Onderzoek in affaire-Gonsalves
ANDIJVIE
EN GEHAKT.
Formatie paars kabinet zit vast
TOT 50%
kleintjes
l
feker zeventig doden
lij aanslag in Iran
99
14.49 mi
Oranje met de schrik vrij
Beurs krijgt flinke
klap: rente omhoog
4 WEKEN
Veeluwe Von Meyenfeldt: hij is een moordenaar
'remie WW
tijgt en
VAO daalt
Honderden mensen in
Bihac zijn gearresteerd
VOOR 13,-
VOOR
VERKOOP
KORTINGEN
Gimbrère
droog, af en toe zon
Wolkenvelden met af en toe zon, droog.
Ho zuidwesten wind is matig tot vrij
krachtig. Temperatuur 19 graden aan
$o tot 21 in het oosten van Zeeland.
37e jaargang no. 143
linsdag 21 juni 1994
oSse nummers 1,50
idvertenties
01184-843
ftelijk te zenc
tentie-afdellr
per telefoon:
21
ig PZC
EN HAAG (GPD) - De dossiers
u procureur-generaal mr
A, Gonsalves van Den Bosch
Hen worden gelicht in ver-
uid met zijn optreden als con
cur in Nieuw-Guinea tussen
$en 1960. Minister Kosto van
lititie stelt in een brief aan de
(eede Kamer dat de feiten
SN HAAG (GPD) - De premie
(orde WW moet volgend jaar
orden verdubbeld vanwege
(I sterk gestegen aantal WW-
Ikeringen en een vermogen-
rkort van het WW-fonds van
J miljard gulden. De premie
tor de WAO kan daarentegen
Itrk omlaag.
lat blijkt uit berekeningen van
t Algemeen Werkloosheids-
r,ds en het Algemeen Arbeid-
icigeschiktheidsfonds, de be
nders van de WW- en WAO-
reraies en -uitkeringen die jaar-
jks de premiehoogtes vaststel-
li
fanneer het rijk niet bijspringt
■en daar is vooralsnog geen
fcake van— dan moet de WW-
rimie omhoog naar minstens
iprocent van de eerste 44 mille
inhet inkomen en mogelijk 5,9
weent, aldus het fonds. Dat
u de premieverlaging die het
vanaf volgende maand heeft
ijtkondigd -van 4 procent
ar2,6 procent— volledig onge-
w maken.
premie voor de wao kan aan
landere kant volgend jaar mét
iprocent tot 2,2 procent om
lag, heeft het Algemeen Ar-
ddsongeschiktheidfonds uit-
tiekend.
over Gonsalves' verleden op
zichzelf niet nieuw zijn, maar
dat 'een zuivere beoordeling
zorgvuldige bestudering vergt'.
Kosto heeft vandaag een ge
sprek met Gonsalves en zal ver
slag uitbrengen aan de Tweede
Kamer die opheldering heeft ge
vraagd. In kringen van politiek
Den Haag en bij het Openbaar
Ministerie wordt verondersteld
dat Gonsalves moet aftreden.
Niet zozeer vanwege de zaak zelf
- er zijn geen nieuwe feiten aan
het licht gebracht - maar omdat
een procureur-generaal iemand
van onbesproken gedrag moet
zijn. Volgens de bekende crimi
noloog professor C. Rüter dient
Gonsalves de eer aan zich zelf te
houden. „Ik zou in zijn plaats af
treden, omdat de hele affaire te
rugslaat op het Openbaar Minis
terie (OM) en dat zou je niet moe
ten willen. De positie van het
OM is hier ook in het geding", al
dus Rüter.
Minister Kosto zal zich vooral
verdiepen in de dossiers die niet
onder Justitie vallen, zoals de
kabinetsvergaderingen. Dat is
opmerkelijk, omdat vooral de
verklaringen van de toenmalige
procureur-generaal Von Meyen
feldt belastend zijn voor Gonsal
ves. Kosto zal vermoedelijk na
gaan waarom de toenmalige
WD-minister van Binnenland
se Zaken, Toxopeus, heeft voor
gesteld Gonsalves niet aan een
rechterlijk oordeel te onderwer
pen. Toxopeus is nu niet bereid
commentaar te geven.
De VPRO zegt dat de feiten die
de omroep jongstleden vrijdag
publiceerde niet door tegenstan
ders van Gonsalves binnen poli
tie en justitie zijn geleverd. Het
dagboek van de inmiddels over
leden Von Meyenfeldt is door de
familie beschikbaar gesteld. De
VPRO wil niet zeggen wie de
programmamakers op het idee
COSIA/TEHERAN (RTR/
P/ANP) - Bij een bomaanslag
de Iraanse bedevaartplaats
ishhad zijn maandag zeker
rentig mensen omgekomen
ill4 anderen gewond geraakt,
das het officiële persbureau
KA. Het ministerie van bin-
alandse zaken zei later echter
der 21 doden waren en zeven-
Sfewonden.
febom ontplofte in een drukbe-
ïhte gebedshal van het mau-
deum van Imam Reza, de acht-
blmam van de shi'ieten. Het
digieuze complex in Mashhad
9rdt jaarlijks door honderd-
ttnd pelgrims bezocht,
bandag hadden honderden
zich verzameld om de
■artelaarsdood van de derde
"am, Imam Hussein, in 680 te
erdenken. Hussein is de klein
en van profeet Mohammed.
aooggetuige zei dat de vijf ki-
ware bom ontplofte in het
SARAJEVO (RTR/AFP/DPA) - De moslimleider in de en
clave Bihac, Fikret Abdic, heeft de afgelopen twee weken
honderden mensen laten arresteren. De aanhoudingen zijn
volgens woordvoerders van internationale organisaties be
gonnen op 10 juni, de dag dat het Bosnische regeringsleger
een offensief inzette tegen de moslim-separatisten in Bihac.
9e afgelopen dagen voerden aanhangers van Abdic en sol
daten van het Bosnische leger felle strijd met elkaar.
Leger en politie in de enclave in het noordwesten van Bosnië
hebben volgens sommige schattingen tussen de vier- en ze
venhonderd mensen laten opsluiten. Het gaat om politieke
tegenstanders, hun familieleden en om mensen die weigeren
wapens te dragen.
(Advertentie)
Mijvie,
heeft gebracht naai- het verleden
van Gonsalves te spitten.
De toenmalige superieur van
Gonsalves in Nieuw-Guinea, C.
Lagerberg, verklaarde zondag
tegen het ANP te weten dat
„topmensen uit de wereld van
politie en justitie achter de Gon-
salves-affaire zitten". De procu
reur-generaal is volgens Lager
berg verre van geliefd in zijn ei
gen wereld en die van de mis
daad. „De verhalen over de
Nieuw-Guinea-tijd van de pro
cureur-generaal zijn via die ka
nalen naar buiten gebracht", zei
hij te weten. Lagerberg wees in
de richting van het Amsterdam
se justitie- en politie-apparaat.
De weduwe van de twee jaar ge
leden overleden Von Meyenfeldt
meent dat nu eens eindelijk
klaarheid in de affaire rond Gon
salves moet komen. Haar man
stapte in het begin van de jaren
zestig als procureur-generaal
van Nieuw-Guinea op, omdat de
daden van Gonsalves, die in
Nieuw-Guinea de bijnaam Gun
Salvo's verwierf, niet onder de
rechter werden gebracht. „Die
zaak heeft 34 jaar in de doofpot
gezeten en dat heeft ons veel
moeite gekost. We moesten er
over zwijgen om het belang van
het land te dienen. Dat was niet
gering, maar het moest van ho
ger hand", zo heeft weduwe Von
Meyenfeldt gisteren tegenover
het NOS-journaal verklaard.
Roomse kliek
Volgens Von Meyenfeldt is haar
man, sinds hij een strafklacht te
gen Gonsalves indiende, stelsel
matig tegengewerkt in zijn car
rière. „De Roomse kliek zit er
achter. Mijn man kon na zijn te
rugkeer in Nederland alleen nog
maar officier van justitie worden
op voorwaarde dat hij zou zwij
gen. Hij heeft nooit meer promo
tie kunnen maken, terwijl Gon
salves de ene na de andere pro
motie maakte. De gezondheid
van mijn man heeft er enorm on
der geleden. Het is vóór ons één
grote ellende geweest. Nu Gon
salves steeds meer macht krijgt,
moet maar eens bekend worden
dat hij gewoon een moordenaar
zie ook pagina 3
:!hakt half om half,
JQm 799
%am 5-99"*
!|||en gelden t/m zaterdag 25 juni a.s,
jffds grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
vrouwengedeelte en dat ambu
lances zeker vier uur nodig had
den om de doden en gewonden af
te voeren. Onder de slachtoffers
bevinden zich veel vrouwen en
kinderen. Iraniërs die in Londen
in ballingschap leven en goede
kontakten onderhouden met
het vaderland spreken over
meer dan honderd doden.
Een muur en de koepel van de
gebedshal zijn ingestort en over
al lag glas van neergekomen
kroonluchters. Het mausoleum
is het belangrijkste shi'itische
heiligdom in Iran. De belangrijk
ste heiligdommen, de tomben
van Ali, de grondlegger van het
shi'isme, en Imam Hussein, lig
gen in Irak.
Volgens IRNA werd de verant
woordelijkheid voor de aanslag
opgeëist in een anoniem tele
foontje door de Volksmujahed-
din, de belangrijkste oppositie
groep die in ballingschap leeft.
WASHINGTON Het Nederlands elftal kwam in de eerste wedstrijd van het wereldkampioenschap voetbal met de schik vrij. In
Washington won Oranje vannacht ternauwernood met 2-1 van voetbaldwerg Saudi-Arabië. Drie minuten voor tijd zorgde invaller
Gaston Taument voor de winnende treffer met een kopbal. zie verder pagina 15
DEN HAAG (GPD) - De forma
tie van een kabinet van PvdA,
WD en D66 zit vast. De onder
handelaars Kok, Bolkestein en
Van Mierlo kunnen het niet eens
worden over de invulling van
de noodzakelijk geachte bezui
nigingen. Fractiespecialisten is
gevraagd met nieuwe ideeën te
komen. Daarbij gaat het vooral
om ingrepen in ww en wao. De
kans op een akkoord over het fi
nancieel en sociaal-economisch
beleid deze week, is daardoor
vrijwel verkeken.
Bolkestein vroeg zich gisteren af
of de drie er wel uit zullen ko
men. Hij noemde dat 'onzeker'
en repte over „nog heel wat pro
blemen". Kok speculeerde open
lijk op mogelijke onderhandelin
gen van zijn partij met het CDA.
De PvdA'er omschreef de on
enigheid tussen de onderhande
laars als „zoveel hoofden, zoveel
zinnen". De opstelling van elk
der gesprekspartners verhardt
zich, aldus Kok. Hij verwees
daarbij naar de bekende tegen
stellingen tussen PvdA en WD.
WD en D66 eisen dat de 20 mil
jard gulden aan voorziene bezui
nigingen 'hard' worden inge
vuld. Kok komt niet verder dan
zo'n 14 miljard gulden. De PvdA-
voorman is bereid hardere be
zuinigingen te treffen maar niet
meer. Dat kan wat hem betreft
door andere maatregelen dan
die nu ter tafel liggen. Volgens
Kok dienen alle drie partijen
hun wensen nog eens te bezien.
De drie partijleiders hebben gis
teravond contact gehad, buiten
de informateurs om, in een po
ging de nu ontstane hobbel in de
formatie op te lossen. De poli
tieke wil daartoe was bij alle drie
nog aanwezig.
Sociale zekerheid
WD en D66 willen verder ingrij
pen in de sociale zekerheid. De
duur van de WW-uitkering (70
procent laatstverdiende loon)
zou gehalveerd moeten worden.
Daartoe dient de arbeidsverle
den-eis aangescherpt. Nu geeft
iedere vijf jaar die gewerkt is,
recht op een half jaar extra WW.
Dat zou teruggebracht kunnen
worden tot drie maanden. De
vervolguitkering in de WW (70
procent minimumloon) die nu
een jaar duurt, kan volgens
beide partijen afgeschaft.
De PvdA voelt niets voor deze
ingreep in de WW. Datzelfde
geldt voor nieuwe bezuinigingen
op de WAO. Ook daarin vinden
de sociaal-democraten de WD
en D66 tegenover zich. De PvdA
denkt dat de strengere keurings-
regels op termijn een besparing
van 750 miljoen gulden opleve
ren. WD en D66 noemen die be
zuiniging 'boterhard'.
Als compromis heeft Bolkestein
voorgesteld de WAO vooralsnog
één jaar ongemoeid te laten. Als
medio volgend jaar blijkt dat het
aantal WAO'ers onvoldoende is
gedaald, moet de beoogde 750
miljoen op een andere manier
worden binnengehaald. VVD en
D66 denken dan aan beperking
van het recht op een WAO-uitke-
ring tot mensen die minimaal
vier of vijfjaar gewerkt hebben.
Een andere mogelijkheid die be
sproken wordt, is het afschaffen
van de uitkering voor iedereen
die minder dan 25 procent ar
beidsongeschikt is. Werkgevers
worden verplicht hen in dienst
te houden. Die maatregelen
moeten dan in de begroting 1996
worden vastgelegd.
Banen
De banengroei die het Centraal
Planbureau (CPB) voorspelt op
basis van de maatregelen die
PvdA, WD en D66 voorstaan,
valt de drie partijen bitter tegen.
Al met al komen er tot 1998 circa
48.000 banen bij in het bedrijfsle
ven en 17.000 bij de overheid. In
totaal 65.000 volledige banen
waarmee vanwege deeltijdwerk
zo'n 80.000 mensen geholpen
zijn.
De koopkrachteffecten zoals het
CPB die voorziet kunnen Kok,
Bolkestein en Van Mierlo even
min bekoren. De minima gaan er
hard op achteruit. De AOW'er le
vert jaarlijks tussen de 1 en 1,75
procent in, de bijstandsgerech
tigde tussen 1,25 en 1,75 procent.
Voor modaal bedraagt de ach
teruitgang 0,25 tot 0,5 procent
per jaar. Twee keer modaal ziet
zijn inkomen met 1 tot 1,25 pro
cent dalen, waar de modale
ambtenaar genoegen moet ne
men met 2,25 procent minder.
Bolkestein herhaalde gisteren
dat ook na bijstelling van deze
cijfers „niemand er de komende
vier jaar op vooruit gaat."
WD-leider Bolkestein gaat door een soort erehaag voor hij zich aan de paarse besprekingen wijdt.
Voor dat paarse kabinet hoeft zo'n erehaag voorlopig niet opgesteld te worden.
foto Ed Oudenaarden/ANP
CDA nuanceert
Het CDA benadert de media om
kritische berichten over partij
leider Brinkman en diens secon
danten te nuanceren. Tijdens
dien contacten wordt door het
CDA geprobeerd het beeld 'recht
te zetten'. Op de foto, Brinkman
tijdens de voor het CDA slecht
verlopen campagne
voor de Tiveede-Ka- O
merverkiezingen. w
Naar Srebrenica
Korporaal Kees Verkerke uit
Sint Phüipsland vertrekt in juli
als vrijwilliger voor de VN naar
Srebrenica ih het vroegere Joe
goslavië. Hij dient als verbin
dingsman bij de
twaalfde mobiele Q
luchtbrigade. w
Wimbledon
De Nederlandse tennissers zijn
niet al te best gestart op Wimble
don. Richard Krajicek (foto),
Paul Haarhuis, Caroline Vis en
Nicole Muns-Jager-
man sneuvelden al in 1
de eerste ronde. I
WÊÊÊ/m
M—ÊÊÊ—m
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3,
4 en 5; Financiën en economie: 6; Radio en televisie:
7; Provincie: 9, 11 en 13; Sport: 15,16 en 17.
Winnie Mandela
is opnieuw
in opspraak
van een medewerker
JOHANNESBURG - Winnie
Mandela, de ex-vrouw van Zuid-
Afrika's president Nelson Man
dela, is opnieuw in opspraak.
Zij verloor maandag een rechts
zaak om een voormalige vrien
din de mond te snoeren die
'wreedheden' van Winnie open
baar wil maken. Een andere
vriendin zou recent als 'gift' een
huis voor Winnie hebben ge
kocht in Kaapstad, ter waarde
van ongeveer 400.000 gulden (7,3
miljoen frank).
Een week eerder kwam Winnie
Mandela onder vuur nadat zij als
nieuwe staatssecretaris voor
kunst, cultuur, wetenschap en
technologie, in strijd met de
richtlijnen voor kabinetsleden,
een hotelrekening van 6000 gul
den (110.000 frank) bij de staat
indiende voor haarzelf en acht
lijfwachten.
Winnie Mandela is verrassend
tot staatssecretaris in het kabi
net benoemd. Analisten ver
klaarden die benoeming als een
strategische zet van het Afri
kaans Nationaal Congres, om
dat Winnie de partij in het kabi
net minder schade kan berokke
nen dan erbuiten, Winnie Man
dela is uiterst populair bij radi
cale jongeren en vrouwen, maar
wordt door critici omschreven
als 'een ongeleid projectiel'.
AMSTERDAM (GPD) - De Am
sterdamse Effectenbeurs heeft
gisteren, begeleid door enig
gooi- en smijtwerk, de zwaarste
klap van het jaar geïncasseerd.
De beursgraadmeter, de Am
sterdam EOE Index (AEX)
maakte een tumultueuze duik
vlucht van 392,62 naar 378,63
punten, een daling van 3,5 pro
cent, maar krabbelde later bij
na een procent terug naar
382,84. Andere beurzen als Lon
den, Japan en Frankfurt liepen
eveneens een flinke deuk op.
Eensgezind wezenhandelaren
en analisten de zwakke dollar en
de onzekerheid in de financiële
markten aan als belangrijkste
oorzaak van de malaise. Het ge
brek aan vertrouwen leidt tot
een toestroom van geld naar
grondstoffenmarkten, waar de
prijzen gisteren flink verder ste
gen. Vooral de stijgende olieprijs
wakkert de angst voor inflatie
aan, wat de obligaties doet in
zakken en de aandelen omlaag
drukt, kortom een vicieuze en
kel.
De kersverse beleggers in het
aandeel Koninklijke PTT Ne
derland (KPN) zullen inmiddels
wel hun bekomst hebben van de
aandelenhandel. KPN sloot gis
teren op 47,70 gulden, ruim twee
gulden onder de introductie
prijs. De korting van 2,50 gulden
die particuliere beleggers bij
aanschaf op de eerste 75 stukken
kregen is als sneeuw voor de zon
verdwenen.
Verzekeraar Zürich Leven
maakte gisteren bekend volgen
de week de hypotheekrente met
0,3 procent te willen verhogen.
Zürich is een kleine partij op de
hypotheekmarkt, waarvan de
rentestappen niet maatgevend
hoeven te zijn voor de trend.
zie ook pagina 2
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
JA,
ik wil:
Advertentie
LANGE DELFT16MIDDELBURG
(Advertentie)
Glasslijperij
MELIESTE
Kwaliteit in glas
GOES
een proefabonnement van
4 weken voor 13,-
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 29,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
83,75
Straat:
Plaats:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
BW—UW
