Band loopt, stilte,
attentie en actie
PZC
vrije tijd zaterdag 12 november 1994 37
De wereld
van kinderen
voor kinderen
Horizontaal
Verticaal
Oplossing
De kinderen hebben niet veel make-up nodig; poeder op het gezicht en gel in het haar is voldoende.
Ruim een half jaar lang
twee keer per week
repeteren, een maand lang je
vrije zaterdag inleveren voor
geluidsopnamen, twee
maanden lang je weekeinde en
je vakantiedagen opofferen
voor tv-opnamen. En dat
allemaal gratis. Wie is er
tegenwoordig nog zo gek?
Kinderen voor Kinderen, 42
stuks tussen de 8 en 15 jaar.
Een verslaggever van deze
krant volgde het circus rond de
vijftiende cd van begin tot het
eind.
Zingen tot je er bijna bij neervalt in de studio tijdens de geluidsopnamen.
foto G PD
Vader Bal uit Zeist kijkt glunderend naar
zijn twee zingende dochters: Emmeline en
Karianne. Ze zitten 'op koor', niet zomaar een
of ander kerkkoor, maar op het razend popu
laire Kinderen voor Kinderen, bekend van cd's,
radio en televisie. „Cabaret is mijn achter
grond. Ze zullen het wel van mij hebben", zegt
hij tijdens de ouderavond in de kantine van het
Vara-gebouw in Hilversum.
Zelf heeft hij het nooit zo ver geschopt, maar
zijn dochters maken veel goed. „Vorig jaar had
Emmeline een leuke hoofdrol op televisie, toen
waren we heel trots. Maar onze jongste is ook
muzikaal, dus hebben we haar vorig jaar ook
een briefje laten schrijven". Kariannes brief be
landde na de oproep voor acht 'verse' Kinderen
voor Kinderen op de stapel van dertienhon
derd brieven op het bureau bij Marijke van Eg-
ten. Zij is bij de Vara al jaren verantwoordelijk
voor de produktie van Kinderen voor Kinde
ren. Karianne mocht auditie doen en werd aan
genomen. Van Egten wilde eigenlijk helemaal
geen meisjes, ze wil het liefst jongens. Van de 42
kinderen in het koor behoren er slechts 12 tot
het mannelijk geslacht. „Voor de stemmen
maakt het niet eens zoveel uit, die verschillen
nauwelijks van elkaar, maar voor het gevoel
scheelt het wel. Meer jongens is goed voor het
evenwicht in het koor".
Acht nieuwe kinderen schuifelen begin fe
bruari bloednerveus de Vara-kantine binnen.
De oudgedienden zijn er al en begroeten elkaar
uitbundig. Nieuwe brillen, beugels en kapsels
worden luidruchtig bewonderd. De nieuwelin
gen schuiven bij elkaar aan tafel, maar niet
voor lang, want Majel Lustenhouwer, de leider
van het koor, roept de bende tot de orde. Hij
stelt vijf nieuwe jongens en drie nieuwe meisjes
voor aan de groep, laat de stoelen opstellen in
rijen van drie en gaat aan het werk. Regel één:
„Als ik praat zijn jullie stil". Regel twee:
„Kauwgom uitje mond". Hij zet een canon in
met de titel 'Fietsie foetsie is mijn fietsie', oe
fent met tempowisselingen, oude liedjes en met
allemaal tegelijk stoppen en beginnen. „Want
het allermoeilijkste bij het opnemen van de
liedjes is het gelijk te houden", roept hij.
Solo
Alles wat lijkt op de klank van de Gooise 'r'
wordt afgestraft. Lustenhouwer stoort zich er
vreselijk aan. Alles wat op een 'kakkoor' lijkt,
moet worden vermeden, vindt ook Van Egten.
Ze zoekt altijd naar kinderen uit alle lagen van
de bevolking. Toch lukt het niet helemaal de
indruk van 'Hollands welvaren' weg te nemen.
Niet alleen zien de meeste kinderen er bijzon
der smaakvol en modern gekleed uit, ook de
Gooise 'r' blijft regelmatig terugkomen. Diri
gent Lustenhouwer vraagt wie er een solo wil
zingen. Voorzichtig gaan wat vingertjes de
lucht in. De eerste gaat met een rooie kop de
mist in, de tweede doet het met een bibber-
stemmetje, nummer drie heeft het duidelijk va
ker gedaan. De vraag wie solist wordt is echter
nu nog niet van belang.
Twee keer per week van half vijf tot half zeven
moeten de kinderen na school komen repete
ren in Hilversum. En dat doen ze, op een winter
sportvakantie na, heel trouw. Zelfs als Neder
land eind februari onder een heel dik pak en
sneeuw en ijzel ligt, als er honderden ongeluk
ken zijn gebeurd en er die dag maar liefst 360
kilometer file staat, zijn de meesten aanwezig.
Kinderen voor Kinderen moet vooral leuk blij
ven, vinden de betrokken volwassenen, maai
eigenlijk wordt er heel professioneel gewerkt.
Van glitter en glamour is geen sprake, van hard
ploeteren wel. Nieuwe liedjes worden woord
voor woord, zin voor zin geoefend. De kinderen
leren de liedjes thuis uit het hoofd. Ook Lusten
houwer heeft huiswerk, want aan de nieuwe
liedjes moet worden gesleuteld: aan de toon
soort bijvoorbeeld, die vaak te hoog is voor kin
deren.
Henk Westbroek is de projectleider, de man
achter de liedjes. Hij vraagt en selecteert dit
jaar op het thema 'verhuizen'. „Ik weet precies
wat ik hebben wil". Ongevraagd ontvangt hij
jaarlijks toch nog vierhonderd cassettebandjes
met liedjes. Ook al laat hij zich graag verrassen,
veel van wat hij binnen krijgt is 'ongehoord ou
bollig' of 'heel gezocht'. Hij wil de 'troep' graag
laten horen. „Je hebt van die leraren die zelf wel
eens een musical hebben gedaan op hun basis
school en dan een liedje insturen, weetje wel.
Volwassenen die jongerentaal gebruiken, dat
klinkt absoluut niet. Liedjes over typische kin
derproblemen, daar hou ik ook niet van. Mijn
dochter zet een nieuwe Kinderen voor Kinde
ren-plaat drie dagen lang achter elkaar op en
als het dan typische kinderliedjes zijn, zou ik
daar als ouder helemaal gek van worden. De
onderwerpen moeten ook volwassenen aan
spreken".
Uitzonderingen
Heel af en toe zit er wat goeds tussen, vertelt
Westbroek, maar dat zijn echt uitzonderingen.
De Jazzpolitie is bijvoorbeeld via zo'n toege
stuurd bandje ontdekt. Bij gebrek aan beter
wendt Westbroek zich meestal tot de bekende
tekstschrijvers. Op zijn verzoek werken ze al
tijd mee, ze vinden het zelfs hartstikke leuk.
Westbroek schreef dit jaar het liedje 'Voor de
spiegel', Bennie Jolink tekende voor 'Hier ben
ik dan', George Kooymans voor 'Filmverdriet'
en Pierre Kartner voor 'Waarom hebben kip
pen geen gebitjes'.
„Tien van de vijftien liedjes zijn elk jaar goed,
de rest moet je op de koop toe nemen. Niets is
zo moeilijk als het maken van een kinderlied
je", zegt Westbroek. „Kinderen zijn qua smaak
het moeilijkst in te schatten. Vaak zijn ze heel
behoudend, kiezen ze voor liedjes die al bekend
zijn. Je moet kinderen trouwens ook niet on
derschatten. Vaak kunnen ze meer zingen dan
je denkt".
Het joch Daan Speelman heeft op een zaterdag
in maart opeens twee blauwe ogen. „Wij mis
handelen ze niet hoor", grapt Jan Rietman tij
dens de geluidsopnamen in de Wisseloordstu
dio's. Rietman, die borg staat voor de muzikale
leiding en produktie, zit voor Kinderen voor
Kinderen achter de knoppen. De eerste opna
medag was een ramp, vertelt hij. Alles ging
traag, de kinderen waren ongeconcentreerd,
zongen vals en moesten om de tien minuten
naar het toilet. Met heel veel moeite zijn er drie
liedjes 'ingezongen'. „Soms is het echt een ver
loren zaak, dan zijn ze onrustig, vervelend.
Moet je na een half uur stoppen. Maar ja, het
zijn kinderen hè, je kunt er niets tegen doen.
Als het op is, is het op. Je kunt niet hetzelfde
van ze vragen als van volwassenen".
Het opnemen van een liedje blijkt iets heel an
ders dan het zingen van een liedje. Regel voor
regel, woord voor woord moet het perfect zijn.
De ene herhaling na de andere volgt. Dan is het
weer te hoog, dan weer te laag gezongen. Dan
zet er eentje te laat in. dan zingt een ander weer
'hij' in plaats van 'ik', dan is het weer te snel en
dan weer te vals. „Nee, het mag niet lager, want
dan vallen de vazen van de muur", grapt Riet
man. „Ik hoor zoveel gefluister tussendoor, dat
kost te veel concentratieverlies", waarschuwt
Lustenhouwer. Na twee uur staat het refrein
van 'De wijde wereld' op band. Tijd voor een eet-
annex speelpauze. Tussendoor wordt aan Dag-
mar Grote en aan Tessa Roselaar gevraagd om
het liedje 'Filmverdriet' eens solo te zingen.
Tessa blijkt een beetje schor, Dagmar een
beetje onzuiver. De keuze kan nog niet worden
gemaakt, dat gebeurt later wel.
Lol
Na anderhalve maand in de studio zitten de ge
luidsopnamen erop. Tijdens de wekelijkse re
petities in het Vara-gebouw worden nu de plan
nen voor de televisie-opnamen besproken. Tij
dens de ouderavond worden vooral de ouders
gewaarschuwd voor sterallures. Marijke van
Egten legt nog een keer uit dat het onmogelijk
is om 42 hoofdrollen te verzinnen. Ook de be
perkingen die de Arbeidsinspectie stelt komen
aan bod. De televisie-opnames mogen alleen
op zaterdag en tijdens de schoolvakanties wor
den gemaakt. „Voorop staat dat iedereen een
leuke periode moet hebben met een hoop lol.
Alleen is het net zoals bij het voetballen: de ene
keer zit een speler op de bank, de andere keer
staat-ie in het veld. Wat blijft is dat elke bij
drage belangrijk is".
De ouders droppen de kinderen 's ochtends
vroeg bij Boerderij Stofbergen in 's-Graveland.
Hoewel het kwik op deze dag in juli de dertig
graden weer dreigt te passeren, zijn ze allemaal
verplicht gekleed in de wintercollectie '94 van
Mexx. Ze zijn er niet minder druk om. De boer
klost op oranje klompen tussen het kroost
door. Nederland speelt vanavond een belang
rijke WK-wedstrijd. Regisseur Eric Blom ver
telt dat hij zelf ook nog een beetje kind is en dat
hij het leuk vindt om met kinderen te werken.
„Volwassenen stellen te veel vragen, bemoeien
zich er te veel mee. Acteurs doen het effe tus
sendoor, trekken een trucendoos open. Kinde
ren niet. Al zijn we professioneel bezig, voor de
kinderen is het een feest. Ze zijn niet stuk te
krijgen. Mij kun je na een lange dag aanvegen,
hoor".
Blom houdt niet van complete koren die braaf
him liedjes staan te zingen. Hij boetseert de op
namen tot één doorlopende videoclip over een
boerenfamilie en een grotestadsfamilie, die
vanwege een foute projectontwikkelaar met el
kaar worden opgescheept. Het weiland voor de
boerderij wordt gebruikt om de scènes voor het
liedje 'dozen' op te nemen. Een spelregisseuse
heeft de kinderen tijdens de wekelijkse repeti
ties al geleerd wat er gedaan moet worden. Zij
dirigeert iedereen naar het weiland, vraagt ie
dereen stil te zijn en een doos te pakken. De
kinderen moeten een mum- bouwen. „Band
loopt, stilte, attentie, actie!". De kinderen ren
nen één voor één met een doos naar de muur.
Blom stopt vrijwel onmiddellijk. Veel te sloom.
Scène
Als het tempo goed is, lukt het opstapelen niet.
Als het opstapelen lukt, vindt de regisseur het
toch nog een beetje kaal. Pas na vijf keer hollen
en opstapelen krijgen de kinderen het groene
licht. Gretig maken ze gebruik van het aanbod
hun truien en vesten uit te trekken. Blom is al
weer bezig met het voorbereiden van de volgen
de scène: het afbreken van de muur. De kinde
ren moeten achter een hoge muur van lege do
zen gaan staan .en er dwars doorheen rennen.
Dat lijkt gemakkelijker gezegd dan gedaan. De
keurige stapel stort bij het minste zuchtje wind
in. Na een paar keer vergeefs opbouwen, bieden
zandzakjes in de dozen echter uitkomst. De
kinderen rennen twee keer met veel plezier
door de muur, duiken vlak voor de camera op
de grond en dan is het goed. De 'crew' kruipt
voor de afspeelinstallatie. de kinderen gaan
wat drinken.
Twee maanden lang wordt er gefilmd op de
boerderij, bij de schroothandel, in het Filmmu
seum, het Spoorwegmuseum en het opleidings-
en trainingscentrum van de brandweer. Tech
neuten van de Vara zijn vervolgens een maand
lang met de banden aan het stoeien, monteren
en mixen. Marijke van Egten vertrekt naar
Joop van den Ende en draait mee met het Rad
van Fortuin. Sony Music Nationaal lanceert in
oktober de vijftiende cd van Kinderen voor
Kinderen. De belangstelling valt een beetje te
gen deze maand. Voor het eerst wordt tijdens
de voorbezichtiging van het tv-programma
voor de pers geen gouden plaat uitgereikt, ver
telt Heieen ter Burg, opvolgster van Marijke.
Wel heeft iedereen 'dik heimwee'. Vijftien kin
deren verlaten dit jaar het koor. Ze zijn alle
maal te oud geworden. Maar Ter Burg heeft na
een oproep voor 'verse' koorleden haar bureau
alweer vol liggen met brieven.
Karin Swiers
4 Zonder hapering vocht op
nemend (8i; 7 klok van een
adviseur? (12); 9 in het oog
springende olie (5): 10 extra
geheiligd vol overgave (8): 11
uitstekende onderkaak om
geld in te doen (11); 13 alar
merende ontwijking van
goederen (12); 15 allemen-
sen, dat is eerlijk verdeeld
(8); 16 loop in de loop (3); 17
dat zal een smet werpen op
een schaap tussen de roof
dieren (8); 18 heel ver van een
Limburgse plaats en zijn om
geving! (6).
1 In een kringetje lopen om
geld op te halen (8); 2 vereni
ging voor de veiligheid van
een Gelderse plaats (17); 3
beroering in een uurwerk (6);
4 aangericht door een ijs
koude koning 11); 5 transpi
rerende mispunten (12); 6
hier in Utrecht vier hopen
minder dan in N.-Brabant
10); 8 de hoop van een beest
je (3); 12 voedsel voor een
paard? (10); 14 stil als een on
bestuurbaar vaartuig (8).
Stuur het ingevulde crypto
gram uitsluitend op een brief
kaart aan:
Puzzelredactie PZC
Postbus 466
4380 AL Vlissingen
Uw inzending moet uiterlijk
woensdagochtend in ons bezit
zijn. Vermeld uw naam. adres en
woonplaats.
De PZC stelt de volgende prij
zen beschikbaar: eerste prijs
een WV-bonvan 50,-. Tweede,
derde en vierde prijs een WV-
bon van 25,-.
De oplossing en de namen van
de prijswinnaars vindt u in de
PZC-bijlage 'Vrije Tijd' van vol
gende week.
Oplossing vrijdag
Het sleutelwoord van het kruis
woordraadsel van afgelopen za
terdag is LUITENANT.
De prijswinnaars zijn: Carien
Snoeijers, Mart. Eijkestraat 6.
Terneuzen (WV-bon ƒ50,-). De
VVV-bonnen van 25,- gaan
naar: M. A. v. d. Maas. Zuid
straat 12. Haamstede; Carolien
Koppejan, Jodengang 1, Mid
delburg en mw. J. v. d. Kreeke,
Gr. van Prinstererstraat 24,
Goes. De prijzen worden bin
nenkort toegezonden.
echtpaar
i d e n t i e k
n a c h t mi s
dij harnas
si t u a t i e
pui n h o o p
eedenbek
ligfiets
De woorden op de eerste en derde verticale re
gel zijn; eindspel en hechting. Het sleutel
woord luidt: 'krombladig'.
uitslag-verzuim
i-klam-s-kooi-o
te-am-pos-on-ze
git-prinses-eed
eker-ij-o-g-alge
serie-boa-anker
11-toverheks-ls
a-s-set-ons-d-c
punt-lorre-doch
ere-g-non-a-lea
nikkel-n-schelp
mandaat
schaap-e-piloot
toe-k-met-e-kou
olie-heler-vers
m-l-wee-rek-r-s
pk-signatuur-fe
zalig-tas-satan
irak-i-n-g-noch
net-analoog-dia
nt-dr-iep-os-tv
i-zuil-g-rats-e
garnaal-gelaten
Voor de achtste keer in succes
sie komt PTT Post eind deze
maand (28 november) met decem-
berzegels. En evenals voorgaande
jaren zitten de zegels in een velletje
van 20 stuks; vierkante zegels in de
waarde van 55 cent met twee ver
schillende symbolische kerst- en
nieuwjaarssymbolen. Prijs per vel
letje: 11,-: verkooptermijnen: tot
31 december op de postkantoren
en tot 1 september 1995 aan de fila-
telieloketten en bij PTT Post Ver-
zamelservice in Groningen; opla
ge: onbepaald.
Nederland gaf eind 1987 de eerste
decemberzegels uit. Toen nog in
boekjes: zegels van 50 cent met vijf
verschillende motieven: een fonke
lende ster opgebouwd uit stippen.
In de eerste jaren waren de motie
ven nog vrijblijvend, omdat men
niemand wilde kwetsen. Maai- in
de loop der jaren zijn ook in ons
land - in andere landen heeft men
daar nooit een punt van gemaakt -
de decemberzegels steeds meer op
kerstzegels gaan lijken. Er doken
kaarsen op, en kerstrozen en dit
jaar heeft de ontwerper (Max Kis-
man uit Amsterdam) zelfs vier
kerst- en nieuwjaarssymbolen ge
bruikt: een denneboom, een
sneeuwkristal, een kaars en een
ster. Mooi vormgegeven; letters,
cijfers en symbolen zijn vlot - uitge
knipt en in het 'raamwerk' gelegd.
postzegels
i i i i i i i i i i itttf1
PTT Post hoeft nu nog maar één
stap te doen: noem de zegels net
als in elk land waar ook ter wereld
kerstzegels. Naar ons gevoel wil
het publiek dat ook, want in alle
voorgaande zeven jaren hebben we
zelden of nooit iemand naar de
cemberzegels horen vragen, altijd
naar kerstzegels.
De zegels zijn uitgevoerd in de
kleuren rood, blauw, groen, geel en
zwart. Ze zitten, zoals opgemerkt,
in velletjes van twintig stuks: bo
ven en onder twee rijen van vijf ze
gels en daar tussen een strip waar
in evenals voorgaande jaren staat
vermeld waarvoor de zegels zijn te
gebruiken.
Op de dag dat de decembervel-
letjes aan de loketten zullen ko
men (28 november) verschijnt ook
een nieuwe permanente koningin
nezegel in inversievorm in de waar
de van 7,50. Kleur: helder purper
violet. De zegels zitten in velletjes
van 25 stuks en evenals in de inver
siezegel van 10 gulden is een veilig
heid ingebouwd om het namaken
te bemoeilijken: in het midden aan
de zijkanten een ellipsvormige per
foratie. De 'oude' voorraad Bea-
trixzegels van 7.50 (flesgroen) zal
worden uitverkocht.
GROOT-BRITTANNIË heeft dit
jaar als laatste van de oude CEPT-
landen de Europa-zegels op de
markt gebracht. Dat was 27 sep
tember. Vier stuks in waarden van
25p, 30p. 35p en 41 pence. Het the
ma was dit jaar 'grote ontdekkin
gen' en de Britten hebben het voor
de motieven op medisch gebied ge
zocht.
Nu de CEPT niet meer bestaat
heeft Nederland besloten met in
gang van 1994 geen Europa-zegels
meer uit te geven. Veel landen zijn
echter nog de oude Europese
postale gedachte trouw gebleven
en zullen dat ook de komende twee
jaar - tot en met 1996 is door wijlen
de CEPT het programma nog vast
gesteld - doen als de gemeenschap
pelijke thema's 'vrede/bevrijding'
en 'vrouwen' zijn.
De landen die in de Iood van dif
jaar wel met Europa-zegels kwa
men zijn: Aland. 2,30 Fm. en 2,90
Fm.; Andorra/Frans, 2,80 fr. en 3,70
fr.; Andorra/Spaans, 29 ptas en 55
ptas; Azoren, 100 esc. (ook vier ze
gels in een velletje); België, 16 fr. en
30 fr.; Cyprus 10 c. en 30 c.: Bulga
rije, 3 1. en 15 1.; Denemarken 3,75
kr. en 5,00 kr.; Faroer, 4 kr. en 7 kr.
(ook in velletje); Estland. 1 kr. en
2,70 kr.; Finland. 2.30 Fm. en 4,20
Fm.; Frankrijk, 2,80 fr. en 3.70 fr.;
Gibraltar 2x 24p en 2x 34p (paren);
Groenland, 4 kr. en 7,25 kr.; Grie
kenland, 90 dr. en 350 dr (paar);
Guernsey 2x 24p en 2x 30p: Honga
rije, 19 ft. en 50 fr.
Ierland. 32p en 44 p (ook in vel
letje); Italië, 750 1. en 850 1.; Jersey.
2x 23p en 2x 30p (paren); Joegosla
vië, 0,60 nd. en 1.80 nd.; Kroatië,
3800 kuna's en 4000 kuna's; Liech
tenstein. 80 rp. en 1,00 fr.; Litauen,
80 c.; Luxemburg, 14 fr. en 22 fr.;
Madeira, 100 esc. (ook vier zegels in
een velletje); Malta, 14 c. en 30 c.;
Man. 3x 20p en 3x 30p (strips); Mol
davië, 0,011, 0,45 1. en 2,501; Mona
co, 2,80 fr. en 4,50 fr. (ook die zegels
v^n elk in velletje); Oostenrijk, 7 s.;
Polen, 2500 zl. en 6000 zl.; Portugal,
100 esc. (ook vier zegels in een vel
letje); San Marino 750 1. en 850 1,;
Slowakije, 28 sk. (ook in velletje);
Slovenie, 70 t. en 215 t.: Spanje, 55
ptas en 65 ptas; Tsjechië 2x 14 kc.:
Turkije, 15001. en 50001.; Turks Cy
prus, 2x 85001. (in een velletje); Va-
ticaan, 750 1. en 850 1.; IJsland, 35
kr5. en 55 kr. (ook in velletje); Zwe
den. 3x 5,50 kr. (in boekjes van zes
stuks): Zwitserland, 60 rp. en 100
raPPen Hero Wit
