foekomst agrosector somber
PZC
Ritzen tegen toelatingsexamen
voor universiteit en hogeschool
Britse krant roept hulp Van Mierlo in
Middeninkomens
betalen meest voor
studiefinanciering
Nieuwe brug over de Waal
binnen- en buitenland
lapport: Nederlandse land- en tuinbouw levert bulkprodukt
Actie voor het welzijn van slachtpaarden
.andbouwer verdient
een kwart minder
Herderlijk schrijven Heilig Jaar 2000 op komst
-V
fei
X
WOENSDAG 12 OKTOBER 1994 5
BRUSSEL (ANP) - De Britse
krant The Guardian heeft per
brief een dringend beroep ge
daan op minister Van Mierlo
(Buitenlandse Zaken) om haar
bij het Europese Hof in Lu
xemburg te steunen in de
strijd om meer openheid.
Een van de Brusselse corres
pondenten van The Guardian,
John Carvel, vroeg de Euro
pese ministerraad om inzage in
notulen en ontwerp-documen-
ten. De secretaris-generaal van
de ministerraad weigerde,
waarop Carvel de kwestie aan
hangig maakte bij het Hof.
In zijn brief aan Van Mierlo
vraagt de Britse journalist om
steun. Er is volgens hem sprake
van een systematische weige
ring stukken te openbaren
waaruit de standpunten van de
verschillende regeringen zijn af
te leiden.
Hij herinnert Van Mierlo eraan
dat de vorige Nederlandse re
gering bezwaar maakte tegen
een dergelijke systematische
weigering van openbaarheid.
De regering stelde zich in mei
nog op het standpunt, dat er
een ahveging dient plaats te
vinden tussen het belang van
de burger bij openbaarheid en
het belang van de ministerraad
bij beslotenheid.
De ministerraad heeft ten over
staan van het Hof tegengespro
ken. dat er sprake zou zijn van
een systematische weigering.
Carvel doet nu een beroep op
Nederland om zich te mengen
in de zaak. Nederland zou vol
gens The Guardian kunnen
verklaren, dat er wel degelijk
sprake is van een vast beleid
om inzage in notulen te weige
ren. Het enige wat Nederland
hoeft te doen, is het Hof de
waarheid te vertellen, meent
Carvel.
„Ik ken de reputatie van uw
land en in het bijzonder van uw
eigen politieke partij als het
gaat om het overeind houden
van hoge normen van openheid
in bestuur", schrijft Carvel. Hij
dringt wel aan op spoed, omdat
de termijn waarbinnen Neder
land zich als partij kan voegen
bij deze zaak eind oktober ver
strijkt.
)EN HAAG (GPD) - Nederland-
agrarische produkten heb
been slecht imago in Europa,
lovendien kan de Nederlandse
p'o-sector zich niet aanpassen
in de veranderde omstandig-
«den. Korte-termijndenken
verheerst binnen de coöpera-
les, terwijl het buitenland de
(tderlandse agrariër aan alle
anten voorbijloopt. Vooral in
belangrijke sectoren als
roente, zuivel en vlees loopt
ederland een steeds grotere
chterstand op. Voor varkens-
lees is het inmiddels 'één mi-
aiut voor twaalf.
opdracht van het ministerie
»n Landbouw, Natuurbeheer
in Visserij (LNV) heeft het Britse
mderzoeksbureau A.T. Kear-
>ey de positie van zeven Neder-
Indse landbouwsectoren verge
len met die van de belangrijk-
ite buitenlandse concurrenten,
iwak zijn volgens A.T. Kearney
fote sectoren als vlees, zuivel
groenten. Sterker zijn kleine
setoren als aardappelen, visse-
sj, snijbloemen en zaad teelt.
J)e conclusies zijn niet verras
end. maar nu zijn ze duidelijk
siderbouwd". vatte K. de Jong.
Srecteur handel en industrie
ran het ministerie van LNV het
jelang van het rapport samen.
Minister Van Aartsen sprak in
eerste reactie van „nog som
erder conclusies dan we ver
recht hadden". De minister wil
et rapport gebruiken voor over-
met de agro-sector om tot
offensief beleid" te komen
aardoor de agrarische sector
at de malaise kan worden ge-
tokken.
tanpassing
)e opvallendste conclusie uit de
Sudie is dat de Nederlandse
igro-sector laag scoort ten aan
zien van het vermogen zich aan
te passen aan de markt. De Ne
derlandse agrariër is niet in
staat de wensen van de consu
ment om te zetten in nieuwe pro
dukten of het produktieproces
zo aan te passen dat de klanten
op de juiste wijze en het juiste
tijdstip worden bediend. Dit
marktaanpassingsvermogen
wordt steeds belangrijker, om
dat de afnemers van de produk
ten - de grote supermarktketens
- veeleisender worden. Zij ne
men bijvoorbeeld geen genoe
gen meer met één soort tomaat,
maar willen diverse variëteiten
op momenten dat ze die kunnen
verkopen.
Bij de zuivel blijkt dat uit het feit
dat de sector sterk is in melk en
halfharde kaas, maar zwak in
speciale kazen en toetjes. Juist
bij die laatste produkten is nog
sprake van groei en een goede
marge op de produkten. De Ne
derlandse groenteteler is in de
laatste tien jaar afgezakt van
een kwaliteitsleverancier tot
een bulkleverancier. Lekkere to
maten worden uit Spanje ge
haald en niet meer uit Neder
land.
Bij varkensvlees is het helemaal
huilen met de pet op. In Duitse
supermarkten kost een kilo var
kensvlees uit Nederland minder
dan een kilo hondevoer. Dat
geeft het imago aan dat het Ne
derlandse varkensvlees in het
buitenland heeft, een bulkpro
dukt zonder toegevoegde waar
de.
Achterstand
De onderzoekers constateren
dat een belangrijke remmende
factor het landbouw-bedrijfsle-
ven zeifis. De coöperaties zijn te
veel gericht op het uitbetalen
van de hoogste prijs aan de le-
DEN HAAG - Leden van de Dierenbescherming demonstreerden dinsdag op het Binnenhof tegen de 'meer dan erbarmelijke om
standigheden' waaronder paarden uit het voormalige Oostblok worden vervoerd naar YVesteuropese slachthuizen.
foto Cees Zorn/GPD
EN HAAG (ANP) - De akkerbouw en de veehouderij hebben in het
oekjaar 1992/1993 in totaal 4,4 miljard gulden geïnvesteeerd. Dat
>14 procent minder dan in de voorgaande periode, toen het inves-
iringsniveau een recordhoogte bereikte. Het gezinsinkomen uit
tt bedrijf daalde met liefst een kwart tot krap 50.000 gulden per
ndernemer. Dat blijkt dinsdag uit gegevens van het Landbouw
conomisch Instituut (LEI-DLO).
Ie steeds lagere bedrijfsresultaten in de akkerbouw hebben zich in
onderzochte periode sterk doorgezet, aldus het instituut. De op-
rengstprijzen daalden gemiddeld met 14 procent. In de melkvee-
ouderij was sprake van een lichte verbetering van de resultaten. De
ivesteringen in deze branche bleven dan ook op peil.
1ELFT (ANP) - De middeninko-
sens blijven achter bij het te-
'igbetalen van studieleningen
'n opzichte van andere inko-
ïensgroepen. Dat blijkt uit een
Hderzoek van de Vereniging
»r Studie en Studentenbelan-
ïn Delft (VSSD), die is aange
zien bij de Landelijke Studen-
(nvakbond LSVb.
Vintervakantie
rg in trek
EN HAAG (ANP) - Het aantal
«kingen voor het wintersei-
*n ligt momenteel 17 procent
«er dan in dezelfde periode
rig aar. Dit maakte de ver
liging van reisorganisatoren
*VR dinsdag bekend. Vooral
'vliegreizen (plus 37 procent)
autoreizen (plus 14 pro
nt) zijn in trek. Ook de boekin-
a voor busreizen (plus 2 pro
nt) nemen licht toe, maar
'inreizen (min 16 procent) la-
neen daling zien.
goede start bij de vliegreizen
'rat vooral ten goede van de
ootste vliegmarkt, te weten
anje.
bestemmingen naar de
Manse winterzon laten een
liging zien van 56 procent,
'oral het Spaanse vasteland
procent) en Gran Canaria (56
tcent) zijn gewild. Ook Portu-
1 (plus 34 procent) doet het
aldus de ANVR.
1 de busreizen zijn Frankrijk
Groot-Brittannie meer in
maar Oostenrjk (altijd
sd voor twee derde van de ge-
*kte passagiers) ligt 3 procent
'iter op vorig jaar. Ook wat be-
t autoreizen is Oostenrijk
Ploper met 43 procent van de
Sagiers. ofwel een toename
-7 procent. Op de markt van
■oreizen zijn Frankrijk (plus
procent i en België iplus 44
(cent) sterk in opkomst.
Volgens VSSD-voorzitter D.
Samson gaat het zogenoemde
draagkrachtprincipe bij de te
rugbetaling van een studie
schuld maar ten dele op. Niet al
tijd geldt dat ex-studenten meer
aflossen naarmate ze meer ver
dienen. De adder onder het gras
is de rente.
Samson: „Het klopt wel dat de
lage inkomens in de vastgestel
de termijn van zeventien jaar
bijna niet aan terugbetalen toe
komen. Hun schuld wordt na de
ze periode kwijtgescholden. Ho
ge inkomens kunnen daarente
gen snel de schuld aflossen en
besparen zich daarmee veel ren
te. De pijn zit bij de middeninko
mens. Zij kunnen per maand net
zoveel aflossen dat de hele
schuld en een forse rente in ze
ventien jaar worden terugbe
taald. Hoe hoger het geleende
bedrag, hoe groter de verschillen
tussen de middengroepen en ho
ge inkomens".
De VSSD berekende dat in de
vastgestelde periode van zeven
tienjaar iemand met een studie
schuld van 40.000 gulden en een
jaarinkomen van 41.000 gulden
in totaal ruim 66.000 gulden te
rugbetaalt. Bij een inkomen van
60.000 gulden hoeft daarentegen
slechts 49.000 gulden te worden
terugbetaald.
ZALTBOMMEL - De nieuwe 'tuibrug' over de Waal bij Zaltbommel in aanbouw. Hel wegdek
wordt opgehangen aan stalen spankabels, die aan pylonen (steuntorens) worden bevestigd. Per
pyloon worden dertig tuien aangebracht. De trekkracht van de dikste kabel is 1 miljoen kilo.
foto Koen Suyk/ANP
DEN HAAG (ANP) - Minister
Ritzen (onderwijs) voelt er niet
voor de toelating van studenten
tot universiteit of hogeschool in
de toekomst te laten afhangen
van een apart toelatingsexa
men. Dat zou een overlapping
betekenen met het eindexamen
op havo en vwo. Wel moet in de
discussie over een ander stelsel
van hoger onderwijs de moge
lijkheid van een strengere se
lectie worden opengehouden.
Ritzen antwoordde dat woens
dag op vragen van het CDA-Ka-
merlid Lansink. Die meende in
recente uitlatingen van de mi
nister en zijn staatssecretaris
Netelenbos verschillende opvat
tingen te hebben gehoord over
de zogenoemde selectie aan de
poort. Ritzen zei onlangs tijdens
een debat in de Eerste Kamer er
voorstander van te zijn daarmee
te experimenteren. Eerder had
ook het Tweede-Kamerlid Van
der Ploeg (PvdA) zich in die zin
uitgelaten. Netelenbos liet ech
ter vorige week weten dat de toe
komstige hervorming en ver
zwaring van het onderwijs in de
hoogste klassen van havo en
vwo wat haar betreft voldoende
garantie vormen voor een goede
verwijzing naar het hoger onder
wijs.
Verschil
Volgens Ritzen is er geen sprake
van verschillende opvattingen,
maar van „verschil in tonen".
VATICAANSTAD AFP/KNA) - Paus Johan
nes Paulus II komt in december met een
herderlijk schrijven over het Heilig Jaar
2000, waarmee de kerk haar derde millen
nium inluidt. Het stuk wordt beschouwd
als het „geestelijke testament" van de hui
dige paus. Dat is dinsdag in het Vaticaan uit
betrouwbare bron vernomen.
Het document, getiteld „Tertio appropin-
quante millennio" (Bij de nadering van het
derde millennium), vat de aanbevelingen sa
men van de vergadering van alle rooms-ka-
tholieke kardinalen in juni. De kardinalen
werden op het Vaticaan ontboden om de vie
ring van het Heilig Jaar 2000 voor te berei
den.
Eerder dit jaar riep de paus christenen, jo
den en moslims op tot een gezamenlijk ge
bed op de berg Sinai in het jaar 2000. Ook wil
hij een grote gebedsbijeenkomst in Jeruza
lem organiseren.
Verder ziet de paus het einde van het tweede
millennium als een goed moment voor een
kritische bezinning op de kerkgeschiedenis
van de afgelopen tweeduizend jaar. Christe
nen zouden schuld moeten belijden voor his
torische fouten als de godsdienstoorlogen,
de Inquisitie en andere schendingen van de
mensenrechten door de kerk.
De kardinalen voelden in hun vergadering
van juni echter weinig voor een openlijke
schuldbekentenis van de kerk. Volgens hen
moet in het jaar 2000 de nadruk liggen op
„de levende Christus als de Verlosser" in
plaats van op het verleden van de kerk.
Vandaag
Hoog water
den. Daardoor is er niet voldoen
de geld beschikbaar voor inves
teringen in de toekomst. Op die
manier wordt de achterstand
steeds groter.
Het onderzoek geeft drie moge
lijke oplossingen voor de ma
laise. De agro-sector kan buik
producent worden van een be
perkt aantal produkten met een
lage kwaliteit, de 'discount-for
mule'. Die optie is niet aantrek
kelijk, omdat men dan voor de
bodem van de markt produ
ceert. waar de andere aanbie
ders ook nog hun overschotten
op dumpen.
Een buikproducent worden met
een beperkt aantal produkten
van hoge kwaliteit is een voort
zetting van het huidige beleid.
Voor de agro-sector betekent
dat een verbetering van de kwa
liteit en beter inspelen op de
markt. Ten derde is er de moge
lijkheid een grote verscheiden
heid van kwalitatief goede pro
dukten aan te bieden. Het slech
te imago van vrijwel alle Neder
landse produkten in het buiten
land maakt deze weg echter
moeilijk en langdurig.
Keuzen
Welke optie de beste is geven de
onderzoekers niet aan. „De op
lossingen moeten komen uit het
overleg tussen het ministerie en
het landbouwbedrijfsleven", al
dus LNV-topambtenaar De
Jong.
Landbouwminister Van Aartsen
heeft het rapport dinsdag toege
stuurd aan het bedrijfsleven en
maatschappelijke organisaties.
De WD-bewindsman acht een
discussie over strategische keu
zen noodzakelijk. Het rapport
zal een belangrijke rol spelen bij
het toekomstige beleid, aldus
Van Aartsen.
Nog steeds zijn het de hogedruk-
gebieden, die boven de regio de
diejist uitmaken. Het aloude ex
emplaar, dat de afgelopen da
gen voor rustig herfstweer zorg
de en zich boven Slowakije had
genesteld, verkast vandaag en
trekt Rusland in. Een nieuw
energiek hogedrukprodukt is
boven de oceaan tot ontwikke
ling gekomen en zet koers naar
het Noordzeegebied. Hierdoor
treden subtiele veranderingen
op die resulteren in een naar
noordoost krimpende stroming.
Het blijft zonnig en droog met
temperaturen die oplopen naar
16 tot 17 graden en 's nachts een
graad of 10 naar beneden gaan.
Daar de lucht met een bocht
over de Noordzee wordt aange
voerd, wordt ze geleidelijk aan
wat vochtiger, zodat in de nacht
en ochtend de kans op mist gro
ter icordt. De wind is zwak tot
matig uit noordoost, kracht 3 of
minder. De komende dagen ver
andert er weinig.
Nautisch bericht
Wind: noordoostelijk 2 tot 3 Bft..
zicht: matig tot slecht, tempera
tuur kustwater: 13 graden, af
wijking waterstanden: geringe
verlagingen, maximum golf
hoogte monding Sc heides: vrij
wel geen.
ZON EN MAAN
13 oktober
Zon op 07.00 onder 17.48
Maan op 15.07 onder 00.15
Vooruitzichten
Voor morgen: hogedrukgebied
trekt naar de Noordzee en zorgt
voor aanhoudend droog weer
met zon. In de nacht en ochtend
mistbanken die overgaan in
laaghangende bewolking. Later
op de dag perioden met zon. Mid
dagtemperatuur omstreeks 16
graden. Zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtingen.
Voor vrijdag tot en met zondag:
rustig weer.
uur
Woensdag, 12 oktober
cm
uur
cm
Vlissingen
07.05
179
19.51
191
Terneuzen
07.30
202
20.11
214
Bath
08.26
246
21.00
258
Roompot-buiten
07.10
133
19.55
148
Zierikzee
08,25
137
21.05
153
Yerseke
08.35
144
21.15
161
Philipsdam-West
08.45
147
21.20
166
Donderdag, 13 oktober
Vlissingen
08 26
159
21.11
178
Terneuzen
0846
182
21.25
201
Bath
09 37
224
22.15 243
Roompot-buiten
08 30
117
21 15
139
Zierikzee
0935
124
22.25
145
Yerseke
0945
131
22 30
153
Philipsdam-West
09.50
136
22.30
157
Laag water
uur om uur cm
Woensdag, 12 oktober
Vlissingen 00 49 155 13.25 165
Terneuzen 01.18 166 13.55 177
Bath 02.21 187 1456 199
Roompot-buiten 00.55 114 13.35 128
Zierikzee 02 05 118 14 40 134
Yerseke 02 10 124 14 40 139
Philïpsdam-West 02.05 127 14.35 142
Donderdag. 13 oktober
Vlissingen 01.59 134 14.55 157
Terneuzen 02.25 144 15.16 168
Bath 03 21 167 1602 190
Roompot-buiten 02.10 100 1500 123
Zierikzee 03.15 107 15.55 132
Yerseke 03 15 112 15 55 136
Philipsdam-West 03.10 115 15.55 138
Verwachting vandaag
12-10-1994
y*r
80
x - i J,
I de cijfer* geven de W
maDmale som van „T
r«av€(doude en N
6jn stol concern te
I
i
VERWACHTING VOOR MORGEN
Aanbeveling:
volgend jaar
vrijaf op 5 mei
DEN HAAG (ANP) - De centrale
werkgevers- en werknemersor
ganisaties, verenigd in de Stich
ting van de Arbeid, willen dat
bevrijdingsdag 1995 een (be
taalde) vrije dag wordt.
Deze aanbeveling doet de Stich
ting aan het bedrijfsleven. De
status van 5 mei in Nederland is
niet erg helder. Na jarenlange
discussies riep het toenmalige
kabinet bevrijdingsdag in maart
1991 uit tot een nationale feest
dag. Dat betekende niet auto
matisch dat iedereen daardoor
het recht kreeg op een betaalde
vrije dag. Dat is afhankelijk van
wat er in de cao is geregeld.
Benzineprijzen
cent omhoog
DEN HAAG (ANP) - Na een aan
tal prijsverlagingen verhoogt
marktleider Shell de benzine
prijzen vanaf donderdag met 1
cent per liter.
De adviesprijs voor een liter su
per plus loodvrij aan de zelftank-
pomp wordt daardoor 1,93 gul
den. Euro loodvrij gaat 1,87 gul
den kosten en gelode superben-
zine 2,04 gulden. De prijzen van
diesel, autogas en huisbrandolie
blijven gelijk.
Volgens hem kunnen die leiden
tot „een prachtige melodie". De
bewindsman verwees daarmee
naar de discussies over de herin
richting van het hoger onderwijs
en de hervorming van het voort
gezet onderwijs. Daarover moet
volgens hem „in open overleg"
worden gesproken.
Ritzen wilde niet aangeven hoe
die mogelijke strengere selectie
eruit zou moeten zien. Hij wilde
slechts kwijt dat hij niet voelt
voor een toelatingsexamen. Een
andere selectiemethode zou bij
voorbeeld de hoogte van eindex-
amencijfers van aankomende
studenten kunnen zijn.
Momenteel geldt slechts bij een
handvol studies dat mensen met
een havo- of vwo-diploma niet
automatisch toegang hebben
tot respectievelijk hogeschool of
universiteit. Zo moeten kandi
daten voor een studie genees
kunde loten, en worden gegadig
den voor opleidingen aan de ho
gere hotelschool of de kunstaca
demie apart beoordeeld op hun
talent.
Vooruitzichten
Weersvooruitzichten geldig tot
en met donderdag:
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland: Flink wat zon en droog.
Alleen in Schotland af en toe wat
wind, elders rustig weer. Mid
dagtempera tuur van 12 graden
in Schotland tot 18 graden in En
geland.
Belgie en Luxemburg: Zon afge
wisseld door wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur on
geveer 17 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, maar vooral don
derdag ook perioden met zon.
Middagtemperatuur van 17 tot
21 graden.
Portugal: Perioden met zon en
droog. Maximumtemperatuur
ongeveer 24 graden.
Madeira: Wolkenvelden en eerst
kans op een enkele bui. Later
ook wat zon.Middagtempera-
tuur ongeveer 24 graden.
Spanje: Perioden met zon maar
in de oostelijke helft meer bewol
king en vooral woensdag nog
een lokale regen- of onweersbui
Middagtemperatuur meest tus
sen 22 en 29 graden
Canarische Eilanden: Perioden
met zon en waarschijnlijk droog.
Middagtemperatuur tussen 25
en 29 graden.
Marokko: Westkust: Perioden
met zon en droog. Middagtem
peratuur ongeveer 24 graden.
Tunesië: Wolkenvelden en en
kele verspreide regen- en on
weersbuien. Temperatuur in de
middag ongeveer 27 graden.
Zuid-Frankrijk: Wolkenvelden
maar ook zonnige perioden. Vrij
wel overal droog. Middagtempe
ratuur tussen 23 en 27 graden.
Mallorca en Ibiza: Perioden met
zon en vooral woensdag nog een
enkele regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur ongeveer
26 graden.
Italië: In de ochtend in de Po-
vlakte vooral donderdag kans
op mist. Verder flinke perioden
met zon en droog Alleen op Sici
lië kans op een pittige regen- of
onweersbui. Middagtempera
tuur rond 23 graden; op Sicilië
iets warmer, tijdens mist bedui
dend koeler
Corsica en Sardinië: Perioden
met zon en vooral op Sardinië
eerst nog kans op een bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 25
graden.
Griekenland en Kreta: Wisse
lende bewolking en vooral
woensdag nog enkele regen- en
onweersbuien. In het westen van
Griekenland en op de Ionische
Eilanden meer zon. Maxima tus
sen 22 en 26 graden.
Turkije en Cyprus: Stapelwol
ken en enkele regen- of onweers
buien maar aan de west- en zuid
kust flinke perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur uit
eenlopend van 20 graden op de
Dardanellen tot rond 30 graden
op Cyprus en langs de zuidkust.
Donderdag ook op Cyrpus iets
koeler.
Duitsland: Plaatselijk mist. Ver
der vrij zonnig, maar in het
zuiden ook enkele wolkenvel
den. Droog. Maxima van 14 gra
den in het noorden tot 20 in het
zuiden.
W eerrapporten 11 oktober 19 uur:
°C
Amsterdam licht bew 9
Aberdeen half bew 11
Athene onbewolkt 22
Barcelona zwaar bew 19
Berlijn onbewolkt 10
Boedapest onbewolkt 10
Bordeaux licht bew 21
Brussel onbewolkt 14
Cyprus onbewolkt 25
Dublin onbewolkt 10
Frankfurt onbewolkt 11
Genève half bew. 14
Helsinki zwaar bew. 6
Innsbruck licht bew 17
Istanbul half bew, 18
Klagenfurt onbewolkt 7
Kopenhagen zwaar bew 9
Las Palmas licht bew. 26
Lissabon zwaar bew 21
Londen zwaar bew. 16
Luxemburg licht bew. 13
Madrid licht bew 24
Malaga licht bew 21
Mallorca licht bew. 21
Malta licht bew 20
Moskou regen 11
München onbewolkt 11
Nice onbewolkt 18
Oslo licht bew 7
Parijs licht bew. 17
Praag mist 4
Rome onbewolkt 18
Split onbewolkt 18
Stockholm zwaar bew 9
Warschau onbewolkt 7
Wenen onbewolkt 5
Zürich licht bew 10
Bangkok weerlicht 28
Tunis half bew 24
