bissers duchten inspectie niet
1KOLIJN
PZC
Ziek van giftige oplosmiddelen
O
Terneuzen passeert
vamer bij weren van
oft-dr ugstoer isten
'iscaer ook verdacht
an greep uit kas bij
et voormalig JAC
Vissersvoorman
Schot geridderd
Zeeuwse havens in
informatiesysteem
Zeesluis Terneuzen
01100-13720
provincie
13
lijksdienst onderwerpt schepen aan Europese hygiëne-regels
STOP: OVERVAL - BRAND - INBRAAK
10E.N i-J AR.M
ZATERDAG 21 JANUARI 1995
onze verslaggever
irmen van der Werf
OLIJNSPLAAT - De Colijns-
laatsc visser A. Bout zal hen
il komend jaar met open ar-
01 ontvangen, de viskeur-
eesters van de Rijksdienst
}0r Vee en Vlees (RVV). Ze
{eten alle ruim negenhonderd
iderlandse vissersvaartuigen
m een hygiëne-controle on
twerpen. De Europese Unie
ieft nieuwe regeltjes verzon-
Prachtig", zegt Bout,
maar Nederlandse vissers vol-
oen daar over het algemeen al
pg aan. 't Zijn eisen van de
jjd, We gaan daar vrolijk in
ee."
Eurokotter van Bout, de KG
6 Imantje, ligt vrijdag tegen het
middaguur aan de steiger in de
vissershaven van Colijnsplaat.
Schoongemaakt en wel. Het is
stil bij de visafslag. Vis en garna
len die de afgelopen week zijn ge
vangen, zijn op weg naar de con
sument. Enkele vissers zijn met
herstelwerkzaamheden bezig,
netten maken, hier en daar wat
repareren en reviseren. Dat is al
les. Maandag is het weer vroeg
dag.
De Colijnsplaatse vissersvloot is
vrij nieuw. De oudste kotters
stammen uit het begin van de ja
ren tachtig. „Van voor de oor
log", grapt H. Koster van de YE
52 Adriana. „Ja, van voor de
Golfoorlog." Bouts Eurokotter
is één van de jongste, uit 1988.
imonze verslaggever
ERNEUZEN - B en w van Ter
pen passeren de Tweede Ka
als ze niet in Nederland
oonachtigen de toegang tot
see te gedogen koffieshops
illen ontzeggen. Dat is de me-
ing van gemeenteraadslid A.
in Himme (GroenLinks). Als
tnsen die in Nederland wonen
ill drugs mogen kopen, kan de
tkoop aan in het buitenland
veilde gebruikers niet worden
>;engegaan, heeft het parle-
ïnt volgens het raadslid be-
lilen.
in Himme: „De Tweede Ka-
er heeft vorig jaar uitputtend
■debatteerd over de door de
>cureurs-generaal voorgestel-
gedoogcriteria. Daarbij heb-
31 de kamerleden ook uitdruk-
iiljk bepaald dat er geen zesde
iterium komt dat verkoop van
ft drugs aan buitenlanders
[biedt. De criteria zijn in de
aatscourant gepubliceerd,
ar is het Openbaar Ministerie
ingehouden en daar kan de ge-
Knte Terneuzen niet zó maar
in voorbij gaan."
riteria
Scier van justitie mr D. van
Bel interpreteert de zoge-
lamde AHOJ/G-criteria (geen
lonze verslaggevers
iRNEUZEN De voormalig
ministrateur en personeels-
ictionaris van de Stichting
tlzijn Terneuzen, de 40-jarige
Piscaer, heeft ook een greep
ton in de kas van de stich-
gJongere Advies en Informa-
toreau (JAIB), het voorma-
[iJAC, in Terneuzen.
orzitter F. H. van Kollem van
JAIB maakte vrijdag be-
dat bij controle van de fi-
aciële administratie van het
igerenadviescentrum in Ter-
azen is gebleken dat er onge-
12.000 gulden is verdwenen,
scaer fungeerde sinds 1972 als
imingmeester van het JAC in
meuzen.
n Kollem: „Toen afgelopen
tadag bekend werd dat Pis-
bij de Stichting Welzijn
de schreef is gegaan, heb-
wij onze resterende boek
ling nog eens bekeken. Het
ïfindeel van de administra-
en financiële handelingen
"den sinds de overgang van
'JAC naar Jeugd en Gezin
staal geregeld. De boeken
khet laatste jaar waren ook
gecontroleerd en goedbevon-
i In Terneuzen resteerde op
van het JAC (nu JAIB)
Seen bankrekening met kre-
Ifaciliteit, waarvan zo'n
MO gulden is verdwenen, zon
daar verantwoording
is afgelegd."
rugstorten
provinciaal JAIB-bestuur
Piscaer schriftelijk op de
^te gesteld van de bevindin-
en hem nadrukkelijk ver-
tht het 'vermiste bedrag' te-
te storten. Is de rekening
voor dinsdag aanstaande
aangevuld, dan wordt op die dag
aangifte van fraude gedaan bij
de politie.
Directeur J. Snelders van de
Stichting Welzijn Terneuzen
stapte vrijdag naar de politie.
Volgens Snelders heeft amim-
strateur Piscaer tussen januari
1993 en januari 1995 zo'n 120.000
gulden verduisterd. De politie
stelt een onderzoek in.
Snelders ging vrijdag ook om de
tafel zitten met wethouder A.
Stahl-Hemelsoet (welzijn) van
Terneuzen. Het overleg met de
wethouder spitste zich toe op de
continuïteit van de activiteiten
van de Stichting Welzijn. De
stichting is door de malversaties
van de medewerker ernstig in de
problemen gekomen. Of het
geldbedrag - ongeveer een zesde
van het jaarlijkse budget - op
korte termijn op een of andere
manier is terug te vorderen op
Piscaer wordt momenteel dooi
de jurisdisch adviseur van de
stichting uitgezocht.
Dienstverlening
Hoe het ook zij, het geld heeft de
stichting volgens Snelders no
dig om haar dienstverlening op
peil te houden en de projecten in
het welzijnswerk te kunnen uit
voeren. „Blijven we geruime tijd
verstoken van dat bedrag, dan
zal er een oplossing gezocht
moeten worden om onze activi
teiten te kunnen continueren en
onze leveranciers te kunnen be
talen. De gemeente zou aan een
oplossing kunnen bijdragen
door een overbruggingskrediet
beschikbaar te stellen. Kan dat
niet, maai- dat wordt bekeken,
dan zullen we naar een bank
moeten. Maar ja, dat kost extra
geld", voerde Snelders aan.
„Maar alle schepen hier zijn wel
zo ingericht als deze."
Bout houdt een rondleiding over
zijn schip. Van de bassins waarin
de netten worden geleegd, tot in
het koelruim. Spoelbakken en
sorteertrommels passeren de re
vue. Het is bijna alleen roestvrij
staal wat er blinkt en kunststof.
Veel handarbeid komt er nog
aan te pas om - zoals Bout zegt -
'een zuiver produkt' af te leve
ren, maai- machines hebben de
vissermannen ook heel wat werk
uit handen genomen. „Neem die
sorteertrommel. Dat is een.o zo
simpele, o zo vernufige machine,
't Gaat automatisch."
Uit de sorteertrommel gaan de
garnalen in een welbak. Het wa
ter borrelt, de garnalen komen
omhoog, schelpjes zakken naar
beneden. Via een roestvrij stalen
pijp 'lopen' de garnalen door.
Aan het einde van die pijp wor
den ze in een mand opgevangen.
Op het dek, tegen de stuurhut
aan, staat een grote kookketel.
„Een soort friteuse", noemt
Bout hem. „Het zeewater moet
er lekker in koken, 100 graden,
dan trekken de garnalen mooi
krom. Net als bij mensen is hun
buik de gevoeligste plek. Komen
ze in dat warme water, dan den
ken ze 'wat gebeurt er nu' en
trekken samen."
De gekookte, met zeewater weer
afgekoelde, garnalen worden be
neden in het koelruim in een
plastic zak opgevangen. Twintig
kilo per zak. De zak gaat in een
viskist, met ijsblokken erom
heen. „Dat is zo'n overheidsre-
geltje. Vroeger strooiden we ijs
tussen de garnalen. Dat mag
niet meer. In ijs zitten vanzelf al
bacteriën. Vandaar dat we nu
plastic zakken gebruiken. Om
die zak doen we ijs om de garna
len op nul tot vier graden te
brengen en te houden."
Het koelruim is vrijwel leeg. Kis
ten staan aan de zijkanten. Bout
pakt een ijsschop en bezem. He
lemaal van kunststof gemaakt.
„Dat is ook zo'n vereiste. Hout
kan gaan rotten. Het zijn zomaar
wat kleinigheidjes." Kleinig
heidjes zijn de investeringen in
spoelbakken en sorteertrom
mels niet. Tien-, twintigduizend
gulden is zo uitgegeven.
Van de komende controles heeft
Bout weinig te duchten, zoals de
meeste vissers in Zeeland.
„Sommige half natte garnalen-
vissers in het noorden willen nog
weieens conserveringsmiddelen
gebruiken, maar dan ben je fout
bezig." In de EU-regels is, vol
gens de Noordbevelandse visser,
vastgelegd 'hoe wij al werken'.
„Neem dat ijs direct bij de garna
len. De handel wilde dat niet
meer. Wij richten ons daarop. En
het is toch zo: de handel kan heel
wat gemakkelijker sturen dan
allerlei regeltjes van bovenaf."
verkoop van hard drugs, niet
verkopen aan jeugdigen onder
de achttien jaar, geen reclame
maken, geen grotere hoeveel
heid dan dertig gram per klant
en geen overlast veroorzaken)
toch wat anders. „Die vijf crite
ria zijn inderdaad landelijk aan
genomen. Maar dat zijn puur
strafrechterlijke criteria en dat
laat onverlet dat het plaatselijk
bestuur daar nadere invulling
aan kan toevoegen."
Dat de Tweede Kamer geen cri
terium heeft ingevoerd om ver
koop aan buitenlanders te ver
bieden, is niet meer dan logisch.
De gekozen volksvertegenwoor
diging 2ou anders tegen anti-dis
criminatie bepalingen in de
Grondwet ingaan. Van der Bel:
„Maar als een gemeente er aan
toe wil voegen dat niet-ingezete-
nen geen drugs mogen kopen
voor illegale uitvoer kan dat vol
gens mij.
Verschillende deskundigen en
rechtsgeleerden hebben het Ver
drag van Schengen ook al aan
gevoerd als mogelijkheid om de
toeloop van buitenlanders tegen
te gaan.
Het behoort in elk geval tot de
eigen verantwoordelijkheid van
een gemeente om aanvullende
voorwaarden voor een te gedo
gen koffieshop op te stellen."
van onze verslaggever
Marcel Modde
SINT-JANSTEEN - Meestal
worden ze voor gek versleten,
psychisch gestoord omdat ze
'simpelweg' met zichzelf geen
raad meer weten. Lichamelij
ke klachten die daarmee ge
paard gaan, zijn veelal niet
medisch aan te tonen. Volle
dige genezing is uitgesloten.
Het wrange is dat de patiën
ten zelf weten dat hen geeste
lijk niets mankeert, maar
donders goed in de gaten heb
ben dat er van alles en nog
wat met hen aan de hand is.
Schilders, autospuiters, stof
feerders, drukkers en ook
landbouwers, allemaal heb
ben ze er mee te maken.
Het zijn van die tekenen des
tijds. Steeds meer nieuwe ziek
ten met enge namen openba
ren zich. Voor veel mensen be
tekent een dergelijke uit
komst vaak het einde van al
het onbegrip. Want uiterlijk
mankeren ze schijnbaar niets,
dus stellen ze zich voor de bui
tenwereld gewoon aan. Het
Organo Psycho Syndroom
(OPS) is zo'n nieuwe aandoe
ning. Beven, zware hoofdpij
nen, structurele vermoeid
heid, vergeetachtigheid,
hartkloppingen, evenwichts
stoornissen, agressiviteit, on
vruchtbaarheid en slapeloos
heid is een greep uit het lange
klachtenlijstje.
De 34-jarige ex-stoffeerder Pa
trick uit Sint-Jansteen lijdt
vermoedelijk al zo'n vijf jaar
aan OPS. Hij legde zestien jaar
achtereen voor verschillende
Zeeuws-Vlaamse bedrijven
vloerbedekking in woonka
mers en op trappen. Al die tijd
zat hij met z'n neus boven de
doordringende dampen van
kontaktlijm. Sinds anderhalf
De oorzaak van het Organo Psycho Syndroom wordt gezocht in
het gebruik van chemische oplosmiddelen in verf, lijm en on
kruidverdelgers. foto Peter Nicolai
jaar zit hij thuis. Lichamelijk
een wrak.
„Als ik in mijn hof aan het kap
pen ben, val ik binnen een
kwartier op m'n gezicht. Ka
pot! Dat is toch niet normaal
voor een kerel die vorige week
34 is geworden. Ik kan niks
meer. Ben zowat voor alles al
lergisch. Ik lijk wel een ouwe
vent." Hij praat gehaast, op
het agressieve af. Z'n ogen
staan fel. „Dat die troep Ne
derland nog inkomt, onbegrij
pelijk. Want ze weten het!"
Zenuwstelsel
OPS tast het centraal zenuw
stelsel aan en veroorzaakt een
lichte hersenbeschadiging. De
oorzaak wordt gezocht in het
gebruik van chemische oplos
middelen in verf, lijm en on
kruidverdelgers. Het bestaan
van het syndroom is al enkele
jaren bekend. Tot drie maan
den geleden ontbrak evenwel
het wetenschappelijk bewijs
dat werken met stoffen als to
lueen (een reststof van ben
zeen die onder meer in vloer-
bedekkinglijm wordt ver
werkt) en methanol (gebruikt
in kunstharskit) vergiftiging
tot gevolg kan hebben.
De Enschedese neuroloog Ha-
geman wist de klachten van
'lijm- en verfgebruikers' te
doorgronden. Hij constateer
de bij meerdere gevallen lichte
hersenbeschadiging. Ook het
Nederlands Centrum voor Be
roepsziekten van het Acade
misch Ziekenhuis in Amster
dam heeft de relatie tussen
OPS en chemische produkten
aangetoond. Erkenning van
de ziekte is echter nog ver weg.
En de overheid is niet van plan
de verwerking van de schade
lijke oplosmiddelen in verf en
lijm voor 2004 wettelijk te ver
bieden.
De in 1991 opgerichte OPS-
vereniging schat dat in Neder
land twintig- tot zestigdui
zend (land(arbeiders zijn aan
getast door de gifstoffen. Die
schatting is mede gebaseerd
op gegevens van de vakbon
den en betreft waarschijnlijk
slechts het topje van de ijs
berg, aldus secretaris en op
richtster R. Poot-Verschoon
uit Lelystad. Naarmate de be
kendheid van de ziekte toe
neemt, groeit de vereniging in
snel tempo. Mede daarom
wordt er gewerkt aan de op
richting van steunpunten in
de provincies. Ook voor Zee
land bestaan die plannen. Be
gin oktober is er in Lelystad
weer een centrale bijeenkomst
voor slachtoffers van oplos
middelen.
Dementie
Het kan, aldus mevrouw Poot,
tussen de drie en twintig jaar
duren voor het syndroom zich
manifesteert. Afhankelijk van
hoe intensief iemand met het
spul heeft gewerkt en hoe vat
baar hij er voor is. Haar is één
officieel geval bekend waarbij
chemische vergiftiging een do
delijk slachtoffer heeft geëist.
Verder houden de vereniging
en medisch deskundigen er
ernstig rekening mee dat de
toxische verschijnselen te
vens de oorzaak zijn van de
mentie op jongere leeftijd.
Hoeveel mensen in Zeeland
mogelijk aan OPS lijden, durft
de vereniging niet te voorspel
len.
Patrick trekt een somber ge
zicht, wanneer hij aan al die
collega's denkt zonder be
schermingsmasker. „Wie zo'n
ding opzet is een aansteller.
Als je klaagt, word je uitgela
chen. Dus..."
Burgemeester J. J. P. M. Asselbergs speldt de Zierikzeese vissers
voorman B. W. Schot de versierselen van het Ridderschap op.
foto PieterHonhoff
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - Dat de viering
van het 75-jarig bestaan van
vïssersvereniging Helpt Elkan
der een feest zou worden, was
voorzitter B. W. Schot van te
voren duidelijk. Een koninklij
ke onderscheiding had hij ech
ter niet verwacht. De Zierik
zeese burgemeester J. J. P. M.
Asselbergs kon Schot, die al
dertig jaar een bestuursfunctie
bekleedt bij Helpt Elkander, be
noemen tot Ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. Asselbergs
roemde Schot voor zijn jaren
lange inzet voor de visserij. „U
doet dat met alles wat in u zit,
en dat is verrekte veel."
Ontroerd nam de voorzitter de
onderscheiding in ontvangst op
de boot aan het Luitje in Zierik-
zee. Zijn zesde lustrum als be
stuurslid èn zijn verdiensten
voor de sector, waren aanleiding
voor de koninklijke benoeming.
Behalve zijn functie binnen
Helpt Elkander, is Schot onder
meer vice-voorzitter van Zevi-
bel, lid van de mosseladviescom
missie en actief binnen het be
stuur van de Kamer van Koop
handel. „Hij maakt zich verdien
stelijk op zowel plaatselijk als
provinciaal niveau", sprak de
burgemeester lovend.
Verweven
Nadat Schot uitgebreid heden
en verleden van de vereniging-
uit de doeken had gedaan, ging
Asselbergs ook nog in op de his
torie van Helpt Elkander. Het is
uniek, meende hij, dat indivi
dualistische personen als vissers
destijds besloten zich te vereni
gen. Toch had men in het oprich
tingsjaar 1920 geen beter besluit
kunnen nemen, vervolgde de
burgemeester. „Het overlegplat-
vorm dat u vormt, heeft in 75
jaar optimaal gefunctioneerd.
En dit blijkt keihard nodig, want
er komt nog veel op u af de ko
mende tijd." Als voorbeeld
noemde hij de 'strijd' tegen de
milieufanaten. Niet de strijd te
gen het milieu, onderscheidde
Asselbergs. Want: „Visserij en
milieu zijn verweven."
Oqk sprak de burgemeester vol
trots over de Zierikzeese vissers
vloot. „Je kunt wel zeggen dat
het kleinste van Zeeland is, het
is ook de mooiste."
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De Zeeuwse ha
venschappen en Rijkswater
staat gaan samen een Zeeuws
Haveninformatie Systeem op
zetten. De bedoeling ervan is op
een geautomatiseerde manier
gegevens uit te wisselen tussen
de havenschappen Vlissingen
en Terneuzen, Rijkswaterstaat
en andere instanties en bedrij
ven. Die uitwisseling moet lei
den tot een vlottere en veiligere
verwerking van het scheep
vaartverkeer iri de havengebie
den en tot een optimaal gebruik
van kades, losinstallaties en
dergelijke.
De beschikbaarheid van de juis
te informatie op de juiste plaats
en het juiste moment verhoogt
de kwaliteit van de dienstverle
ning van overheidsinstanties en
bedrijven. Een goed systeem
daarvoor wordt dan ook mede
bepalend geacht voor de concur
rentiepositie van Nederland als
transport- en distributieland in
het algemeen en de Zeeuwse ha
vens in striktere zin.
Gegevens
Het is de bedoeling dat het ha
veninformatiesysteem wordt ge
bruikt voor havenbeheer, ha
vengeldadministratie en voor
statistische gegevens, reis- en
verblijfinformatie, schadevarin-
gen en bezoekfrequentie van
schepen en rederijen. Vorig jaar
is een onderzoek uitgevoerd
naar de mogelijkheden van zo'n
systeem. De conclusie luidde
dat het haalbaar en wenselijk is
tot geautomatiseerde verwer
king van informatie in de Zeeuw
se havens te komen.
De kosten van het informatie
systeem bedragen 800.000 gul
den. Rijkswaterstaat betaalt de
helft ervan. In de raad van be
stuur van het havenschap Vlis
singen komt woensdag een voor
stel aan de orde eraan mee te
doen. Het is de bedoeling dat het
havenschap Terneuzen ook aan
haakt.
Automatisering
Het bestuur van het Vlissingse
havenschap bespreekt woens
dag nog een tweede telematica
project: een systeem voor de
geautomatiseerde melding van
gevaarlijke stoffen. Daarmee is
vorig jaar bij een scheepsbe
vrachter een proef gedaan. De
resultaten waren veelbelovend
en tijdens een demonstratie
bleek dat ook andere bevrach
ters erin geïnteresseerd zijn, ge
vaarlijke stoffen niet langer
schriftelijk op de daarvoor be
stemde formulieren te melden,
maar door middel van de com
puter. Dat komt mooi uit, want
de havenschappen en Rijkswa
terstaat willen zoveel mogelijk
bedrijven gevaarlijke stoffen
elektronisch laten melden.
Daarom betaalt Rijkswater
staat de helft van de apparatuur
die de cargadoors ervoor moeten
aanschaffen.
slot van pagina 11
Ir. F. Duthoi van de dienst Bo
venschelde van het Vlaamse mi
nisterie van Leeffnilieu en Infra
structuur in Gent geeft toe dat
het onderzoek flinke vertraging
heeft opgelopen. Maai- dat ligt,
volgens hem, aan hogere, poli
tieke machten. „Alles ligt klaar.
Er kan zo worden begonnen met
het uiteindelijke onderzoek. Het
geld is er. het consortium is ge
vormd en de voorbereidende
studies zijn afgerond. De Tech
nische Scheldecommissie was al
in '93 akkoord, maar we wachten
nog steeds op het startsein."
Duthoi heeft - in tegenstelling
tot Rijkswaterstaat - niet de in
druk dat er een 'afgeleid' onder
zoek komt naar het optimalise
ren van de huidige situatie. „Uit
gangspunt van Gent is en blijft
die mammoetsluis. Maar als het
onderzoek anders uitwijst, lijkt
mij een optie voor een tweede,
minstens gelijkwaardige sluis,
een redelijk alternatief. Al zal
Gent daarmee natuurlijk niet
blij zijn." Duthoi verwacht dat
de opdracht voor het onderzoek
dit voorjaar alsnog zal worden
verstrekt.
Advertentiej
COR DE JONGE
beveiliging
24-uurs meldkamer-service
Erkend
Uneto
Bevaligings-
Installateur
OOK KLUISJES EN KLUIZEN
VOLGENS EURO/VOS
VERZEKERINGSNORM
OOK INBOUW
KOM KIJKEN IN ONZE SHOWROOM
Inbraak Toegangscontrole Winkeldiefstal Technisch alarm
Brand T.V.-bewaking •Overval •Terreinbeveiliging
LEWESTRAAT 43 glgËBJS--
GOES/KLOETINGE IJgyelUSz-^
Een deel van de Colijnsplaatse vloot in de vissershaven.
foto Dirk-Jan Gjeltema
NOU\jtZ6eNS m
Brc/z/iccd-e wel
aaern &p bla&e.
^breekt hit fobïntïe
j keus aah AdnPbk PO ikebtEz/HOóiaizs
W Her CPA tor 66N6€eSWLjKE Akk]C>£P£ ff
lie bccehk pat we a&g zoveel
{%6eeep &AN WORPEM, SEEEKT 'TANêSTZUEEf
Wl laten we icpponzz pwwnc/ehvfen pat
Md&eb FAfrryeN eereee sü%*ws bepenkw
