Kabinet wil sterkere gemeenten
Middelburg
Zeeland Cultuurmaand
met toneel en literatuur
PZC
Een stukje van de taart...
Deltamap van
Ap Sok verschijnt
in Slibreeks
Natuurorganisaties
bieden kant-en-klare
schoolreisjes aan
Stads gewest
Vlisslnqen/M id d el b u rg
zeeland WOENSDAG 15 MAART 1995 1 2
Ministerie presenteert plan bestuurlijke schaalvergroting
kunst
Marlieke Kieboom blijft
de allerbeste voorlezeres
van onze
Haagse redactrice
DEN HAAG - Het kabinet wil
een actievere rol spelen bij de
schaalvergroting van gemeen
ten met een centrumfunctie, zo
als Vlissingen en Middelburg.
In de toekomst moeten cen
trumgemeenten een zwaar lo
kaal takenpakket en behoorlij
ke bestuurskracht hebben. Bo
vendien moeten er - ook op het
platteland - grotere gemeenten
ontstaan.
Minister Dijkstal van binnen
landse zaken en staatssecretaris
Van de Vondervoort presenteer
den gisteren in Den Haag hun
nota 'Uitgangspunten Vernieu
wing bestuurlijke organisatie'.
Daarin kondigen zij aan dat zo
wel de schaal van de gemeenten
als die van de provincies de ko
mende jaren ter discussie wordt
gesteld. Het kabinet wil op dit
moment geen blauwdrukken ge
ven voor de ideale omvang.
Eerst moet de herverdeling van
taken worden afgerond. Het ka
binet gaat in elk geval uit van
drie bestuurslagen en is vastbe
sloten een eind te maken aan al
lerlei tussenvormen.
Bij het bepalen van de grootte
van gemeenten zal geen lande
lijk model worden gehanteerd,
maar is differentiatie mogelijk
tussen stedelijke en landelijke
gebieden. De specifieke positie
van gemeenten met een cen
trumfunctie 'kan een extra aan
leiding zijn om te komen tot
schaalvergroting', schrijft het
kabinet.
Op dit moment ligt bij het minis
terie een voorstel om tot herin
deling op Walcheren te komen.
Daar moeten straks drie grotere
gemeenten ontstaan. Een
woordvoerster van binnenland
se zaken kon nog niet zeggen of
dit voorstel nu opnieuw tegen
het licht wordt gehouden. ..Dat
zal afhangen van het feit of het
kabinet de gemeenten 'zwaar'
genoeg vindt." Binnen enkele
weken wordt een beslissing ver
wacht.
Nieuw in de nota van Dijkstal en
Van de Vondervoort is dat ook
de grenzen van provincies bui
ten de Randstad weer ter discus
sie worden gesteld. Of dat voor
Zeeland consequenties kan heb
ben. kan pas gezegd worden
wanneer de takendiscussie is af
gerond. aldus de staatssecreta
ris. Maar algemeen wordt aange
nomen dat de 'logische samen
hang' binnen een regio de grens
zal bepalen. Voor de provincie
Zeeland zal dat geen wijzigingen
- behalve de toevoeging van
Goeree-Overflakkee - met zich
meebrengen.
De provincie krijgt in elk geval
door de herverdeling van taken
een meer sturende en 'regievoe-
rende' rol in de regio.
Het kabinet zal het gisteren ge
presenteerde rapport nu voor
leggen aan de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten (VNG)
en het Interprovinciaal Overleg
(IPO), Unie van Waterschappen
en de Raad voor Binnenlands
Bestuur.
Na advisering van deze
instanties zal het kabinet nog
voor de zomer een definitief
standpunt innemen.
van onze verslaggeefster
BURGH-HAAMSTEDE - De
Stichting Het Zeeuwse Land
schap, de Vereniging Natuur
monumenten en de recreatieon
derneming De Vluchtheuvel in
Burgh-Haamstede gaan via het
systeem van 'direct-mail' de
markt op om scholen kant-en-
klare boomwandelingen, excur
sies en ontdekkingstochten te
verkopen. Met het initiatief wil
len de natuurbeschermers en de
recreatieonderneming de moge
lijkheden van natuurgerichte
recreatie uitbuiten en tegelijk
gebruik maken van de goede,
maar onbekende, infrastruc
tuur op dit gebied.
Gebleken is dat scholen in de
Randstad en Noord-Brabant,
die op een mooie schoolreisjes
afstand zitten van wat Zeeland
aan fraais te bieden heeft, veel
belangstelling hebben voor trips
die het educatieve met het on
spannende combineren. Dat
Zeeland zulke uitjes kant-en
klaar kan aanbieden met behulp
van deskundige gidsen en goed-
getrainde recreatiewerkers, we
ten onderwijzers echter niet.
De drie initiatiefnemers hebben
daar het volgende op gevonden:
scholen zullen direct worden
Herinneringen
komen boven
Het thema van de
boekenweek luidt
'de vijftigste mei'. Gedu
rende de boekenweek
laat de PZC elke dag een
Zeeuwse lezer vertellen
welk boek over oorlog of
bevrijding een diepe in
druk naliet. Vandaag
Jan Joris Jooss, scholier
op het Willibrord Col
lege in Goes, over het
boekenweekgeschenk
Serenade van Leon de
Winter.
„Serenade gaat over een
joodse man wiens moe
der is verdwenen. In de
Tweede Wereldoorlog
heeft ze voor de Duitsers
kunnen vluchten, omdat
haar tweelingbroer op
het station de aandacht
trok door gek te gaan
doen. De moeder blijkt
op televisie te hebben ge
zien hoe een Bosnische
vrouw op precies dezelf
de manier aan de dood is
ontsnapt. Daarom heeft
ze besloten om naar
Kroatië te gaan. Van
daaruit wil zé wapens
naar Sarajevo smokke
len. iets doen, omdat de
VN-militairen toch niks
uitrichten. Haar zoon
komt erachter waar ze
naartoe is en gaat haar
zoeken.
Door het nieuws over
Bosnië komen bij de
moeder herinneringen
aan de Tweede Wereld
oorlog boven. De joden
kregen destijds geen
hulp. Nu wil zij in Bosnië
gaan doen wat in de
Tweede Wereldoorlog
nooit is gebeurd.
Ik vind Serenade een
goed boek. Het loopt
vlot. het verhaal is dui
delijk en er zit ook wel
wat achter. Een sere
nade is avondmuziek en
de moeder is in de avond
van haar leven Het bete
kent ook 'lofdicht' en
Leon de Winter wil met
het boek zijn moeder
eren. Ik denk dat zij ook
wel ervaringen heeft met
een kamp in de oorlog,
maar dat weet ik niet ze
ker."
aangeschreven, waarbij het ge
varieerde aanbod uit-en-te-na
wordt beschreven. Het gaat niet
alleen om tochten, excursies en
puzzelwandelingen van een hal
ve of een hele dag maar ook om
programma's voor meerdere da
gen. De drie bieden, behalve na-
tuureducatie en recreatie, ook
accommodatie.
Pakket
Bij wijze van proef zijn 77 basis
scholen uit de telefoonboeken
van zuid-west-Nederland ge
prikt, die allemaal een pakket
krijgen toegezonden. Gebleken
is dat scholen een bestemming
voor een schoolreis of school
kamp selecteren op de accom
modatie: waar kun je op een
leuke manier met tweehonderd
kinderen spelen, eten en slapen.
Van wat plaatselijke organisa
ties te bieden hebben aan na-
tuurgidsenwerk en aan het sei
zoen aangepaste route's, hebben
ze meestal geen weet. Ook zijn
onderwijzers en begeleiders
meestal niet bekend met wat de
streek te bieden heeft, zodat hele
groepen aan de mooiste dingen
voorbijgaan. Als op de actie een
redelijke respons komt, zal het
aantal adressen worden uitge
breid.
Vloekverbod Terneuzen afgewezen
TERNEUZEN - Terneuzen neemt geen vloekverbod op in de
Algemene Plaatselijke Verordening. De meeste raadsfracties
vinden een 'signaalfunctie' voor opname van een vloekverbod
in de verordening niet voldoende, bleek dinsdagavond tijdens
de vergadering van de commissie algemeen bestuur. De SGP-
fractie kreeg alleen steun van GPV/RPF.
Door landelijke jurisprudentie, die bepaalt dat een verbod in
strijd is met de vrijheid van meningsuiting, is het verbieden
van vloeken niet te handhaven. Overtreders kunnen niet wor
den vervolgd. De signaalfunctie kan daardoor beter worden
overgenomen door bijvoorbeeld affiches van de Bond tegen het
Vloeken op te hangen, betoogde J. van Mil (D66).
Duo verwaarloosde paarden
RENESSE - De politie heeft tegen twee inwoners van Wester-
schouwen proces-verbaal opgemaakt vanwege het verwaarlo
zen van twee paarden.
De dieren waren maandag losgebroken en liepen over de Hoge-
zoom in Renesse. Ze zijn teruggezet in de wei, maar na onder
zoek van de dierenbescherming bleek dat de paarden de laat-1
ste jaren niet verzorgd waren en er erg slecht aan toe waren
Middelburger moet puinruimen
MIDDELBURG - Het dagelijkse provinciebestuur verplicht
een bewoner van de Laan der Verenigde Naties in Middelburg
een deel van het puin op zijn erf op te ruimen. Ambtenaren
troffen ongebroken en ongesorteerd puin aan, wat in strijd is
met de milieuwetgeving. Hergebruik van bouwmateriaal
wordt door de provincie aangeprezen. Maar alleen gebroken
puin mag worden gebruikt.
Op het erf van de Middelburger werd tachtig kubieke meter
puin aangetroffen. Het puin wil de man gebruiken voor erfver-
harding en fundering.
Een groot deel van het materiaal bestaat uit hele stukken puin
met plastic, hout en metaal.
Jongens mishandelen vrouw
MIDDELBURG - Twee jongens hebben hebbens maandag
avond tussen 20.30 uur en 20.45 uur in Middelburg een 33-jarige
vrouw op grove wijze mishandeld. De vrouw liep over het Park
de Moucheron in Middelburg, toen zij zonder enige aanwijs
bare reden werd aangevallen. Zij kreeg een aantal klappen en
liep daarbij verwondingen op.
Het slachtoffer bleef helemaal beduusd achter en is later door
een dokter behandeld. De daders zijn vermoedelijk op een
bromfiets weggereden.
Over de leeftijd van de jongens is niets bekend. Het slachtoffer
kon ook geen signalement geven. De politie vraagt of eventuele
getuigen zich willen melden.
Diefstal grote partij kleding
SLUIS - Bij een modezaak aan de Kaai in Sluis werden in de l
nacht van maandag op dinsdag ruim honderd kledingstukken
gestolen.
Het alarm van de zaak ging omstreeks 4.00 uur af en de politie
constateerde korte tijd later dat de voordeur van de winkel in
stukjes lag. In de deuropening lag een betonnen paal. Van de i
daders ontbrak elk spoor.
Gemeenten met een centrumfunctie, zoals Middelburg en Vlissingen, moeten volgens de kabinetsnota in de toekomst een zwaar lokaal
takenpakket en behoorlijke bestuurskracht hebben. Op de foto de burgemeesters Rutten (1) en Van der Doef, in juni vorig jaar bezig met het
plaatsen van het eerste bord waarmee het stadsgewest Vlissingen/Middelburg wordt aangeduid. foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De Zeeland Cultuur
maand besteedt dit jaar voor het eerst aan
dacht aan literatuur en theater. Nieuwe on
derdelen van de manifestatie, die van 1 sep
tember tot en met 14 oktober op verschil
lende locaties in Zeeland plaatsvindt, zijn
het literatuurfestival 'Meer dan woorden',
het'project 'Zicht op Zeeland' waarin beel
dende kunstenaars op literatuur reageren
en 'Zeeland uit de kast', een festival met
poppen-, marionetten- en objecttheater.
De cultuurmaand opent op vrijdag 1 sep
tember in Vlissingen. Het Xarxa Teatre uit
Spanje verzorgt een voorstelling in het dok
van de Koninklijke Schelde Groep en haakt
daarmee in op het 120-jarig bestaan van de
scheepswerf. Met de muziek die de Grieks/
Franse componist Iannis Xenakis tussen
1965 en 1992 maakte bij het Griekse drama
Oresteia wordt de cultuurmaand op zater
dag 14 oktober afgesloten in de Grote Kerk
in Veere. De theatergroep Hollandia be
werkte Xenakis' compositie tot een avond
vullend muzikaal theaterprogramma dat in
Veere zijn wereldpremière beleeft.
Het initiatief voor 'Meer dan woorden' komt
van podium 't Beest in Goes, maar speelt
zich gedeeltelijk ook af op Noord-Beveland
en Schouwen-Duiveland. Dit programma
bevat eveneens een première: de opvoering
van Schaken met Diponegoroeen nooit eer
der gepubliceerd of gespeeld stuk van Hella
Haasse. Verder wordt door middel van to
neel (onder meer een opvoering van Wit is
altijd schoon van Leo Pleysier), film, muziek
en schrijverscafés aandacht besteed aan
proza en poëzie.
'Zicht op Zeeland' is een project van dezelf
de organisaties die vorig jaar onder de naam
Atol een manifestatie met Belgische kunste
naars organiseerden. Dit jaar staan Neder
landse kunstenaars centraal die veel met
teksten werken. In de vorm van een installa
tie reageren zij op literatuur en voegen zo
iets toe aan het beeld van Goes, Middelburg
en Vlissingen.
Onder het motto 'Zeeland uit de kast' treden
eind september in de hele provincie voor
jong en oud theatergezelschappen uit bin
nen- en buitenland op met poppen en mario
netten.
Het thema van het elk jaar in de cultuur-
maand opgenomen Festival van Zeeuwsch-
Vlaanderen is klassieke muziek uit het ge
bied tussen de Donau en de Karpaten. An
dere prominente onderdelen in de cultuur
maand zijn 'Jazz down bij the sea' in Dom
burg, het Kamermuziekfestival op dë noor
delijkste eilanden van de provincie, het
Filmfestival Zeeland in Middelburg en de
cultuurhistorische workshops van de Stich
ting Educatief Toerisme 'Oranjezon', waarin
onder meer het werk van Jacob Cats en
Adriaan van de Venne aan bod komt.
Aanvragen van het Muziekfestival kleine
koren en ensembles en de theatergroep Flup
Ju, die in het verleden wel aan de cultuur
maand deelnamen, zijn dit jaar afgewezen.
Het eerste vanwege 'te weinig uitstraling',
Flup Ju omdat het 'artistiek moeilijke tij
den doormaakt'.
De organisatie probeert de groep nog wel
een plaatsje te geven in het poppentheater
festival.
Gedeputeerde staten hebben het program
ma van de cultuurmaand dinsdag officieel
vastgesteld.
De provincie draagt jaarlijks 300.000 gulden
bij aan de culturele manifestatie.
Anne Seghers van het Jansenius in Hulst maakte een gedicht over de ongelijk verdeelde taart.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De naam van
kunstenaar Ap Sok (Amster
dam, 1917) is onlosmakelijk ver
bonden met de Zeeuwse Delta
werken. Er zijn geen kunste
naars die meer prenten van de
nieuwe Zeeuwse waterkerin
gen maakten dan hij. In 1962
vervaardigde hij zijn Deltaserie
in zwart/wit en twintig litho's
daaruit verzamelde hij in zijn
Deltamap. Deze is nu voor de
eerste keer als afzonderlijke
uitgave gepubliceerd als het
69ste deel van de bibliofiele Sli
breeks.
Ap Sok doorliep de Academies
voor Beeldende Kunsten in Rot
terdam en Amsterdam. Hij
werkte als etser en als leraar gra
fische technieken aan het Insti
tuut voor Kunstnijverheidson
derwijs in Amsterdam, de latere
Rietveldacademie. In 1954 ont
ving hij de Verzetsprijs voor
Vrije Grafiek en de Culturele
Prijs van Arnhem. Na te zijn be
gonnen met vrije grafiek in klein
formaat, werkte hij later in de
geest van Hercules Seghers met
etsen, litho's en houtsnedes in
groot formaat.
Virtuoos
In zijn werk draait het om een
virtuoze lijnvoering en de tegen
stelling tussen zwart en wit. De
techniek van de grafiek is be
langrijker dan de afbeelding van
de zichtbare werkelijkheid. De
eerste afbeeldingen in de Delta
map zijn nog illustratief van ka
rakter. Ze tonen een dijk met
aanlegsteiger, een werkbrug,
een heistelling met betonnen pa
len en een caisson. Vanaf de zes
de prent is Sok gaan variëren
met verschillende vormprinci
pes en de serie sluit uiteindelijk
af met 'tekens' waarin de essen
tie van de Deltawerken is sa
mengevat.
Ap Sok. Deltamap, Middelburg, Sli
breeks ?ir 69. Prijs: f 10,-
van onze verslaggever
HULST-De dertienjarige Anne
Seghers uit Hulst heeft een
week lang diep moeten naden
ken voordat ze dè inspiratie
kreeg. Haar één jaar jongere
plaatsgenoot Paul Govaert zag
binnen twee minuten al het
licht.
Hoe moeilijk de bevalling ook
mocht zijn, de inspanningen van
beide brugklassers van de Jan
senius scholengemeenschap zijn
terug te lezen op zogeheten poë-
ziekaarten. Het mapje met zes
met tekeningen gesierde ge
dichtjes van Nederlandse scho
lieren wordt vandaag (woens
dag) in Almere gepresenteerd.
De presentatie vindt plaats in de
jongerentrein 'van 1 voor allen'
van het Nationaal Comité 4 5
mei.
Het Jansenius werd november
vorig jaar door de stichtingen
Plint en Doe Maar Dicht Maar
aangeschreven om mee te doen
aan de nationale poëzie-uiting.
Lerares Nederlands J. Bijnsdorp
pikte het initiatief enthousiast
op. Het thema was dit jaar 'onge-
TERNEUZEN - Voor het tweede achtereenvolgende jaar
won de Biervlietse Marlieke Kieboom dinsdag de regionale
voorleeswedstrijd in Terneuzen.
Marlieke. die in groep acht van basisschool De Komme in
Biervliet zit. blonk uit door het contact dat zij met het pu
bliek had. Ook wist zij veel sfeer in het verhaal Matilda van
Roald Dahl te leggen. De scholiere won vorig jaar de regio
nale voorronde in Hulst, de provinciale wedstrijd in Middel
burg en ging door naar de landelijke wedstrijd in Utrecht.
Daar werd ze vierde. „Ze stak gewoon met kop en schouders
boven de rest uit", verklaart jurylid C. Landsheer van de
openbare bibliotheek in Terneuzen de keuze voor Marlieke.
Van de basisscholen in de gemeente Terneuzen deden mee
De Meerpaal. De Triangel. De Stelle. De Komme in Biervliet
en de Oude Vaart. Leerlingen van Instituut Toonbeeld zorg
den voor de muzikale begeleiding. Marlieke gaat op 8 april
naar de provinciale voorleeswedstrijd in Middelburg.
Litho in de Deltamap van Ap Sok.
lijkheid'. „Niet per se tussen ras
sen, het mocht ook tussen dik en
dun of andere dingen gaan die
daarmee verband hielden", legt
Bijnsdorp uit. Het enige crite
rium was dat de gedichtjes op
een formaat ansichtkaart moes
ten kunnen.
Anne toverde een taart uit de'
doos, wat het volgende gedicht
opleverde: Als ik bij m'n tank
ben, waarom is haar stuk taart
altijd iets groter dan het mijne.
De wereld is net een taart, ver
deeld in ongelijke stukken."
Paul zat gewoon voetbal te kij
ken toen zijn meesterwerk in
hem opborrelde. „Al die span
doeken over Gullit dit en dat. Ik
ben gaan nadenken over Turken
in de buurt. Die hebben geen
grote prestatie geleverd en dus
worden zij gepest." De overpein
zing leverde hem het volgende
op: Zitje in de bijstand en vindie
nergens werk? Iedereen noemt
je buitenlander, je bent gp.en me-
delander-nederlander. ze noe
men je profiteur. Ben je eer.
goede sportman, onze nationale
trots? Niemand noemt je buiten
lander, je bent een medelander
nederlander, niemand let op je
kleur.
Beide scholieren schrijven af en
toe wel eens vaker een kort ver
haaltje voor eigen gebruik. Anne
won vorig jaar al de schrijfwed
strijd die was gekoppeld aan een
werk van kinderboekenschrijver
Wim Hofman. Echte ambities
om verder te gaan met de pr^
duktie van pennevruchten heefi
ze (nog) niet."
Boordevol comfortabel senioren-meubilair,
nandige huishoudhulpjes en badkamer-accessoires, j
voor GRATIS roezending of stuur
heslist uw naam en adres niet.
De SeniorenWinkel
Vestigingen in Breda en Capelle a/d IJssel.
1*
Vkyning- Ó.-3-ieïi van der,/.waag 13 §«J
