2&
COURANT
Nederlanders naar grens Bosnië
J
Vrede is geen utopie,
zegt Johannes Paulus
Kroatië loopt uit voor verzwakte paus
Invasie van Haïti
komt dichterbij
Premiers Saksen en Brandenburg winnaars
4 WEKEN
ALLE FOTO'S 2x AFGEDRUKT
Waarnemers moeten toezien op naleven embargo door Servië
Agassi
Ajax
VOOR 14,-
JA, ik wil:
Regenachtig
Veel bewolking, perioden met regen, in
te middag opklaringen. De wind is
zwak, later vrij krachtig uit zuidwest.
Temperatuur achttien graden.
37e jaargang no. 214
laandag 12 september 1994
jsse nummers 1,50
de gehele 2e set
voor maar 25 cent
per foto
Goes, Middelburg, Vlissingen,
Zierikzee, Hulst, Terneuzen
FOTO VERSCHOORE
n onze correspondenten
1NSIN - Ook Nederland is in
pipe bereid waarnemers te
ireren die moeten controleren
Klein-Joegoslavië (Servië en
antenegro) zich inderdaad
iudt aan het embargo dat zij
jen de Bosnische Serviërs
«ft ingesteld. In totaal zijn
5 waarnemers noodzakelijk,
litsland heeft veertig mensen
egezegd. Volgens minister
ui Mierlo van buitenlandse
ken moet de groep waarne-
ers al over enkele dagen be-
hikbaar zijn om met het werk
kunnen beginnen,
is blijkt dat het de Servische
esident Milosevic ernst is met
ledewerker
an disco
oodgestoken
)SSER (ANP) - De 30-jarige
vollenaar B. Lahaye is in de
icht van zaterdag op zondag
ergestoken tijdens zijn werk
suitsmijter van de discotheek
lat's Life in Overdinkel (ge-
Bente Losser). Hij overleed la-
rin de nacht aan zijn verwon-
ngen. Zijn 27-jarige collega,
k afkomstig uit Zwolle, raak-
gevvond. Na behandeling in
l ziekenhuis kon hij naar
lis.
j de ingang van de discotheek
tstond ruzie tussen La Haye
twee mannen. Een van hen
ik de medewerker van het ho-
jabedrijf meerdere keren met
a mes. De 27-jarige uitsmijter
ram zijn collega te hulp. Hoe-
1 hij gewond was, slaagde die
n de man het wapen af te ne-
in. De twee daders renden
arna weg. Ze waren gisteren
g spoorloos.
uba houdt
Echtelingen
'P strand tegen
ASHINGTON (DPA/RTR) -
net akkoord met de Verenig-
Staten over de Cubaanse
chtelingen heeft de regering
'Havana zondag al maatrege-
o genomen om te voorkomen
n°g meer Cubanen aan de
>npek naar Florida begin-
Lr mogen geen vaartuigen
r naar de stranden worden
■Wacht. Wagens waarop vlot-
*:n.^gelijke werden ver
grijn al in beslag genomen,
eigenaars werden gearres-
•acht6" V°°r de rechter &e"
Mnden Cubanen trachtten
hm voor het van kracht
,.er\van de overeenkomst
■wand over zee te verlaten. Za-
..J* P'^te de Amerikaanse
wacht nog 591 vluchtelin-
tzee op. Vrijdag waren het
iQ°or het slechte weer, 177.
het embargo tegen de Bosnische
Serviërs is de Europese Unie be
reid enkele sancties tegen Klein-
Joegoslavië op te schorten.
Daarbij gaat het in eerste in
stantie om sport, cultuur en de
burgerluchtvaart. Dat hebben
de EU-ministers van buiten
landse zaken dit weekeinde op
het Oostduitse schiereiland Use-
dom bepaald.
Als reactie op de aanslag in de
nacht van zaterdag op zondag
op het hotel waar de 'Europese
burgemeester' van Mostar, Hans
Koschnick, verblijft, heeft Van
Mierlo zijn EU-collega's aange
spoord snel de 180 politiemen
sen te leveren die in Mostar no
dig zijn voor de openbare veilig
heid. Van Mierlo deed dat in zijn
functie van halfjaarlijks voorzit
ter van de Westeuropese Unie,
de 'militaire arm' van de EU.
Voor deze politiemacht hebben
Italië en Duitsland al personeel
toegezegd. Nederland levert be
halve de commandant ook vijf
tien tot twintig politiemensen.
Volgens Van Mierlo is er in de
Europese Unie sprake van een
'groeiende ongerustheid' over
het voornemen van de Verenig
de Staten om het wapenembar
go tegen de Bosnische moslims
op te heffen. Met name Groot-
Brittannië en Nederland hebben
daar „geen belang bij", aldus
Van Mierlo, omdat de troepen
van deze twee landen zich „op
uiterst kwetsbare lokaties be
vinden". De EU wil proberen
druk uit te oefenen op het Ame
rikaanse Congres om het embar
go niet op te heffen, zo verklaar
de hij.
Als Nederland ziet aankomen
dat het embargo wordt opgehe
ven „zullen we maatregelen tref
fen. waarbij we zeer nauw zullen
samenwerken met de Britten",
aldus Van Mierlo. Hij impliceer
de dat Nederland dan net als
Groot-Brittannië zijn troepen
zal terugtrekken.
Volgens de Britse krant Sunday
Times zal de Britse legertop pre
mier Major vandaag vragen zijn
goedkeuring te hechten aan te
rugtrekking van de troepen uit
Bosnië. Volgens de krant wil het
leger weg zijn uit Bosnië tegen
de tijd dat de Verenigde Staten
het wapenembargo tegen de
moslims opheft. Dat zou in de
cember kunnen gebeuren, in
dien de Bosnische Serviërs blij
ven weigeren het vredesplan te
aanvaarden.
De Serviërs hebben gezegd dat
zij opheffing van het wapenem
bargo zullen beschouwen als een
oorlogsdaad. Die daad zou ver
golden worden met aanvallen op
de aanwezige VN-troepen. Mi
nister Rifkind van defensie om
schreef de suggestie van de Sun
day Times dat de aftocht volgen
de week al kan beginnen, giste
ren als „een sprookje".
Katten geliefd
Het toenemen van alleenstaan
den en tweeverdieners zorgt er
voor dat katten steeds populair
der raken als huisdier. Honden
raken uit de gratie en
het 'vuilnisbakjeis he- O
lemaal uit. O
isielzoekers in
ongerstaking
aar ziekenhuis
STERWIJK (ANP) - De ge-
ndheidstoestand van vier van
zeven Algerijnse hongersta-
rs uit het onderzoeks- en op-
ngcentrum voor asielzoekers
Oisterwijk, is zo ernstig dat
naar het ziekenhuis zijn ge
acht. Drie van hen zijn zater-
ig opgenomen, de vierde zon-
gavond. Een andere actie-
erder is sinds vrijdagmiddag
oorloos. Dat heeft directeur J.
ierts zondag meegedeeld.
zeven asielzoekers besloten
rige week zondag niets meer
eten en te drinken, nadat zij te
jren hadden gekregen dat zij
rug moeten naar Algerije.
iar zijn ze, naar hun zeggen,
in leven niet zeker. Ze zouden
wel van de regering als van de
ganisatie van moslimfunda-
entalisten FIS gevaar te duch-
n hebben.
recteur Geerts maakt zich
rgen over het lot van de ver-
fenen Algerijn. De man ging
ijdagmiddag een eindje wan
ten en is niet meer teruggeko-
en. Zijn gesteldheid is erg
'ak. Volgens de directeur doen
Ie meest rare" geruchten de
nde, bij voorbeeld dat de man
handen zou zijn gevallen van
pis.
e toestand van de Algerijnen
e in het ziekenhuis liggen, is
•lgens de directeur niet meer
'hteruit gegaan. Zij accepteren
edische hulp. Met name het
hgeren van drinken van ruim
n week dreigde fatale gevol-
'h te hebben. De twee die nog
het opvanghuis zitten, zijn
[or het oog nog „redelijk fit",
dus de directeur.
A?idré Agassi heeft de mannenti-
tel van de US Open geivonnen.
De ongeplaatste Amerikaan ze
gevierde in de finale met 6-1, 7-6
en 7-5 over de Duitser
Michael Stich, die als
vierde was gerang
schikt.
Ajax had gisteren geen kind aan
Vitesse. De landskampioen,
woensdag tegenstander van AC
Milan in de Champions League,
won gisteren in eigen huis met 5-
0. Feyenoord verspeel
de een punt tegen Go 1 1
Ahead Eagles: 2-2.
Radio en televisie: 2; Binnen- en buitenland: 3 en 4;
Provincie: 5,7 en 9; Sport: 11,12,13,14,15,17 en 19
ZAGREB (DPA) - Paus Johannes Paulus II rijdt in
zijn speciale beveiligde auto door de menigte gelovi
gen in Zagreb. Ongeveer een kwart van de Kroati
sche bevolking liep uit om de verzwakte paus te zien.
Bij zijn aankomst, zaterdagmiddag in Zagreb, viel al
op dat zijn lichamelijke conditie niet goed was. Met
grote moeite en steunend op zijn stok daalde de 74-ja-
rige paus, die in april een heupoperatie onderging, de
vliegtuigtrap af. Voor de eerst maal kuste hij niet de
grond, maar een schaal met aarde.
Buiten het zicht van de 800.000 gelovigen werd hij
met een speciale lift op het podium gehesen om de
eucharistieviering op de renbaan te leiden. Tijdens
de dienst in de Stefanskathedraal leek hij alleen dan
geconcentreerd toen hij zelf aan het woord was. Op
andere momenten leek hij afwezig en tegen de pijn te
vechten.
Zagreb was de eerste reis sinds vorig jaar september
toen hij de drie Baltische staten bezocht. Door de val
in april moest hij zijn bezoek aan België afzeggen,
waar hij pater Damiaan zalig zou verklaren.
foto Reuter
Een verliezer en een winnaar, Cornelia Muller (1) zag haar partij
Bündnis '90/De Groenen de kiesdrempel niet halen, terwijl Peter
Porsch zijn PDS, voortgekomen uit de communistische SED, flinke
winst zag boeken. foto Reuter
ZAGREB (RTR/DPA/AFP) -
Een ziek ogende paus Johannes
Paulus II heeft zondag in Za
greb opgeroepen tot vrede en
verzoening in het vroegere Joe
goslavië. „Vrede is geen uto
pie", zei de paus in het Kroa-
tisch tijdens een eucharistievie
ring op de renbaan in de Kroati
sche hoofdstad. Naar schatting
800.000 gelovigen woonden de
dienst bij. De Rooms-Katho-
lieke Kerk in Kroatië moet „een
voorvechter van wederzijds
vergeven en verzoening" wor
den.
Hij herinnerde aan de eeuwen
lange traditie van religieuze to
lerantie op de Balkan. Het is vol
gens hem niet gerechtvaardigd
de religies verantwoordelijk te
houden voor de nationalistische
onverdraagzaamheid in het ge
bied. Maar het is „hypocriet als
de mensen het Onze Vader bid
den en tegelijkertijd vervuld zijn
van haat of zelfs wraakacties be
ramen".
Bij zijn vertrek riep hij de Kroa-
ten op hun tegenstanders te ver
geven en zich op de toekomst te
richten. „Deze oorlog, die zoveel
slachtoffers heeft gemaakt, kan
op geen enkele wijze worden ge
rechtvaardigd. Geliefde inwo
ners van Zagreb en van Kroatië,
heb de moed uw buurman te ac
cepteren en uw hart te bevrijden
van wraakgevoelens."
Op de renbaan van Zagreb had
van onze correspondent
BONN - De parlementsverkie
zingen in de Duitse deelstaten
Brandenburg en Saksen zijn
een persoonlijke triomf gewor
den voor de zittende regerings
leiders. Hun partijen, de SPD in
Brandenburg en de CDU in Sak
sen, behaalden gisteren de abso
lute meerderheid.
Voor de liberale FDP en de alter
natieve 'Bündnis'90/De Groe
nen waren de verkiezingen in
beide deelstaten, die voor 1990
deel uitmaakten van de voorma
lige DDR, een debacle. Zij strui
kelden over de kiesdrempel van
vijf procent.
De PDS, de opvolger van de
communistische SED, die voor
de val van de muur de DDR re
geerde, boekte in belde staten
grote winst. De PDS profiteerde
van het ongenoegen dat bij veel
kiezers uit de voormalige DDR
over de hereniging van het land
leeft.
De opkomst viel tegen; slechts
56 procent van de kiezers ging
naar de stembus.
De Brandenburgse minister
president Stolpe had voor de
verkiezingen gehoopt op een re
sultaat van meer dan 40 procent
van de stemmen. Bij de vorige
deelstaatverkiezingen had zijn
SPD 38,2 procent gekregen; nu
zal de partij de historische
sprong over de vijftig procent-
grens maken: 54,3 procent. Dit
resultaat was het bewijs dat de
bevolking vertrouwen in hem
had, aldus de minister-presi
dent. Stolpe geldt als omstreden
wegens zijn contacten in het ver
leden met de voormalige ge
heime dienst van de DDR, de
Stasi. Maar voor de Branden
burgse kiezers bleek zijn verle
den geen minpunt. Volgens opi
niepeilingen was 84 procent van
de kiezers over hem dik tevre
den.
In Saksen profiteerde CDU-lijst-
trekker Biedenkopf van zijn po
pulariteit onder de inwoners,
van wie 80 procent vindt dat hij
het 'goed doet'. De CDU boekte
het beste resultaat in de geschie
denis. In 1990 had de partij met
meer dan 53,8 procent al de
meerderheid behaald, maar Bie
denkopf bleek in staat dit per
centage te verhogen tot ruim 57
procent.
Voor de belangrijkste oppositie
partijen, de CDU in Branden
burg en de SPD in Saksen, zijn
de verkiezingen derhalve op een
gevoelige nederlaag uitgelopen.
Vergeleken met de verkiezingen
in 1990 verloor de CDU ongeveer
11 procent. De SPD moest een
minder grote veer laten, maar de
16,6 procent van de stemmen die
de partij behaalde, was het
slechtste resultaat dat de SPD
•ooit bij een deelstaatverkiezing
haalde.
Hoewel de verkiezingen vijf we
ken voor de Bondsdagverkiezin
gen plaatsvonden, worden ze
niet als graadmeter voor het lan
delijke gebeuren beschouwd. In
beide deelstaten overheersen de
regeringsleiders het politieke to
neel zodanig dat er geen conclu
sies voor de krachtmeting van 16
oktober aan mogen worden ver
bonden.
aartsbisschop Franjo Kuharic
van Zagreb de vertegenwoordi
gers van de islamitische, joodse
en protestantse gemeenschap
pen aan de paus voorgesteld. De
Orthodoxe Kerk liet verstek
gaan.
Het Vaticaan was één van de
eerste landen die de onafhanke
lijke republiek Kroatië erken
den. De Serviërs begroetten dit
besluit met veel wantrouwen.
Dat gebeurde in het licht van het
collaboreren van een deel van de
rooms-katholieke hiërarchie in
de Tweede Wereldoorlog met de
fascistische Ustasja's. Dat wa
ren de toenmalige machtheb
bers in Kroatië.
Vredesmissie
De paus had gehoopt een vre
desmissie langs de hoofdsteden
van Servië, Bosnië en Kroatië te
kunnen maken. De Servisch-Or-
thodoxe Kerk liet dit voorjaar
weten dat een bezoek aan Bel
grado „niet opportuun" was.
Een verbitterde paus zei daar
over: „Ik heb aan elke deur ge
klopt."
Het bezoek afgelopen donder
dag aan Sarajevo ging niet door
omdat de Bosnische Serviërs
weigerden de veiligheid van de
paus en zijn gevolg te garande
ren. Hoewel de kerkvorst zelf
zich daar niet veel zorgen over
maakte, zegde hij op het laatste
moment het bezoek aan Sara
jevo af. Dit omdat de veiligheid
van de honderdduizenden gelo
vigen tijdens een eucharistievie
ring in het vroegere ijsstadion
niet kon worden gewaarborgd.
„Ik zou geen nacht meer kunnen
slapen als tijdens mijn bezoek
ook maar één gelovige zou wor
den gedood", zei een zwaar te
leurgestelde paus.
WASHINGTON (RTR/DPA/
ANP) - De Verenigde Staten
hebben diverse landen verzocht
in totaal vijfhonderd waarne
mers te leveren die na een mili
taire interventie in Haiti toe
zicht moeten houden op een po
litiemacht. Duidelijk aange
vend dat de invasie van Haïti
dichterbij komt, verklaarde mi
nister Christopher van buiten
landse zaken dat alle diploma
tieke pogingen „zijn uitgeput"
om het militaire regime tot vrij
willig vertrek te bewegen.
„Er komt een moment dat wij
militair vertoon moeten gebrui
ken en president Clinton zal het
Amerikaanse volk omzichtig en
volledig de redenen uitleggen en
ik hoop en verwacht dat wij
daarvoor steun krijgen", ver
klaarde Christopher voor de
Amerikaanse televisie.
Aristide
De Verenigde Staten eisen van
de militaire leiders in Port-au-
Prince dat zij aftreden en de ge
kozen president Jean-Bertrand
Aristide aan de macht laten ko
men. Aristide werd in 1991 bij
een militaire coup afgezet en
woont nu in ballingschap in
Washington.
Maar ondanks Amerikaanse
dreigementen over een invasie,
waarvoor de voorbereidingen
worden voortgezet, is er geen
aanwijzing dat de junta onder
leiding van generaal Cedras van
plan is de macht op te geven.
Canada heeft volgens de New
York Times aan Clinton hon
derd van de gezochte vijfhon
derd internationale waarnemers
toegezegd die het werk van een
politiemacht op Haiti gaan con
troleren. President Clinton en
vice-president Gore» belden in
het weekeinde met meer dan
tien leiders over de hele wereld
om deelneming aan de politie
macht te vragen.
Na een vefzoek van Washington
deelden Israël en België zondag
mee troepen te zullen leveren
aan de politiemacht. Het is de
eerste maal dat Israël deel
neemt aan een internationale
troepenmacht. De Belgische
premier Jean-Luc Dehaene ver
klaarde zondag dat de politie-
troepen „de komende weken"
kunnen worden uitgezonden in
dien de Haïtiaanse militaire lei
ders weigeren af te treden.
De interim-politiemacht moet
vergeldingsaanslagen en moor
den door pro-junta aanhangers
voorkomen die Washington
vreest na een invasie in Haïti.
om politiemensen te leveren
voor direct na de interventie. Mi
nister Van Mierlo gaf vorige
week in overleg met de Tweede
Kamer aan dat het hierbij zou
kunnen gaan om vijftien mare
chaussees. Daarover zijn echter
geen harde toezeggingen ge
daan. Nederland neemt reeds
met een fregat en een Orion-pa-
trouillevliegtuig deel aan de in
ternationale blokkade van
Haïti.
iAdvertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
een proefabonnement van
4 weken voor 14,-
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 29,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
ft 83,75
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
Fregat
De Nederlandse regering be
raadt zich nog over het verzoek
"'13214
000002
