laat Ritzen in de steek
Defensie kiest Apache-helikopter
Wijers: Borssele
dicht in 2004
kleintjes
Man kreeg verkeerd bloed
4 WEKEN
'Blairgate' niet meer dan uitspatting
wen meerderheid voor verhoging collegegeld met 1000 gulden
lussischc
anks
grendelen
irozny af
Beurs en ov-jaarkaart
scholieren verdwijnen
VOOR 14,25
37e jaargang no. 293
oensdag 14 december 1994
ejosse nummers 1,50
Kouder
Perioden met zon, vrijwel overal
droog. De wind is meest matig,
uit noord tot noordwest. Maxi
mum temperatuur 7 graden.
AMERSFOORT (ANP) - Het
I gerechtelijk laboratorium in
q Rijswijk onderzoekt op ver
zoek van de politie of er ver
band bestaat tussen de dood
van een 49-jarige man uit
Hoevelaken en een bloed
transfusie die hem is toege
diend.
De directie van het EemLand
Ziekenhuis in Amersfoort
heeft toegegeven dat de be
doelde patiënt verkeerd bloed
toegediend heeft gekregen.
De man leed aan leukemie en
werd in oktober ernstig ziek
opgenomen in het Eemland
Ziekenhuis. Volgens de poli
tie van Amersfoort zou de toe
diening van verkeerd bloed
zijn gebeurd door een fout van
een hoofdverpleegkundige.
Tegen deze hoofdverpleeg
kundige zijn geen maatrege
len genomen. Het onderzoek
door het gerechtelijk labora
torium moet duidelijk maken
of de verkeerde bloedtransfu
sie de werkelijke doodsoor
zaak is.
LONDEN (RTR/AFP) - De voorzitter van het Brit
se Lagerhuis, Betty Boothroyd, heeft twee mede
werkers van Conservatieve parlementsleden tot
1 februari 1995 de toegang tot het parlement ont
zegd.
Het tweetal drong samen met een derde man vrij
dagavond het kantoor van Labourleider Tony
Blair binnen. Een medewerkster betrapte de drie,
die een bar hadden bezocht en zich verrieden door
hun gelach en gestommel, toen zij het kantoor wil
den verlaten.
„Speaker" Boothroyd zei dinsdag tegen de leden
van het Lagerhuis dat zij er na grondig onderzoèk
van overtuigd was geraakt dat de drie geen kwade
bedoelingen hadden. In de pers was al geschreven
over „Blairgate", naar analogie van het Watergate-
schandaal dat in de jaren zeventig de Amerikaanse
president Nixon tot aftreden noopte.
De drie waren volgens Boothroyd aangeschoten.
Het incident is naai' haar mening toe te schrijven
aan een „seizoensuitspatting", een toespeling op
de Britse traditie om in de weken voor Kerstmis
„kerstfeestjes" te houden waarbij de alcohol vaak
rijkelijk vloeit.
EN HAAG (GPD) - De rege-
a ngspartijen PvdA, D66 en
i'D willen dat het collegegeld
ch minder omhoog gaat dan
1000 gulden die minister Rit-
n heeft voorzien. De coali-
efracties willen kijken of er el-
ers bezuinigingen mogelijk
zodat de studenten kunnen
orden ontzien. Ritzen voerde
isleravond zonder succes
loedoverleg met de universi-
ilen en hbo's. De veelgeplaag-
bewindsman blijft vasthou-
en aan de verhoging met 1000
lilden. Daarmee zit het overleg
ond de bezuinigingen op het
oger onderwijs opnieuw vast.
olgens Ritzen is het kabinet
C! litgedacht' en is het akkoord
an afgelopen vrijdag het 'maxi-
|fe' aal haalbare'. Hij had gehoopt
it de voorzitters van VSNU
dj iniversiteiten) en de HB O-ra ad
Ie vrijdag het akoord onderte-
)0! enden - een idee hadden om de
ollegegeld-pijn te verzachten.
lat bleek gisteravond niet het
eval. De instellingen in het ho-
j.( er onderwijs weigeren dieper in
:t eigen vlees te snijden om zo
studenten te ontzien. Ritzen
lalet daarop weten 'onverkort'
IOSKOU (RTR/AFP) - De Rus-
lK ische troepenmacht die naar
Tsjetsjeense hoofdstad Groz-
f oprukt, heeft de stad dinsdag
'ijwel geheel afgesloten van
buitenwereld.
jwee andere Russische pantser-
oiones moesten evenwel hun
naar de hoofdstad bij
vallen van de nacht op en-
eie tientallen kilometer van
rozny staken. Hoewel de Rus-
in en de Tsjetsjeense delega-
es officieel nog met elkaar pra-
inom een politieke oplossing te
inden voor het conflict, lijkt
gewapende confrontatie on-
irmijdelijk.
oordvoerders van het Kremlin
ebben gezegd dat de uit 20.000
ian bestaande Russische troe-
tnmacht die Grozny nu heeft
msingeld, de stad niet mag
invallen. Maar als de onder-
inclelingen in Vladikavkaz, de
tad van het naburige
•Ossetië, mislukken, staat
toskou klaar om „al het geweld
gebruiken dat noodzakelijk
om de orde te herstellen in de
aukasische republiek, onder-
reepte minister van buiten-
mdse zaken Kozyrev.
fee onderhandelingen lijken in
in impasse te zijn beland. De
Sjetsjenen verwierpen een
oorstel van Moskou dat voor
win de „ontwapening van de
legale groeperingen" en het or-
iniseren van „vrije verkiezin-
en". Ook de door de Russen
w de orde gestelde machtsde-
ogin de republiek, die zich drie
'ar geleden eenzijdig van Mos-
ou afscheidde, wijzen zij van de
and.
Rusland eist het onmogelijke,
inielijk dat Tsjetsjenië erkent
it het onderworpen is aan de
^ssische Federatie. Dat kun-
:;n vvij niet accepteren", aldus
pt Tsjetsjeense delegatielid
toesan Merzjoejev. Hij eiste een
'"middellijke aftocht van de
lüssische troepen.
Tsjetsjenen beschuldigen
toskou er verder van een be-
togvijk militair vliegveld bij
wozny te willen innemen.
pag.2: reportage
vast te houden aan de 1000 gul
den.
Met dat standpunt staat hij nu
alleen. Maandag lieten de uni
versiteiten en hbo's al weten te
gen de verhoging van het colle
gegeld te zijn. Gisteren gingen
ook de regeringspartijen om.
PvdA, D66 en WD willen toch
bekijken of er andere bezuini
gingsposten te vinden zijn,
waardoor er minder dan 1000
gulden bij het collegegeld hoeft.
Daarmee staat het hele akkoord
van afgelopen vrijdag weer op
losse schroeven, omdat de ver
hoging van het collegegeld het
gros (200 miljoen) van de bezui
niging moet opleveren.
500 Gulden
De PvdA wil bezien of er univer
sitaire studies zijn die overgehe
veld kunnen worden naar het
(goedkopere) hoger beroepson
derwijs. De WD heeft al geop
perd de verhoging te beperken
tot 500 gulden en die niet meer te
compenseren voor de lagere in
komens. In de plannen van Rit
zen wordt de 1000 gulden voor
ouders met inkomens tot ander
half keer modaal (60.000 gulden)
volledig gecompenseerd. De
WD hikt aan tegen deze last
voor de hogere inkomens.
PvdA en WD vinden bovendien
dat de universiteiten eerder
moeten bezuinigen dan in 2001,
zoals het akkoord meldt. Vol
gens de PvdA is het fors hogere
collegegeld alleen te verdedigen
als de universiteiten snel beter
onderwijs leveren. De WD vindt
dat het hoger onderwijs conform
de afspraken in het regeerak
koord in 1998 500 miljoen gulden
moet inleveren.
Volgens het vorige week bereik
te compromis levert het hoger
onderwijs pas na 2000 echt in.
Deze kabinetsperiode vloeit er
zelfs een half miljard extra naar
toe om reorganisaties voor te be
reiden.
Het CDA eiste gisteren in de
Tweede Kamer opheldering van
Ritzen over zijn 'zigzag-beleid'
De oppositiepartij wil dat hij uit
legt wat het akkoord van vrijdag
nog waard is. ..Er is geen touw
meer aan vast te knopen", aldus
fractievoorzitter Heerma. De
uitleg van Ritzen wordt van
daag of morgen verwacht.
Advertentie
Bedrijfsadviseurs
milieurecht
gezondheidsrecht
Tel. 01100-50145
Ongeveer 150 studenten blokkeerden dinsdagmorgen korte tijd het ministerie van onderwijs in Zoetermeer. Ambtenaren konden daar
door het gebouw niet in. De studenten houden vandaag in Utrecht een landelijke demonstratie. Ook elders in het land zijn er acties.
DEN HAAG (GPD) - Het minis
terie van defensie kiest voor de
Amerikaanse gevechthelikop
ter 'Apache' als gevechtsheli
kopter voor de Luchtmobiele
brigade. Voor 31 helikopter van
McDonnell Douglas moet bijna
1,5 miljard gulden worden neer
geteld.
Minister Voorhoeve en staatsse
cretaris Gmelich Meijling heb
ben deze knoop doorgehakt na
een verbeten strijd om de order
tussen twee Amerikaanse en
twee Europese fabrikanten. Het
kabinet neemt vrijdag een defi
nitief besluit, waarna de Tweede
Kamer zich vóór maart volgend
jaar over de order moet uitspre
ken.
Defensiespecialisten uit de
Tweede Kamer zijn nog voor
vandaag uitgenodigd voor een
gesprek met de Duitse ambassa
deur in Den Haag, die gedreven
lobbyt voor de Europese heli-'
kopter 'Tigre', de belangrijkste
concurrent van de Apache. Met
name Duitsland en Frankrijk,
die beiden veel geïnvesteerd
hebben in het Tigre-project, me-
Tijdstip geboorte
Ter Beek inzet
van procedure
COEVORDEN (ANP) - Het pre
cieze tijdstip van geboorte van
ex-minister Ter Beek (defensie)
uit Coevorden is de inzet van
een procedure die een astrologe
uit Weesp tot aan de Raad van
State heeft gevoerd.
De vrouw vroeg destijds het do
cument aan om de politieke toe
komst van de toenmalige minis
ter en het kabinet-Lubbers te
kunnen voorspellen. Zij moest
daarbij over het exacte tijdstip
van Ter Beeks geboorte beschik
ken. Alleen daaruit valt volgens
Schepel de stand der sterren af
te leiden, die van groot belang is
voor zijn verdere levensloop.
Toen de gemeente uit privacy-
overwegingen het document
weigerde af te geven, startte de
vrouw de procedure bij de Raad
van State.
nen dat Nederland voor een Eu
ropees toestel zou moeten kie
zen.
Maar volgens de luchtmacht is
de Apache, die zijn al diensten
heeft bewezen in de Kuway t-oor-
log, beter. Behalve de Apache en
de Tigre waren ook de A-129 van
het Italiaanse Agusta en de Su
per Cobra van het Amerikaanse
Bell in de race. Het was echter
een publiek geheim dat deze he
likopter al in een eerder stadium
waren afgevallen.
McDonnell Douglas heeft vol
gens Defensie een aanbod ge
daan dat moeilijk was af te wij
zen. Zo is een soepele financie
ringsregeling getroffen. Ook
krijgt de landmacht om de pe
riode tot aflevering te overbrug
gen voor een symbolisch bedrag
tijdelijk de beschikking over een
oudere versie van de Apache.
Voordeel hiervan is dat de be
manningbij de 'instroom' van de
nieuwere types nauwelijks om
geschoold hoeft te worden.
Ook heeft de Amerikaanse over
heid toegezegd de order vrijwel
volledig te compenseren. Dit be
tekent dat Fokker, Daf, Hol
landse Signaal, Philips en een
aantal andere Nederlandse be
drijven tegenorders van om en
nabij 1,5 miljard gulden tege
moet kunnen zien.
Naar het zich laat aanzien kun
nen de ministers Van Mierlo
(buitenlandse zaken) en Wijers
(economische zaken) zich met de
keuze van Defensie wel verzoe
nen. Van Mierlo onderkent dat
Defensie geen enkel risico mag
lopen bij de uitrusting van de
luchtmobiele brigade, die geheel
uit beroepskrachten bestaat. De
Apache wordt gezien als een pa
radepaard, waar ook wervings
kracht vanuit gaat. De Tigre be
staat daarentegen nog slechts
op de tekentafel. Minister Wijers
De NIEUWSTE KERSTVERSIERTRENDS ziet u op de
fantastische kerstmarkt bij Europatuin Beveland in Goes
Extra open dag op zondag 18 dec. van 10-17 uur
DEN HAAG (ANP) - De stu
diebeurs voor scholieren in
het voortgezet onderwijs van
18 jaar en ouder verdwijnt.
Daarmee raken zij ook de
jaarkaart voor het openbaar
vervoer kwijt. Voor studen
ten in het hoger onderwijs
blijft die ov-kaart bestaan.
Maar minister Ritzen van on
derwijs wil de kaart wel ver
der 'versoberen'.
Deze maatregelen zijn onder
deel van het akkoord dat Rit
zen vorige week sloot met de
hogescholen en universitei
ten. Daarin was al een beper
king van de ov-kaart aange
kondigd, maar het was eerder
niet precies duidelijk welke
maatregelen Ritzen voor ogen
had.
Het recht op studiefinancie
ring en ov-kaart is nu nog ge
koppeld aan de leeftijdsgrens
van 18 jaar. Dat betekent dat
niet alleen studenten aan ho
gescholen en universiteiten,
maar ook havo- en vwo-scho-
lieren er recht op hebben. Het
plan is om studiefinanciering
en ov-kaart alleen te bestem
men voor studenten in het ho
ger onderwijs, ongeacht hun
leeftijd.
Een uitzondering geldt echter
voor scholieren van 18 jaar en
ouder in het middelbaar be
roepsonderwijs. Die houden
hun recht op studiefinancie
ring en op de ov-kaart. Het
mbo gaat, zeker voor 18-jari-
gen en ouder, door voor 'een
eind opleiding'.
Het is de bedoeling dat de
maatregel ingaat in het stu
diejaar 1995-1996. Dat bete
kent dat 64.000 scholieren hun
ov-kaart moeten inleveren.
Dat kan het ministerie al in
1996 105 miljoen opleveren,
een bedrag dat oploopt tot 150
miljoen in 1999. Dat geld
wordt gebruikt om de tegen
valler met de huidige ov-kaart
te compenseren. Die kaart is al
'versoberd'. Dat levert aan het
einde van deze kabinetspe
riode 235 miljoen gulden op.
Door een verdere beperking
kan dit bedrag oplopen tot 360
miljoen gulden.
Een mogelijkheid is de invoe
ring van een limiet voor het
aantal kilometers dat studen
ten jaarlijks mogen reizen.
Ook kan worden teruggeval
len op het 'oude' plan om stu
denten alleen met de bus te la
ten reizen. Dat scheelt honder
den miljoenen guldens per
jaar.
Berlusconi
De Italiaanse premier, Silvio
Berlusconi, is gisteren bijna
acht uur lang verhoord door de
Milanese magistraten van het
anti-corruptieteam 'Schorie
Handen'. Voor zijn verhoor liet
hij weten geen 'politiek, proces'
te zullen toleren en ze
ker niet aan aftreden O
te denken. O
Berging
Het verongelukte container
schip Pioner Onegi kan waar
schijnlijk al vrijdag naar de
Sloehaven in Vlissingen worden
gebracht. De berging verliep
dinsdag zonder verrassingen.
De eigenaar heeft overigens de
gevraagde borgsom
van 30 miljoen nog niet O
betaald. w
- -
Kees Rijvers
Voetbaltrainer Kees Rijvers liep
gisteren kwaad weg na zijn
laatste training bij
PSV,„Er is nooit, naar
mij geluisterd." T
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3
en 5; Financiën en economie: 6; Radio en televisie:
7; Provincie: 9, 11, 13 en 15; Sport: 16 en 17
van Economische Zaken heeft
meer aarzelingen. Hij twijfelt
nog aan de 'hardheid' van de toe
gezegde compensatieorders.
Ironisch genoeg heeft de benar
de situatie waarin de circa 700
soldaten van de Dutchbat-bri-
gade in Srebrenica zich bevin
den, een handje geholpen bij de
beslissing over de helikopteror
der. Volgens Defensie kan de
Apache bij een eventuele 'vijan
dige' evacuatie van de blauwhel
men een sleutelrol vervullen. De
helikopter is in staat vanaf een
afstand van zeven kilometer
tanks, pantserwagens en artille
riestellingen uit te schakelen en
een evacuatie-corridor te bevei
ligen. „Ten opzichte van grond
doelen is de Apache absoluut su
perieur", zegt een militaire ex
pert. „Bij eventuele evacuaties
uit Bosnië is de Apache goud
waard".
van onze
Haagse redactrice
Mirjam van Zuilen
DEN HAAG - Het kabinet zal
vrijdag naar verwachting be
slissen de kerncentrale Bors
sele tot 2004 open te houden. De
eigenaren van de centrale (SEP)
krijgen een vergoeding van
rond de zeventig miljoen gul
den om het verlies te dekken dat
wordt geleden door de centrale
eerder dan 2007 te sluiten. Vol
gens ingewijden kan de elektri
citeitssector zich in dit compro
mis vinden.
Tot nu toe heeft de sector vast
gehouden aan het openhouden
van de centrale tot 2007. Die le
vensduurverlenging van 2004
naar 2007 is nodig om de moder
nisering - kosten 470 miljoen gul
den - terug te verdienen. Als de
centrale niet tot 2007 open kan
blijven, wil de sector gecompen
seerd worden voor het verlies.
Immers, de modernisering en de
daarbij optredende vertraging,
zijn door de overheid opgelegd.
Het standpunt '2004 met com
pensatie' is het resultaat van de
onderhandelingen, die minister
Wijers (Economische Zaken)
met de sector heeft gevoerd, na
dat de Tweede Kamer een voor
stel aannam om de centrale te
sluiten. Wijers heeft in overleg
met de sector bekeken of een
kleinere modernisering ,van de
centrale mogelijk is. Dat zou be
tekenen dat de centrale in 2004 -
zoals D66 wil - de deuren moet
sluiten. Ook een onmiddellijke
sluiting is aan de orde geweest.
Maar dat is absoluut niet be
spreekbaar.
GroenLinks
De oplossing om de centrale tot
2004 open te houden met daar
naast een financiële compensa
tie helpt de minister uit de pro
blemen. Het door GroenLinks
ingediende voorstel heeft als let
terlijke tekst dat er geen levens
duurverlenging van 2004 naar
2007 wordt toegestaan. D66 is
groot voorstander van de slui
ting in 2004. Wijers zou zijn eigen
partij tegemoet komen als hij
voor deze oplossing kiest.
B]ijft nog wel een probleem lig
gen met de regeringsfracties van
PvdA en WD. De PvdA wil - net-
als indiener van het voorstel
GroenLinks - dat de centrale zo
snel mogelijk wordt gesloten. De
WD gaat ervan uit dat de cen
trale gewoon tot 2007 open blijft
en de modernisering kan uitvoe
ren. Minister Wijers meldde gis
teren dat hij nog voor de kerst
een beslissing neemt over de toe
komst van de kerncentrale Bors
sele. De bewindsman antwoord
de dit aan de fractie van Groen
Links in de Tweede Kamer, die
op een snelle beslissing had aan
gedrongen.
Geen reactie
Kamerlid Vos vroeg vorige week
nadere informatie over het be
leid inzake de kerncentrale
Borssele toen een reactie van de
minister op een voorstel van
slot zie pagina 3 kolom 5
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
J een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
J een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving a 30.-
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 85,90
Naam:
Voorletters: m/v
Postcode:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonn&nenten
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
