V^age verklaring universiteiten
PZC
We
5,3%
0,3%*
5,6%
fopoverleg in Moskou over
Jnderhandelingen Tsjetsjenië
PZC
20-50%
Carter naar Karadzic
Relus ter Beek
Amsterdamse tram stil in ochtendspits
Premier Kok achter Ritzen
binnen- en buitenland
Tegen collegegeldverhoging Ritzen moet oplossing zoeken
Toestand prins nog zorgelijk
ZATERDAG 17 DECEMBER 1994
Dp
sluwe Bosnisch-Servische leider Karadzic
'probeert nu 'de Amerikaanse oud-president.
Jimmy Carter voor zijn karretje te spannen. Hij heeft
y zo opnieuw een truc uit zijn overbekende repertoire
- a ontvouwd: zichzelf als vredesduif afficheren, belof
tes doen die hij toch niet nakomt en voor de zoveelste keer
elke serieuze internationale politieke oplossing voor het con
flict op dood spoor manoeuvreren. Het wantrouwen in krin
gen van de Verenigde Naties tegenover een bemiddelaarsrol
van Carter is groot. Daar is alle reden toe. De missie naar
Bosnië van de onberekenbare Democratische ex-president. -
net als eerder dit jaar naar Noord-Korea en Haïti - is er een op
persoonlijke titel. Maar met de zegen van het Witte Huis
krijgt ze internationaal ontegenzeglijk bredere betekenis. En
daar is het Karadzic juist om te doen. De Serviërs hebben op
het ogenblik, als resultaat van hun jongste veroveringstoch
ten, zo'n 70 procent van het Bosnische grondgebied in han
den. Tegelijk zitten ze met deze buit in een politiek isole
ment. Als tijdverdrijf en voor bevoorrading van de eigen gele
deren houden Servische troepen zich onledig met gijzeling en
beroving van de VN-blauwhelmen. Andersom zou het Karad
zic heel slecht uitkomen wanneer de VN-militairen bij gebrek
aan bewegingsvrijheid inderdaad worden teruggetrokken.
In dat geval komt hij in een 'totale oorlog' met de moslims
terecht, waarvan de uitkomst onzeker is.
Carter begeeft zich in een onderneming met grote risico's.
Het is de Bosnische leider er met zijn bemiddelingsver
zoek in de eerste plaats om begonnen Amerikaanse erken
ning binnen te slepen. Tot nu toe beperkte de bemoeienis van
Washington met de Balkan-crisis zich tot een inbreng in de
Contactgroep van vijf met Rusland, Engeland. Frankrijk en
Duitsland. Die club heeft een vredesplan ontwikkeld dat
door de Verenigde Naties is overgenomen, maar door Karad
zic vervolgens de grond ingeboord is. Het is maar helemaal
de vraag of Jimmy Carter is opgewassen tegen het type gesle
pen en volstrekt onbetrouwbare avonturier aan de onder
handelingstafel dat hij in Bosnië tegenover zich krijgt. De
kans is groot dat de Amerikaanse oud-president zich - welis
waar op eigen gezag, maar niet zonder gevolgen voor zijn ei
gen regering - in een wespennest van ongekende omvang
steekt. Bovendien staan in Bosnië veel grotere dan alleen
Amerikaanse belangen op het spel.. Door Carter toestem
ming te geven om af te reizen naar Karadzic lijken de Ameri
kanen plotseling op eigen houtje in het tot nu toe onoplosba
re conflict te gaan opereren. Misschien blijkt in de komende
dagen dat Carter een geheim Amerikaans vredesplan mee
brengt nu de Russen even op non-actief staan. Maar even zo
goed kan Carter op Karadzic klem lopen, zoals velen vóór
hem ook hebben gedaan.
Het. kabinet heeft gisteren oud-minister van defensie Re-
lus ter Beek benoemd tot commissaris van de koningin
in de provincie Drenthe. Dat gebeurde tegen de zin van de
zogenaamde vertrouwenscommissie uit provinciale staten.
Die had een andere kandidaat op de eerste plaats van de
voordracht gezet, maar het kabinet passeerde deze aanbeve
ling. De bewuste commissie was daar terecht pisnijdig over.
Als het zo uitkomt verkondigt politiek Den Haag graag dat
bij dit soort benoemingen de inspraak van de gekozen verte
genwoordigers bij de lagere overheden (dus gemeenteraden
en provinciale staten) zwaar weegt. Sterker nog: er schijnt
zoiets te bestaan als een ongeschreven regel dat de keus van
de vertrouwenscommissie als doorslaggevend geldt. De
praktijk is alleen dat er van die regel - als het zo uitkomt, nu
dus ook in Drenthe - even gemakkelijk wordt afgeweken. Het
kabinet heeft de provincie Drente deze benoeming door de
strot geduwd. En dan uitgerekend een kabinet, waarin de
kampioenen van de gekozen minister-president, de gekozen
commissaris van de koningin en de gekozen burgemeester,
jawel die van D66, zitten. Relus ter Beek kan er niets aan
doen, moeten ze in Drenthe nu maar denken.
vdM.
UTRECHT (ANP) - De toestand van prins Bernhard is volgens het
medisch team dat hem behandelt nog steeds „zorgelijk maar sta
biel". De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) heeft dat vrijdag laten
weten.
De prins heeft een „shocklong". Het lichaam kan daardoor onvol
doende zuurstof opnemen. De prins is wel herstellende van zijn long
ontsteking. De artsen zijn „niet ontevreden".
Een shocklong, of het Adult Respiratory Distress Syndrome
(ARDS), kan ontstaan door een zeer ernstige longontsteking, door
een zeer lage bloeddruk of doordat er vocht of braaksel in de longen
is gekomen.
De prins wordt af en toe beademd. De huidige situatie, waarin het
aankomt op de eigen krachten van de prins, kan nog „enige weken"
aanhouden.
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commenföar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. 01184-84000.
Servicepunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg.
Tel 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2,
4461 AJ Goes.
Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Servicepunt. Boekhandel
Duerinck, Gentsestraat 12,
Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15,
4571 BK Axel. Tel. 01155-68000.
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel.. 01110-15380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur.
Openingstijd Zierikzee
8.30-17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18.
4380 AA Vlissingen,
Tel. 01184-84000;
Redactiefax: 01184-70102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing via
de telefonische boodschap op de
kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tijdens
kantooruren en uitsluitend maan
dag- t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. 01184-84000.
Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 86.75, automatische
afschrijving 85,90, franco per
post 110,00; per maand
30,50. automatische afschrij
ving 30,00;
jaarabonnement 335,00, auto
matische afschrijving 333,50;
jaarabonnement franco per post
440,00; losse nummers maan
dag t/m vrijdag 1,50, zaterdag
2,00 p.st. (alle bedragen inclu
sief 6 pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC
ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 165 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 24.75; ingezonden
mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 6,25 meer. Volledige
tarieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprijzen
exclusief 17.5 pet btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B.V.
Vlissingen.
Domburg - Vlissingen
|la Coupote' RADO
Switzerland
HARRY HUTJENS
Witte Paardstraat I
4461 AC Goes (Holland)
tel. Oil 00-12729
IN VLISSINGEN
ZONDAG OPEN 13.00-17.00
i Advertentie)
ROPARCO-RENTE
WINSTDELING
gemiddeld over de laatste 5 jaar.
UW SPAARGELD VERDIENT
ROPARCO.
Sparen bij Roparco betekent profijt van een hoge
rente, een unieke winstdeling en veel vrijheid. Per
17 september 1994 is de rente
OPENEN, 553o/0*3 exclusief winstdeling.
Deze bedraagt over de afgelopen
5 jaar gemiddeld 0,3%. U ontvangt
meer informatie door.de bon in
gevuld op te sturen. Ook kunt u
even bellen, van maandag tot en met zaterdag van 8 uur
's morgens tot 9 uur 's avonds.
06-8380
STORTEN,
OPNEMEN
MET ÉÉN
TELEFOONTJE.
Stuur mij vrijblijvend informatie over Roparco,
De heer/Mevr.: I
Voorletters:Geb. datum:
Straat: .1
I
Postcode/Plaats:
Telefoon: I
71648
Ik heb wel/geen Rogiro Rekening.
Verzend dc bon in een envelop zonder postzegel naar:
Robeco Groep, Antwoordnummer 5555,3000 VB Rotterdam. I
I
ROB ECO/q GROEP
I
Met gemak betrouwbaar beleggen.
versiteit Utrecht, in een toelich
ting.
De studentenvakbonden vinden
de opstelling van de universitei
ten nietszeggend. „Ik kan er niks
mee, en ik denk dat Ritzen er
ook niks mee kan. Het is duide
lijk dat de universiteiten geen
overeenstemming hebben kun
nen bereiken. Ze vinden de colle
gegeldverhoging niet accepta
bel, maar ze spelen dat niet hard.
Vrijdag vinden ze het één, maan
dag vinden het ander, en nu vin
den ze helemaal niks meer", al
dus LSVb-voorzitter K. Hekster.
De voorzitter van de HBO-Raad,
drs. A. van der Hek, zei het
standpunt van de universiteiten
„een goede poging te vinden om
zelf én om samen met de studen
ten de gelederen te sluiten. Het
hele probleem is door de minis
ter veroorzaakt, hij moet het zelf
oplossen. Ik vind ook dat stu
denten een groot probleem heb
ben, maai' dat kunnen de instel
lingen niet oplossen", aldus Van
der Hek. De hogescholen bepa
len maandag hun definitieve
standpunt.
De onderwijsspecialisten van de
regeringsfracties van PvdA en
WD in de Tweede Kamer heb
ben weinig waardering voor de
opstelling van de universiteiten.
Ze vinden dat de bestuursvoor
zitters zich er te gemakkelijk
van afhebben gemaakt.
„Ik vind dit uiterst teleurstel
lend. Als je de collegegeldverho
ging afwijst, dan heb je een extra
verantwoordelijkheid om te zoe
ken naai- mogelijkheden om het
bij de instellingen te besparen",
aldus PvdA-kamerlid Van Gel
der.
Advertentie
RECHT (ANP) - De bestuurs-
orzitters van de universitei-
i wijzen de door het kabinet
orgestelde collegegeldverho-
ig met duizend gulden in 1998
n de hand. De voorzitters wil-
ïgeen „ja of nee" zeggen tegen
vorige week bereikte prin-
ic-akkoord met minister Rit-
i, waarin de de collegegeld
hoging voorkomt, en ook
in alternatieve oplossingen
ïdragen.
t standpunt hebben de be-
ursvoorzitters, die samen het
emeen bestuur vormen van
Vereniging van Samenwer-
nde Nederlandse Universitei-
i (VSNU), vrijdag ingenomen,
voorzitters menen dat de col-
egeldverhoging „in deze om-
!ig en in dit tempo rriaat-
lappelijk onuitvoerbaar en
stuurlijk onverstandig is", zo
at in een na het beraad ver-
ekte gezamenlijke verklaring.
wijzen daarbij op de ingrepen
de studiefinanciering, die de-
kabinetsperiode 1 miljard gul-
moeten opleveren.
voorzitters van de colleges
I bestuur vinden dat Onder-
s de hoogte van het college-
d moet inpassen in een nieuw
lsel voor de studiefinancie-
g. Dat moet er wat hun betreft
11998 komen. Voor deze kabi-
speriode moet er een tussen-
i ossing komen. De bestuurs-
irzitters willen dat minister
(Advertentie)
Ritzen hierover met de studen
tenorganisaties gaat overleg
gen.
Akkoord
De collegegeldverhoging is een
belangrijke financiële bouw
steen van het principe-akkoord
tussen Ritzen en de voorzitters
van de verenigingen van hoge
scholen en universiteiten. Dat
akkoord schrapt de in het re
geerakkoord vastgelegde bezui
nigingvan 500 miljoen gulden op
het hoger onderwijs. Pas vanaf
2001 moeten de instellingen be
zuinigen tot een bedrag dat op
loopt tot 200 miljoen gulden in
2004. Om deze kabinetsperiode
toch te voldoen aan de finan
ciële afsprakenuit het regeerak
koord, wil Ritzen onder meer de
collegegelden verhogen. De be
stuursvoorzitters zeggen in de
verklaring er vanuit te gaan dat
het ook in latere jaren bij de „in
geboekte" 200 miljoen gulden
blijft.
De bestuursvoorzitters blijven
vaag over het in een „intentie
verklaring" vastgelegde prin
cipe-akkoord met de minister.
Ze laten het vinden van een op
lossing aan Ritzen over. Ze hou
den het bij het plaatsen van
„kanttekeningen". „Een ja of
nee is niet te geven. En we laten
ons ook niet verleiden tot het ge
ven van simpele oplossingen. We
moeten de verantwoordelijk
heid niet gaan verleggen in dit
land", zei drs. J. Veldhuis, voor
zitter van het college van de Uni-
Trambestuurders en conducteurs g istermorgen in de remise. foto G PD
AMSTERDAM (GPD) De tramstaking in Amsterdam is gis
termorgen zonder problemen verlopen. De Amsterdamse trams
bleven tot half negen in de remises, maar metro's en bussen re
den wel. Menigeen koos voor deze alternatieven. Voor de andere
tramreizigers zat er niets anders op dan te wachten, te gaan
lopen of later met het werk te beginnen.
Door een solidariteitsactie van het vaste trampersoneel met de
stakende banenpool-conducteurs lag het gehele tramverkeer
tussen half zes en half negen stil. Verder acties worden door de
ambtenarenvakbond AbvaKabo voor de komende tijd niet uit
gesloten.
De actie was het gevolg van een conflict tussen de ambtenaren
bond en de gemeente Amsterdam over de arbeidsvoorwaarden
en salarissen van de banenpool-tramconducteurs. Die kunnen,
door landelijke subsidierichtlijnen, via de banenpool als tram
conducteur niet meer dan 120 procent van het minimumsalaris
verdienen. De gemeente Amsterdam zegt meer geld niet op tafel
te kunnen en willen leggen. In totaal werken in de hoofdstad vol
gens deze regeling al zo'n 170 conducteurs, een aantal dat op ter
mijn naar de 1000 zou moeten groeien. Bewezen is inmiddels dat
de aanwezigheid van deze conducteurs in de trams een positieve
uitwerking heeft op het veiligheidsgevoel van de passagiers en
het zwartrijden sterk terugbrengt.
-A different mrU
svasc safierglas, gecombineerd
teen secondeprecies uurwerk.
i onze correspondent
ns Geleijnse
')SKOU - lm Moskou wordt
hoog niveau overlegd over
gelijke onderhandelingen
t de leiding van de opstan-
e Kaukasus-republiek
etsjenië. De 'machtsminis-
's' en het hoofd van de Russi-
'j ie inlichtingendienst hadden
'jdagavond spoedberaad met
smier Tsjernomyrdin.
%ident Jeltsin was niet bij dit
heg aanwezig. Hij verblijft
een lichte neusoperatie vo-
i week vrijdag nog in het zie-
ïhuis, maar had daar gisteren
een ontmoeting met de Ame-
aanse vice-president Al Gore.
OV-besluit
pagina 1
irtuigd dat dat inderdaad zal
- leuren.
- k P. Roose (RPF/GPV) wilde
il haring of kuit, de veerdienst
I rdt op termijn naar zijn me-
- g veel te duur. M. J. Goud
-i de SGP vond een hogere
I tsbijdrage voor de tunnel op
II plaats. Volgens hem betaalt
iland genoeg wegenbelasting
i dat te rechtvaardigen.
D-fractievoorzitter J. G. van
ietén en de PvdA'er Holt-
mp wilden wel eens weten hoe
t zat met het Deltan-rapport
sr de WOV. De provincie heeft
ltan gevraagd publieke finan
cing en exploitatie van de
mei te onderzoeken en het
'port gaat over private finan-
ring.
tde verklaring van president-
nmissaris ing. A. M. Dek van
ltan moest blijken dat het uit-
'delijk de schuld was van de
derzoeksbureaus die Deltan
eft ingeschakeld. Daarna wil
de meerderheid van de raad
h commissarissen het rapport
't meer terugdraaien. Dek
'est erkennen dat de Deltan-
'ectie nog wel mogelijkheden
eft geopperd om oplossingen
vinden, zodat het nutsbedrijf
financiering en exploitatie
h de WOV kan verzorgen. Die
'gelijkheden zijn nog steeds
it van de baan, maar uit ver-
Tingen van de directie is eer-
r al gebleken dat gedeputeer-
staten niet veel initiatieven
tplooien om daar op in te
an. Dek voegde er aan toe dat
1 rapport als het aan hem ligt
k best gedeeltelijk openbaar
ag worden, maai' daar wil de
eerderheid van de raad van
Taiiissarissen van Deltan (bij-
allemaal provinciale staten-
n vertegenwoordigers
gemeenten) niet aan begin-
i i
DEN HAAG (GPD) - Premier Kok vindt de kri
tiek van VVD-leider Bolkestein dat onder
wijsminister Ritzen een 'hap-snap-beleid'
voert 'zwaar overtrokken'. „Het kabinet als
geheel staat, zonder twijfel, achter Ritzen",
zei Kok gisteren na afloop van de minister
raad. Bozer was de minister-president op het
bestuur van de VSNU (de gezamenlijke uni
versiteiten), dat gisteren liet weten tegen de
voorgestelde verhoging van de collegegelden
te zijn.
De VSNU-voorzitter zette een week geleden
wel zijn handtekening onder een gezamenlijke
verklaring met Ritzen om de bezuinigingen
over de eeuwwisseling heen te tillen. In ruil
daarvoor krijgen de instellingen van hoger on
derwijs 400 miljoen gulden extra collegegeld.
Onder druk van de studentenbonden trok de
VSNU de steun daarvoor schielijk terug.
„Ik ben benieuwd naar hun alternatieve oplos
sing", zei een bitse Kok. „Wie nee zegt en geen
alternatieven op zak heeft, staat zwak".
De premier suggereerde dat als de collegegel
den niet verhoogd worden, de onderwijsinstel
lingen zelf weer helemaal voor de besparingen
op moeten draaien. „Ze moeten niet denken
dat als er wat van wordt afgeknibbeld, de buit
toch binnen is". Volgens Kok hebben de uni
versiteiten de 'morele verplichting' na te den
ken over mogelijke alternatieve bezuinigin
gen. Het hoger onderwijs maakt zich er „te ge
makkelijk vanaf, als de rekening bij de buur
man wordt neergelegd".
Maandag vergadert de HBO-Raad (hogescho
len) over de collegegelden. Woensdag debat
teert de Tweede Kamer op verzoek van CDA-
fractievoorzitter Heerma over de kwestie.
Novo-Sjoervoi, op 25 kilimeter
van Grozny, beloofde niet verder
op te rukken. „Ze kunnen ons
veroordelen, maar we gaan niet
schieten, we gaan geen tanks in
zetten tegen het volk", aldus di
visiecommandant Babitsjev. Hij
zei ook, dat de militaire actie
'ongrondwettig' was.
De Russische onafhankelijke te
levisiezender NTV liet de gene
raal gisteravond ook zien, terwijl
hij omhelsd werd door huilende
vrouwen. Maar alleen zijn belof
te om 'niet te schieten als jullie
dat ook niet doen' haalde de kor
te reportage.
Banden Cali-
kartel en mafia
WASHINGTON (RTR/AFP) -
Een grootscheepse internatio
nale politieoperatie tegen het
witwassen van drugsgelden
door het Colombiaanse cocaïne
kartel van Cali, waarbij zelfs
een namaak-bank werd opge
zet, heeft geresulteerd in 88 ar
restaties.
Verder zijn negen ton cocaïne en
52 miljoen dollar aan drugsgel
den in beslag genomen. De poli
tie heeft tevens bewijzen gevon
den van banden tussen de Ita
liaanse mafia en het Zuidameri-
kaanse drugskartel.
Tijdens een persconferentie in
Washington zeiden functionaris
sen van de Amerikaanse narco-
ticapolitie DEA vrijdag dat Ope
ratie Dinero (Operatie Geld) be
gon in 1992. Onder de in beslag
genomen goederen zijn ook
schilderijen van Rubens, Picas
so en Reynolds.
Jeltsin maakte een energieke in
druk en er waren geen zichtbare
tekenen van de operatie aan zijn
neus, verklaarde Gore nader
hand.
Donderdag werd in een presi
dentiële verklaring het ultima
tum aan de Tsjetsjenen om zich
te ontwapenen met 48 uur ver
lengd. Het loopt nu vandaag om
middernacht af. Premier Tsjer
nomyrdin en de Tsjetsjeense lei
der generaal Doedajev verklaar
den gisteren dat zij bereid zijn
met elkaar te onderhandelen.
Doedajev liet zijn gewapende
aanhangers als blijk van goede
wil gisteren een kilometer terug
trekken van de Russische stel
lingen bij Grozny. Maar Tsjerno
myrdin eist een staakt-het-vu-
ren en inlevering van de wapens.
Doedajev zegt dat de Russische
militairen zich eerst uit Tsjetsje
nië moeten terugtrekken.
In Tsjetsjenië zelf bleef het giste
ren relatief rustig. Vrijdag maak
te een team van Reuters-televi-
sie opnamen'van een Russische
generaal, Ivan Babitsjev, die
huilende vrouwen in het dorp
De Russische generaal Babitsjev probeert Tsjetsjeense vrouwen
gerust te stellen. foto Michael Evstafiev/EPA