Gehandicapten zoeken hun recht
Van Aartsen steunt mossel vissers korting visquota
Reparatie gestrande veerboot kost 3,6 min
onvermijdelijk
kdrijven bieden
angdurig baanloze
jaar werkervaring
Heilige Arke
in herbouwde
sjoel onthuld
- A
Kabinet tornt niet
aan forse kortingen
gemeenten/provincie
Onding
Westelijk Wad komt beschikbaar als problemen garnalensector worden opgelost Vttll AartSCIl HCht
JiUitimtiUK
WPZC zeeland
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1994
ran onze Haagse redactrice
)EN HAAG - Minister Van
(artsen van Visserij zal bijna
eker de gewenste mosselperce-
en in het westelijk Wad be-
ichikbaar stellen voor de mos-
ielsector. Hij tekende daar gis-
eren in de Tweede Kamer wel
lij aan dat er een goede oplos
ing moet komen voor de garna-
envissers, die grote bezwaren
lebben tegen de komst van de
nosselvissers.
)e minister wil 550 hectare voor
ie mosselvissers beschikbaar
tellen in de westelijke Wadden-
ee ter compensatie van de scha-
le, die de vissers hebben gele
en door de Deltawerken. Bo-
•endien moeten de vissers an-
lere percelen krijgen, omdat zij
tlders moeten wijken voor de na-
uur.
)e kamerleden drongen er op
ian dat de minister de proble-
nen van de garnalenvissers in
iet oog houdt. Van den Berg (na-
nens de kleine christelijke frac-
/an onze verslaggever
TERNEUZEN - Het arbeidsbu
reau in Terneuzen heeft met de
grote bedrijven in Zeeuwsch-
Vlaanderen overeenstemming
bereikt over een grootschalig
werkervaringsproject. Vijfen
twintig langdurig werklozen
kunnen - als de selectie voor
spoedig verloopt -1 januari aan
de slag bij de verschillende be
drijven om een jaar lang
werkervaring op te doen. Naast
liet eigenlijke werk krijgen de
mensen ook een doelgerichte
beroepsopleiding, die wordt
Advertentie)
'50 METER VAN ZEE EN STRAND'
HOTEL WESTDÜIN
Koudekerke (bij Vlissingen)
VERGADEREN?
dat doe je in Westduin
bel voor onze infomap
Tel. 01185-2510
Fax 2776
Scholieren
Hulst uit
protest in
het zwart
van onze verslaggever
HULST - Nu de kwali
teit van het onderwijs
voor minder gefortu
neerde studenten door
vergaande bezuinigin
gen in het geding is, leek
een staking de leerlin
gen van de Hulster scho
lengemeenschap Janse-
nius een minder ge
slaagd actiemiddel.
Dus besloten de meeste
scholieren donderdag in
het zwart naar school te
komen en het school
plein vol te schilderen
(met stoepkrijt) met pro
testleuzen. Bovendien
zetten 643 scholieren
hun handtekening onder
een protestbrief. In het
epistel, opgesteld door
Pepijn van der Geld (6"
atheneum) en Els Veld
hoen (5 atheneum), vra
gen de Janseniusleerlin-
gen aan minister J. Rit-
zen om nog eens over zijn
plannen na te denken al
vorens ondoordacht aan
de uitvoering te begin
nen.
Van der Geld: „De rege
ring dreigt een heilloze
weg in te slaan met het
creëren van een nieuw
studiesysteem. Het naar
Amerikaans voorbeeld
instellen van een soort
bachelor- en mastersop-
leidingen kan alleen lei
den naar het langer stu
deren door studenten
met rijke ouders. Men
sen met minder geld zul
len noodgedwongen kie
zen voor een kortere op
leiding. Bovendien ko
men de afgestudeerden
minder beslagen ten ijs,
omdat ze geen bijvakken
zullen kiezen om de stu
die maar zo snel moge
lijk te kunnen afronden."
ties): „Hier moet niet het recht
van de sterksten gelden".
Sanering
Minister Van Aartsen hield de
kamer voor dat de mosselsector
5 miljoen gulden beschikbaar
stelt voor het saneren van de
garnalenvissers. Inmiddels heb
ben enkele bedrijven zich aange
meld voor zo'n sanering. Voor
zitter Langstraat van het Pro-
duktschap voor Vis en Vispro-
dukten hoopt ook nog eens twee
miljoen gulden uit Brussel te ha
len voor de garnalenvissers.
Na afloop van het debat toonde
Zevibel-voorzitter De Voogd
zich redelijk positief over de uit
latingen van de minister. Hij
heeft goede hoop dat de Zeeuw
se mosselvissers volgend jaar
het westelijk wad op kunnen.
Woede
De garnalenvissers staken hun
woede niet onder stoelen of ban
ken. „Vijf miljoen is toch niets
voor zo'n sanering. Het klinkt
verzorgd door het scholingsin
stituut van de arbeidsvoorzie
ning in Zeeland.
Directeur S. Verburg van het ar
beidsbureau schat de kansen op
een vaste baan voor de project
deelnemers hoog in. Zeeuwsch-
Vlaanderen is de eerste Neder
landse streek waar een regionaal
werkervaringsproject van start
gaat. Na enkele maanden onder
handelen bleken Dow, Philips,
Hydro Agri Sluiskil (Has), Outo-
kumpu, Neckermann, de Sasse
Glasfabriek, Broomchemie,
Zuidchemie en het Aardenburg
slot zie pagina 11 kolom 8
VLISSINGEN - üe reparatie
van de PSI)-veerboot Koningin
Beatrix kost 3,6 miljoen gulden,
waarvan 100.000 gulden voor re
kening van de Provinciale
Stoomboot Diensten (PSD)
komt. De rest kan uit verzeke
ringsgelden worden gedekt.
De Koningin Beatrix voer 21
september tegen een lichtop-
wel mooi, maar in feite is het
niets", aldus een woordvoerder.
De garnalenvissers. hebben
stand voor de veerhaven in Bres-
kens en raakte ernstig bescha
digd. In het droogdok van repa-
ratiewerf Scheldepoort in Vlis-
singen-Oost bleek dat de nieuwe
dubbeldekker bij de aanvaring
één roerpropeller had verloren.
Een tweede had zoveel schade
opgelopen, dat die voor repara
tie naar de Noorse leverancier
moest.
De verloren en later teruggevon
den roerpropeller moet door een
nieuwe worden vervangen. Eén
roerpropeller kost al één miljoen
gulden, meldde PSD-directeur
mr D. F. Vos enkele weken gele
den in de statencommissie wa
terstaat en verkeer. Hij kon toen
nog niet aangeven hoe groot de
totale schadepost zou zijn. „Re
kent u maar op een getal met ze
ven cijfers voor de komma." Die
voorspelling is uitgekomen. Het
gaat afgerond om 3.600.000,00
gulden; 100.000 gulden valt on
der het eigen risico van de PSD.
Proefvaarten
Het duurt zoals verwacht tot be
gin volgend jaar voor de Prinses
Beatrix weer in de vaart kan
worden genomen. De twee roer
ten en of er overeenstemming is
tussen de mossel- en garnalen
sector.
propellers zijn zeer waarschijn
lijk eind deze maand beschik
baar, waarna medio december
de inbouw in het schip kan be
ginnen. De Prinses Beatrix is na
reparatie ongeveer drie maan
den uit de vaart geweest. Om de
bemanning weer vertrouwd te
maken met het schip, staan voor
eind december enkele proef
vaarten gepland.
DEN HAAG (ANP) - Visserijmi
nister Van Aartsen acht het on
vermijdelijk dat de Vangst
quota voor platvis worden ver
minderd. Volgens de bewinds
man is met name de stand van
schol zorgwekkend laag.
Hij zei dat donderdag in de
Tweede Kamer tijdens een de
bat over het visserijbeleid. De
Nederlandse Visserbond sprak
woensdag zijn vrees uit voor de
financieel-economische gevol
gen van een vangstbeperking.
Aanleiding is het advies van bio
logen de vangst van tong en
schol met 20 procent te vermin
deren. Europese visserijminis
ters nemen in december een be
sluit..
Voor Nederland is vooral platvis
van belang. Van Aartsen gaat er
van uit dat vangstvermindering
omvermijdelijk is. Met de tong
gaat het goed, maar met de schol
niet, aldus de bewindsman. Om
dat de beide vissoorten ge
mengd worden gevangen, moe
ten dus zowel de tong- als de
scholquota omlaag. Over het
Nederlands standpunt ten aan
zien van het reductiepercentage
beraadt Van Aartsen zich nog.
De minister maakte tevens be-
van onze Haagse redactrice
DEN HAAG - De voor Zeeland
zeer forse kortingen op het Ge
meente- en Provinciefonds, de
belangrijkste geldstroom van
het Rijk naar gemeenten en pro
vincie, blijven vrijwel ongewij
zigd. Een en ander betekent dat
de gemeenten en de provincie er
vanaf 1 januari 1997 zeer fors op
achteruit gaan.
Dit blijkt uit cijfers die het kabi
net bekend heeft gemaakt.
De provincie moet bijna tien
miljoen gulden inleveren. Waar
dat geld vandaan moet komen
bezorgt de provincie op dit mo
ment grote kopzorgen. „Of we
korten op subsidies, of op het
ambtelijk apparaat of we verho
gen de belastingen. Het kan ook
en-en zijn", aldus een woord
voerder.
Los van de korting op het Pro
vinciefonds moeten de Zeeuwse
gemeenten 15 miljoen gulden in
leveren, terwijl twaalf gemeen
ten er zeven miljoen op vooruit
gaan. In totaal leveren de
Zeeuwse gemeenten 31 gulden
per inwoner in. Daarmee komt
Zeeland op de derde plaats wat
betreft gemeenten die moeten
inleveren. Noord-Holland moet
40 gulden per inwoner missen en
Utrecht 32 gulden.
Het kabinet heeft geen gehoor
gegeven aan de protesten van de
provincie en de landelijke pro
testen van bijna 400 'rijke' ge
meenten, die geld moeten in
leveren voor 'arme' gemeenten.
Sociale problemen
Met de grootschalige herverde
lingsoperatie beoogt het kabi
net voortaan meer aandacht te
geven aan de sociale problemen
in gemeenten. Ook het benutten
van de eigen belastingmogelijk
heden speelt een belangrijke rol
in het gewijzigde stelsel. 'Rijke'
gemeenten worden daardoor in
bijna alle gevallen gedwongen
de onroerend-zaakbelasting te
verhogen. In het oude verdeel
stelsel vormden het aantal ge
kend dat de Europese Commis
sie de zogeheten scholbox het
hele jaar door wil sluiten voor
kotters van meer dan 300 pk. Dit
gebied geldt als de kraamkamer
voor schol. Momenteel is de
scholbox al gedurende tweeder
de van het jaar gesloten. Tevens
wordt gedacht aan sluiting van
het gebied voor kleine kotters.
Kabeljauw
Ook op kabeljauwquota moet
volgens Van Aartsen worden ge
kort. omdat deze visstand even
eens in een vrij slechte conditie
verkeert. Daarentegen heeft de
WD-minister goede hoop dat de
haringquota gelijk blijven. Met
de haringstand is het beter ge
steld dan aanvankelijk werd ge
dacht.
Overigens gaat het systeem
waarbij jaarlijks nieuwe quota
worden vastgesteld op de hel
ling. In Brussel wordt al enkele
jaren gediscussieerd over her
vorming van het gemeenschap
pelijk visserijbeleid. Van Aart
sen gaat ervan uit de jaarlijkse
vangstquota worden vervangen
door vijfjarige quota voor meer
dere vissoorten tegelijk.
bouwen en de grootte van de ge
meente belangrijke criteria voor
het verdelen van de gelden.
Het kabinet heeft de voorstellen
van de Raad voor de Gemeente-
financiën, zoals die in maart van
dit jaar zijn gepresenteerd, niet
helemaal overgenomen. Op on-,
derdelen zijn kleine wijzigingen
aangebracht.
Zo moest Terneuzen in het eer
dere voorstel ruim drie miljoen
gulden inleveren. Nu is dat 2.9
miljoen gulden. De gemeente
Oostburg zou het met 2,9 mil
joen gulden per jaar minder
moeten doen. Dat is iets geste
gen tot 3 miljoen gulden. Vlissin
gen, dat er 1,97 miljoen op voort
uit zou gaan, mag nu 2,3 miljoen
gulden tegemoet zien. Domr
burg, dat eerst geconfronteerd
werd met een korting van
941.127 gulden, krijgt er iets bijl
Nu wordt die gemeente gekort
voor 906.890 gulden. Voor Axel
blijft de korting 1,2 miljoen.
De bedoeling is dat het stelsej
per 1 januari 1997 wordt ingef
voerd. Daarna volgt een overf
gangsperiode van drie jaar, zo-
dat provincie en gemeenten get
leidelijk kunnen wennen aan het
nieuwe regime. De kabinetst
voorstellen moeten nog door de
Tweede Kamer.
Wielen gestolen
AXEL - Toen een Terneuzense
automobiliste donderdagmor
gen om kwart voor acht in haar
aan het Axelse Hofplein gepar
keerde auto wilde stappen, ble
ken twee voorwielen van de
Opel Corsa verdwenen te zijn.
Een Philippinenaar raakte de
avond tevoren een wieldop van
zijn Mercedes kwijt terwijl de au
to bij het Terneuzense zwembad
De Honte geparkeerd stond.'
Toen de man een dag later bij
een garage in Terneuzen een
nieuwe wieldop (120 gulden) wil
de aanschaffen, hoorde hij dat
daar drie wieldoppen van een
auto waren gehaald. De vierde
was beschadigd.
maar één doel voor ogen: geen
mosselvissers op het westelijk
Wad.
De minister zal voor 1 januari de
Tweede Kamer in een brief zijn
definitieve standpunt laten we-
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Oud-commissaris der konin
gin dr C. Boertien, beschermheer van de stich
ting Synagoge Middelburg, heeft donderdag in
het gerestaureerde joodse godshuis de Heilige
Arke onthuld. Deze Arke, waarin de Thora-rol-
len zijn opgeborgen, is voorzien van dertien
bronzen reliëfplaten die zijn gemaakt door beel
dend kunstenaar Appie Drielsma uit Maas
tricht. Het kunstwerk werd mogelijk gemaakt
dankzij een gift van het VSB-fonds, dat sociaal
maatschappelijke doeleinden financieel onder
steunt.
Donderdag precies één jaar geleden plaatste bur
gemeester mr C. G. J. Rutten de eerste steen die
de restauratie inluidde van de in 1944 door een
Engelse granaat getroffen synagoge. Op 29 no
vember vindt de officiële herinwijding plaats tij
dens een Orde van Dienst, waarbij de Israëlische
ambassadeur in Nederland M. Bavly als eregast
aanwezig is. De dienst wordt geleid door rabbijn
J. S. Jacobs en voorzanger prof dr H. Bloemen
dal.
De sjoel is zoveel mogelijk in oude luister geres
taureerd. De trap naar de hoger gelegen vrou
wengalerij is om praktische redenen niet langer
in het godshuis, maar moet vanaf buiten worden
beklommen. Veel symbolische voorwerpen, zoals
tien oude zogeheten parochetten (wandkleden)
en een eeuwenoude Thora-rol zijn in het Joods
Historisch Museum te Amsterdam terecht geko
men. Secretaris dr A. Vos van de stichting Syna
goge Middelburg maakte donderdag bekend dat
na onderhandelingen met het museum twee van
oorsprong Middelburgse parochetten perma
nent in Middelburg komen te hangen. De stich
ting probeert nog een expositie van alle wandkle
den in het Zeeuws Museum voor elkaar te krij
gen.
Oud-commissaris van de koningin dr C. Boertien onthulde gisteren de Heilige
Arke in de in oude luister herstelde synagoge aan de Middelburgse Heren
straat. foto Lex de Meester
van onze verslaggever
LANGBROEK - Pauline Versteegh
kan zich er nóg hevig over opwinden.
„Ik ben eens op een bijeenkomst ge
weest, waar een woordvoerder van
Verkeer en Waterstaat zei: we moeten
natuurlijk niet teveel gehandicapten
in de trein, want dat is zo storend voor
de overige treinreizigers. Dat werd ge
zegd. In een zaal vol met gehandicap
ten."
'Met recht anders' heet de nieuwe orga
nisatie die zich teweer stelt tegen discri
minatie van gehandicapten en chro
nisch zieken. Want gediscrimineerd
worden ze. zegt voorzitter Pauline Ver
steegh uit Langbroek, een dorpje in de
schaduw van Utrecht. Aan voorbeelden
geen gebrek. „Gehandicapten kunnen
geen werk krijgen, ze hebben geen vrije
schoolkeuze, worden uit restaurants
gedonderd, uit kroegen, uit disco's. El
ke keer denk ik: nu heb ik het ergste ge
hoord, maar steeds weer blijkt het nog
erger te kunnen, nog botter. Het ge
beurt iedere dag."
'Met recht anders' afficheert zich na
drukkelijk als een vereniging die op
komt voor de mensenrechten van ge
handicapten en chronisch zieken. Dat
is hard nodig, vindt Versteegh, zelf ('een
hersenbeschadiging; foutje van de gy
naecoloog') eveneens gehandicapt.
Want hun rechten worden, zegt zij, da
gelijks geschonden. „Zoals het niet toe
gankelijk maken van het openbaar ver
voer; het niet écht toegankelijk maken
van openbare gebouwen; brievenbus
sen die te hoog hangen waardoor men
sen zelfs hun post niet kunnen wegbren
gen; de situatie in verpleeghuizen - ik
vind het krankzinnig dat mensen daar
een luier aan moeten vanwege een ge
brek aan personeel."
Zo'n vierhonderd klachten heeft 'Met
recht anders' inmiddels verzameld. En
die gaan allemaal naar de Commissie
voor de Rechten van de Mens van de
Verenigde Naties. Dat zal de politici le
ren. „Want Nederland is niet zo blij met
negatieve publiciteit; het zijn altijd an
deren die de mensenrechten schen
den."
Eind vorig jaar werd 'Met recht anders'
opgericht. De directe aanleiding: de Al
gemene Wet Gelijke Behandeling. De
wet vertoont, vindt Versteegh, lelijke
wakken. „In die wet worden bijna alle
groepen genoemd, maar gehandicap
ten en zieken niet. Dat betekent dat wij
.W
timn* smm i.mm ar
m- «Rffe#*
Veel voorzieningen, zoals deze geldautomaat van het postkantoor in Goes, zijn voor gehandicapten onbereikbaar.
Discriminatie, vindt 'Met recht anders'.
geen rechtsbescherming hebben tegen
discriminatie."
De nieuwe mensenrechtenorganisatie
'wil een wereld, waarin gehandicapten
en niet-gehandicapten met wederzijds
respect voor elkaar mensenrechten sa
men kunnen leven. De Universele Ver
klaring van de Rechten van de Mens en
andere internationale verdragen die de
mensenrechten regelen zijn daarbij on
ze wegwijzers'. En ze weet zich daarbij
gesteund door een comité van aanbeve
ling, waarin tal van bekende Nederlan
ders zitting hebben genomen: Jos
Brink, Paul van Vliet, Mary Dressel-
huys, Donald Jones. Maar ook enkele
(oud-)politici.
Grondwet
Artikel 1 van de Grondwet: 'Allen die
zich in Nederland bevinden, worden in
gelijke gevallen gelijk behandeld. Dis
criminatie wegens godsdienst, levens
overtuiging, politieke gezindheid, ras.
geslacht of op welke grond dan ook, is
niet toegestaan'. Op papier, schampert
Versteegh, een mooie tekst. Maar in de
praktijk blijkt hij niet te gelden voor ge
handicapten. Is het niet ten hemel
schreiend dat een gehandicapte in hon
gerstaking gaat omdat de nieuwe Wet
Voorzieningen Gehandicapten hem het
leven nagenoeg onmogelijk maakt Is
het niet treurig dat werkgevers - de
overheid zelf voorop - zich niet houden
aan de verplichting een bepaald per
centage gehandicapten in dienst te
nemen Schending van de mensen
rechten, vonnist Versteegh.
De bestaande gehandicaptenorganisa
ties hebben het naar de mening van
Versteegh tot dusver lelijk laten afwe
ten. „Die houden zich daar helemaal
niet mee bezig. De grote organisaties
worden gesubsidieerd door de over
heid. En het is nog nooit gebeurd in de
geschiedenis van de mensenrechten
datje met geld van de overheid écht je
foto Willem Mieras
mond tegen diezelfde overheid kunt
opentrekken."
'Met recht anders' wenst niet afhanke
lijk te zijn van overheidssubsidies. De
organisatie moet het hebben van dona
ties en de ruimhartigheid ('we betalen
veel uit eigen zak') van de eigen be
stuursleden. Het betekent dat ze
slechts de beschikking heeft over een
beperkt budget. Het aantal leden (Ver
steegh optimistisch: 'maar we groeien
wel, hoor') is evenmin indrukwekkend:
ruim honderd. „Ze zitten verspreid over
het hele land. Alleen Zeeland en Lim
burg zijn blinde vlekken. En dat is raai-.
Want ik kan me niet voorstellen dat de
zaken in Zeeland beter geregeld zijn
dan in de rest van Nederland."
'Met recht anders' moet het niet hebben
van de macht van het getal, maar voor
al van de kracht van de argumenten. En
hoe reageren de Nederlandse politici op
die argumenten? Versteegh zucht diep.
„Vaak valt er een diepe stilte."
Zuchtend, heeft andermaal
een deel van de Middelburg
se bevolking de groene golf
van de gescheiden afval
containers over zich heen
laten komen. Van overal
klinkt een nog niet eerder
gehoord bonkig geluid door,
wat er op lijkt of de hele
buurt massaal bolderkar
ren heeft aangeschaft. Men
weet het en leeft mee: buur
man is met het groene mon
ster in de weer.
Tot de instrumenten voor
het door de landelijke over
heid verplicht gestelde
thuiswerk behoort ook een
klein bakje.
Een oudere Middelburgse
belde een vriendin uit een
eerder gecontaineriseerde
wijk om le vragen wat ze er
mee aa?i moest.
En die legde geduldig uit
dat het bakje op het aan
recht geplaatst diende te
worden om er klein afval als
bananenschillen, koffiedik,
kaaskorstjes en ander klein
spul in te verzamelen.
„Ze noemen het een biobas-,
ket", sprak de vriendin,
„maar voor mij is het een
vies onding, want er komen
allemaal van die kleine
vliegjes op af."
Om de vliegjes van het afval
te scheiden heeft de vrien
din nu een vleesetend plan
tje bij het bakje gezet.
Maar het wordt zo ivel vol op
het aanrecht.