Duitse kabinetsformatie rond
PZC ssw
PZC
Premier Kok niet kapot van boek
Ed van Thijn over vorig kabinet
Nieuwe aanwinst Blijdorp
uchtmacht blijft
paraat in Bosnië
Gevaar langs Po lijkt voorbij
Nationaal herdenken
Kabinet: centraal
meldpunt schulden
binnen- en buitenland
bestrijden werkloosheid ook in Bonn centraal
NS doen beroep op reiziger in campagne tegen zwartrijden
VS staken
controle bij
Bosnië
v Lunchcafé La Reine y
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1994
onze correspondent
Nuijsenburg
- De drie Duitse rege
CDU, CSU en FDP
vrijdag de onderhande
len over de voortzetting van
coalitie afgerond. Na negen
mderhandelingsdagen zijn de
urtijen het eens geworden
jver een akkoord, dat de basis
joet worden van het kabinets-
jeleid voor de komende vier
par.
jet 50-pagina's tellende pro-
jamma zal maandag door
Kohl (CDU) en
Heym ontkent
tollaboratie
met Stasi
BERLIJN (DPA) - De 81-jarige
schrijver Stefan Heym, die voor
ie post-communistische PDS
lid is van de Bondsdag, heeft
rrijdag de beschuldiging van de
land gewezen dat hij heeft sa
mengewerkt met de Stasi, de ge
keesde geheime dienst van de
DDR. Heym zei dat hij in 1958
telf contact had gezocht met de
politie. Hij had het gevoel dat
ie Stasi een val voor hem had
cezet.
Heym zegt niet te hebben gewe
ien dat Karl Heine, de politie
man met wie hij in '58 contact
had, ook voor de Stasi werkte.
De Duitse omroep ZDF had don-
ierdag onthuld dat Heym des
tijds aan Heine heeft aangebo-
jen, informatie te verschaffen
over ontmoetingen met de naar
kt Westen gevluchte vakbonds
man Heinz Brandt.
jrafiekprijs
toegekend aan
drie kunstenaars
AMSTERDAM (ANP) - De Bre-
iase Jacomijn den Engelsen
11958), de Groninger Simeon
fiijenhuis (1969) en de Amster-
Jammer Harald Vlugt (1957)
iebben de Grafiekprijs 1994 ge
togen. Zij ontvingen de prijs
an 6000 gulden vrijdag in Am-
Mam uit handen van staats
secretaris Nuis van cultuur.
Dat gebeurde bij de opening van
Grafiek Biënnale in de
Nieuwe Kerk. Het werk van alle
'lijftien genomineerden is in de-
iekerk te zien op de tentoonstel-
ïng Grafiek Nu.
zijn collega-partijleiders Waigel
(CSU) en Kinkel (FDP) worden
gepresenteerd. Het komende
weekeinde zal gebruikt worden
voor 'verfijningen' van de tekst.
Dinsdagochtend staat vervol
gens de herverkiezing van
bondskanselier Kohl op de
agenda. Dat zou een spannende
aangelegenheid kunnen wor
den, want de coalitie heeft na
haai- nederlaag bij de bondsdag
verkiezingen van 16 oktober nog
maar een meerderheid van 10 ze
tels.
Hoewel de partijen ook vrijdag
weinig mededeelzaam waren
over de inhoud van het akkoord,
zijn de hoofdlijnen wel bekend.
Centraal staan de bestrijding
van de werkloosheid en het te
rugdringen van de rol van de
overheid, de 'slanke staat'. Ver
der hebben de partijen zich on
der meer verplicht tot het terug
brengen van het overheidsbe-
slag op de economie en de be
strijding van de criminaliteit.
Op het gebied van het buiten
landse beleid blijft men op ver
trouwde paden: versterking en
verdieping van de EU, steun aan
de Navo en instensievere samen
werking met de Oosteuropese
buurstaten.
Over de samenstelling van het
kabinet bewaarde men vrijdag
avond het stilzwijgen. De be
langrijkste posten blijven echter
zo goed als zeker in handen van
de zelfde personen: Kohl (kanse
lier). Waigel (financien) en Kin
kel (buitenlandse zaken). De
FDP, de grote verliezer van de
verkiezingen, zal vermoedelijk
twee van haar vijf portefeuilles
moeten inleveren.
Een van de meest omstreden
kwesties in de formatie, het af
luisteren van criminelen, is niet
in het akkoord opgenomen. De
FDP was hier omwille van de
privacy-bescherming tegen, ter
wijl het voor CDU en CSU een
van de peilers van het anti-mis
daadplan is. Deze zaak zal later
weer op de agenda terugkeren.
De FDP haalde wel een voor
haar achterban belangrijk punt
binnen. Voor buitenlanders die
al lang in Duitsland wonen,
wordt de dubbele nationaliteit
mogelijk, maar een algemene re
geling blijft op het verzet van de
CDU stuiten, evenals een ver
soepeling van het asielbeleid.
ROTTERDAM - De Rotterdamse Diergaarde Blijdorp heeft een nieuw trekpleistertje: een jong mantelbaviaantje. Voorlopig rijdt
het pasgeboren diertje nog veilig mee op moeders rug. In Blijdorp leven 20 volwassen mantelbavianen. foto Pul Stolk/ANP
ALKMAAR (ANP) - De Nederlandse Spoorwegen zijn
vrijdag op het station van Alkmaar een brede publiek
scampagne gestart om nieuwe maatregelen tegen
agressie te presenteren. De maatregelen worden 1 ja
nuari 1995 van kracht.
Kernpunt is het terugdringen van het zwartrijden, om
dat daardoor de meeste conflicten ontstaan. De NS doet
een dringend beroep op de eigen verantwoordelijkheid
van de reiziger, die „net als bij een circus" gewoon entree
moet betalen, aldus NS-projectmanager T. Spoelstra.
Met de installatie van 200 nieuwe betaalautomaten (con
tant geld en pinpas) zal vanaf 5 december op elk station
24 uur per dag kaartverkoop mogelijk zijn, zo maakte de
NS al eerder bekend. Ook voert het vervoersbedrijf onge
dateerde plaatsbewijzen in, die vóór de reis kunnen wor
den afgestempeld. Controles op de perrons worden
steekproefsgewijs uitgevoerd, zowel bij het in- als uit
stappen. De tarieven voor kaartjes die in de trein worden
gekocht gaan, met name op korte trajecten, fors om
hoog.
De conducteurs en controleurs worden getraind om con
flicten en agressie beter te hanteren en zich een klant
vriendelijke houding eigen te maken. Meer verlichting,
camerabewaking op grotere stations, betere schoon
maak en winkeltjes moeten de stations een vriendelijker
en veiliger karakter geven.
Projectleider Spoelstra acht het verplaatsen van de
agressie van de trein naar het station, waar meer perso
neel is, een kernpunt van het beleid. Er komt echter géén
extra personeel voor de handhaving van de strengere re-
pLLAFRANCA (ANP) - De Ko-
ïinklijke Luchtmacht gaat er
(anuit dat zij ook na april een
lijdrage blijft leveren aan de
pavo-aeties boven Bosnië, al is
jiat wellicht in afgeslankte
rorm.
Kr liggen plannen gereed voor
wn gezamenlijk optreden met
ie Belgische luchtmacht, waar-
san het parlement in Brussel
Jjn goedkeuring nog moet ge
en. Die plannen gaan in hun
iuidige vorm niet uit van een ge-
ïle terugtrekking van het Ne-
ïrlandse detachement uit de
'oeratie Deny Flight,.
Generaal-majoor Van den Burg,
ürecteur operatiën van de Ko
ninklijke Luchtmacht heeft dit
rrijdag gezegd op de Italiaanse
iiiegbasis Villafranca. Van den
Brng was daar in verband met
bliksembezoek van de
nieuwe Navo-topman Claes en
Se hoogste Navo-militair in Eu-
t, de Amerikaanse generaal
lüulwan.
fan den Burg heeft geen aanwij
zigen dat minister Voorhoeve
Defensie) van plan is de Neder-
aidse luchtmacht helemaal uit
tot van pagina 1
Dacht tussen de VS en de Euro
pe bondgenoten. Van Eekelen
ïiook te vrezen dat het Ameri-
öanse besluit tot een verhevi
ging van de gevechten zal leiden.
Da voorzitter van de Parlemen
taire Assemblée van de WEU,
Dudley Smith, was eveneens
issimistisch. „De VS domine-
*n de bevelsstructuur van de
*avo in de Adriatische Zee en de
terugtrekking van de Ameri-
hanse schepen en luchtmacht
van de embargo-controle
ïn lachertje te maken". Vol-
Sns Smith moet de WEU bereid
aJh „deze uitdaging te beant-
■oorden en het gat te dichten".
Niet opportuun'
•uropees commissaris Hans van
Sn Broek liet via een woord
eerder weten niet verrast te zijn
foor de Amerikaanse beslissing,
"aar deze „niet opportuun" te
Shten. In Moskou wijdde de
itoema (Tweede Kamer) een
ï>oeddebat aan de zaak. In een
srklaring werd naderhand ge-
seld dat de beslissing van Was-
-ington leidt tot chaos en wille-
sur binnen de internationale
Strekkingen en een sterke ver-
3echtering in de Balkan-crisis.
Deny Flight terug te trekken.
Voorhoeve en zijn ambstvoor-
ganger Ter Beek hebben er bij
herhaling bij Navo-bondgeno-
ten op aangedrongen de taak
van Nederland in Deny Flight
over te nemen omdat die te duur
wordt voor ons land.
Nederland doet sinds april '93
met een squadron F 16-ge-
vechtsvliegtuigen (18 toestellen,
300 man personeel) mee aan de
Navo-operatie. Die is er op ge
richt het vliegverbod boven Bos
nië te handhaven en zonodig
vanuit de lucht steun te geven
aan de VN-grondtroepen en de
bevolking in beschermde gebie
den.
Tot nu toe neemt elk half jaar
een detachement van een Neder
landse vliegbasis het werk in De
ny Flight over. Tot april 1995
doet de vliegbasis Twenthe dit;
de plannen voor een aflossing-
door Leeuwarden liggen gereed.
België overweegt Nederland
daarin vanaf april bij te staan,
mede als compensatie voor de
terugtrekking van een deel van
het Belgische transportbataljon
in Bosnië. Nederland, België,
Denemarken en Noorwegen
werken in Navo-verband regel
matig samen op luchtmachtge-
bied. Een Nederlands-Belgisch
detachement zou ook goed aan
sluiten bij de recente bezuini
gingsplannen van minister
Voorhoeve, die uitgaan van
meer internationale samenwer
king.
Nederlandse vliegers op Villaf
ranca zeiden vrijdag dat de si
tuatie rond Bihac. ook voor hen
gevaarlijker is dan die bij andere
beschermde gebieden. De Bos
nische Serviërs hebben bij Bi
hac een systeem van luchtaf
weer met Russische SAM 2 en
SAM 6-raketten. Een hoge lucht
machtofficier bevestigde dat
sinds de start van Deny Flight
ruim 1.200 keer het vliegverbod
boven Bosnië is geschonden,
meestal door helikopters. De
Navo kan daar weinig tegen uit
richten, in tegenstelling tot
schendingen met straaljagers.
De heli's zijn vaak net als VN-
toestellen wit geschilderd en
voorzien van een rood kruis.
Alessandria - Een Italiaan waadt bij Ale-
saandria naar een auto die door het water
is meegesleurd. Noord-Italië haalde gis
teren opgelucht adem; zes dagen na de
rampzalige overstromingen in Piemonte
en Ligurië is ook aan de benedenloop van
de Po het gevaar geweken.
Het waterpeil daalt nu gestaag. „Het is
bijna een wonder dat er niet meer gebeurd
is", verklaarde een bewoner van het ge
troffen gebied. Maai- de opluchting over
het einde van het gevaar gaat gepaard
met rouw over de 64 doden als gevolg van
het noodweer.
Vrijdag, een door de regering geprocla
meerde dag van nationale rouw, sloten
talrijke winkels voor een kwartier hun
deuren. In de scholen werden de slachtof
fers herdacht. Er wordt geld ingezameld
voor de gedupeerden. Het parlement in
Rome onderbrak gedurende een minuut
zijn beraadslagingen. Radio en televisie
onderbraken hun uitzendingen.
foto Luca Bruno/AP
Netwerk mobiele
telefoon heeft
300.000 klanten
DEN HAAG (ANP) - Het mo
biele telefoonnetwerk van PTT
Telecom telt nu 300.000 aanslui
tingen. Het gaat om aansluitin
gen op zowel het oudere NMT-
netwerk als het digitale net
werk GSM, waarmee abonnees
door heel Europa kunnen bel
len.
DEN HAAG (GPD) - Volgens
oud-minister Ed van Thijn is hij
een „narrige" man die regelma
tig geïrriteerd reageert, boos
wordt en nijdig wegbeent. Mi
nister-president VVim Kok is
echter niet boos te krijgen op
zijn partijgenoot, die vriend en
vijand ongegeneerd heeft be
schreven in zijn deze week ver
schenen dagboek 'Retour Den
Haag'. „Als je niet te kijk gezet
wilt worden moet je dit vak niet
kiezen", zei Kok gisteren tij
dens de persconferentie na de
ministerraad.
Van Thijn citeert in het dagboek
uit de bijeenkomsten van de mi
nisterraad die hij als opvolger
van de overleden minister Dales
meemaakte van januari tot eind
mei. Onbevangen beschrijft hij
hoe het kabinet Lubbers III in
zijn nadagen maar wat aanrom
melde met het landsbestuur.
Kok deed gisteren echter alsof
hij er niet warm of koud van
werd.
Dat Van Thijn uit de school ge
klapt heeft is niet netjes natuur
lijk. Het is zelfs strafbaar. Minis
ters - ook als ze ex zijn - mogen
niet openbaren wat er in de mi
nisterraad is gezegd. Kok, minis
ter van financiën in het vorige
kabinet, heeft echter geen zin er
nu „in formele zin een nummer
van te maken".
Hij zei gisteren al blij te zijn dat
niet de volledige notulen van de
ministerraad in het boek voor
komen. Dat zou een saai geheel
hebben opgeleverd, zei hij. „Het
is maar een enkele keer een frag-
Wegens verbouwing keuken is Lunchcafé La Reine
14,15 en 16 november gesloten
en op donderdag 17 november weer geopend
en is het 2e kopje koffie gratis.
Tot ziens bij
Zuid-Nederland heeft de herdenking van de Be-
v
Jvrijding, een halve eeuw geleden, achter de rug.
Wanneer straks de winter zal zijn gepasseerd - met
voor velen herinneringen aan de hongerwinter van
1944-'45 - komt de Nationale Herdenking op 4 en 5
mei van het einde van de Duitse bezetting in zicht. De plan
nen om aan die gebeurtenis, vijftig jaar na dato, een bijzon
der karakter te geven zijn afgerond en deze week bekend ge
maakt. Afgerond is voorlopig ook de discussie over de vraag
of er nu aanleiding is de herwonnen vrijheid van Nederland
samen met Duitsers te herdenken. Het was premier Kok zelf
die enkele maanden terug een suggestie in deze richting-
deed. Achtergrond was de gedachte om zo binnen het kader
van het verenigd Europa de samenwerking met het democra
tische Duitsland van vandaag te onderstrepen. Een uitnodi
ging aan officiële vertegenwoordigers uit Duitsland om bij de
herdenking van de bevrijding van Nederland aanwezig te zijn
zou ook een gebaar van verzoening kunnen inhouden, werd
voorzichtig geopperd. Het was te voorzien dat dit idee heftige
reacties zou losmaken, met name vanuit de kring van oud
verzetsstrijders en (nabestaanden van) oorlogsslachtoffers.
Dat gebeurde en het bewees nog maar eens opnieuw hoe ui
terst gevoelig de verwerking van de dramatische gebeurte
nissen in de oorlogsjaren blijft bij de generatie Nederlanders
die deze zelf hebben ondergaan of zich daar nauw bij betrok
ken weten.
Nederland is niettemin een halve eeuw verder. De Duit
sers van nu zijn niet meer de Duitsers van toen. De huidi
ge generatie Duitsers gaat meer en meer open en kritisch om
met het eigen nazi-verleden. Tegenwoordige leiders als de
afgetreden bondspresident Von Weiszacker en zijn opvolger
Herzog schromen niet om namens het Duitse volk publieke
lijk schuld te bekennen voor de gruwelijke misdaden die het
nazi-regime in Europa heeft gepleegd. Maar toch is voor vele
duizenden mensen, die onder dat schrikbewind hebben gele
den, het verleden nog te vers en te emotioneel. Zijn de herin
neringen te broos om de confrontatie met Duitse deelname
aan de herdenking van de bevrijding aan te kunnen. Even
werd deze zomer de gedachte geopperd om bij de herdenking
van D-Day op de stranden van Normandië, ditmaal ook de
Duitse bondskanselier Kohl uit te nodigen. Even is met het
denkbeeld gespeeld om bij de herdenking van de Slag om
Arnhem ook een Duitse afvaardiging te betrekken. In beide
gevallen bleek zo'n initiatief nog een brug te ver te zijn, werd
er daarom snel van afgezien. Ook prins Bernhard heeft deze
week nog eens nadrukkelijk voor het RTL-televisiejournaal
verklaard dat hij - in tegenstelling tot de indruk die na een
eerder interview in het dagblad Trouw zou zijn gewekt - te
genstander is van de aanwezigheid van Duitsers bij herden
kingen van de bevrijding van Nederland.
De regering-Kok heeft, in nauwe samenwerking met het
Nationaal comité 4 en 5 mei, voor een begaanbare route
gekozen met de nationale herdenking in 1995, vijftig jaar na
de aftocht van de nazi-bezetters. Dodenherdenking en Be
vrijdingsfeest zullen een duidelijk Nederlands karakter heb
ben met een bijeenkomst in de Haagse Ridderzaal waar ko
ningin Beatrix een toespraak zal houden. Drie dagen later,
op 8 mei - de herdenking van de volledige capitulatie van
nazi-Duitsland - zal in dezelfde Ridderzaal een internatio
naal gericht symposium worden gehouden over een halve
eeuw vrede, vrijheid en democratie in Europa. Aan dat sym
posium kunnen ook Duitsers deelnemen. Terugzien en voor
uitkijken, nu nog in een wankel'evenwicht. Respect voor ge
voelens en emoties die belast zijn door het verleden en daar
om bij herdenkingen als deze moeten worden ontzien. Maar
daartegenover toch ook een accent op de huidige en toekom
stige relaties tussen Duitsland en Nederland, tussen Duit
sers en Nederlanders binnen nieuwe Europese verhoudin
gen. Aan kunstmatig opgeklopte verbroedering is geen be
hoefte. Met latente anti-Duitse gevoelens komen we ook niet
verder. In 1995 is het immers ook 50 jaar geleden dat de Ver
enigde Naties werden opgericht.
vdM.
vrijdag besloten, nadat minister
Melkert (Sociale Zaken) eerder
deze week al op de komst van
het meldpunt had gezinspeeld.
Het kabinet reageert met zijn
besluitvorming op een advies
van een commissie over schul
denproblematiek. Het is het met
deze commissie eens dat er een
samenhangende aanpak moet
komen van de hulpverlening
aan mensen die diep in de schul
den zitten.
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet
wil dat sneller gesignaleerd
wordt of mensen in problemati
sche schulden verkeren. Het is
van plan een centraal meldpunt
in te stellen, waaraan instanties
als woningbouwverenigingen
en energiebedrijven kunnen
doorgeven of iemand in beta
lingsmoeilijkheden verkeert.
Vanuit dat meldpunt kan dan
eventueel hulpverlening wor
den georganiseerd.
De ministerrraad heeft hiertoe
ment. Het boek moet immers
ook verkocht worden". Daarmee
wilde Kok overigens niet zeggen
dat de ministers van dit paarse
kabinet nu naar believen uit de
school mogen klappen. „De ge
heimhoudingsplicht staat zoals
die staat".
Uit het boek van Van Thijn stijgt
het beeld op van een kabinet dat
regeert als een kip zonder kop. Is
dat niet schadelijk voor de poli
tiek? Nee, vindt Kok. Dat moet
de politiek kunnen dragen. Cor
rigeren wil Kok het boek niet,
noch aanvullen of recenseren.
Het is volgens hem „de persoon
lijk gekleurde visie" van Ed van
Thijn.
Zeker is in elk geval dat de pre1
mier er geen enkele behoefte aan
heeft om na afloop van dit kabi
net weer zo'n boek met een
„hoog informatiegehalte" te le
zen. „Ik heb afgesproken dat col
lega's geen dagboeken schrij
ven", zei hij glimlachend,
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. 01184-84000.
Servicepunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2,
4461 AJ Goes.
Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Servicepunt Boekhandel
Duerinck, Gentsestraat 12,
Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15,
4571 BK Axel. Tel. 01155-68000.
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur.
Openingstijd Zierikzee
8.30-17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18.
4380 AA Vlissingen,
Tel. 01184-84000;
Redactiefax: 01184-70102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: venwijzing via
de telefonische boodschap op de
kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
'op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
venwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tijdens
kantooruren en uitsluitend maan
dag- t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. 01184-84000.
Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 84,50, automatische
afschrijving 83,75, franco per
post 107,50; per maand
29,60, automatische afschrij
ving 29,00;
jaarabonnement 326,50, auto
matische afschrijving 325,00;
jaarabonnement franco per post
415,00; losse nummers maan
dag t/m vrijdag 1,50, zaterdag
2,00 p.st. (alle bedragen inclu
sief 6 pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC
ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 165 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 24,75; ingezonden
mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 6,25 meer. Volledige
tarieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprijzen
exclusief 17.5 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeveri|
Provinciale Zeeuwse Courant B.V.
Vlissingen.