Geen alcohol als je moet rijden
Helpende hand voor glasaal
PZC
Vlissingen vecht
korting van miljoen
aan bij de rechter
Stacaravans zijn in
najaar makkelijk
doelwit voor dieven
provincie
11
Auto uitgebrand
Dieven slaan
toe tijdens
lunchpauze
Langdurig
haanlozen
FANTASTISCH OUD OP NIEUW IN
GRAND HOTEL ARION
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1994
van onze verslaggever
Wout Bareman
TERNEUZEN - De oudere dames en
heren, die de goede gewoonte hebben,
de werkweek af te sluiten met een
glaasje extra in de bedrijfskantine
(goed voor de 'teamgeest') of met een
'happy hour' in het stamcafé zijn ge
waarschuwd. De komende weken
vormen zij het doelwit van de schier
onvermoeibare medewerkers van
Veilig Verkeer Nederland. En pas op:
die weten zich gesteund door de poli
tie! Vandaag (vrijdag) wordt in Goes
het startsein gegeven voor de
nieuwe, agressieve campagne 'Rij al
coholvrij'. Die richt zich vooral op de
Zeeuwse bedrijven. Want op een an
dere manier valt de 'oudere gebrui
ker', heeft de ervaring geleerd, nau
welijks te bereiken. De campagne
loopt tot eind dit jaar.
Marijke Hemelsoet, coördinator van
Veilig Verkeer Nederland in
Zeeuwsch-Vlaanderen: „Jongeren be
reik je veel gemakkelijker. Dat mer
ken we als we, vooral in de zomer
maanden. samen met het Zeeuws
Consultatiebureau voor Alcohol en
Drugs op pad gaan met onze voorlich
tingsbus. Je rijdt naar een camping of
naar een discotheek en dan heb je ze
direct allemaal bij elkaar. Bij die ou
dere groep ligt dat veel moeilijker; die
zitten bij wijze van spreken overal en
nergens."
Recente cijfers van de Stichting We
tenschappelijk Onderzoek Verkeers
veiligheid (SWOV) wijzen het uit. Het
aantal automobilisten dat met meer
dan 0,5 promille alcohol in het bloed
achter het stuur kruipt, is de laatste
jaren duidelijk toegenomen (van 3,9 in
1991 naar 4,2 procent in 1993).
De meeste overtreders zijn tussen 35
en 55 jaar oud. Ze lopen vooral in de
nacht van vrijdag op zaterdag, in veel
gevallen na twee uur 's nachts, tegen
de lamp. Waar ze dan vandaan ko
men? 41 procent komt uit een horeca
gelegenheid, 25 procent van een be
zoekje/feestje, 11 procent komt van
het werk of van huis, 6 procent nam in
de sportkantine iets tot zich en van 16
procent is onduidelijk waar ze zich
laafden. Vorig jaar bedroeg het aantal
'alcoholdoden' 121, oftewel 10 procent
van alle geregistreerde verkeersdo
den. Er werden 1074 ernstige 'alcohol-
gewonden' geteld ofwel 9 procent van
het totaal. In 1992 ging het om respec
tievelijk 107 doden en 1002 zwaarge
wonden.
Piëteit
Aart Lodder van het Regionaal Or
gaan Verkeersveiligheid Zeeland
(ROVZ): „Vermoedelijk ligt het aan
tal slachtoffers van alcohol in het ver
keer nog veel hoger. Dat heeft vooral
Alcoholcontrole in De Braakman. Zeeuwsch-Vlaanderen blijft wat de verkeersveiligheid betreft een probleemgebied.
foto Charles Strijd
te maken met de zogenaamde onder
registratie. Bij een dodelijk ongeval is
de politie vaak uit piëteit met de na
bestaanden terughoudend met het re
gistreren van het feit dat er alcohol in
het spel was. Enerzijds begrijpelijk,
maar aan de andere kant gaat er na
tuurlijk ook een enorme waarschu
wende werking van uit als je die cijfers
niet wegstopt."
Lodder hamert op verscherpte alco
holcontroles in combinatie met zoveel
mogelijk voorlichting. Maai- er is één
probleem: door de reorganisatie van
de politie is de controle er op veel
plaatsen een tikje bij ingeschoten.
Agenten, brandweerlieden en ambu
lancepersoneel... stuk voor stuk wor
den ze geconfronteerd met de slacht
offers van zware verkeersongelukken.
In het periodiek 'Zeeuwsch-Vlaande
ren Verkeersveilig' van Veilig Verkeer
Nederland beschrijft Noël Verstraete,
hoofd van de ambulancedienst van
streekziekenhuis De Honte in Terneu-
zen, de praktijk: „Soms bevangt je
zo'n machteloze woede als je arriveert
bij een ongeval en je ziet daar een
klein meisje liggen. Overreden door
een personenauto. Je slikt even en be
gint dan je werk te doen; hulpverle
ning aan het slachtoffer. Zo'n klein
kwetsbaar lichaampje ligt voor je. Je
kijkt en je ziet dat er inwendige orga
nen beschadigd zijn. Zó erg bescha
digd dat het meisje het naar alle waar
schijnlijkheid niet zal halen..." Als het
aan Verstraete ligt, worden de wetten
veranderd. Wie onverantwoordelijk
verkeersgedrag op z'n geweten heeft
(te hard rijden, rijden onder invloed)
en een ongeval veroorzaakt, dient di
rect z'n rijbewijs in te leveren. En het
nooit meer terug te krijgen.
De stichting Slachtofferhulp Zeeland
en Veilig Verkeer Nederland onder
steunen de roep om een hardere aan
pak. De wettelijke grens van 0,5 pro
mille zou moeten worden terugge
bracht tot 0,0 promille. Dus: als je
moet rijden, geen alcohol. Coördina
tor Luc Smit van Slachtofferhulp: „Of
het nu gaat om te hard rijden of om
rijden onder invloed... als daarbij een
slachtoffer valt, reageert iedere nabe
staande anders. Maar de schok die het
teweeg brengt, is enorm. In het verle
den is er eigenlijk nooit een actief be
leid gevoerd ten aanzien van de op
vang van verkeersslachtoffers. Daar
komt nu verandering in. We proberen
een zo breed mogelijk netwerk op te
zetten van mensen en instanties die
ons laten weten welke mensen hulp
nodig hebben. Dit jaar heeft die
nieuwe aanpak al geleid tot een ver
dubbeling van het aantal meldingen.
Vrijwilligers om die groei op te van
gen, hebben we genoeg, maar het
vergt ook de inzet van extra begelei
ders." Over de kosten die daarmee ge
moeid zijn, praat Slachtofferhulp Zee
land al een tijdje met de provincie.
Veilig Verkeer Nederland voert al ja
ren campagne tegen het rijden onder
invloed. Het begon ooit met de carna
valshit van Sjakie Schram 'Glaasje op
laat je rijden'. Later werd uitgepakt
met vriendelijke slogans als 'Weet je
wetje, laat je rijden' en 'Wie rijdt er
vanavond?', maar een jaar of tien gele
den pakte VVN de zaak fermer aan.
Met keiharde filmpjes van nabestaan
den en slachtoffers en agressieve affi
ches, voorzien van teksten als 'Alco
hol in het verkeer, al gauw een mis
daad'. De campagnes volgden elkaar
in snel tempo op. Sportkantines, dis
cotheken... allemaal moesten ze eraan
geloven. Maar toch stijgt het aantal
'alcoholongelukken' dus weer.
Schokkend
Marijke Hemelsoet: „Het kan zo ont
zettend triest zijn, zo schokkend, als je
praat met slachtoffers of met nabe
staanden. Je voelt je soms net een so
ciaal werkster. Schrijnend is het vaak.
Laatst was ik bij iemand op bezoek in
het ziekenhuis. Daar lag ook een
vrouw, die was aangereden door een
dronken automobilist. Ze weet dat ze
haar hele verdere leven in een rolstoel
zal moeten zitten. Maar ze heeft wél
jonge kinderen. A-sociaal is het!"
Concrete cijfers over de situatie in
Zeeland zijn niet direct voorhanden.
Onderzoek van het bureau Traffic
Test heeft onlangs wel uitgewezen dat
een op de vijf Zeeuwse automobilisten
weieens met een slok teveel op achter
het stuur kruipt. Wat de gevolgen zijn,
wordt vandaag in Goes bekend ge
maakt. Eén ding staat vast: Zeeuwsch-
Vlaanderen komt er het slechtst af.
Maar dat is al jaren het geval.
Provincie werkt aan proef met ladderover Schouwse dijk
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - Voor de glasaal
moet het een frustrerende er
varing zijn. Hij heeft duizen
den kilometers afgelegd van
uit de Sargassozee, komt in
Zeeland aan en denkt het
zoete binnenwater op te kun
nen. Fout. Vrijwel alles zit
potdicht. De frêle glasaal is
lenig, maar de Deltadammen
en veel Zeeuwse gemalen zijn
voor hem onneembare ves
tingwerken. Niet getreurd, de
provincie gaat de glasaal een
handje helpen.
De Organisatie ter Verbete
ring van de Binnenvisserij
(OVB) heeft in opdracht van
de provincie een onderzoek ge
daan naar de intrekmogelijk-
heden van de glasaal in Zee
land. De OVB-onderzoeker
J. G. P. Klein Breteler schetst
een weinig rooskleurig beeld.
De glasaal wordt op veel fron
ten bedreigd. De Sargassozee
in het Caraïbisch gebied -
naar alle waarschijnlijkheid
het paaigebied van de aal -
vervuilt. Op weg naar West-
Europa worden glasalen door
Spaanse en Portugese vissers
1 gevangen.
Het steeds kleinere aantal gla
salen dat de Zeeuwse wateren
weet te bereiken, kan vervol
gens bijna geen kant op. De
Westerschelde en Ooster-
schelde zijn nog open. Daar
moeten zij het van hebben,
maar- langs de Oosterschelde
zijn uitsluitend dichte gema
len. De glasalen die op het uit
stromende zoete polderwater
afkomen, kunnen niet naar
binnen. De stroomsnelheden
zijn te groot.
Succes
Aan de Zeeuws-Vlaamse kant
van de Westerschelde hebben
zij meer kans op succes. De
waterschappen werken daar
vooral met suatiesluizen, die
via een natuurlijke weg pol
derwater lozen. De kleppen
van de sluizen lekken boven
dien. 'Je kunt er een hand
doorheen steken', vertelt een
machinist van de suatiesluis
bij Cadzand-bad. De glasaal
wil niets liever.
Zeeuwsch-Vlaanderen is niet
alleen redelijk bereikbaar
voor glasalen, het zuidelijkste
deel van Zeeland heeft ook de
meeste binnenwateren. Over
al bevinden zich kreekresten.
Dat is uitstekend, maar kun
nen glasalen daar ook
komen Worden ze niet tegen
gehouden door stuwen en
kleine gemalen Een vervolg
onderzoek moet dat uitwijzen,
vindt Klein Breteler. Een een
andere studie moet duidelijk
maken of de volgroeide, ge
slachtsrijpe schieraal onbe
schadigd zijn weg terugvindt
naar zee.
Centraal staat echter nu hoe
de glasaal weer op Schouwen-
Duiveland en Tholen zijn in
trek kan nemen. De glasaal is
een echte klimmer. Dat is be
wezen bij stuwen in grote rivie-
V
ZOETWATER X SCHIERAAL
WILGBLAD-AALLARVE
SARGASSOZEE?^"" EIEREN
.LARVE SCHIERAAL"!"
(ILL:) De levenscyclus van de glasaal.
ren. Daar zijn aalladders aan
gebracht en die beklimmen ze
met gemak. In Zeeland is dat
ook mogelijk, denkt Klein
Breteler. De provincie wil dat
idee in de praktijk toetsen bij
de Prommelsluis op Schou
wen, bij de Flaauwers-inlaag.
Provinciaal ambtenaar J. R.
Hoekstra hoopt dat maart vol
gend jaar - als glasalen Zee
land bereiken - de aalgoot
klaar is. Een constante stroom
van zoet water moet de aal
naar de goot lokken. Borstels
moeten hem omhoog helpen.
De OVB wil de glasaal graag
terug hebben om sport- en be
roepsvissers van dienst te zijn.
De provincie zet zich voor de
aal in, domweg omdat die
thuis hoort in Zeeuwse bin
nenwateren. Het moet op
Schouwen ooit gekrioeld heb
ben van de paling, een lekker
nij waarmee menig landarbei
der zijn maaltijd aanvulde.
De Prommelsluis op Schouwen, bij de Flaauwers-inlaag, krijgt binnenkort een 'aalgoot'. De gla
salen die volgend jaar maart Zeeland bereiken worden daar naar toe gelokt door een stroom van
zoet water, waarna borstels de alen omhoog helpen. foto Pieter Honhoff
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Vlissingen
heeft ruzie met de ministeries
van binnenlandse zaken en fi
nanciën. Donderdag vochten de
twee overheden een juridische
strijd uit voor de bestuursrech
ter in Middelburg. De ministe
ries bepaalden vorig jaar dat de
gemeente Vlissingen veel min
der slechte grond heeft dan aan
vankelijk was vastgesteld. Als
gevolg daarvan krijgt de ge
meente met ingang van 1 ja
nuari 1996 structureel één mil
joen gulden minder van het
Rijk. Vlissingen tekende direct
bezwaar aan, maar dat werd
door de ministeries afgewezen.
De Nederlandse gemeenten krij
gen jaarlijks een zogeheten alge
mene uitkering van het Rijk. Ge
meenten die bijvoorbeeld veel
slechte rioleringen of een slechte
kwaliteit grond hebben, krijgen
meer geld. In totaal bestaat die
algemene uitkering uit twintig
elementen. Het percentage
slechte grond in Vlissingen
stond jarenlang op zeventig. In
1993 bepaalden de ministeries
dat het percentage was vastge
steld op 32. Volgens de regeling-
krijgen gemeenten, waarvan het
percentage slechte grond min
der is dan vijftig, helemaal geen
geld. Dat kost Vlissingen één
miljoen gulden per jaar.
Volgens de advocaat van bin
nenlandse zaken en financiën,
mr E. J. Daalder, heeft Vlissin
gen terecht bezwaar aangete
kend, maar kan daarop pas la
ter, als de definitieve uitkering
door het Rijk is vastgesteld, ant
woord op worden gegeven. Te
gen elk afzonderlijk besluit be
zwaar instellen kan niet. Als elke
gemeente bezwaar zou instellen
tegen de twintig elementen van
de algemene uitkering, dan zou
de werklast toenemen.
WESTDORPE - Op de Tractaat-
weg bij Westdorpe is woensdag
nacht rond half twee een auto
uitgebrand. De auto werd be
stuurd door een 43-jarige inwo
ner van Westdorpe.
Ter hoogte van de afslag naar
Westdorpe sloeg plotseling de
motor van de auto af. Even latei-
kwam er rook van onder de kap
vandaan. De Koninklijke Mare
chaussee die net voorbijkwam,
verleende hulp. De Westdorpse
brandweer kon niet verhinderen
dat de auto verloren ging.
De advocaat van Vlissingen, mr
J. M. van Koeveringe-Dekker,
voerde aan dat de gemeente te
recht bezwaar heeft aangete
kend tegen één van de elemen
ten. Op het moment dat de mi
nisteries de percentages ver
laagden, werd Vlissingen na
drukkelijk gevraagd bezwaar
aan te tekenen.
Mr T. Damsteegt buigt zich van
daag (vrijdag) over de vraag of
hij bevoegd is de procedure in
houdelijk te bestuderen.
MIDDELBURG - Een
polstasje met enkele
duizenden guldens is
donderdag bij een be
drijf aan de Hercules-
weg in Middelburg ge
stolen. Het tasje werd
tijdens de lunchpauze
ontvreemd.
Op het zelfde industrie
terrein werd bij een be
drijf aan de Arnestein-
weg een portemonnee
met een paar honderd
gulden en verschillende
bescheidenen gestolen.
Dat. gebeurde eveneens
tijdens de lunchpauze.
Inbrekers zien in het najaar - en dan vooral 's nachts - weinig obsta
kels op hun weg als zij op dievenpad zijn op de vrijwel verlaten
campings aan de kust bij Cadzand en Groede. foto Charles Strijd
van onze verslaggeefster
NIEUWVLIET/GROEDE - De
slagbomen zijn gesloten. De
gasten zijn naar huis. Hun keu
rig ingerichte stacaravans blij
ven onbeheerd achter. Tot het
voorjaar zijn de campings aan
de Zeeuws-Vlaamse kust zo
goed als uitgestorven. En de
dieven, die profiteren ervan.
De politie maakt er dagelijks
droogjes, maar netjes melding-
van: 'Op 4 november deed een 68-
jarige man uit Vogelwaarde aan
gifte van inbraak in zijn caravan
die op een camping aan de Ador-
nisdijk te Nieuwvliet stond. Er
werd niets weggenomen. De ei
genaar werd wel geconfronteerd
met kapot getrokken gordijnen.
Wanneer de inbraak plaats had,
is niet bekend.'
Dit najaar is het iedere week wel
een paar keer raak. Waren er in
juli en augustus nog respectieve
lijk 17 en 14 inbraken in cara
vans, in september drongen die
ven 24 keer een caravan binnen,
in oktober 29 keer en in novem
ber is alweer een dik tiental in
braken geconstateerd. Dé poli
tie registreerde er sinds 1 januari
in Zeeuwsch-Vlaanderen bijna
tweehonderd. Een golf, meent
woordvoerder C. Verdoorn.
De buit is veelal een televisie, vi
deorecorder of schotelantenne.
Vaak wordt er niet eens iets
waardevols meegenomen en
zoekt de onbekende gast slechts
een comfortabel slaapadres of
iets te eten. De ontdekking ge
beurt soms pas weken na de in
braak, omdat de dief geen
braaksporen achterliet.
Af en toe betrapt politie of perso
neel er eentje. Zo bleek een Brit
zonder vaste woon- of verblijf
plaats die eind oktober werd ge
snapt, tientallen inbraken op
zijn geweten te hebben. Een an
der die vorige week tegen de
lamp liep, had er - zo werd dui
delijk - bijna zestig op zijn naam
staan.
Gelaten
De meeste campingeigenaren
reageren gelaten. Ze spreken
van een probleem dat natuurlijk
heel vervelend is, maar waaraan
uiteindelijk toch niet veel te
doen is. De terreinen zijn nauwe
lijks te beveiligen.
Camping Adornis in Nieuwvliet
was de laatste veertien dagen
vier keer het doelwit. Overdag
loopt de beheerder wel een keer
of tien over het terrein. „Maar 's
nachts hebben de dieven op de
onverlichte camping vrij spel",
erkent hij.
„Als ze willen binnenkomen,
lukt dat echt wel", verzucht de
eigenaresse van 't Schorre in
Nieuwvliet, die in een week tijd
drie keer werd opgeschrikt.
Haar woonhuis staat weliswaar
op het terrein, maar zij is niet
van plan 's nachts op speurtocht
uit te gaan. „Ik heb geen zin om
op mijn kop te worden geslagen.
Bovendien, tegen de tijd dat ik
uit mijn bed ben, is de vogel al
lang gevlogen. Ik zeg altijd maar
tegen de gasten: neem kostbare
spullen mee en laat de gordijn
tjes open. Dan zien de inbrekers
tenminste dat er niets te halen
valt."
„De politie surveilleert wel,
maar je ziet ze nooit. Dat kan
ook niet met twee man per nacht
in heel Zeeuwsch-Vlaanderen",
reageert eigenaar Brakman van
camping De Boshoeve in Nieuw
vliet. Daarom lopen medewer
kers van zijn camping bijna ie
dere nacht zelf met honden over
het terrein. En dat werkt blijk
baar. De camping is in het nasei
zoen nog niet bezocht door onge
wenste bezoekers.
L. van Damme van camping
Groede in Groede (dit kwartaal
twee keer doelwit van inbrekers
wil van kranteberichtjes over in
braken een knipselkrant samen
stellen en deze aan zijn vaste
gasten opsturen. „Niet om ze af
te schrikken, maar om ze duide
lijk te maken dat ze niets in de
caravan moeten achterlaten."
Ook de secretaris van de organi
satie voor recreatie-onderne
mers, Recron Zeeland, G. J.
Brinkman, noemt het waarschu
wen van de gasten de eenvoudig
ste maatregel. Hij vindt dat in ie
der geval de controle moet wor
den uitgebreid. Brinkman sug
gereert meer verlichting aan te
brengen. Zelf heeft hij voor zijn
camping een bord geplaatst met
de tekst: 'Voor drie ton geïnves
teerd in beveiliging'. „Dat
schrikt af. Al moetje het natuur
lijk niet bij een bord laten."
Volgende week hebben de on
dernemers een gesprek met een
veiligheidsfunctionaris van de
politie over wat zij aan preventie
kunnen doen.
slot van pagina 9
se bedrijf Verduin bereid om aan
het project deel te nemen.
Subsidie
De haanlozen die bij de bedrij
ven mogen komen, worden in
een jaar tijd opgeleid tot opera
tor of logistiek medewerkers
(magazijnbediende). Voor elke
plaats die de bedrijven weten te
creëren bovenop de gewone per
soneelsformatie ontvangen de
ondernemingen een subsidie
van het RBA van 15.000 gulden.
De scholing van de mensen
komt ook voor rekening van het
arbeidsbureau.
De directeur van het arbeidsbu
reau gaat ervan uit dat de pro
jectdeelnemers na het werkerva
ringsjaar doorstromen naar bij
voorbeeld het midden- en klein
bedrijf of permanent in dienst
kunnen treden bij de bedrijven
die aan het project deelnemen.
Verburg: „Volgende maand be
ginnen we met de selectie van
kandidaten. Ze worden gelicht
uit ons baanlozenbestand van
3700 mensen. We gaan proberen
om voor elke plaats minstens
twee mensen te selecteren. Voor
waarde om aan het project mee
te kunnen doen is dat men min
stens - als het om allochtonen en
jongeren gaat - een jaar werk
loos is. Voor andere categorieën
geldt een werkloosheidstermijn
van twee jaar. Verder moeten de
mensen in kwestie minstens een
diploma op LBO-niveau heb
ben."
Kabinet
Het Zeeuws-Vlaamse project,
dat het arbeidsbureau opzet sa
men met het bestuur van de lan
delijk vereniging voor agro- en
procesindustrie, wordt gefinan
cierd door het RBA. „Het kabi
net heeft te kennen gegeven
voor dit soort projecten nog eens
1.6 miljard gulden uit te trekken.
Dit project wordt niet uit deze
gelden betaald. Voor de nabije
toekomst hopen we dit soort
projecten te kunnen uitbreiden.
We denken dan ook aan andere
functies, met name in de zorg
sector en in het midden- en
kleinbedrijf', aldus Verburg.
Wij serveren een grandioos koud buffet,
warm buffet en dessert buffet.
Natuurlijk geheel in oude-jaarsavondsfeer.
M.m.v. het Schilders Quintet uit Tilburg.
Aanvang van de avond om 21.00 uur. De muziek speelt tot 2.00 uur.
100,-p.p.
Voor reserveringen:
GRAND HOTEL ARION VLISSINGEN 01184-10502
