Groene accenten in huis
De fleurige vaandrager
van het Holland-imago
a
altèna
WONEN
PZC
Planten
voor
keuken en
woonkamer
Belangenorgansatie
voor tuinbezitters
Expositie
besluit
Tulp 400
LEOLUX
en
35
TerraCottem voor snelle
en gezonde plantengroei
O
Planten in huis zijn
vanzelfsprekend. Maar
planten hoeven niet alleen in
de woonkamer of entree
neergezet. Ook minder voor de
hand liggende plaatsen als de
wc, de badkamer en de keuken
bieden ruimte voor het groen.
Het is dan wel belangrijk om
planten te kiezen die zich thuis
voelen in de bijvoorbeeld
vochtige atmosfeer van een
badkamer. Varens komen daar
uitstekend tot hun recht. Ook
de keuken biedt tal van
mogelijkheden om er groen in
te plaatsen. Al is het alleen
maar om een
kruidenassortiment te kweken
om te verwerken bij het koken.
En groen komt mooi tot zijn
recht in interieurs waarin
soberheid en eenvoud de
boventoon voeren.
Voor de meeste gerechten zijn
kruiden nodig. Het is makke
lijk om dan naar een zakje ge
droogde kruiden te grijpen, maar
DONDERDAG 6 OKTOBER 1994
Met smaakvolle planten krijgt de keuken een fris en gezellig groen aanzien.
het is veel leuker om zelf kruiden te
kweken en met vers groen te
werken. Vrijwel alle kruiden zijn
als potplanten te koop. En de keu
ken krijgt daarmee een fris en
groen aangezicht-
Kruiden vragen niet meer of min
der verzorging dan het doorsnee
groen in huis. De plantjes moeten
regelmatig water krijgen. Als de
stengels een paar centimeter bo
ven de aarde in bundels worden af
geknipt blijft de plant in goede
conditie. Een lichte plaats, op de
vensterbank of op het aanrecht, is
niet alleen noodzakelijk voor de
plant maar geeft ook de meeste
sfeer in de keuken. Het is wel be
langrijk dat de planten niet op een
plaats komen waar de tempera
tuur sterk schommelt zoals bij het
kookgedeelte of op de koelkast.
Klimop
Varen en een groep aronskelken brengen een natuurlijk accent aan in sobere en eenvoudige interieurs.
foto Perscentrum Woninginrichting
De kruidenplanten kunnen het
best in een schaal of pot geplaatst
worden. In de winter moeten zij be
slist in de keuken staan, maar in de
lente of zomer, kunnen de kruiden
naar de tuin of het balkon. Niet al
leen kruiden doen het goed in de
keuken, ook planten als de He-
dera, ofwel klimop, doen het er pri
ma. Dit groene manusje-van-alles
kan alle saaie plekjes opfleuren en
kan goed langs een kale muur of
kastwand worden geleid. Verschil
lende draad vormen of rekjes kun
nen de plant in vorm krijgen, of
houden.
Bewust leven komt de laatste tijd
ook meer tot uiting in bewust wo
nen. Een steeds groter wordende
groep mensen zegt duidelijk nee
tegen de voortrazende consumptie
en overdaad en zoekt een nieuw,
natuurlijk evenwicht. We gaan
back-to-basic; terug naar de essen
tie van de functie. High-tech
maakt plaats voor low-tech. Een
voud en soberheid zijn troef. Milieu-
vriendelij ke produkten en recycle
bare materialen verdienen de
voorkeur, maar technische inno
vatie wordt zeker niet geschuwd.
Planten getuigen van het verlan
gen naar een natuurlijk evenwicht
Planten vormen de natuurlijke ac
centen in een interieur waarin so
berheid en ruimtelijkheid de bo
ventoon vieren. Veel zijn het er
niet. maar de planten di er staan
zijn bewust gekozen vanwege hun
vormen en de sierwaarde van hun
bladeren. De planten die in dit
soort interieurs bloeien doen dat
heel bescheiden, met witte bloe
men en bloemen in pasteltinten.
De varens Nephrolepis exalta en
Asdiantum met een heel fijn blad
passen perfect in de wat transpa
rante sfeer van een sober interieur.
Hetzelfde geldt voor slaapkamer-
geluk (Soleirolia soleilïï) met licht
groene blaadjes. De Ficus benja-
mina en de Ficus retusa (minibo-
men met groen en bont blad) vor
men de natuurlijke rustpunten.
Aronskelk
Eenvoudig en juist daardoor zo
mooi is Crassula ovata met dikke
glimmende blaadjes. Mooi is ook
het blad van de aronskelk (Zante-
deschia). De aronskelk wordt als
snijbloem en kamerplant steeds
populairder. In een back-to-basic-
interieur kan bijvoorbeeld een
groep bijelkaar staan. Het blad
van de Spatiphyllum glanst en de
bloemen zijn van eenzelfde
schoonheid en eenvoud als die van
de aronskelk. Ook de Anthurium
met bloemen in felle en zachte tin
ten sluit goed aan bij deze sobere
sfefer.
GreenCard is een nieuwe
consumentenorganisatie
voor tuinbezitters. Zo'n zeven
tig procent van de Nederlandse
huishoudens heeft een eigen
tuin. Tuinieren is voor miljoe
nen mensen een hobby, waar ze
veel moeite voor doen en van
alles van willen weten. Tot me
dio dit jaar bestond er geen or
ganisatie waar die ruim vier
miljoen huishoudens terecht
konden voor informatie en be
langenbehartiging GreenCard
biedt een breed scala aan infor
matie en educatieve diensten.
De leden beschikken over een
pasje waarmee ze toegang heb
ben tot alle diensten van de or
ganisatie. Voor tuinvragen en -
problemen is er de speciale
Advieslijn. Tuinexpert Wim
Oudshoorn en zijn team beant
woorden iedere middag de
tuinvragen. Voor ingewikkelde
tuinkwesties kan een jurist uit
komst bieden. Dat geldt bij
voorbeeld voor problemen
rond erfafscheiding. bouwver
gunningen of vervuilde grond.
GreenCard levert op aanvraag
ook tuinontwerpen en -ideeën
en biedt daarnaast een cursus
tuinontwerpen aan. Verder zul
len regelmatig educatieve tuin-
reizen georganiseerd worden
naar bezienswaardigheden op
het gebied van tuin en natuur.
De organisatie brengt ieder
kwartaal een informatiekrant
uit. waarin onder meer een
overzicht staat van recreatie
parken. musea, evenementen
en showtuinen. De organisatie
werkt samen met de ANWB.
VNU. VIP Media en HIC.
TerraCottem is een milieuvrien
delijk. niet-giftig mengsel van
water-absorberende korreltjes,
WATERBEDDEN*
t optimaal comfort
t ontspannen liggen
goed uitgeslapen^
diverse mogelijkheden
Wilt u de Q
Poseidon Aquabedden
uitproberen of heeft u er
vragen over
^SsKom gerust bij ons binnen
HERDER INTERIEUR
Noordweg 125
4353 AV SEROOSKERKE W
maanaag gesJclen vrqdag koopavond
Tel: 01189-3030
vanal Middelburg 2 stoplicht links
vanal Vrouwenpolder 1» stoplicht rechts
meststoffen en groeistimulatoren.
Het nieuwe produkt is een grond-
verbeteraar.
Een kleine hoeveelheid ervan, ver
mengd met (pot)grond maakt een
snelle en gezonde plantengroei
mogelijk met een minimum aan
water en mest. Het is een mengsel
van zo'n twintig componenten die
samen de groei van de plant sti
muleren.
Ingrediënten
De belangrijkste ingrediënten zijn
waterabsorberende polymeren,
die tot 200 maal hun eigen gewicht
aan water opnemen en dit geleide
lijk weer afstaan aan de plant.
Daarnaast meststoffen, met een
directe en lange-termijnwerking,
voldoende voor een jaar. En groei
stimulatoren voor een gezond,
diep wortelgestel en een stevige
plant die minder vatbaar is voor
ziekten.
Grond of teelaarde die met het pro
dukt is bewerkt, slaat regen- of
gietwater en de daarin opgeloste
voedingstoffen direct op en staat
ze daarna geleidelijk weer af aan
de plant.
Voedselprobleem
Het produkt werd in eerste instan
tie ontwikkeld om een oplossing te
leveren voor het voedselprobleem
in extreem droge gebieden, zoals
in de Sahel-landen waar het werd
gebruikt bij groenteteeltprojec
ten. Het is ook toegepast in herbe
bossingsprojecten in bijvoorbeeld
Burkina Faso ter bestrijding van
woestijnvorming.
In een tijd van drie jaar werd van
een woestijn een bos gemaakt. De
waterabsorberende werking van
het mengsel duur meer dan tien
jaar.
TerraCottem is verkrijgbaar bij di
verse bloemisterijen en tuincen
tra.
e tentoonstelling 'De tulp en de kunst, een
Overhaal van een symbool' gaat zaterdag 8
iktober in De Nieuwe Kerk op de Dam in
Amsterdam officieel open. Vijf weken lang
rormt die de Grote Finale van 'Tulp 400', de
aanifestatie waarmee wordt herdacht dat ons
lationale symbool op de kop af vier eeuwen
eleden voor het eerst in Nederland in bloei
;\vam. Tweehonderd kunstwerken uit de 16e,
l"e en 18e eeuw laten zien hoe de
lorspronkelijk uit Klein-Azië afkomstige tulp
itgroeide van een felbegeerd object voor de
teenrijke elite tot de fleurige vaandrager van
et Holland-imago. De getoonde stukken zijn
ifkomstig uit binnen- en buitenlandse
erzamelingen. In De Nieuwe Kerk is ook een
eld bloeiende tulpen te bewonderen, een
aicum in deze tijd van het jaar.
Gevraagd naar het topstuk van 'De
tulp en de kunst, een verhaal van een
symbool' aarzelt dr. Sam Segal, één van
de samenstellers van de tentoonstelling,
geen moment. Zijn keuze valt niet op een
van de kapitale schilderijen, kostbare
boeken, fraai ingelegde meubelen of schit
terende zilveren voorwerpen die De
Nieuwe Kerk in een schatkamer verande
ren. En ook niet op de kloeke Delfts
blauwe tulpenvazen die een broze schoon
heid uitstralen. Zelfs niet op een van de
Advertentie
interieur - design
scheldestraat 25-29 vlissingen
vele bloemenstillevens - zijn specialisme.
De Amsterdamse botanicus kiest voor
een simpel blokje hout - krap 22x15 centi
meter groot.
Op het eerste oog lijkt het wrakhoutje
hooguit goed genoeg voor luttele momen
ten van stookplezier in de open haard. Of
om een wiebelende tafel van z'n mankheid
af te helpen. Maar het blijkt het originele
houtblokje van de allereerste afbeelding
die in Europa van een volledige tulp met
bladeren en bol is gemaakt.
De gravure werd in 1565 in Venetië gesne
den voor een kruidenboekje. Het perehou-
ten typografisch juweeltje belandde ruim
vier eeuwen later bij een Newyorkse anti
quaar. Die stelde het grif beschikbaar
voor de expositie in De Nieuwe Kerk.
De wetenschapper is ook op zoek naar het
originele Venetiaanse boekje, maar de
kans het te vinden is uiterst klein. Toch
blijft Segal met telefoon en fax de weten
schappelijke wereld afstruinen. De sfeer
volle studeerkamer annex bibliotheek in
zijn 17e-eeuwse grachtenpand in hartje
Amsterdam vormt het epicentrum van
die speurtocht. De ruimte heeft de afme
tingen van een balzaal.
Tulpomanie
nog wel tweeduizend. Er werd op dezelfde
manier gereageerd; de pamfletten van
honderd jaar eerder werden gewoon her
drukt."
Volgens Segal stimuleerde de Tulpoma
nie de populariteit van de bolbloem. „Ie
dereen wilde ineens tulpen hebben. Je ziet
in die tijd grote bestellingen komen van
allerlei vorstenhuizen door heel Europa."
De tulp verloor haar exclusiviteit toen in
de 18e eeuw rondom Haarlem en Leiden
een min of meer industrieel-agrarische
bollenkwekerij ontstond. Ook de kunst
verloor toen haar belangstelling voor de
tulp enigszins.
In Segals studeerkamer hangen en staan
diverse bloemenstillevens - het specialis
me van de Amsterdamse wetenschapper.
Wat begon als een hobby groeide zelfs uit
tot zijn beroep. Tegenwoordig doceert de
botanicus kunstgeschiedenis aan de Vrije
Universiteit van Amsterdam. Ook maak
te hij diverse tentoonstellingen over bloe
men in de kunst; onder meer in Lisse en in
Istanbul. Binnenkort volgt Japan en later
mogelijk Mexico.
Stilleven met tulp uit ongeveer 1670. Zo werden de bloemen overigens niet in een doorsnee huiskamer in de zeventiende eeuw
aangetroffen. Tulpen waren vroeger bedoeld als prestige-objecten. foto GPD
In 1637 kostte zo'n monumentaal grach
tenpand tien mille - even veel als één bol
letje van de rood-wit gevlamde tulp Sem
per Augustus. Dat astronomische bedrag
had overigens niets te maken met liefde
voor de bloem, maar wel met ordinaire
geldzucht. De tulpebol was een speculatie
object geworden. Die collectieve gekte
duurde een paar jaar en staat bekend als
de Tulpomanie.
De expositie in De Nieuwe Kerk toont
prenten en pamfletten die de spot drijven
met die windhandel. Daarin wordt de tulp
ten tonele gevoerd in de persoon van Flo
ra. godin van de bloemen, maar tevens be
schermvrouwe van de Romeinse prosti-
tuées. Een ideaal figuur dus om de licht
zinnigheid aan de kaak te stellen.
Segal kan niet verklaren hoe een nuchter,
hardwerkend en zuinig volk als de Hollan
ders zich het hoofd zo op hol liet brengen
door een simpel bloemetje. „Ik ken het
economisch mechanisme onvoldoende.
Maar ik weet wel dat er in bepaalde tijden
ook zwaar is gespeculeerd met aandelen.
Dat is precies hetzelfde. En in 1737. dus
precies honderd jaar na de Tulpomanie,
herhaalde de gekte zich met hyacinten.
Voor één bol werd toen weliswaar geen
tienduizend gulden neergeteld, maar toch
Eén van de prenten 'Flora's Mallewagen' van Chrispijn van der Plasse, waarmee de
draak werd gestoken met de windhandel in tulpen in de zeventiende eeuw. foto GPD
„Veel mensen hebben het idee dat een stil
leven saai is. Dat is niet zo. Het zijn de
meest filosofische schilderijen van de 17e
eeuw. Er zit veel symboliek in."
Tuin
Segal wijst erop dat de fleurige staaltjes
van bloemsierkunst die op de stillevens
zijn vereeuwigd in werkelijk in geen en
kele 17e-eeuwse huiskamer te vinden wa
ren. „Het was in die tijd geen gebruik om
bloemen in huis te halen en in een vaas te
zetten. Tulpen waren bedoeld als prestige
objecten. Een tuin werd niet aangelegd
voor de mooiigheid; een tuin was een ver
zameling van kostbaarheid buitenshuis -
een verlengstuk van de rariteitenkabinet
ten en kunstcollecties die binnen te zien
waren."
In De Nieuwe Kerk zijn dertig bloemen
stillevens te zien. Men neemt aan dat veel
van die 17e-eeuwse werken een symboli
sche betekenis hebben. Net als bijvoor
beeld de schedel, de zandloper of een
stompje kaars, werd de bloem - en de tulp
in het bijzonder - door haar korte duur van
haar bloei en haar snel verwelkende
schoonheid vergeleken met de algemene
vanitas-gedachte dat alles vergankelijk
is. Door de Tulpomanie en de pronkzucht
werd de tulp ook verbonden met ijdelheid
en ledigheid, maar ook met ondeugd en
grilligheid.
Aan symbolen ^éen gebrek dus. „Doordat
de kelk van de tulp recht naar boven
staat, wordt ook wel gezegd dat de tulp
zich op de hemel richt, op God dus. Een
tulp die nog niet helemaal open is gegaan
wordt wel gezien als symbool van maag
delijkheid en kuisheid. Dat kom je bij
voorbeeld tegen in het boek 'Houwelyck'
van Cats; een tulp met bijen eromheen -
symbool voor het jonge meisje dat zich
toont zonder zich te openen. De ijverige
bijen krijgen geen kans."
Op de tentoonstelling in De Nieuwe Kerk
zijn ook duizenden bloeiende tulpen te be
wonderen. En dat is heel bijzonder in de
tijd waarin de bollen eigenlijk moeten
worden gepoot. Om dit unieke schouw
spel voor elkaar te boksen hebben de bol-
lenkwekers de natuur met behulp van de
vrieskist maandenlang ijskoud om de tuin
geleid. Segal gaat niet uit zijn bol van dat
kunststukje. „Die ijstulpen staan eigen
lijk een beetje buiten de tentoonstelling.
Het is een stunt."
Met dat kunststukje leveren de Neder
landse bollenkwekers hun eigen bijdrage
aan de kunsttentoonstelling die tot en
met 6 november duurt. Dagelijks geopend
van 11 tot 17 uur. Toegang; 10.-; CJP.
65+ en kinderen tot 12 jaar 8,50. Cata
logus: 25.-.
Aad Struijs