Synagoge Middelburg ingewijd I oor mishandelen paar ierikzees duo bestraft PZC Kwaliteit bepaalt keuze woonplaats Opschudding in Westkapelle over komst Mondriaan Schap licht regels voor bescherming bloemdijken toe Voorwaardelijk en )oete wegens diefstal ia drankmisbruik Ik ben onderweg vaak bang Provincie steekt 10.000 in aanpak kust Cadzand-Bad provincie 13 bodse gemeenschap wil uiteindelijk weer diensten in herbouwd monument WOENSDAG 30 NOVEMBER 1994 onze verslaggever DDELBURG - In aanwezig- li van J. S. Jacobs, lid van het perabbinaat voor Nederland de Israëlische ambassadeur Bavly is dinsdagmiddag in ddelburg de synagoge plech- ingewijd. Het joodse gods- is werd in 1944 door granaat- ïr verwoest. In 1987 werd de chting Synagoge Middel- rg opgericht, die zich jaren- ig heeft ingespannen voor de •bouw van de synagoge. De ndreas Burnier audt lezing onze verslaggever iDELBURG - De schrijfster reas Burnier, pseudoniem de Nijmeegse hoogleraar Dessaur, houdt dinsdag 6 :ember in Middelburg een le- over religie, cultuur en jo- idom. De lezing vindt plaats 'de aula van de Zeeuwse Bi- s lotheek en begint om 20.00 ?rjr. irnier werd in 1931 geboren en D kind van joodse afkomst ^est zij tijdens de Tweede We- idoorlog onderduiken. Dat ge- l^ürde op tal van adressen van M)testants-christelijke gezin- Op haar calvinistische on- lafciuikjaren volgden een vrij- uinig-christelijke middelbare 'Rooitijd en een intensieve stu- uj van de antroposofie. Een •S(jan aan een katholieke univer- hjeit en een kennismaking met (jidoeïsme en boeddhisme gakten van haar. zoals ze zelf -gjirijft. 'een eclecticus, en te- diis nergens thuis'. Uiteindelijk z<irkte Burnier dat ze zich toch igjt best kan vinden in de joodse iditie. a» haar literaire werk spelen ^qar joodse afkomst en haar oor- ;ervaringen een beperkte rol. ialve in de boeken Het jon- ilut en De trein naar Taras- I>i. Burnier verwierf verder be- idheid met onder meer Een weden lach en De litteraire sa- In haar essayistische werk duidelijker sporen van haar se betrokkenheid te vinden, laar lezing zal Burnier ingaan stjde ook voor haar verrassende rbraak van het joodse ele- ■nt in haar werk sinds 1990. Ze Vdat illustreren met voorbeel- uit nieuw proza en recente :zie. Middelburgse synagoge is na de Amsterdamse de oudste van Ne derland. Na gebeden en gezang onder lei ding van de Amsterdamse voor zanger prof dr H. Bloemendal werden de drie Tora-rollen plechtig binnengedragen. Die wetboeken werden enkele ma len rondgedragen in het ge bouwtje achter de Herenstraat, waarna ze werden geplaatst in de Heilige Arke. In zijn toespraak stond rabbijn Jacobs stil bij de verschrikkin gen van de Tweede Wereldoor log. Nu de synagoge herbouwd is, zou voor de joodse gemeen schap een periode van rust moe ten aanbreken. „Integendeel. Het werk begint nu pas", aldus Jacobs. „De sjoel is ingewijd, maar nog niet ingevuld. Zonder erediensten en activiteiten blijft een sjoel een lichaam zonder ziel." Uiteindelijk is het de be doeling dat in de synagoge weer diensten worden gehouden en dat in het gebouwtje culturele activiteiten zullen plaatsvinden, zoals exposities. Monument De rabbijn noemde de herbouw de synagoge een monument ter nagedachtenis 'aan wat eens was en nooit meer zal zijn'. „Het is een waardige grafzerk op de plaats die zo dierbaar was en is voor velen. De synagoge is een monument ter nagedachtenis aan de joodse burgers van Mid delburg en Zeeland. Hier moe ten weer diensten gehouden worden, hier moet weer gelernt worden. De joodse gemeenschap moet weer leven. Maar zijn er ge noeg joden? Is de wil aanwezig? Is het haalbaar? Het is een strijd om het behoud van de eigen identiteit en om het behoud van het jodendom. De concentratie kampen leerden ons dat 't vlam- Een lid van de joodse gemeenschap, die één van de Tora-rollen draagt, luistert naar de gebeden en het gezang onder leiding van de Amsterdamse voorzanger prof dr H. Bloemendal. Geheel links op de foto staat commissaris van de koningin drs W. T. van Gelder. foto Dirk-Jan Gjeltema van onze verslaggeefster HEINKENSZAND - De Gewestelijke Raad van het Landbouwschap voor Zeeland maakt zich de komende winter sterk voor de praktische uitvoering van het Convenant Bloemdijken. Dat convenant werd vorig jaar opgesteld als alternatief voor de landelijke regel geving, waarin de landbouw nabij verschralende na tuurgebieden aan strakke banden zou worden gelegd. Alle betrokken partijen waren het erover eens dat het Convenant Bloemdijken. waarin vrijwilligheid een grote rol speelt, de natuurlijke waarden van de bloemdijken beter zou beschermen en bovendien mogelijkheden zou openhouden voor landbouwers om over te schakelen naar de veehouderij of de veehouderij als neventak op te pakken. In het convenant is een gedragscode opgenomen die de boeren in staat stelt op basis van vrijwilligheid de bloemdijken te ontzien. Het landbouwschap zal deze ge dragscode deze winter op brede schaal onder de aan dacht brengen van de leden van de landbouworganisa ties in de Zak van Zuid-Beveland. Een goede werking van het convenant is direct in het voordeel van de boe ren omdat het alternatief iedere nieuwe activiteit met veehouderij in een behoorlijke straal om de bloemdij ken. uitsluit. Mest Van de gedragscode wordt verwacht dat die niet veel problemen voor de boeren oplevert. De opslag van vaste mest op veld kavels moet zover mogelijk van de dijk af plaatsvinden en stookplaatsen op en langs de dijken In een medewerkster IDDELBURG - Een 24-jarige Ierikzeeënaar stond dinsdag tor de politierechter in INIid- ilburg voor mishandeling van leb vrouw in zijn woonplaats. Je had niet gezien dat het een èisje was", was zijn verweer, dat hoorde ik pas op het poli tbureau." Hij was daarmee itin het verkeerde adres bij de nfcgistraten die zijn zaak be- dndelden. laar ging het nou juist om", zei litierechter mevrouw mr M. was opdringerig." Of- justitie mevrouw mr /o van Nooijen citeerde uit het (vpces-verbaal: „U zei 'lelijk wijf gen haar." De Zierikzeeënaar ;gptelde dat hij 11 augustus sa- igèn met zijn 26-jarige maat veel ^(dronken had. Rond negen uur 3(iivonds liepen zij door het Ha- 3(jnpark naar zijn huis om een vi- o|o te gaan bekijken. Op een ulnkje in het park zat een paar- mai ging i npitierecht 2mer, „u v i dier van j' tje waarop zij hun aandacht ves tigden. De jongste maakte seksistische opmerkingen. Toen hij voor haar voeten op de grond spuug de werd de vrouw kwaad en gaf hem een duw. Daarop haalde de man uit en stompte haar zo hard tegen het hoofd dat zij bewuste loos tegen de grond ging. Haar vriend kwam er ook niet onge schonden af. De jongste van de twee hield hem vast en zijn 26-ja- rige maat schopte hem in de zij. Reclassering Tegen de 24-jarige, die in 1991 ook al voor mishandeling was veroordeeld, eiste de officier drie maanden gevangenisstraf waar van een maand voorwaardelijk. Mr Zomer vond dat te weinig en vonniste twee maanden gevan genis plus nog eens twee maan den voorwaardelijk en verplicht contact met de reclassering in de proeftijd. Hij mag wel in plaats van het uitzitten van de vrijheidsstraf honderd uur dienstverlening doen. Nadat de zaak van zijn jongere makker was afgedaan, stond de 26-jarige man bedremmeld voor het hekje. „Lullig dat het ge beurd is", fluisterde hij nauwe lijks verstaanbaar. Hij zou nog gepoogd hebben zijn vriend in toom te houden. „Het spijt met geweldig, maar ik kon er verder weinig aan doen", was zijn laat ste woord. Hij kreeg 500 gulden boete en twee weken voorwaar delijk opgelegd. Beiden moeten de slachtoffers 737 gulden scha devergoeding betalen. SjPsssssf.Opruiming bij Mol kleding een medewerkster j.JDDELBURG - Behalve bui- .jisporig drankgebruik kon sn 31-jarige Middelburger jen enkele reden bedenken ',.jiarom hij eind juli in Bigge- |rke uit de auto van een Duitse ouw een paar damesschoe nen, twee bossen sleutels, een 0Josje cassettebandjes en twee aplu's ontvreemd had. „Ik dronken en was per auto lerweg naar 't Karrewiel", /Aklaarde de in Rostov aan de ?e»n geboren man, die al bijna |f jaar in Nederland woont en ïrkt. dinsdag voor de politie- (£hter in zijn woonplaats, j presenteerde zich daar per st gekleed en sprak zonder tus- t nkomst van de tolk met de Jhter. Hij voerde aan dat de nfo waaruit hij de spullen had g stolen niet op slot zat De man Jam niet aan bij de door hem poemde bar. De politie trof m niet ver van de plaats van t misdrijf slapend in zijn auto aan. Daarin lagen ook nog din gen die uit een bij een Middel burgs hotel geparkeerde auto waren gestolen. De verdachte hield vol dat twee jongens dat hadden gedaan. Zij zouden ze in de bosjes hebben gelegd, waarop hij ze had ingepikt. Het werd niet duidelijk om wat voor arti kelen dat ging. De bestolene wil de om privacy-redenen geen aangifte doen. Boete „Als hij niet had gedronken zou er niets gebeurd zijn", conclu deerde de reclassering in haar rapport. De man had vorig jaar al honderd gulden boete voor een diefstal gekregen. Ditmaal eiste de officier 600 gulden en twee weken voorwaardelijke ge vangenisstraf. Politierechter mr M. Zomer vond het bewijs gele verd. maar begreep niet waarom de man die dingen had gestolen .Wat moet je daar nou mee", vroeg zij zich af. Het vonnis was :onform de eis. lezers schrijven Deze rubriek is uitslui tend bestemd voor reacties op in de PZC verschenen berichten, artikelen of commen taren. Niet voor open brieven, gedichten en dergelijke. Anonieme inzendingen of stukken zonder duidelijke opga ve van adres en woon plaats worden niet in behandeling genomen. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te be korten. Over geweiger de brieven wordt niet gecorrespondeerd. illinium Bejaardenzorg Na onze kritische Lezers Schrij ven van eind februari jl„ het vol gende. Tot onze voldoening lazen wij in de PZC van 24 november dat in stanties hun verantwoordelijk heid hebben genomen en zullen zorgdragen voor een passende vervanging voor Nieuw-Zorg- vliet te Wolphaartsdijk. Hierme de wordt recht gedaan aan het waardevolle erfgoed van meer dere generaties inwoners van de voormalige gemeente Wol phaartsdijk waar onder ook Oud Sabbinge hoorde. Wij zullen de verdere ontwikkelingen met be langstelling volgen. F. M. Franken B ijs te neeg 3 Oud Sabbinge Carolijn Visser ...nimmer verstrikt raken in de sleur van alledag... foto Willem Mieras Reisboekenschrijfster Carolijn Visser in Heinkenszand van onze verslaggeefster HEINKENSZAND - Veel vrouwen zouden wel eens een keertje als Carolijn Visser willen zijn. Net als de schrijf ster je niet door angst laten weerhouden van een verre reis alleen. Een echtgenoot hebben die het prima vindt dat je gaat en blij is met je te rugkeer. En nimmer ver strikt raken in de sleur van alledag. De reisboekenauteur, die dinsdagavond te gast was in de bibliotheek van Heinkens zand. brengt dit alles een beetje dichter bij. Niet alleen door haar boeken, maar ook door de manier waarop ze er over praat. Zoals Carolijn Vis ser het vertelt, lijkt het alle maal niet zo moeilijk. Talloze keren hebben lezers haar de vraag al gesteld: 'Is het niet gevaarlijk om alleen te reizen?' „Ik ben onderweg ook vaak bang." antwoordt Visser, „maar dat is juist goed. Angst is een verdedi gingsmechanisme." Ze legt uit hoe ze door ervaring wijzer is geworden. Liften bijvoor beeld is niet handig. „Je legt je lot in handen van een an der." Ook afspreken bij iemand thuis is iets wat een reiziger alleen beter kan laten. Die keer in New York dat de schrijfster het wel deed. werd haar bijna fataal. „Ik had een man ontmoet in een koffie shop en sprak met hem af in zijn appartement. Voordat ik langs ging, belde ik. Omdat ik een vrouwenstem en kinder geluiden op de achtergrond hoorde, dacht ik dat het wel goed zat. Eenmaal daar nam hij me echter mee naar de kel der en sloot me op." „Hoe liep dat dan af?" wil een vrouw uit het publiek weten. „Ik zag waar hij de sleutel had neerge legd, pakte die en ontsnapte." Visser vatte als kind het plan op om alle landen van de we reld een keer te bezoeken. Zover is het echter nooit geko men. Ze heeft talloze streken gezien en erover geschreven, maar ontwikkelde met som mige ook een speciale band. Naar China bijvoorbeeld keerde ze diverse malen te rug Vol enthousiasme vertelt ze over de eerste ontmoeting met dat land. China had nog maar nét voorzichting zijn deuren geopend voor vreem delingen. „Ik voelde me als een blinde die op de tast de weg moest vinden De karak ters zeiden me niets. Het was een volkomen raadsel wat achter iedere gevel schuil ging." Andersom waren de in blauwe en groene Mao-pakken gesto ken Chinezen ook bijzonder onder de indruk van de wes- terlinge. „Zolang ik bleef be wegen ging het goed. Maar als ik maar even stil stond om een plattegrond te bekijken, lazen meteen drie Chinezen mee. Anderen kwamen vervolgens zien wat er aan de hand was en binnen de kortste keren veroorzaakte ik een oploopje. Redding was echter altijd na bij. Iedere keer klonk wel weer een stem uit de menigte die zei 'Hello, do you speak English?"' Het verbaasde Vis ser hoeveel Chinezen Engels hadden geleerd via de BBC world service of uit een Brits woordenboek. Over een paar weken vertrekt Visser weer naar Zuid-Ame- rika. het werelddeel waar ze haar echtgenoot ontmoette. „Is reizen wel te combineren met getrouwd zijn?" vraagt een lezeres „Hij is ook veel onderweg", zegt de schrijf ster. „Bovendien houdt het een relatie fris als je elkaar af en toe een tijdje niet ziet Wanneer je lang samen bent. weet je op een gegeven mo ment niet meer waar je zelf op houdt en de ander begint." metje van overleving niet te do ven is." Dr A. Vos, initiatiefnemer van de herbouw van de synoge. ontving uit handen van A. A. Herz, voor zitter van de joodse gemeen schap in Middelburg, een bron zen herdenkingsplaquette en een ingelijste spreuk voor aan de wand E Tak. oud-voorzitter van de joodse gemeenschap kreeg de Vriendenpenning Is- raël-Nederland. van onze verslaggever MIDDELBURG - De woonmi- lieu'-kwaliteiten van een dorp spelen de grootste rol in de ont wikkeling van een kern in Zee land. Of er voorzieningen en lo kale werkgelegenheid zijn is veel minder belangrijk. Dat heeft er toe geleid dat Zeeland nu 'mooie' en 'schrale' kernen heeft. Tot die conclusie komt F. Thissen van het Instituut voor Sociale Geografie van de Uni versiteit van Amsterdam. Hij beschrijft dat in het rapport 'Ontwikkeling kernenpatroon Zeeland 1971-1993'. Volgens Thissen onderscheiden mooie kernen zich door een be volking met een sterke inko menspositie in een latere levens fase. Deze kernen zijn zowel cul tuur-historisch aantrekkelijk als aantrekkelijk met betrek king tot natuurbeleving en re creatie. Schrale kernen zijn dit juist niet. De bevolking is rela tief vergrijsd en verkeert in een zwakke inkomenspositie. Veelal zijn deze kernen niet centraal ge legen. Thissen heeft het in zijn rapport ook over suburbane kernen en stedelijke centra. Die centra zijn Goes. Middelburg, Vlissingen en Terneuzen. De suburbane ker nen liggen op korte afstand van de stedelijke centra en hebben een relatief jonge bevolking met een goede inkomenspositie. Kenmerk van suburbane kernen is voorts dat zij gelegen zijn in een aantrekkelijke omgeving. Ze bevinden zich vooral rondom Goes en in mindere mate op Wal cheren. Volgens het rapport dreigt het uiteengroeien van woon-, werk en voorzieningenlocaties. This sen constateert dat de subur bane kernen een sterke iver- keers-irelatie hebben met de ste delijke centra. Om de automobi liteit te beïnvloeden zou positief kunnen worden ingespeeld op suburbane kernen die aan het spoor liggen, suggereert hij. Een strategische keuze voor de ker nen met een NS-station - indien de NS die wil handhaven - is te vens als mogelijkheid genoemd om de mobiliteit te beperken. Voor suburbane kernen op korte afstand van het stedelijk cen trum zijn ook fietspaden en -ver- bindingen alsmede buslijnen van belang. De onderzoeker merkt op dat Zeeuwsch-Vlaanderen een apar te rol speelt in het Zeeuwse beeld, door onder meer de geïso leerde ligging ten opzichte van de Randstad. Hij voorziet voor Zeeuwsch-Vlaanderen en met name het westelijk deel een toe nemend belang van recreatie ien wonen) voor de ontwikkeling van kernen. Duidelijk is verder dat rond Terneuzen veel minder sprake is van suburbanisatie en trek naar mooie dorpen, zoals dat in midden-Zeeland wel het geval is West-Zeeuwsch-Vlaan- deren heeft kansen als gebied voor de recreatie-woonfunctie Tussen Walcheren en Zuid-Be veland worden ook verschillen gesignaleerd. Jonge gezinnen met een hoog inkomen gaan in kernen rond Goes wonen. Op Walcheren spelen de 'mooie' kustgemeenten een rol voor ou dere welgestelden uit de regio. Krijgsmachtrabbijn W. J.E. van Dijk zingt samen met Jair Sanders en Jehosjoea Fierstein, twee leerlingen van het Cheider, tijdens de inwijding psalm 150. foto Dirk- Jan Gjeltema moeten verlegd worden naar verder landinwaards gele gen plaatsen Door afstelling van de kunstmeststrooi- machines is het mogelijk aan dijken grenzende percelen te bemesten zonder dat er mest op de dijken terecht komt en bij het spuiten volstaat het om rekening te hou den met de windrichting. Boeren die in het gebied willen overschakelen op vee houderij of er vee bij willen gaan houden, moeten de bouwblokken een eindje van de dijken af projecteren Alle maatregelen zijn erop gericht zo weinig mogelijk mest- en voedingsstoffen op de dijken te krijgen. Begra- zing en verschraling zorgen voor een milieu waarin veel soorten, dikwijls zeldzame, planten kunnen groeien. van onze verslaggeefster WESTKAPELLE - 'Fotografen ontmoeten Mondriaan', de ten toonstelling, die vrijdag wordt geopend in Westkapelle, heeft voor grote opschudding ge zorgd. Om de expositie te kun nen onderbrengen in het vereni gingsgebouw Westkapelle Her rijst moeten vaste gebruikers wijken. De verenigingen kregen dit vorige week te horen. „Het verenigingsleven in Westkapel le steigert", meent J. P. Minder- houd namens de gedupeerde verenigingen. De wens van het college van bur gemeester en wethouders om 10.000 gulden uit te trekken om de reizende fototentoonstelling naar Zeeland te halen was zeer omstreden. Waarschijnlijk spreekt kunst weinig Westkap- pelaren aan Dan is tien mille een behoorlijk bedrag. Oor spronkelijk was het de bedoe ling om de tentoonstelling in de vuurtoren, die ooit door Mon driaan is vereeuwigd op het doek, onder te brengen. Hier is van afgezien omdat de toren on toegankelijk is voor invaliden. Sinds de raad in maart met een krappe meerderheid heeft beslo ten voor de komst van de ten toonstelling. hebben de vereni gingen niets meer van de ge meente vernomen. De meeste verenigingen gingen er dan ook van uit dat de grote zaal van Westkapelle Herrijst tijdens de expositie tot en met 15 januari gewoon kon worden gebruikt. Ze hadden immers de zaal al aan het begin van het jaar gereser veerd. De brief van de gemeente kwam als een koude douche. Jammer Pas vrij laat realiseerde de ge meente zich dat de tentoonstel ling geen ruimte overliet voor andere activiteiten. „We hebben ons best gedaan om op tijd alter natieven te vinden Dat was on ze insteek. De oplossingen zijn voor de een iets gelukkiger uit gevallen dan voor de ander. Ik begrijp dat niet iedereen er even blij mee is. Het is jammer. Maar we hebben maar één zaal waar we de tentoonstelling kunnen houden", aldus burgemeester H A van Maldegem. Hij had er op gerekend dat verenigingen begrip op konden brengen voor de situatie. Maar de verenigingen denken daar anders over. De platte landsvrouwen, die jaarlijks een kerstavond in het verenigings gebouw houden, zijn niet van" plan te verkassen. „Dan halen ze de tentoonstelling maar weg. We eisen van de gemeente dat de kerstavond op 22 december doorgaat. De zaal is eerst aan ons verhuurd", zegt D E. Hui- bregtse-Wiskerke. secretaris van de plattelandsvrouwen. Als de gemeente niet reageert, dan volgen er volgens haar acties. De 25ste tentoonstelling van de postduivenvereniging De Zwa luw op 17 december had een spe ciaal cachet moeten krijgen. Die krijgt het ook. maar dan op een heel andere manier. Noodge dwongen zal de duivententoon- stelling worden ondergebracht in het eigen clubgebouw, veel kleiner van omvang en veel min der feestelijk. De suggestie van de gemeente om uit te wijken naar de sportzaal vond de ver eniging niets, omdat dan sport verenigingen zouden worden ge dupeerd. Bovenzaaltje De jazzgymnastiekclub van Hy- giëa, die altijd oefent in het ver enigingsgebouw vanwege plaatsgebrek in de sportzaal, wordt doorverwezen naar de bo venzaaltjes van Westkapelle Herrijst. Volgens Minderhoud, vertegenwoordiger van de ver eniging in de sportcommissie, is dat hetzelfde als de leden zeven weken naar huis sturen, want voor jazzballet zijn de boven zaaltjes veel te klein. „Het gaat ons om de handelwijze van het gemeentebestuur. Het is niet de eerste keer dat op het allerlaat ste moment iets wordt geregeld. Ze praten veel en doen weinig." Minderhoud is wel van plan de tentoonstelling te bezoeken, maar hij zal haar met heel an dere ogen bekijken dan de kunstliefhebbers. van onze verslaggeefster CADZAND-BAD - De provincie Zeeland stelt tienduizend gul den beschikbaar voor het pro ject kustaanpak Cadzand-Bad. Het project heeft als doel het imago van de hadplaats te ver beteren en meer loeristen naar het West-Zeeuws-Vlaamse dorp te trekken. Het geld is niet rechtstreeks bestemd voor Cad zand-Bad. maar gaat naar het bureau Planresultancy, dat het project begeleidt. De bijdrage van tienduizend gul den is een voorschot. De subsi die uit Brussel via de zogenaam de 5b-gelden laat nog enkele maanden op zich wachten. Om de voortgang van de kustaan- pa', in de vier Zeeuwse kustge meenten, Oostburg, Veere, Vlis singen en Burgh-Haamstede niet te belemmeren, besloten gs voor Cadzand-Bad alvast een bijdrage in het vooruitzicht te stellen. De invulling van de kustaanpak ligt in handen van de midden stand in Cadzand-Bad en de ge meente Oostburg. Half januari komt het lokale aanjaagteam, bestaande uit vertegenwoordi gers van VW. middenstand en gemeente, met een plan naar buiten waarin wordt aangege ven welke maatregelen er nodig zijn om Cadzand-Bad aantrek kelijker te maken voor de toe rist Woordvoerder L. Polfliet wilde hierop niet vooruitlopen, maar deelde mee dat de zuilen aan de kustlijn blikvangers wor den.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1994 | | pagina 23