Mercedes krijgt grip op siip
Een trekpaard voor de happy few
PZC
De rem die
meedenkt
BMW-techniek
helpt medici
Autoclub helpt
bij pech onderweg
Chevrolet
Blazer '95
vrije tijd
36
Autonieuws
in het kort
op eenzame
hoogte...
BEL GRATIS: 06-0996688
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1995
Wat airbags zijn voor de
botsveiligheid, dat is het
door Mercedes en Bosch samen
ontwikkelde antislip-systeem
ESP voor de actieve veiligheid.
Zo presenteerde Mercedes-
perschef Wolfgang Inhester dit
nieuwe elektronica-wonder.
Vanaf april zit het standaard in
de allerduurste Mercedes, in
het najaar komt het op iets
minder kapitale modellen.
iAdvertentie
Vanaf april standaard in de allerduurste Mercedes, vanaf het najaar ook bij iets minder kapitale modellen toegepast: het Mercedes anti-slip-sys-
'eem- foto GPD
Als testbasis zou het '2200 inwo
ners tellende dorpje Axjeplog,
duizend kilometer boven Stock
holm, ontdekt zijn door een vakan
tie vierende medewerker van Mer
cedes. Die bedacht 27 jaar geleden
dat dit afgelegen oord, omringd
door 8500 meren, optimale privacy
en mogelijkheden voor koudetests
kon bieden. Mercedes heeft er nu
25 jaar een testcentrum, maar ook
veel andere merken beproeven
hier hun geheime nieuwtjes. Zelfs
een groot Daewoo-model dat in
Europa (voorlopig?) niet geleverd
wordt kwamen we er tegen.
Op een met 1 meter 20 dik ijs be
dekt meer waren diverse proeven
uitgezet om het nieuwe Electronic
Stability Programme (ESP) uit te
proberen. ESP komt voort uit ABS-
remmen en ASR antislipregeling
op de aandrijving, beide deel uit
makend van ESP. Door zelfstan
dig de remmen per wiel apart te be
dienen vangt ESP een inzettende
slip op en stabiliseert de rijrich
ting. Een waarschuwingslampje in
de snelheidsmeter meldt wanneer
ESP ingrijpt, om de bestuurder tot
voorzichtigheid te manen.
Uit de praktijk vergaarde analyse
leert volgens Mercedes dat 90 pro
cent van alle ongelukken ontstaat
door een bedieningsfout van de be
stuurder. Daarvan betreft maar 10
procent remfouten, die ABS kan
corrigeren, voor de helft gaat het
om stuurfouten. Dan brengt. ESP
uitkomst. Omdat ESP slimmer de
maximale grip per wiel benut kan
de remweg ook nog korter dan met
ABS. Het scheelt 15 procent bij
verschillende ondergrond onder
de wielen, zoals bij remmen met
twee wielen in de berm.
Metingen
Dat het ESP-systeem gecompli
ceerd is ligt voor de hand. Het pro
bleem is niet om elk wiel apart te
kunnen afremmen, waarbij een
aparte pomp de remdruk levert,
onafhankelijk van het rempedaal.
Er moet vooral veel gemeten wor
den om het centrale brein te vertel
len of de auto ergens anders heen
stuurt dan de bestuurder bedoel
de, en te berekenen welk wiel een
stoot op de rem moet hebben om
dat tegen te gaan.
Glijdt de auto weg op de voorwie
len, dan wordt geremd op het ach
terwiel aan de binnenzijde van de
gewenste bocht. Daardoor draait
de auto weer die>bocht in. Bij weg
glijdende achterwielen remt ESP
op het voorwiel aan de buitenzijde
van de bocht. Zonodig wordt ook
het motorvermogen teruggeregeld
om slippende wielen in het gareel
te brengen. Er wordt zo tegelijk bij
gestuurd en afgeremd, zodat de
wielen weer genoeg grip krijgen
om de auto normaal te besturen.
Behalve als het echt veel te hard
gaat, moet daarbij vermeld wor
den. Zoals ABS op ijs net zo min
kan remmen als de beste rallyrij
der of wie dan ook. zo geeft ESP de
banden niet meer grip dan zonder
ESP beschikbaar was. Dr Anton
van Zanten van Bosch zei wel dat
het bedieningsprogramma vrij
makkelijk aan te passen is om ESP
in een ander type auto te monte
ren. Mercedes denkt dat wellicht al
in 1996 andere merken samen met
Bosch zo'n antislip-systeem kun
nen introduceren.
Het lijkt wel of met ESP iedereen
kan autorijden tot vrijwel aan de
grenzen van het mogelijke, als wa
re hij Formule 1 kampioen Michael
Schumacher zelf. Prettig is dat
ESP niet te vroeg ingrijpt. Wie
goed stuurt kan een beginnende
slip opvangen zonder dat ESP zich
er nodeloos mee bemoeit. Grijpt
het systeem wel in, dan bemerkt
men slechts een kort schokje als
even één van de remmen aanslaat.
Het werkt zo snel datje nauwelijks
tijd hebt om te schrikken van het
feit dat de auto zichzelf corrigeert.
Het beste is ook om te vergeten dat
er ESP aan boord is. Anders komt
de neiging te proberen wanneer
ESP het niet meer redt, waarbij je
op een ijsmeer toch gauw achter
stevoren komt te staan of haast
rechtuit een bocht uit glijdt. Met
een twaalfcilinder Mercedes S 600
Coupé van vier ton, waarop ESP
het eerst standaard wordt.
In het najaar komt het op de S 600
sedan en SL 600, en als extra op
achtcilinder S/SL modellen. Dat
kost in Duitsland 1200 Mark. Op
andere modellen, die standaard
geen ASR (terugregeling van het
motorvermogen) hebben, gaat het
3800 Mark kosten. Voor Nederland
zal daar in guldens gauw zestig
procent bijkomen, als gevolg van
wisselkoers en veel hogere belas
ting op auto's.
Peter Fokker
Een academisch ziekenhuis in
München, waar ook het
hoofdkantoor van BMW staat,
profiteert van moderne auto-ont
werptechniek. In 1991 schafte
BMW zich een machine voor ste
reolithografie aan. Die machine
werkt met lichtgevoelige, vloei
bare kunststof, die hard wordt
als er een laserstraal op schijnt.
De laserstraal wordt bestuurd
door een computer, waarin een
ontwerp-programma is opgesla
gen.
Met deze manier van geautoma
tiseerd modellen maken spaart
de ontwerpafdeling veel tijd en
geld. "Toevallig kwam men met
medici te spreken, die dezelfde
techniek goed blijken te kunnen
gebruiken. CT-scans die zieken
huizen maken, leveren gegevens
op die omgevormd kunnen wor
den om er met stereolithografie
een tastbaar model van te ma
ken. BMW heeft een computer
programma laten maken dat die
omvorming verzorgt.
Zo kan men per CT-scan afgetas
te menselijke skeletdelen exact
kopiëren. Die kopiën kunnen ge
bruikt worden om perfect pas
sende vervangende kunstbotten
te maken, of modellen waarop
men operatietechnieken kan oe
fenen.
Het grote probleem van auto's
Dezelfde techniek waarmee modellen van auto-onderdelen (links)
worden gemaakt, is geschikt om menselijke skeletdelen, zoals een
bekken, nauwkeurig na te maken. foto GPD
met elektrische aandrijving blijft
de beperkte opslagcapaciteit
van accu's. De grote drie Ameri
kaanse fabrikanten Ford, Gene
ral Motors en Chrysler hebben
voor het zoeken naar kleinere ac
cu's in 1991 de krachten gebun
deld. Dat consortium heeft nu
aan de batterij-fabrikanten Du-
racell (VS) en Varta (Europa) op
dracht gegeven een nieuw soort
accu voor electro-auto's te ont
wikkelen.
Beide batterijmerken werken al
enkele jaren met lithium-ionen
accu's ofwel Swing-batterijen.
Kleine exemplaren zijn reeds in
gebruik als oplaadbare batterij
voor compacte, draagbare appa
raten. In twee jaar moet er nu een
gelijksoortige, grote accu voor
auto's ontwikkeld worden. Dat
mag achttien miljoen dollar kos
ten.
De Swing-accu kan driemaal zo
veel stroom opslaan als een even
zware, conventionele auto-accu,
en een kwart tot de helft meer
dan een gewone, oplaadbare nik-
kel-cadmium batterij. Dat bete
kent nog geen revolutie, maar
het maakt electro-auto's wel een
stuk lichter of het vergroot hun
actieradius. De lithium-ionen ac
cu heeft verder als voordeel dat
hij bij kamertemperatuur werkt.
Experimentele accu's met grote
opslagcapaciteit in electro-au-
tostudies hebben nu nog veelal
een temperatuur van circa 300
graden Celsius nodig. Ze kunnen
daarbij niet meer energie op
slaan dan de lithium-ionen accu.
Van de Amerikaanse zogenoemde
'off'roads' zie je er in Nederland
eigenlijk maar twee met enige
regelmaat rondrijden: de Jeep en op
enige afstand de Chevrolet Blazer. De
laatste heeft het meest
breedgeschouderde voorkomen. Van
een zo schaarse verschijning als de
Blazer zou je niet zeggen dat er sinds
1983 al 1,8 miljoen exemplaren zijn
gebouwd. Maar nu is er een nieuwe: de
Chevrolet Blazer 1995, begin vorig jaar
al te zien op de autotentoonstelling van
Detroit.
General Motors verkocht vorig
jaar in Nederland nog maar
negen exemplaren van het huidige
type. Maar omdat de nieuwe Bla
zer nauwelijks in prijs is gestegen
en veel meer luxe biedt, mikt GM
dit jaar op een paar honderd stuks.
GM heeft in Europa enige markt
verkenningen verricht. De veelzij
digheid van de Blazer wordt op
prijs gesteld: het hoge comfort op J
lange reizen, de ruimtelijke karak
teristieken van een stationwagen,
de hoge zitpositie welke met die in
de APV's overeenkomt en de vei
lige vierwielaandrijving onder win
terse omstandigheden.
De Europese versie is een vijfdeurs
De nieuwe Chevrolet Blazer laat het ook in barre winterse omstandigheden niet afweten.
vijfpersoons auto met een krach
tige 4,3 liter V6. Hij komt in Neder
land in vijf versies op de markt,
waarvan drie met handgeschakel-
de vijfbak en twee automaten. De
goedkoopste versie heeft een me
chanisch inschakelbare vierwiel
aandrijving. Bij de bediening daar
van dient de auto te worden stilge
zet. Dit model kost f 86.250, inclu
sief verwijderingsbijdrage. Voor
drieduizend gulden meer beschikt
men over een elektronisch inscha
kelbare 4WD, die tijdens de rit kan
worden bediend.
Het duurste type beschikt over een
automatische viertrapsversnel-
lingsbak en verder over luxueuze
zaken als lederen bekleding en
stoelverwarming, prijs boven de
ton. Zonder verwarmde voorsLoe
ien kan GM de auto leveren voor
99.250,-.
Standaard heeft de Blazer aircon
ditioning, airbag voor de bestuur
der, anti-blokkeer remsysteem,
stuurbekrachtiging, elektrisch be-
dienbare ramen enzovoort.
Stille auto
Op de weg is het een zeer stille
auto. De betrekkelijk langzaam
draaiende motor draagt daaraan
bij. In de overdrive maakt deze op
120 kilometer per uur circa 2000
toeren. De motor levert bij 4400
toeren 193 pk en bij 3400 toeren be
draagt het koppel 345 Nm.
Typisch Amerikaans is de stuur-
versnelling, waarmee de automaat
wordt bediend. In het dashboard is
niet op een me ter lij e gekeken. Toe-
renteller en oliedrukmeter maken
deel uit van het instrumentarium.
Tegen de hemel bevindt zich een
console met handige opbergvakjes
voor zonnebrillen en ander klein
goed. Dat paneel loopt tot halver
wege de auto door naar achteren,
zodat ook de achterpassagiers him
leeslampjes kunnen bedienen.
Ook bevat het paneel een buiten
temperatuurmeter en een kompas.
Rijden met deze robuuste kracht
patser is zonder meer een genoe
gen.
Nol van Bennekom
DE NATIONALE
HYPOTHEEKBEURS
..voor hypotheekadvies of bemiddeling
boven de grijze middelmaat
Goes, Vlasmarkt 4, tel. 01100-51588
Middelburg, Lange Geere 153, tel. 01180-29828
Vlissingen, Badhuisstraat 137, tel. 01184-13900
Zierikzee, Korte St. Janstraat 8, tel. 01110-20124
hypotheek
De fluctuaties van de rente op de kapitaalmarkt zijn minimaal. Bij
BLG Hypotheken noteerden wij 16 februari jl. een hypotheekrente
verlaging van 0,3% voor de middelrente.
rentepercentages
netto werkelijke
rente afsluit opgave rente bij fiscale
Hypotheekrente
per
21 februari 1995
gedu
sie in
constant
rende
37.65%
50%
ABN.AMRO
spaarhyp.
1.00
8,30
4,65
3.08
spaarhyp.
10 jr.
1.00
8,70
4.92
3.30
spaarhyp.
15 jr.
1,00
9.00
5,13
3.47
ann. hyp.
variab.
1,00
6,70
4,45
3,57
ann. hyp.
5 jr.
1.00
8,10
5,37
4,30
ABP
spaarhyp.
1,00
8,10
4,54
3,00
spaarhyp.
10 jr.
1,00
8,40
4,74
3,16
spaarhyp.
15 jr.
1,00
8,70
4,95
3,33
ann. hyp
1,00
7,90
5,24
ann. hyp.
10 jr.
1,00
8,20
5,44
4,36
Aegon
spaarhyp.
1,00
8,00
4,50
2,98
spaarhyp.
15 jr.
1,00
8,80
5,05
3,41
Amev
zorg-vrij-hyp.
5 jr.
1.00
8,10
4.56
3,03
Levensverz.
zorg-vrij-hyp. 15 jr.
1,00
8,90
5,11
Bouwfonds
spaarv.hyp.
1.00
8,20
4,62
3,08
Combinatie
spaarv.hyp.
10 jr.
1.00
8,60
4,90
3.29
spaarv.hyp.
renterust
1.00
8.50
4,83
3,24
Centraal
spaargar.hyp
0,25
8,20
4,55
3,01
Beheer
spaargar.hyp. 15 jr.
0.25
9,10
5.17
3,51
Centrale
spaarhyp.
1,00
8,10
4,50
2,96
Volksbank
spaarhyp.
10 jr.
1.00
8,60
4,85
3,23
ann. hyp.
2 jr.
1,00
6,80
4,52
3,62
ann. hyp.
ojr.
1,00
7,90
5,24
4,20
Delta Lloyd
hyp.tot.plan
5 jr.
1,00
8,20
4.63
3,08
hyp.tot.plan
15 jr.
1,00
9,00
5,18
3,52
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
1,00
8,30
4,69
3,13
GWK-bank
spaarhyp.
5 jr.
1.00
8,20
4,63
3,08
ann. hyp.
1.00
6.70
4,45
3,57
ann. hyp.
5 jr.
1,00
8,00
5,31
4,25
Nationale
spaarhyp.
5 jr.
1,00
8,10
4,56
3,03
Nederlanden
spaarhyp.
15 jr.
1,00
8,80
5,04
3,41
ING-bank
spaarhyp.
1,00
8,30
4,65
3,09
spaarhyp.
10 jr.
1,00
8.70
4.93
3.31
ann. hyp.
0/1 jr
1.00
6,90
4.58
3,67
ann. hyp.
5 jr.
1,00
8.10
5.37
4,30
Postbank
spaarhyp.
1.00
8,20
4,62
3,07
spaarhyp.
5/7 jr.
1,00
8.50
4,82
3,23
spaarhyp.
10/12 jr.
1,00
8,90
5,10
3,46
ann. hyp.
2 jr.
1,00
6,80
4,42
3.54
ann. hyp.
5 jr.
1,00
8,00
5,20
4,16
Rabo
sp.opt. hyp.
3 jr.
1,00
7,90
4,39
2.88
Hp.bank
sp.opt. hyp.
10 jr.
1.00
8,70
4,95
3,33
(adviesrente)
ann. hyp.
variabel
1,00
7,20
4,78
3,83
ann. hyp.
5 jr.
1,00
8,10
5,37
4,30
Reaal
spaar-hyp.
5 jr.
1,00
8,20
4,63
3,08
Hypothek.BV
spaar-hyp.
10 jr.
1,00
8,30
4,70
3,14
VSB Bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
8,30
4,70
3,14
Westland
lage last.
7 jr.
1,00
8,40
4,75
3,18
Utrecht
lage last.
15 jr.
1,00
8.90
5,09
3,45
Zwolsche
hyp.-gar-plan
1,00
8,10
4,43
2,89
Alg./ing
hyp.-gar-plan 10 jr.
1,00
8,50
4,71
3,11
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met
nationale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is geba
seerd op de totale netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-per-
centages gelden voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad
150.000.-. Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr-
percentages gelden. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr bij een
aantal instellingen enigszins af.
Voor de gunstigste rente
en de beste voorwaarden
belt u gratis 06-0221415.
Rente bij 37,65% bel.voor-
deel, 5 jr. vast 4,42%, 10
jr. 2,88%. Bij 50% 5 jr. vast
4,7%, 10 jr. 3,10%. Voor
onafhankelijk hypotheek
advies belt u De Graaf As
surantiën in Middelburg.
Autoclub EAC biedt nu een in
teressant alternatief voor de
geijkte ANWB-diensten, met een
uitgebreide service. EAC, geves
tigd in Deventer, regelt zijn wegen
hulp via Europ Assistance. Veel
verzekeringsmaatschappijen en
auto-importeurs laten hun wegen
hulp ook door die grote organisatie
verzorgen.
Het lidmaatsch'ap kost 32,50 per
jaar, de Wegenhulp 55,-. De EAC
geeft een tweemaandelijks blad
AutoContour uit, verstrekt gratis
juridische hulp bij schade en letsel,
en regelt korting op onder andere
onderdelen en onderhoud voor au
to's. De EAC-wegenhulp heeft als
bonus dat service in de eigen
woonplaats is inbegrepen, niet
standaard bij het iets goedkoper
ANWB/Wegenwacht lidmaat
schap. Voor maar 15,- kan men
zich aanvullend verzekeren voor
een vervangende auto bij ernstige
pech of ongeval.
Minpunt is dat de hulpverlening
alleen voor de Benelux geldt, al
zijn er heel wat automobilisten die
met de eigen wagen nooit verder
komen. Europese dekking kos+
meer. Ook hierbij kan vervangend
vervoer extra bijverzekerd wor
den. Verder heeft de EAC een aan
vullend hulppakket voor de cara
van, inclusief vervanging tijdens
langdurige reparatie. Een extra
service bij het wegenhulp-pakket
is gratis reisinformatie (over zaken
als routes, toltarieven, brandstof
prijzen). In Nederland kan de we
genhulp opgeroepen worden via de
gele 'praatpalen' langs de weg.
Peter Fokker
