Mugabe duldt geen tegenstand mÈ~ PZC Zonder Dutchbat zouden de moslims Srebrenica verlaten Sociaal gezicht Bankier: onervaren advocaat niet inzetten bij faillissementen Oppositie Zimbabwe mijdt parlementsverkiezingen CPB-cijfer heeft met de echte koopkracht weinig meer te maken De PvdA probeert panisch haar sociale gezicht te herstellen. De uitslag van de statenverkiezingen heeft de partij gewezen op een flink verlies aan traditio nele PvdA-stemmers. Het was bovendien al de zevende maal dat de sociaal-democraten een gevoelige neder- laag moesten incasseren. Een aantal nieuwkomers in de PvdA-fractie in de Twee-1 de Kamer heeft zich eens achter de oren gekrabd. Waren zij niet door partijvoorzitter Rottenberg aangezocht om mee te werken aan de vernieuwing van de fractie? Dus voelden de nieuwkomers zich verplicht de goede make- up te vinden om de partij het sociale gezicht terug te geven. Saskia Noorman-Den Uyl nam het voortouw. Via de me dia liet zij weten dat er node hulp moest komen voor mensen die langer dan vijfjaar in de bijstand zitten. De ze mensen hadden recht op een eenmalige uitkering, j Dat moest de slinkende achterban van haar partij toch j wel aanspreken, zo had Noorman zich bedacht. In het kamerdebat bleef het vuurwerk uit. Noorman repte met geen woord over haar plan. Adri Duivesteijn, de ex-wethouder van Den Haag,| meende het beter te kunnen. Hij houdt wel van een goede politieke knokpartij. De PvdA'er maakte met veel tam tam duidelijk dat de laagste inkomensgroepen niet mochten leiden onder de huurverhogingen, die on-, derdeel uitmaken van het beleid van staatssecretaris! Tommei van volkshuisvesting. Duivesteijn eiste op ho ge toon compensatie. Taal die de kiezers wel zou aan spreken, zo had Duivesteijn verwacht. De coalitie sprak deze taal niet aan. Premier Kok moest eraan te pas ko men om de partijen te verzoenen. En Duivesteijn? Hij! sprak in het debat in de Tweede Kamer met geen woord j meer over al zijn bezwaren. Wat houdt de achterban over aan krachtige uitspra-j ken? Niets. Gebakken lucht. Tussen woord en daad is voor de PvdA nog een lange weg te gaan. Om precies te zijn nog drie jaar tot de volgende (gemeenteraads)ver kiezingen. Als de beschreven luchtballonnen hel nieuwe beleid van de PvdA inluiden, ziet het er somber uit. Een beetje make-up maakt nog geen sociaal ge zicht. Dat weet de kiezer ook. door Runa Hellinga Van verkiezingskoorts is niets te merken in Harare. Niemand plakt affiches, niemand organiseert verkie- zingsmaiiifestaties. Een enkele keer zie je een stenciltje van een kandidaat, met een touwtje rond een lantarenpaal gebonden. De ZANU-pf, regeringspar tij en gegarandeerde winnaar van de parlementsverkiezingen aanstaande zondag, houdt vooral bijeenkomsten elders in het land. En de oppositie is kansloos, zodat de meeste oppositie partijen niet eens meedoen. In de jaren tachtig streefde president Robert Mugabe naar een een-partij- staat volgens Sovjet-model. In 1990, na de val van de Berlijnse Muur en onder druk van het buitenland, werden an dere partijen toegestaan. Maar hun be staan werd zo moeilijk mogelijk ge maakt en de stembusgang komend weekend is niet meer dan de democrati sche franje van wat in praktijk nog steeds een een-partijstaat is. Bisschop Abel Muzorewa, voormalig premier van wat toen nog Rhodesië heette, zit achter zijn bureau en sneert over de komende verkiezingen. Het kantoor van de voorzitter van de Ver enigde Partijen, waarin een vijftal op positiepartijen samenwerken, is sober. Twee kamers met oude bureaus, een paar nog oudere stoelen en een enkel bakelieten telefoontoestel. Staatskas Muzorewas behuizing steekt schril af bij het hoofdkantoor van de ZANU-pf tien minuten lopen verderop. De vijf tien verdiepingen hoge toren werd, zo blijkt uit een herdenkingsplaat in de hal, in 1990 door Mugabe geopend. Vei ligheidspoortjes. zoemende liften, mar meren vloer, een hoog hek en bewapen de wachten; aan geld is hier geen ge brek. En waarom ook? De ZANU is de enige partij die gefinancierd wordt uit de staatskas. Alleen partijen die minimaal vijftien van de honderd zetels in het parlement hebben, krijgen volgens de wet financiële steun. En alleen de ZA NU voldoet aan die norm. Niet dat er bij de verkiezingen in 1990 geen oppositie was. Mugabe's voorma lige strijdmakker Edgar Tekere wist met zijn Zimbabwe United Movement (ZUM) 25 procent van de stemmen bin nen te halen. Maar dankzij een uitge kiend districtenstelsel en de nodige knoeierij bij het tellen van de stemmen kreeg hij precies één zetel in het parle ment. Kieswet En dat zijn maar enkele van de redenen waarom Muzorewa niet meedoet, legt hij uit. De hele Kieswet is op de winst van de ZANU-pf toegesneden. Mugabe heeft bij voorbaat twintig zetels in zijn zak. omdat hij die zelf kan opvullen met door hem benoemde specialisten en de acht gouverneurs van de provincies. Van vijftig parlementszetels is hij verze kerd omdat de drie oppositiepartijen die ondanks alles meedoen, te weinig geld hebben om in alle districten tegen kandidaten te stellen. In geval van problemen bij het tellen of zelfs bij bewezen verkiezingsfraude, is het de president die beslist of de uitslag van een bepaald stembureau geldig is. En dat er gefraudeerd wordt, dat leidt volgens Muzorewa geen twijfel. Hij legt een stapeltje kiezersregistratie- kaarten op tafel die leden hebben inge zameld. „Kijk", zegt hij met een grijns, „deze kiezer moet nog geboren worden. 'MarumahokoChoongoma, geboren 1-1- 1996' staat op het groene creditcard achtige legitimatiebewijs dat voor veel geld in Israël werd geproduceerd. An dere geregistreerde kiezers zijn al jaren overleden of verhuisd. Bij één enkel stembureau heeft zijn organisatie tach tig foute registratiekaarten kunnen achterhalen. En in het theoretische geval dat het de oppositie ondanks alle obstakels en fraude ooit zou lukken een meerderheid te veroveren, kan Mugabe geheel op ei gen kracht een regering vormen, waarin hij mag benoemen wie hij wil. Politbureau Desondanks zit Mugabe er over in dat er oppositiepartijen zijn. Tijdens zijn campagne in het land houdt hij zijn ge hoor telkens voor dat de ZANU alle ze tels moet zien te veroveren. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in een district waar bij wijze van uitzondering wel te genkandidaten zijn. houdt hij zijn ge hoor voor: „Jullie moeten kandidaten van je eigen keuze kiezen. Dat zijn de kandidaten van het Politbureau". Na zijn verkiezingsoverwinning in 1990 zei Mugabe dat hij wilde uitzoeken wie er op de oppositiepartij ZUM hadden gestemd. Voor jeugdige aanhangers van de ZAPU was dat een uitnodiging tot rellen en plunderingen bij bekende oppositieleiders. Campagneleiders van de oppositie zijn in de afgelopen weken bedreigd. Een arts die voor de Forum partij van de jurist Enoch Dumbuts- hena campagne voert, vond onlangs ZANU-activisten op zijn stoep die pa tiënten opriepen tot een boycot. Dumbutshena. een voormalige rechter in Zimbabwe's Hoge Raad. onder schrijft de kritiek van Muzorewa op het hele kiesstelsel. Maar toch, zegt hij. is het volgens hem verstandiger om wel aan de verkiezingen deel te nemen. „Als je erin slaagt twee goede mensen in het parlement te krijgen, is er toch al spra ke van een tegenstem. Alleen op die ma nier kun je uiteindelijk wat veranderen. Door een boycot bereik je precies wat Mugabe wil, namelijk een een-partij staat". Ondanks alle problemen wordt Zim babwe internationaal aangemerkt als een van de Afrikaanse landen waar het redelijk goed gaat. Susan Burr, de me- diaspecialiste van de Forumpartij, maakt zich iedere keer weer kwaad als ze op televisie een ambassadeur ziet verklaren dat Zimbabwe op de goede weg is. „Er wordt met twee maten ge meten", zegt ze. „In een willekeurig Eu ropees land zouden deze verkiezingen als farce gelden. Maar in Afrika is het al genoeg als in een land geen oorlog is, dan is iedereen tevreden". Politiek redacteur Nevanje Madanhire van het onafhankelijke weekblad Fi nancial Gazette deelt die kritiek. „En het Westen vergeet bovendien dat Mu gabe niet het eeuwige leven heeft", voegt hij er aan toe, „En ik houd mijn hart vast wat er dan gebeurt. Mensen zijn in dit land zo lang met hun kop te gen de muur gelopen. Vooral in de mid denklasse zit ontzettend veel onvrede. Als Mugabe er straks niet meer is en de ZANU uiteen valt. kan dit land makke lijk in chaos vervallen". President Mugabe van Zimbabwe, hier met Nelson Mandela (rechts) leidt zijn land met strakke hand richting verkiezingen. Zo strak dat zijn partij vrijwel zeker wint. foto Reuters door Wilco Dekker Wegens succes geprolon geerd: het koopkracht plaatje van het Centraal Plan bureau. Den Haag is weer in rep en roer nu uit de jongste CPB- studie, die vrijdag officieel ver schijnt, blijkt dat de minima volgend jaar weer inleveren terwijl modaal gelijk blijft. Maar terwijl de politici bakke leien over koopkrachtrepara tie, hebben de daarbij gebruikte CPB-plaatjes steeds minder met de echte inhoud van de por temonnee van de burger van doen. Volgens het. deze week verschij nende centraal economisch plan (CEP) van het CPB leveren de minima, als het kabinet niets doet. volgend jaar 1,75 a 2 pro cent koopkracht in. Modaal zou maar een kwart procent kwijtra ken. Veel te fors. meent premier Kok. Goed verdedigbaar, zegt WD-kamerlid De Korte. Niet bruikbaar, stellen steeds meer critici. Schattingen Het koopkrachtplaatje is het be schikbare inkomen: brutoloon minus premies en belasting plus kinderbijslag, gecorrigeerd voor de inflatie. Het CPB moet bij zijn voorspellingen werken met schattingen over de contract loonstijging (het gemiddelde van alle cao's), de inflatie, de olieprijzen en noem maar op. En voorspellen is moeilijk, voor al waar het de toekomst betreft. Zo schatten de CPB-rekenmees- ters in 1992 in dat de minima in 1993 gelijk zouden blijven, of er zelfs iets op vooruit zouden gaan. Achteraf bleek dat de groep 0,4 procent moest inleve ren. De voorspelde 1,5 procent extra voor modaal zat er ook al niet in. Bij het vaststellen van het Haagse sociaal-economi sche beleid voor 1993 werden de ze cijfers echter wel gebruikt. Portemonnee Niet alleen kloppen de CPB- plaatjes achteraf soms niet, vol gens de critici zeggen ze ook steeds minder over wat de indi viduele burger uiteindelijk werkelijk in zijn of haar porte monnee krijgt. Het CPB gaat uit van statische gegevens. Er wordt vanuit gegaan dat per soon x niet ouder wordt, niet plots gaat samenwonen, geen promotie krijgt en geen (bïj- ibaantje vindt of dat juist kwij traakt. Ook de indeling in inkomensca tegorieën die het CPB hanteert, ligt onder vuur. Jan Modaal bij voorbeeld is volgens het CPB een kostwinner met twee kinde ren, een huis en een salaris van 49.000 g-ulden bruto. „Daar zijn er een stuk of 10.000 van, op zo'n zes miljoen huishoudens", schat CBS-inkomensspecialist Trimp. Jan Modaal is dus niet meer, maar de ontwikkeling van zijn koopkracht doet de emoties in Den Haag steeds weer hoog op lopen. Trimp relativeert de opwinding rond halve en hele procenten op het Binnenhof. „Jongere werk nemers kiïjgen er zo vijf procent per jaar bij. Een promotie en kerstgratificatie zorgen zo voor plus tien procent, terwijl je als je werkloos wordt zo maar weer vijftien procent minder krijgt", stelt Trimp. Repareren Leiden de jaarlijkse discussies op het Binnenhof over kwart procenten voornamelijk tot cij- fermoeheid. een koopkracht overzicht achteraf over een reeks van jaren schept helder heid. Dan blijkt er een steeds groter gat te gapen tussen werkenden en niet-actieven. On danks de jaarlijkse, even moei zame als goedbedoelde, Haagse pogingen om al te grote inko mensverschillen te voorkomen. De tien procent met de laagste inkomens kreeg er volgens het CBS van 1985 tot 1994 zo'n 5,3 procent koopkracht bij. De hoogste tien procent 11,9 pro cent. De gemiddelde koop krachtstijging in de onderzochte acht jaar was 11,2 procent. Daar bij kreeg een werknemer in een bedrijf weer gemiddeld 15,5 pro cent. meer te besteden, terwijl de ambtenaar het met slechts 8,8 procent extra moest doen. De gepensioneerde ontving 6,3 pro cent meer koopkracht, andere niet-actieven maar 4,6 procent. Grote verschillen tussen diverse groepen, waarbij Trimp aante kent dat de extraatjes van werk nemers als gratificaties of pro moties in deze cijfers niet meege teld zijn Dat schat hij op zo'n procent per jaar. wat het ver schil tussen werkenden en uitke ringsgerechtigden nog forser maakt. Mister Koopkracht, het PvdA-kamerlid Jan van Zijl, ziet er een bevestiging van zijn gelijk in. „Als je elk jaar ov^r die drie kwart procent minder voor de minima begint, dan ben je een neuzelaar. Maar over een reeks van jaren gaat het echt om grote verschillen". door David Crary Geïsoleerd en zonder brandstof. De Nederland se blauwhelmen in de Oost- bosnische moslim-enclave Srebrenica houden het mo reel hoog in de wetenschap dat de stad verloren is zonder hun aanwezigheid. De 730 Ne derlanders delen veel van de dagelijkse ellende met de 42.000 moslims die in Srebre nica op elkaar gepakt zitten. De meeste moslims zijn vluchtelingen die hun heil hebben gezocht in het kleine bergstadje dat nu alweer drie jaar lang wordt belegerd door de Serviërs. De VN beschouwen Srebre nica als de kwetsbaarste van de drie moslimenclaves in het oosten van Bosnië. Maar ook de situatie in Zepa en Gorazde kan flink uit de hand lopen als de strijd elders in Bosnië nade lig voor de Serviers uitpakt, en zeker als de VN-vredesmacht zich gedwongen ziet Bosnië te verlaten. Zelfs als de strijden de partijen vrede sluiten zal Srebrenica in een lastige posi tie blijven. De stad zal. als het huidige internationale vredes plan verwezenlijkt wordt, mid den in Servisch grondgebied liggen met slechts een corridor na-ar het zuidelijker gelegen Zepa. Maar voorlopig zit Dutchbat er nog. De Serviërs geven de Nederlandse soldaten geen toestemming hun brandstof voorraden aan te vullen, waar door de leefomstandigheden met de dag slechter en gevaar lijker worden. De generatoren van de Nederlandse eenheid draaien slechts enkele uren in de avond en voertuigen wor den enkel in noodgevallen ge bruikt. Dat betekent patrouil les te voet. Vier blauwhelmen zijn al gewond geraakt door landmijnen. In februari ver loor een soldaat een been. Moreel De in Sarajevo gestationeerde commandant van Dutchbat, brigade-generaal Kees Nico- lai. meent desondanks dat het moreel van zijn manschappen hoog is. Hij zegt dat de solda ten een grote mate van onaf hankelijkheid kennen, dat de lokale bevolking hen waar deert en dat ze weten dat hun missie belangrijk is. „Als wij er niet waren, zouden de moslims al lang vertrokken zijn", aldus sergeant Jurrien Super, de lo gistieke deskundige in Srebre nica. „Dat is wat de Serviërs ook zeggen: als jullie vertrek ken is Srebrenica van ons. Dan nemen we de stad in." In 1993 werd in een akkoord af gesproken dat de Serviërs de beschietingen op de stad zou den staken als blauwhelmen de lokale defensiemacht van de moslims zouden ontwape nen. De manschappen van Nicolai hebben nauwelijks contact met de Serviërs, maar onder- houden daarentegen inten sieve relaties met de bevol king van Srebrenica. Ondanks de Servische bezwaren behan delen ze zieke of gewonde pa- tienten in het veldziekenhuis. Nicolai is ervan overtuigd dat het bevel Dutchbat geen toe stemming te geven de brand stofvoorraden aan te vullen di rect afkomstig is van het Ser vische leiderschap. Kapotte schoenen De Serviërs laten wel voedsel konvooien tot de stad toe. De blauwhelmen en de burgers van Srebrenica hebben daar om genoeg te eten. hoewel de burgerbevolking een tekort kent aan bijvoorbeeld zout, meel en nieuwe kleren; veel van de 12.000 kinderen lopen op kapotte schoenen. De We reldgezondheidsorganisatie (WHO) meldde een toename van ziektes als schurft en he patitis, net als psychologische problemen die ontstaan door het voortdurend opgesloten zitten in de enclave. Huisvesting is schaars, Vol gens burgemeester Osman Suljic leven vijfduizend vluch telingen in garages, kelders en andere provisorische onderko mens. Een ander probleem is de ontbossing. De bewoners van Srebrenica hebben de heuvels kaalgekapt om brand hout te bemachtigen. De VN vrezen dat hierdoor ernstige erosie zal ontstaan. Overal in de straten ligt brandhout opgestapeld en een dikke rook hangt over het overvolle stadje, dat voor de oorlog vijfduizend inwoners telde. De Nederlanders losten in januari 1994 de Canadese vredessoldaten af en Neder land hoopt dat een ander land de komende zomer de bewa- ie en bezocht daarbij ook Sre- foto GPD king van Srebrenica over neemt. Onlangs kwam prins Willem Alexander de soldaten in Sre brenica een hart onder de riem steken. Hij overnachtte er in een slaapzak. Bijna dagelijks vinden er in de buitengebieden van de en clave schermutselingen plaats. De Serviërs noch de moslims en de blauwhelmen hebben kaarten waarop de grenzen precies zijn aangege ven. Burgemeester Suljic zegt dat de Serviërs ongeveer 1,5 kilo meter zijn doorgedrongen in het zuidwestelijke deel van de veilige haven zonder enige weerstand van de VN te onder vinden. „De VN-soldaten doen net alsof ze naar een voetbal wedstrijd zitten te kijken", al dus de burgemeester deze week. Nicolai gelooft dat dat elk Ser visch offensief tegen Srebe- nica zelf tot staan kan worden gebracht, maar dat de Ser viërs dan onmiddellijk het om ringende land. inclusief een aanvoerroute. in bezit zullen nemen.AP door Raymond Peil Failliete bedrijven in Neder land komen te vaak in han den van onervaren curatoren. Volgens mr. R.W.J. Groenink, bestuurder van ABN AMRO, zijn „in heel veel gevallen de verliezen in faillissementen groter gemaakt door curato ren". Hij meent dat er te weinig goede curatoren in Nederland zijn. „Ze zijn te druk met ander werk, met de lettter van de wet of hun eigen portemonnee". De bankier bepleit een beperkte groep gespecialiseerde Neder lands curatoren te vormen. Groenink gaf deze mening giste ren tijdens het congres 'Busi ness Week' van de vereniging van economiestudenten (EFR) van de Erasmus Universiteit. De bijeenkomst stond in het teken van de macht van banken bij faillissementen. ABN AMRO, als Nederlandse 'grootbank' onvermijdelijk bij talrijke faillissementen betrok ken (DAF, HCS, Infotheek, Air Holland), is tegen het Neder landse systeem dat failliete be drijven aan curatoren toewijst. De beslissing wordt genomen door de lokale rechtbank, advo caten komen bij toerbeurt aan bod. „Daardoor laten jonge, on ervaren advocaten in een faillis sement steken vallen", aldus Groenink. Mr. A.A.M. Deterink, DAF-cura-; tor en één van de pakweg twin tig vooraanstaande Nederland se faillissementsafwikkelaars was het met Groenink eens. Hij wees erop dat de noodzaak to; een goede curatoren-voorraad heeft geleid tot de oprichting van een club specialisten. Bo vendien heeft de universiteit: van Nijmegen de rechtenstudie; voor dit doel verbetert. Groenink benadrukte verder in! zijn betoog dat negen van de tien - 'misschien wel 99 van de 100' faillissementen het gevolg zijn' van wanbeleid door de bedrijfs leiding. „De bank is nimmer de oorzaak van de problemen bij het bedrijf'. Wel gaf hij later toe dat ABN AMRO per ongeluk eens een faillissement had ver oorzaakt door de kredieten van het verkeerde bedrijf op te zeg gen. De ABN AMRO-man bepleitte tevens een ruimere regeling van; uitstel van betaling 'surséance''! voor noodlijdende bedrijven waarmee wordt voorkomen dal vrijwel alle surséances op een' faillissement uitdraaien. „Je zoit een wachttijd van twee of drie weken voor de surséance kun nen invoeren, om te zien of de on derneming op een andere voe! verder kan, een soort georke streerde sxirséance". De redactie van de Provinciale Zeeuwse Courant maakt naast de eigen nieuwsgaring gebruik van de volgende bron nen: Geassocieerde Pers Diensten (GPD), Algemeen Neder lands Persbureau (ANP). Associated Press (AP), United Press International (UPI), Deutsche Presse Agentur (DPA). Agence France Press (AFP), Reuters (RTR) en European Pressphoto Agency (EPA). Directie: K. Scherphuis, W. F. de Pagter en F. van de Velde. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek Vlissingen: Oostsouburgse- weg 10. Postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Tel. 01184-84000. Middelburg: Markt 51, 4331 LK Middelburg. Tel. 01180-81000. Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ Goes. Tel. 01100-31800. Terneuzen: Axelsestraat 16, 4537 AK Terneuzen. Tel. 01150-94457. Hulst: Servicepunt: Boekhandel Duerinck, Gentsestraat 12. Tel. 01140-14058. Axel: Nassaustraat 15, 4571 BK Axel. Tel. 01155-68000. Zierikzee: Oude Haven 41. 4301 JK Zierikzee. Tel. 01110-15380. Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur. Openingstijd Zierikzee 8.30-17.00 uur. Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur. Centrale redactie: Postbus 18. 4380 AA Vlissingen. Tel. 01184-84000; Redactiefax: 01184-70102. 's avonds op zondag t/m vrijdag: vanaf 19.00 uur; in het weekeinde: verwijzing via de telefonische boodschap op de kantoren. Bezorgklachten: maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14.00 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maan- dag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. 01184-84000, Fax 01184-70100. Abonnementsprijzen: per kwartaal 86,75, automatische afschrijving 85,90, franco per post 110,00; per maand 30,50, automatische afschrij ving 30,00; jaarabonnement 335,00, auto matische afschrijving 333,50; jaarabonnement franco per post 440,00: losse nummers maan dag t/m vrijdag 1,50, zaterdag 2,25 p.st. (alle bedragen inclu sief 6 pet. btw). Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen. Advertentietarieven: 169 cent per mm; minimumprijs per advertentie 25,35; ingezonden mededelingen 2,5 x tarief. Voor brieven bureau van dit blad 6,50 meer. Volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag (alle advertentieprijzen exclusief 17.5 pet. btw). Giro: 35 93 00. Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B V Vlissingen PZC-ombudsman: C. van der Maas. Telefonisch spreekuur maandag t'm vrijdag |j 9.30-12.00 uur. Tel. 01184- 84401

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1995 | | pagina 2