Verbod prijsafspraken mist doel
PZC
Makelaars, geneesmiddelen en
bijbels werden niet goedkoper
Architectenbureau Koolhaas
in grote financiële problemen
Mango's voor de export in Bombay
Hollandse Nieuw
komt weekje late
financiën en economie
Makelaars werken nog steeds met (hoge) oude tarieven
"6
Melk in Zeeland voor 97 ct per liter
Strukton wil vleugels naar
Duitsland en België uitslaai
Ook onregelmatighedei
Borsumij op optiebeurs
ZATERDAG 6 MEI 1995
door Raymond Peil
en Margreet Vermeulen
DEN HAAG - Het doorbreken
van prijsafspraken is een taaie
klus. Als je ze verbiedt, duurt
het toch gauw een paar jaar
voordat de zaak in beweging
komt. De klanten, of ze nu voor
kerkkaarsen, bijbels, make-
laarsbemiddeling of een para
chutecursus betalen, zullen de
kar moeten trekken.
Zo reageert het ministerie van
economische zaken op de uitge
breide steekproef van GPD-dag-
bladen (waartoe ook deze krant
behoort) naar prijsafspraken in
het land. De woordvoerder
schroomt niet om de makelaars
als 'zorgenkindje' te betitelen.
..Daar wordt onderzoek naar ge
daan. Wij krijgen ook klachten,
maar het is moeilijk om zo'n
zaak strafrechtelijk rond te krij-
gen."'
Een rondgang bij makelaars
wekt de indruk dat zij zich daar
van ook wel bewust zijn. ..De ta
rieven zijn niet veranderd sinds
het kabinet de prijsafspraken
verboden heeft." En: „De make
laars werken nog steeds volgens
de oude tarieven." Zegt een
Utrechtse makelaar: „Onder de
adviesprijzen werken, daar be
ginnen we niet aan."
In het economenblad ESB becij
fert drs. H.P. van Dalen van de
Erasmusuniversiteit in Rotter
dam deze week dat het make
laarskartel in 1992 minstens 107
miljoen gulden aan courtage
(overwinst) te veel opstreek. Iets
royaler gerekend komt hij zelfs
op een bedrag tussen de 257 en
291 miljoen gulden. Dit laatste
bedrag komt aardig in de buurt
bij wat eerder werd becijferd
voor de notarissen.
Van Dalen raadt de consument
dan ook aan stevig te onderhan
delen met de makelaar over
diens vergoeding. Datzelfde ad
vies is te horen op de burelen van
Economische Zaken. „We krij
gen wel meldingen van overtre
dingen. maar niet genoeg. We
zouden er graag meer hebben."
Consumenten die hun beklag
doen kunnen zich beschermd
weten door de geheimhoudings
plicht die de wet ambtenaren in
dit soort gevallen oplegt.
Volgens Economische Zaken
komt er echter geleidelijk bewe
ging in het makelaarskartel. „Je
ziet incidenteel wel eens make
laars adverteren met de mede
deling dat zij onder de NVM-ta-
rieven werken. Er gloort hier en
daar een lichtpuntje."
Ook de klanten van de drogisten
kunnen zo'n lichtpuntje tege
moet zien. Binnenkort beslist
staatssecretaris Van Dok van
economische zaken over het be
roep dat de drogisten hebben
aangetekend tegen het verbod
op hun prijskartel. Het heeft er
alle schijn van dat hun bezwaar
wordt verworpen.
Laten de drogisten hun kans
voorbij gaan om bij de rechter in
beroep te gaan (in dit geval het
College van Beroep voor het Be
drijfsleven) dan kunnen de prij
zen van pijnstillers, laxeermid
delen en wat dies meer zij om
laag. Als de klanten en de drogis
ten er zelf tenminste werk van
maken.
De steekproef geeft namelijk
aan dat de geneesmiddelen al
leen maar duurder worden. De
laatste prijsdaling dateert vol-
DEN HAAG (GPD) - Het verbod op prijsafspraken
voor onder anderen makelaars, producenten en
verkopers van bijbels, kerkkaarsen en (binnen
kort) medicijnen en de aanbieders van cursussen
parachutespringen heeft er nog niet toe geleid dat
de prijzen omlaag zijn gegaan. Dit blijkt uit een
steekproef van een aantal dagbladen van de Geas
socieerde Pers Diensten (GPD), waartoe ook deze
krant behoort.
Met ingang van 1 juli 1993 vaardigde de toenmalige
staatssecretaris Van Rooy (economische zaken)
een verbod uit op een groot aantal minimum- en
maximumprijzen en afspraken over kortingen, zo
genaamde 'horizontale' prijsafspraken. In totaal
49 organisaties, variërend van verhuizers tot nota
rissen. vroegen daarop toestemming om hun prijs
afspraken overeind te houden. Vrijwel iedereen
kreeg nul op het rekest.
In de onderzochte sectoren blijkt het verbod ech
ter meestal niet tot de door Van Rooy beoogde fel
lere concurrentie en lagere prijzen te hebben ge
leid. De prijs van zogeheten zelfzorgmedicijnen -
te koop zonder recept, bij de drogist - is de afgelo
pen jaren niet gezakt maar veelal gestegen.
Slechts een enkele drogist meldt een prijsverla
ging. Zolang de bezwaarprocedure tegen het ver
bod loopt, mogen de drogisten overigens hun prijs
afspraken handhaven.
De prijzen van de makelaars staan ook nog steeds
als een huis. Velen houden zich aan de adviestarie-
Personeel krijgt al maanden geen salaris meer
door Cees van der Laan
ROTTERDAM - Het architec
tenbureau van Rem Koolhaas
verkeert in financiële moeilijk
heden. Medewerkers beschuldi
gen Koolhaas en directeur Jo
Schippers van financieel wan
beleid. Het personeel van Kool
haas' vermaarde architecten
bureau Office for Metropolitan
Architecture (OMA) in Rotter
dam heeft sinds januari geen sa
laris meer ontvangen.
Volgens medewerkers, die ano
niem willen blijven, heeft het
personeel zo'n vier a vijf ton aan
achterstallige salarissen te
goed.
Vorige week vrijdag kwamen de
circa twintig vaste werknemers
van OMA in 'crisisvergadering'
bijeen om over de financiële si
tuatie te praten. Maandag is aan
Koolhaas een lijst met negen ei
sen overhandigd, alsmede een
ultimatum om deze week een
harde toezegging te krijgen dat
orde op zaken wordt gesteld.
Directeur Jo Schippers beves
tigt dat er problemen zijn rond
de uitbetaling van salarissen.
„We hebben een aantal vorde
ringen in het buitenland en dat
verloopt zeer moeizaam. Als ar
chitectenbureau met veel op
drachten over de grens, loop je
nu eenmaal meer risico's". Ver
der wil hij niet ingaan op deze
„interne aangelegenheid We
zijn in gesprek met het personeel
en we komen er wel uit". Schip
pers ontkent dat het bestaan
van OMA op het spel staat.
Christophe Cornübert, woord
voerder namens het personeel,
stelt dat OMA zich in een „chro
nische financiële crisis" bevindt.
„Er zijn problemen op organisa
torisch en financieel terrein. De
uitbetaling van salarissen is fors
vertraagd". Ook hij wil verder
WELK PENSIOEN
BIEDT ZOWEL
WERKGEVER ALS
WERKNEMER
FINANCIËLE
RUIMTE?
de PI .\SI()Ë.\ DESK
niet op de kwestie ingaan. De
werknemers hebben te horen ge
kregen dat deze week het salaris
van januari grotendeels zal wor
den overgemaakt. Een bank is
Koolhaas met een lening te hulp
geschoten. Eind mei zal het sala
ris van februari worden overge
maakt.
Geen leiding
Koolhaas, die momenteel in
Amerika verblijft, wordt door
medewerkers verweten geen lei
ding te geven. „Hij trekt de hele
wereld over om prestigieuze op
drachten binnen te halen. We
zien hem nauwelijks op kan
toor". vertelt een medewerker.
De financiële leiding is in han
den van directeur en mede-eige
naar Jo Schippers die door zijn
ondergeschikten wordt om
schreven als een zwakke organi
sator. „Hij heeft er een puinhoop
van gemaakt", luidt een van de
reacties.
Personeelsleden beschuldigen
Koolhaas er vooral van alleen
geïnteresseerd te zijn in spraak
makende projecten en niet in de
continuïteit van zijn bedrijf. Op
drachten die niet spectaculair
zijn, laat hij lopen, zo luidt de
kritiek. De inkomsten zijn daar
door zeer onregelmatig.
Het architectenbureau OMA zit
al enkele jaren in een neerwaart
se spiraal. Telde het beginjaren
negentig nog zo'n 70 mensen, nu
schommelt het personeelsbe
stand tussen de twintig a dertig
mensen. Verschillende mede
werkers hebben vanwege de be
stuurlijke en financiële chaos
OMA verlaten en eigen bureaus
opgericht.
Dure Maserati
Koolhaas wordt door velen, ook
door zijn medewekers, omschre
ven als een briljante, inspireren
de maar ook arrogante archi
tect, die zich te goed zou achten
om zich bezig te houden met het
financiële beheer van zijn be
drijf. Ook zouden er geen afspra
ken met hem te maken zijn. „Hij
stelt de zaken mooier voor dan
ze in werkelijkheid zijn", zegt de
medewerker.
Kwaad bloed zette de door Kool
haas aangeschafte Maserati van
1,5 ton. terwijl zijn personeel
geen salaris krijgt.
De afgelopen jaren hield het per
soneel van Office for Metropoli
tan Architecture zeker vijf keer
een crisisvergadering. Keiharde
maatregelen zoals een staking of
het aanvragen van het faillisse
ment worden echter niet over
wogen uit loyaliteit met Kool
haas. Jonge, aangekomende ar-
gens een Noordhollandse dro
gist van januari 1989, toen het
btw-tarief voor een aantal pro-
dukten werd verlaagd van 18
naar 6 procent. „Het prijsniveau
steeg sindsdien voortdurend."
Bovendien werken veel drogis
terijen in landelijke ketens. „Die
volgen de landelijke prijzen."
Voor geneesmiddelen die bij de
apotheek over de toonbank
gaan bestaat ook een kartel, dat
van het ministerie van EZ nog
tot 31 mei 1996 mag blijven be
staan. Daarna treden de maatre
gelen in werking die minister
Borst van volksgezondheid
heeft aangekondigd om de prij
zen van deze medicijnen omlaag
te krijgen.
Hoewel de prijsregelingen voor
bijbels en kerkkaarsen - in de
wandeling aangeduid als 'troe
telkartels' - vorig jaar zijn verbo
den. is er van prijsdalingen op
dit front ook nog weinig te mer
ken. „Bijbels zijn niet goedkoper
geworden. Maai- ze zijn evenmin
in prijs gestegen en dalen doet
de prijs volgens mij nooit." zegt
deken L. Kleinen van de Grego-
riuskerk in Brunssum. Leveran
cier van kerkkaarsen, Coop-
mans Kaarsen uit Hoeven, be
vestigt dat de prijs van een kilo
kaarsen ook nauwelijks is veran
derd.
Van de verboden kartels, die
dankzij een lopende bezwaar
procedure nog even intact kun
nen blijven, hebben er vier be
trekking op creditcardmaat
schappijen. Deze hebben afspra
ken over doorberekening van
kosten van kaarten van de colle
ga's. Verder lopen er nog twee
beroepsprocedures van zand- en
grindbedrijven. De prijsafspra
ken van bloemenbezorgers Fleu-
rop en Interflora heeft EZ inmid
dels toegestaan.
ven van de landelijk makelaarsvereniging NVM.
Dat mag van Economische Zaken, zolang degenen
die eronder duiken niet worden bedreigd met roye
ment of andere sancties. EZ raadt de consument
aan om daarnaar te informeren en, als zich dat
voordoet, dat te melden.
Voor de cursussen parachutespringen geldt onge
veer hetzelfde. De instructeurs hebben een vereni
ging KNVVL die adviesprijzen vaststelt. Volgens
de Hilversumse paraclub heeft de KNWL wel eens
gedreigd leden uit de organisatie te zetten als zij
onder de prijs duiken. Als zij dat nu volhoudt is dat
strafbaar. Een basisopleiding parachute-springen
kost momenteel tussen de 820 en 920 gulden.
Melk
Opheffing van het kerkkaarsen-kartel heeft even
min tot goedkopere, gewijde verlichting geleid.
Zuster Hermien Swarts uit Almere ritselt, desge
vraagd. wat met haar kaarsenrekeningen over de
afgelopen jaren. Zij bevestigt de slotsom die ook
elders in het land werd genoteerd, dat de kerkkaar
sen iets duurder zijn geworden. Voor bijbels geldt
hetzelfde.
Alleen op het zuivelfront blijkt iets merkbaar van
toegenomen concurrentie. Vrijwel in het hele land
is een liter melk te koop voor minder dan een gul
den. Sommige prijsboksers nemen, tijdens kortlo
pende acties, zelfs al genoegen met 79 cent.
Het verbod op prijsafspraken heeft er niet toe geleid dat kerkkaarsen goedkoper zijn geworden.
foto GPD
chitecten willen graag bij hem
werken, omdat een werkstage
bij een prestigieus architecten
bureau een belangrijke stap
voorwaarts is in de carrière van
een architect. Iets minder dan
de helft van Koolhaas' medewer
kers komt uit het buitenland.
Koolhaas geldt als een van de
belangrijkste architecten van
Nederland
Zijn ontwerpen zijn internatio
naal befaamd en hij haalde tal
van belangrijke opdrachten bin
nen. Hij woont in Londen, ont
werpt te Rotterdam en doceert
aan Harvard University in Ame
rika. Tot zijn belangrijkste ge
bouwen behoren het Nationaal
Dans Theater in Den Haag, de
Rotterdamse Kunsthal, de ste-
debouwkundige opzet van Eura-
lille in Lille en het daar gelegen
conferentiecentrum, alsmede de
universiteitsbibliotheek van Pa
rijs. Hij voert momenteel op
drachten uit in Den Haag en
Utrecht.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Ook in Zee
land is melk voor minder dan
een gulden verkrijgbaar. De
goedkoopste liter halfvolle
melk kost 0,97 cent. Bij Al-
bert Heijn in Vlissingen krijg
je dan het merk inza (lang
houdbare melk in plastic
fles). In Burgh-Haamstede
krijg je voor die prijs een fles
van het eigen merk, witgeel,
van de keten 4 is 6. In beide
gevallen gaat het dus om lang
houdbare melk.
Voor verse melk moet 1,05 be
taald worden. Bij A&P (voor
malige Jac Hermans) in Vlis
singen krijg je dan het eigen
merk. Master Product. In
Burgh-Haamstede kost een li-
terpak van de Melkunie 1.05.
Voor de Melkunie-melk moet
in Vlissingen bij Albert Heijn
1.17 betaald worden.
Zich presenterend als ,.'s
lands beste" kost het eigen-
merk van C1000 0,99 cent bij
de supermarkt van Cl000 in
Domburg.
Bijbels.
Volgens boekhandels in Mid
delburg en Vlissingen is er
geen sprake van prijsafspra
ken voor bijbels. Wel is er een
landelijke richtprijs, net zoals
dat voor alle boeken geldt.
Het is dus ook niet zo dat de
prijzen gedaald zijn.
Parachutistencentrum Mid
den-Zeeland heeft twee soor
ten cursussen. Eén met een
ronde bol, de ouderwetse pa
rachute, die kost 720 gulden
voor de opleiding en 8 spron
gen. Dan de square (vierkante
parachute), die kost 900 gul
den voor de opleiding met 8
sprongen.
De prijs is de laatste jaren niet
veranderd en landelijk liggen
die prijzen ongeveer gelijk.
Daar staan de verschillende
parachutistenopleidingen in
Nederland met elkaar over in
contact. De contacten verlo
pen via de Koninklijke Neder
landse Vereniging Voor
Luchtverkeer (KNVVL). Er
worden afspraken gemaakt
om de prijzen onderling te re
gelen.
Onverwacht meer werklozen VS
WASHINGTON (KRF/ANP) - De werkloosheid in de Vi
de Staten is in april tegen de verwachting in flink ge
doordat het aantal banen voor het eerst in meer dan twi
verminderde. Het percentage werklozen onder de bero
volking schoot omhoog van 5,5 tot 5,8.
Het aantal arbeidsplaatsen, exclusief de landbouw, v
derde in april met 9000. Analisten hadden erop gerekend
circa 200.000 arbeidsplaatsen waren bijgekomen.
De cijfers lijken te bevestigen dat de groei van de Ameril
economie vermindert, maar dat mag volgens het min
van arbeid niet te snel worden geconcludeerd. Door eer
bruikelijke combinatie van factoren is het beeld voo
„waarschijnlijk" veel te slecht uitgevallen, aldus een
ring.
Privatisering Britse kerncentrales
LONDEN (ANP/KRF) - Het Britse kabinet heeft beslot
merendeel van de kerncentrales te privatiseren voor de
volgende parlementsverkiezingen. Dat moet de stai
ruim drie miljard pond 7.5 miljard) opleveren, zo meldi
kranten The Times en Financial Times vrijdag.
Volgens de kranten komen de staatsbedrijven Nuclear E
en Scottish Nuclear, die de meeste centrales bezitten, te
onder een houdstermaatschappij die halverwege 19S
beursnotering krijgt. De regering vond Scottish Nucl
klein voor een afzonderlijke privatisering.
De verkoop omvat zes moderne kerncentrales in Engel;
Wales en twee in Schotland. De zes overige, oudere eer
van het Magnox-type. blijven in handen van de staat.
Griekse inflatie onder 10 procent
ATHENE (RTR) - De inflatie in Griekenland is voor hei
sinds 1973 onder de 10 procent gekomen. Minister vani
mische zaken Yannos Papandoniou heeftdat vrijdag n
nodige trots bekendgemaakt. Het bereiken van deze nu
neemt niet weg dat de inflatie in Griekenland nog steec
hoger is dan het gemiddelde van 3.3 procent in de Eui
Unie.
De Griekse consumentenprijzen lagen in april 9,9 proce
ven het niveau van dezelfde maand van 1994. In maart b(
het verschil nog 10,3 procent. Volgens minister Papandoi
het succes te danken aan het gedisciplineerde en stabiel
nomische beleid van de socialistische regering en aanh
dat de Griekse economie steeds concurrerende!- wordt.
MAARSSEN (ANP) - Strukton, het bouwbedrijf van de NS
wacht de komende jaren een gematigde omzetgroei in de ot
ringende landen te bereiken. Dit wordt enerzijds gedaan viad
gische dochter Strukton De Meyer, anderzijds via het aanga;
strategische allianties, onder andere in Duitsland. Dit blijkti
jaarverslag.
Volgens de directie is het uitdrukkelijk niet de bedoeling omi
eigen bedrijven op te richten. „We denken er aan bij speciale
dentele projecten samen te werken met andere bedrijven e
vooralsnog alleen in België en Duitsland", aldus een woordvo
Als voorbeeld noemde hij samenwerking met een lokale aar:
bij de aanleg van de hogesnelheidslijn in België.
Vorig jaar is al een stap naar het buitenland gezet door de er
ming van het Belgische bedrijf De Meyer. In Duitsland vers
Strukton in de loop van dit jaar. Strukton Prefab Beton heeft:
lijk STF Fertigbau in Xanten overgenomen en zal de produkü
tie van Maarssen naar die Duitse plaats overbrengen.
Strukton wist zich vorig jaar te herstellen. De nettowinst stee
73 procent tot 8,8 miljoen nadat in 1993 een miljoen gulden c
werd verdiend dan in 1992. De omzet groeide met 32 procent tol
miljoen. Het gemiddeld aantal werknemers bedroeg eind von
1720 tegen 1417 een jaar eerder.
IJMUIDEN (GPD) - De promotie
rond de Hollandse Nieuwe be
gint dit jaar later dan in 1994.
De Nederlandse haringhandel
hoopt zo het risico te omzeilen
dat de eerste haring klein van
stuk is. Vorig jaar was de
maatjesharing vlak voor het be-
Spaanse boeren
willen boycot
Franse handel
MADRID (RTR/ANP) - Spaanse
boeren treffen voorbereidingen
voor een nationale boycot van
Franse produkten. De boycot
moet een reactie zijn op de
voortdurende agressie van
Franse kant tegen Spaanse
landbouw- en tuinbouwpro-
dukten.
De boerenorganisatie Asaja gaf
vrijdag een verklaring uit waar
in Franse boeren en agrarische
organisaties wordt verweten een
chantage-campagne te voeren
tegen Franse fruitwinkels en su
permarkten, die om die reden
sinds kort nauwelijks meer pro
dukten kopen van Spaanse boe
ren. „De druk van de Galliërs
wordt elk jaar sterker", aldus de
organisatie.
Asaja wil eerst een boycot van
Franse landbouwprodukten die
geleidelijk moet worden uitge
breid tot alle in Frankrijk gepro
duceerde artikelen.
gin van het seizoen - 25 nu
de magere kant. Uiteini
bleken de eerste exemf
een voldoende vetgeha!
hebben, maar bij de handt
zat de schrik er toen al gtr
Na overleg met het Rijt
tuut voor Visserij-onde
(Rivo) in IJmuiden is afe
ken om het haringseizoen;
31 mei aanstaande van sc
laten gaan. De daarbij bet
de promotiecampagne het
titel '600 jaar haringet
meegekregen. Dit jaar isfc-
melijk precies zes eeuwer
den dat Willem Beukelszw
haringkaken uitvond, hei,
wij deren van de ingewand::
de vis. Door dit procédé isc
ring langer houdbaar. Hf
dige is dat sindsdien aar.'
techniek nagenoeg niets 5
anderd.
Op 30 mei zal in de visafslsj
Scheveningen de officiële
ling van het eerste vaatje
haring plaatsvinden. R]
brengst is dit keer bestemd
de stichting Colombine, i
pas in het leven geroepen
nisatie wil bij Biddinghui;
de Noordoostpolder een
pleeghuis bouwen voori
ren. In Volendam wordt
mei een ouderwetse hart
gehouden. Het is de l
dat botters zo snel mogeL;
vaatje bij de afslag va)
dam afleveren. Ook dit wc
veild. De opbrengst
UNICEF.
BOMBAY - Duizenden mango's van topkwaliteit worden gesorteerd op geschiktheid voor de export op de fruitmarkt va
mango is het belangrijkste exportprodukt van de Indiase fruitsector.
DEN HAAG (ANP) - De EOE Op
tiebeurs heeft de Stichting Toe
zicht Effectenverkeer (STE) in
gelicht over onregelmatighe
den bij de handel in Borsumij
Wehry. Dat heeft een woord
voerder van de optiebeurs vrij
dag bevestigd.
Tot nu toe was alleen bekend
dat het controlebureau van de
effectenbeurs een onderzoek
had gedaan naar de handel in
aandelen Borsumij Wehry door
twee bestuursleden van dit
Haagse handelshuis. De STE
stelde vervolgens een eigen on
derzoek in en deed aangifte bij
justitie. De Economische Con
troledienst (ECD) onderzoekt
momenteel of bestuursvoorzit
ter J. Noordam en bestuurslid A.
van der Graaf zich schuldig heb
ben gemaakt aan handel met
voorkennis. Dat is een strafbaar
feit.
Naai* nu blijkt heeft ook het con
trolerend orgaan van de optie
beurs aanleiding gezien de STE
te waarschuwen. Dit cc
bureau houdt toezicht i
handel in opties en andert
vaten (afgeleide financië
strumenten).
De woordvoerder wil niets
of de onregelmatigheden
optiehandel of bij andereë
ten zijn geconstateerd. Ev:
wil hij kwijt wanneer deltë
ring van de handel plaa'
Hij wil het officiële onm
van de ECD afwachten:-
nog een lang traject te gas-'
duidelijk is of wat. wij hebt
constateerd ook echt onj.
den waren."
Het onderzoek van de ECI
zich op ten minste vier
waarin Borsumij-besb
zouden hebben gehandö
voorkennis. De bestir»
Noordam en Van der Gn
vestigen te hebben gehaï
aandelen in financiële
menten. Handel met voos
ontkennen zij echter ten»
ste.
