
grond van het aantal verzoeken
voor kaarten verwacht ik dat we
meer dan 5000 belangstellenden
zullen trekken." Het festival
staat dit jaar in het teken van
muziek uit de Donau- en Bal-
kanlanden.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Het Zeeuws
Orkest pendelt in het komen
de culturele seizoen 1995/1996
muzikaal tussen de galante
stijl uit de tijd kort na de Ba
rok en het begin van de twin
tigste eeuw, met Mahler en
Strawinsky. Het orkest heeft
de programmering voor het
nieuwe seizoen rond. Daarin
valt onder meer op, dat men
zich - na de vijfde symfonie
van Tsjaikowski eind juni in
de zomerserie- komend na
jaar inzet voor componisten
dichter bij huis: tijdens de
eerste twee concerten in het
nieuwe seizoen staat 'Zeeuws
werk' op de lessenaars.
In november voegen orkest èn
Zeeuws Philharmonisch Koor
zich in de herdenking rond de
componist G. H. G. von Brac
ken Fock (1859-1935). die ja
renlang in Middelburg (slot-
Ter Hooge) woonde. Een aan
tal van zijn composities is op
Zeeland geïnspireerd. Daar
van zijn er in de tweede helft
van de jaren tachtig een aan
tal tot klinken gebracht in een
pianorecital van Leen de Broe-
kert. Tijdens de najaarsserie
in Vlissingen (donderdag 9 no
vember) en Middelburg (zater
dag 11 november) staan, onder
leiding van Ernst van Tiel, zijn
vocale werken De Schelde (so
praan. koor en orkest) en het
'Sequentia' uit zijn requiem
geprogrammeerd. Na de pauze
brengen koor en orkest gedeel
ten uit de toneelmuziek Peer
Gynt van Edward Grieg, een
internationaal gevierde tijd
genoot van Von Brucken
Fock.
Twee andere in Zeeland ge
componeerde orkestwerkjes
komen tot klinken op de vier
kerstconcerten, die het
Zeeuws Orkest tussen 19 en 22
december geeft in Kapelle,
Vlissingen en Middelburg
(twee keer). Het gaat om de
symfonieën nummer 5 en 6
van Christian Ernst Graf (1723-
1804). welke componist uit
Duitsland afkomstig was,
maar die tussen 1750 en 1758 in
Middelburg woonde en werk
te. De werkjes horen tot de zes
symfonieën die de Middel
burgse musicoloog Albert Cle
ment in 1993 terugvond in een
bibliotheek in Zürich. Licht
verteerbare muziek is het. ge
schreven in de galante stijl. In
1993 beleefden enkele van de
ze werken hun twintigste
eeuwse premire in de Zeeuwse
hoofdstad. In december staan
de symfonietjes 5 en 6 gepro
grammeerd tijdens de kerst
concerten die het orkest geeft
in samenwerking met de
Dirigent Lawrence van Renes.
Componist G. H. G. von Brucken Fock
(1859-1935).
Stichting Kamermuziek Zee
land. Dirigent Istvan Parka-
nye is solist in Mozarts vijfde
vioolconcert en leidt het
Zeeuws Orkest voorts in Dvo
raks strijkersserenade.
Semi-professioneel
Het Zeeuws Orkest afficheert
zich - aldus voorzitter F. Tave-
nier - het komende seizoen na
drukkelijk als een semi-profes
sioneel gezelschap, dat de
amateur-status grotendeels
voorbij is. „Tegenover 22 ama
teurs staan nu 63 beroepsmen
sen die deel uitmaken van het
orkest, dus je kunt moeilijk
meer van een orkest van ama
teurs blijven spreken. We heb
ben als orkest bovendien de
ambitie om op niveau te mu
siceren. Mahler in Amster
dam? Dan ook Mahler in Mid
delburg. Lawrence van Renes
dirigent van het Concertge
bouworkest? Dan Lawrence
van Renes ook voor het
Zeeuws Orkest, zoals in juni
voor de tweede keer gebeurt
tijdens de zomerserie."
Mahler in Middelburg: het
wordt in de voorjaarsserie vol
gend jaar een echo van het
Mahlerfeest. dat de afgelopen
weken in Amsterdam woedde.
De concerten van 26 tot en met
30 maart in Terneuzen. Vlis
singen. Goes en Middelburg
zijn geheel aan deze compo
nist gewijd. Sylvia Schlüter.
(alt) is de soliste in de Kinder-
totenlieder en de Duitser Wolf
gang Seeliger - die al eerder
het orkest leidde - dirigeert
dan Mahlers eerste symfonie.
Gastdirigenten
Tavenier: „We zijn achteraf
wel gelukkig met het besluit,
enkele jaren geleden, niet
meer met een vaste dirigent te
werken, maar verschillende
gastdirigenten aan te trekken
voor verschillende soorten
programma's. Dat maakt de
komst van iemand als Seeliger
intrigerend en datzelfde gold
de afgelopen jaren voor Dirk
Brossé. Die mensen komen
graag bij het orkest Wat wij
misschien aan technisch raffi
nement missen, wordt voor
hen meer dan gecompenseerd
door de inzet en de geestdrift,
waarmee wordt gemusiceerd.
Zo vergeten ook zij hun vak en
komen nader tot de muziek."
Een voorbeeld van dat pro
grammabeleid ziet Tavenier
ook in de reeks zomerconcer-
ten in juni 1996. Dan heeft men
Lucas Vis. dirigent van het Ne
derlands balletorkest, ge
vraagd het ballet Petroushka
van Strawinsky in Zierikzee.
Goes en Veere en te dirigeren.