'Politiek gekeurd, niet medisch' Har Pluijmakers wijkt niet voor intimidatie van jagers PZC Natuur De Hoge Veluwe mag van bezoekers ruiger Zilveren Mijlpaal opinie Greep uit brieven van wao'ers toont paniek en verwarring Instructeur wil af van gerommel door Turkse rijscholen VRIJDAG 31 MAART 1995 door Mare Peeperkorn SPOED!, staat er in hoofd letters boven. En: SO CIAAL? LAAT ME NIET LA CHEN. VERMOORD MIJ LIEVER! Het zijn er tiental len per week, honderden sinds de gewraakte nieuwe wao tot stand kwam. Brieven van arbeidsongeschikten ge richt aan Tweede Kamerle den. Verbitterd zijn ze, ont goocheld, verward en boven al verschrikkelijk bang: de herkeuringen werpen hun schaduw ver vooruit uit. „Waar is het sociale gezicht van Nederland gebleven? Wij hebben met onze gezondheid al zoveel ingeleverd." Als geen andere sociale wet lag de wao de afgelopen jaren onder vuur. Eerst door het misbruik ervan, daarna van wege de drastische aanscher ping. Staatssecretaris Lin- schoten (sociale zaken) ont ving deze week het eerste on derzoek naar de effecten van de strengere keuringseisen. De resultaten zijn nog ver trouwelijk, maai- zonder ge volgen zullen ze niet blijven. De onderzoekers hadden on der meer inzage in de brieven van de Kamerleden. Handge schreven epistels vaak, zo uit het Hemablok gescheurd. An dere keurig getypt, met uitge breide medische bijlagen. Kantjes vol medisch leed en keuringsleed, nog aangevuld met de gevolgen van jaren lang bezuinigen op aangepast wonen en gehandicaptenver- voer. Een ramp komt nooit al leen. Het zijn deze brieven die PvdA-woordvoerster Adel- mund bijna in tranen deden uitbarsten tijdens het zoveel ste Kamerdebatje over de wao. Zoveel leed dat aan haar geestesoog voorbij trok, en dan een staatssecretaris die doodleuk verklaart dat de wet nu eenmaal zo uitwerkt. Miskenning Hoe pijnlijk het is, beschrijft een meneer P., een 35-jarige ex-bankmedewerker. Tien jaar geleden belandde P. na drie rugoperaties in de wao. Volledig arbeidsongeschikt, luidde het oordeel van de keu ringsarts. „Dat was na een strijd van drie jaar aangepast werk, een strijd die ik helaas moest staken", schrijft P. Zelfs vrijwilligerswerk viel hem te zwaar. Augustus vorig jaar 'stortte P's wereld in'. Opgeroepen voor de verplichte herkeuring verklaarde de arts hem in staat werk te verrichten. Licht administratief werk bij, o ironie, een bank. Omdat geen bankwerkgever hem wil hebben zit hij nu tijdelijk in de WW, wachtend op de bijstand. „Naast het financiële pro bleem speelt verdriet en mis kenning een zeer grote rol. Ben ik dan gek? Mankeer ik dan niets? In het begin ben je zo kwaad dat je bewust je grenzen overschrijdt, want: je kunt toch werken? Maar dan besef je dat het niet aan jou ligt maar aan degene die de spelregels op een wrange ma nier tussentijds veranderd heeft. Bestaande gevallen zouden toch beschermd wor den? Ik ben verbitterd, ver drietig en zeer teleurgesteld in de overheid die ons dit heeft, aangedaan. Konden mijn lotgenoten en ik maar staken. Om zo te laten zien hoe ernstig onze problemen zijn." Was getekend P., mede namens vrouw en kind. Ballonnetjes Van de bestaande gevallen als P. verliest tot nog toe veertig procent zijn wao bij herkeu ring, tien procent krijgt een lagere uitkering. Voor werk nemers die nu een ongeval krijgen geldt dat er steeds minder een wao-uitkering krijgen. Neem mevrouw T. Zelf kan ze de brief niet meer schrijven, dat heeft haar man zit in een rolstoel, van stuitje tot nek ingepakt in een stalen corset. Toch is ze ar beidsgeschikt verklaard. De arts die dat deed meldde vol trots dat hij zelfs een comapa tiënt nog goed zou keuren. Die kon immers bij het uita demen best ballonnetjes op blazen als een ander ze maar voor de mond plaatste. T. kon er niet om lachen. Haar pogingen werk te vinden waren vergeefs. Al bracht ze geld mee, onderstreepten de aangezochte werkgevers hun afwijzing. T: „Ik ben politiek gekeurd, niet medisch. De praktijk is zo anders dan ka merleden denken." Waar politici nauwelijks oog voor hebben, is de golf van pa niek die de naderende herkeu ring bij arbeidsongeschikten teweeg brengt. Voor 210.000 van de 285.000 'bestaande ge vallen' die nog herkeurd moe ten worden, hangt de nade rende oproep als een zwaard van Damocles boven het hoofd. Zoals een 41-jarige vrouw (acht rugoperaties, vol ledig arbeidsongeschikt) schrijft: „De computer zal vast nog wel een nauwelijks bestaand of voor mij onhaal baar beroep vinden, terwijl geen werkgever op mij zit te wachten. Ik vrees voor mijn. uitkering." Een ex-vrachtwagenehauf- feur die aan de spierziekte MS lijdt zegt de kamerleden: „Vol angst en huiver zie ik de toe komst tegemoet. Van het con cert des levens krijgt niemand het program, maar ik heb een aardig idee." Slapeloze nachten hebben de wao'ers ervan, een enkeling dreigt met zelfmoord. Een 'verwarde wao'er' smeekt: „Maak een eind aan die zinloze herkeu ringen." Weer een ander: „Geef mij de uitkering waar ik menselijkerwijs recht op heb. Voorkom dat mijn leven nog verder kapotgemaakt wordt." Schamen „Wat er nu aankomt is on draaglijk, onleefbaar. Het zal ons hele gezin kapotmaken", schrijft een man die sinds 1976 in de wao zit. En: „U kunt zich niet voorstellen hoe het is zo in de hoek geschopt te wor den. Doe er nou eens wat aan." Een voormalig filiaal houder die na herkeuring in de bijstand belandde, meldt verbitterd: „Staatssecretaris Linschoten zou zich diep moe ten schamen, maar ik denk niet dat hij dat zal doen. Hij zal zich op de borst kloppen en zeggen: 'kijk eens. heb ik dat niet mooi gedaan'." Onlangs steunden alle partij en in de Tweede Kamer een voorstel van de PvdA om 'on bedoelde en onredelijke effec ten' van de wao 'zonnodig met terugwerkende kracht' te her stellen. De Kamer bespreekt de onderzoeken waarschijn lijk eind april. Ook de oproep van minister Pronk van Ont wikkelingssamenwerking de herkeuringen onmiddellijk te stoppen, vindt inmiddels weerklank in een deel van de Tweede Kamer. door Carel Goseling Ahmet Korkmaz wordt er langzamerhand doodziek van. Steeds vaker moet hij klachten aanhoren van zijn landgenoten die zijn gezakt voor een theorie rijexamen omdat de verta ling in het Turks niet zou kloppen. „Het is het bekende ver haal", meent Korkmaz. Sinds 1989 bezit hij een rij school in Leiden, één van de honderden Turkse rijscho len in ons land. „We moeten eens af van dat gejammer. Het gaat er niet om dat we Turks zijn of zielig. Er is ge woon een aantal eisen waar aan je als kandidaat moet voldoen om te kunnen sla gen". 'Korkmaz heeft besloten ac tie te gaan voeren. De Turkse rijscholen moe ten zich verenigen. Er moe ten onderling afspraken wor den gemaakt. Niet alleen over het voorbe reiden van de Turkse leerlin gen op het theorie-examen maar ook over de manier van lesgeven. Inclusief het geld dat daarvoor wordt ge vraagd. CBR Bij het CBR, het centraal bu reau rijvaardigheid, wordt Korkmaz als 'een serieuze jongen' aangeduid. Het probleem is bekend bij het CBR. Sinds 1984 kunnen allochto nen in hun moedertaal het theorie-examen doen. Even tueel is er bijstand van een tolk. Een unieke situatie die nergens anders in de wereld bestaat. Onvertaalbaar Desondanks zijn er omstan digheden waarin het ver keerd gaat. Zo bestaat het woord 'voorrangskruising' niet in het Turks of Marok kaans. Indien dat begrip omschre ven wordt, bijvoorbeeld door te zeggen 'u nadert een krui sing waar u voorrang heeft', wordt het antwoord op de vraag eigenlijk al gegeven. Dat is ook weer niet de be doeling. Het aanpassen van de vra gen wijst het CBR af. Dat Een actietekening tegen de wao-herkeuringen. £"5> t. j? foto GPD zou te gemakkelijk zijn. Het initiatief van Korkmaz komt dus als geroepen. Daarmee doet de doelgroep zélf iets aan het probleem. Het gaat overigens niet al leen om de 'vertaling'. De kermis van kandidaten voor het theorie-examen is vaak bedroevend. Van de allochtone deelne mers slaagt gemiddeld maar 55 procent. In de grote steden, met veel allochtonen, is het 30 pro cent. Op het platteland 70 procent. „Het is soms een gokspel. De kandidaat probeert het ge woon. Slaagt hij vandaag niet, dan mogelijk morgen. Nederlandse jongeren kopen nog wel eens een leerboekje en bestuderen dat met het huiswerk. Maar allochtonen doen dat niet", weet een zegsman bij het CBR. Imago Korkmaz wil daar nu een einde aan maken. Hij wil dat Turkse rijschoolhouders hun Turkse leerlingen goed op het theorie-examen voor bereiden. Hun duidelijk maken dat zij de Nederlandse regels en wetten moeten leren omdat zij anders gewoon zakken. Met zijn actie denkt Kork maz tegelijk het imago van de Turkse rijscholen te kun nen verbeteren. De 'rommelaars', zoals hij ze omschrijft, moeten verdwij nen. Korkmaz duidt dan op de 'collega's' die de Turkse kandidaten uitmelken en hun 500 gulden vragen voor een praktijk-examen terwijl dat ook voor 225 gulden kan. En die hun landgenoten keer op keer zonder enige kennis laten opgaan voor theorie examens. De Leidse rijschoolhouder, die al 30 reacties kreeg van Turkse lotgenoten, vindt dat een Turkse kandidaat even veel rechten moet hebben als een Nederlandse. Dus fat soenlijke theorie- en prak tijklessen. Een stempel van de rijschool op de theoriekaart kan daar voor een garantie gaan bie den. „Het CBR is tenslotte geen sociale dienst", besluit Korkmaz. door Rob Hartog Har Pluijmakers weigert te wijken voor intimidaties, bedreigingen en treiterpartij en. Zelfs nu de jachtwereld wel naar erg drastische middelen grijpt om niet alleen hem, maar ook zijn gezin het leven zuur te maken, is Pluijmakers aller minst van plan in te binden. „Ik ben niet van plan me daar iets van aan te trekken. Hoe ver velend dat ook allemaal is", zegt de voorzitter van de Limburgse afdeling van de Stichting Kri tisch Faunabeheer vastberaden. „Gelukkig denkt mijn vrouw er precies hetzelfde over. We gaan niet opzij voor jagers en jachtop zieners die het maar niets vin den dat wij ons inspannen voor het wel en wee van de dierenwe reld." Pluijmakers is binnen de jacht wereld al jaren de gebeten hond. De conflicten stapelen zich op. Zelfs de rechter moest, er al twee maal aan te pas komen om een, voor de bevlogen natuurliefheb ber positief, oordeel te vellen over de verwijten over en weer. De incidenten krijgen inmiddels een grimmiger karakter. Met als voorlopig dieptepunt het „be zorgen" van de resten van een gevild ree bij de familie Pluijma kers. Dat gebeurde ruim twee weken geleden. Bij terugkeer van het naar school brengen van hun 5-jarig zoontje vond de echt genote van Pluijmakers op het tuinpad de onsmakelijke resten van het dier. „Ik was des duivels. Het is rond uit misselijk om ook mijn gezin hierin te betrekken. Er zijn ten slotte grenzen", briest hij nog al tijd verontwaardigd. „Pure inti midatie. Heel bewust hebben ze bij ons huis staan posten en heb ben ze de resten van het dier op het tuinpad neergelegd in die korte tijd die mijn vrouw weg was. Willens en wetens was het de bedoeling dat mijn vrouw de ree zou vinden. Ze wisten na tuurlijk dat 'ik allang op mijn werk zat." De maat vol Voor Pluijmakers was de maat vol. Hij stapte naai' de politie. Die zegde toe wat meer te sur veilleren en een uitgebreid on derzoek in te stellen. Veel heeft dat nog niet opgeleverd. „Het is ook nog maar kort geleden", er kent het doelwit van de veronge lijkte jagers. „Ik heb echter de indruk dat de politie hier serieus werk van maakt. Alleen zal het niet meevallen de daders te vin- Har Pluijmakers bij een hoogzitter van waaruit op dieren gescho ten wordt. foto ANP den. Dat realiseer ik me natuur lijk ook wel." Sinds het incident met de gevil de ree is Pluijmakers niet meer lastig gevallen. Zelfs de vrijwel dagelijkse nachtelijke telefoon tjes, die soms gepaard gingen met dreigementen, bleven uit. „Het is nu rustig. De vraag is al leen hoe lang dat duurt. Natuur lijk hoop ik dat ook de jachtwe reld begrijpt dat dit niet de me thode is om conflicten uit te vechten. Ook in die kringen zal toch wel doordringen dat ple zierjacht maatschappelijk zo langzamerhand onaanvaard baar is. Ik probeer positief te denken. Ik hoop dan ook dat de daders intern te horen krijgen dat dit soort praktijken niet kunnen allemaal gerust ben ik echter niet. Ik hou er in elk geval rekening mee dat de ellende nog lang niet achter de rug is." Zelfs als de onderlinge fricties nog verder escaleren geeft Pluij makers de strijd echter niet op. „Ik vecht voor een goede zaak. Met legale middelen, want Kri tisch Faunabeheer zal nooit iets doen wat tegen de wet is. De jachtwereld steekt anders in el kaar. Jagers en jachtopzieners zijn zo bezeten van hun hobby dat ze alles proberen om hun ge lijk te halen. Zelfs wapens als leugen en bedrog worden daar bij niet geschuwd. De jachtwe reld probeert ons doorlopend te criminaliseren. Zij verdraaien de feiten en geven ons van alles de schuld." Jachtvrij bos Als voorbeeld noemt Pluijma kers zijn activiteiten in het Ijze ren Bos, een prachtig gebied, vol dieren en vogels, dat tussen Sus- teren en de Duitse grens ligt. Hij is door Natuurmonumenten aangesteld om met enige regel maat dit japhtvrije bos te bewa ken. „Pakweg driemaal per week maak ik een rondje door het bos. De jagers zien dat helemaal niet zitten. Ze verwijten me dat ik de dieren verjaag en er voor zorg dat ze dieper het bos in gaan en zich dus niet aan de buitenkant van het gebied wagen. Daar heb ben de jagers hoogzitters ge plaatst", zegt Pluijmakers ter wijl hij aan de rand van het bos een eik laat zien waarin jagers een plekje hebben gemaakt om van daaruit de dieren ongehin derd neer te knallen. „Avond aan avond zitten ze daar om die ren die buiten het jachtvrije ge- bièd komen meteen af te schie ten. De jagers verwijten me zelfs dat ik al een paar van die hoog zitters in brand heb gestoken. Ooit hebben ze zelfs vanuit zo'n hoogzitter het geweer op me ge richt." Har Pluijmakers en zijn gezin voelen zich afgelopen weken overigens gesterkt door alle po sitieve reacties die zij kregen na de vondst van de gevilde ree. „Daaruit bleek zonneklaar dat het maatschappelijk draagvlak om de jacht een halt toe te roe pen enorm groot is", meent de Limburgse voorman van Kri tisch Faunabeheer. „De reacties waren allemaal positief. Dat komt goed uit nu de Tweede Ka mer binnenkort de belangrijke nieuwe Flora- en faunawet be handelt. Pas dan kan ook per wet worden geregeld waar wij al jaren voor strijden: betere moge lijkheden voor dieren en planten en het zo veel mogelijk indam men van de jacht." (ANP) De Zilveren Mijlpaal is daar. Al 25 jaar wordtin wisse lende toonhoogten gepraat over aanleg van een| Baalhoekkanaal. De graafmachines staan nog steedsj op de plaats rust. Zeeland heeft de komst van het ka naal in Oost-Zeeuws-Vlaanderen - ten behoeve van dej Antwerpse haven - allang vèr van zich geworpen en on der meer geweigerd het in het streekplan op te nemen. I Zonder veel succes, want achtereenvolgende bewinds vrouwen op Verkeer en Waterstaat hebben het Zeeuwse Neen nimmer gehonoreerd. Ook in het recente verdrag over de verdieping van de Westerschelde is de deur voor aanleg van het Baalhoekkanaal open gehouden. Er moet een studie komen naar een tweede maritieme toe gangsweg naar de havens op de Antwerpse linkeroever, Op naar 30 jaar beraadslagen. Dat schijnt met deze za ken niet anders te kunnen - zie verdieping, zie Wester schelde Oeververbinding. Soms levert uitstel afstel op. In het onderhavige geval is tijd geboden tot diep nadenken. Dat nu, heeft geleid tot een alternatief plan voor een Baalhoekkanaal in de vorm van een getijhaven. Dit plan van de Antwerpse vereniging Arbeid en Milieu verdient een serieuze kans. Het is niet alleen de helft goedkoper dan het graven van een kanaal, maar spaart landbouwgronden, natuur en landschap en redt pittoreske dorpen van de ondergang. In de studie die in het verdiepingsverdrag is opgeno men, moet het alternatief worden meegenomen. Opdat i de vermaledijde Baalhoekkanaal-plannen eindelijk en| voorgoed in de archieven opgeborgen kunnen worden. De natuur op de Hoge Ve luwe mag best wat ruiger. Dat vindt bijna de helft van de bezoekers aan het Nationale Park in het hart van Gelder land. Kritiek en lof over de at tractie van internationale al lure komen naar voren in de re sultaten van een vorig jaar door de Landbouwuniversiteit Wa peningen (LU) uitgevoerd on derzoek. De Werkgroep Recrea tie en Toerisme van de LU en quêteerde daarvoor 2000 bezoe kers. Ruim 650.000 mensen passeer den in 1994 de kassa's van het park. De grootste piek ligt tradi tioneel in de vakantieperioden, met de zomer als absolute top per. In juli en augustus worden per dag ongeveer 25.000 kaartjes verkocht. Het bezoek stijgt sinds de jaren '70 gestaag. Be langrijkste oorzaken zijn de toe nemende vrije tijd, hogere inko mens en het groeiende autobe zit: kortom dezelfde oorzaken als bij andere vakantiebestem mingen in Nederland en daar buiten. Steeds meer ouderen maken een dagtocht naar de Hoge Veluwe. De categorie 30- tot 49-jarigen blijft duidelijk achter. De onder zoekers adviseren uiterste zorg vuldigheid bij het nemen van maatregelen het autogebruik in het park terug te dringen. Dit met het oog op de 'vergrijzing' van het publiek en het gegeven dat slechts 32 procent de bereik baarheid van het park per open baar vervoer als goed ervaart. De Hoge Veluwe trekt vooral be zoekers met een hoger oplei dingsniveau. Twee derde is lid van een natuurbeschermingsor ganisatie. Het park blijkt vooral mensen te trekken die in de buurt wonen. De helft komt uit een straal van 30 kilometer rond het park. Veertig procent woont in Gelderland, 30 procent ver blijft tijdelijk in de provincie. Hoewel een kwart van de onder vraagden eigenlijk vindt dat de auto in het park niet thuishoort, reist meer dan tachtig procent wel met de wagen. Vijftien pro cent komt met de fiets. De gratis witte fietsen worden hogelijk ge waardeerd. Wel bestaat enige kritiek over de kwaliteit en het te lage aantal van de rijwielen. Van alle buitenlandse bezoekers heeft een derde de Duitse natio naliteit. De Hoge Veluwe is te vens erg populair bij Amerika nen en Belgen. De natuur blijft de grootste trekpleister met een 8,7 als rapportcijfer. Het Kröller Müller Museum, met een hoog staande collectie schilderijen en buiten het museum een aantrek kelijke beeldentuin, krijgt een 8,1. De service in de restaurants (7,lj scoort het minst en zou moeten worden verbeterd. Voor de directie van de Hoge Ve luwe geven de resultaten van het onderzoek van de Landbouwu niversiteit over het algemeen geen aanleiding om het gevoer de beleid te veranderen. Er wordt naar gestreefd extra acti viteiten in het voor- en nasei zoen te mijden, omdat het park juist dan door de meeste ferven te natuurliefhebbers en rustzoe- kers wordt bezocht. In deze groep zitten veel mensen uit de buurt die het park regelmatig bezoeken zoals tijdens de bronsttijd van de herten in de herfst. Sommige natuurliefheb bers bezoeken dan dag aan dag tijdens de schemering de wil- dobservatieplaatsen. De redactie van de Provinciale Zeeuwse Courant maakt naast de eigen nieuwsgaring gebruik van de volgende bron nen: Geassocieerde Pers Diensten (GPD), Algemeen Neder lands Persbureau (ANP), Associated Press (AP), United Press International (UPI), Deutsche Presse Agentur (DPA), Agence France Press (AFP), Reuters (RTR) en European Pressphoto Agency (EPA). Directie: K. Scherphuis, W. F. de Pagter en F. van de Velde. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek Vlissingen: Oostsouburgse- weg 10, Postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Tel. 01184-84000. Middelburg: Markt 51, 4331 LK Middelburg. Tel. 01180-81000. Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ Goes. Tel. 01100-31800. Terneuzen: Axelsestraat 16, 4537 AK Terneuzen. Tel. 01150-94457. Hulst: Servicepunt. Boekhandel Duerinck, Gentsestraat 12, Tel. 01140-14058. Axel: Nassaustraat 15, 4571 BK Axel. Tel. 01155-68000. Zierikzee: Oude Haven 41 4301 JK Zierikzee, Tel. 01110-15380. Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur. Openingstijd Zierikzee 8.30-17.00 uur. Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur. Centrale redactie: Postbus 18, 4380 AA Vlissingen, Tel. 01184-84000: Redactiefax: 01184-70102. 's avonds op zondag t/m vrijdag: vanaf 19.00 uur; in het weekeinde: verwijzing via de telefonische boodschap op de kantoren. Bezorgklachten: maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14.00 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maan dag- t'm vrijdagavond van 20.30 tot 22,00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. 01184-84000. Fax 01184-70100. Abonnementsprijzen: per kwartaal 86,75, automatische afschrijving 85,90, franco per post 110,00: per maand 30,50, automatische afschrij ving 30,00; jaarabonnement 335,00, auto matische afschrijving 333,50; jaarabonnement franco per post 440,00; losse nummers maan dag t/m vrijdag 1,50, zaterdag 2,25 p.st. (alle bedragen inclu sief 6 pet. btw). Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen. Advertentietarieven: 169 cent per mm; minimumprijs per advertentie 25,35; ingezonden mededelingen 2,5 x tarief. Voor brieven bureau van 'dit blad 6,50 meer. Volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw). Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B.V. Vlissingen PZC-ombudsman: C. van der Maas. Telefonisch spreekuur maandag t/m vrijdag 9.30-12.00 uur. Tel. 01184- 84401

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1995 | | pagina 2