Vesterschelde moet beschermd
ECOLIJN
PZC zeeland
kunst
J. P. Guépin: Weg met de moderne
Erepenning oud-burgemeester Wolters
0 pleit voor natuurlijke oplossing gevolgen verdieping
kunst
Nog geen uitspraak in
zaak tegen fruitteler
met Poolse arbeiders
^rrarXX
h
\/x
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Met een
hartstochtelijke oproep aan
het gemeentebestuur om het
Museum 13/IX in Middelburg
toch te realiseren, heeft oud
burgemeester drs P. A. Wol
ters vrijdagmiddag de ere
penning van de stad Middel
burg in ontvangst genomen.
Hij kreeg de zilveren onder
scheiding uit waardering
voor zijn vele verdiensten
voor Middelburg. Burgemees
ter mr C. G. J. Rutten over
handigde de penning en bijbe
horende oorkonde na afloop
van de Permanente Conferen
tie voor de Europese Stads
vernieuwing, waarvan drs
Wolters ere-voorzitter is.
Drs Wolters greep de uitrei
king van de erepenning aan
om voor een gezelschap van
stedebouwkundigen, gemeen
tebestuurders en planologen
een lans te breken voor realise
ring van Museum 13/IX, een
ontwerp van architect Aldo
van Eyck. Hij zei met grote te
leurstelling kennis genomen
te hebben van het feit dat de
raadsmeerderheid in maart
besloot de bouw van het cen
trum voor hedendaagse kunst
af te blazen. De oud-burge
meester zei uit zijn contacten
met de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg, het Rijks
museum en het Architectuur
museum vernomen te hebben
dat zij hopen dat de gemeente
Middelburg alles in het werk
stelt om 13/IX alsnog te rea
liseren. „Middelburg mist aan
stedelijkheid als de bouw ter
zijde wordt geschoven."
De Middelburgse erepenning,
in oktober 1958 in het leven ge
roepen, wordt zelden uitge
reikt. De onderscheiding is be
doeld voor mensen die zich
voor het belang van de stad
Middelburg hebben ingezet of
nog inzetten. Burgemeester
mr Rutten noemde zijn voor
ganger daarvan een treffend
voorbeeld. Gedurende zijn
burgemeesterschap was drs
Wolters de aanjager van de
stadsvernieuwing. Dat resul
teerde in 1975 tot het uitroe
pen van Middelburg tot Euro
pese monumentenstad. Zelfs
na zijn pensionering bleef drs
Wolters actief op velerlei ter
rein. Hij is bestuurslid van de
Hogeschool Zeeland, maakt
deel uit van de Vrienden van
het Zeeuws Orkest en van het
Bouw Cultuur Fonds. Drs Wol
ters was daarnaast twaalf jaar
lang voorzitter van de Perma
nente Conferentie voor de Eu
ropese Stadsvernieuwing.
Burgemeester mr Rutten
noemde drs Wol ter 'de ambas
sadeur van Middelburg'.
Oud-burgemeester Wolters bekijkt samen met burgemeester Rutten de zilveren erepenning van Middelburg. foto Lex de Meester
[$_De natuurlijkheid van
festerschelde bepaalt in ho-
yte de waarde van het es-
IjjDi, het enig overgebleven
yugrijke getijdesysteem in
Uiropa. Daarmee is met-
jliet internationale belang
Ltreept. Natuurlijkheid
'internationale betekenis
L zo staat in een toe-
Ljvisie voor het Deltage-
Ide graadmeters zijn voor
waarop we met een ge-
omgaan. Vooral de natuur-
,.jd van een systeem ver-
ibescherming.
dat verhaal kon Thijs Kra
aide Zeeuwse Milieufede-
donderdagavond de ver-
van de Westerschelde
lijmens Zelfs niet met alle
Kgelen en compensatie-
run voor de natuur. Verdie-
i'oetekent volgens Kramer:
I verlies van schorren en
jfn, vertroebeling van on-
gebieden die belangrijk
oor zichtjagers en - nog
- een Belgische optie om
leroever bij Antwerpen te
#en door het afsnijden
bocht of het Baal-
ianaal.
:lt dat Nederland het ver
sussen verdieping en de
Kwaliteit van de Schelde
- „Zelfs aan de
narden die bij de vorige
^vergunning zijn gesteld,
België niet voldaan" - z?*
n nog steeds dwars. Hij
eslaagd
GEN OP ZOOM - Aan de
school West-Brabant in
sop Zoom behaaalde J.
uit Veere het diploma
èandel/Praktij kgetuig-
jmagazijnchef.
lermuziek - Het Vlis-
buurthuis De Paraplu
:p de woensdagmiddag
Éekactiviteit voor kinde-
issen de zeven en twaalf
i| kunnen tussen 14.00 en
uur kennismaken met mu-
strumenten en mogen bij-
«Id achter een drumstel
of een elektrische gitaar
sen. Vanaf 16.00 uur kun-
tderen vanaf tien j aar bin-
(js. voor een spelinstuif.
twijfelt ook sterk aan de econo
mische noodzaak van verdie
ping. Zijn Antwerpse collega's
hebben aanwijzingen gevonden
dat het voor reders steeds min
der interessant wordt om grote
schepen zo'n eind op een relatief
gevaarlijke route te laten varen.
Tijdens een lezingenavond van
Natuurmonumenten Zeeland in
de Prins van Oranje in Goes, gaf
ir M. Meulblok van Rijkswater
staat al aan dat Rotterdam be
reikbaar is voor schepen die tot
74 voet diep steken, ongeacht
het tij. Na de verdieping kan in
het allergunstigste geval een
schip met 50 voet onder de wa
terlijn in twee tijen in Antwer
pen komen.
Meulblok legde uit wat Rijkswa
terstaat wil doen om de schade
aan schorren, slikken en on
diepe stukken zoveel mogelijk te
voorkomen. Verderop naar het
westen storten, de geulranden
met stortsteen en breeksteen
versterken en oeverwallen opho
gen zodat de stroming langs de
schorrenrand vermindert. Daar
voor moet België 44 miljoen gul
den beschikbaar stellen.
Meer onderzoek
Kramer bleef erbij dat meer na
tuurlijke oplossingen beter moe
ten worden onderzocht. Ontpol-
dering - volgens Meulblok al
leen op termijn rendabel als de
polders tot de laagwaterlijn wor
den uitgegraven - zou de natuur
lij kheid van het systeem ten
goede komen. Per slot van reke
ning is het gebied langs de oe
vers van de Schelde eeuwenlang
stukje bij beetje door de land
bouw ingepikt. Kramer: „Die
grens tussen land en water heeft
zich altijd verplaatst en die hoeft
nu niet komen vast te liggen. We
moeten alleen de andere kant op
durven denken." Kramer pleitte
voor een volledige, verplichte
Milieu Effect Rapportage (MER)
omdat daarin alle mogelijkhe
den worden onderzocht.
Overigens wilde Kramer de uit
voering van de verdieping, waar
voor de procedure al ver gevor
derd is, allerminst als een zeker
heid beschouwen. „De Belgen
hebben wel de toestemming op
zak, maar de 500 miljoen die het
ze gaat kosten, zul je tevergeefs
op de begroting zoeken. Ko
mend weekeinde gaan ze naar de
stembus. We moeten nog maar
afwachten of de nieuwe regering
wel zoveel geld beschikbaar
heeft."
OB klaagt
id over
jzendruk in
bouwwereld
f'te verslaggever
S1NGEN - De prijzen in de
Re bouwwereld staan zo
onder druk, dat aanne-
Wrijven nog steeds
i kostendekkend kun-
•ttken. Gewestelijk voor-
'ing G. de Jonge van het
'lands Verbond van On-
®ers in de Bouwnijver-
W0B) uitte vrijdagmid-
üe noodkreet op de leden-
liering van zijn organisa-
Vlissingen.
aannemers zitten rede-
betwerk, maar de concur-
Is groot. De Jonge had
Spillende verklaringen
Zeeland telt erg veel bouw
en. op 360.000 inwoners
tal 141 NVOB-bedrijven.
laantal bouwopdrachten
cerkt door bezuinigingen
"erheidsinstellingen, het
eken van bouwgrond voor
'fee woningbouw en
'erkoop van grond aan pro-
velaars. Bovendien
5 grote werken, zoals de
;an een nieuw verpleeg-
Middelburg, Europees
3 aanbesteed. Dat ver-
le concurrentiedruk.
'ge gaf in zijn toespraak
fcs effect dit heeft in de
k. Hij werd vorige week
floor een gemeente-amb-
flie zich afvroeg of de ge
baar begroting voor een
'ffk moest bijstellen. De
beding lag namelijk twin-
onder het geraamde
iDe Jonge was daardoor
„Elke onderneming
een winstmarge nodig
continuïteit te waar-
jcten
lelijk NVOB-voorzitter
JJP fit twee ontwikkelin
gland: de aanleg van de
®helde Oeververbinding
de samenwerking tus-
Gemeentelijk Havenbe-
®tterdam en het Haven-
•fesingen voor de bouw
i nieuwe insteekhaven in
^a-Oost. „Die projecten
-hopelijk enige soelaas
-"'■oekomst."
ttvan
Jolen
jÖfCHEMENT - Van een
oaan de Strengweg in
foment is vrijdag een
."gestolen. De voortent
jfle caravan losgesneden
door de dader(s) niet
-omen.
kunst is zelf conventioneel ge
worden. Tegenwoordig kun je
aan de universiteit promove
ren op het werk van J acq Voge
laar, dat is dus conventionele
kunst geworden. En kunstwer
ken worden gekocht door de
zelfde bourgoisie die men ver
acht. Toen Breton, de voorman
van het surrealisme, uitweek
naar New York bleek hij daar
beroemd te zijn. Daar werd hij
somber van. Hij werd vereerd
door de Amerikaanse burgers
die hij verafschuwde. Hugo
Claus maakt in Het verdriet
van België een karikatuur van
het Belgische volk. Dat is zijn
eigen publiek. Die kopen zijn
boek en overladen hem met
eer."
Kloof
Een gevolg van de anti-burger
lijke ideologie van de avant
garde-kunstenaars, zegt Gué-
pin, is dat een kloof is ontstaan
tussen - veelal linkse - intellec
tuelen en lager opgeleiden.
„De kern van de samenleving
blijft toch altijd die fatsoenlij
ke burger, maar het is op het
ogenblik heel moeilijk om deze
te verdedigen." Dat blijkt uit
reacties van kunstcritici die
Guépins pleidooi voor de bur
ger en afschuw van de moderne
kunstenaar vrijwel zonder uit
zondering als reactionair van
de hand wijzen. 'Erudiet,
rechts gekanker', schreef Cyril-
le Offermans in Vrij Nederland.
De vraag blijft of burgerlijke en
democratische kunst van een
hoog gehalte eigenlijk wel mo
gelijk is. Guépin noemt de
klassieke tragedies, de Neder
landse schilderkunst van de
Gouden Eeuw en de opera's
van Verdi als voorbeelden uit
het verleden: het gewone volk
vond het mooi en kunstken
ners en wetenschappers zetten
er nog steeds hun tanden in.
In het verleden ligt ook de sleu
tel voor de hedendaagse kunst,
denkt hij. Moderne kunste
naars verbeelden zich alleen
maai- dat ze hebben gebroken
met de klassieke traditie,
waardoor ze steeds opnieuw
het wiel trachten uit te vinden.
In plaats van de gemeenplaat
sen uit de klassieke kunst met
een overboord te willen gooien,
zouden ze beter kunnen probe
ren die op een originele manier
opnieuw te gebruiken. Dat is
exact wat hij zelf doet in zijn
gedichten en verhalen. „Te
genwoordig is 'gemeenplaats'
een scheldwoord, maar wat
leert ons de retorica Dat een
rijke geest gemeubileerd is met
gemeenplaatsen."
Lezing J. P. Guépin, woensdag 24
mei in Porgy Bess in Terneuzen.
Aanvang: 20.15 uur.
van onze verslaggever
Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - De Amster
damse schrijver J. P. Guépin
is erudiet en tegendraads. Hij
heeft gedichten, verhalen, es
says, columns, wetenschappe
lijke studies en vertalingen
van klassieke poëzie op zijn
naam staan, maar zijn belang
stelling is beperkt, zegt hij,
zelf. Hij doet niet anders dan
de poëzie en de retorica verde
digen tegenover de filosofie en
de menswetenschap. Onder de
prikkelende titel 'Weg met de
moderne kunst' geeft hij
woensdagavond in Terneuzen
een lezing. Het zal een pleidooi
worden vóór de burgermoraal
en tégen de kunst van de avant
garde. „Ik vind dat het Stede
lijk Museum in Amsterdam
moet worden opgeheven en
omgevormd tot een museum
voor democratische kunst",
zegt hij. „Er hangen daar te
veel ongure types."
Hij verheugt zich op de reis
naar Zeeland. Het publiek is er
vriendelijk en belangstellend,
heeft hij bij een eerdere lezing
gemerkt, en met één plek heeft
hij een aparte band. Guépin
stamt uit een oud hugenoten
geslacht en zijn voorvader die
bij de opheffing van het Edict
van Nantes in 1688 van Frank
rijk naar Nederland uitweek,
zette voet aan wal in Vlissin-
gen. Diens zoon publiceerde er
bovendien het eerste boek van
een Guépin in Nederland: Da-
theeniana of ophelderingen en
aanmerkingen over de ver
maarde psalmberijminge van
Petrus Dathenus. Hij pakt het
uit de kast en laat zien hoe zijn
eigen grootvader wat kribbig
achterin heeft geschreven dat
het een emigré toch niet past
commentaar te leveren op de
liederen van het land waar hij
onderdak heeft gevonden.
Janus Secundus
Datheeniana is niet het enige
oude boek dat Guépin op de
plank heeft staan. Als classi
cus heeft hij zich in veel oude
teksten verdiept. Dat resul
teerde onder meer in De kunst
van Janus Secundus, een boek
met vertalingen van en be
schouwingen over de Latijnse
poëzie van Janus Secundus.
Als vervolg verschijnt nog een
biografie en een vertaling van
het werk van de drie dichtende
broers Secundus, Grudius en
Marius. „De meest krankzin
nige onderneming waarmee ik
me ooit heb beziggehouden",
verzucht hij.
Maar noodzakelijk, want het
enorme belang van onze klas
sieke auteurs is door neerlan
dici schandelijk verdoezeld.
J. P. Guépin: „De onconventionele kunst is zelf conventioneel geworden."
foto Roeland Fossen
„Als je in het buitenland zou
vragen welke Nederlandse
schrijvers ze daar kennen, zou
je de namen horen van Thomas
a Kempis, Janus Secundus, Er
asmus. Grotius. Huygens, Spi
noza en Huizinga. Op twee na
publiceerden ze allemaal in het
latijn. Punt uit."
Waarmee hij meteen bij het on
derwerp van zijn lezing is te
rechtgekomen, het thema ook
van zijn recentste boeken Weg
met de bohème. Het humanis
me en Het verschil van me
ning-. de verhouding tussen de
moderne kunst en de humanis
tische traditie.
Guépin: „Tot 1800 was latijn
de taal van de dominerende
cultuur in Europa. Uit Typisch
Nederlands, de Neolatijnse
poëziemijn bloemlezing bij
Het humanisme, blijkt hoe ge
woon het was om in die taal te
dichten. Maar in de negentien
de eeuw kregen kunstenaars
genoeg van Apollo en Jupijn.
Ze wilden zich ontworstelen
aan de klassieke traditie.
Daarbij is iets fout gegaan. Dat
gegeven wil ik in mijn lezing
uitwerken."
Scheldpartij
Guépin meent te weten waar
het fout ging. De moderne kun
stenaars begonnen zich af te
zetten tegen de burgerlijke
maatschappij „Dat uitte zich
in een virulente haat tegenover
de bourgoisie. Een geweldige
scheldpartij, daar moet men
beslist niet te min over denken.
De kunst werd anti-democra
tisch. Dada, surrealisme en fu
turisme zijn stromingen die ge
paard gaan met onaangename
ideeën. Door hun blinde haat
tegen de bourgoisie en de de
mocratie werden de kunste
naars aangetrokken tot fascis
me en communisme, de totali
taire systemen waardoor deze
eeuw helaas is verscheurd. De
democratie kende te weinig
verdedigers. Wij bewonderen
nu de Weimarrepubliek van
wege de kunst die toen ont
stond. maai- de kunstenaars
die dat maakten waren des
tijds vrijwel allemaal tégen die
republiek."
De hang naar bedenkelijke
ideologieën mag zijn verdwe
nen. volgens Guépin wordt de
hedendaagse kunstenaar nog
steeds toegejuicht als hij een
bohémien wil zijn. iemand met
verachting voor de regels van
de burgermaatschappij. Dat
levert scheve situaties op.
Want: „De onconventionele
ZATERDAG 20 MEI 1995 13
Inwoner Hoek neergestoken
TERNEUZEN - Een 39-jarige inwoner van Hoek is donderdag
avond om kwart voor twaalf verscheidene keren met een mes
in zijn bovenlijf gestoken. De dader is een 16-jarige Terneuze-
naar. Het gebeurde op de hoek Nieuwediepstraat/Korte Kerk
straat. Het slachtoffer moest met een ambulance naar zieken
huis De Honte worden overgebracht, maar hij was niet in vitale
lichaamsdelen geraakt en de man verkeert dan ook buiten le
vensgevaar.
De dader is de voormalige stiefzoon van de inwoner van Hoek
en problemen in de relationele sfeer lagen ten grondslag aan de
steekpartij. De verdachte stak zijn gewezen stiefvader, toen
deze van een snookercentrum aan de Nieuwediepstraat naar
een café aan de Korte Kerkstraat liep. Na zijn daad gooide de
Terneuzense jongen het mes weg en koos hij het hazepad Kort.
daarop meldde hij zich in het politiebureau, waar hij werd inge
sloten. Het steekwapen is gevonden en door de politie in beslag
genomen.
Man maakt amok op veerboot
SLUIS/VLISSINGEN - Een 32-jarige inwoner van het voorma
lige Joegoslavië zorgde donderdagavond voor opschudding op
de veerpont van Breskens naar Vlissingen en in het ziekenhuis
Walcheren en werd daarom aan de politie overgedragen. Eer
der die dag had de man in Sluis zijn 53-jarige ex-vriendin uit
Zeebrugge mishandeld en in België had hij een klok van haar
gestolen.
De man vluchtte vanuit Sluis met de veerpont naar Vlissingen.
maar tijdens de oversteek werd hij onwel en daarom werd hij
na aankomst met een ambulance naar het ziekenhuis ge
bracht. Maar de voormalige Joegoslaaf was onhandelbaar en
daarom riep het ziekenhuispersoneel de hulp van de politie in
De verdachte bekende op het politiebureau dat hij zijn vrien
din had mishandeld en de klok had gestolen. De politie stelde
hem niet op vrije voeten, omdat de man als ongewenste vreem
deling geregistreerd stond.
Drankrijders aangehouden
VLISSINGEN - De politie van Walcheren heeft donderdag
nacht in Vlissingen en Middelburg vier automobilisten aange
houden die onder invloed reden. Om 00.40 uur hield de politie
in de Veerhavenweg een 30-jarige Vlissinger aan voor een
ademtest. De man blies 645 microgram alcohol per liter lucht
uit. De Vlissinger bleek niet in het bezit te zijn van een rijbewijs
en had nog een paar boetes van de politie op zijn naam staan.
Hij werd heengezonden met een dagvaarding.
Om 2.38 uur hield de politie in de Paul Krugerstraat in Vlissin
gen een 46-jarige Vlissinger aan voor een ademanalyse. De man
blies 230 microgram. Hij kreeg een boete. In de Brouwenaar-
straat werd om 4.20 uur een 41-jarige Vlissingse vrouw aange
houden. Zij blies 600 microgram. De politie heeft het rijbewijs
van de vrouw ingenomen en haar heengezonden met een dag
vaarding.
In Middelburg hield de politie om 3.25 uur aan het Molenwater
een 41-jarige Oostkappelaar aan. Deze blies 485 microgram. De
man werd heengezonden met een dagvaarding.
Dieven betrapt in supermarkt
AXEL - Een 21-jarige Zuiddorpenaar en een leeftijdgenoot uit
Rosmalen werden donderdag aan het eind van de middag be
trapt bij het stelen van dertig blikjes bier, vier pakjes sigaret
ten en een fles port uit een supermarkt in Axel. De winkelier
schakelde de politie in. Die ontdekte dat de mannen ook een
spijkerbroek hadden gestolen.
van een medewerkster
MIDDELBURG - Een fruitteelt-
bedrijf in Krabbendijke was
vrijdag voor de economische
politierechter gedaagd omdat
het in augustus 1993 27 Poolse
werknemers had aangetrokken
voor de fruitpluk zonder dat het
Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid daarvoor
vergunning had gegeven. Het
bedrijf had de seizoenarbeiders
uit eigen beweging gemeld bij
de gemeente. Daarop volgde
controle door de politie, die de
identiteitspapieren van de Po
len controleerde, waarna de tij
delijke krachten vertrokken.
De directeur van het bedrijf zet
te uiteen dat het ieder jaar weer
een groot probleem is om werk-
krachtten te krijgen voor de
oogst, die in drie a vier weken
plaatsvindt. Een functionaris
van het Goese arbeidsbureau
verklaarde als getuige dat het
bedrijf al in april een aanvraag
had gedaan voor dertig tijdelijke
krachten.
Het arbeidsbureau begon in juni
met de werving van personeel in
de provincie. Velen willen vol
gens de getuige best fruit pluk
ken, maai- dan niet te ver van
huis. De functionaris wees erop
dat mensen met een uitkering
destijds nog een deel vah de ver
diensten mochten houden. Om
dat er nog onvoldoende pluk
kers waren gevonden had men
ook mensen in het Goese asiel
zoekerscentrum geworven, die
vrij vervoer naar de werkplek
kregen. De moeilijkheid is dat
het arbeidsbureau mensen niet
kan dwingen om 'gelegenheids
arbeid' te verrichten.
Wet
De directeur verklaarde dat hij
een week voor de pluk consta
teerde dat hij niet genoeg men
sen had. Toen nam hij de stap
om Polen aan te trekken. Offi
cier van justitie mr T. de Jong
merkte op datje dan weet datje
de formaliteiten voor de werk
vergunningen niet meer rond
kunt krijgen. „Op deze manier
komt er van de hele wet Buiten
landse werknemers niets te
recht", zei hij. De fruitkweker
voerde aan dat het heel moeilijk
is om van te voren mensen te
werven. „Als puntje bij paaltje
komt laten ze het afweten", al
dus de man uit Krabbendijke.
Het wordt de agrarische werkge
vers. die jaarlijks met een piek-
drukte te maken hebben niet
makkelijk gemaakt. Eerst moe
ten zij proberen mensen in hun
regio aan te trekken. Lukt dat
niet dan moeten zij elders in Ne
derland gaan werven. Als dat
geen soelaas biedt moeten zij
binnen de Europese Unie aan
mensen zien te komen, maar de
fruitteler tekende daarbij aan
datje in dat geval zes weken ar
beid moet kunnen garanderen.
Pas als al deze middelen zijn be
proefd mogen er arbeidskrach
ten van buiten de EU geworven
worden. Intussen zijn de appels
bij wijze van spreken al vanzelf
van de bomen gevallen.
Grote bedrijven
Een medewerker van de Neder
landse Fruittelersorganisatie
verklaarde dat zijn organisatie
probeert tijdig arbeidskrachten
voor de leden te werven. Voor de
kleinere bedrijven tot 20 hectare
lukt dat volgens hem wel. Die
hebben doorgaans zo'n tien a
vijftien mensen die jaarlijks te
rugkomen. Maar het probleem
zit bij de grotere. De Krabben-
dijkse fruitteler heeft op zijn 90
ha zo'n zeventig mensen nodig
in de oogsttijd. „We zitten jaar
lijks met een tekort van dertig a
veertig mensen", liet hij weten.
Nadat de door de fruitteler mee
gebrachte getuigen hun zegje
hadden gedaan vroeg de officier
om aanhouding van de zaak om
dat hij ook de visie van het het
ministerie op het werven van de
illegale arbeidskrachten wil ho
ren. De zitting wordt uiterlijk in
augustus voortgezet, zodat de
directeur van het aangeklaagde
bedrijf voor de volgende oogst-
periode weet waar hij aan toe is.
Advertentie
24-uurs service
Kerkend
telecom
municatie
bedrijf
telecommunicatie
hsaiaieix ^e/ ucor
telefoontoestellen •autotelefoon •oproepsystemen •faxen
telefooncentrales draadloze telefoon geluidsinst. semafoon
01100-13720
