Wetenschap en horror sprookjes
Romantisch pleidooi tegen Samen op Weg
PZC
opinie en achtergrond
'Zo 'n beeld van een vrouw met uiers blijft lang hangen
Bezem moet door de
Zeeuwse ambtenarij
Wassenaar heeft
nieuwe inwoner met
enorm vermogen
ZATERDAG 25 JUNI 1994
De wetenschap voelt
zich bedreigd. Ideële or
ganisaties keren zich
steeds vaker tegen as
pecten van wetenschap
pelijk onderzoek. En
spelen daarbij succesvol
in op angsten en emoties.
Tijdens een bijeenkomst
in de Duitse stad Heidel-
berg, twee jaar geleden,
besloten enkele honder
den geleerden de tegen
aanval in te zetten. Ze
riepen de regeringen op
de oren niet te laten han
gen naar de 'anti-weten
schappelijke en anti-
technologische tenden-
zen in de maatschappij'.
Bijna 3500 geleerden, on
der wie 72 Nobelprijs
winnaars, hebben dit ap
pèl inmiddels onderte
kend. In Utrecht is on
langs de stichting Hei
delberg Appeal Neder
land (HAN) opgericht.
Eén van de initiatiefne
mers is prof. dr. A. Cor-
nélissen, verbonden aan
de afdeling parasitolo
gie van de faculteit der
Diergeneeskunde aan de
Utrechtse Universiteit.
„De misvatting vat post
dat de wetenschap de
natuur ten gronde
richt".
door Henk Postma
De fokstier Herman, het eer
ste Nederlandse dier dat
door 'genen-mengers' met een
menselijke eigenschap is uitge
rust, heeft vriend en vijand op
zijn achterste benen gezet. 'Stop
de biotechnologie', roept de
Dierenbescherming. Om te illu
streren dat het geknutsel met
erfelijk materiaal van mens en
dier tot griezelige ontwikkelin
gen kan leiden, brachten de die
renvrienden levensgrote pos
ters op straat van een vrouw
met koeie-uiers. 'Onsmakelijk
en demagogisch', protesteerden
de geleerden. Maar de Reclame
Codecommissie zag geen kwaad
in dit 'horrorsprookje dat slui
pend werkelijkheid wordt'.
Posters vertellen dat Nederland,
in de ogen van overvliegende
trekvogels, de contouren ver
toont van een doodskop. Of dat
zwart-bont vee binnenkort wel
licht blond haar en blauwe ogen
De veelbesproken genetisch gemanipuleerde stier Herman.
krijgt. Geef de wetenschap ruim
baan, zo suggereren de beelden,
en Hitiers droom over een super
ras van edelgermanen wordt als
nog gerealiseerd.
De Stichting Heidelberg Appeal
Nederland (HAN) wil die 'ver
keerde beeldvorming' gaan cor
rigeren. Eén van de initiatiefne
mers is prof dr A. Cornelissen,
verbonden aan de afdng parasi
tologie van de faculteit der Dier
kunde aan de Utrechtse univer
siteit. De dierenbescherming,
maar ook milieu- en consumen
tenorganisaties, zegt hij, wek
ken met hun professionele cam
pagnes de indruk dat de weten
schap de wereld ten gronde richt
door het natuurlijk leven te ver
nietigen. Ten onrechte, vindt hij,
de wetenschap streeft juist het
heil der mensheid na.
In de Duitse stad Hidelberg uit
ten enkele honderden weten
schappers twee jaar geleden hun
bezorgdheid over de groeiende
'anti-wetenschappelijke en anti-
technologische tendenzen in de
maatschappij'. In een verkla
ring, Heidelberg Appeal ge
noemd, benadrukten ze dat 'de
wetenschap, de technologie en
de industrie, mits juist beheerd,
onmisbare gereedschappen zijn
voor een toekomst waarin grote
problemen zoals overbevolking,
hongersnood en wereldwijde
ziekten zullen zijn bedwongen'.
Maar de campagnes van ideële
organisaties, die zich gesteund
weten door grote achterbannen,
brengen doorgaans heel andere
aspecten van de wetenschappe
lijke vooruitgang in beeld. Gru
welijke proeven met dieren. Vee
dat tot broedmachine of em-
bryofabriek wordt gedegra
deerd. Chemie-rampen. Vergifti
ging van natuur. Cornelissen:
„Veel berichtgeving is eenzijdig
gericht op de, veelal verwaar
loosbare risico's van weten
schappelijke, industriële en
agrarische activiteiten, terwijl
te weinig aandacht wordt ge
schonken aan de baten ervan".
Het is, benadrukt Cornelissen,
welhaast ondoenlijk tegen die
'verkeerde beeldvorming' in te
gaan. „Zo'n beeld van een vrouw
met uiers blijft lang bij de men
sen hangen. Ze denken dat we
tenschappers in staat zijn dat
soort monsters te creëren. Maar
dat is volstrekt onmogelijk. Dan
heb je tientallen genen nodig.
Dat is onhaalbaar, ook in de toe
komst. Ook wettelijk kan het
niet. De wetten worden steeds
strenger. In Duitsland is het
door de Wet op de dierproeven
voor een aantal collega's haast
onmogelijk geworden hun werk
te verrichten".
Cornelissen erkent het recht van
foto ANP
de samenleving om grenzen te
stellen. „Maar als de biotechno
logie volledig zou worden verbo
den, dan gaat dat ten koste van
werkgelegenheid en gezond
heidszorg. En als milieunormen,
zoals steeds meer gebeurt, node
loos streng worden, dan kost dat
de samenleving handenvol geld.
Ook dat gaat ten koste van za
ken als gezondheidszorg en so
ciale zekerheid".
Iedere maatschappelijke keuze
vraagt om een belangenafwe
ging. Cornelissen vindt dat ook
emoties gewicht in de schaal be
horen te leggen. „Maar er moet
wel een rationale basis zijn. Dat
is vaak niet het geval. De milieu
beweging, de Dierenbescher
ming en consumentenorganisa
ties sturen professionals op pad
om het publiek te bewerken. Die
komen zelfs met lespakketten
de scholen binnen. Daardoor
ontstaat ten onrechte het beeld
dat je als wetenschapper bezig
bent de natuur te vernietigen, of
er genoegen in schept nodeloos
dieren te kwellen. Het gevolg is
dat zelfs je kinderen je met ver
wijtende blikken beginnen aan
te kijken".
Een van de hardnekkige misver
standen, waarmee Cornelissen
regelmatig geconfronteerd
wordt, betreft het gebruik van
proefdieren voor wetenschappe
lijk onderzoek. „De mensen den
ken dat er steeds meer proefdie
ren worden gebruikt. In werke
lijkheid is het gebruik in Neder
land de afgelopen vijftien jaar
bijna gehalveerd. Eind jaren ze
ventig waren het er nog ruim 1,5
miljoen per jaar. Dat is terugge
lopen tot minder dan 800.000. En
dat zet door. Zeker, mede dank
zij de campagnes van de Dieren
bescherming. Als wetenschap
pers proberen we alternatieven
te bedenken. Bij het testen van
cosmetica en toiletartikelen
worden nauwelijks nog proefdie
ren gebruikt. Vorig jaar waren
het er in Nederland nul komma
nul".
Wrede natuur
Cornelissen komt er recht voor
uit dat hij met proefdieren
werkt. „En ik vertel er bij waar
om dat nodig is. Maar er zijn col
lega's die er liever over zwijgen,
die aan de borreltafel of in de
sportkantine bewust niet zeg
gen wat voor werk ze doen. De
mensen gaan er al te gemakke
lijk van uit dat alles wat de bio
technologie of de chemie produ
ceert, schadelijk is, en dat de na
tuur alleen maar vriendelijk is.
Maar juist de natuur is wreed en
vol risico. De wetenschap pro
beert die risico's juist te beper
ken".
De Stichting Heidelberg Appeal
Nederland (HAN) probeert zo
veel mogelijk wetenschappelijk
onderzoekers in Nederland
warm te maken voor de strijd te
gen de 'verkeerde beeldvor
ming'. Alle Nederlandse hoog
leraren ontvangen dezer dagen
een verzoek om mee te doen. De
stichting wil werkgroepen in het
leven roepen die snel kunnen
reageren op onjuiste of onge
nuanceerde berichten. Het is
ook de bedoeling voorlichtings
activiteiten op touw te zetten.
„Ook wij willen naar het publiek
toe."
door T. Rinkema
Sinds vele jaren zijn de Ne
derlandse Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Ker
ken in Nederland en (in de
laatste tijd) de Evangelisch-
Lutherse Kerk in het Konink
rijk der Nederlanden betrok
ken in een proces van vereni
ging onde de naam Samen op
Weg. Dat is vrij algemeen be
kend. Begrijpelijkerwijs is het
een moeizame ontwikkeling
en een lange weg. Misschien
wel te lang om 't heilig vuur
brandend te houden.
Vanaf Pinksteren 1961 toen 18
gereformeerde en hervormde
predikanten unaniem uitspra
ken 'dat de gescheidenheid van
de hervormde en gereformeer
de kerken niet langer geduld
kan worden. Bewogen door de
verwachting van het Rijk Gods
en de opdracht van de kerk in
de wereld, zijn zij er gezamen
lijk van overtuigd, dat naar
eenwording gestreefd moet
worden'. Tot vandaag de dag,
nu er een concept-kerkorde
van de Verenigde Protestantse
Kerk in Nederland ter tafel ligt.
Aan de plaatselijke gemeenten
en kerkleden is en wordt niets
opgelegd. Je ziet dan ook dat
het proces ongelijk voortgaat:
hier gebeurt alles nu reeds sa
men, daar gaat men nog ge
scheiden wegen. Maar in bre
der verband, met name in de
landelijke organisatie moet het
proces, alleen al terwille van de
duidelijkheid, regelmatig
voortgaan. Daarom ook het sy
nodaal besluit, als nieuwe
naam te kiezen: Verenigde Pro
testantse Kerk in Nederland
(VPKN).
Daar was veel over te doen en
het resultaat verdient, vind ik,
ook geen schoonheidsprijs. Zo
ook bovengenoemd ontwerp
voor een nieuwe kerkorde, die,
op het stramien van de huidige
kerkorde der Hervormde Kerk,
meer compromis dan werkelij
ke vernieuwing in zich heeft.
Maar ook zonder veel heilig
vuur is er, wanneer je ziet hoe
allerlei vroegere tegenstellin
gen tot het verleden gaan beho
ren, toch reden tot dankbaar
heid.
Verlies
Naarmate deze vereniging se
rieuzer vorm aanneemt is er ui
teraard ook sprake van (vooral
emotioneel) verlies. Iets van
het vertrouwd eigene raak je
kwijt. Dat te signaleren is dan
ook een begrijpelijke en tot op
zekere hoogte terechte functie
van het 'Hervormd Pleidooi'.
Als waarschuwing tegen Sa
men op Weg werd dit stuk en-
De Schaapskooi, het kerkgebouw van de Federatieve hervormd/gereformeerde kerk in Vlissingen.
kele maanden geleden aan de
ambtelijke vergaderingen en
leden van de Hervormde Kerk
aangeboden. De onderteke
naars zijn 38 grotendeels tot de
Gereformeerde Bond en de
Confessionele Vereniging be
horende leden van deze kerk.
Te waarderen is in dit geschrift
in elk geval de grote liefde en
zorg van betrokkenen voor hun
kerk. Bovendien zeggen ze dui
delijk geen verdere actie, geen
afscheiding en geen schisma te
beogen. Ja, 'de les van het ver
leden is, dat verdeeldheid de
groei en de positieve ontwikke
lingen belemmert en verstoort,
eenheid daarentegen die be
gunstigt en bevordert'. Dat uit
gangspunt verdient onze waar
dering.
Hun eerste bezwaar is, dat het
gééstelijk karakter van de kerk
verloren dreigt te gaan: 'de no
tie van de kerk als een geestelij
ke mystieke, Godgerichte ge
meente, waar de mens uitgehe
ven wordt boven de wereld, bo
ven de tijdelijke dingen'. Wordt
het eerste gebod (God liefheb
ben) tegenwoordig niet te veel
verstaan vanuit het tweede (de
naaste liefhebben)? Komt de
aanbidding in onze tijd niet te
kort?
Ik vrees, dat het dubbele gebod
zo te veel uiteen getrokken
wordt, maar kan begrip op
brengen voor de zorg. Maar wat
heeft dit met Samen op Weg te
maken? Is het geestelijk karak
ter in de Hervormde Kerk beter
bewaard dan in de andere ker
ken? Het Pleidooi zegt dit niet,
maar de suggestie ligt er wel in
besloten. Ik vind dat kwalijk.
De tweede zorg is het verlies
van het historisch karakter
van de Hervormde Kerk. Te
recht stelt men voorop, dat de
kerk geen geïsoleerde groot
heid is, maar historisch ver
schijnsel in het tijdproces. Te
recht ook wijst men erop, dat
de geloofsbelijdenissen van de
kerk (met name de Nederland
se Geloofsbelijdenis en de
ook in en met de kerk verloren
gaat. In de Ned. Hervormde
Kerk worden, aldus het ge
schrift, de kostbare herinnerin
gen van de bewogen geschiede
nis meegedragen. En nu, in Sa
men op Weg, dus kennelijk ver
kwanseld.
Museum
Zo gesteld wordt de kerk tot
(waardevol) museum. Ze wordt
gekoesterd alsof de geschiede
nis niet voortgaat. Alsof we
thans niet in een totaal andere
tijd leven, waarin - met respect
voor het verleden - een heel an
dere situatie aan de orde is en
Dordtse Leerregels) in bepaal
de politieke situaties ontston
den; vergeet men dat, 'dan
kunnen zij leiden tot verstar
ring of groeien zij uit tot een
verdeelheid aanbrengende
macht'. Dan volgt de vrees: dat
de grootheid van kerk en volk
in de 16e/17e eeuw, het snoer
tussen Kerk, Oranje en Vader
land rtu, na te zijn weggezakt
uit de volksziel en de politiek,
dus ook van de kerk heel an
dere uitspraken en activiteiten
gevraagd worden. Wie in onze
tijd de woorden en patronen
van toen tot elke prijs overeind
wil houden, doet juist het om
gekeerde van wat hij bedoelt:
hij onderwaardeert ze, hij
werkt mee aan hun verstarring.
De derde zorg van Het Pleidooi
gaat over het prijsgeven van
het nationale volkskerk-karak
ter van de kerk; de nauwe sa
menhang van deze kerk met de
historie van ons volk. Sterker:
het zich opgenomen weten in
een verbond, dat mét de Neder
landse Kerk ook heel het Ne
derlandse volk omvat. Uit de
vorige eeuw roept men mensen
als Bilderdijk en Kohlbrugge
tot getuigen. Van Bilderdijk ci
teert men (kennelijk met in
stemming) zelfs de uitspraak:
'Meer dan eens heeft God ten
onzent behoud van die mirake
len gedaan die men alleen in
een land van Zijn welbehagen
stellen kan. Als bij voorbeeld
het opschorten van de zee-ge-
tijden op onze stranden: stor
men, die landingen op onze
kusten afweerden'. En van
Hoedemaker de uitspraak over
'deze historische kerk als een
goddelijk wonder, als een plan
ting van God in het Nederland
se volk'.
Nationalisme
Bij zulke uitspraken kan men.
onder allerlei aspecten, ettelij
ke vraagtekens plaatsen. Ik
laat dat na. Ik stel alleen, in zul
ke worden haast niet anders te
kunnen horen dan een kritie-
koze opstap tot een nauwelijks
verholen nationalisme. In vroe
ger tijden was zoiets misschien
nog verstaanbaar (alhoewel....),
maar vandaag de dag behoort
foto PZC
dit beslist te worden afgewe
zen. In onze tijd worden gren
zen steeds betrekkelijker.
Soms kan dat als verlies wor
den ervaren, maar het bete
kent winst. Niet in het minst
wanneer kerken over de eigen
en over nationale grenzen heen
stappen. Zo gezien is Het Plei
dooi in wezen een reactionair
stuk.
Wij zien - zo stelt men tenslotte
onze kerk niet in een roman
tisch licht. Men bedoelt: we wil
len haar niet mooier zien dan ze
is. Dat wil ik accepteren. Maar
de Romantiek (eind 18e eeuw
tot tweede helft 19e eeuw) werd
onder meer gekenmerkt door
nadruk op de verbeelding, door
vlucht uit de werkelijkheid,
door cultivering van het gevoel
en niet in de laatste plaats door
zoeken naar eigen identiteit op
grond van een nationaal verle
den. Dat bedenkend spreek ik
toch van een Romantisch Plei
dooi. Om met overtuiging te
zeggen: laten we onze toe
komst en ook de toekomst van
de kerk niet in deze richting
zoeken. En als er dan, in mense
lijk geloof of in menselijke
dwaasheid toch een geroep op
God nodig is voor hetgeen
waar wij mee bezig zijn, waar
om dan niet evenzeer voor Sa
men op Weg als voor de Her
vormde Kerk?
Van onze redacteur
Rinus Antonisse
Het onafhankelijke onder
zoeksbureau IME Consult
oordeelt in een rapport vernie
tigend over de leidinggevende
ambtenaren bij de provincie. Ze
zijn op vele fronten onbe
kwaam. Na het weghakken van
het verhullende en wollige taal
gebruik, duikt uit het onder
zoek een beeld op van topamb
tenaren die denken en werken
alsof Zeeland nog in de periode
van trekschuit en diligence ver
keert. Gebrek aan creativiteit,
visie, inzet en daadkracht. Ein
delijk de waarheid op tafel.
Het is voor wat meer ingewijden
al jarenlang duidelijk dat de
kwaliteit en de mentaliteit van
de groep leidinggevende amb
tenaren ter provinciale griffie -
enkelingen uitgezonderd - bene
den de maat liggen. IME Consult
heeft dat, nota bene op verzoek
van gedeputeerde staten zélf,
zonder aanzien des persoons ge
boekstaafd. 't Is aol eige poke's
gezond'eid. Voorop staat het in
standhouden van een eilanden
cultuur: houden en liefst vergro
ten van wat je hebt, heeft abso
lute voorrang.
Trage besluitvorming, ook rich
ting gedeputeerde staten, en
veel compromissen zijn schering
en inslag. Lang niet altijd wordt
de voor de samenleving beste
oplossing aangedragen. Eigen
belang - invloed, macht, aanzien-
scoort hoog. Vrijwel elke brief,
elk voorstel, elk advies - kortom,
elke ambtelijke handeling moet
voorzien zijn van talloze parafen
van bazen, chefs, bureaubonzen,
afdelingshoofden en - uiteraard -
de almachtige directeur. Het be
tekent dat de Zeeuwse bevol
king opgescheept wordt met een
provinciaal beleid dat ronduit
slecht is. Want in de praktijk ge
beurt wat de ambtenarij aan de
politiek verantwoordelijken ad
viseert.
Er is in grote delen van het pro
vinciale apparaat veel onvrede
de aansturing, het leidinggeven
en de wijze van samenwerking.
Pluspunten zijn er nauwelijks, of
het moet zijn het vrijwel niet
meer voorkomen van dubbel
werk en het hier en daar beter
planmatig werken. Verbetering
van de kwaliteit van het mana
gement is dringend nodig, aldus
IME Consult. „Stel waar nodig
nieuwe managers aan," luidt het
onverbloemde advies.
Tot nu toe kunnen/willen gede
puteerde staten aan de ambtelij
ke adviezen nauwelijks iets ver
anderen. Ze hebben trouwens
boter op het hoofd: de gedepu
teerden zijn zelf verantwoorde
lijk voor de aanwezigheid van fa
lende ambtelijke managers. De
keren dat een ambtelijk advies
térzijde wordt gelegd of wezen
lijk wordt gewijzigd, zijn te ver
waarlozen. IME Consult geeft
dat ook aan. Leden van gedepu
teerde staten laten zich volledig
beïnvloeden door hun ambtena
ren. De gedeputeerden missen
bestuurlijk volume om een eigen
koers te varen en hun ambtelijke
medewerkers te sturen. Het is
overwegend 'ouwe jongens kren
tenbrood' en in een dergelijke
verstandhouding is voor een kri
tische beoordeling van wat amb
tenaren verzuimen te presteren
geen plaats.
De signalen, die al tijdens de be
ruchte belastingaffaire luider en
luider klonken, zijn steeds gene
geerd. Onder het mom van een
'reorganisatie van het provin
ciale apparaat' is door het pro
vinciaal bestuur een halfslach
tige poging gewaagd wat bakens
te verzetten. Er is inderdaad ge
schoven met werk en mensen.
Echter: wat personen betreft
veranderde de top niet. Dn
mee ook niet de cultuur.
gendeel, de top zag kans dep
ties te versterken en de arnn i
te vergroten, door gebrek 11
moed bij het provinciaal besl i
om wérkelijk in te grijpen. Di i
bij is die top steeds gesten
door een sub-top aan ambte
ren. Die is zeer bedreven in 1
naar de mond praten van ba1
en treft derhalve ook blaam,1
als blijkt uit het ontluisterei1
onderzoek van IME Consult.
In het kader van de reorgani1
tie verdwenen onder meer de!
grippen provinciale griffie
provinciale waterstaat. Dei'
schillende activiteiten wen
verdeeld over vier directies:;
lieu en waterstaat (onder leid
van ir T. G. van der Meer), eco
mie, ruimtelijke ontwikkel
en welzijn (ir R. M. T. Adria
sens), algemeen beheer (dr
Knigge) en provinciale stoc
bootdiensten (mr D. F. Vos).)1
der stafbureaus algemene en
ridische zaken (mr R. Kop
kabinet (mr A. C. de Ru), vo
lichting (I. A. van der Linde)
archiefinspectie (drs O. W. H
gerhuis). Boven dat alles grif!
mr J. A. Lander. Het zijn inl
rapport van IME Consult n
name de directies van Adria
sens en Knigge waarop dei
tiek zich richt.
Het onderzoek is gehouden
der de ambtenaren zelf. Die hi
ben niet alleen geen hoge pet
van de topambtenaren, ookli
oordeel over de wijze van leidi
geven door de directe chef-1
bureauhoofd - is weinig vleiei
Licht positief denken de an
tenaren bij de directie milieu
waterstaat. Negatief zijn zei
de directies algemeen beheer
economie, ruimtelijke onk
keling en welzijn. „Vrij algeme
kwamen signalen binnen diet
zen op een voorkeur voor krai
tiger wijzen van leidinggeven
het meer opkomen voor de 1
langen van de eigen eenheid."
Conclusie: de reorganisatie
het provinciaal apparaat is in
lukt. Op kleine onderdelen is
tern wat verbeterd. Daar mei
de burger weinig van. Die he
nog steeds te maken met een li
provinciaal apparaat, dat
ambtelijk/bestuurlijk opzicht
een rariteitenkabinet lijkt. V«
een particulier bedrijf dat m
zo'n falend management te m
ken heeft, zou allang het failli
sement aangevraagd zijn. E
overheidsapparaat als de pil
vincie - volledig draaiend n
mens en op kosten van de gi
meenschap - doet alsof er nS
aan de hand is.
Enkele jaren geleden verton
den provinciale staten bestu
lijke moed door een aantal ged
puteerden dat het niet zo naii
nam met de basisregels van Q|
mocratisch bestuur vervroe
naar huis te sturen. Het rapp
van IME Consult toont aan d
nu ook ambtelijk de Abi
schoongeveegd moet wordf
De burger kan daarbij een han*
je helpen. Volgend voorjaar aj
er verkiezingen voor provincif
staten. Dat is een prima momei
voor de geïnteresseerde burgi
om duidelijk te maken hoe h
over het beleid denkt. j
Er.zijn veel belangen van de bit
ger in het geding. Werk, onda
wijs, welzijn, cultuur, volksg
zondheid, ruimtelijke ordening
de provincie heeft overal ee
vinger in de pap. Als ongeschil
te topambtenaren die belangd
moeten dienen gaat er veelt
veel mis. Ingrijpen kost uitö
aard geld in de vorm van waclp
geld. Maar wat is de tol dies
materieel en immaterieel op
zicht voor falend managemec
betaald moet worden? Hoevei
kansen zijn er afgelopen jatf
gemist? Het onderzoek leid
naar één gevolgtrekking: de te
zem door de Abdij.
De toch al niet armlastige ge
meente Wassenaar is giste
ren in één klap miljoenen gul
dens rijker geworden. Aan de
Rijksstraatweg opende de pre
sident van De Nederlandsche
Bank (DNB), W. F. Duisenberg,
een nieuw 'laad- en losstation'
voor geld: het zwaar gepantser
de agentschap Wassenaar van
De Nederlandsche Bank.
Het kubistische, aan de buiten
kant geheel in glas opgetrokken
gebouw vervangt het statige
Haagse agentschap dat sinds
1884 was gevestigd aan het
Haagse Noordeinde. De directie
van DNB besloot enige jaren ge
leden tot verhuizing vanwege de
slechte bereikbaarheid in het
centrum van Den Haag. Het
nieuwe gebouw is makkelijk be
reikbaar omdat het pal naast de
A44 ligt, die Amsterdam en Den
Haag met elkaar verbindt.
Het Wassenaarse agentschap
wordt gebruikt als opslagplaats
voor bankbiljetten en munten
die afkomstig zijn van banken in
de regio. De speciaal voor waar
detransporten bestemde vracht
wagens, worden hier in een grote
remise gevuld en geleegd. Waar
detransporten hoeven in Wasso
naar nooit meer op straat te
wachten voor ze aan de beurt
zijn. In Den Haag gebeurde
wel regelmatig, wat veiligheids"
risico's met zich meebracht, j
Onder de remise ligt de da»
werkelijke 'schatkist': daar zip
de kluizen waai- dagelijks miljte'
nen guldens worden opgeslagen
De waardetransporten kunnen
na het passeren van diverse bfr
waakte sluizen met een lift nop
beneden waar ze automatis
worden geladen of gelost.
gedeelte van het gebouw dat bp
ven de grond staat is eigenlfl'
het topje van de ijsberg", zei ai
chitect Gerard Passchier bij f
opening. „U kunt van mij aann
men dat wat hieronder ligt ni
gering is."
Duisenberg („Er is onweer op
komst; toen ik aan kwam rijden
zag de lucht boven Den HaaglS
lemaal paars.") sprak in zijn ope
ningstoespraak over een irons'
groeiende berg geld in Nedf
land. Ondanks de opmars vjb
'plastic geld' (pinpassen, crea*
cards) stijgt de totale stafS
bankbiljetten en munten.
