Crown Gear ziet goede toekomst
PZC
Indianententen als vakantiebehuizing
Bedrijfsleven wil
actiever beleid
economie Randstad
Geen steun actie
tegen oneerlijke
concurrentie werven
Damrak profiteert
van rentedaling
financiën en economie
De Schelde participeert in constructie revolutionair kroonwiel
Kroonwiel van Crown Gear
AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS
Postiljon
handhaaft
positie
VRIJDAG 1 JULI 1994
ENSCHEDE <GPD> - Hij doet
er betrekkelijk bescheiden
over. De omzet van Crown Gear
zal van 4 miljoen volgend jaar
groeien naar zo'n 40 miljoen
rond de eeuwwisseling, ver
wacht directeur W.A. van Soest
van Hankamp (fijnmechani-
sche industrie) in Enschede.
Maar als het Crown Gear, dat
eind dit jaar uit Rotterdam
naar Enschede verhuist, een
beetje meezit, moet dat veel ho
ger uitkomen.
Er gaat naar schatting jaarlijks
Recordverlies
voor Grundig
FURTH (DPA) - Het Duitse elek
tronicabedrijf Grundig, voor
iets meer dan de helft eigendom
van Philips, verwacht na een re
cordverlies van 348 miljoen
mark (bijna 390 miljoen) over
het op 31 maart afgesloten boek
jaar in 1995 „quitte" te spelen.
Dit zei Grundig-bestuursvoor-
zitter, de Nederlandse oud-Phi-
lips-direeteur P. Harmsen, don
derdag bij de presentatie van de
resultaten over het boekjaar
1993-94. Die cijfers liegen er niet
om. De omzet zakte met 9 pro
cent tot 3,38 miljard mark (bijna
3,8 miljard).
Het recordverlies wordt toege
schreven aan de reorganisatie
die Grundig doormaakt. Vorig
jaar leed het bedrijf al een verlies
van 296 miljoen mark 331 mil
joen).
Vanaf 1995 valt het boekjaar sa
men met het kalenderjaar.
voor 7 miljard gulden om in de
markt voor 'haakse overbren
gingen'. En het is die markt
waarvoor Crown Gear een revo
lutionair concept heeft ontwik
keld in de vorm van een kroon
wiel met vlakke vertanding. Be
langrijke voordelen boven de be
kende haakse overbrenging met
conische tandwielen: relatief
goedkoop, lage inbouwkosten
door makkelijke montage en
voor bepaalde toepassingen zijn
minder onderdelen nodig.
Hankamp is met Daf Special
Products, Koninklijke Maat
schappij De Schelde en IHC Hol
land (baggerindustrie) aandeel
houder van Crown Gear, de
enige aanbieder van kroonwie-
len met vlakke vertanding.
Crown Gear bestaat sinds 1990.
Maai' al vanaf 1988 is er aan de
ontwikkeling van het kroonwiel
gewerkt. Er is inmiddels tien
miljoen gulden in gestoken. De
onderneming zit nu nog in een
slechte behuizing onder de Van
Brienenoordbrug in Rotterdam.
Voor de jaarwisseling moet de
nieuwe hal voor het bedrijf in
Enschede, naast Hankamp,
klaar zijn. Van de elf medewer
kers komen er volgens Van
Soest tenminste vier mee naar
deze regio. Crown Gear zal in En
schede vanaf het begin werk bie
den aan elf man. Een evengroot
aantal extra zal nodig zijn bij
toeleveranciers, van wie twee bij
Hankamp. „Crown Gear zorgt
alleen voor het vertanden van de
kroonwielen. De body's betrek
ken we van derden".
De directeur van Hankamp zag
een model voor haakse over
brenging in de vorm van een
kroonwiel in de tweede helft van
de jaren tachtig op een beurs.
Terug in Enschede begon Van
Soest met het ontwikkelen van
ideeën voor een produktieme-
thode. Bij Economische Zaken
werd een ontwikkelingskrediet
aangevraagd. Daar kreeg hij te
horen dat hij het maar moest
zien eens te worden met Daf en
De Schelde, die ook bezig waren
met een kroonwiel voor haakse
overbrenging. De driehoeksver
houding leidde met behulp van
een adviesbureau tot een geluk
kige relatie, waar IHC zich later
bij aansloot met als resultaat de
oprichting van Crown Gear.
.,De toepassing van kroonwielen
kennen we al eeuwen", zegt Van
Soest wijzend naar een model
van een Chinees kompas op zijn
bureau. „Denk maar aan de wa
termolen bij Singraven". De
kroonwielen waar Van Soest op
duidt, zijn echter bedoeld voor
het overbrengen van beweging.
De kroonwielen die Crown Gear
maakt, zijn daarentegen ge
schikt om ook vermogen over te
brengen. Ze kunnen worden toe
gepast in bij voorbeeld helikop-
teraandrijvingen, de automo
bielindustrie, de baggerindus
trie, mengmachines en de aan
drijving van schroeven van sche
pen. Rolls Royce probeert op dit
moment in de straalmotoren
voor vliegtuigen het systeem
van Crown Gear. Er zijn inmid
dels contacten met een grote
Amerikaanse autoproducent en
ook verwacht Van Soest het no
dige van toepassing in de grafi
sche industrie.
Crown Gear is nu in een stadium
gekomen dat het een commer
cieel bedrijf moet worden dat
winst moet gaan maken. En
waar kan dat beter dan in En
schede dicht bij de grote Duitse
markt voor haakse aandrijvin
gen, dacht Van Soest. Toch werd
het nog een hele strijd met de an
dere aandeelhouders die ook
graag Crown Gear in hun omge
ving hadden gezien. Maar Han
kamp had de beste papieren. De
Enschedese onderneming had
immers met behulp van weten
schappelijk medewerkers van
de Universiteit Twente „op za
terdagen en zondagen" een pro-
duktiemethode ontwikkeld om
het kroonwiel te kunnen maken.
„Het was al eens gedaan met
vonkverspaning maai' dat duur
de 400 uur. Dankzij computerge
stuurde gereedschapsmachines
kunnen we nu deze zeer gecom
pliceerde kroonwielen veel snel
ler maken". Ook beschikt het
bedrijf „als enige in Nederland"
over meetapparatuur om de wie
len te meten.
Bij een kroonwiel zitten de tanden niet aan de buitenkant
maar aan de zijkant. Normaal gesproken zou een rondsel -
een tandwiel met de tanden aan de buitenkant - daar nauwe
lijks over kunnen draaien. Om rond te komen, moet het rond
sel immers aan de buitenkant sneller draaien dan aan de
binnenkant. Dat loopt niet soepel, dus worden voor haakse
overbrengingen kegelvormige tandwielen gebruikt die
haaks op elkaar staan. De montage daarvan luistert even
wel erg naziw. Het vlakke kroonwiel van Crown Gear waarop
octrooien zijn aangevraagd in twaalf Europese landen, de
VS en Japan, heeft een rechte vertanding. De tanden lopen
van ejiigszins plat aan de buitenkant naar steil aan de bin
nenkant. Daar is de bovenkant wat platter dan aan de bui
tenkant. Een rondsel draait er perfect overheen. Dat derge
lijke kroonwielen nu pas kunnen worden toegepast, is te dan
ken aan de ontwikkeling van de produktiemethode bij Han
kamp in Enschede.
HOOGEVEEN - Naast Ponypark Slagharen is een wigwam-dorp gebouwd. De 120 indianententen zijn voorzien van een keukentje
en een televisie. Ze worden verhuurd voor duizend gulden per week. In elke tent kunnen zes mensen overnachten. De wigwams
trekken dit hoogseizoen vooral toeristen uit Duitsland en Scandinavië. foto ANP
Binnenl. aandelen hoofdfondsen
ABN Amro Hold.
ABN Amro A.in F.
ABN Amro L.Gr F.
ABN Amro Obl.Grf.
Aegon
Ahold
Akzo Nobel
Bols Wes. c
CSM eert.
Dordtsche Petr
DSM
Elsevier
Fokker eert.
Fortis Amev eert.
Gist-Broc. eert.
Helneken
Helneken Hold.
Hoogovens nrc
Hunter Douglas
ING c
KLM
Kon. KNP BT
Kon. Olie
KPN
NedUoyd
Océ-v.d Gr.
Pakhoed eert.
Philips
Polygram
Postb.Beleggf.
RG Florente F.
Robeco
Rodamco
Rolinco
Rorento
Stork
Unilever cert
Van Ommeren nrc
Ver Bezit VNU
Wolters-Kluwer
Banken, handel ind
9V. ABN Amro K79
9V> ABN Amro 74
I'm ABN Amro 86
13 Ceehom 71-97
VA Hoogov. 85
7 Hunter D. 86-96
8'/< Innov. 86-96
6V* NedWatBnk 86
6 Postbank 88-96
7Y« PTT 90-97
7'/i PTT 89-99
6 Schiphol 66-96
8,2 SHV 72-12
8.2 SHV 73-13
9 SHV 91-06a
4 Staal Bank. 86-98
7 Stork 69
Converteerbare obligaties
BV, AIR 85-00 120,00b
5 Enraf-Non. 86 91.50
6 Hoogovens 85 108,50
5 Hoop Eff b. 87 97,50
6' i> Rolinco 67 93,00a
58,50
87,20
181,60
200.50
92.70
44,60
188.80
235,30
36,90
64,80
185,60
127,00
151,90
15,00
71,80
46.40
213,00
187.00
69.50
72.20
76.40
48,40
43.20
187,60
49,80
64,30
73,50
43,50
51.00
72.10
58.50
128,80
113,70
58,00
117,80
180.50
48,60
169,60
104,80
101,40
100,80
120,00b
100,30
101.00
98,50
93,50
100,00
103,30
100.70
100,20
115,00
10,80f
58,90
87,50
181.50
191,00
235,50
37,50
64,90
185,50
126.60
153.00
15.30
70,30
45,70
215,50
190,50
71,60
73,40
76,40
49,70
43.00
187.50
115,30
58,80
118,50
87,10
44,20
181.20
48.30
172,80
105,50
94,00
100,00
103,40
100,90
100,20
115,00
118,00
110,80
123.001
91,50
110.00
96,50
93,40
Binnenlandse
Aalberts Ind
ABN AmroHld.prf c.
ABN Amro pref.
ACF-Holding c.
Ahrend Groep c
Asd Options Tr
Asd, Rubber
Ant. Verff.
AtagHold. eert
Athlon Groep
Athlon Groep nrc
Aut.Ind.R'dam
Ballast Nedam C-
BAM Groep
Batenburg
Begemann Groep
Belindo
Blydenst -Will
Boer De Winkelb
Borsumy Wehry
Boskalis eert.
Braat Beheer
Breevast
Burgman-Heybroek
Calvé-Delflpref
Calvé-Delftcert,
Cap Volmac
Ceteco Hold.
Clndu Intern.
Clalmindo
Content Beheer
Credit LBN
Crown v.G. eert.
CSM
Delft Instrum.
Dorp-Groep
Draka Holding
Econosto
EMBA
Eriks Holding
Flexovit Int..
Frans Maas eert.
Fugro eert
Gamma Holding
Gamma pref
Garzarell! fl
Getronlcs
Geveke
Giesscn-de N.
Goudsmtl.
Grolsch eert.
GTI-Holdlng
Hagemeyer
2,75
401,00b
139,50
66,80
67,00
112,00b
70,50
104,00
143,00
173,00
36,70
282,00
32.00
66,00
29,50
39.40
28.50
75,50
6.19
59,40
43,60
130,00
16,80
2.80f
142,50b
66.80
67.00
112,00
71,50b
104,00
143,00
173,00
34,00
282.00
32,00
66.00
29,90
40,20
28,70
8.70
1273.00
18,50
39,00
101,00
281.00
25,50
44,50
148,00
65.40
23.30
193,00
100,50
72,50a
53,00
34,50
99,50
6,20
11.00
43,00
32.50
47.00
26,50
47,70
163.00
129.00
1265,00
18.90
39,20
101,00
281.00
25,50
44.50
142,50
84.90
21,20
41,00
37.30
23,30
193,00
109,20
72,50
53,00
34,50
99,50
26,50
49,50
163,00
132,00
HAL Trust B
HAL Trust Unit
HBG
Hes Beheer c
Heijmans
Hoek's Mach
Holl. Colours
Holl.Sea S
HolL Ind Mij
Hoop Eff.bank
Hunter D.pref.
IHC C aland
Internat,Muell.
ING
Kas-Associatie
Kempen Co
Kiene Holding
Kondor Wessels
KBB
Kon.KNP BT c pref.
Kon. Sphinx
Koppelpoort
Krasnapolsky
Landré Gl.
Maxwell Petr.
Moeara Enim
M.Enim OB-cert.
Moolen Holding
Mulder Boskoop
Multihouse
Naeff
NAGRON
Nat, Inv. Bank
NBM-Amstelland
NEDAP
Nedcon Groep
NKF Holding
Ned.Part.MU
Ned.Springst.
Norit
Nutricia VB eert
Nij v-ten Cate
OPG eert.
Oreo Bank eert.
OTRA
Philips Electronics
Philips Electr. d'95
Pirelli Tyre
Polynorm
Pore. Fles
Randstad
Reeslnk
Rothmans Int.
Roto Smeets Boer
Sam as Groep
Sarakreek
Schuitema
Schuttersveld
Smit Intern.
St Bankiers c.
Stad Rotterdam c
Telegraaf De
Textielgr.Twente
Tulip Computers
Tw.Kabel Holding
Ubbink
Union
Vereenlgde Glas
Volker Stevin
Vredestein
Wegener
West Invest F
West Inv F. wb
Wolters Kluwer
Wyers
Beleggingsinstellingei
ABN Amro Aand F
ABN Amro Amer F
ABN Amro Eur. F
ABN Amro Far E.F
ABN Amro Neth.F.
ABN Amro rent.dlv
Aegon Aandelen!
Aegon Spaarplus
Aldollar BF (1
Alg.Fondsenbez.
Alliance.Fund
Amvabel
Asian Cap.F.ll
Asian Tigers F
Asian Select F.
Austro Hung. F
Bemco RentSel.
Bever Holding
CL Aandelenfonds
CL Liq.Groeifonds
CL Obl Dividend!
CL Obl Waarde!
Delta Lloyd Inv
Donau Fonds
DP America Gr F.
EGF Tnvestm.
EMF Rentefonds
Eng-Holl Bel.Tr.
Eng-Holl .Bel,Tl
Envir Growth F.
Esmeralda part,
EMS Growth Fund
EMS Income Fund
EMS Offsh. Fund
EOE.lndex Fnd
Euro Growth Fund
Euro Spain Fund
Far East Sel.F.
Gim Global
Groeigarant
Holland Fund
Holl. Eur. Fund
Holl. Obl.Fonds
Holl. Pac. Fund
Holl. Sel.Fonds
Hooge Huys Hyp!
ING Bnk Dutch F.
ING Bnk Geld.F.
ING Bnk Glob.F.
16,50
16,60
295,00
21.00
54.00
76.00
75.00
7,32
61,50
12,90
136,00
42,80
102,50
7,6.3
47,60
isoioo
46,00
41,50
171,00
1615,00
86,00
44,50
38,50a
16,40
16,40
295,50
21,40
53,30
76.00
75,00
0,40
75.00
13,00
136,00
42,80
103,50
173,00
1638,00
86,00
83,00 83,00
122,20 124,00
15,10 15,40
56,00
36,30
208,00a
51,80 53,00
6275,00b 6275,00e
36,30
20,10
85,50
77.50
15,90
181,50
27,00
40,10
42,80
19,00
40,00
169,00
74,50a
15,40
174,50
13,50
105,00
14,50
70,00
93,90
71,70
84,60
78,90
110,50
159,90
44,70
5,00
30,40
241,50
10,20
97,60
60,00
102,00
95.00
125,50
36,50
31.00
33,50
21,50a
10,60
42,00
37,00
20.20
85. JO
75,50
42,00
70,00
274,00
27,00
79,80
115.00
8,90
1820,00
40.10
42,00
19,00
38,80
165,50
76.00
15.80
174,50
106,00
32.00
582,00
86,30
13,50
106,00
14,30
70,00
24,00
94,60
71,60
86,40
79.50
62,90
4,70
05,50
101,20
107,50
125,90
36.70
30,90
33.50
158,00
82,00
95,60
127,80
58,20
102,40
419,00
62,20
145.00
96,00
127,80
58,30
60,61
52,60
52,50 170 9,70 9,1
65,00 164 6,60 6,20 goud
70,00 560 6,30 6,00 hoog
57,50 137 2,70 2,40b hoog
95,00 130 1,00a 0,7"
45,00 149 1,00a 0,80 hoog
45,00 132 2.40 2.50 hoog
47,50 181 3.10 3,10 ing
190,00 153 7.80b 7;C"
190,00 286 1,50 l.f
160,00 565 4,50 5,C
145.00 1010 4.00 3,f
p jul 360,00 206 0.80 0,1
p jul 370,00 495 2.00 1.4
p jul 375.00 320 3.10 2,J
Index European Option Exchange. 383,54; omzet 34075. open
380,00
385,00
390,00
75,00
65,00
70,00
80,00
70,00
50,00
50,00
85.00
50,00
50,00
50,00
730,00
ING Bnk Oblig.F.
ING Bnk Spaard.F
ING Bnk Rentegr F
ING Bnk Vastg.F
INB Bnk V Oost. F.
Innovest
Interbonds
InterefTekt 500
Intereffekt wt
InterefTekt Yen Val.
Investa part.
IS Himal.Fund fl
IS Himal.Fund c.
Jade Fonds
Japan Fund
Jap.Ind.Alpha F.
Jap Sect Rat.Yen
Korea Pac.Tr. fl
Leveraged Cap
Liquirent
Mal.Capital F.fl
Mees Obl.Dlv.F
Mexico Income F
Mondibel
Nat Res.Fund
New Asia Fund
Nomura Warr. F,
Obam, Belegg.
OAMF Rentefonds
Orange Fund
Pac.Dimensions
Pac.Prop.Sec.F.
Pierson Rente
Postb Aandelen!
Postb.Obl
Postb.Verm.gr.!
Rentalent Bel
Rentotaal NV
RG Aand Mixfund
RG America F.
RG Divirent F
RG Europe F.
RG Hollands Bezit
RG Nettorente F
RCi >bl Mixfund
RG Pacific F
RG Rente Mixfund
Rodamco Ret Ned
Rodin Prop fl
Rolinco cum p
Schrod Int.Pr.F
Sci/Tech fi
Suez Liq.Grf
Technology Fund
Tokyo Pac.Hold.
Tolsteeg. Beleggmij
Trans Eur Fund
Transpac.F.
Unl-Invest
Unico Inv.Fund
Unifonds DM
Vaste Waard Ned
VIBNV
VSB Aand.F.
VSB Mix Fund
VSB Obl.Groeif.
VSB Rente Fonds
WBO Intern.
Wereldhave NV
ZOM Florida F. fl
Zonnespectrum
Orig. N.amerik. aandelen
Alb Fisher 0,59a
Alcatel Alsthom 598.00b 600.00
Allied Slgn.Ind 35,00 35,00
33.60
102,28
129,00
24,50
48,40
65,50f
500,00
30,10
46,90
91,80
80,00
216,40
19,60
7050,00
5400,00
12,70
58,60
54,00
14,20
115,10
20.00
77.60
76,00
10,00
0,32
309,30
26,50
110,00a
32,00
128.70
55.40
49.20
60,00
188,90
39.00
00.80
130,00
53.40
123,60
93,20
104,20
62,20
142,50
63.90
97.00
70,00
90.00
28,30
14,50
198,70
10,20
261,00
349.00
88.00
398,00
20,00
72,00
33,50
55,50
111,10
51,80
96,70
61,30
108,60
101,40
71,60
101,50
32,50
8,95b
500,00
30,30
47,50
59,10
54.00
14,20
115.80
0,32
312,50
12,10
26.60
110.00a
32.00
129,00
55,40
49,30
60,10
169,20
39,20
61,10
131.50
53.40
124,50
93.80
104,30
62,00
143,10
64,00
16,20
264.00
349.00
88.00
404.00
20,00
72,00
33,50
55,50
111,20
52,40
96.70
61.40
109,10
101,50
72,00
101,20
32,90
Amer Expres
Amer Tel.it Tel.
Ameritech
Amprovesl Cap
Amprovest Inc.
Asarco Inc.
Atlantic Rich!
Aus.Cons.Inv Afl
Austria Gl.Inv
Bell Atlantic
Bell South
Bethlehem Steel
Boeing Comp.
100.80 101,50
0,20b
1203,00 1203,00
54,50 55,20
60,40 61.00
19,10 19,00
47,00 46,50
CDL Hotels Int
Centocor
Chevron Corp
Chrysler
Citicorp
Coastal Corp.
Colgate-Palm.
Comp. Task Gr. fl
Daehan Korean fl
Dal'ei Inc. Yen
Dal-Ichi Yen
Daiwa Sec. Yen
Dow Chemical
Du Pont
Eastman Kodak
Exxon Corp
FlrstMexlcoInc.fi
First Pac.HKfl
Fluor Corp.
Ford Motor
Foster's Brew
Gen. Electric
Gen. Motors
Gillette
Goodyear
Grace Co.
Hitachi yen
Honeywell
IBM
Intern Flavor
Intern. Paper
ITT Corp.
Kleinw Benson fl
Litton Ind.
Lockheed
Makita Corp.Yen
Matsushita El.
Minn.Min Man
Mitsub Electric
Mitsui Yen
Mobil Oil
Morgan Co. fl
NEC Corp Yen
Nynex
Occ.Petr.Corp.
Pacific Telesis
P it O. fi
Pepsico
Perkin Foods fi
Philip Morris C.
Phillips Petr.
Polaroid
Quaker Oats
Reed lnt.fi
Ricoh Comp
St.Gobin Ffr
Sanyo Elec. Yen
Saralee
Schlumberger
Scott &Newc.
Sears Roebuck
Sekisui H. Yen
Southw Bell
Suzuki Yen
Tandy Corp.
TDK
Texaco
Toshiba Corp
Union Carbide
Union Pacific
Unisys
USX Marathon fl
US West
Westlnghouse
Woolworth
Xerox Corp.
Certificaten Amerika
Am. Home Prod
ATT Nedam
Atlantic Rich!
Boeing Corp
Canadian Pacif.
Chevron Corp.
Chrysler
Citicorp
Colgate-Palm.
Dow Chemical
Dupont
Eastman Kodak
Exxon Corp.
11,50
43,50a
47,50
39,00
27,80
52,70
8,60
10,50a
57,00
47.40
58,50
20,00
48,30
56,50
22,00
47,20 46.60
51,80 51,20
65,20 65.70
36,50 36,10
39.20 40,20
250,00
31,50 32,00
60,20 59,70
39,20 38,20
67,50 67,00
84,00 83,00
5511,70 ,5508,40
33.50 33,50
1950,00
500,00
50,00
300,00
300,00
83,30
62,30
1210,00
36,20
19,20
31.10d
5,00
31,30
719,00
635,00b
425,00
104,50b
97.00 97,00
174,00 177,00
80,601
23.50 23.40d
75,00
82.50 82,50
69,00 70,00
92.00 92,00
114,20 115,00
104,00 106,00
84,00 85,00
109,00a 105.00
Fluor Corp
Gen. Electric
Gen. Motors
Gillette
GTE
Int. Flavors
ITT Corp.
Lockheed
Minn Min.it Man.
PepsiCo
Philip Morris
Phillips Petr.
Polaroid
Procter G
Quaker Oats
Schlumberger
Sears Roebuck
Shell Canada
Tandy Corp.
Texas Instrum.
Union Pacific
Unisys Corp.
USX Marathon
Varity Corp.
Westinghouse
Woolworth
Xerox Corp.
Certificaten overig
Deutsche Bank
Dresdner Bank
Hitachi (500)
I-Ioechst
Siemens
Binnenland (niet off.
Bredero aand.
Bredero cert.
11 Bredero 81/93
6V« DAF 88
LTV Corp
5 Nederh. 68-78
Ravast
Parallelmarkt
ABF
ARTU Biolog.
ASN Aandelen!
Austria Global
AXA EitL Belegg.l
AXA E&L Belegg.2
AXA EitL Belegg.3
AXA E&L Belegg 4
AXA E&L Kap.Ren
te F
Besouw Hold.
Biogrond Belegg.
Comm.Argeus F.
Comm.Benacus F
Comm Cea F
De Drie Electr.
Delta Ll.DoUarf.
Delta Lloyd ECU
Delta Lloyd Mix
Delta Lloyd Rent
EHCO KLM
Kleding
Free Record Shop
German City Est
Gouda Vuurvast
Groenendijk
Helvoet Holding
Inter/View Eur.
Management Share
Ohra Aand.F
Ohra Liq.Grf.
Ohra Obl.Df
Ohra Obl.Grf
Ohra Onr.G F
Ohra Totaal F
Pan Pac. Winkel
P C Groep
Pie Medical
Pitcher
Rood Testhouse c.
165,00
92,00
116,00
59.00f
43,00
107,50
67,50
143,00b
38,00
118,00
87,00
56.00
91.00
53.00
55,00
100,50
135,00a
50,00
64,10
137,00
97,00
16,20
29,00
3,60
21,00
43,00d
107,00
67,50
143.00b
39,00
87,00
50,50
91,00
53,00
55,00
50,00
64,10
140,OOg
370,00
100,00
328,00
653,00
50.40
1203.00
87,60
32,80
10,40
90,30
33,50
27.80
31.10
67,80
33,10
26,00
60,50
53,80
54,80
55,30
62,90
57.50
118,90
32,80
10,30
90,60
92,70
93.20
14.40
54,50
55.50
71,90
60.90
33.50
27.80
31.10
67,80
33,10
26,00
5,50
1,60
61,30
53,80
54.90
55,30
63,20
57.70
SatcomHold 4, li
Simac Techniek 13,21
Suez Gr.Fund 49.61
VHS Onr Mij 4,8i
Wolff 61,11
Parallel top-15
Alanheri 36,8i
Bergh. Pap. 50,01
DICO Intern 78.0i
Gelderse Pap. 72.4i
Grontmij 62,6i
Kilhne-^Heitz 40,6i
LCI Comput.Gr. 3,6i
Melle. van nrc 110,2'
Nedschroef Hold. 71,0'
Neways Electr. 10,4'
Ordina Beheer 19.1'
Sligro Beheer 83.7'
Vilenzo 39,li
Weina 46,6'
Weweler 28,5'
Afgifteprijzen funds (Ned.)
aaf-lat.am usd
aaf-north am usd
aaf-germ eq.f dm
aaf-europe usd
aaf-germ.b.f dm
aaigf-bef
aaigf-dem
aaigf-nlg
aaigf-usd
aand. belegg.pool
abc(theodgiliss)
abn amro obllgX
aepex bel. fonds
aegon equity fund
aegon rente fund
aegon vastg.fund
aegon mix fund
aegon dep fund
ah vaste klant.f
amev aandelenf
amev vastgoedfonds
amev rentefonds
amev depositofonds
amev mixfonds
axa e 1 vgf vastr.
axa e 1 vgf depos
axae&lvgfakt b.
axa e 1 vr.valuta
axa e 1 vgf komb.
axa e 1 vgf vastg.
axa e 1 fl vastr
axae&lvgflh.sct
axa e 1 vgf cll bh
axa e 1 vgf robeco
axa e I vgf gr.gar
belegg.f vd7
bemco gr rendem.
bemco dyn.beh
bemco pacific
curr.man.fnd nlg
curr.man.fnd bfr
curr man.fhd mix
dl top 20 fonds nl
dl netto groeifonds
emi.neth Ind.plus a
emi.neth ind.plus b
euro fut,fund usd.
gr.(lfr)
div.(lfr)
dfl groei
falcon green st
falcon blue st
falcon purple st
falcon orange st
falcon red star
falcon nederland
falcon milieu
falcon japan
falcon verre oos
falcon europa
falcon n amerika
falcon engeland
ralcon ned obl
falcon europ obl
falcon u.k. obl
falcon usa obl
falcon japan obl
falcon dep
fidelity americafi
fid.austr.ftmd afl
fidelity europe dm
fidelity Japan yen
fid.jap smal.cap.yen
fidelity se asiafl
fidelity asean II
fidelity fiance ff
fidelity germany dm
fidelity hongkongfl
fidelity iberia pts
fidelity int.fundft
fidelity italy lir
fidelity malaysiafl
fidelity nordic skr
fidelity pac fundfl
fidelity singaporfl
fidelity thailandfl
fidelity uk stg
fid europebond ecu
fid.lnt'l bond fl
fid yen bond yen
fid.usdollarbond fl
fid sterlbond stg
fid.em.market f.fl
gaf engelse aand.
gaf amerik. aand.
gaf japanse aand
gaf pacific basin
gaf europese aand.
gaf eng.pond obi.
gaf am.dollar obl.
gaf jap.yen obllg.
gaf dm obligaties
2355,00
100,60
116,72
52,53
213,41
59,31
179,24
17,74
17,29
15,20
13,27
15,14
27,15
25,01
26,05
37.25
26,17
53,91
23.26
22,62
16,72
15.30
21,45
15,98
16,05
11.31
66,10
1127,18
112,026
110,642
178,84
105.10
556.05
998,76
647,73
661.11
70,30
10.40
19,10
50,125
100,25
2355,00
106,50
116,64
52,71
214,67
59,31
179,50
17.71
17,43
15,24
13,30
15,23
13,41
59,65
26.30
21,53
27,19
25,01
26,13
37,28
26,17
54,01
23,27
22,67
16,86
15,19
21,76
15,99
16,03
11.31
23,84
104,30
74,30
66.10
1127,33
112,041
110,611
178,93
105,27
557,52
1001,41
653,57
4,21
1,213
1.754
0,991
1,208
2,096
1.292
0,794
1,432
13.66
3,494
159,3
1,371
2,203
19,19
82.07
17,38
35,48
1.436
12,92
14,237
26,38
115,48
10,59
22,29
29,17
0,840
9.917
0,973
1,650
5,359
0,255
9,606
4,077
4,550
2,734
3,845
3.673
9,970
0,974
1,645
5,364
0,256
4.550
2,618
6,215
4,569
2,742
gaf europese obli.
gaf eng pondliq.
gaf am.dollar liq.
gaf Jap. yen liq.
gaf dm liquiditeit
gaf global managed
general! aand.fds
general! comb.fds
generall obl.fds
generali gar.fds
gim cgf fl
gim gref
gim wbo b.b.
henderson pac.fi
h japan.sm.cas yen
h amer.sm.co.fl
h glob.em.m. fi
h.eurp.sm.cos
h.global bond
holl. dlr.f.
holl groen rente
holl.int rente
holl stall rek
hooge huys aand
hooge huys aand nl
hooge huys oblig
hooge huys vastg
hooge huys totaal
hooge huys optim
hooge huys vastr
hooge huys lijfrf
hooge huys pensf
hooge huys deposi
hooge huys robeco
hooge huys rolinco
hooge huys rodamco
hooge huys rorento
hooge huys am.fund
hooge huys eur. fnd
hooge huys pac fnd
hooge huys hol.bez
ïmmocorp.(dm)
inca flitures fund
int.aand.fonds
kb equity f world
kb equity f japan
kb equity f amer
kb equity f.europ
kb equity f.new.m
kb equity f.new.a
kb equity f.l.am.
kb multi cas.guld
kb capital fund a
kb capital fund b
kb high int.f.cap
kb high int.f.div
kb income fund div
kb lux fund'a'
kb lux fund'b'
kb lux fund'b'ffr
kb renta guldenr.a
kb renta guldenr.b
kb str.cur.f.cap
kb str.cur.fdiv
lfm dm debt (gr)
lfm usfl debtfgr)
limako fl pool
limako f&f pool
limako stock ind
medici-belegg f
medici-opbouwf.
japan fonds
2,586
3,242
3,400
9,1511
9,2559
10,8052
1778.31
909,18
4143,85
32,46
4,190
56,20
57,10
56,70
103.85
13.07
13,59
12,37
13,55
11,26
13,53
9,1725
9,1590
9,2730
10,8370
1778,31
909,18
4143,85
9,50
9.27
93,00
91,06
633,07
13,239
57,290
517,92
22,134
28.932
16,341
14.634
5449,10
8,595
14,286
25,500
16,467
1,397
482,30
60B.23
2317,98
1062,28
1106,34
28,337
22,480
1114,15
1057,46
31,76
31,85
is obl,re
xl
meesguldensfonds
mees aud fonds
mees esb fonds
mees gbp fonds
mees usd fonds
mees xeu fonds
mees dutch tr.fd
mees pref fnd
mint guar.ned,
mint ltdiusdlr)
nn intrente fds
nn aand. fonds
nn ver.oost fds
nn vastg fonds
nn obl.plus fonds
nn geldmkt. fonds
north am.grf.fi
obllflex mul
oblig beleg.pool
oblirenta cap
oblirenta div.
optimix
prisma plus fd A
prisma plus fd B
profirent obl f.dm
prudential g d
prudential s d.
pyramldefonds
reaal-beheer
reaal-vastgoed
reaal-obligatie
reaal-aandeel
reaal-protect
reaal-garant
reaal-tl 997
95,05
1170,82
990,07
22,70
43,68
14,47
14,45
15,60
15,86
14,82
60,47
31.383
12,59
13,45
12.77
90,99
Rendementen obligatie!
staatsleningen
-looptijd 3-5 jr
-looptijd 5-8 jr
-5 langstlopende
bankleningen
supra-nationaal
pandbrieven
kapitaal-oblig
DEN HAAG (ANP) - De Kamers
van Koophandel uit de vier gro
te steden vinden dat de rijks
overheid meer vaart moet bren
gen in het beleid met betrek
king tot de Randstad. Dit ge
bied heeft een uitstekende uit
gangspositie in de concurrentie
met andere Europese grootste
delijke regio's, maar die positie
wordt ondermijnd door trage
besluitvorming als het gaat om
grote infrastructurele projec
ten.
Dat stellen de vier Kamers van
Koophandel in de nota „Papier
is geduldig, de Randstad niet".
Hun kritiek richt zich vooral op
het trage tempo waarin in Ne
derland grote voorzieningen van
de grond komen. „Wat in Frank
rijk vier jaar duurt, duurt hier
twaalf jaar", klaagt voorzitter R.
de Vilder van de Amsterdamse
Kamer van Koophandel. Vol
gens hem bestaat er bij de rijks
overheid in toenemende mate de
neiging de milieuproblematiek
aan te voeren als reden om niet
te beslissen.
De slepende besluitvorming bij
de Hoge Snelheidslijn en het
weer ter discussie stellen van de
Betuwelijn heeft veel wrevel ver-
2,21
56,10
57,20
56,75
103,86
13,22
13,66
12,39
11,13
12,33
12,58
13,60
11,30
13,58
12,83
9,55
9,34
92,50
90,06
634.89
13,305
57,748
518.29
22,338
29,032
16,392
14,707
5449,73
8,674
14,418
25,816
16,670
482.30
698,23
2317.98
1066,35
1110,59
28,573
22,667
1114,15
1057,46
31,76
31,85
42.41
109,50
115,52
89,65
96,14
95,63
1170,90
1000,89
990,75
991,64
1017,13
1080,98
1149,32
757,78
43J38
14,48
14,45
15.63
15.84
10,29
11,53
10.42
8,76
14.85
60,60
31.636
21,685
403,83
10,02
10.02
1336,70
116,82
114,01
106,55
13.45
9,62
14.64
12,73
13,45
12,83
90,89
64.03
43,97
30,39
oorzaakt bij het randstedelijke
bedrijfsleven. Volgens de Ka
mers van Koophandel liggen er
meer dan voldoende plannen
voor verbetering van het wegen
net, uitbreiding van het open
baar vervoer en nieuwe projec
ten als HSL en Betuwelijn. De
overheid moet een betrouwbare
voorspelbare partner zijn, die
een eenmaal gekozen richting
ook vasthoudt. De belangrijke
functie van Schiphol en Rotter
dam van toegangspoort tot Eu
ropa moet absoluut prioriteit
houden.
De vier Kamervoorzitters leg
den bij de presentatie van hun
nota ook veel nadruk op de be
stuurlijke vernieuwing in de gro
te steden. De gewestvorming
komt maar moeizaam van de
grond, wat de grote steden be
lemmert in hun ontplooiing en
besluitvorming, zo stellen zij. Op
rijksniveau zouden de Kamers
van Koophandel graag zien dat
een speciale onderraad van de
ministerraad zich gaat bezig
houden met het Randstad-be-
leid. Daardoor kunnen de diver
se beleidsaspecten in deRand-
stad beter op elkaar worden af
gestemd, zo denken zij.
DEN HAAG (GPD) - Het pro
test van Nederland bij de Euro
pese Unie tegen hoge staatssub
sidies die Noorwegen verstrekt
aan scheepswerven, heeft niets
uitgehaald wegens gebrek aan
steun van andere lidstaten.
Voor oneerlijke concurrentie
door het EU-lid Spanje heeft het
ministerie van economische za
ken onvoldoende 'harde bewij
zen' om die zaak te kunnen aan
kaarten bij de Europese Com
missie.
Dat blijkt uit antwoorden van
minister Andriessen van econo
mische zaken op vragen van het
Tweede-Kamerlid Van der Vlies
(SGP). De minister schrijft dat
„met name de steunverlening in
Noorwegen aanmerkelijk hoger
kan uitvallen dan wat binnen de
Europese Unie is toegestaan".
'Actieve pogingen' van Neder
land om Noorwegen als kandi
daat-lid van de EU op voorhand
onder de desbetreffende voor
schriften voor de scheepsbouw
te krijgen, zijn stukgelopen op
het gebrek aan steun van andere
lidstaten, aldus Andriessen.
De minister wijst de Nederland
se scheepswerven er nadrukke
lijk op dat zij in aanmerking ko
men voor staatssteun, wanneer
ze kunnen aantonen dat buiten
landse concurrenten door hun
overheid worden geholpen met
gunstige financieringsvoor-
waarden voor de export. Dat
kan op basis van het Besluit
Subsidies Exportfinanciering.
Van de Spaanse overheid is be
kend dat zij sinds 1986 de ingrij
pende herstructurering betaalt
van de scheepsbouw. Dat ge
beurt onder toezicht van de EU,
aldus Andriessen.
DEVENTER (ANP) - Postiljon -1
Beheer heeft vorig jaar in de
moeilijke en stagnerende hotel- c
markt zijn positie gehandhaafd. 1
De nettowinst bleef met 2,3
miljoen gelijk aan die in 1992. 3
De omzet daalde van 75 naar c
70,8 miljoen, zo blijkt uit het 1
jaarverslag.
De resultaten in de branche zijn I
sterk beïnvloed door de terug
houdende bestedingen van de fl
consument. Ook neemt de lo-
giescapaciteit nog steeds toe, zo-
dat sprake is van overcapaciteit.
De gemiddelde uitgaven per a
gast nemen af.
De omzet is tot nu toe groten
deels afkomstig uit de zakelijke
markt. Om daar minder afhan- I
kelijk van te zijn, benadert
Postiljon sinds enige tijd andere
doelgroepen. Eén daarvan is de a
toeristisch recreatieve markt. li
AMSTERDAM (ANP) - On
danks de druk van buitenlandse
beurzen hebben de aandelen
koersen op Beursplein 5 zich
donderdag goed weten te hand
haven. Beleggers putten moed
uit het herstel van de obligatie-
markt. Het rendement op tien
jarige staatsleningen daalde
voor het eerst sinds een maand
weer onder de 7 procent,
's Ochtends had ook het broze
herstel van de dollarkoers een
positieve invloed op het koers-
peil. De „greenback" mocht
even ruiken aan de 1,79, maar
Wisselmarkt
amerik-dollar
antill gulden
belg.frankllOO)
canad.dollar
deense kroon 100)
duitse mark (100)
engelse pond
franse frank (100)
griekse dr 1100)
hongk dollar (100)
ierse pond
ital,lire (10.000)
Jap.yen (10.000)
mvzeel.dollar
noorse kroon (100)
oost schil! (100)
Portugese esc. (100)
(100)
ir golden bij GWK de volgen-
30/08
1,7910
1,0050
29/06
1,7695
0,9950
1,2800
5,4430
1,2790
28,5400
112,1600
2,7510
32,7000
0,7430
178,2000
1,0490
25,7300
15,9445
1,0900
1,3635
23.3100
133,3000
2,1470
28,5700
112,1600
2,7490
32,7200
Bankpapier
Van 30 Juni (17.00 uur) tot 1 juli 1994 (tot 17 00
uur) hanteert het GWK de volgende advies-
koersen voor het inwisselen resp aankopen van
buitenlands geld:
amerik dollar 1,725 1,845
austr dollar 1.24 1,36
belg frank (100) 5,27 5,57
canad.dollar 1,230 1,350
deense kroon (100) 27,20 29,70
duitse mark (100) 109,50 113,50
engelse pond 2,61 2,86
finse mark (100) 32,20 34,70
franse frank (100) 31,15 33,90
griekse dr. (100) 0,65 0,83
hongkongdlr(lOO) 20,00 24,00
ierse pond 2.60 2,85
Ital lire (10.000) 10,40 12,10
jap.yen (10 000) 176,50 182,50
noorse kroon (100) 24,40 26,90
oost.schill (100) 15,66 16,16
port.escudo (100) 0,98 1,16
spaanse pes (100) 1,27 1,43
turkse lira (100) 0,0035 0,0075
zuid afr.rand 0,33 0,48
zweedse kr. (100) 21.80 24,30
zwits.fr. (100) 130,25 134,75
Goud en zilver
- Prijzen van gisteren 14.00 uur;
Goud onbewerkt 21.850-22.450, vorige 21,700-
22,300, bewerkt 24,050 laten, vorige 23,900 laten,
zilver onbewerkt 265-335, vorige 265-335. be
werkt 380 laten, vorige 380 laten.
viel vervolgens terug tot een slot d
van 1,7850, ruim een halve centj
boven het slot van woensdag, li
Uiteindelijk resteerde er voor de
EOE-index slechts een scha- ;i
mele winst van 1,24 punt oprj
383,54. c
Boosdoeners waren vooral de 3
buitenlandse beurzen. Lbndenji
opende nagenoeg onveranderd,
maar gleed in de loop van de dag n
af naar verlies van 27 punten op r,
2919,2. De DAX-index van de;
beurs in Frankfurt leverde 20,2
punten in op 2026,13. Ook de la-j
gere opening van Wall Street 1
maakte beleggers nerveus. 1
Hoewel de handel niet buiten-j
sporig fors was, spraken han-c
delaren van een goede onder-
toon. „De obligatiemarkt is zich
duidelijk verder aan het stabi-j
liseren. Beleggers kijken weer,'
voorzichtig naar aandelen. Dat
is een goed teken", meende één
van hen.
Onder de hoofdfondsen blevem
de mutaties bescheiden. Uit de,
gratie waren de verzekeraars."
Fortis Amev liet 1,50 liggen op
ƒ70,30 en Aegon ƒ1,40 op
91,30. Op de lokale markt brok-D
kelde Stad Rotterdam 1,20 af}
op 38,80. i
Procentueel gezien de grootste»
stijger was Hoogovens, die 2,10;i
toevoegde op 71,60. Ook KLM/
werd gevraagd. Het luchtvaart-):
fonds verbeterde zich 1,20 opi
49,70 naar aanleiding van een»
reeks opbeurende presentaties;!
van het bedrijf voor beleggingsa-/
nalisten. Daarin werd onder»
meer verwezen naar het succest
van aanhoudende kostenreduc-»
ties gecombineerd met de inten-j
sieve samenwerking met anderei
luchtvaarmaatschappijen. i
Ook de andere internationals!
noteerden fractioneel hoger. Ko-,
ninklijke Olie vormde de enige!
uitzondering; dit fonds liet tien!
cent liggen op 187,50.
Elders in de markt waren Bege-!
mann en Satcom uit de gratie.)
Begemann, door het gegoochel:
met dochter Holec woensdag al!
2,10 in de min op 36,70, stui
terde 2,70 verder omlaag op)
ƒ34. Satcom, inmiddels terug-)
verwezen naar het strafbankje,!
verloor 1,50 op 2,60, een;
„smak" van 36 procent. 1
