Vlaanderen wil water van Deltan
Verhalen uit het huiskamercafé
D5A
Alpenwatersalamander is terug in poel
Grootscheepse
enquête dialecten
Minister D'Ancona
naar slachtoffers
racisme Terneuzen
Treinkaping
esprekken over levering miljoenen kubieke meters per jaar
pleisterplaatsen
Voor 7 mille
buit in
juwelierszaak
I*
PZC
zeeland
ZATERDAG 9 JULI 1994
onze verslaggever
NEUZEN - De NV Delta
sbedrijven onderhandelt
i aantal Vlaamse drink-
jerbedrijven over de leve-
van grote hoeveelheden
kwater uit de Biesbosch. In
inderen wordt de water-
rziening steeds kostbaarder
dat was reden voor de Tus-
emeentelijke Maatschap-
der Vlaanderen voor Water-
rziening (TMVW) bij Deltan
le kloppen. Vrijdag kwa-
i de gesprekspartners over-
dat Deltan binnen een
jnd een notitie opstelt over
grensoverschrijdende leve
rvan drinkwater en indus-
water.
jfdGas en Water ir H. J. L. de
van Deltan: „We hebben
verschillende kanten aan-
gen ontvangen om te komen
nauwe samenwerking,
meeste aanvragen lopen via
[MVW en dat versimpelt het
leg uiteraard aanzienlijk,
blijkt dat de Vlaamse drink-
:rbedrijven steeds meer pro-
men ondervinden bij het op
[houden van hun voorzienin-
Onze situatie is heel wat
skleuriger en daarvan zou
anderen kunnen profiteren.
obleemloos
i zou op korte termijn al
ileemloos twee tot drie mil-
kubieke meter water per
i de Vlamingen kunnen
Krijgt de samenwer
ken meer structureel karak-
dan zouden in het grensge-
locaties worden Sas
Gent, het gebied ten zuiden
Oostburg en Nieuw-Namen
wemd) verschillende koppel
ingen moeten worden aange-
Daarmee zijn miljoenen
dens gemoeid.
Kraa: „Voor financiering
;n we bekijken of we een be-
kunnen doen op Europese
dsen. Persoonlijk denk ik dat
goede kans maken op steun
uit Brussel omdat het hier om
grensoverschrijdende belangen
gaat. Immers, via de koppellei
dingen zou Vaanderen ons in
noodgevallen ook van drinkwa
ter kunnen voorzien."
Welke tarieven de Vlamingen
zouden moeten gaan betalen, is
nog onduidelijk, maar de prijs
zal vermoedelijk iets boven een
gulden per kubieke meter uitko
men. De Kraa: „Al die zaken
gaan we nu in snel tempo uitwer
ken. Het is de bedoeling dat we
verschillende scenario's opstel
len."
Half augustus treffen de ge
sprekspartners elkaar opnieuw.
Dan ligt het pakket voorstellen
van Deltan op tafel.
van onze verslaggever
IJZENDIJKE - Hij is een tijdje
weggeweest, maar de alpen
watersalamander voelt zich
weer thuis in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Boswachter
Hans van Hage heeft voor het
tweede achtereenvolgende
jaar alpenwatersalamanders
aangetroffen in een poel tus
sen Axel en Koewacht. Vorig
jaar vond hij alleen enkele
volwassen exemplaren, maar
dit jaar heeft hij ook een aan
tal 'jonkies' gezien.
De alpenwatersalamander is
in Nederland vooral in het
zuiden (Limburg en de Peel) en
het oosten te vinden. Ook in
zoet voedselarm water op dek-
zandgebieden in Vlaanderen
werden de amfibieën regelma
tig gesignaleerd. Van Hage
ging er dan ook vanuit dat,
vooral in het grensgebied tus
sen Clinge en Koewacht, er
kansen voor het beestje moes
ten zijn. „Staatsbosbeheer
heeft drie, vier jaar geleden een
aantal poelen en putten laten
graven. Het geeft natuurlijk
enorm veel voldoening als daar
binnen enkele jaren behalve
groene en bruine kikkers ook
salamanders te vinden zijn die
hier al jaren en jaren niet meer
te zien waren."
Van Hage beschouwt het voor
komen van de alpenwatersala
mander als 'een voorzichtig
succes' dat bewijst dat het met
de waterkwaliteit van de vee
drinkputten en andere poelen
de goede kant op gaat. In
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn nu
drie van de vijf in Nederland
voorkomende salamanders te
vinden: de kleine watersala
mander, de kamsalamander en
de alpenwatersalamander.
Voor de vuursalamander heeft
Zeeland geen geschikte leef-
Een exemplaar van de alpenwatersalander.
foto Staatsbosbeheer, Hans v
omgeving in de aanbieding,
maar de vinpootsalamander
zou zich, zeker in Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen goed
moeten kunnen redden, ver
wacht de boswachter.
Van Hage is al sinds zijn tiener
jaren geïnteresseerd in de ge
dragingen van amfibieën en hij
geeft bijzondere waarnemin
gen door aan de stichting Rep
tielen Amfibieën Vissen On
derzoek Nederland (Ravon).
„Net als de alpenwatersala
mander houdt de vinpoot van
zoet water op zurige, voedse-
larme grond. Hij zou zich dus
ook onder de lijn Axel-Hulst op
zijn gemak moeten voelen en
ik verwacht de komende jaren
er nog wel eens één te vinden."
De preciese vindplaats van de
'nieuwe' salamandertjes ver
raadt Van Hage niet, 'omdat er
altijd mensen zijn, die de beest
jes willen vangen voor een min
der leuk bestaan in een terra
rium'. Hij weet overigens zeker
dat de alpenwatersalaman
ders niet alleen in de poel van
Staatsbosbeheer zitten. „Een
Axelaar die waterplantjes uit
een poel mee naar huis nam,
heeft ze al in zijn vijver gezien
en ik ga er van uit dat ze niet
alleen in door ons onderhou
den watertjes zitten. Salaman
dervrouwtjes zetten hun eitjes
één voor één af, vaak niet alle
maal tegelijk. Ik heb vier we
ken geleden al jongen gezien
en vorige week nog eens. De
kans dat er meer overleven,
lijkt me nu dan ook vrij groot."
Nieuwelandse Molen in Driewegen, voor 'alst tied is van durst'
van onze verslaggever
Wout Bareman
DRIEWEGEN - Een week gele
den hadden ze nog een gezellig
feestje met de deelnemers aan
een fietstocht door de streek.
Het waren mensen van een
aannemingsbedrijf uit de
buurt. En wat was nu het
leuke'? Dat de timmermannen
bij het 'spijkers slaan' ver in
de achterhoede eindigden en
een gewoon kantoormannetje
met de eerste prijs ging strij
ken. Wat te denken trouwens
van het 'worst kappen', twee
weken geleden. Dat spel gaat
zo: vanaf een stelling loopt een
zes meter lange pijp naar bene
den. De worst die er door
schiet, moet door de deelne
mers met een kapmes op een
heus hakblok in twee stukken
worden gekapt. Het was een
primeur voor Nederland.
Johan en Annie Lippens, al
meer dan dertig jaar uitbaters
van het uit z'n voegen ge-
Evenement
vandaag
L/ef komisch duo Rijn
11 Trijn brengt vandaag, za
terdag, een unieke vertolking
"an het sprookje Sneeuunvitje
zn de Zeven Dwerg en in Zierik-
zee. In de eigen studio Lokaal
Veertien aan de Huijbertstraat
15 wordt het sprookje op geheel
eigen wijze gebracht voor jong
en oud.
Rijn Trijn spelen zelf alle rol-
ten met als extra dimensie de
r°l van Marie, de dienstmeid,
<üe als nieuwe verschijning in
kt
sprookje optreedt. Het
sprookje wordt gespeeld met
sterke beelden en hedendaag
se humor. Wie de rol van de
Pfins zal vervullen blijft tot aan
kt slot een geheim.
Ret duo Rijn Trijn wordt ge
speeld door Cécilia Meinders
til Reint Laan. De voorstelling
ne9int zaterdag om 15.00 uur.
groeide huiskamercafé Nieu
welandse Molen, geven het grif
toe: dat gedoe met die worsten
was afgekeken van collega's in
het Vlaamse Wachtebeke. In
augustus gaan ze er met de fa
milie trouwens wéér kijken, om
er nieuwe ideeën op te doen. Te
denken valt aan 'zwijnbuik-
hangen', 'farizeeën' en 'wentel
teven'.
In het café, annex pompsta
tion, annex oliehandel, annex
'organisatiecentrum Lippens',
onder aan de dijk tussen Bier
vliet en Driewegen, wordt am-
menooitnie op een stunt meer
of minder gekeken.
Nieuwe haring
Neem nu die dinsdagmiddag in
het voorseizoen, twee jaar gele
den. Johan - 'toen we trouwden
werd het nogal laat, maar mooi
dat om acht uur de eerste klant
voor verse koemelk voor de
deur stond '- verhief zich
triomfantelijk van zijn zetel
aan de stamtafel. „Morgen
wordt op Biervliet de eerste
nieuwe haring gepresenteerd,
maar vandaag heb ik de pri
meur!" En inderdaad, een uur
later reed Saai' Scheele met
haar viskraam voor. Terwijl
Annie de benzinetank van de
rijdende viskraam voltankte,
serveerde Saar een schaal bo
terzachte exemplaren van
Neerlands trots. Een dag later
prikten de plaatselijke notabe
len op een steenworp afstand,
onder het monument van ka-
ker Willem Beukelszn op de
Markt in Biervliet, hun vorkje
wat besmuikt in die andere
'nieuwe haring', wie weet uit
Denemarken...
De Lippensjes doen het de laat
ste tijd wat kalmer aan. zoge
naamd. Annie, die twee jaar ge
leden voor haar organisatieta
lent werd begiftigd met 'de zil
veren haring van Biervliet', en
Johan deden vorig jaar de zaak
over aan zoon Peter en schoon
dochter Marleen. Maar, wisten
ze uit ervaring, het café, de ben
zinepomp en de oliehandel kun
je niet met z'n tweeën behap
pen. Dus steken Annie en Jo
han nog iedere dag een handje
In het café, annex pompstation, annex oliehandel, annex 'organisatiecentrum Lippens' worden de laatste nieuwtjes uitgewisseld met
de koektrommel op tafel en de koffiekan bij de hand. foto Charles Strijd
toe. Met andere woorden: voor
de klanten is er niets veran
derd. Want Annie kan het niet
laten en Johan nog minder.
Bieten
Volgens de overlevering sleep
te Johans opa in 1917 de eerste
vergunning in de wacht. Voor
het uitbaten van een huiska
mercafé. Dat was in de tijd van
de bieten, die door de
Zeeuwsch-Vlaamsche Tram
weg Maatschappij werden af
gevoerd. Toen telde Driewegen
nog zeven café's. Na Johannes
Bernardus kwam Petrus Fran-
ciscus en daarna Johannes Au-
gustinus, die vooral in de jaren
zestig met Annie gekke dingen
meemaakte in het café. „Er za
ten toen veel Duitsers in de wo
ninkjes op Driewegen. Tegen
de tijd dat de zondagochtend
dienst begon, om half acht toen
nog, klotste hier het bier bij wij
ze van spreken over de drem
pel."
En die keer dat die Duitser
pochte dat hij zo goed met een
geweer kon omgaan en dat Jo
han hem uitdaagde de volgen
de ochtend op een kip of enig
ander loslopend gevogelte in
de achtertuin te komen schie
ten. „Die Duitser legt aan en
schiet. De witte haan die daar
rondliep sprong een meter in
de lucht, maar meer ook niet.
Had ik stiekem het lood in de
patroon vervangen door
bloem. Was het enkel: poemü!
En veel witte poeier natuur
lijk."
Pleisterplaats? Voor veel men
sen uit de omgeving, die er hun
rokertje halen, maar die vooral
ook roddels willen horen. Jo
han: „Voor nieuws ga je öf naar
de kapper öf naar het café."
Sociaal werkster
En Annie is sinds jaar en dag
sociaal werkster. Met de koek
trommel op tafel en de koffie
kan bij de hand. Vrijdags
avonds zijn het mensen, die
willen afreageren van hun werk
en even een ommetje maken
van Biervliet, via Driewegen
naar Hoofdplaat, 's Zaterdags
morgens komen er weer ande
ren praten over, in volgorde:
sterfgevallen, operaties, echt
scheidingen en andere vormen
van menselijk leed. En tussen
de bedrijven door wippen er
toeristen aan, vaak oudere
mensen uit de streek, die even
een luchtje willen scheppen en
de camping verlaten 'alst tied
is van durst'Om zeven uur 's
morgens gaat op Driewegen de
deur van het slot en 's avonds
tegen tienen gaat de boel weer
dicht. Wijsheid van Johan Lip
pens: „Een buitencafé is geen
nachtcafé."
Met oud-burgemeester Carel
Ockeloen van Temeuzen kon
de uitbater het goed vinden.
Als die stopte bij de benzine
pomp op de dijk om er te tan
ken, zei hij vaak: 'En de baas
heb ook wel dorst'. Dan renden
ze samen de dijk af. Richting
toog.
'Alst tied is van durst'
Bern scscsOmcnKo]
O min. 14°
max. 23°
w-zw 2-3
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - Nog net
geen eeuw, 99 jaar, heeft het
geduurd voordat met een
grootscheeps onderzoek de
dialecten in het Nederland
se taalgebied opnieuw on
der de loep worden geno
men. In 1895 onderzocht het
Aardrijkskundig Genoot
schap de dialecten in Neder
land en Vlaanderen aan de
hand van driehonderd inge
vulde enquêteformulieren.
De Geassocieerde Pers
Diensten (GPD), waarbij de
PZC en de meeste regionale
kranten in Nederland zijn
aangesloten, heeft vandaag
meer dan één miljoen en
quêteformulieren ver
spreid.
De Stichting Nederlandse
Dialecten wil, door de uit
komsten van het onderzoek
naast die van een eeuw gele
den te leggen, de beweging
in het dialectgebruik in
kaart brengen. De verwach
ting is dat de standaardtaal
het dialect in meer of min
dere mate heeft beïnvloed.
Op pagina 14 is een uitge
breide enquêtelijst afge
drukt waarin dialectspre
kers wordt gevraagd woor
den en zinnen te 'vertalen'.
Door ook Vlaanderen in de
verspreiding te betrekken
kan de enquête een tamelijk
helder beeld geven van de
dialecten in het Nederlands
taalgebied. Dergelijk onder
zoek op zo grote schaal is in
Nederland nog nimmer uit
gevoerd.
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Minister H.
d'Ancona van WVC brengt vol
gende week donderdag een kort
werkbezoek aan Terneuzen. Tij
dens een informele lunch wil ze
haar solidariteit betuigen aan
de slachtoffers van de recente
racistische aanslagen en ook de
hulpverleners van de asielzoe
kers een hart onder de riem ste
ken.
Ze praat met onder anderen
Joost Snelders, Henk van der
Haar en Erik Kerckhaert en ver
tegenwoordigers van de Turks-
Islamitische gemeenschap, die
slachtoffer werden van brand
stichtingen en andere uitingen
van racisme. Aansluitend be
zoekt de demissionaire minister
het asielzoekerscentrum in het
Roosevelthotel.
Werkgevers
De Kring van Werkgevers in de
Kanaalzone vindt dat 'de goede
naam' van de streek is aangetast
door de recente racistische ac
ties in een aantal Zeeuwse ste
den en met name in Terneuzen.
In een verklaring neemt de
Kring nadrukkelijk afstand van
de brandstichtingen en bedrei
gingen van de afgelopen weken
en sschaart zich achter de pro
testacties van het Anti-racisme-
comité en Scholen zonder Racis
me in Terneuzen.
Secretaris drs A. A. D. Saman
van de Kring: „We hopen hier
mee een bijdrage te leveren aan
het bevorderen van een tolerant
klimaat ten opzichte van min
derheden."
Volgens de werkgevers kunnen
de discriminerende uitlatingen
en gedragingen een belangrijke
oorzaak vormen van bestaande
achterstanden van minderhe-
MIDDELBURG - Een dief heeft
donderdagmiddag voor 7000
gulden aan sieraden meegeno
men uit een juwelierszaak aan
de Nieuwe Burg in Middelburg.
Op een onbewaakt moment
heeft hij een greep in de etalage
gedaan. Hij ging er vandoor met
een gouden halsketting en en
kele armbanden.
den. Ze stellen vast 'dat in een
democratische samenleving res
pect voor ieder mens fundamen
teel is en dat ieder die in Zeeland
woont op gelijke voet aan de
Zeeuwse samenleving moet
kunnen delnemen." De Kring
beschouwt de uitingen van dis
criminatie als een sociaal on
recht en een aantasting van de
fundamentele waarden en nor
men in een democratische sa
menleving en ziet het als haar
taak om alle vormen van voor
oordeel en discriminatie te voor
komen en te besrtijden.
De verklaring is vrijdag verzon
den aan gedeputeerde staten en
aan de b en w's van Sas van Gent
en Terneuzen.
AUTOSCHADE
DEALER SCHADE ASSOCIATIE
VAN DOORNESTRAAT 11 GOES
01100-23549
ISO Kwaliteits Certificaathouder
(Advertentie)
Historama
'n portret van de ABDIJ
VAN MIDDELBURG
V 11 i Geopend:
]fl alle dagen van 10.00-18.00 uur
IJL ('s zondags van 12 00-18.00 uur)
(Advertentie)
Gevestigd:
drs. M. H. Drijgers
KLASSIEK
HOMEOPAAT
Walstraat 103d, Vlissingen,
tel. 01184-12325.
Voor inlichtingen en afspraken
kunt u bellen tussen 9.00 en
10.00 uur of tussen 19.00 en
20.00 uur.
Nrd.zee 19°
Schelde 20°
In de kantoortorens van de
Nederlandse Spoorwegen
smeden beambten allerlei
snode plannen om 'hun' be
drijf winstgevend te maken.
Creativiteit is hun ivapen,
de klant hun doelwit.
Wellicht kunnen deze heren
een voorbeeld nemen aan
hun collega's aan gene zijde
van de wereldbol, in Japan.
Zij denken ook in die ter
men. En zij brengen dat heel
letterlijk in de praktijk.
Voor 750 gulden konden Ja
panse reizigers onlangs een
heuse treinkaping meema
ken. Zeshonderd slachtof
fers schreven zich in en lie
ten zich gijzelen door een
groep van vijfendertig 'mis
dadigers'. Een tweede ka
ping staat op de rol en die is
uitverkocht.
Misschien iets voor de rou
temanager van de Zeeuwse
lijn? Hij heeft het tenslotte
al aan gedurfd koffie- en
frisdrankautomaten in de
stoptremen te plaatsen. Een
mooie eerste stap. De trein
kapingen in Japan zijn ook
'geheel verzorgd'.